Grote tegenstelling
In het jaar dat flink wordt herdacht dat allerlei figuren uit de wereld der kunst en cultuur tweehonderd jaar geleden zijn geboren, is er in de wereld der biologen en aanverwante wetenschappers, alsmede in de sfeer der theologie, vanzelfsprekend meer aandacht voor het feit dat de focus in 2009 is gericht op de grote man van de evolutieleer, Charles Darwin, dan op componisten van wereldfaam — zoals Henry Purcell, Georg Friedrich Händel, Joseph Haydn en Felix Mendelssohn-Bartholdy — die in 2009 binnen hun eigen kader veel aandacht genereren of op uitnemende schrijvers zoals de Rus Nikolaj Gogolj dan wel de Amerikaan Edgar Allen Poe.
Immers, die evolutieleer van Darwin is al direct in tal van geledingen van de maatschappij met scepsis ontvangen, maar de overgrote meerderheid van de theologen die de blik had gericht op de Schepping door een Opperwezen, heeft — het ligt voor de hand — Charles Darwin en zijn leer resoluut van de hand gewezen.

Affectief vooroordeel
Langzamerhand is men Darwin zelfs regelrecht gaan beschuldigen van het verdwijnen van het geloof in een God. En door het recente verschijnen van Richard Dawkins boek The God Delusion is deze gedachte — in vele gevallen: rotsvaste overtuiging — alleen nog maar versterkt, al heeft dat laatste er uiteraard eveneens voor gezorgd dat allerlei diep-gelovigen — al dan niet met mijter, wit priesterboordje of anders uitgedoste, eventueel evangelische bisschop — opnieuw in de bres zijn gesprongen om de ideeën van de eigen richting en de daarbij behorende aanhang te behartigen.
In Engeland leeft Conor Cunningham, die een volkomen overtuigd aanhanger is van de leer van Darwin maar hij is tegelijkertijd overtuigd christen, en hij probeert de gedachte dat Charles Darwin verantwoordelijk zou zijn voor "de moord op God" te weerleggen.
Daarover zendt BBC Two Television op dinsdag 31 maart, 's avonds tussen 20:00 uur en 21:00 uur onze tijd, een documentaire uit.

Biografieën
Twee van de vele publicaties, die in verband met de tweehonderdste geboortedag van Charles Darwin dit jaar — kort daarvoor naar aanleiding van dit eeuwfeest, dan wel reeds eerder — zijn verschenen, willen we nog graag eens onder de aandacht brengen. Allereerst de in 2008 in Nederlandse vertaling uitgebrachte biografie van de beide Engelse auteurs Adrian Desmond en James Moore, waarover we op 28 december 2008 een artikel hebben gepubliceerd op onze zustersite Tempel der Wetenschappen.
Eveneens in 2008 is er een subliem boek over Darwin en zijn wereldreis uitgekomen van de vooraanstaande, met diverse prijzen onderscheiden journalist Jürgen Neffe, die enkele jaren tevoren een al even aangrijpende biografie over Einstein had gepubliceerd.
Zijn Darwin-boek is het resultaat van een uitputtende, zeven maanden in beslag nemende reis om de wereld om gedurende die onderneming zo goed mogelijk 'aan den lijve' te ondervinden hoe het kan zijn geweest tijdens de beroemdste reis uit de wereldgeschiedenis: die van Darwin met zijn schip The Beagle.
Daarvoor heeft Jürgen Neffe vrijwel alle gangbare vervoermiddelen gebruikt, variërend van het paard, via de boot, de campingbus tot en met het vliegtuig, maar ook de benenwagen van de auteur bleef niet gespaard. Zo heeft deze schrijver — die zelf gepromoveerd bioloog is — al die plaatsen bezocht, welke voor Darwin van doorslaggevende betekenis zijn geweest voor de formulering van zijn evolutietheorie. Zijn nakomelingen in wetenschappelijk opzicht onderzoeken daar tegenwoordig het leven in zijn biologische algemeenheid. Centraal daarbij staat het zoogdier mens als geslaagd model aan de ene kant, maar tegenover datzelfde wezen als de grootst en ergst denkbare bedreiging van de natuur.
Jürgen Neffe's reisverhaal is ook een voorbeeld van aantrekkelijk, want voortdurend boeiend en nimmer hoogdravend formuleren: een weliswaar wetenschappelijke reportage, die beslist niet uitsluitend voor geleerden bedoeld is.
Een zeer geslaagd boek. Maar goed, het stamt dan ook uit de pen van Jürgen Neffe.
__________
Jürgen Neffe: DARWIN — Das Abenteuer des Lebens. 544 pag. met twee fotokaternen en twee kaarten; gebonden. C. Bertelsmann, München, 2008. ISBN 978-3-570-01091-4.
____________
Afbeeldingen
1. Charles Darwin in 1854.
2. Rug van het stofomslag van de Darwin-biografie door Adrian Desmond en James Moore.
3. Auteur Jürgen Neffe — o.m. Einstein- en Darwin-biograaf.
4. Voorzijde van het stofomslag van de Neffe-biografie over Darwin.