Koningin der Thrillers Patricia
Highsmith die in 1921 te Fort Worth in Texas werd geboren als Marie
Patricia Plangman kreeg haar eerste onderscheiding als schrijfster in
1946. Vier jaar later verscheen haar eerste thriller, Strangers on a train,
verfilmd door Alfred Hitchcock. Daarna heeft ze in de resterende vijf
en veertig jaar ze overleed in 1995 nog een groot aantal thrillers
met romanlengte en daarnaast nog een flinke hoeveelheid korte verhalen
geschreven, waarvan sommige pas na haar verscheiden gebundeld zijn
verschenen. Over de figuur Tom Ripley een kameleontische psychopaat
schreef ze vijf boeken: het eerste, The talented Mr. Ripley,
is in 1955 uitgekomen en vijf jaar later door René Clement (1913-1996)
verfilmd met Alain Delon als Tom Ripley en Maurice Ronet als diens
slachtoffer. Nu alweer een decennium geleden werd een nieuwe verfilming
van dat boek gerealiseerd door de Britse regisseur Anthony Minghella
(1954-2008) met Matt Demon als protagonist, die ondanks de letterlijk
kleurrijke verfilming tamelijk kleurloos, want al te zeer een
soapster, bleef, hetgeen overigens voor het grootste deel van de film
geldt.
Pseudologia Fantastica Het tweede boek over deze zelfde aan pseudologia fantastica [1] lijdende hoofdfiguur, Ripley under Ground, kwam in 1970 uit en werd inmiddels eveneens verfilmd. De derde [2] roman over die engerd werd in 1974 uitgegeven onder de titel Ripley's Game.
Drie jaar later heeft Wim Wenders (*1945) deze geschiedenis verfilmd
met Dennis Hopper in de hoofdrol; de regisseur heeft de handeling
echter verplaatst naar Hamburg. Een kwart eeuw later, in 2002, kwam er
een nieuwe verfilming, deze keer door de Italiaanse Liliana Cavani
(*1937), beroemd geworden met haar Night Porter
in 1974. Nog niet verfilmd zijn de beide laatste Ripley-boeken [3] van deze uitzonderlijke
schrijfster, die eens in een interview heeft verteld dat ze, tijdens
het schrijven, zelf heel benieuwd was welke invloed de gebeurtenissen
in het verhaal op de hoofdperso(o)n(en) zouden hebben. Dat is een zeer
voortreffelijk uitgangspunt gebleken voor meer dan twintig romans en
voor een behoorlijk aantal korte verhalen.
John Malkovich Die Cavani-verfilming uit 2002 van Ripley's Game een Italiaans-Brits-Amerikaanse coproductie
wordt op woebsdag 15 juli door de tweede publieke, Nederlandstalige
Belgische televisiezender gepresenteerd tussen 20:45 uur en 22:35 uur.
Naast John Malkovich in de rol van Tom Ripley, worden we geconfronteerd
met Doygray Scott en Ray Winstone. Eén commentaar naar aanleiding van
de keuze voor John Malkovich sprak van "even obligaat als effectief"
aangezien die demonische figuur Ripley tegelijkertijd onweerstaanbaar
bleek te zijn. In Clements verfilming van nu een halve eeuw geleden,
kon ik me voorstellen dat Alain Delon over die eigenschappen beschikte,
bij Matt Demon schoot me niets, zelfs maar opbouwend-kritisch, te
binnen. __________ [1]
Een ernstige geestelijke defecttoestand, die in gevallen als van Tom
Ripley, een 'behandeltijd van veertig jaar' schijnt te vergen en
derhalve in de meeste situaties als ongeneeslijk kan worden
gekwalificeerd. [2] Hier en daar probeert men u wijs te maken dat Ripley's Game de vierde roman over deze protagonist is, doch het is, niet alleen chronologisch, het derde boek over deze figuur. [3] De beide laatste Ripley-romans zijn The boy who followed Ripley (1980) en Ripley under water (1991).
____________ Afbeeldingen 1.
Voorzijde van de Nederlandse versie van een boek dat in 1980 in
Duitsland was verschenen naar aanleiding van de zestigste verjaardag
van Patricia Highsmith; twee jaar daarna verscheen een Nederlandse
vertaling bij de Arbeiderspers. 2. Voorzijde van de Amerikaanse paperbackeditie van Ripley's Game
in de tweede druk van 1977. Het is een exemplaar dat op de voor- en
achterzijde veel vleken vertoond, doordat uitgever, drukker of grossier
te snel stapels heeft laten maken en niet voldoende heeft gewacht
totdat de kleureninkt was gedroogd, dan wel dat er een zeer slechte
kwaliteit inkt is gebruikt.
|