Het blik surströmming, gefermenteerde haring dus, heeft heel die tijd netjes in de koelkast gewacht tot ik voldoende kandidaten vond die zich wilden opofferen om deze haring, met een afgrijselijk slechte reputatie, te komen proeven.

 Die nodige kandidaten bijeen brengen was niet al te moeilijk maar een datum vinden waarop iedereen samen aan tafel kon komen, dat was een ander paar mouwen! Iedereen was wel ergens met vakantie... Vorige week zaterdag was het dan zover. Zes personen zaten reeds etensklaar toen er plotseling nog twee gasten onverwacht opdoken... 't Was blijkbaar slecht afgesproken, maar geen probleem; hoe meer zielen, hoe meer vreugd!

 De haring, want voor wie het nog niet weet; "surströmming" is gegiste, geconserveerde haring, die was verpakt in een rood en geel gekleurd conservenblik van het merk; Röda Ulven, wat rode wolf beteken. Dus de haring (in blik) kan lang bewaard worden, liefst gekoeld. Toen ik het blik gekocht heb zag het er vrij normaal uit maar nu was het reeds een beetje opgezwollen door de steeds verder gaande gisting in het blik.

 Op alle filmpjes over surströmming die op You Tube te vinden zijn worden deze blikken buiten opengemaakt. Dit omdat door de inwendige druk het alles behalve lekker ruikend vocht uit het blik kan (en zal) wegspuiten in een niet op voorhand gekende richting en vooral wegens de "stank" die daarbij vrij komt.

 Op het filmpje hieronder zie je het niet maar een van de toekijkende gasten was tijdens het openen van het blik de pineut en kreeg inderdaad een ferme straal stinkend haringvocht in zijn hipsterbaard... (Sorry Jan, ik wist niet wie ik beter kon uikiezen...!)

 Dan laat ik nu eerst één van de gasten aan het woord. (Nog een verre aangetrouwde achterneef van mij, of toch iets in die aard, ik ben heel slecht in familiezaken)

Dit postte hij op Facebook, samen met alle foto's die door hem gemaakt zijn. Ikzelf kon moeilijk foto's nemen en terwijl blikjes opendraaien en ook nog acht personen van het nodige voedsel en vooral drank voorzien.

 Dit is de tekst van Erik;

 Vandaag zaterdag 19/08 was het Surströmming dag. Surströming wil eigenlijk zeggen: zure (sur) haring (strömming). En zoals Fons op zijn blog vermeld heeft, is dit gegiste Oostzeeharing, een Zweedse specialiteit.

Mijn senior manager Karolin is Zweedse en bevestigde dat strömming haring is, gevangen in de Oostzee en sill, haring gevangen is het beroemde Kattegat. Ze vertelde me ook dat ze dit nooit zou eten, vanwege de stank.

 Op zijn blog: "Surströmming" schrijft Fons dat het product inderdaad niet echt lekker ruikt.

En op YouTube staan er filmpjes die het ergste doen vermoeden.

 Fons zocht en vond nog 7 vrijwilligers (er zaten geen Chinezen tussen) om op 19/08 deze Zweedse specialiteit te komen degusteren.

 Toen het blik geopend werd kwam er inderdaad een geur van rotte uien en/of organische zwavelverbindingen vrij, maar dit viel al bij al nog mee.

Maar zoals mijn pa vertelde: "De reuk eet je niet op!" en dat had hij van de Congolezen geleerd.

 Door die geur wordt een associatie gelegd dat de vis rot moet zijn. De haring is echter beslist niet bedorven, de vis heeft zijn vorm behouden en zit stevig om de graat. De smaak was sterk zoutig en zuur, maar voor veel mensen vormt de geur echter een grote barrière om dit daadwerkelijk te kunnen of zelfs maar te willen proeven. Ik vond het speciaal,maar niet slecht.

En zoals ze op z´n Liers zeggen, heb ik er dan ook twee in mijne Goemmer geslagen (heb er twee opgegeten).

Met tunnbröd (licht gezoet Zweeds platbrood) met een gekookt patatje en wat gesnipperde pijpajuin.

 Nadien had Fons nog een paar schotels met gefermenteerde groenten en salades voorzien. Het was een geslaagde avond, in fijn en aangenaam gezelschap.

Vermits de haring eigenlijk maar als proevertje bedoeld was had ik inderdaad nog enige salades voorzien. De kans dat iemand het echt niet zou lusten was heel reëel,

Er was een "Baltische salade", (het kind moet een naam hebben), bestaande uit gekookte aardappel, gerookte haring, gekookte rode biet, appel (fruit), augurk, komkommer en rode ui, alles in kleine blokjes gesneden. Aangemaakt met zonnebloemolie en wittewijnazijn.

 Een zeewiersalade, één van mijn favorieten, bestaande uit geweekt en gekookt zeewier van een mij onbekende soort uit de Chinese supermarkt, julienne van gele courgette en reepjes dunne omelet voor het kleurcontrast, verse gember en gepekelde sushigember en een julienne van lente-ui. Afgewerkt met olie, vissaus, een beetje sojasaus en appelazijn.

 Een Griekse salade, met blokjes tomaat, komkommer, ontpitte zwarte olijven, groene paprika, het witte deel van lente-ui en blokjes fetakaas van buffelmelk... (lokaal product) Afwerking met olijfolie rodewijnazijn en knoflook.

 Dan nog drie soorten gefermenteerde groenten; "kimchi" (Chinese kool), julienne van driekleurige wortelen en rode biet...

 Bij de haring zelf kwam een klein gekookt aardappeltje (gekookt in de pel), een greepje gesnipperde lente-ui en "tunnbröd". Dat laatste is brood dat je kan kopen bij Ikea...! Het brood is diepgevroren en ziet er uit als een vierkante wrap en smaakt ook zo een beetje. Vrij flauw! Of het zo hoort, weet ik niet, maar ik heb de plakken brood verhit in een droge braadpan tot er bruine stipjes op verschenen.

 Dan de conclusie;

 - De reuk, zeg maar de stank van de haring, die valt nog mee...! De geur deed mij een beetje denken aan rotte uien...   Ik heb al ergere dingen geroken... maar die misschien niet eetbaar zijn...  "Soir de Paris", ruikt wel heel anders hoor…!

 - De smaak...! Ik vond het niet lekker en ik was niet de enige die dat vond... Vooral veel te zout! Maar ieder zijn meug... (zei de boer en hij kuste zijn varken) en over smaak wordt niet gediscuteerd zegt een ander oud spreekwoord!

 En wat hebben we nog geleerd vandaag?

 Dat er onder andere meerdere soorten haring bestaan. Ik heb het opgezocht op de Engelstalige Wikipedia! (Daar vindt je veel meer betrouwbare informatie dan op de Nederlandstalige... )

 De haring, de doordeweekse haring kreeg de Latijnse naam Clupea harengus. Dan bestaat er een kleine soort haring die leeft in de Oostzee of Baltische zee, wat dezelfde is, en die kreeg de naam Clupea membras... De haringen in het blik zijn merkbaar deze kleine haringen. In het Zweeds is het woord voor de gewone haring ; "sill" en voor de Oostzeeharing wordt dat "strömming"... en dat is in vele andere talen zo maar in het Nederland kennen we het verschil niet.

(In Afrika heb ik ooit een klein zoetwaterharinkje gegeten, dat "ndagala" genoemd wordt... maar dat woord gebruikt men daar voor veel soorten kleine visjes. )

 Het belangrijkste!

Als er nu nog eens ergens gepraat wordt over surströmming, dan kunnen we meepraten...! We hebben het geproefd! Dan weten we het niet meer van de info op de filmpjes van You Tube, waar de commentaar die je daar hoort meestal komt van mensen die weinig gewoon zijn.