Twee Arte-documentaires over Sovjet-Rusland direct achtereen; volgende week herhaling
De ineenstorting van het Sovjet-rijk Op
woensdag 19 augustus kunt u via de Duits-Franse cultuurzender Arte
kijken naar twee achtereenvolgende, min of meer op elkaar betrekking
hebbende, documentaires in verband met het Sovjet-rijk. Om 21:00 uur begint de uitzending van de film Der sowjetische Kollaps. Het is een 58 minuten durende, Japanse documentaire uit 2006, gerealiseerd door Itaru Hasegawa. In die rolprent wordt teruggekeken op de tweedeling die in de wereld, grof geschat, heeft gegolden: zij daar en wij hier. Zij waren
vanuit het zogeheten Westen bekeken de sovjets, althans allereerst
de machthebbers binnen het rijk achter het IJzeren Gordijn, wij
waren de positief ingestelde westerlingen, van Europa tot en met de
verre Verenigde Staten. Die tweedeling bleef uiteraard gelden toen de
monsterlijke onwezens in het Witte Huis alles aan elkaar manipuleerden
om toch vooral hun economische belangen te kunnen blijven verdedigen
door een oorlog in Vietnam aan te wakkeren en vooral in stand te
houden. Daartegen hielpen ook cartoons in de Pravda die zelfs door
regionale kranten van Nederland werden overgenomen niets. Hoewel na
het verscheiden van één van de gruwelijkste beestmonsters uit de 20ste
eeuw Josef Vissarionovitsj Dzoegasjvili, onder meer bijgenaamd Stalin
(1878-1953) eenmaal de onvoorstelbaar boosaardige geest had gegeven,
en er daarna enige dooi leek te komen, was die veel te kort van duur om
iets meer dan marginaals aan deze zijde van de tweedeling te
bewerkstelligen. De gebeurtenissen rond 20 augustus 1991 hebben de ondergang van het Sovjet-rijk versneld. De
doumentaire, die een bijdrage is van Arte France, en die op het
beeldformaat 16:9 zal worden uitgezonden, staat voor herhaling gepland
op dinsdag 25 augustus, vanaf 09:55 uur in de ochtend.
Chroesjtsjov onthult Onder meer daarover gaat de documentaire Abrechnung mit Stalin, die vanaf 22:00 uur zal worden uitgezonden, en die als belangrijkste thema de Geheime
Rede heeft, welke door Nikita Chroesjtsjov in 1956 werd gehouden over
de misdaden die door Stalin waren begaan. Wat voor een onvoorstelbaar
monster die man was, is al in aanzet te vinden in de biografie over
diens jeugdjaren, geschreven door Simon Sebag Montefiori. Dat boek is
op dit web uitgebreid besproken in een artikel dat op 20 januari 2008, en later nog eens in augustus van datzelfde jaar, zij het in een iets andere context.
Hoezeer de apparatsjiks ook onder die Supergestoorde hebben geleden,
hun aantal valt bijna in het niet als we kijken naar de miljoenen
slachtoffers die deze dictator onder de gewone mensen van alledag heeft
gemaakt, onder beschuldigingen van onder meer ondermijning van de
staat, spionage, en wat niet al; daarmee dood en verderf zaaiend in een
mate die Hitler blijkt te hebben overtroffen. Dat valt onder meer te
lezen in een hele turf van Orlando Figes, die eveneens in deze kolom is besproken, maar weer later dan de beide andere standaardwerken, en wel op 24 oktober 2008. Deze
Duitse film met een lengte van 52 minuten werd gemaakt in 2005 door
Daniel Ast en Jürgen Ast, in opdracht van Radio Berlin Brandenburg. Ook
deze rolprent zal worden herhaald, en wel opnieuw aansluitend op de
bovengenoemde docu, derhalve op dinsdag 25 augustus, vanaf 10:55 uur.
Cultuurspectrum
