Mrs. Gaskells succesroman Cranford als vijfdelige BBC-serie vanaf zaterdag 29 november op Begische televisie, Net EEN
Vijf maal een uur Acht miljoen kijkers heeft de BBC verleden jaar voor elk van de vijf afleveringen van de in beelden overgezette roman Cranford
uit de jaren 1851-53 van Elisabeth Gaskell (1810-1865) getrokken. Tal
van bekende figuren uit de wereld van film, toneel en televisie hebben
een rol in deze productie op zich genomen. En bij de afdeling Drama van
Auntie BBC moest men wel iets verzinnen om het aandachtige
kijkerspubliek dat men in de loop der tijd heeft kunnen boeien met
gedramatiseerde uitvoeringen van de romans van Jane Austen (1775-1817).
En dat daar relatief snel een einde aan zou komen, was duidelijk voor
ieder die beseft dat die schrijfster zelf zes romans heeft geschreven
en er nog een zevende aan haar wordt toegedicht getiteld Sanditon. De Belgische zendgemachtigde EEN, het eerste Nederlandstalige televisienet heeft de BBC-productie Cranford nu
gekocht en zal deze vanaf zaterdag 29 november, in vijf ondertitelde
afleveringen van een uur, aan het Nederlandse en vanzelfsprekend aan
het Vlaamse televisiepubliek aanbieden. De uitzending van zaterdag
begint om 21:55 uur. De andere vier delen staan gepland voor de vier
volgende zaterdagen.
Het verhaal De roman Cranford is in 1853 voor het eerst gepubliceerd, maar werd tussen 1851 en 1853 in afleveringen gepubliceerd in het tijdschrift Household Words. De
geschiedenis bestaat uit zestien hoofdstukken, welke in essentie
aaneengeschakelde schetsen zijn van het leven van enkele dames in een
rustig plattelandsdorp tijdens de jaren dertig van de negentiende eeuw.
Model voor de entourage stond Knutsford in het Chesire, waar Elisabeth Gaskell
haar jeugd heeft doorgebracht. Centraal in al die gebeurtenissen staan
de beide zussen Deborah en de zoveel vriendelijkere Matty Jenkins,
dochters van de voormalige rector. Heel dramatisch zijn enkele
gebeurtenissen die het leven in de dorpsgemeenschap boven de sfeer van
alledag uittillen, zoals de dood van de geweldige Captain Brown, die
door een trein werd overreden toen hij een kind het leven redde. Ook de
hoogoplopende spanningen die ontstaan als gevolg van de drukke praatjes
omtrent een inbreker, die het op de huizen van de dorpsbewoners zou
hebben gemunt. En voorts zorgt het verrassende huwelijk van de weduwe
Glenmire met de ordinaire Mister Hoggins, de dorpsarts. De gemoederen
in de dorpsgemeenschap worden overigens ook danig in beroering gebracht
door perikelen bij de bank, waardoor Matty Jenkyns helemaal aan de
grond raakt, maar nog net op tijd voor een totale 'ondergang' wordt
behoed door de fortuinlijke terugkeer uit India van haar lang geleden
verloren broer Peter. Het feit dat Cranford
tot op de huidige dag een geliefd boek is gebleven, ligt echter vooral
in de amusante beschrijving van de, nu ouderwets lijkende zeden en
gewoonten van de verschillende mensen veelal van middelbare leeftijd
die door het noodlot toch aan elkaar verbonden zijn en blijven. Het
is de trefzekere pen van Elisabeth Gaskell die er onder de streep zelf
voor heeft gezorgd dat al die opgeroepen beelden voor ruim voldoende
prikkeling hebben gezorgd bij degenen, die het dure project hebben
aangedurfd en daarmee opnieuw een mijlpaal hebben geplaatst in de
geschiedenis van het Engelse kostuumdrama dat Auntie BBC via de
beeldbuis tot miljoenen kijkers, verspreid over het ondermaanse, laat
komen. In het geval van deze ondertitelde versie heeft de NCRV daartoe
bijgedragen met doorzettingsvermogen en enige pecunia. ____________ Afbeeldingen 1. Titel'schild' in het geornamenteerde voorplat van de geïllustreerde versie van Cranford
zoals uitgegeven door The Walter Scott Publishing Co., Ltd., te London
and Newcastle-on-Tyne (alsmede New York), zonder jaartal. 2. Elisabeth Gaskell, de schrijfster van Cranford. 3. Miss Jessie speelt piano. Frontispice tegenover de titelpagina van de onder 1. beschreven editie van Cranford. 4. De onverwachte terugkeer uit Indaia van de verloren gewaande broer Peter. 5. Tekeningetje op de laatste tekstpagina van Elisabet Gaskells roman Cranford.
Cultuurspectrum
