Het wandelgebied van de Velpevallei situeert zich in het centrale gedeelte van het Hageland. In het zuidwesten ben je op een steenworp van Waals - Brabant en en in het noordoosten leunt het aan bij Limburg. Het gebied kent grotendeels de vruchtbare bodems van het Brabantse leemplateau, doch naar het noordoosten vind je eveneens ijzerzandsteenheuvels en zandleembodems. In de vlakte daartussen kronkelt de Velpe doorheen eindeloze akkers en weiden, afgeboord met populieren. Bij de aanzet naar de grotendeels beboste Hagelandse heuvels vind je ook diverse fruitaanplantingen.
Kortelings kun je hier de 15 wandelingen uit deze regio ontdekken. Nu de wandelingen in Hagelands Haspengouw er op eentje na opzitten mag je afwisselend een verslagje van een wandeling in de Velpevallei of de Getevallei verwachten.
Ik had mijn wandeling voor zondagmiddag gepland, maar plaatselijke onweders dachten er te Landen anders over. En eigenlijk was ik er niet echt treurig om, want de knieën kraakten een beetje van al dat klimwerk op m'n fietstocht gisteren naar Scherpenheuvel. Uitgesteld is echter niet verloren, zou ik zo zeggen.
Deze foto is de archeologische site Sinte Gitter welke de kerkfundamenten van de vroegere Sint - Gertrudiskerk herbergen. Onderzoek heeft aangetoond dat er op deze plek in de 2de helft van de 7de eeuw doden werden begraven. Veel heeft ook te maken met Pepijn van Landen. Later hierover meer.
Neerlanden dankt zijn naam aan de stroomafwaartse ligging aan de Molenbeek ten opzichte van Landen. De wandeling start in de E. Istasstraat nabij de kerk. De Maria Magdalenakerk dateert uit het midden van de 17de eeuw. De bewoning is geconcentreerd in de beekvallei rondom de kerk. Al vlug wandelen we eerst tussen de fruitaanplantingen en nadien tussen de vruchtbare akkers. Boven op het plateau liep vroeger de Romeinse heirbaan van Tienen naar Tongeren. In de onmiddelijke omgeving werd een Romeinse villa blootgelegd. De naam Panbrugge komt vermoedelijk van een oude brug die destijds op deze baan moet gelegen hebben. Op een heuvelkam onder de linden ontdekken we de kapel van het Eikske. Deze kapel werd door pastoor Johannes von Brachell in 1713 gebouwd, als herdenking aan de Vrede van Utrecht die dat jaar een einde maakte aan de jarenlange Successieoorlog tussen Spanjaarden en Oostenrijkers. De eik is verdwenen, nu prijkt er een linde. We genieten van prachtige vergezichten en zien onder andere de witblauwe watertoren van landen in de verte. Op een klein stukje onverhard na kan deze route ook per fiets afgelegd worden.
Onze wandeling start aan dePaterskerk in de nabijheid van de suikerraffinaderij. Deze begijnhofkerk uit de 12de eeuw is wellicht de 2de oudste uit ons land. Op 22 september 1976 werd de kerk door een hevige brand bijna volledig vernield. Na restauratie dient deze stek nu als wandelpark. We wandelen naar deelgemeente Bost. Vanop het plateau genieten van prachtige vergezichten over de suikerstad. De skyline wordt beheerst door de koeltorens en de silo's van de Tiense Suikerraffinaderij. De geschiedenis start in 1836. In 1862 nam Vinckenbosch de fabriek over en voegde er een raffinaderij aan toe. Op weg naar Goetsenhoven kunnen we het kasteel van Ast bewonderen, in de 19de eeuw gebouwd in opdracht van de Tiense wijnhandelaar Gustaaf Van Den Schilde. De Onze Lieve Vrouw ten Steenkapel (foto inzet) werd ingewijd in 1331 en diende oorspronkelijk als lazerij voor de opvang van mannelijke melaatsen. Elk jaar wordt in de nacht van 16 op 17 januari dertienmaal de weg afgelegd tussen de kapel en de kerk van de Goddelijke Zaligmaker in het naburige Hakendover. Er wordt gebeden om verlost te worden van hoofdpijn en zenuwziekten. Via landelijke wegen dalen we terug af naar het Tiense stadscentrum.
Dit wandelnetwerk situeert zich in het oostelijk gedeelte van het Hageland langs de grens met de provincie Limburg. Het gebied vormt de overgang van de rijke bodems van Haspengouw in het zuiden naar de schralere gronden van de Kempen in het Noorden. Dat merk je tijdens de wandelingen aan het wisselende landschap : van eindeloze akkers en weiden afgeboord met populieren in de valleien tot de fruitaanplantingen bij de aanzet naar de Hagelandse heuvels.
De gemeentes die van deze regio deel uitmaken zijn :Linter(deelgemeentes Neerlinter, Drieslinter,Neerhespen,Orsmaal-Gussenhoven,Melkwezer,Overhespen en Wommersom),Geetbets (deelgemeentes Grazen en Rummen), Zoutleeuw (deelgemeentes Budingen, Helen-Bos, Dormaal en Halle - Booienhoven). Deze wandelingen sluiten als een netwerk prima op elkaar aan en kunnen in kombinatie met de fietsroutes afgelegd worden.
De 13 wandelingen in dit arrangement zijn :
* St.-Rochuswandeling te Geetbets (9 km) * Grootveldwandeling te Geetbets (8 km) * Arontshoek te Geetbets (9 km) * Oude Tramroute te Rummen (6 km) * Bokkerijderspad te Grazen (4km) * Rotemwandeling te Budingen (11 km) * Viskot - Terhagenwandeling te Zoutleeuw (12 km) * Linterse wandeling te Drieslinter (10,5 km) * Halewijnwandeling te Zoutleeuw (13 km) * Bethinawandeling te Zoutleeuw (8 km) * Kleine Getewandeling te Orsmaal (8,5 km) * Grote Getewandeling te Melkwezer (9,5 km) * Maltezerwandeling te Wommersom (10,5 km)
Voor het handige boekje (6 Euro) met routebeschrijving kun je terecht op : toerisme@vlaams.brabant.be Of rechtstreeks via de mediatheek
De wandeling vn Ast tot Bost heb ik vandaag moeten uitstellen. In Bost waren de pijltjes verdwenen en moest ik op m'n stappen terugkeren. Niet getreurd, eventjes naar het naburige Wommersom gereden en de Maltezer wandeling gedaan. Deze wandeling maakt deel uit van 13 wandelingen in de Getevallei. Hierover later meer.
Maltezer wandeling (10,5 km)
Vertrek aan de St.-Quintinuskerk te Wommersom. Wommersom is een deelgemeente van Linter en zoals in de meeste andere dorpjes in de streek is de kerk opgetrokken in baksteen afgewisseld met lagen natuursteen. De kerk dateert uit 1863. De kapel OLV van Gedurige Bijstand, in de volksmond gekend als 't Serclaeskapel maakte deel uit van het goed van het "Kasteel van Wommersom". Het huidige kasteel werd gebouwd in 1880 en is de derde op rij. De geschiedenis van het eerste kasteel houdt verband met de commanderij van Walsbergen van de ridders van Malta. Vandaar ook de naam die aan dit wandelpad werd gegeven. De Walsbergenhoeve was oorspronkelijk een klooster van de ridders van Malta waarvan de geschiedenis teruggaat tot 1248. We wandelen hier door het natuurgebied Walsbergen, een biotoop voor allerlei amfibiën. Eventjes wat legenden : de oorspronkelijke "Kapellekensboom" was een populier tussen 120 en 180 jaar. De reus werd door brand geveld. De legende vertelt dat Anna, een eenvoudige boerin, hier haar schapen liet grazen en toen ze plots buikpijn kreeg bad ze hier tot Onze Lieve Vrouw en als bij mirakel kwam er een man met huifkar voorbij die haar hulp bood. Hier plantte Anna een populier en hing er een kapelletje aan. Even verder treffen we de Baanskapel aan. Deze veldkapel van OL-Vrouw van Goeden Bijstand dateert uit 1846. Boven het kruis van één stuk prijkt een wereldbol met ijzeren kruis, symbool voor zege en wereldrijke macht. De linde symboliseert liefde en vrede. Het Wissebos waarop we thans uitkijken was een bron van inspiratie voor dichteres Julia Tulkens. Dit pad is ook het begin van de Spoorwegzate, een vroegere spoorwegbedding tussen Tienen en Diest en thans een aangenaam fiets-en wandelpad. Lees maar eens op mijn blog"Fietsland"
Walsbets, Wezeren en Walshoutem zijn deelgemeentes vanLanden. De wandeling start aan de kerk te Walsbets in de Wezerenstraat. De St.- Jan de Doperskerk is opgetrokken in tufsteen, een geelachtige zandsteen die destijds in Lincent werd ontgonnen. Het oudste gedeelte, de toren, dateert uit de 13de eeuw. Zoals de naam van de wandeling reeds laat vermoeden is dit een brongebied. En het zijn er heus wel meer dan zeven, die allen te Walsbets de Molenbeek vervoegen. Tot aan de Bartombe gaat de weg tussen de eindeloze akkers omhoog. Vanop het plateau genieten we van prachtige vergezichten over de talloze dorpjes. De tombe is een tumulus uit de 2de eeuw. Bij archeologische opgravingen kwamen er rijke grafgiften aan de oppervlakte. Het St.-Amandskerkje van Wezeren uit de 13de eeuw en eveneens opgetrokken in tufsteen, vertoont zowel Romaanse als gotische bouwstijlen. In de vallei merken we de weilanden op. De Heilige Kruiskapel te Walshoutem uit 1899 werd gebouwd op het kruispunt van 5 wegen. De boeren kwamen hier onder andere bidden wanneer het vee door ziekte werd getroffen. Ze knoopten een stukje touw of een plukje haar van het zieke dier aan de tralies van de kapeldeur. Dat Hagelands-Haspengouw een rijke landbouwstreek is merken we ook hier weer aan de prachtige vierkantshoeven. Hoeve Coppejans en Janshoven dateren beide uit de 19de eeuw. Wanneer we over de akkers heen het kerkje van Walsbets zien opduiken zit onze wandeling er alweer op. Deze route is eveneens geschikt voor fietsers en voor kinderwagens zijn er geen obstakels.
Meldert en Hoksem zijn deelgemeentes vanHoegaarden gelegen in de vallei van de Mene en de Jordaan, twee zijbeken van de Grote Gete. De wandeling vertrekt aan de St. - Ermelindiskerk te Meldert. Ermelindis zou overleden zijn in het jaar 600. Zij was van adelijke afkomst. Haar ouders wilden haar uithuwelijken, maar zij verkoos een leven van godsvrucht en maagdelijkheid en vestigde zich in een kluis te Beauvechain. Vluchtend voor de mannen gaf een engel haar in zich te Meldert te vestigen. Ze bouwde een hut te Meldert. 50 jaar na haar dood vond een hoveling van Pepijn van Landen haar graf en bouwde er een kapel. De beenderen van Ermelindis werden opgegraven en in een schrijn geplaatst. Dit werd al vlug voorwerp van volksverering. Door de kerk werd Ermelindis uitgeroepen tot heilige. Ze word aanbeden tegen koorts, lamheid en oogpijn. Oorspronkelijk was de kerk uit de 12de eeuw van Romaanse stijl maar hiervan is enkel de toren overgebleven. In een hoek van het voormalige kerkhof staat de St.-Ermelindiskapel uit de 13de eeuw. Tot in Hoksem volgen we de zuidelijke helling van de Molenbeekvallei. De valleibodems zijn overwegend vochtig tot nat en lenen zich niet tot akkerbouw. Uit de graslanden onstonden spontaan kleurrijke ruigten met hoge forse kruiden zoals moersspirea, kale jonker, riet, zege, kattestaart, valeriaan ... vaak ook werden percelen beplant met canadapopulieren.
Het St.- Janskerkje van Hoksem dateert uit de 12de eeuw. Dit Romaanse kerkje heeft naast een haan op zijn torenspits ook een hen prijken; een unicum onder onze Vlaamse kerktorens. We passeren de watermolen op de Molenbeek en duiken weer de natuur in. In het gehuchtje Babelom ontdekken we de prachtige vierkantshoeve, de Carolushoeve, waarvan het poortgebouw met duiventil dateert uit 1760. We naderen weer het dorp en weten dat onze mooie wandeling er weer op zit. Moeilijk voor fietsers (tenzij moutainebike) en kinderwagens. Bij nat weer zijn goede laarzen zeker aangewezen.
