Genocide in Gaza

Toen na het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog bleek dat in de jaren dertig en dan ook gedurende de oorlog zes miljoen mensen, meestal joden, door het nazi-regime van Duitsland werden vermoord in concentratiekampen, stelde men zich de vraag hoe dit had kunnen gebeuren in een beschaafd, westers land. Velen dachten dat Hitler gebruik gemaakt had van krankzinnige mensen, meer bepaald van sadisten, om een slachting van die ernst en omvang mogelijk te maken. Edoch, nader onderzoek wees quasi onmiddellijk uit dat degenen die de zogenaamde 'Endlösung' uitvoerden, gewone ambtenaren waren die er geen kwaad leken in te zien wanneer zij hun job deden zoals dat vanwege de overheid van hen verwacht werd.

Maar het onbegrip bleef en kort na de oorlog plande een psycholoog aan de universiteit van New York dit fenomeen te gaan onderzoeken met een wetenschappelijk experiment: hij wilde weten of gewone mensen in staat waren om 'onschuldige' medemensen te folteren en eventueel te doden op bevel van de overheid. Het experiment heette later het gehoorzaamheidsexperiment en de onderzoeker was Stanley Millgram.¹ De resultaten van dit experiment waren duidelijk: het overgrote deel van de mensen doet zonder meer wat hun door de autoriteiten wordt opgedragen, inbegrepen het folteren en in vele gevallen ook het doden van medemensen. Het experiment werd nadien herhaald in vele variaties maar de resultaten waren telkenmale eender.

De conclusie luidt klaar en duidelijk dat gehoorzaamheid aan de autoriteiten en niet een vermeend sadisme ervoor gezorgd heeft dat gewone burgers de 'ondenkbare' historische wreedheden konden begaan. Maar als inzake het plegen van genocide de gezagsgetrouwheid doorslaggevend is en niet het sadisme van de uitvoerders, dan geldt uiteraard evenzeer dat gehoorzaamheid aan de overheid en niet een vermeend beschavingspeil de doorslag geeft voor het zich voltrekken van die gruweldaden. Blinde gehoorzaamheid dus en niét sadisme, niét beschaving, niét volk, staat of religie.

Met andere woorden blijkt de gruwel waartoe toentertijd de nazi's in staat bleken, niet het monopolie van de nazi's of van de Duitsers of van eender welk volk maar zij voltrekt zich ongeacht waar van zodra de bevelen tot het plegen van de gruweldaden gegeven worden en de ondergeschikten daaraan gehoorzamen. De gruwel voltrekt zich dus omwille van het samengaan van in eerste instantie deze twee factoren, waarvan de eerste de onmenselijkheid van de leider is en de tweede de gehoorzaamheid van de ondergeschikten. Nog anders gezegd: bij het ontbreken van hetzij een wrede dictator, hetzij een gehoorzaam volk, kan er van genocide helemaal geen sprake zijn. Tegelijk geldt dat genocide quasi onvermijdelijk is als één van deze twee ingrediënten ontbreekt.

Een direct gevolg van die vaststelling is dan dat een eeuw geleden de Duitsers als volk helemaal niet meer of minder immoreel waren dan de burgers van andere naties: zij hadden het ongeluk in de tang te zitten van een regime van een wrede dictator. Anderzijds waren de joden weliswaar massaal slachtoffer van die moordpartijen en volstrekt onschuldig maar dit was niet het geval omdat zij joden waren. Andermaal: de nationaliteit van de betrokkenen blijkt geen rol van doorslaggevende betekenis te spelen, alleen het samengaan van vooral de twee genoemde factoren schept bijna de onvermijdelijkheid van de catastrofe.

Wanneer het er vandaag op lijkt dat de joden van slachtoffers naar daders geëvolueerd zijn, is opnieuw de aan bod gebrachte denkfout in het spel. Naast de gehoorzaamheid van een sowieso willoze massa, is de wreedheid van de betrokken leider bepalend voor het zich voltrekken van de genocide.

Een ander punt is de kwestie wat de leider wreed maakt, die alvast in een democratisch bestel uiteindelijk door het volk verkozen werd. Soms is er sprake van een dictatuur van de massa en is populisme doorslaggevend, onbekwaamheid van de leider en nog andere factoren of een combinatie van deze zaken. De huidige toestand in Gaza herinnert alvast aan wat Hannah Arendt hier over schrijft alsook de denkers die haar vooraf gingen en die het massafenomeen hebben bestudeerd. Het doet ook denken aan Spinoza's woorden die uiteindelijk pleiten voor het elitarisme en aldus stelt de hele kwestie de democratie in vraag.

Vrijheid en gelijkheid zijn kostbare verworvenheden maar ook het allerbeste verwordt uiteindelijk tot het allergruwelijkste als het niet wordt ingetoomd en op die manier herrijst de wijsheid van de Hellenen, dat uiteindelijk de gulden middenweg de best mogelijke is. Men moet zich er in het bijzonder voor hoeden om partijdig te gaan worden en om te gaan geloven dat de oorlog een strijd zou zijn tussen de goedaardigen en de boosaardigen: die twee bestaan niet omdat ze verwisselbaar zijn. Alleen goed en kwaad bestaan en het goede bestaat in de weigering om te geloven in het bestaan van goedaardigen en boosaardigen.

(J.B., 10 januari 2024)

Zes bedenkingen bij de 'zaak' Conner Rousseau

1. Wie brandmerkt wie en waarom?

Het brandmerken van een dier of een mens is het aanbrengen met een gloeiende staaf van een merkteken op de huid van het dier of de mens met de bedoeling dat het blijvend is en voor iedereen zichtbaar. Zo kan men een paard brandmerken om het dier te kunnen identificeren als eigendom van een zekere persoon. Slaven krijgen vaak een brandmerk en auto's krijgen voor hun registratie een onuitwisbaar nummer in het staal van het chassis. De identiteitskaart is in feite een brandmerk dat evenwel niet op iemands huid of aangezicht geplakt wordt maar dan toch op een afbeelding (een foto) van het aangezicht, waardoor de persoon geïdentificeerd wordt met een naam, een geboortedatum en -plaats, een adres, een geslacht, een rijksregisternummer en het burgerschap van een zeker land. Het doopsel in het katholicisme, dat volgens de kerkelijke leer een exorcisme is en dat, zoals de catechismus het zegt, “een onuitwisbaar merkteken nalaat in de ziel van de dopeling”, heeft de bedoeling iemand (en dan meestal nog buiten diens medeweten en wil) te brandmerken als lid van de katholieke kerk. De schandpaal identificeert publiekelijk en derhalve eveneens op een onuitwisbare manier een misdadiger met zijn misdaad.

Vaak mag het volk zijn woede kwijt op de geschandaliseerde die bijvoorbeeld in het geval van het vergrijp van homoseksualiteit de aanvallen dikwijls niet overleeft, wat per definitie gebeurt bij steniging of kruisiging waarbij men aldus voor eeuwig tot zijn misdaad wordt herleid en vandaag kent men de zogenaamde digitale schandpaal die kan leiden tot moord of zelfmoord van de gebrandmerkte.

In de bovenstaande gevallen is sprake van het brandmerken van individuen of personen en uiteraard is de impact daarvan onvergelijkbaar veel groter dan in het geval waar eerder grote groepen of volkeren een naam opgeplakt krijgen door een enkeling. Correcter uitgedrukt: een enkeling is helemaal niet in staat om een volk te brandmerken en zo hij dit ogenschijnlijk alsnog doet, is zijn opzet tot mislukken gedoemd, beseft hij dat ook heel goed en kan zijn uithaal alleen maar gelabeld worden als een vorm van gekscheren. Zo kunnen de Hollanders er glimlachend hun schouders bij ophalen wanneer zij er door bijvoorbeeld een cursiefjesschrijver spottend aan herinnerd worden dat zij gierigaards zijn, al zal men het voorzichtigheidshalve wel hebben over zuinigheid. Daarentegen: waar een welbepaald persoon, een enkeling, wordt opgezadeld met het stigma van vrek en aldus te kijk gezet wordt ten aanschouwe van de hele wereld, is uiteraard sprake van een misdaad van een heel andere orde.

In het eerste geval gaat het om een 'aanval' van een enkeling op een (grote) groep waartegen hij sowieso niet opgewassen is en waarbij die enkeling eerder als dapper dan als misdadig zal bestempeld worden terwijl in het laatste geval een hele groep de aanval richt op één persoon, die daardoor even weerloos wordt als de man aan de schandpaal. De massa die een enkeling aan de schandpaal ketent, straalt geen dapperheid uit maar veeleer lafheid.

De aanval van een enkeling op een groep krijgt echter een wat ander karakter wanneer die enkeling een politicus is die zich tot een grote menigte richt, zoals in het geval waar Adolf Hitler het Duitse volk toespreekt. In huiselijk verband hoeft de politicus dan weer niet meer zo voorzichtig te zijn als bij de uitoefening van zijn job omdat hij zich daar helemaal niet richt tot een menigte van burgers maar eerder tot familieleden, vrienden of collega's van wie overigens bekend is dat zij om zich te 'ontspannen' al eens grappen over zaken waar eigenlijk helemaal niet mee te lachen valt, zoals leraren, zorgverleners of toppolitici doen wanneer zij geconfronteerd worden met quasi hopeloze gevallen die alsnog remediëring vereisen: uitspraken in dat verband zijn uiteraard niet gemeend maar vrienden zullen elkaar nooit pakken op hun woorden en die gevallen zijn veeleer verwant met zelfspot dan met spot of stigmatisering.

Conner Rousseau verklapte eerder in een interview dat hij zich “opgejaagd wild”” voelde en te oordelen naar de situatie waarin hij gemanoeuvreerd werd en geblokkeerd geraakte, is hij dat ontegensprekelijk: hij zit in een hoek gejaagd en moet de voor een politicus bijzonder pijnlijke vernederingen slikken van zowat iedereen, gaande van zijn 'slachtoffers' (de Roma), wat weliswaar begrijpelijk is (zolang geen sprake is van 'ziektegewin'), over zijn collega's (die hem veroordelen, maar dan vooral, zoals destijds Pilatus die zijn handen in onschuld waste, om zelf buiten schot te blijven), tot zijn rechters die hem andermaal vernederen met enerzijds de therapie die zij hem zelf opleggen - de confrontatie met de genocide van de Roma - en die een beetje doet denken aan de bestrijding van een mug met een canonbal en anderzijds de verplichting om in therapie te gaan bij misschien wel een psychiater waardoor zij hem nillens willens brandmerken als ziek of gestoord. De associatie van gestoordheid met een van de norm afwijkende seksualiteit is gauw gemaakt door een publiek dat het nog minder nauw neemt met de feiten dan de rechters doen.

Waarmee helemaal niet gezegd is dat het publiekelijk stigmatiseren van mensen geen misdaad zou zijn maar er is een verschil tussen het bewust en gepland toespreken van een publiek en het gekscheren onder vrienden dat publiek gemaakt wordt door met een verborgen camera gewapende lieden die iemands woorden uit de context rukken en die ze bovendien tegen diens wil op straat gaan uitbazuinen. Is het dan niet wettelijk verboden om in een publieke ruimte een mens herkenbaar te fotograferen en zijn foto dan publiek te maken? En geldt hetzelfde dan niet met betrekking tot wat iemand in eigen kring en niet voor het publiek bedoeld, zegt? Een kroeg is uiteraard geen slaapkamer maar het is nog veel minder een Tv-studio en wat men er ook van zegt: uitgerekend dat hebben zekere lieden daarvan gemaakt. Het is overigens duidelijk wie de daders zijn van deze wel bijzonder gemene en moordende list waarmee ze er alvast in geslaagd blijken om hun slachtoffer helemaal van streek te maken en het is ook duidelijk wat hun motivatie zijn mag, in acht genomen het feit dat sinds de opkomst van de politicus in kwestie bij het volk de overtuiging is gaan leven dat Conner Rousseau binnen de kortste keren wel eens onze jongste premier ooit zou kunnen zijn.¹

2. Grove nalatigheden vanwege de rechtsstaat

In “Antisemitism” (1948), het eerste deel van haar 'trilogie', getiteld: “The Origins of Totalitarianism” uit 1951², besteedt Hannah Arendt uitgebreid aandacht aan de zaak Dreyfus. Alfred Dreyfus was een Frans-joodse legerofficier die in 1894 valselijk beschuldigd werd van spionage voor de Duitsers en gestraft met degradatie en deportatie naar het Duivelseiland. Twee jaar later toonde luitenant-kolonel Picquart aan dat de bewijzen tegen Dreyfus vervalsingen waren en dat de echte spion een legercommandant was. Edoch, een antisemitische militaire overheid verwierp Dreyfus zijn onschuld. Mede onder invloed van “J'accuse”” van Emile Zola die Dreyfus verdedigde, brak een schandaal uit dat de Fransen polariseerde. In een nieuw proces werd Dreyfus tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld en pas in 1906 werd de zaak als een gerechtelijke dwaling erkend. In 1908 werd nog een aanslag gepleegd op hem door een antisemiet die door de jury prompt werd vrijgesproken. Later noemde president Chirac het proces een poging tot het aanwakkeren van de Jodenhaat.

Joden, Roma en homoseksuelen zijn de meest in het oog springende voorbeelden van gehate en derhalve vervolgde en benadeelde minderheidsgroepen. Minderheden worden sowieso gediscrimineerd maar vanaf het ogenblik dat een hatende massa haar gelijkgestemde politici in het zadel heeft gehesen, verschijnt daar ineens ook nog het mandaat om het leven van de meest kwetsbaren ook met wettelijke middelen onmogelijk te maken: de massa hijst haar Führer in het zadel en de reeds middels demonisering ontmenselijkte mensen worden voortaan door de politie opgepakt en nu ook fysiek massaal omgebracht in zogenaamde concentratiekampen.

Het antisemitisme, de vreemdelingenhaat en de intolerantie tegenover holebi's is nu terug van 'weggeweest', wat hier uiteraard betekent “weg uit de wet”” want met semi-legale en legale middelen worden heden opnieuw campagnes opgestart tegen de aloude zondebokken. Ook in de 'zaak' Conner Rousseau glipt de wapenstok het toneel naar binnen, hier in de gedaante van de verborgen camera, de bodycam van een gemeentelijk politiekorps dat een door het 'gewone volk' op handen gedragen politicus, uiteraard gevreesd door de gesettelde potentaten, op de hielen volgt zoals inderdaad gebeurt met opgejaagd wild: zij volgen hem tot net niet in de slaapkamer om dan te doen waarop het strengste verbod geldt: in de openbaarheid gooien wat privé is.

Toegegeven, het is niet helemaal privé wat men in zijn vrije tijd op café vertelt maar mocht men alle mensen in de nog resterende volkse communicatiegelegenheden die de kroegen tenslotte zijn, met camera's op de hielen zitten, dan kon de complete bevolking van dit land in gedwongen therapie en moesten alle openbare gebouwen herschapen worden tot Dossin-kazernes. Bovendien kan men niet gaan keuvelen in de kroeg zonder te consumeren; men kan daar ook water drinken, dat is waar, op smaak gebracht met chocoladerepen.

Tenslotte is alcohol een harddrug en dat het goedje alsnog door de wet kan worden toegelaten op café, is te danken aan een bijkomende wet die mensen alsnog tegen de drankduivel beschermt door de cafébazen te verplichten om er op toe te zien dat de klanten niet dronken worden, of tenminste: dat zij zich niet in die mate bezatten dat zij niet meer weten wat zij doen want dan vormen zij een gevaar voor zichzelf en ook voor anderen. Waar de waard zich kennelijk niet kwijt van deze plicht, zijn er gebeurlijk alsnog agenten van de politie aanwezig om dit vast te stellen en in het geval van de 'zaak' Conner Rousseau bewijzen zij middels de opnamen van hun eigen bodycam niet zozeer dat de politicus zatteklap vertelt maar in de eerste plaats dat zij het in weerwil van hun plicht hebben nagelaten om een dronken man in bescherming te nemen tegen het gevaar dat hij voor zichzelf is en mogelijkerwijze ook voor anderen.

De situatie herinnert aan de Dreyfus-affaire omdat zij exemplarisch is voor de hardnekkigheid waarmee een aan de macht zijnde overheid, hiertoe aangezet door haat, haar ongelijk verdedigt tegen beter weten in. Niet alleen de gemeentelijke politie is betrokken maar ook het gerecht, de politici, de media en de ganse bevolking, zelfs bijna in de mate waarin de hele wereld betrokken werd in de pandemie-affaire (ironisch genoeg zozeer verdedigd door de mentor van de hier besproken politicus) welke een hypocriete miljardenfraude verkapt waarvan het bedrieglijke karakter uiteraard pas binnen vele jaren het licht zal mogen zien.³

3. “Alles van waarde is weerloos”

Achtenzestig jaar geleden overtrad in een toen nog onvrij werelddeel een zwarte vrouw de wet en met deze 'misdaad' veranderde zij de wereld: in 1955 pleegde Rosa Parks verzet door de weigering haar zitplaats op de bus aan een blanke af te staan en aldus herschiep zij mede een apartheidsstaat tot het Amerika van de gelijke rechten. Toentertijd schreven velen de authentieke politica een criminele inborst toe maar binnen de kortste keren werd zij geroemd om het revolterende karakter dat voor staatslui onontbeerlijk is. Vandaag is daarvan nog heel weinig te zien: het gros van de politiekers blijken ordinaire windhanen die zoals Pilatus de voor onze toekomst broodnodige uitzonderingen op de regel geheel onterecht doch prompt en gewetenloos veroordelen.

Wie een tekst schrijft, maakt eerst een kladwerk met potlood en gom en het papier wordt quasi onleesbaar van de vele doorhalingen en verbeteringen van taal- en andere fouten. En dat voorbereidend werk is een privézaak: een schilder verdraagt geen publiek totdat zijn doek helemaal af is, een auteur laakt lieden die azen op zijn recept en een chef-kok laat niet in zijn potten kijken. Hoe omvangrijker en belangrijker de te leveren prestatie, des te groter de ruimte vereist voor prospecties, probeersels en proeven. Vaklui schuwen pottenkijkers als de pest maar in hun blinde na-ijver vallen bemoeials vandaag de laboratoria van de meest creatieve mensen binnen, gewapend met domme camera's: veiligheid eerst, zo schreeuwen zij het als helden uit en de meest elementaire vrijheid, onontbeerlijk voor de scheppende geest, moet het bekopen; het genie wordt opgeofferd aan de middelmaat, “alles van waarde is weerloos”.

Dit eeuwig kersverse vers van Lucebert betekent vandaag dat de mens wordt omgebracht op het altaar van het gouden kalf. Straks herstart in het mondaine Parijs het megacircus van de Olympische Spelen waarbij alle kinderrechten ten spijt, een onschuldige jeugd andermaal massaal wordt geofferd aan de vlaggen van de naties: enkelingen schitteren op het schavot in de muziek der sferen waartoe hun volkslied door de gelegenheid wordt verheven maar een meerderheid belandt in diepe depressies, gegraven door een veeleisende doch inerte massa. Kind-atleten moeten de eerzucht van hun presidenten bevredigen en de economische belangen van hun natie - brood en spelen - zoals kindsoldaten, naar het front gedreven onder een bangelijk getrompetter en het vervloekte nationalisme van een slappe vlag. Een moedige doch veel te vroeg uit de zandbak weggerukte en tot krijgers herleide jeugd betekent dwangarbeid voor kinderen en doet denken de slachtoffers van pooiers, het hoofd op hol gebracht met drugs om te kunnen renderen. De oude krokodillen, belust op jong bloed, dat hun als masker moet dienen om stemmen te trekken en fortuin te maken: goudhaantjes, zo heten zij hun 'beschermelingen' met wiens leven zij spelen - hun geluk zal hen worst wezen.

Het weze herhaald: als Conner Rousseau een racist is, dan kunnen wij met zijn allen aanspraak maken op de titel van paus van Rome.⁴

4. “Non posse peccare”

Het effect van het alziend oog op het gedrag van wie er door in de gaten worden gehouden is ons niet alleen welbekend uit George Orwells 1984 maar ook vanuit wetenschappelijk oogpunt: mensen neigen ertoe om hun gedrag aan te passen aan de wensen van degenen door wie zij gecontroleerd worden omdat controle en manipulatie een en hetzelfde zijn. Manipulatie is er niet zozeer in de verordening of in het opleggen van regels, wat in dat spel uiteraard een onmisbare factor is, maar veeleer in de controle uitgeoefend met het oog op de naleving van die regels alsook in het bestaan van afdoende sancties. Dit is zo omdat machthebbers helemaal niet geïnteresseerd zijn in wat mensen geloven maar wél in wat zij belijden. De geloofsbelijdenis maakt een katholiek tot wie hij is en uiteraard doet hij nooit wat hij zegt maar daartoe dient dan ook de biecht die hem uiteindelijk binnen de kerk houdt en die ervoor zorgt dat zij haar leden niet verliest. Machtig zijn degenen die in staat zijn om anderen ertoe te dwingen te belijden dat de leugens die zij hen vertellen, de waarheid zijn. Controleren is gebieden en zij die werkelijk gecontroleerd worden, gehoorzamen dan ook aan hun bevelhebbers. Tenzij zij revolteren.

Nu miskijkt menigeen zich alras op het plaatje want de controle die op Rousseau wordt uitgeoefend is niet zozeer die van de bodycams der flikken maar deze van wie de man met de dood bedreigen. Het is immers een heet hangijzer en een publiek geheim dat de straffen van de maffia deze van de wetten van het land waar die zich heeft genesteld, in hun schaduw stellen. Het slachtoffer gehoorzaamt met andere woorden aan de allerstrengste controleur, hierbij in de eerste plaats gehoor verlenend aan een wat andere vorm van de aloude spreuk dat men het woord spreekt van hem wiens brood men eet: iemand spreekt het woord van degene die zijn leven in de hand houdt want bedreigt. Aan deze waarheid geeft Rousseau al dan niet bewust uiting door de bodycams waarmee de wetsbewaarders hem te lijf gaan, te negeren. Er zijn nog een meute controleurs van een heel ander kaliber aan de slag, zo zou zijn gedrag hen duidelijk moeten maken maar zij hebben er geen oren naar, zij negeren het kwaad en zij beschuldigen veel liever het slachtoffer, wat in dit soort zaken altijd de tactiek is omdat dit de weg is van de geringste weerstand.

De controleurs van het andere kaliber werken niet met waarschuwingen en boetes, vraag dat maar eens aan Karel Van Noppen, of is die doodeerlijke man dan voor helemaal niets gesneuveld? Zo moeilijk is het om in het voetspoor van helden te treden, dat ook vandaag nog alle koeien in alle weiden van dit land aan bodybuilding lijken te doen. Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen, zo zeggen sommigen maar waar haalt men dan het recht om een man te stenigen die er niet direct in slaagt om het summum van het heldendom te evenaren en die zich daar bovendien ook nog eens uitgebreid en herhaaldelijk voor excuseert? Want het gaat hier meer bepaald en ontegensprekelijk over een dreiging die ook in de jaren dertig van de voorbije eeuw aan de orde was en die nu weer gans Europa in de tang heeft en misschien wel de hele wereld, kijk maar naar de koers die Rusland vaart en Indië, weldra het meest bevolkte land op aarde.

Met de hete adem in de nek van neonazi's en kortstondig maar zeer zeker levensreddend vluchtend in een roes en zich de angst negerend alsnog begevend in de open wereld waar men door het allergrootste gevaar van heden vogelvrij verklaard werd en derhalve in de kijker loopt van een geweer dat onafwendbaar aan het lot van de genoemde, gewetensvolle vee-artskeurder herinnert, doet men allicht een kleine toegeving aan het adres van de belagers en zegt men, misschien alleen maar om zijn vel te redden, dronken in het duister van een nachtelijke kroeg: inderdaad, die en gene lieden zijn hier vreemd, zij moeten worden beteugeld want zij zien er schrikbarend bedreigend uit - en nog enkele van die uitlatingen die aan elkeen zullen duidelijk maken dat men het helemaal niet menen kan. Alleen zij hebben er geen oren naar: zij die allang zaten te azen op de kop van de man die hen op één been voorbij spurt in de wedloop die alras van wal zal steken om de strijd te beslechten die nu voor de deur staat: de strijd tussen de toekomst en de middeleeuwen.⁵

5. De moordende eenzaamheid van de vogelvrij verklaarden

Op 14 november l.l. kon men in het VRT-nieuws lezen: “In Mexico is Jesús Ociel Baena, de eerste openlijk non-binaire magistraat in Latijns-Amerika, thuis do od teruggevonden. Baena was een belangrijke voorvechter van LGBTQ-rechten op het hele continent. De doodsoorzaak wordt nog onderzocht.””⁶ Het gebeurt steeds vaker, mensen die vermoord worden omdat zij opkomen voor hun rechten en de oorzaak is haat - in dit geval: homohaat en homofobie.

Het is een feit maar het wordt vaak uitsluitend door de slachtoffers ervaren: LGBTQ-mensen worden gepest en vervolgd. Al te vaak is homohaat een consequentie van fanatiek geloof: heel wat moreel in de steek gelaten burgers hebben nood aan een houvast en eenmaal zij die denken te hebben, is dat hun heilige zaak die derhalve tot elke prijs zal worden verdedigd. Godsdienstwaanzin biedt een zeker comfort aan de waanzinnigen zelf maar is tegelijk een gevaar voor alle 'ketters'.

“Er is een tijd van vrede en er is een tijd van oorlog””, aldus citeerde onlangs de Israëlische president Benjamin Netanyahu de Bijbel om het geweld jegens de Palestijnen te verantwoorden. En met Genesis 1:27 - “Man en vrouw schiep Hij hen”” - worden homo's wereldwijd gedemoniseerd, wat dan homofobie en ook homohaat niet alleen mogelijk maar tevens noodzakelijk maakt want waar ruimte gegeven wordt aan homoseksuelen, zo gelooft men althans, geven zij een voorbeeld dat vloekt met het woord Gods, zouden deze 'handlangers van de duivel' wel eens navolging kunnen krijgen en worden derhalve de zielen van anderen in gevaar gebracht.

Dat een van de belangrijkste bronnen van homohaat de katholieke kerk is, leidt geen twijfel en al haar recente en zeer plaatselijke gebarenmakerij in het ijle om haar vel te redden ten spijt, blijkt haar genadeloosheid tegenover holebi's bijvoorbeeld al van zeven eeuwen geleden uit de verzen 24 tot en met 42 van de Veertiende Zang van de “Hel”” (“Inferno””) van het allegorische epos van Dante Alleghieri (1265-1321): “De Goddelijke Komedie””⁷:

“Weer andren liepen zonder ooit te rusten. (...) En traagzaam dwarrelde over heel de vlakte/ een zee van vuur, in grote en dichte vlokken,/ (...) dat op de grond nog gloeide,/ (...) zo daalde hier deze eeuwge vlammenregen,/waardoor het zand als tonder onder vuurslag/ ontvlamde, om dus het lijden te verdubblen./ En nimmer was er rust voor 't razend dansen/ der arme handen, die nu hier, dan ginder/ het vuur dat nimmer uitdooft van zich sloegen.””⁸

De Florentijn Dante hield zich overigens ook in met de politiek in het Italië van zijn tijd, onder meer maakte hij daar deel uit van het bestuur van een volkspartij, de Capitano del Popolo. In 1302 werd hij door zijn politieke tegenstanders veroordeeld, “De Goddelijke Komedie”” schreef hij in ballingschap (1307-1321). De weldoener werd verraden en verguisd omdat hij met kop en schouders boven de massa uit stak en zo deelde hij het lot van vele groten voor en na hem, van Socrates, die tot de gifbeker veroordeeld werd op beschuldiging van heiligschennis en jeugdbederf, tot de Gekruisigde van Nazareth, door zijn apostelen verraden, Nelson Mandela, Aleksej Navalny en noem maar op: “Nihil novi sub sole””...

Zoals Dante's werk getuigt, is de katholieke kerk hier sinds oudsher de motor achter de demonisering en de vervolging van homo's maar religies zijn niet de enige bron van homohaat: naast het geloof is er ook nog het bijgeloof en behalve de religies zijn er ook nog de niet te tellen ideologieën met hun belachelijke stereotypen die de complexe realiteit simplificeren met niet alleen lachwekkende maar vaak ook dramatische gevolgen voor zowel aanhangers als verwerpers van de theorieën in kwestie. Mensen neigen ertoe zich te wapenen tegen de realiteit door pogingen te ondernemen om die naar hun hand te zetten. Soms lukt dat wel tot op zekere hoogte en dan spreekt men over wetenschap en techniek maar waar men onwetenschappelijk te werk gaat, komt het magische denken ten tonele en gaat men vlotjes over tot het excommuniceren van zekere sociale categorieën, bij voorkeur minderheden, zondebokken voor zowat alles wat niet naar wens verloopt. Op die manier ontstond de nu exemplarische geschiedenis van de 'heksen van Salem' waarbij onschuldigen werden veroordeeld en gedood omdat een wat achterlijke, bijgelovige dorpsgemeenschap hen omwille van uiterlijke, fysieke kenmerken voor 'heksen' hield.

Wij leven weliswaar niet meer in de middeleeuwen maar (onder meer) op het internet bieden allerlei vormen van bijgeloof alsook velerlei ideologieën een houvast aan vooral jongeren wiens hunker daarnaar vaak door sociaal miserabele omstandigheden maar even vaak door een overmaat aan welvaart onbevredigd blijft. En in feite bestaan hier geen onschuldige vormen van bijgeloof en van magie omdat leugens sowieso altijd gevaarlijk zijn: toentertijd gingen armelui met hun zieke kinderen bij de eerwaarde om die door hem te laten 'belezen' en vandaag vraagt een vrouw met kanker raad aan een handlezer die haar vertelt dat zij in uitstekende gezondheid verkeert, waardoor zij een tijdig bezoek aan de dokter mist.

Nu de laatste getuigen van de holocaust dood zijn, verhindert de door de opsluiting van de ouderen in de hand gewerkte, vaak volstrekte afwezigheid van het langetermijngeheugen dat de alarmbel gaat rinkelen wanneer steeds grotere groepen mensen zich gaan vermeien in een mentaliteit die polarisering bevordert en het huldigen van stereotypen. Nog erger wordt het waar zij overgaat tot het opnieuw aanbidden van uitgerekend die demonen die luttele generaties geleden van de wereld een hel maakten door “de natuur een handje te helpen””, wat neerkwam op brute genocide op basis van pseudowetenschap en verkapt als 'zuivering'. De opmars van het neonazisme en het identitair denken is een vaak totaal onderschat kwaad met een doortastend werkelijkheidsgehalte waarvan in een wereld van vereenzaming en egoïsme behalve de daders, vaak enkel de slachtoffers weet hebben en daar ook moeten voor vrezen, vooral dan als zij tot zekere 'risicogroepen' behoren.

Het is een bekend gegeven uit de psychopathologie dat pesters er voor zorgen dat zij niet worden betrapt en dat hun slachtoffers worden beroofd van elke mogelijkheid om het geweld tegen hen (op een geloofwaardige manier) kenbaar te maken, waardoor zij tot een quasi volkomen hulpeloosheid veroordeeld zijn. Vaak weten de slachtoffers door wie ze gepest worden maar zij beschikken niet de mogelijkheid om daar bewijzen van te leveren; ze vertellen niet wat er aan de hand is uit angst niet geloofd te worden en hun angst is terecht omdat de pesters sowieso meer zelfzekerheid hebben dan hun slachtoffers en derhalve als geloofwaardiger overkomen in geval de zaak ter sprake zou komen.

Het behoort niet tot de leefwereld van buitenstaanders en daarom ook begrijpen zij niet wat het betekent om te moeten leven in de voortdurende angst voor pesterijen. Dat geldt echter in een nog veel grotere mate voor wie doodsbedreigingen ontvangen omdat de lafhartige daders zich daar sowieso verborgen houden: wie met de dood worden bedreigd moeten ongeacht wie beschouwen als hun mogelijke moordenaars en de uiteraard prioritaire bezigheid van de eigen beveiliging (vaak zonder hoop op hulp van derden) slorpt alle energie en aandacht op zodat het leven tot een louter overleven wordt herleid met als enige zekerheid het uitzicht op een gewisse totale uitputting, ogenschijnlijk al te dikwijls uitmondend in zware ziekte of zelfmoord.⁹

6. De sublieme chantage en de mythe van Sisyphus

Althans volgens de joods-christelijke mythologie die samen met de Griekse mede aan de basis ligt van onze westerse cultuur was de mens oorspronkelijk een goddelijk want “naar Gods beeld en gelijkenis geschapen””¹⁰ wezen dat echter verleid werd door de duivel om tegen de Schepper in opstand te komen, waarna het viel, zijn goddelijkheid verloor en sterfelijk werd. Sinds dat ogenblik regeert de duivel over de mens en zijn wereld en een parabel uit het Nieuwe Testament verhaalt hoe naast de mens ook nog de Godmens door de duivel werd verleid: na een vastenperiode van veertig dagen en nachten bracht Lucifer Christus naar de woestijn: “Als u de Zoon van God bent, beveel dan die stenen in broden te veranderen.”, zo gebood hij Hem maar Jezus weigerde: “Er staat geschreven: “De mens leeft niet van brood alleen, maar van ieder woord dat klinkt uit de mond van God.”””” Vervolgens nam de duivel Hem mee naar het hoogste punt van de tempel: “Als u de Zoon van God bent, spring dan naar beneden. Want er staat geschreven: “Zijn engelen zal hij opdracht geven om u op hun handen te dragen, zodat u uw voet niet zult stoten aan een steen.”’”” Maar Hij weerstond ook deze tweede verzoeking: “Er staat ook geschreven: “Stel de Heer, uw God, niet op de proef.””’” Dan nam de duivel hem mee naar een hoge berg en toonde hem alle koninkrijken van de wereld in al hun pracht: “Dit alles zal ik u geven als u voor mij neervalt en mij aanbidt.” Daarop zei Jezus tegen hem: “Ga weg, Satan! Want er staat geschreven: “Aanbid de Heer, uw God, vereer alleen hem.””””¹¹

Later geeft Christus aan de apostel Petrus, samen met de macht om zonden te vergeven, de macht over de toegang tot het paradijs: “Gij zijt Petrus; en op deze steenrots zal Ik mijn Kerk bouwen (...) Ik zal u de sleutels geven van het Rijk der hemelen (...).””¹²

Wanneer Fjodor Dostojevski in 1879-'80 in zijn parabel, “De grootinquisiteur van Sevilla”, een raamvertelling in zijn “De Gebroeders Karamazov””, Christus andermaal ten tonele laat verschijnen, herinnert hij aan deze teksten en voert aan dat de katholieke kerk het werk van Christus gelooft te hebben verbeterd vanuit de wetenschap dat misschien wel een kleine groep van uitverkorenen maar niet de hele mensheid waartoe zij zich richt, in staat is om in de voetsporen van de Heiland te treden: de kerk plooit voor de wil van Lucifer, geeft aan de mens zijn dagelijks brood, zegt wat hij moet en laten en regeert de wereld. En Christus heeft zich daarmee niet meer te bemoeien daar Hij aan de kerk zijn macht uit handen gegeven heeft; niemand kan derhalve wereldse macht verwerven zonder de knieval voor het kwaad. Het kwaad chanteert het mensdom.

Mythen zijn verhalen maar zoals de levenservaring ons diets maakt, overklast hun fictie vaker alle feiten omdat zij de genen van de geschiedenis zelf blijken te zijn: de kern, gevat in een schijnbaar sprookje, dat alleen maar ontplooien kan op de wijze zoals het werd geprogrammeerd, zoals ook elk levend wezen zijn genetisch programma uitvoert tegen wil en dank - “Ge kunt van een ezel geen koerspeerd maken”, aldus verantwoordt zich de vertegenwoordiger van de paus van Rome jegens de teruggekeerde Heiland die Hij vervolgens verjaagt onder de bedreiging Hem anders andermaal te zullen kruisigen.

“Het geluk van de bozen”” is een realiteit, de wereld is aan de durvers, wie geen bloed aan de handen willen, zullen het aardse rijk niet beërven, de pikorde is een piramide met aan de top de massamoordenaars, aan de basis vindt men alleen maar de 'onnozelen' in de betekenis van 'onschuldigen', zij die niet (willen) weten of beamen dat het kwaad regeert in de 'civitas terenna'.

De katholieke theologen maken zich sterk met de woorden die Jezus richt tot Nicodemus: “Zozeer heeft God de wereld liefgehad dat hij zijn Eniggeboren Zoon gegeven heeft om ons te verlossen””¹³ maar zij lijken de verzen te vergeten die daar op volgen en die herinneren aan de proloog van het Johannesevangelie: “Het licht is in de wereld gekomen, maar de mensen beminden de duisternis meer dan het licht, omdat hun daden slecht waren (...) uit vrees dat (hun) werken openbaar gemaakt worden. (...)””¹⁴ En valt uit deze woorden dan niet af te leiden dat het kerkelijke devies tot het nastreven van aards geluk de mens opsluit in een grote duisternis en dat derhalve een leer van blind geloof en devotie een dwaalleer is?

Wat mensen missen is de moed van Sysiphus, in het oorlogsjaar 1942 zo treffend beschreven door Albert Camus¹⁵ - de moed om de steen telkens weer naar boven te rollen: het absurde of grondeloze karakter van het bestaan moet ons niet tot wanhoop drijven maar tot verzet.¹⁶ “Ce qui compte n'est pas de vivre le mieux, mais de vivre le plus””, aldus Camus. Sysiphus “(...) (n'a pas d'espoir mais) “il n'est pas de destin qui ne se surmonte par le mépris.””¹⁷ Sisyphus' overwinning schuilt in de aanvaarding van de absurditeit die hem niet langer verhindert nog iets te ondernemen. “La lutte elle-même vers les sommets suffit à remplir un coeur d'homme. Il faut imaginer Sisyphe heureux.”” Het is waar dat alle menselijke ondernemingen tot mislukken zijn gedoemd maar als men de moed opbrengt om zich daarbij neer te leggen, kan men het geluk ervaren dat Sisyphus alsnog te beurt valt. Die grote wijsheid van een atheïst lijkt te raken aan de boodschap tot volharding en tot vertrouwensvolle berusting in het lot uit menige religieuze cultuur die roemt wie in staat zijn om te leven zonder ook maar enig tastbaar houvast, zoals bij uitstek Job.¹⁸

Een middel tegen onderlopende huizen (*):

Neem een teil water, neem een glas, kleiner dan de teil, doe water in de teil, houdt het glas omgekeerd boven de teil en duw het glas naar beneden. De lucht in het glas drukt de lucht naar beneden, het waterpeil onder het glas staat, dankzij de drukwetten, veel lager dan het waterpeil in de teil. Als in de teil een huisje staat, kan het op die manier bewaard worden tegen het water.

Een huis is relatief groot maar als het glas vervangen wordt door een plastieken halve ballon, kan het waterpeil op dezelfde manier naar beneden gedrukt worden. Het plastiek kan naar beneden gehouden worden met gewichten. Via de onderkant van de plastieken hoed kan een pomp aangebracht worden die constant lucht onder de hoed perst om het stijgen van het waterpeil onder de hoed ingevolge gaatjes, wind e.d.m. tegen te gaan.

Deze methode kan ook gebruikt worden om afzonderlijke objecten in een overstroomd huis, zoals kasten, tegen water te beschermen.

(*) Copyright Omsk Van Togenbirger 02/01/2024.

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 10

“Krieg und Leichen, die letzte Hoffnung der Reichen” van John Heartfield beeldt uit wat oorlog in wezen is: er wordt verdeeldheid gezaaid tussen twee partijen, een vuurlinie ontstaat, welhaast zoals een grenslijn tussen een warmte- en een koudefront in de hoogzomerluchten maar dit keer niet met een gordijn van water maar met een muur van vuur. Het vuur wil blijven branden, slorpt brandstof op, herleidt alles wat brandbaar is tot as, wat concreet betekent dat alle voorradige energie voortaan afreist richting het front, waar het allemaal wordt verteerd. Generaties noeste arbeid, machtige bouwwerken, prachtige kunstwerken, vernuftige infrastructuur, veeteelt, landbouw, energiecentrales, universiteiten, fabrieken: alles waar zovele jaren lang het heetste hartenbloed werd aan gegeven, wordt in geen tijd verpulverd. De werkloosheid neemt schrikbarende proporties aan, de middenstand wordt weggeveegd, beginnend bij de kroegen en de kapperszaken maar het houdt niet op tot alles weg is. In de warenhuizen blijven eerst de voedselvoorraden staan, zij overschrijden de houdbaarheidsdatum en worden weggeschonken voor de voedselbedeling aan wie niet langer werken nadat vele bedrijven over kop zijn gegaan. In een volgende fase, de recessie genaamd, wordt de productie teruggeschroefd, de rekken blijven leeg, er ontstaan tekorten tegelijk met een zwarte markt. De terugloop van de productie verandert steeds meer arbeiders in steuntrekkers, de staat moet lenen bij de banken, de mensen gaan honger lijden en verkopen tegen spotprijzen hun huizen aan de banken. Alras komt de fase waarin de werklozen zichzelf moeten verkopen maar dit keer als frontsoldaat. Het volk wordt gedecimeerd, de bezittingen komen in handen van de rijken, herinner u, zij wilden 'Lebensraum'...

Ontmenselijking begint aldus met het beroven van de burgers van hun arbeidskracht, vervolgens van hun bezittingen en tenslotte ook nog van hun leven want de hebzucht kent geen grenzen. De waarde van een mensenleven wordt door de oorlog plotseling belachelijk klein omdat schaarste ervoor zorgt dat een moord gepleegd wordt voor een brood. Met de schande van de lafheid als listig drukkingsmiddel rest niemand nog de vrijheid om te verzaken aan de burgerplicht en aan het front beëindigen dan de leden van de laagste kaste van de oorlog voerende volkeren van beider zijde elkanders leven ten bate van de leden van de hoogste kasten van beider zijde die zich schuil houden totdat de onwetenden aan beider zijde hun laatste druppel bloed vergoten hebben. In wezen zijn de oorlog voerende partijen allerminst de volkeren die strijden aan het front: de oorlog wordt gevoerd onder de armlastigen van de twee partijen en onder het meeslepende gedreun van hun volksliederen moorden zij elkander uit terwijl de rijken afwachten om na de slachting met de buit aan de haal te gaan zoals de reusachtige bloedhond, de hypocriet met medaille en met hoge hoed van John Heartfield doet die over de lijken op het slagveld wandelt. In 1933 viel Hitlers knokploeg ofte de Sturmabteilung Heartfields huis binnen en moest hij vluchten naar Praag totdat in 1938 de Duitsers het land bezetten en hij naar Londen vluchtte. De pen is sterker dan het zwaard en daarom worden wie de waarheid opdelven met de dood belaagd.

(J.B., 2 januari 2024)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 9

Waar het onverstand aan de macht is, denkt men de volksgezondheid te kunnen verbeteren middels het liquideren van de zieken. Men probeert leerlingen tot klant te houden en er te blijven aan verdienen door gokkend op gemakzucht het studiepeil te laten zakken. Men manipuleert de index door niet langer levensnoodzakelijke middelen mee te tellen doch computersoftware en andere plastic prutsen. Men lost de werkloosheid op door werkzoekenden zonder inkomen te zetten. Voor sociale huurders worden kleinere hokjes bedacht en straks ook kazernes, het voorportaal der concentratiekampen. Men past een mouw aan de vergrijzing met reclamecampagnes voor euthanasie. Men gelooft de staatsschuld in te kunnen dijken met de verkoop van de schulden, wat de staatsbon doet, of, eerder nog, met het invoeren van vrijkooprechten voor criminelen. Men vermeerdert het aantal gelovigen door de moeders onder druk te zetten om hun weerloze baby's te laten dopen. Men gelooft onfrisse histories die het eigen blazoen schaden ongedaan te kunnen maken door het vak geschiedenis op school te schrappen.

“(In Brussel) brandden de ovens acht dagen na elkaar, zodat het grootste deel van de overheidsstukken van de Congo tot as en rook in de lucht boven Brussel werd veranderd”, aldus schrijft Joseph Conrad in zijn roman over de Congogruwelen, Heart of Darkness uit 1899.¹ De geschiedkundige Adam Hochschild vermeldt dat inzake het uitwissen van het verleden, Stalin alleen nog overtroffen wordt door Leopold II van België: “(...) in geen van de twintig grote toonzalen van het (Tervurense) museum (voor Afrikaanse kunst) is er de minste of geringste aanwijzing dat miljoenen Congolezen op onnatuurlijke wijze aan hun einde zijn gekomen. Er zijn nergens in Brussel aanwijzingen hiervoor”² En men moet hier aan toevoegen dat de Congocommissie het een eeuw na de aanvang van de gruwel in alle ernst heeft over haar hoop op een 'eervol slotakkoord'.³ Het betreft hier wel degelijk de Europese hoofdstad, door Hochschild als volgt omschreven: “Een deel van de skyline van de stad wordt gedomineerd door de meest grandioze met Congowinsten gefinancierde extravagantie van allemaal, de reusachtige Jubelboog, overladen met heroïsche beeldhouwwerken; hij ziet eruit als een opgeblazen combinatie van de Arc de Triomphe en de Branderburger Poort, met gebogen vleugels eraan toegevoegd. De compacte stenen en betonnen massa van de boog doet denken aan Conrads beschrijving van de niet nader genoemde Europese hoofdstad in Heart of Darkness als 'de grafstad'. Maar van de miljoenen Afrikanen wier inspanningen voor dit alles hebben betaald en die als gevolg daarvan in een graf van ongemarkeerde aarde zijn terechtgekomen, ontbreekt ieder spoor.”⁴

Goede cijfers halen is de boodschap en de lading die zij dekken werd herleid tot wind: dit is de beruchte korte termijnpolitiek van het bedrog in vol ornaat. Wie aan de toekomst denken, aan de kinderen en de kleinkinderen, zouden moeten inzetten op duurzame ontwikkeling maar de partij Groen! die dit als hoofdpunt opneemt in haar programma haalt volgens een recente enquête van Seniorennet gehouden bij de Vlaamse 50-plussers amper 1,8 percent van de stemmen - 98,2 van de (groot)ouders roepen het kroost toe: “Het zal onze tijd wel duren!”

Wie geloven dat het volk zich nu ontwikkeld heeft, mondig is en solidair, zoals bij uitstek Europa dat aan de wereld kondig poogt te maken, moeten nu eens dringend uitleggen waar die cijfers dan vandaan komen en wat zij betekenen. Minder dan één op de vijftig senioren verwerpt een politiek programma dat zich richt op het welzijn van het nageslacht. Ongeveer de helft stemmen rechts tot extreemrechts en conservatief: zij willen dat alles bij het oude blijft, dat de vernieling van het milieu wordt voortgezet, dat de inclusieve maatschappij verdwijnt ten voordele van sociale uitsluiting en sociaal onrecht en dat oorlogsvluchtelingen hier desnoods met geweld worden verdreven.

Het is de paranoia vanjewelste wanneer complotdenkers schrijven dat de oorlog tussen Israël en Palestina niet echt is doch in Hollywood in scène wordt gezet met de bedoeling om miljarden binnen te rijven maar er zit een grond van waarheid in die waanzin omdat oorlog altijd weer het laatste redmiddel is van de rijken om het volk onder de knoet te houden, zoals John Heartfield het uitbeeldt in zijn fotomontage uit 1932 met de veelzeggende titel: “Krieg und Leichen, die letzte Hoffnung der Reichen”.⁵

(J.B., 2 januari 2024)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 8

Sinds Modern Times van Charlie Chaplin weten wij allen dat met de komst van de Industriële Revolutie de ontmenselijking zich met rasse schreden heeft doorgezet ingevolge de specifieke middeldoelomkering waarbij de menselijke instrumenten over de mens zijn gaan heersen of hem op hun beurt tot hun instrument hebben gemaakt. Dat is vooral het geval met de economie maar vandaag wellicht in een nog grotere mate met de volksgezondheid.

Waar de mens herleid wordt tot een onderdeel van de machine is de middeldoelomkering duidelijk, al mag men hier niet uit het oog verliezen dat zij enkel voor de arbeider geldt, terwijl de werkgever het heft in handen houdt met zijn machines waarvan zijn arbeiders onderdelen zijn. Maar op zijn beurt wordt uiteraard ook de werkgever herleid tot een onderdeel van de omvattender machinerie die de economie is en die is nog onpersoonlijker en abstracter is dan pakweg een locomotief. (De uiteindelijke niet-persoon achter alle kwaad is een 'zucht' - in dit geval de hebzucht).

De onzichtbaarheid van de middeldoelomkering neemt toe in de mate dat de afstand tussen de mens en zijn instrumenten groter wordt en op die manier kunnen realiteiten zoals 'de economie', 'de maatschappij' en vandaag bij uitstek 'de volksgezondheid' voor verwarring zorgen en wel in die mate dat zekere middeldoelomkeringen aan het oog onttrokken blijven en ten gevolge daarvan des te rampzaliger toeslaan.

De verwisseling van een optimale volksgezondheid met een gering aantal zieken maakt geheel abstractie van de methodes waarmee het terugschroeven van het aantal zieken kan worden bereikt, alsook sluit men aldus de ogen voor de onontkoombare paradox dat meer medische zorgen sowieso resulteren in een maatschappij met relatief minder gezonde mensen omdat de geneeskunde de zieken in leven wenst te houden. In de kaduke overtuiging dat hij de natuur maar best een handje kon helpen, verkreeg Hitler een maatschappij met minder zieken, gewoon door alle zieken om te brengen maar dat aldus de weg open ligt voor de praktijk van het recht van de sterkste, dat een eufemisme is voor de volstrekte rechteloosheid maar tevens de volstrekte cultuurloosheid waarbij bijvoorbeeld de geneeskunde maar beter vervangen kan worden door de massamoord, wordt onder de mat geveegd.

Om de een of andere reden blijkt het verstand van een massa mensen gewoon ontoereikend om te kunnen of te willen inzien dat in de gegeven, verkeerde definitie, waarbij de graad van de volksgezondheid bepaald wordt door het percentage aan gezonde individuen, de volksgezondheid helemaal losgekoppeld werd van de gezondheid van de mensen als zodanig. Hetzelfde probleem doet zich voor in een wat minder onduidelijke vorm waar men de economie loskoppelt van de welstand van de individuen.

Deze op het eerste gezicht raadselachtige paradoxen zijn in feite terug te brengen naar het probleem van de verwarring van het geheel met zijn onderdelen - een probleem dat gevoed wordt door het feit van de depersonalisering die de waarschijnlijkheidsrekening de eerste viool laat spelen ten koste van de realiteitszin waarbij de eindwaarde die de menselijke persoon is, geheel veronachtzaamd wordt. Wij weten allen dat het gemiddelde inkomen van de Belg helemaal geen betrouwbaar beeld kan geven van de welstand van de burgers, net zomin als onze kennis omtrent de gemiddelde schoenmaat van een groep mensen ons in staat zou stellen om voor al die mensen passende schoenen te gaan fabrikeren. Als in een groep van honderd mensen er vijftig zijn met schoenmaat 35 en vijftig met maat 45, dan zou de productie van honderd paar schoenen met maat 40 weggegooid geld zijn. En als van een groep van honderd mensen er één miljardair is terwijl de rest helemaal niets bezitten of misschien alleen maar schulden, dan resulteert de kaduke denkvorm die vandaag de wereld overheerst in de misleidende conclusie dat het gemiddelde bezit van die honderd mensen tien miljoen bedraagt.

Om dezelfde reden houdt het percentage aan gezonde mensen in een volk geen enkel verband met de volksgezondheid en kan het zonder meer terugschroeven van het aantal zieken niets te maken hebben met wat het ministerie van de volksgezondheid hoort na streven. Waar abstracte realiteiten zoals maatschappelijkheid, economie en volksgezondheid de voorrang krijgen op de werkelijkheid, dreigt de mens herleid te worden tot een getal terwijl kwaliteiten niet tot kwantiteiten kunnen worden herleid zonder dat hun inhoud en derhalve hun eigen zijn miskend wordt. En wellicht schuilt hierin de grootste dreiging voor een ongeremde toename van de voortschrijdende ontmenselijking.

(J.B., 1 januari 2024)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 7

Met de uitspraak dat godsdienst opium is voor het volk bedoelt Karl Marx heel eenvoudig te zeggen dat religie net als opium een middel is, zij het een wat meer betaalbaar middel, waarmee mensen zich kunnen verdoven voor de al te pijnlijke facetten van de werkelijkheid zoals bij uitstek het lijden en de dood.

In feite is religie het resultaat van een maatschappelijk aanvaarde, geïntegreerde en geïnstitutionaliseerde vorm van dissociatie. Dissociatie is de geestestoestand waarin mensen zichzelf kunnen brengen wanneer zij de realiteit niet (langer) verdragen en waarin zij de dingen die gebeuren gaan beschouwen als onecht, gespeeld, voorgelogen of resulterend uit een complot.

De Noord-Afrikaanse bisschop, kerkleraar en filosoof Sint-Augustinus Van Hippo beschouwde de waarneembare werkelijkheid als onecht en als slechts een façade voor een andere, pas onrechtstreeks waarneembare en diepere werkelijkheid. In de religie krijgt de absurde werkelijkheid van geluk en toeval een zin van zodra wordt aangenomen dat wat op het eerste zicht volstrekt zinloos lijkt, een verborgen betekenis heeft die men moet leren te ontdekken. De verschrikkingen van het lijden en de dood krijgen in het licht van bijvoorbeeld de katholieke theologie een zin, wat maakt dat men zich er beter kan mee verzoenen. Tenminste als men aanleg heeft voor wat in de psychiatrie als dissociatie wordt bestempeld en dissociatie kan beschouwd worden als een vorm van zelfbedrog.

De kern van het onderhavige probleem situeert zich vanzelfsprekend in de kwestie of zingeving een vorm van dissociatie moet worden genoemd ofwel of dissociatie een vorm van zingeving moet heten. Dissociatie is een gedrag waarbij men zichzelf ontkoppelt van de werkelijkheid en in die zin lijkt het ook een problematisch gedrag maar tevens is het een functioneel gedrag, alleen al omdat dit het leven draaglijker maakt. Ook hier gaat de vergelijking met opium op omdat pijnstillers weliswaar de realiteit - van in dit geval de pijn - verhullen maar voor het gebruik van pijnstillers is er wat te zeggen als men de overtuiging is toegedaan dat het lijden helemaal geen zin heeft.

Anderzijds blijft er uiteraard een wezenlijk onderscheid bestaan tussen enerzijds pijnstillers en anderzijds bijvoorbeeld voedsel dat ons immers bevrijdt van het leed ingevolge de honger maar dat tevens noodzakelijk is voor de instandhouding van het leven. Men kan met andere woorden bezwaarlijk volhouden dat het zin heeft om te vasten tot de dood terwijl wellicht weinigen er graten zullen in zien wanneer mensen aan het leed dat zij niet zelf gezocht hebben en waarvan zij zich niet kunnen ontdoen, een zin wensen toe te kennen. Het laatste lijkt onschuldig, het eerste vanzelfsprekend allerminst.

De kwestie of religie ontmenselijkt ofwel of veeleer geheel andersom het verbod op religie dat doet, lijkt onbeslist te moeten blijven. In sterk materialistisch georiënteerde maatschappijen neigt men ertoe om religie eerder als waanzin te beschouwen terwijl daarentegen in religieus gekleurde culturen het atheïsme geldt als een opvatting die de menselijkheid fnuikt en derhalve als een wezenlijk tekort of zelfs als een geestesziekte.

De zaken worden er helemaal niet eenvoudiger op van zodra men de visie gaat delen dat de wetenschap een hedendaagse vorm is van religie want voor die opvatting valt zeker en vast een en ander te zeggen, alras vanuit de vaststelling dat ook in het wetenschappelijke wereldbeeld de heilige huisjes van de partij zijn en wel in die mate dat zij aan wie er ook maar durven toe uit te nodigen om over zekere zaken in debat te gaan, desnoods manu militari het zwijgen opleggen.

(J.B., 30 december 2023)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 6

Via een sluikse omwisseling van rechten in gunsten sluipt in de wereld de slavernij naar binnen. Mensen worden ertoe verleid om gunsten te aanvaarden van lieden die het middels deze tactiek gemunt hebben op hun rechten. En mensen zonder rechten zijn slaven: hun bestaan is totaal afhankelijk van de willekeur van wie hen in bezit houden.

Het bezitten van mensen slaat in de eerste plaats op het voeden (of veeleer nog het voederen omdat wie geen (mensen)rechten genieten ook niet als mensen worden beschouwd): wie honger hebben, bieden gehoor aan wie beslag hebben gelegd op de middelen om deze nood te lenigen. De afhankelijkheid van de willekeur van derden maakt dat mensen hun gedrag afstemmen op wat anderen van hen verwachten en derhalve voltrekken zij ook de wil van anderen, wat inhoudt dat zij de eigen wil prijsgeven en zij doen dat vanuit de overtuiging dat dit de enige manier is om te kunnen overleven.

Mensen worden met andere woorden niet zomaar willoos maar datgene wat zij willen, wordt alleen nog bepaald door het overlevingsinstinct dat hen ertoe brengt om de wil uit te voeren van wie hen overheersen en zij doen dat teneinde zelf niet overheerst te worden door de dood. Chantage is wat aan de basis ligt van de slavernij en zo ziet men in de geschiedenis ook dat slaven door de band buitgemaakte soldaten zijn wiens leven wordt gespaard in ruil voor de dwangarbeid die hen toelaat om te overleven.

Van hun rechten en van hun wil beroofde mensen hebben geen andere keuze dan zich te gedragen zoals huisdieren dat doen, wat wil zeggen dat zij ernaar streven om in de gunst te staan van hun eigenaars. De loonslavernij is op dat vlak zo mogelijk nog doortastender dan de slavernij van weleer omdat middels die tactiek mensen met schulden worden opgezadeld terwijl schuldenaren ertoe neigen om in de gunst te komen van hun schuldeisers aan wie zij hun wil dan 'spontaan' onderwerpen. Van zodra de aanname van kracht is dat het geld ongeacht welk goed vertegenwoordigt, zal het door zijn eigenaars gebruikt worden als universeel chantagemiddel dat ervoor zorgen kan dat ook mensen tot het eigendom van mensen gaan behoren.

Het proces van deshumanisatie gaat hand in hand met dat van onderwerping dat op zijn beurt door minachting wordt voorafgegaan. In een cultuur waar minachting en achting of kortom eer van tel is, handhaaft zich het recht van de sterkste op grond van krachtmeting of oorlog waarvan de uitgestelde vorm de (economische) concurrentie is welke pas kan gedijen in een kapitalistisch bestel. Dit draait uit op monopolievorming, dictatuur en tenslotte genocide, zoals de geschiedenis leert en om die reden ligt in de concurrentiële economie reeds op een fatale manier de massamoord besloten.

Het alternatief van een samenwerking die resulteert uit redelijk overleg in plaats van uit fysieke strijd, vergt een overstijging van het louter dierlijke bestaansniveau. De mogelijkheid tot zo'n overstijging wordt natuurlijkerwijze gegeven door het feit van het mens-zijn zelf maar zij wordt gefnuikt door zekere praktijken. Immers, cultuur, vrijheid, welzijn, humaniteit, veiligheid, beschaving, maatschappelijkheid en nog vele andere goederen zijn geen toestanden doch praktijken, wat wil zeggen dat zij helemaal geen bestaan hebben waar zij niet worden uitgeoefend. Wij zijn geen mensen maar wij oefenen het mens-zijn uit en op dezelfde manier is ook de ontmenselijking een praktijk. Vernederingen, fascisme, oorlog en concurrentie danken hun bestaan uitsluitend aan de manifestatie van specifieke misdaden en deze laatsten kenmerken zich door hun voor mensen nefaste resultaten. De hieraan tegengestelde goederen zoals vrijheid, gelijkheid, menselijkheid en noem maar op, zijn nooit verworvenheden maar zij worden in stand gehouden door handelwijzen aan het gezag waarvan men zich dient te onderwerpen op grond van de voor iedereen onmiskenbare vruchten die zij afwerpen.

(J.B., 29 december 2023)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 5

Vanaf 2025, aldus heeft een minister beslist, zullen werkenden de voorrang krijgen boven werkzoekenden inzake het recht op woonsubsidies of sociale huisvesting. Met allerlei drogredenen wordt de stelling verdedigd dat noodlijdenden minder rechten hebben dan welstellende burgers, wat neerkomt op de visie dat nood niet langer het criterium hoort te zijn inzake het recht op hulp: dat recht kan voortaan alleen nog worden gekocht.

Edoch, waar rechten koopwaar geworden zijn, zullen zij alleen nog worden toegekend aan de rijken en waar dit recht van de sterkste heerst, wordt het concept 'recht' uiteraard helemaal uitgehold omdat het principe van Montesqieu of de scheiding der machten vereist dat rechten wars van de politiek en derhalve ook wars van de economie dienen te worden gehandhaafd.

De trend is niet nieuw want sinds jaar en dag laat het Belgische gerecht zich betalen voor de vrijkoping van schulden: fraudeurs en criminelen van alle pluimage kunnen op initiatief van het gerecht zelf aan torenhoge boetes en gevangenisstraffen ontkomen door zich spontaan aan te geven. Deze 'minnelijke schikkingen' worden voorgesteld als een win-winsituatie door een staat die op zwart zaad zit. Dat belastingontduikers hier garen bij spinnen, is lang geen geheim: zij bestelen de staat en blijven ongestraft wanneer zij een deeltje van de buit teruggeven aan de eigenaar - het scheelt warempel niet veel of zij werden erom geëerd.

De staat gedraagt zich in dezer zoals de voetganger op de zebra's aan wie voorrang wordt verleend: hij wuift de automobilist dankbaar na. De chauffeur kon hem namelijk ook aangereden hebben en dan weggekomen zijn met een smoes. Het immorele aan deze zaak is dat de dreiging van het recht van de sterkste datgene wat een recht hoort te zijn, prompt veranderd heeft in een gunst. De dreiging is even reëel als het verschil tussen leven en dood omdat men uiteraard goed gek moet zijn om niet opzij te springen voor een nozem. De wrange situatie is verwant aan die welke volgt uit het Stockholmsyndroom.

Het omtoveren van rechten in gunsten is een eerste fase in het proces waarbij aan mensen met geweld en misbruik van macht hun rechten worden ontnomen en waarbij het solidariteitsprincipe dat het maatschappelijke leven draagt, wordt uitgehold en uiteindelijk ook definitief vernietigd. Solidariteit betekent in wezen immers dat men elkanders lasten draagt, meestal vanuit het redelijke inzicht dat tegenslag iedereen kan overkomen en dat dit meestal ook zal gebeuren omdat de meeste mensen oud worden of anderszins hulpbehoevend, als zij het al niet van bij de geboorte zijn. Wie in een voor hen vijandige omgeving moeten leven, kunnen niet rekenen op het normale bestaan dat voor anderen vanzelfsprekend is en zij dreigen derhalve in de problemen te komen als de maatschappij hier niet op anticipeert met wetten die principieel de bescherming verzekeren van ongeacht welke burger tegen vijandelijkheden waar hij niet heeft om gevraagd en die meestal te wijten zijn aan onbegrip maar vandaag nog veel vaker aan haat.

Het woord is gevallen: blinde haat is wat er uiteindelijk schuilgaat achter politieke beslissingen die de solidariteit ondermijnen omdat de betrokken politici verkozen worden door een menigte die door haat wordt gedreven. Populisten hebben hun politiek succes nu eenmaal te danken aan meestal extreemrechts georiënteerde lui die elke vorm van solidariteit verwerpen omdat zij nu eenmaal egoïstisch zijn en asociaal. In een democratie is dit euvel uiteraard heel moeilijk te bestrijden omdat het gevaar van de tirannie van de meerderheid er structureel in verweven zit.

De weigering van de massa om de solidariteit nog langer in het vaandel te voeren, steekt meestal de kop op wanneer een periode van maatschappelijke welstand aan haar einde komt en ontevredenheid de kop opsteekt en aangewakkerd wordt. Hierbij worden dan zondebokken aangeduid die met de recessie helemaal niets te maken hebben maar deze beproefde tactiek weet de echte daders - de verantwoordelijke politici - wel buiten schot te zetten, zoals ook geschiedt waar gevangenen onschuldig vastzitten en er op die manier geheel ongewild voor zorgen dat de echte daders met rust worden gelaten.

Jawel, de benadeelden van de asociale wetten die aan de willekeur van extreemrechts ontspruiten, zijn wezenlijk gevangenen die de straffen uitzitten welke toekomen aan de populisten.

(J.B., 27 december 2023)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 4

Leopold II, onder wiens schrikbewind in een paar decennia tijd de helft van de Congolezen in zijn kolonie werden afgeslacht in de roof van ivoor en rubber die de megalomane vorst een gigantisch persoonlijk fortuin opleverde, kreeg het voor mekaar om zich te laten doorgaan voor een van de grootste filantropen op aarde - toentertijd maar ook vandaag nog, nu in het zog van geschiedenisadaptor Daniël Van Reybrouck¹ de dynastie voorbereidselen treft om het jubelpark dat met het bloed van de zwarten werd gebouwd wat op te fleuren tegen de tijd dat België zijn tweehonderdste verjaardag vieren moet.

Met die pr-stunts als voorbeeld weten grootverdieners voortaan hoe zij het aan boord moeten leggen om zich te beveiligen tegen de onvermijdelijke plaag van jaloezie en rancune die sowieso alvast een deel van hun talloze slachtoffers tegen hen in het harnas jaagt. Gandhi werd afgeschilderd als een filantroop daar hij zijn volk kalmeren moest met de politiek van de 'ahimsa', voor de gelegenheid gepromoot in opdracht van de wrede Britse kolonisator. Naast het portret van Mahatma Gandhi staat overigens prompt ook dat van multimiljardair Bill Gates te prijken op dezelfde bladzij over 'mensenvrienden' in de schoolboeken van onze kinderen. En waarom zouden de ministers achterblijven en de burgemeesters met de Kerst die toch de unieke gelegenheid biedt voor een toneel waarop zij de kerstman (Christus) zelf kunnen vertolken die zijn lekkers uitdeelt aan de feesttafels der armen?

Op de leeftijd van 103 jaar overleed in 1995 in New York Edward Bernays, een neef van de beroemde psychiater Sigmund Freud, die zijn theorie over de beïnvloeding van het onderbewuste van de massa in de praktijk bracht als tactiek voor propaganda en 'public relations'. Met de fabricatie van allerlei stunts en van verborgen associaties met beroemdheden en lusten, stellen potentaten voortaan de wetenschap in dienst van hun imago en van hun persoonlijke belangen.

Ook Adolf Hitler wist het: de massa heeft de leeftijd van een kind van vier en kan via hypnose worden bespeeld met angsten en verlangens. De volstrekte afwezigheid van mensen in de massa is een publiek geheim waarvan iedereen getuigen kan sinds 2000 jaar geleden een uitzinnige menigte de vrijheid van de moordenaar Barabbas verkoos boven die van de Messias - die prompt tot de kruisdood werd veroordeeld. De furie van dezelfde massa ook weet te verhinderen dat vluchtelingen in barensnood een plek vinden om te bevallen omdat het onderbewuste wordt bespeeld met associaties van armlastigen met demonen. Het afschilderen van mensen in nood als lastpakken, ratten, nestbevuilers en bloedvergiftigers zoals in het zog van Hitler de huidige presidentskandidaat van de V.S., Donald Trump doet, betekent: wetenschap in dienst van misdaad en ontmenselijking.

Dat de wetenschap zich steeds vaker lijkt te ontwikkelen tot dienstmaagd van het nefaste proces van deshumanisatie, toont aan dat zij een moreel volstrekt neutraal instrument is waarmee eenieder die er beslag weet op te leggen, willekeurig welke kant op kan. Het is alarmerend dat het volk zich kennelijk niet bewust is van dat feit en dat het in een soort van naïviteit de wetenschap net als de religie van destijds blijft beschouwen als heilig en als onaantastbaar en dit zeer in tegenstelling tot de mens.

(J.B., Kerstmis 2023)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 3

In juni 2020, zowat een half jaar na de intrede van de pandemie, stelde de toenmalige prins Charles van Wales, de huidige koning van Engeland, samen met de directeur van het Wereld Economisch Forum, Klaus Schwab, voor om de pandemie aan te grijpen voor wat zij betitelden als een Grote (dit is: wereldwijde) Herstart: een heropstart van het kapitalistisch systeem dat bezig is de wereld regelrecht naar de ondergang te leiden, en dit met het oog op het behoud en het verstevigen ervan!

Uiteraard geschiedde dit in de schoot van een conferentie van economen ofte geldspecialisten aangezien de oppergod, verantwoordelijk voor het onheil dat de planeet naar de afgrond voert, niemand minder is dan de mammon, de verpersoonlijking van de ongeremde hebzucht. Pas met de wereld op de rand van de afgrond staat ook het daarvoor verantwoordelijk kapitalistisch systeem op instorten maar met dit opzet werd en wordt gepoogd om dit systeem dat de vrekken in het zadel houdt, in allerijl alsnog te redden door het zogezegd milieubewust te maken en gericht op meer sociale gelijkheid: het gedrocht “verantwoord kapitalisme” ziet het levenslicht. Zoals wij allen weten, heeft nooit voorheen een meer belachelijke contradictio in terminis bestaan.

Edoch, the Great Reset was zeker geen primeur en zijn beroemdste voorganger kennen wij als de Franse Revolutie van 1789, nu 235 jaar geleden, toen de Verklaring van de Rechten van de Mens en van de Burger werd afgekondigd met, hypocriet genoeg, het eigendomsrecht als belangrijkste principe, incluis het lijfeigenschap. In Parijs ontketende zich een volksopstand waarna de edellieden en de clerus in serie werden onthoofd met de daartoe ontworpen guillotine zodat daar alleen in één jaar tijd veertigduizend koppen rolden. De heropstart geschiedde danig drastisch dat in 1793 zelfs de Gregoriaanse kalender, die de jaartelling laat beginnen bij de geboorte van Christus, het moest ontgelden: hij werd vervangen door de kalender van de republiek en 1793 werd prompt uitgeroepen tot het jaar 1. De heiligen op de kalender werden vervangen door wereldse figuren en nog een ganse resem andere aanpassingen moesten een volledige secularisering van de maatschappij helpen realiseren. In feite werd de ene religie door de andere vervangen en die kalenderkermis werd dertien jaar lang volgehouden, tot in het jaar 1806 - de Revolutie zelf duurde tot 1799.

Sinds geruime tijd verschijnen boekwerken die de wetenschap ontmaskeren als een nieuwe vorm van religie en zo herhalen de geleerden dat er uiteindelijk niets nieuws is onder de zon en dat door alle heisa heen de ene dictatuur alleen maar wordt vervangen door de andere. Verkapt als vooruitgang, strijd om mensenrechten en gelijkheid, broederschap en welvaart, vestigen zich steeds dieper in alle wereldse structuren nieuwe vormen van slavernij en privileges, oorlogen en ten hemel schreiend onrecht. Sinds de opstand van Lucifer blijkt ontmenselijking doorheen alle gebeurtenissen een nimmer uit te roeien rizoom.

(J.B., Kerstavond 2023)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 2

Elf jaar geleden gaf de straffeloosheid waarmee macht misbruikende politieagenten in de USA blijken weg te komen met hun moordpartijen op (minderjarige) zwarten aanleiding tot de beweging "#BlackLivesMatter" en vandaag hebben videobeelden van gelijkaardig onrecht vanwege de politie hier te lande zich een weg gebaand naar het Tv-journaal: macht wordt bijna sowieso misbruikt wanneer dat misbruik uit het licht gehouden wordt, hetzij letterlijk uit het licht van de dag, hetzij uit het licht van het woord.

In dat laatste geval wordt verwezen, enerzijds naar alle vormen van de omerta met navenante afpersingsmethoden, gaande van regelrechte doodsbedreigingen tot de goed gecamoufleerde sociale druk waarmee politici in verkiezingstijd de oudjes in hun zorggevangenissen een bezoek gaan brengen en, anderzijds, naar het tribunaal, de rechtspraak, de openbaarmaking van het gebeurde middels getuigen die publiekelijk en onder ede spreken.

Maar niet alleen gerechtsdienaren komen in de verleiding om zich schuldig te maken aan machtsmisbruik, waarbij zij hun absolute hoogdagen kennen van zodra het fascisme tot wet wordt zoals dat 'kortstondig' wereldwijd het geval was ten tijde van de pandemie: naast het politiekorps was daar bijvoorbeeld ook het medisch korps van de partij en wel in die mate dat zowat de helft van alle dokters in de genees-, heel- en verloskunde er ernstig gingen aan denken om onder het juk van een bijzonder eenzijdig gepolitiseerde Wereldgezondheidsorganisatie hun beroep niet langer uit te oefenen omdat zij dit niet meer in overeenstemming konden brengen met de door hen bij de aanvang van hun ambt gezworen eed van Hippocrates.

Ten tijde van het naziregime in het Duitsland onder Adolf Hitler verklaarde het medisch korps zich quasi unaniem akkoord met de toen opgang makende, volstrekt onwetenschappelijke, misdadige en racistische opvattingen over volksgezondheid en misdaadpreventie en wel in die mate dat de gezondheidssector nauw ging samenwerken met de doodseskaders van het moorddadige regime om onder meer de zieken, die zij voor de gelegenheid als 'rotte appelen' bestempelden, niet langer medisch te behandelen met het oog op genezing maar voortaan medisch om te brengen en wel met het oog op wat zij beschouwden als de genezing van het ras.

Uiteraard worden de geneeskundige studies en disciplines die het kruin van het maatschappelijke kunnen verzamelen in één klap overbodig van zodra de massa de opvatting van een gek door de strot werd geramd dat gezondmaking van het volk bereikt kan worden met de veel simpelere methode van de massale afslachting van alle zieken. En dit is allemaal mogelijk bij de gratie van het feit dat een massa helemaal geen intellectueel of ethisch peil heeft: gekoppeld aan het principe dat niet wie zorg dragen en nadenken het voor het zeggen moeten hebben maar wel een onverschillige meerderheid, volstaat plat populisme om in de oprichting van concentratiekampen het wondermiddel te gaan zien om de mensheid op te tillen naar de ongeziene niveaus van welstand en beschaving waarvan het ganse mensdom ter gelegenheid van de Tweede Wereldoorlog getuige is geweest.

Dat zekere opvattingen via slinkse politici vandaag andermaal de medische zorgverlening besmetten met volstrekt immorele praktijken mag blijken uit het gemak waarmee hospitalen erin slagen om patiënten in het ongewisse te laten omtrent de gezondheidsrisico's die zij lopen van zodra zij deze anderszins streng gereglementeerde terreinen betreden: er gelden geen verplichtingen om bezoekers in te lichten over de kans die zij lopen op besmettingen met de fatale ziekenhuisbacterie of met andere contagieuze aandoeningen en qua zorg lijkt de voorrang te worden gegeven aan de indekking van de eigen belangen van de zorgverstrekkers die, wars van alle wetgeving ter zake, niet zelden het initiatief nemen om de patiënten te wijzen op uitgerekend die rechten waarmee zij hun artsen van de plicht tot zorg kunnen ontslaan.

De laatst genoemde aberraties treden vanzelfsprekend op in het zog van de hegemonie van een kapitalistische economie die zichzelf hoger acht dan de mens die zij zou moeten dienen; het werktuig heeft zich verheven boven wie het hanteren; de mens is verworden tot middel van de machinerie die hijzelf zo moeizaam heeft opgebouwd om hem van dienst te zijn; het menselijke werd door de megarobot die het uiteraard als redundant beschouwt, gewoon geëlimineerd. Wat overschiet zijn op den duur alleen nog kille statistieken en op helemaal niets meer slaande getallen.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 22 december 2023)