Aforismen van een Duitse arts (1859-1922) over ziekte en epidemie in een bundel aforismen
Nog altijd actueel Nu
de massale hysterie omtrent de Mexicaanse griep voorbij schijnt te zijn
en daarmee verbonden het door velen, in het wilde weg aangeschafte
middel Tamiflu, dat besmetting niet kan voorkomen, en dus alleen mag
worden gebruikt door
mensen die werkelijk door de ziekte in kwestie reeds zijn gegrepen ,
is het wellicht niet onverstandig nog eens te wijzen op datgene wat de
medicus Carl Ludwig Schleich (1859-1922) over ziekte in het algemeen en
ook bijzondere aspecten van dat fenomeen aan het papier heeft
toevertrouwd in de vorm van aforismen. Deze,
niet van filosofische overwegingen gespeende, ideeën doen nog altijd
niet onder voor allerlei beweringen, feiten en meningen van hedendaagse
medici. Daarom beginnen we hier met Schleichs opvattingen over het
verschijnsel epdiemie.
Eine
Epidemie erlischt, wenn die befallene Menschheitsgruppe angepaßt ist an
ihre Ursache oder diese nur noch Gefeite (Immune) vorfindet. Das ist
der Grund warum Krankheiten in ihrer Intensität schwanken. Scharlach,
Pocken, Schwindsucht, Diphtherie haben wechselnd gefährlichen
Charakter; nicht die Ursachen schwanken, sondern der Grad vorhandener
Widerstandskräfte bestimmt Ausdehnung und Schwere einer Epidemie.
Gegen
Epidemien pflegen sich absolut sichere Heilmittel erst einzustellen,
wenn ihre Bösartigkeit ausAnpassungsgründen nachzulassen beginnt.
Man
kann sich sehr krank fühlen und doch im Sinne der Gefahr und der
Bedrohung ganz gesund sein. Auffallender ist, daß man sich sehr gesund
fühlen kann und doch tödlich krank sein kann. Krankheit und Gesundheit
sind also eigentlich subjektive Begriffe.
Krankheitsgefühl
ist ein Bewußtwerden unseres inneren Betriebes. Organe, von denen wir
etwas fühlen, melden sich damit zur geneigten Aufmerksamkeit des
Besitzers.
Jede
Krankheit zeigt sich an und warnt. Ihre Melderreiter sind: Unlust,
Unbehagen, Kraftabfall und Schmerz. Aber auch die kommende Gesundheit
gibt Signale; Hoffnung und Tatenlust.
Interessante bundel, met veel actueels De hele bundel Die Weisheit der Freude met 23 hoofdstukken, verspreid over twee en negentig
bladzijden, vond ik eergisteren in één van de kratten met
opruimingsboeken op het trottoir vóór een antiquariaat in mijn
woonplaats, en voor de somma van slechts één euro. Vijftien
jaar geleden vond ik op een kraam van dezelfde zaak, tijdens een toen
nog zeer goed bezochte zondagse boekenmarkt op één der marktpleinen van
onze stad, voor slechts één gulden al een goed geconserveerd exemplaar
in dubbeldraads linnen uit 1920 van Schleichs Besonnte Vergangenheit, zijn Lebenserinnerungen
1859-1919. Een halve eeuw later was dat werk met toen een oplage van
twee miljoen exemplaren één der best gelezen boeken met memoires van
het Duitse taalgebied. In die oudere uitgave zijn ook tal van
'ouderwetse' foto's in sepia opgenomen, hetgeen in een latere herdruk
in de jaren zeventig van de vorige eeuw niet meer het geval is
geweest. De laatste herdruk is in 1985 uitgekomen. ____________ Afbeeldingen 1.
Carl Ludwig Schleich, medicus en uitvinder van de intraveneuze
anaesthesie. Hier ziet u hem afgbeeld in een witte doktersjas van anno
dazumal. 2. Titelgedeelte van het voorplat van de bundel Weisheit der Freude.
Cultuurspectrum
