Brusselpoort in Mechelen: eten vroeger
Dank zij de Open Monumentendag kan je in gebouwen komen, waar je anders niet aan toe komt. Zo stapte ik naar de Brusselpoort in Mechelen. De laatste poort die overbleef van de gordel en de bastions rond Mechelen.
Interessante site, al viel het me op dat de inrichting van dit stedelijk museum vooral bestond uit grote borden met afbeeldingen en teksten uit de rijke geschiedenis van Mechelen. Wat me vooral trof was de extreme armoede van velen in de 19de eeuw (proletariaat) en de verschillen in eetcultuur vanaf de Middeleeuwen. Voor de gewone mensen binnen de wallen was er weinig of geen variatie in het eten en weinig of geen verse voedingsmiddelen. Wat aten ze? In de eerste plaats vis met als koploper haring, gevolgd door pladijs, wijting, kabeljauw. Geen vlees, soms een ei, zeker soep en pap. Allerlei soort groen kolen voor de soep en voor brood rogge en boekweit. Af en toe waren er feesten in het dorp. Je kunt de sfeer opnsuiven uit de schilderijen van Breughel. Soms werd een varken geslacht. Poten, oren en staart stonden op het menu en zeker ook worsten. Het spek was vooral vet en slechts met een reepje vlees. Dat was pas lekkernij.
De vis was meestal gedroogd om langer te kunnen bewaren. Later kwamen ook de mosselschuiten - platbodems - van de Schelde naar de steden langs de rivieren, zoals Mechelen. Het menu in de kloosters was van betere kwaliteit. Men kon bijvoorbeeld verse vis aanvoeren van de visvijvers in eigendom van het omringende platteland . Ook voor verse groenten en vruchten waren die eigendommen interessant. Slechts later kwam de aardappel naar voren als dagelijks voedsel, met tevens de hongersnood bij de arme mensen als deze oogsten mislukten (periode 1843 - 1846, vooral 1845). Als daarenboven de roggeoogst mislukte (1846) braken er broodrellen los (1847).
In een volgende aflevering gaan we na wat de gebruiksmogelijkheden zijn van deze brokjes van de vroegere volkscultuur.
|
