WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                               over -en in ANTWERPEN

DEEL 33 :

                                                                   "DE MUSEA"

               Aan de Leopold de Waelplaats vindt men het

KONINKLIJK MUSEUM voor SCHONE KUNSTEN (KMSKA)

Wist U dat ... ?

- dit museum een kunsthistorisch museum is in Antwerpen, waarvan de oudste kern van de schilderskamer is opgericht in 1442 door de Sint-Lucasgilde

- er zowat 50 tentoonstellingruimtes zijn.

- er meestal oude meesters, maar ook moderne en hedendaags meesters zijn in onder gebracht.

- het, het grootste en belangrijkste museum is dat onder voogdij staat van de Vlaamse Gemeenschap.

- het onder leiding staat van de hoofdconservator-hoofddirecteur Manfred Sellink.

- het gevestigd is in een statig gebouw uit de jaren 1884 - 1890 van de architecten Winders en Frans Van Dijk.

- op het ogenblik dat wij dit schreven het musuem gesloten is omwille van renovatiewerken die eerst in 2018 zullen beëindigd zijn. 

- - - - - - - - - -

              Aan de Lange Gasthuisstraat, juist naast het Sint-Elisabethgasthuis bevindt zich het

MAAGDENHUISMUSEUM

Wist U dat ... ?

- dit huis een voormalig weeshuis voor meisjes was en thans een administratief gebouw van het OCMW in Antwerpen.

- het gebouw dateert uit de 16e-17e eeuw.

- er op de benedenverdieping,de binnenplaats en de kapel zich het "Maagdenhuismuseum" met de kunstcollectie van het OCMW van Antwerpen bevindt, o.a. met archiefstukken, meubels, Antwerps aardewerk, beeldhouwwerk  en schilderijen uit verschillende eeuwen .

-  het Maagdenhuis in 1882 gesloten werd als meisjesweeshuis en in 1883 de hoofdzetel werd van het Bestuur der Burgerlijke Godshuizen, later de Commissie van Openbare Onderstand (COO), nu het OCMW.

- - - - - - - - - -

              In de Kloosterstraat het

MERCATOR-ORTELIUSHUIS

Wist U dat... ?

- Gerardus Mercator de grootste geograaf van zijn tijd was en de uitvinder van de atlas

- Abraham Ortelius, een Antwerpse aardrijkskundige, cartograaf en geograaf was

- Ortelius zou gewoond hebben in het nr 33-35 van de Kloosterstraat en dus niet in het museum zelf

- het gebouw door een definitief besluit van 8.2.1946 beschermd is en dat dit besluit op 5.4.1946 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

- - - - - - - - - -

             Aan de , gelegen tussen de Meir en de Schuttershofstraat bevindt zich aan de nrs 9-11 het

RUBENSHUIS

Wist U dat ... ?

- dit het voormalig huis is van Pieter Paulus Rubens (1577-1640) en het nu is ingericht als museum.

- Rubens in 1610, na zijn huwelijk met Isabella Brant, een woning liet verbouwen in de toenmalige Vaartstraat, nu de Wapper, aan de Herentalse Vaart.

- Rubens zelf de plannen voor zijn paleis gemaakt heeft, geïnspireerd door de Italiaanse renaissancepaleizen.

- het een woning en atelier werd met een monumentaal portiek op de binnenplaats.

- ook de tuin achter het Rubenshuis in Vlaamse-Italiaanse renaissancestijl aangelegd werd.

- na zijn dood de woning door zijn erfgenamen werd verkocht en opgedeeld.

-  de stad Antwerpen het pand in 1937 verkreeg en na restauratie in 1946 voor het publiek kon worden opengesteld. 

- - - - - - - - - -

                Aan de 

HET FOTOMUSEUM

Wist U dat ... ?

- het FotoMuseum Provincie Antwerpen aan de Waalse Kaai ligt, tegenover de Waterpoort in de Antwerpse wijk ZUID - Museum.

- het FotoMuseum  op 21 maart 2004 feestelijk werd heropend na uitgebreide verbouwingswerken.

- het bestaande pakhuis, waarin het museum sinds 1986 was ondergebracht, met een nieuwbouw werd uitgebreid naar een ontwerp van architect Gerges Baines, die voor de verdere uitwerking van het gebouw  samen werkte met architect Patrick De Sterck.

- - - - - - - - - -

               Even verder aan de Waalsekaai en Timmerwerfstraat het

MUSEUM voor HEDENDAAGSE KUNST kortweg MUHKA genoemd

Wist U dat ... ?

- het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen (kortweg: M HKA; voorheen MuHKA genoemd) een museum is voor moderne kunst en hedendaagskunst in Antwerpen. 

- het MuHKA gehuisvest is in een verbouwde en uitgebreide graansilo uit 1926 aan de Waalsekaai 47.

- de collectie bestaat uit internationale hedendaagse kunst vanaf 1970.

- er  jaarlijks verschillende tentoonstellingen worden gehouden.

- het museum beschikt over een museumbibliotheek.

 - het van 28 maart tot en met 9 september 2009 gesloten was en het museum verbouwd werd en  tijdelijk gesloten was.  

- na de opening ook de afkorting van de naam veranderd werd  naar M HKA.

- in het museum bestaan verschillende afdelingen voor: beeldende kunst - film en mediakunst.

- - - - - - - - - -

                      We verplaatsen ons nu naar  waar het

MUSEUM PLANTIN MORETUS zich bevindt

Wist U dat ... ?

- het Museum Plantin-Moretus een historisch museum is over de drukkersfamilie Plantin-Moretus.

- het pand met de drukkerij  gelegen is aan de Vrijdagmarkt in Antwerpen.

- in de 16de eeuw zich hier de boekdrukkerij Plantijn bevond, die door Christoffel Plantijn werd gesticht.

- na zijn dood de drukkerij werd overgenomen door zijn schoonzoon Jan I Moretus.

- de drukkerij  de ontmoetingsplaats voor tal van geleerden en humanisten, zoals Justus Lipsius en Simon Stevin.

- in 1876 Edward Moretus (1804-1880) de drukkerij met volledige inboedel verkocht aan de stad  en de Belgische staat. 

- in 1877, het publiek het woonhuis en de drukkerij kon bezoeken.

- in 1944 het museum zwaar beschadigd was door een Duitse V2-raket, en het in 1951 werd heropend.

- in 2002 dit museum genomineerd werd als UNESCO werelderfgoed en in 2005 effectief, als eerste museum ooit, op de lijst van werelderfgoed geplaatst, wegens de uitzonderlijk goed bewaarde historische drukkerij uit de 16de eeuw.

- - - - - - - - - -

              Naast dit museum ligt het

STEDELIJK PRENTENKABINET

Wist U dat ... ?

- het prentenkabinet gesticht is in 1938 met medewerking van Museum Plantin-Moretus, vanuit de collectie oude prent- en tekenkunst.

- de kern van de collectie van het prentenkabinet gericht is op Antwerpse kunstenaars van de 16de tot en met de 18de eeuw.

 - in de WO II de oostvleugel van het museum ernstig werd beschadigd.

- het museum de deuren van het mmuseum terug opende in 1951.

- - - - - - - - - -

               Midden het stadscentrum aan de    bevindt zich het

PROVINCIAAL VEILHEIDSINSTITUUT      

Wist U dat ... ?

- dit Instituut een instelling is, gespecialiseerd in kennis en informatie rond alles wat met het welzijn op het werk en veiligheid in de privésfeer te maken heeft.

- het hoort bij het Provinciebestuur van Antwerpen.

- na de Eerste Wereldoorlog de industriële activiteit sterk toe nam, met als keerzijde van de medaille een schrikwekkende stijging van het aantal arbeidsongevallen (jaarlijks zo'n 6.000 ongevallen op 24.000 tewerkgestelde arbeiders).

- er eerst op 20 juli 1926 iets gedaan wordt aan het stijgende aantal arbeidsongevallen.

- het tot in 1928 duurt tot de Deputatie een onderzoekscommissie instelt met als opdracht de opportuniteit na te gaan van de aanstelling van een vaste 'Commissie tot inrichting van een Veiligheidsmuseum'.

- deze laatste commissie er komt en vanaf 1930 worden talloze informatiecampagnes gelanceerd.

- in 1938 kan het provinciebestuur voor het eerst met een “veiligheidstentoonstelling” uitpakken in de lokalen van het “Provinciaal Gezondheidsgesticht” aan de Nationalestraat te Antwerpen (thans het Instituut voor Tropische Geneeskunde).

- (in volle oorlogstijd)  het Veiligheidsmuseum, gevestigd aan de Kolvenierstraat officieel voor het publiek werd geopend.

- bij werkzaamheden voor uitbreiding in 1942 ontdekt men overblijfselen van het 17de-eeuwse Kolveniershof.

- - - - - - - - - - -

               In de  bevindt zich

HET VLEESHUIS

Wist U dat ... ?

- dit een een voormalig gildehuis is.

- het tegenwoordig een museum is gelegen tussen de 3 Hespenstraat en de Repenstraat aan de Vleeshouwerstraat.  

- de helling waar de 3 Hespenstraat op de Burchtgracht uitkomt  ook als 'den Bloedberg' bekend staat.

- het Vleeshuis  in 1250 gebouwd werd nabij de burcht van Antwerpen (Het Steen) specifiek om er geslachte dieren te verkopen.

- rond 1500 het gebouw te klein werd en door verwaarlozing  het ook vervallen was.

- de gilde van de slagers besloot om een nieuw vleeshuis te bouwen, vlak bij de Veemarkt; waar de dieren werden geslacht en versneden.

- Herman de Waghemakere het gebouw ontwierp en tussen 1501 en  1504  het gebouwd werd.

- na 1830 verschillende kunstenaars hun intrek in het gebouw namen, o.a. Nicaise de Keyser die er werkte.

 - de toenmalige Provinciale Commissie voor Monumentenzorg besliste om in het Vleeshuis een museum in te richten voor de stukken uit de oudheid die in Antwerpen waren gevonden.

- het Antwerpse stadsbestuur  het gebouw liet renoveren en in 1913 het museum opende.

- na een korte sluiting in 2006 het Vleeshuis opnieuw zijn deuren openden en vanaf dan de ondertitel 'Klank van de Stad' kreeg.

- - - - - - - - - -

                 Meer noordwaarts op het  bevindt zich

HET HESSENHUIS

Wist U dat ... ?

- Het Hessenhuis, voltooid in 1564, ligt in noord-Antwerpen, aan het gelijknamige Hessenplein, de Oude Leeuwenrui, de Stijfsel- en Falconrui, en Hessenbrug, die verbinding geeft met de Paardenmarkt.

- het in de 16e eeuw net zoals het Hanze -of Oosterhuis door de stad opgericht werd op verzoek van de Duitse kooplieden.

- na Antwerpens gouden handelstijden het gebouw dienst deed als protestantse bidplaats, kazerne, brandweerpost, stadsmagazijn en werkplaats.

- na de restauratiewerken het een ruimte werd voor tijdelijke expositieis.

- het Hessenhuis tegenwoordig ook een horecagelegenheid gevestigd is (café Hessenhuis).

- - - - - - - - - -

                     In de onmiddellijke omgeving nl aan de  kunnen we het

MUSEUM BROUWERSHUIS bezoeken

Wist U dat ... ?

- het Brouwershuis of Waterhuis een bouwwerk is uit 1554 gebouwd in opdracht en volgens plannen van Gilbert van Schoonbeke.

- het huis zich bevond aan de Eerste Antwerpse vliet in de toenmalige Nieuwstad.

- in het bouwwerk water werd opgepompt om het vandaar uit te verdelen naar de circa zestien omliggende brouwerijen die zich in grote mate aan de vliet gevestigd hadden, vandaar ook dat de eerste vliet ook Brouwersvliet werd genoemd.

- de ingang van het gebouw aan de Adriaan Brouwerstraat ligt en helemaal doorloopt en ook een gevel heeft, zonder toegang, aan de Brouwersvliet.

-  die in 1930 gedempt werd en omgevormd tot een boulevard die de tunnelmond en het eerste deel van de tunnelkoker van de Waaslandtunnel onder de Schelde bevat.gebouwen in de omgeving.

- in 1933 het huis als een klein museum geopend werd.  

- het drieëntwintig jaar later  het gebouw onder leiding van architect R. Van Nooten werd gerestaureerd, tussen 1956 en 1961. en het daarna heropend werd in 1961.

- gezien er problemen opdoken en een nieuwe restauratie noodzakelijk was om het gebouw nog veilig te kunnen betreden is het gebouw niet te bezoeken.

- het gebouw  bij besluit van 3 juli 1942 werd erkend als monument van onroerend erfgoed

- - - - - - - - - -

                         Een museum dat de moeite waard is om te bezoeken is het 

ROCKOXHUIS aan de Keizerstraat

Wist U dat ... ?

- dit een vroeg 17e eeuws historisch gebouw is.

- Nicolaas Rockox (1560-1640) burgemeester, humanist, mecenas en kunstverzamelaar was.

- deze het pand kocht in 1603, dat toen "De Gouden Rinck" genoemd werd, samen met de aanpalende woning.

- in 1970 de KBC het pand kocht en gelijktijdig de vzw Museum Nicolaas Rockox werd opgericht.

- het gebouw tussen 1972 en 1977 het gebouw omgevormd werd tot een museum en plyvalente ruimten.

- het museum een grote verzameling schilderijen heeft van o.a; Rubens, Antoon van Dyck, Jaco Jordaens, en vele andere.

- van februari 2013 tot einde 2016 het Rockoxhuis 5 ruimten inrichte tot kunstenkabinet en een aantal topwerken van het KMVK tentoonstellen wegens de renovatiewerken en zeker tot 2017 gesloten blijft.  

- er een prachtige binnentuin is met o.a. Olijfbomen, oleanders, styrax, een fluweelboom en vele anderen.

- - - - - - - - - -

               Aan de Hanzestedenplaats vindt men het

MAS of MUSEUM AAN DE STROOM

ist U dat ... ?

- dit museum zijn deuren opende in mei 2011.

- het gelegen is in de oude haven op het 'Eilandje'.

- de grondoppervlakte van het museumgebouw bedraagt 1.350 m², op een totale oppervlakte van 14.500 m².

- de totale hoogte van het torengebouw bedraagt 62 meter en is daarmee een nieuw oriëntatiepunt in de stad.

- het panoramazicht en de spiraalvormige boulevard langs de glaspartijen van het gebouw zijn tot 's avonds laat gratis toegankelijk en  zo een nieuwe toeristische trekpleister vormen.

- het gebouw een ontwerp is van Neutelings Riedijk Architecten.

- in 1998 het schepencollege van Antwerpen besliste dat er op de Hanzestedenplaats een nieuw museum voor stad, haven en scheepvaart zou komen.

- daarin  de collecties zouden worden ondergebracht van het Volkskundemuseum, het Nationaal Scheepvaartmuseum, waarvan het binnengedeelte tot 28 december 2008 gevestigd was in Het Steen, en deels van het Vleehuiss.

- de naam MAS (Museum aan de Stroom) kwam voor het eerst ter sprake.

- de eerste steen in 2006 werd gelegd en in 2007 gestart werd met de ruwbouw.

- het museumplein, naar een concept van Luc Tuymans en ontwerp van Jan Van Haute, werd geopend. 

- een jaar later, op 14 mei 2011 het MAS , of voluit het "Museum aan de Stroom", zijn deuren opende. 

- - - - - - - - - -

                 In de Lange Gasthuisstraat even voorbij de Arenbergstraat bevindt zich het

MUSEUM MAYER VAN DEN BERGH

Wist U dat ... ?

- dit museum een verzameling bevat van oude meesters en sculpturen bijeengebracht door de gefortuneerde verzamelaar Fritz Mayer van den Bergh (1858-1901).

- in 1887  Fritz Mayer van den Bergh in de adelstand werd verheven met de titel van ridder, hetgeen hem meer status gaf.

- hij een van de belangrijkste spelers van zijn tijd was op de internationale kunstmarkt.

- toen de kunstverzamelaar in 1901 op slechts 43-jarige leeftijd overleed, besloot zijn moeder Henriëtte de verzameling van haar zoon open te stellen voor een breed publiek.

- - - - - - - - - - 

               In de Nationalestraat bevindt zich het

MOMU - MODEMUSEUM PROVINCIE ANTWERPEN 

Wist U dat ... ?

- het gebouw van de ModeNatie dateert uit de 19e eeuw dat toen dienst deed als kledingszaak "New Engeland" voor heren en kinderen.

- het MoMu - ModeMuseum Provincie Antwerpen, het voormalige Provinciale Kostuum- en Textielmuseum te Oelegem sinds 2002 gevestigd is in het centrum van Antwerpen in het gebouw Antwerpse ModeNatie. 

- het gedurende de 20e eeuw veranderde van eigenaar tot in 2000 werd beslist om het te renoveren onder toeziens oog van de Gentse architecte Marie-José Van Hee.

- Van Hee's belangrijkste verwezenlijking de creatie was van een overdekte overgang tussen de Nationalestraat en de Drukkerijstraat.

- ze ook een indrukwekkende houten trap bouwde met een tweede verticale doorgang van de ModeNatie.

- zowel de trap als de doorgang zijn gemaakt van Merbau hout.

- - - - - - - - - -

                Helemaal in het Noorden in de 

DE RED STAR LINE

Wist U dat ... ?

- de Red Star Line of Société Anonyme de Navigation Belge-Américaine (SANBA) een Belgische rederij was die een geregelde dienst onderhield tussen Antwerpen en New York en soms tussen Antwerpen en Philadelphia.

- de maatschappij behoorde tot de International Navigation Company (later International Mercantile Marine Company), die gesticht werd in1872 en in 1873 voer het eerste schip de oceaan over. - in 1935 de maatschappij failliet ging ten gevolge van de beurscrash van 1929.

- in september 2013 het Red Star Line Museumopende in de historische paviljoenen die sinds 2001 als monument erkend zijn.

- de Vrienden van de Red Star Line, vzw opgericht in 2005 door Marnixring Antwerpen Hanze met als eerste objectief de verwerving de zeer uitgebreide collectie aan prentkaarten, plannen, foto's en ephemeria die Robert Vervoort werd samengesteld

- na verwerving deze collectie in lange bruikleen aan het Red Star Linemuseum werdtoevertrouwd en nu een belangrijk deel uitmaakt van de museumcollectie.

- - - - - - - - - -

Aan de Belgiëlei nr 91 was het voormalig 

MUSEUM RIDDER SMIDT van GELDER gelegen met de privécollectie van Pieter Smidt van Gelder (1878-1956).

Wist U dat ... ?

- het museum gehuisvest was in een belle-époque-woning die in 1905 ontworpen werd door de bekende architect Jozef Hertog met een interieur in 18e-eeuwse stijl.

- hij de bouwheer was van de Antwerpse bankier Edouard Thijs (1868-1914);die in 1937 het verkocht aan Pieter Smidt van Gelder.

- de collectie bestond uit een allegaartje van meubelen, schilderijen, keramiek, porselein en glas.  het in 1949 werd  overgedragen aan de stad Antwerpen en het jaar erop opende het zijn deuren voor bezoekers.

- op 2 februari 1987 het museum zwaar beschadigd werd door een brand en het museum werd tijdelijk gesloten.

- het sinds 2000  één samenwerkingsverband heeft met, "De Kunstmusea", met het Museum Mayer Van den Bergh en het Rubenshuis. het museum in 2003 door minister Paul Van Grembergen geklasseerd als monument.

- alle waardevolle stukken werden overgebracht naar andere oorderen gezien de stabiliteit van het gebouw.

- het tot op heden onduidelijk is wat de toekomst van het museum zal worden.

- - - - - - - - - - - - - - -

             Aan het Koningin Astridplein was het voormalig

DIAMANTMUSEUM van de provincie Antwerpen gelegen, vlak bij de diamantwijk.

Wist U dat ... ?

- dit zijn deuren opende in 2002 en gesloten werd in mei 2012.

- het als onderwerp de geschiedenis van de diamant had in onze stad.

- in de 16de eeuw Antwerpen een wereldcentrum voor de diamanthandel werd.

- de functie van het museum gedeeltelijk werd overgenomen door het Diamantpaviljoen aan het Museum aan de Stroom. 

- - - - - - - - - - -

              Nog een museum op het Koningin Astridplein aan het nr 26, betreft het  

MUSEUM van de KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ voor DIERKUNDE ANTWERPEN 

Wist U dat ... ?

- de (KMDA) een zoölogische vereniging is die op 21 juli 1843 werd gesticht.

- hieruit de Antwerpse Zoo is voortgekomen als eerste en oudstedierentuin van België. - de eerste directeur Petrus Jozef de Caters was.

- er een museum geopend werd, dat in 1844 werd ingehuldigd door koning Leopold I.

- dit museum 5 afdelingen rijk is, nl het Natuurhistorisch Museum (ontstaan van het leven) - het Museum Dr Henri van Heurck (historische microscopiscge preparaten) - Museum Karel Verlat (dierenschilderijen) - Museum Alfred Ost (grafisch werk) en Museum Ridder G. van Havre (opgezette vogels).

- - - - - - - - - -

                  Aan de Ernest Van Dijckkaai 9 bevindt zich het

EUGEEN VAN MIEGHEM MUSEUM

                 Het Havenboefje                                        Het Havenmeisje                                     Wiske 

Wist U dat ... ?

- dit 3 van de 5 werken die zich op het Eilandje bevinden.

- dit museum zijn deuren opende in 1993.

- het huidige museum zich bevindt in een uitzonderlijk Art Nouveau-pand aan de Antwerpse Rede in de schaduw van het Steen.

- het gebouw werd aangekocht en gerestaureerd door de Koninklijke Belgische Redersvereniging die in mecenaat twee verdiepingen van haar gebouw toevertrouwde aan de Stichting Eugeen Van Mieghem.

- de werken van de kunstenaar getoond worden op het gelijkvloers en de tweede verdieping waar zich ook de Red Star Line-schatkamer zich bevindt.

- de collectie ongeveer 200 werken van de kunstenaar bevat en is open elke zondag en maandag van 14 tot 17 uur (feestdagen, juli en augustus gesloten).

- er op Linkeroever aan de Betarijslaan 8, 2050 ook een tentoonstellingszaal met werken van Van Mieghem worden tentoongesteld.

- - - - - - - - - - - -

                Op de Linkeroever is er ook een

MARITIEM OPENLUCHTMUSEUM nl.  De "BOEIENWEIDE"

Wist U dat ... ?

- dit het verhaal brengt van het opleidingsschip "Mercator" dat in 1960 uit de vaart werd genomen.

- het schip in 1961 werd ingehuldigd door prins Albert als museum op Linkeroever.

- een jaar later de weide rond het schip als "maritiem openluchtmuseum" in gebruik werd genomen.

- er boeien, ankers, tonnen, schroeven, een kanon, enz.. zijn te bekijken die het leven langs en op de Schelde vertellen.

- - - - - - - - - - -

                Nog een museum dat zich in het Middelheimpark bevindt is het

OPENLUCHTMUSEUM voor BEELDHOUWKUNST MIDDELHEIM dat wij reeds besproken hebben in ons deel 28 D  van de wetens -en bezienswaardigheden over -en in Antwerpen, nl de "Parken".

Wist U dat ... ?

- dat een beeldenpark van 30 hectare is in het deelpark Middelheim van het Nachtegalenpark bij Antwerpen.

- het ontstaan is uit de 'Biënnale Middelheim', die vanaf 1951 iedere twee jaar in het park georganiseerd werd. 

- - - - - - - - - -

Bronnen : - de foto's komen uit ons eigen archief, uitgezonderd de foto van het Mercator-Orteliushuis                     dat wij overnamen van het Internet.

                - de informatie komt van Wikipedia.

                                                                   -o-o-o-O-o-o-o-     

                                                                                              FOTO's

               Gezien in dit blog sommige foto's niet meer kunnen getoond worden, omdat Image Shack het gebruik aan banden heeft gelegd en er een prijs heeft opgekleefd, kunnen deze allen bekeken worden op mijn fotoalbums op het "Facebook" van "Alfons Van Camp".

                  Het betreft de albums : - Antwerpse standbeelden

                                                     - gedenkplaten in Antwerpen

                                                     - Beelden op daken

                                                     - Tekeningen op gevels

                                                     - Steegjes en allerlei

                                                     - Markten

                                                     - Plaatsen en pleinen

                                                     - Straatnaamborden

                                                     - Verdwenen gebouwen en instellingen

                                                     - Kerken en kapellekes

                                                     - Verdwenen cinema's

                                                     - Filmaffiches

                                                     - en zovele andere waaronder de afbeeldingen die voorkomen

                                                       in mijn 30 wandelingen.

                        Veel plezier ermee !

                                                                 -o-o-o-O-o-o-o- 

                                                           BIERVILTJES

                                               met als onderwerp ANTWERPEN

               Dank zij de medewerking van onze vriend Albert Gelens, die zijn collectie van bierviltjes bereidwillig ten dienste stelde, kwam dit onderwerp tot stand.

               Het blijkt nogmaals dat Antwerpen een echte cultuurstad is.

               In Vlaanderen staat vandaag het decreet van 3 maart 1976 tot bescherming van monumenten en stads- en dorpsgezichten (hierna het Monumentendecreet genoemd) en haar uitvoeringsbesluiten ter beschikking voor het behoud van het bouwkundig erfgoed. Volgens de juridische instrumentaria kunnen deze worden gebruikt om het bouwkundig erfgoed te beschermen : opname in de Inventaris Bouwkundig Erfgoed, bescherming als monument of stads- of dorpsgezicht. 

               Het wapenschild van Antwerpen klimt op tot de middeleeuwen en werd reeds op 28 september 1881 bij Koninklijk Besluit aan de stad toegekend.  Na de fusie van Antwerpen met haar 7 randgemeenten besloot men het oude wapen te behouden.  De wapens van de rand-gemeenten waren immers alle van jongere datum en sommigen ervan waren afgeleid van familiewapens.

Het wapenschild van Antwerpen werd dan ook op 5 maart 1985 door de gemeenschapsminister van Cultuur bekrachtigd.  Het wordt als volgt beschreven :
"""In keel een burcht met drie geopende, gekanteelde torens van zilver, verlicht en gemetseld van sabel, de middelste toren in het schildhoofd vergezeld rechts van een schuingeplaatste rechter-hand en links van een schuingeplaatste linkerhand., beide van zilver.  Het schild omringd door een bladerkrans met 6 rozen, afwisselend van zilver en van keel, alle geknopt van goud en gepunt van sinopel, overtopt door een markiezenkroon en gehouden door een wildeman en een wildevrouw van vleeskleur, omgord en gekroond met klimopbladeren van sinopel en dragend op de schouder een knots van natuurlijke kleur, beiden staande op een losse grasgrond."""

(Bron : uitgave "Wandelen door oud Antwerpen" van de stichting Monumenten -en Landschapszorg)

Betekenis van sommige woorden : 
keel  (wapenk.) = rode kleur
sabel (wapenk.) = zwarte kleur
sinopel (wapenk.) = groene kleur

             Op het bierviltje is de afbeelding van Brabo te zien.  Deze bevindt zich op de fontein voor het Antwerpse stadhuis op de Grote Markt.

De legende van Brabo gaat over de reus Drion Antigoon, die de hand van onwillige tolbetalers afhakte en deze in de Schelde wierp. Brabo doodde echter de reus en hakte op zijn beurt diens eigen hand af, welke hij in de rivier gooide. Antwerpen zou volgens deze uitleg van Hand werpen komen. 

            Dit bierviltje werd uitgegeven tijdens het "Stadhuizenjaar" en laat de voorgevel van het stadhuis zien met vooraan de Brabofontein.   Het stadhuis is een renaissancegebouw, ontworpen door de architect Cornelis Floris De Vriendt.  Het is gebouwd tussen 1561 en 1564. 

               Dat Antwerpen een kunststad is onderstreept nogmaals het bierviltje uitgegeven door de Brouwerij De Koninck met de afbeelding vanO.L.V.-Kathedraal.

               De kathedraal staat aan de Handschoenmarkt en is de hoofdkerk van het bisdom Antwerpen. Ze is gewijd aan Maria. De kerk was een kathedraal tussen 1559 en 1803 en vanaf 1961 tot heden.

              
               Ter gelegenheid van de opening van het MAS (Museum aan de Stroom) op 17 mei 2011 werd dit bierviltje uitgegeven door de stad Antwerpen.

               Het MAS is het grootste museum van de havenstad en brengt een wervelend verhaal over de stad, de stroom, de haven en de wereld.  
          

                 Dit bierviltje werd uitgegeven door de Brouwerij Stella Artois i.v.m. de bron van de Schelde.  

                 De naam "Revivat Scaldis" zou betekenen : "de Schelde herleeft" (?).  En... de naam Scaldis is de oudste naam die de Romeinen gaven aan de stroom.  Zou ook afkomstig zijn van het Germaanse Scaldis dat "ondiep water" zou betekenen. 
                 

               Nog een bierviltje van de Brouwerij Stella Artois i.v.m. "het Monumentenjaar 1975", met een afbeelding van de "Pagaddertoren".               

              Een pagaddertoren is een uitkijktoren die in de Spaanse tijd werd gebruikt door reders om hun schepen te zien aankomen. Dagen van tevoren stonden zij op hun torentjes de einder af te turen in de hoop de hun vertrouwde vlag van hun schip (meestal geladen met specerijen) boven de kim te zien verschijnen.

             De naam "pagadder" is afgeleid van het Spaanse woord "pagadores", van het werkwoord pagar = betalen. Dit waren de betaalmeesters van de soldij voor de Spanjaarden die in Antwerpen gelegerd waren en die te klein van stuk waren om deel te nemen aan de gevechten.                        Vandaar de latere bijnaam voor kleine kinderen die nu nog gebruikt wordt: "pagadders".

           Het monumentenjaar werd ingesteld door de Raad van Europa en kortweg ook M75 genoemd, en heeft als doel een grotere belangstelling van het architectorische erfgoed op te wekken en de grote gevaren waarmee het bouwkundig cultuurbezit wordt bedreigd.

          We komen nu aan enkele knappe bierviltjes die door de Brouwerij De Koninck verspreid werden. o.a.

KLEDERDRACHTEN in de tijd van RUBENS :   

En ....

FOLKLORISTISCHE FIGUREN uit de tijd van het poppentheater "De Poesjenellen"

               Dat "Cristal Alken" niet wou onderdoen bewees het bierviltje over

DIEREN IN DE ZOO 


              Op filmgebied werd een bierviltje door Speciale Palm verspreid over de film "Paniekzaaiers" met  Gaston Berghmans en Leo Martin.            
              

               Paniekzaaiers is een Vlaamse film uit 1986 van regisseur Patrick Lebon. Het was de tweede bioscoopfilm met in de hoofdrol het komische duo Gaston en Leo. Regisseur Lebon schreef het scenario voor de film samen met Paul Koeck en is tot op heden één van de succesvolste Belgische filmproducties aller tijden.

               Het verhaal gaat over Gaston en Leo die actief zijn bij de motorbrigade van Antwerpen. Maar hun geklungel wordt niet langer geapprecieerd. De twee worden gedegradeerd tot eenvoudige wijkagenten. Maar al gauw komt het tweetal weer in de gratie, wanneer ze een gevaarlijke vrouwenontvoerder en diens handlanger op het spoor zijn. Maar alvorens ze hun speurtocht kunnen afronden, moeten ze aan de aandacht van hun echtgenotes ontglippen.

          Minerva was in het begin van de 20e eeuw een Belgisch motor-, fiets- en automerk . Het werd opgericht in 1897.

Vanaf 1904 begon Minerva ook auto's te bouwen. Toen het bedrijf in 1908 de rechten op een nieuwe stille motor kocht, de Knight schuivenmotor, begon het echt goed te gaan. Minerva werd bekend om zijn luxueuze, goed afgewerkte, snelle, op maat gemaakte auto's. Al snel kende het begoede deel van de wereldbevolking Minerva (Bron : Wikipedia)
             

            Dit bierviltje met de naam CHEERIO werd verspreid door het biermerk Pale-Ale, en volgens onze bescheiden mening komt het in het kraam te pas, lees het liedje "Cherio - cherio, in Antwerpen zingen ze zo, weg met de zorgen en weg met het verdriet, zijn we Sinjoren of zijn we het niet'

.                Bierviltjes met afbeeldingen van schepen uit het Nationaal Scheepvaartmuseum Antwerpen

                                                                     -o-o-o-O-o-o-o-

                                                HAVEN van ANTWERPEN

                                                     Oude havenwerktuigen

              Na de wetens -en bezienswaardigheden over -en in Antwerpen, gaan we trachten te achterhalen welke havenwerktuigen er vroeger zoal gebruikt werden in de haven.

              Het is algemeen geweten dat Antwerpen, niet alleen de Kathedraal, Brabo, de Antwerpse handjes, de haven en ... de Schelde is, maar de rivier is de "oarta" van Antwerpen en staat in verbinding met de rest van de wereld.  Met haar haven is ze de grootste zeehaven in België en de tweede haven in Europa, na Rotterdam.  Ze is verbonden met de Noordzee en de Westerschelde en speelt een belangrijk rol in de internationale handel.

              Om een eretribuut te brengen aan de grootvader van mijn echtgenote, "Jaak de platte" foreman bij Mabesone en de vele vrienden dokwerkers, willen wij hierbij onderlijnen dat hun voorouders, eveneens dokwerkers, het zware werk aan "den basseng"  moesten afwerken met de middelen die er waren, wat blijkt uit de hieronder afgebeelde foto's en prentkaarten.  Tot op heden werken er nu zo'n 150.000 dokwerkers aan de haven.

              Een haven die heden ten dage alle soorten ladingen kan verwerken, zoals containerlading, vloeibare bulk, droge bulk, stukgoed en roro, staat in kontrast met de toestellen die ze vroeger gebruikten.

(n.v.d.r. : bulk : een product zonder enige extra's,dat  in grote hoeveelheden en in een niet-originele verpakking wordt aangeboden. Roro : bv roro-schip met laadklep of romp achteraan om auto's en busjes te verschepen).

              En... om een gezegde te vermelden dat wij lazen op het "internet" : "Een Antwerpenaar heeft zijn hand maar in de Schelde te steken en hij staat in verbinding met de rest van de wereld".  Een gezegde dat niet met de werkelijkheid strookt want wat gaat een Gentenaar dan zeggen ?  Als hij zijn hand in de Schelde, die door Gent loopt, is hij toch ook met de rest van de wereld verbonden, niet... ?

              Dank zij de medewerking van mijn Facebookvrienden : Frank Schyvens, Raymonde Gregoire, Albert Gelens, Rik Van Malder en de 'groep' Antwerpen in foto en film kwam dit artikel tot stand met de door hen doorgezonden documentatie, enz... . 

              Alle niet-actuele beelden uit dit artikel, uit boeken, postkaarten of andere zijn afkomstig uit hun collecties. 

                 
                                                        wervingsbriefje + Inschrijvingskaart                       

                                                                       Kledijvergoedingsbriefje

                                                                Het "schavot"

                    
                                                Tractor van het Amerikaanse leger

                   
                                                  Pèsse toneau (vatenweger +glaskar)

                   
                                                                      Bananenbak

                   
                                                                   Jigger

                   
                                                         Graanweger met driepikkel

                   
                                                            Natiepaard + kreng

                  
                                                                    Buildragers

                                                                Zakkenlosser

                                                                 Tapijtenlosser
                
                                                                 Autokraan

                
                                          Het vullen van zakken - heden ten dage -

                                     
                                                                   vroeger

                      
                                                         lossen van bananen

                   
                                                               Platte wagen

                   
                                                       Kinderen met handkreng

                     
                                                    Grijper om ertsen te lossen

           
                                                              De kade en de dokken

               
                                                             Het wegen van granen

                                    Kuisen van dierenvellen (postkaart uit collectie van Rik Van Malder)
               
                                                                     Graanmand

                                                                      Handkraan

                     
                                                          Karwielen (Foto : Rik Van Malder)
                       
                               Parlevinken (bevoorradingsbootje) Foto : Rik Van Malder

              Dat het werk aan de dok niet van een leien dakje loopt bewijzen onderstaande foto's van Frank Schyvens' album "Once on a time I work at the docks".       

                                              Behandelen van zakgoed in het ruim

                                             Opgestapelde zakgoed in het ruim 
            
                                   Dokwerker die aangeeft waren de zakken moeten geplaatst worden

                                                   Enkele aanwijzingen van de 'foreman'

                                              Het lossen van een zware houten constructie

              En.... dat Frank en zijn familie het gevaar in de haven moesten ondervinden bewijzen onderstaande uittreksels uit de dagbladen.
      

  
               Loonboek van 1935                                                  Loonboek van 1955 van Albert Gelens


     
                                            Bascule met mineraibak  (Foto : Albert Gelens)
             
                                Kruk -en baalhaak (Foto van P. Van Wouwe uit de collectie van Albert Gelens)

                                        Mallejan of "oets" (Foto : Albert Gelens)

                  
                                       Werkplaats in het magazijn aan de Korte Brilstraat van de Noordnatie 

                                                         Pirewitjes en steekkarren

                           
                                                                                  Natiepenningen

                                

De 'Fonne'                        
                     

                                                                -o-o-o-O-o-o-o-

                                            WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                          over -en in ANTWERPEN

DEEL 28 A : "Hoven en parken + omgeving" :

                     De KRUIDTUIN en het STADSPARK

              In dit deel gaan we op zoek wat er zoal te weten en te zien valt in de hovingen en parken in onze stad.

              Wij verkozen te starten aan de  nr 24, met de

KRUIDTUIN of  "DEN BOTANIEKEN HOF"

Wist U dat ... ?  

               met aan de inkom het standbeeld van

PEETER VAN COUDENBERGHE (1525 - 1594)

Wist U dat ... ?

- hij een Antwerpse apotheker, plantkundige en eigenaar van de tuin was.

- hij een grote collectie van exotische planten onderhield (een 600tal ca 1571).

- hij ook de uitvinder was van de 'orangerie' waar hij de planten liet overwinteren.

- er rechts op de plint van het beeld het volgende staat vermeld : "P.J.DE.CUYPER 1861" naar een ontwerp van architect Werner Moens.

- op de marmeren plaat aan de voorzijde staat vermeld : "PEETER / VAN COUDENBERGHE / BRUSSEL 1517 - ANTWERPEN 1599".

- op de achterzijde : opgericht in 1861 door de / Koninklijke Apothekersvereniging / van Antwerpen / en door haar zorgen in 1996 / gerestaureerd / met medewerking van de stichting Cornelis Floris / en met de steun van / A.C. Namur".

- ten slotte op het perkament staat vermeld : "SCHOL.in/VAL.CORD./DISPENSAT"

- het ingehuldigd werd op 17.8.1861 en vanaf 1869 werd geplaatst in de Kruidtuin.

- het beeld opnieuw werd ingehuldigd op 24.10.1996 in de Kruidtuin.

- het geschonken werd door de Société de Pharmacie d'Anvers voor het 25jarig bestaan.

               In de tuin zijn deze prachtige cactussen te zien 

          ... samen met deze eigenaardige creatie van koppen en bustes die uit het gras komen en de naam dragen van

GREENINGS II


Wist U dat ... ?

- dit een creatie is van beeldhouwster Monique Donckers (3.3.1954) uit Berchem (Antwerpen).

- 'greenings' betekent dat het een proces is voor verandering van bv de ruimte, een leefstijl of een beeldvorming in een meer omgevingsgezinde versie.

- zij ook de beeldhouwster is van de "Zee-Olifant" in de Zoo en van de "Hedonist" in het UFSIA aan de Rodestraat te Antwerpen.

- de Hedonist betekent : "iemand die genot boven alles stelt". 

                 Tevens kunnen we nog dit gebouw  bewonderen              

               ... samen met de ORANGERIE

Wist U dat ... ?

- dit gebouw in 1884 werd gebouwd naar een ontwerp van E. Dieltiens.

- het bij een definitief besluit van 17.1.1950 werd opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen, besluit dat op 3.3.1950 verscheen in het Belgisch Staatsblad. 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

               Het tweede park dat we onder de loep gaan nemen is het

STADSPARK

Wist U dat ... ?

- dit park werd ingericht op het oude Fort Herenthals, een later voorwerk van de Spaanse vestinggordel.

- bij de ontmanteling een driehoek werd gepland om een openbaar park aan te leggen naar een ontwerp van E. Keilig.  

- het werd voltooid op 15.8.1869.

               In de omgeving van het Stadspark vooreerst de

KERK O.L.V. van GRATIE aan de Frankrijklei nr 89.       

                  

Wist U dat ... ?

- er voor deze kerk een bouwaanvraag werd ingediend in 1878, met een neogotisch ontwerp van Jules Bilmeyer en J. Van Riel.

- in 1909 de kerk werd vervolledigd met 2 torenspitsen.

- deze kerk in de volksmond de 'Jezuïetenkerk" wordt genoemd.  

               ... met aan de Frankrijklei - Louiza-Marialei, in het plantsoen het standbeeld van

BARON HENDRIK LEYS  

                    

 Wist U dat ...?

- Hendrik Leys geboren werd te Antwerpen op 18.2.1815 en aldaar overleed op 26.8.1969, amper 54 jaar oud, aan een hartziekte.

- hij een Belgisch graficus maar vooral schilder van historieschilderijen, genrestukken en portretten.

- er zich 4 van zijn historische schilderijen in de Leyszaal van het stadhuis bevinden.

- zijn standbeeld gemaakte werd door Jozef Jaak Ducaju (Antwerpen 1823 - 1891), die tevens een getalenteerd schilder was.

- volgens Amand de Lattin het hoofd van het standbeeld van Hendrik Leys is, maar niet zijn lichaam, dat volgens hem toebehoren aan Rik Schaeffels die er voor model stond , gezien Leys een klein en dik ventje was, in tegenstelling tot wat het beeld weergeeft.                

               In het hezelfde plantsoen, maar langs de kant van de Rubenslei het standbeeldje van het

MEISJE met de GEIT

Wist U dat ... ?

- dit idyllisch beeldhouwwerk van de Franse beeldhouwer Marcel Courbier (1899-1976),
gegoten door F. Barbedienne (Parijs), en in 1932 werd geplaatst in het plantsoen van de Louiza Marialei, zijde Rubenslei.

 - Marcel Courbier  de persoonlijke vriend was van de grote weerstandsheld Jean Moulin, die,
voor hij prefect en begenadigd tekenaar was, zelf in 1943 door de Gestapo gemarteld en vermoord werd. Courbier wijdde een reeks memorialbeelden aan zijn vriend.   Marcel Courbier overleed in 1976.                 

 - het beeldje in 1930, op de wereldtentoonstelling, tentoongesteld werd in het Frans paviljoen.
  
-  het 17jarige model, Marcelle Battu, later op 30.8.1944, bij de bevrijding van Nimes, schuldig geacht werd wegens het aanpappen met de Nazi's, en publiekelijk werd gekastijd en geschoren.

- op 3.10.1944, zij, na een twijfelachtig proces wordt terechtgesteld.

           Marcel Courbier was de persoonlijke vriend van de grote weerstandsheld Jean Moulin, die,
voor hij prefect en begenadigd tekenaar was, zelf in 1943 door de Gestapo gemarteld en vermoord.
Courbier wijdde een reeks memorialbeelden aan zijn vriend.   Marcel Courbier overleed in 1976.

           Men ziet maar hoe wereldoorlog II,in al zijn gruwel gelinkt wordt aan een idyllisch beeldje,
symbool voor schoonheid, jeug, natuur en vreedzaamheid. 

- dit idyllisch beeldhouwwerk van Marcel Courbier (Nimes, 1899 - Parijs 1976) is, opgericht in 1932.               

               We zijn op het punt om het Stadspark te betreden met vooraan de obelisk van de

NAASTING van CONGO
                     

Wist U dat ... ?  

- in 1885 koning Leopold II er op de conferentie van Berlijn in slaagde de Onafhankelijke Staat Kongo te doen herkennen.  

- Kongo op 30.6.1960 onafhankelijk werd verklaard en sedert 1971 officiëel République Démocrartique de Zaïre genoemd werd.

- deze obelisk ingewijd werd op 7.10.1911 in het bijzijn van koning Leopold II.

- het ontwerp van de hand van stadsbouwmeester Emiel L.J. Van Averbeke ( Berchem 10.7.1876 - + Deurne 1.2.1946) is.

- de bronzen medaillon op de obelisk van Leopold II gemaakt werd door Jules Baetens (° Antwerpen 6.10.1981 - 7.10.1937).

- het monument werd bekroond door een verguld beeld van Mercurius, de Romeinse god van handel en winst.

- op de zuil de volgende tekst is te lezen : "in bijzijn van Zijne Majesteit koning Leopold II viert de Handelskamer van Antwerpen, de naasting van Congo aan België 6.6.1909 - J.Van Averbeke - bouwmeester". 

               Zodat we nu op zoek gaan wat hier allemaal over te weten en te zien is, zoals het standbeeld van

MOEDER en KIND 

Wist U dat ... ?

- dit een beeld is van de hand van Baron Geroge Minne (° 30.8.1866 - + 18.2.1941).

- het opgericht werd ter herinnering aan koningin Astrid (° Stockholm 1905 - + Küssnacht 1935).

- het beeld oorspronkelijk tot 5.9.1935 op het Koningin Astridplein aan de kant van het Centraal Station stond.

- het onthuld werd op 26.5.1936 in aanwezigheid van Paul Henri Spaak, burgemeester Camille Huysmans en 800 schoolkinderen.

- er de volgende tekst is op te lezen op het voetstuk : "Ter herinnering aan koningin Astrid, vrouw en moeder 25.2.1949 College Burgemeester en Schepenen"

- het nu te vinden is in het stadspark, waar het ingehuldigd werd op 7.5.1949.

                Een weinig verder het gedenkteken ter ere van de

GESNEUVELDEN van het 5DE LINIEREGIMENT 

Wist U dat ... ?

- dit gedenkteken oorspronkelijk op de koer van de Sint-Joriskazerne, na de WO I  "Baron Generaal Drubbelkazerne'"aan de Begijnenvest nr 35.

-  deze kazerne gebouwd werd naar een ontwerp van Pieter Bruno Bourla.

- het in 1960 verhuisde naar de Luchtbalkazerne.

- het tenslotte op 8.10.1974 verhuisde naar zijn huidige plaats in het stadspark.

- het een werk is van de Merksemse beeldhouwer Raoul Lambau.

                Niet ver daar vandaan, verscholen in het groen het monument van

THEODOOR VERSTRAETE 
                   

Wist U dat ... ?

- het beeld is van de hand van de Brusselse beeldhouwer Guillaume Charlier (Elsene 2.8.1854 - Sint-Joost-ten-Node 15.2.1925), die het beitelde en aan de stad schonk.

- het in het stadspark onthuld werd op 16.5.1909. 

- Theodoor Verstraete geboren werd te Gent op 5.1.1850 en wegens een verzwakking van zijn geestelijke vermogens, krankzinnig stief te Antwerpen op 8.1.1907.

- hij succes oogste als impressionistisch schilder van landschappen.

- hij zelfs een pleintje dat naar hem genoemd werd, kreeg op de wijk Zurenborg, nl Door Verstraeteplaats.

               Langs de wandelweg naast de Rubenslei, zagen we op de huisjes van de

GROENVOORZIENING van de STAD ANTWERPEN deze 2 beschilderde deuren.

    

               Zodat we respectievelijk aan de

SKATEPARK en de SPEELTUIN komen

    

              Even verder vescholen onder de bomen de

BUNKER UIT WERELDOORLOG II

Wist U dat ... ?

- deze bunker stamt uit de WO II.

- het een herdenkingsmonument en project is van Beate Passous en Andreas van Weizsäcker met "Wunden der Erinnerung".

- er op de glazen plaat van 100 x 100 te lezen valt : "WONDEN / VAN DE / HERINNERING".

- er op een 2de plaat een rood kruis en een Belgisch vlag prijkt, met : "1944-454 / Hier verbleven tijdens de V-bommen op Antwerpen / vrijwilligers van : het "Baby Corps" de groep jonge brancardiers / van het rode kruis van Belgiër : Afdeling Antwerpen".

               In het midden van het stadspark, langs de stadsvijver het beeld van

JAN VAN BEERS

Wist U dat ... ?

- dit een werk is van beeldhouwer Alfred Egide Crick (Antwerpen, 2.10.1858 - Zaventem 17.5.1931).

- Jan Van Beers geboren werd op het Zand te Antwerpen op 22.2.1821 en overleed op 14.11.1888

- op 30.11.1888, 2 weken na zijn overlijden, het college van burgemeester en schepenen besloot de toenmalige Belgenstraat, tussen Troonplaats en Bolivarplaats om te dopen in Van Beersstraat, die ondertussen nu Jan Van Beersstraat heet.

- de inwijding van het monument gebeurde tijdens de Benoit-feesten op 15.8.1892.

- hij dichtbij het stadspark woonde in de Quinten Matsijslei nr 19.

- er op het beeld de volgende tekst te lezen valt : " Aan Jan Van Beers / 1821 - 1888 / Zijne vereerders uit Noord en Zuid";  voorts worden in vergulde letters zijn dichtbundels vermeld : Jongelingsdromen, Levensbeelden, Gevoel en Leven, Rijzende Bladeren.

              De weg volgend naar omhoog komen we aan de 

HANGBRUG

W ist U dat ... ?

- deze brug beschermd wordt door een definitief besluit van 30.9.1974, besluit dat op 10.4.1975 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

- het ontwerp in mei 1868 getekend werd door tuinarchitect Eduard Keilig.

- zij een spanwijdte heeft van 27,50 meter en 7,15 meter boven het wateroppervlak zweeft.

                 En... er juist onder 

DE ROTSEN

Wist U dat ... ?

- deze rotsen ook een ontwerp zijn van de tuinarchitect Eduard Kielig.

                Langs de zijde van de Van Eycklei vonden wij nog het standbeeld van

EVARIST ALLEWAERT

Wist U dat ... ?

- Evarist Allewaet (Ieper 1835 - Messelbroek 1889) een jurist, vrijzinnig en liberaal politicus, schepen van onderwijs, grondlegger en promotor van het stedelijk onderwijs was.

- er rechts in de schouderafsnede : F. JORIS 1890 wordt vermeld.

- er op de schacht van de piëdestal de volgende tekst werd aangebracht : "AAN / E. ALLEWAERT / SCHEPEN / VAN / ONDERWIJS / 1835 - 1889."

- het monument een jaar na het overlijden van E. Allewaert in het stadspark werd geplaatst. -  

                En.... dit van 

DE JACHT langs de zijde van de Rubenslei

                       

Wist U dat ... ?

- dit beeld in 1860 het stadspark kwam sieren.

- het naar aanleiding van een wedstrijd uitgeschreven door het stadsbestuur naar C.A. Palinck ging, akademieleerling van het schooljaar 1860/61, als eerste prijs voor "De Jacht".

               Op het punt van Stadspark, Quinten Matsijslei -Loosplaats en Van Eycklei staat in een afgebakend graspleintje het standbeeld van 

LOUIS MAJOR

Wist U dat ... ?

- het standbeeld van Louis Major, in het plantsoen staat van het stadspark ter hoogte van de Loosplaats.

- hij geboren werd te Oostende 1902 en + te Antwerpen 1985).

- hij een socialistisch voorman en minister van Tewerkstelling en Arbeid was in 1968 en minister van Staat in 1973.

- op het voetstuk in losse letters vermeld staat : " LOUIS MAJOR / 1902 1985 / SOCIALISTISCH VOORMAN".

- op het voetstuk rechts onder de tekst : " Kunstenaar Willem Bierwerts / Beeld ingehuldigd op / 26.9.1987".

                Bijna aan de Hangbrug aan de omhooglopende berm van de Van Eycklei het beeldje van de 

FONTEINFIGUUR 

Wist U dat ... ?

- dit standbeeld hier op de berm van de Van Eycklei werd geplaatst bij een beslissing van het college van 17.10.1958.

- het tijdens het evenement "Het Beeld in de Stad" juni-augustus 1958, aangekocht  werd bij de kunstenaar in 1958.

- het een naakte vrouwenfiguur voorstelt waarbij haar houding doet denken dat zij onder een spuitende fontein staat en het neervallende water probeert op te vangen..

- het beeld van de hand is van Ratimir Stojadinovic (Belgrado 1913).

                En tenslotte het

MONUMENT VOOR DE GESNEUVELDEN IN DE TWEE WERELDOORLOGEN

op de hoek van de Rubens -en de Van Eycklei

            

Wist U dat ... ?

- hier Koning Albert op zijn paard wordt uitgebeeld naar een ontwerp van Edward Deckers ( Antwerpen 1873 - 1956).

- de naam van Edward Deckers wordt vermeld op de plint, rechts achter van het ruiterstandbeeld.

- links op de plint, op de linkse groep : EDW. DECKERS / COMPAGNIES DES BRONZES BRUXELLES.  - op plint op de rechtse groep :  EDW. DECKERS.

- op de voorzijde in bronzen letters 1914 - 1918 / 1940 - 1945.

- het beeld werd ingehuldigd op 21 april 1930 in een voormalig plantsoen voor de Nationale Bank op de Frankrijklei, in aanwezigheid van koning Albert en koningin Elisabeth.

- op 27.4.1957 de gemeenteraad besloot het monument te verplaatsen naar zijn huidige locatie.

                Hier zijn we ten einde van deel 28 A over de wetens -en bezienswaardigheden over de Kruidtuin en het Stadspark.

                Gezien de omvang van teksten en foto's zijn we verplicht een deel 28 B te maken met als onderwerpen : - het Harmoniepark - het Albertpark - Domein Hertoghe - Hof van Leysen en Kielpark.

                Veel lees -en kijkgenot.

                                                                  -o-o-o-O-o-o-o-   

                                        WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                   over -en in ANTWERPEN

DEEL 28 B : "Parken en Hovingen"

HARMONIEPARK - ALBERTPARK - DOMEIN HERTOGHE - HOF VAN LEYSEN - KIELPARK 

               In ons vorige DEEL 28 A waren we op bezoek in de Kruidtuin en het Stadspark.  Met ons deel 28 B starten we nu in het 

HARMONIEPARK +L' ORANGERIE gelegen aan de Harmoniestraat nr 31,tussen de Mechelsesteenweg - Koningin Elisabethlei en de Harmoniestraat.
                   

                                        Beide foto's tonen aan hoe het voordien was.

Wist U dat ... ?

- de huidige feestzaal "Harmonie" vroeger een leprozenziekenhuis "Ter Zieken" was.

Wist U dat ... ? - 

- dit park gesloten werd in september 2014 voor renovatie. 

- er zich op het gebouw verschillende 'bustes" van vermoedelijk muzikale bekendheden bevinden, waarvan er hier enkele worden van afgebeeld, doch wij nog niet kunnen hebben achterhalen wie deze zijn.

    

Wist U dat ... ?

- er zich op het gebouw, ter verfraaiïng, verschillende graffiti-tekeningen werden aangebracht, waarvan wij tevens de kunstenaar niet kunnen terugvinden. 

Wist U dat ... ? - 

- dit park een heel ander uitzicht kreeg sinds 31.5.2015, bij de "dag van het park".

- het heraangelegd werd met een nieuwe verlichting, een reeks nieuwe bomen en een bloemrijke beplanting.

- er nieuwe banken werden geplaatst en dat de speeltuin werd aangepast voor de jeugdige kinderen.   

  
                                    De foto's van het vernieuwde Harmoniepark komen van het Internet :

                                               GVA Metropool en zijn het werk van Patrick De ROO    

Wist U dat ... ? 

-  hier vroeger in het park heel wat standbeelden van  muzikale bekendheden stonden, zoals Bach, Rossini en Beethoven, doch die allen verdwenen zijn ofwel naar de Kempische streek of naar het 'herstelpark' van het Middelheimmuseum.

               In de uiterste hoek aan de kant van de Koningin Elisabethlei is er nog wel het monument van

PETER BENOIT        

Wist U dat ... ?

- op 11 maart 1901 de Vlaamse komponist Peter Benoit (° Harelbeke 17.8.1834 - + Antwerpen 8.3.1901), ten grave werd gedragen en burgemeester Jan Van Rijswijck beloofde hem te bedanken met een monument.

- hij lange tijd op het monument heeft moeten wachten, want meer dan 30 jaar later werd het ingewijd op de Frankrijklei voor de Koninklijke Vlaamse Opera.

- op 27 december 1951 de gemeenteraad besliste het monument naar de tuin van het Harmoniepark te verplaatsen.

- het daar op een ongelukkige plaats staat en er wat verlaten bijligt en door de sinjoren "Het Plonsbad" wordt genoemd .

- dit het werk was van bouwmeester en esteticus Henry van de Velde (° Antwerpen 3.4.1863 en + Zürich 15.10.1957).  

                Buiten dit monument, het hoofdgebouw, de orangerie en de speeltuin is er hier niets te vertellen of te zien, zodat wij de oversteek aan de Koningin Elisaberthlei maken, richting

KONING ALBERTPARK  of de vroegere "Warande", met zijn prachtige 'kiosk".  Een plaats om even uit te 'onthaasten'.

Wist U dat... ?

- de stad in 1479 een deel van het toen genoemde "Papenmoer" kocht, om er een 'galgenveld' op te richten.

- het daarna nog werd gebruikt als plantentuin.

- de stad het in 1809 terug kocht, en  in november 1861 het park openstelde voor het publiek.   

DE KIOSK 

Wist U dat ... ?

- deze kiosk dateert van 1876-77 naar een ontwerp van Pieter Jan August Dens.                

               Aan het uiterste punt van de Mechelsesteenweg en Koningin Elisabethlei vonden wij de 'sokkel' van het standbeeld van

MATHATMA GHANDI  of Mohandas Karamchand Ghandi ° Porbandar 2.10.1869 aan de Westkust van India. 

                   
 Wist U dat ... ?

- de 'buste' van Mahatma Ghandi reeds geruime tijd ontbreekt op de sokkel, gezien het gestolen werd.

- het door 3 onbekenden van zijn sokkel werd gehaald en in een personenauto Ford Focus werd geladen waarop zij in de richting van de Jan Van Rijswijcklaan vluchtten.  

- er tot op heden geen dader(s) werden gevonden, noch het beeld.

- hij dank zij zijn strijd voor de mensenrechten er in slaagde om India eindelijk onafhankelijk te maken, volledig zonder geweld.

- zijn uitspraak luidde : "geweldloosheid zou nooit gebruikt mogen worden als een schild voor lafheid. Het is een wapen voor dapperen".

- hij die dus zijn leven lang voor geweldloosheid was geweest, op 30.1.1948, bij een gebedsbijeenkomst, werd doodgeschoten door een extreme hindoe, nl. Nathuran Godse.

               Langs de zijde van de Mechelsesteenweg, juist tegenover het gebouw van Electrabel, bevindt zich het standbeeld  :

CAMILLE COQUILHAT

  Wist U dat ... ?  

-  Camille-Aimé Coquilhat werd geboren te Luik op 15.10.1853.

- hij samen met Stanley de beroemde tocht langs de bovenloop van de Kongostroom tot aan de Stanley Falls maakte.

- hij op 24.3.1891, op 37 jarige ouderdom, stierf te Boma aan de gevolgen van kronische dysenterie.

-  het monument van de hand is van graaf Jacques de Lalaing en in 1895 in het Albertpark werd geplaatst.

- hij in 1891 een straat, naar hem genoemd, kreeg tussen de Zwijgerstraat en de Verbondstraat. 

               Op de uiterste hoek, van de Mechelsesteenweg en de Prins Albertlei, tussen  het struikgewas

DE HAND 

Wist U dat ... ?

- dit monument de grens aanduidt tussen Antwerpen en het district Berchem. 

               Langs de zijde van de Koning Elisabethlei, ter hoogte van de tramhalte, over het in aanbouw zijnde Provinciehuis, in het mooie grasplein het standbeeld van 

DE DANSERES

 Wist U dat ... ?

- het knappe bronzen beeld door het Antwerpse stadsbestuur op 20.11.1959 werd aangekocht.

- het van de hand is van beeldhouwer Oscar Jespers (° Borgerhout 22.5.1887 -  Sint-Lambrechts-Woluwe 1.12.1970).

- hij de zoon was van Emiel Jespers, een verdienstelijk beeldhouwer, en broer van schilder Floris Jespers.  

               En... ter hoogte van het Notarishuis bevindt zich het

HOVENIERSHUIS

               Niet ver daar vandaag het standbeeld van

BEER (1984)

  Wist U dat ... ?

- volgens een vermelding aan het beeld de naam DERZOU (1964) wordt vermeld, wat vermoedelijk duidt op de ontwerper.             

               We verlaten nu het Albertpark en begeven ons op weg naar het

DOMEIN HERTOGHE

                   Het oud bord                                               Het nieuwe bord (2.7.2017)

Wist U dat ... ?

- zie tekst op het hieronder afgebeeld bord.

                                                                Nieuw bord dd. 2.7.2015

                                                         Het wandelpaadje in het Domein Hertoghe

Wist U dat ... ?

- dit domein gelegen is langs de Markgravelei - Karel Oomsstraat en Desguinlei, met de hoofdingang aan Markgravelei en een uitgang aan de Desguinlei, naast het gebouw van de verzekeringsmaatschappij Mercator.

- dit domein door weinig Antwerpenaar gekend is.

- hier een oase van rust en stilte heerst.

- het de indruk geeft van een privé eigendom te zijn.

- het een grootte heeft van 3 ha en 49 a.  

- het een ideaal parkje is met een klein wandelpaadje met eeuwenoude bomen, en tevens gegeerd wordt door joggers.

              Het volgende hof of park dat we gaan bezoeken is het

HOF VAN LEYSEN aan de Markgravelei .

Wist U dat ... ?

- het Hof van Leysen met zijn 2 ha grond het kleinste provinciaal domein is.

- het in de 16de eeuw een deel van de gronden "De Lei", eigendom van Willem van de Werve, heer van Schilde en Markgraaf van het land van Ryen, was.

- het in 1546 een nieuwe eigenaar kreeg, nl Gilbert Van Schoonbeke.

- de hof ontstaan is door samenvoeging van de domeinen van de familie Havoith en Leysen.

- het een oase van rust is, met allerlei bosplanten en verschillende soorten vogels.                  

               Via een met kasseien belegde weg, tegenover de Van Schoonbekestraat komen we helemaal achteraan aan het

TORENHOF of ANNONENTOREN  gelegen aan de Markgravelei 86.

Wist U dat ... ?

- deze toren ook "Annonentoren" genoemd wordt, naar de Italiaanse familie Annoni.

- dit het geboortehuis was van de Vlaamse schrijfster en mecenas van het katholiek meisjesonderwijs, Maria Elisa Belpaire (° Antwerpen, 31.1.1853 en + aldaar op 9.6.1948). 

- dit een berschermd gebouw is bij definitief besluit van 13.5.1976, besluit dat op 22.6.1976 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

- deze in 1984, na renovatie, een andere bestemming kreeg, nl. :  "Centrum voor leerling-begeleiding- Provincie Antwerpen". -             

               Juist voor het Torenhof, aan de rechterkant, bevindt zich

DE BLINDENTUIN 


Wist U dat ... ?

- in deze tuin gewone -en tastplanten staan.

- de tuin in 1989 volledig hersteld werd na vernietigingen door vandalen.

- er nu ook plantenbakken op tafelhoogte geplaatst zijn, waar aan geroken en gevoeld kan worden.

                  Om het deel 28 B "hovingen en parken" te besluiten gaan we richting 't Kiel, want daar hebben we nog 

HET KIELPARK                       
                                  

                         
           Ingang van het Kielpark aan de Sint-Bernardsesteenweg tegenover het Sint-Catharinaplein 

Wist U dat ... ?

- dit park een mooie groene ruimte heeft en in een volkse en multicultureel karakter heeft.

- buiten het speelplein en de voetbalvelden er verder niets te zien is.      


Wist U dat ... ?

- dit park gelegen is langs de Sint-Bernardsesteenweg, naast de Jacob Le Mairestraat.

- het standbeeld van "De Sereniteit" van Henri Puvrez, ° Sint-Jans-Molenbeek 1893 en + Antwerpen 1972, voor het park staat.

- het eerst voor het politiebureel van zone zuid stond tegenover de Zaanstraat.

               Ziezo hier kunnen we DEEL 28 B afsluiten, met het idee DEEL 28 C te wijden aan het Nachtegalen - Middelheim -en Den Brandtparken.

               Veel kijk -en leesgenot.

                                                                -o-o-o-O-o-o-o-    

                                             WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                         over -en in ANTWERPEN

DEEL 28 D :

                      "Openluchtmuseum voor BEELDHOUWKUNST" - Middelheimpark

                In ons vorig Deel 28 C, waar het Nachtegalenpark - Park Den Brandt en het Middelheimpark met zijn omgeving werden besproken, beloofden wij een speciale editie betreffende het Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst in het Middelheimpark.

               We gaan hier geen catalogus opstellen, maar willen hierbij de voornaamste beelden weergeven die in het museum te zien zijn.  Het zijn meestal foto's over de "natuurlijke naakte schoonheid van de vrouw, het mooiste onderwerp", aangepast met enkele andere aspecten.

               Het park is verdeeld in 2 delen "Middelheim-Hoog", bevattende oudere werken en "Middelheim-Laag" contemporary works (Werken van dezelfde tijd).  Het park heeft een internationale reputatie voor het weergeven van een representatie van de 20° eeuws-beeldhouwwerken.

               De volledige serie van mijn foto's kan bekeken worden op het album "Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst", via ons Facebook, onder de naam van de auteur : Alfons Van Camp.   Wie familie, vriend of kennis is kan deze foto's bekijken.

               Naar aanleiding van ons bezoek aan het museum mochten wij, geloof het of niet, de Japanse YUKO vanuit Japan, kennis gemaakt via Facebook, in Antwerpen op bezoek ontvangen.  De hieronder afgebeelde foto's zijn genomen in het

DOCUMENTATIECENTRUM van LODEWIJK CRAEYBECKX met medewerking en een zéér goede opvang van het personeel,waarvoor onze dank 

Wist U dat ... ?

- men hier véél informatie kan bekomen over de museumcollectie, beeldhouwkunst en kunst in de openbare ruimte.

- er zo'n 50.000 (beeldhouw)kunstwerken  te vinden is vanaf Rodin

                     De "Fonne" en "Yuko"                                Fonne ijverig op zoek naar documentatie

               Voor het documentatiecentrum Lodewijk Craeybeckx stond dit schattig beeldje van het

FONTEINMOTIEF 1930                                                                                                                                                                                                                                                                                               

                                                    fonteinmotief 1930 van Arthur Dupon

Wist U dat ... ?

- Arthur Dupon (1890 - 1972) ontwerper was van figuren, naaktes, torso's en portretten.

- hij van 1930 - 1955 leraar borstbeelden was aan het Academie.

- - - - - - - - - - - - - - -

Wist U dat ... ?

- het openluchtmuseum een beeldenpark is van 30 hectare in het deelpark Middelheim.

- het vanaf 1951 is ontstaan uit de "Biënnale Middelheim", dat om de twee jaar in het park wordt georganiseerd.

-  er een laag en hoog Middelheim bestaat, dat aan beide zijden van de Middelheimlaan ligt, en het park middendoor snijdt.

- er zich achteraan het park het Bream-paviljoen bevindt, waar kwetsbare stukken staan opgesteld die niet in open lucht kunnen staan.

- er ook rechts van de ingang in de Orangerie het "Documentatiecentrum Burgemeester Lode Craeybeckx is ondergebracht.

- in 2012 in de plantentuin Hortiflora een oppervlakte van 5 hectare werd toegevoegd aan het beeldenpark.

- er door architect Paul Robbrecht (° Sleidinge 28.10.1950) een nieuw halfopen tentoonstellingshuis werd gebouwd op het "laag", genoemd "Het Huis". (Bron : Wikipedia)

                De ingang van het openluchtmuseum bevindt zich aan de Middelheimlaan, schuin tegenover het sportpark "Koningin Astrid" en de bezoekers worden er verwelkomt door 

LODEWIJK CRAEYBECKX

Wist U dat ... ?

- dit beeld van de hand van Victor (Vic) Gentils geboren te Ilfracombe, Devon, England op 19.4.1919 en overleed in Aalst op 27.2.1997.

- hij een beeldhouwer en schilder was.

- hij in 1997 ridder in de Leopoldsorde werd gekroond.

- hij in 1993 in de Belgische adel als ridder werd opgenomen.

- de uitgebeelde Lode Craeybeckx (° Antwerpen, 24.11.1897 - + aldaar 25.7.1976) een Belgisch socialistisch politicus was, die burgemeester was van o.a. Deurne (1933-1937) en van Antwerpen 1947 - 1976).

- hij de bezieler was van de "Biënnale" in 1951.

               Bij het binnentreden, bevindt zich links, op het grasplein het standbeeld van

HET ZOTTE GEWELD 

Wist U dat ... ?

- dit beeld ook de "Dwaze maagd" wordt genoemd en van de hand van de Belgische beeldhouwer, schilder Rik Wouters (° Mechelen 218.8.1882 -  + Amsterdam 11.7.1916) is.

                Hierna verschijnen vele foto's van beeldhouwwerken van naakte vrouwen als kunst, om maar eens te verduidelijken hoe mooi deze beelden werden tentoongesteld .  Het "Zotte Geweld" kennen we reeds van bij de binnenkomst van het museum.                

               Op het grote grasplein, links van de inkom, het beeld van de op haar zij liggende dame en de

DE RIVIER voorstelt

Wist U dat ... ?

- dit beeld van 1938 van de Franse beeldhouwer Aristide Maillol (° Banyuls-sur-Mer 8.12.1861 - 27.9.1944) is.

- het eveneens hieronder afgebeelde het beeld 

DE MIDDELLANDSE ZEE (1902 - 1905) van hem is.

                    Deze mooie, lang uitliggende naakte vrouw opgesteld voor de tweede vijver stelt

DE GROTE BADENDE 1971 voor

Wist U dat ... ?

- dit beeld van de hand van de Duitse beeldhouwer, schilder, tekenaar en graficus Wieland Forster (° Dresden 1930). is

                      Verder op het grasveld voor de vijver aan het Kasteel Middelheim de beelden

                                                                       ASIA

Wist U dat ... ?

- dit beeld "Assia" genoemd wordt, 'een naakte vrouw' van de hand van de Franse beeldhouwer Charles Despiau (° Mont-de-Maesan 4.11.1874 - + 30.10.1946). 

- Auguste Rodin hem inhuurde als assistent in 1907.

- hij in totaal ca 150 beeldhouwwerken en 1.000 tekeningen maakte over een carrière van 50 jaar.                 
JUDITH 1945                                                    en                HEROÏSCH TORSO 1952

               "Judith 1945" van Marino Marini                        "Heroïsch Torso 1952" van Marcello Mascherini 

Wist U dat ... ?

- het beeld "Judith 1945" van de Italiaanse beeldhouwer Marino Marini (° Pistoia 27.2.1901 en + Viareeggae 6.8.1980) is.

- het beeld "Heroïsch Torso" van de Italiaanse beeldhouwer Marcello Mascherini (° Udine 14.9.1906 en + Padua 1983) is.

                    Dieper in het park onder de bomen de beelden  van de

NAAKTE PANDORA  1952 - 1953                 en                     DE DANSERES

          Pandora 1952-53 van Edwin Scharf                                                              De 'Danseres"

Wist U dat ... ?

- het beeld "Pandora" van de Duitse beeldhouwer Edwin Scharff (° Neu-Ulm 21.3.1887 - + Hamburg 18.5.1955) is.

- deze in zijn werken beïnvloed werd door Aristide Maillol en Auguste Rodin.

- het werk "de danseres" van de Italiaanse beeldhouwer Giacomo Manzù (° Bergamo 22.12.1908 - + Rome 17.1.1991) is.

 DE GROTE ZITTENDE                                           en                          MARIE-LOU 1935 - 1936

             " De Grote Zittende" van Georg Kolbe                               " Marie-Lou 1935-36" van Constant Permeke 

Wist U dat ... ?

- het beeld van de "Grote Zittende" van de Duitse beeldhouwer Georg Kolbe (°Waldheim - Saksen 15.4.1887 en gestorven te Berlijn 20.11.1947) is.

- het beeld van "Marie-Lou" van de Belgische kunstenaar, beeldhouwer en tekenaar Constant Permeke (° Antwerpen 31.7.1886 en gestorven te Oostende 4.1.1952) is.

                    Om even terug naar de ingang van het museum te gaan vonden wij aan de rechterkant op het grasplein het standbeeld van

HERACLES BOOGSCHUTTER 1909        

                                       "Heracles Boogschutter 1909" van Emile-Antoine Bourdelle  

Wist U dat ... ?

- dit beeld van de Franse beeldhouwer en schilder Emile-Antoine Bourdelle (° Montauban (Tam-et-Garonne 30.10.1861 en + Le Vésinet (Yvelines) 1.10.1929) is.

                    Wat verder op het grasveld de standbeelden  van

FAUN 1953-54                                                                          DE ZAAIER

    "Faun 1953-54" van Marcello Mascherini                                   "De Zaaier" van Consdtant Meunier

Wist U dat ... ?

- het beeld "Faun" van de hand van Marino Macherini is, die bij een vorig standbeeld reeds besproken werd.

- het beeld van "De Zaaier" van de Belgische beeldhouwer, schilder en graficus Constant Meunier (° Etterbeek 12.4.1831 en + Elsene 4.4.1905) is.

- het beeld "De Buildrager" aan de Suikerrui ook van hem is. 

DE NAAKTSE SOLDAAT                                              OCEANIDE     

      "De Naakte Soldaat" van Auguste Rodin                               "Océanide" van Henri Laurens

Wist U dat ... ?

- het beeld "De Naakte Soldaat" van de Franse beeldhouwer van het impressionisme Auguste Rodin (° Parijs 12.11.1840 - + Meudon 17.11.1917) is.

- dit beeld in feite eerst de naam kreeg van "Bronzen tijdperk".

- het model een 22 jarige soldaat was, die 18 maanden lang Rodin's model was. 

- het beeld "Océanidé van de Frans beeldhouwer Henri Laurens (° Parisj 1885- 1954) is. 

- in dit werk de vrouw de zee wordt en omgekeerd.

- in het Centre Pompidou te Parijs een grotere versie van bestaat.

OPSCHIK 1952                                               en     OMLAAG KIJKEND MEISJE

          "Opschik 1952" van Mark Macken                         "Omlaag kijkend meisje 1956-57" van Reg Butler

Wist U dat ... ?

- dit beeld "Opschik" van de Vlaamse Belgische beeldhouwer Mark Marcel Macken (° Diest 19.9.1913 - + Antwerpen 21.10.1977) is.

- het andere beeld  het "Omlaag kijkend meisje" van de Engelse beeldhouwer Reginald Cotterell Butler (° Buntingford 28.4.1913 - + Berkhamsted 23.10.1981) is. 

BOMSLACHTOFFER 1948 - 1951                   HUISELIJKE ZORGEN 1913

 "Bomslachtoffer 1948-1951" van Mari Andriessen                "Huiselijke zorgen 1913" van Rik Wouters   

Wist U dat ... ?  

- het beeld van het "Bomslachtoffer" van de hand van de Nederlandse beeldhouwer Mari(e) Silvester Andriessen (° Haarlem 4.12.1897 - + 7.12.1979) is.

- het beeld "Huiselijke Zorgen" van de Belgische beeldhouwer en fauvistisch kunstschilder Hendrik Emile (Rik) Wouters (° Mechelen 21.8.1882 - + Amsterdam 11.7.1916) is.  

- het beeld "Het Zotte Geweld" aan de ingang van het museum ook van hem is. 

                         In het bos zelf het standbeeld van het

LOPEND MEISJE

                                                   "Lopend meisje" van Kurt Gebauer

Wist U dat ... ?

- deze Tsjechische beeldhouwer Kurt Gebauer, geboren werd in 1941.

              Langs het wandelpad, aan de rechterzijde van de hovernierswoning, vonden wij deze weergave van de

IJSBEER 1920-22

                                                      "Ijsbeer 1920-22" van François Pompon 

Wist U dat ... ?

- dit beeld van de Franse beeldhouwer François Pompon (° Saulieu 9.5.1855 en gestorven te Parijs op 6.5.1933) is.

- hij vooral bekend is voor beelden van dieren.

              Op weg naar de herstelweide vonden wij nog het beeld van

MAN - VROUW - HOND 1982 - 1983             

                                      "Man - Vrouw - Hond" van Jose Vermeersch 1982-1983

Wist U dat ... ?

- dit beeld van de Belgische beeldhouwer en schilder José Vermeersch (° Bissegem 6.11.1922 en gestorven te Lendele 13.12.1997) is.

- hij de vader is van de kunstenaar Rik Vermeersch.  

                 Alvorens naar de achterzijde van het museum te gaan konden wij eerst het vliegende standbeeld van

PEGASUS aanschouwen dat voor het Braempaviljoen staat opgesteld.

                                                        "Pegasus" van Carl Milles

Wist U dat ... ?

- dit beeld van de hand van de Zweedse kunstenaar Carl Milles ( ° Lagga 1875 - + Stockholm 1995) is, die werkte in de stijl van het classicisme .

- het beeld de klassieke held Bellerophon voorstelt, die de hemel tracht binnen te dringen met zijn paar Pegasus.

- er in Zweden een park bestaat "Millesgarden" gewijd aan de beeldhouwkunst en aan Milles in het bijzonder. 

                We kunnen natuurlijk nog verder gaan met het weergeven van beelden, doch dit zou ons te ver brengen, zodat we met deze afgebeelde foto's jullie toch een idee hebben willen geven hoe prachtig deze zijn opgesteld in het "Openluchtmuseum".

                Helemaal achteraan in het park bevindt zich  

HET BRAEM PAVILJOEN

                                                              Het Braempaviljoen

Wist U dat ... ?

- dit paviljoen naar een ontwerp van de architect Renaat Bream is.

- het werd ingehuldigd in 1971.

- er hier meest kleinere beelden en beelden die niet in openlucht mogen tentoongesteld worden in ondergebracht

              Aan de linkerzijde van het gebouw, verscholen onder de bomen, dit taferaal van de

SPOKEN 

                                             "Spoken" van Albert Szukalski
Wist U dat ... ?

- deze beelden in polyester zijn gemaakt door de Belgische schilder, beeldhouwer en assemblagekunstenaar Albert Szukalski, van Duitse afkomst.

- hij geboren werd te Furth im Wald op 4.4.1945 en te Antwerpen overleed op 25.1.1900.

- hij vooral bekend is om zijn drapages en spookachtige gestalten.

- hij in de Amerikaanse woestijn bij de Death Valley een beeldenpark aanlegde, waaronder zijn werk "Het Laatste Avondmaal" waar Jezus en 12 apostelen worden voorgesteld als spoken.

- hij aan keelkanker overleed  in het Middelheimziekenhuis waar hij zijn laatste werk op de palliatieve zorgen mocht maken mits toelating van de directie samen met Fred Bervoets.

- hij dit werk afmaakte enkele dagen voor zijn dood.

- er van dit tafereel nog 2 ontwerpen werden gemaakt, nl. in het Elzenhof en op het dak van een huis op de Komedieplaats. 

                   Verder in het park zijn er nog vele interesante beeldhouwwerken te aanschouwen, zoals de

GROTE AMONIET 1968

                                                   "De Grote Ammoniet 1968" van Rik Poot

Wist U dat ... ?

- dit gedrocht van de hand van de Vlaamse beeldende kunstenaar Rik Poot (° Vilvoorde 20.3.1924 en gestorven te Jette op 16.12.2006) is.

- hij vooral bekend is voor zijn bronzen beelden en assemblages

                      Helemaal achteraan het museum is er de "HERSTELWEIDE" waar we enkele beelden terugvinden van het standbeeld van

BARON DHANIS  U weet wel het standbeeld dat eerst voor de Sint-Michielskerk stond op de Amerikalei en later verhuisd werd naar de Middelheimlaan, aan de Koloniale Hogeschool.  Spijtig genoeg staat het hier te verkommeren.

  
                                         Baron Dhanis zwaait krijgshaftig met het geweer 

                              
                          Een Arabier legt ten teken van overgave het vaandel aan Dhanis voeten

                                      Nederige buiging van een Arababier voor Baron Dhanis
Overzicht van de beelden op de Herstelweide.  Het grote standbeeld in het midden van het beeld is van             Leopold De Wael dat eens voor het Koninklijk Atheneum stond op de Franklin Rooseveltplaats

Wist U dat ... ?

- het volledige beeld werd ingewijd op 12.10.1913 op de toenmalige Zuiderlei - thans Amerikalei - voor de Sint-Michielskerk.

- dit een resultaat was van een in 1910 uitgeschreven wedstrijd, waarvan de kosten werden gedragen door de Club Africain met als voorzitter baron Limnander en Frans Joris (° Deurne 1851 - + Antwerpen 1914) laureaat werd van deze prijskamp.

- de gemeenteraad besliste het monument op 11.9.1950 over te brengen naar de Koloniale Hogeschool aan de Middelheimlaan, wat gebeurde in december 1950.

- er op het beeld stond te lezen : "Voor de menschheid" - Brussel 16 november 1909".

- Francis Ernest Joseph Dhanis (Londen 11.3.1882 - Brussel 16.11.1909)  een onverschrokken bestrijder was van de Arabische slavenhandelaars in het voormalig Belgisch -Kongo  

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

               U begrijpt dat dit slechts een gedeelte is van de tentoon gestelde kunstwerken in het Openluchmuseum, maar wie nog verder geïnteresseerd is, kan een klein overzicht krijgen op mijn album bij "Facebook". 

              Wij danken U voor Uw bezoek en interesse en onze volgende opgave zal gaan over het "Schoonselhof" (Deel 29).

               Na dit deel zal er nog een, DEEL 30 verschijnen dat zal handelen over de "ZOO van Antwerpen". of er moeten nog onderwerpen uit de bus komen, die nog niet ter sprake zijn gekomen.

                                                              -o-o-o-O-o-o-o-   
 

                                            WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                         over -en in ANTWERPEN

DEEL 28 C : Parken

                         NACHTEGALENPARK - HORTIFLORA - PARK DEN BRANDT en

                                           MIDDELHEIMPARK + omgeving

                   In ons vorig DEEL 28 B waren we geëindigd aan het KIELPARK.

                   Voor ons DEEL 28 C trekken we naar de grotere parken,met o.a. het

NACHTEGALENPARK

Wist U dat ... ?

- de naam Nachtegalenpark is afgeleid van een afspanning 'de Nachtegaal' op de hoek van de Middelheimlaan met de Beukenlaan waar de steenweg van Berchem naar Wilrijk langs liep en een scherpe bocht maakte.

- tussen beide afspanningen nu de Beukenlaan loopt, die in vroegere tijden in de volksmond ook als de 'Nachtegalendreef' bekend stond.

- de Beukenlaan en Middelheim met een definitief besluit dd. 1.2.2005, werd opgenomen in de lijst van "beschermd landschap", besluit dat op 15.4.2005 verscheen in het Belgisch Staatsblad. 

- het Nachtegalenpark de verzamelnaam  is voor de parken Vogelzang (40ha), Den Brandt (21 ha) en het Middelheim (29 ha).

               Wij bezoeken eerst het PARK VOGELZANG en betreden het park via de Gerard Legrellelaan aan de

DIKKE MEE 

Wist U dat ... ?  

- de groep bestaat uit drie slanke, vrolijke meisjes met modieuze kapsels en eigentijdse op het lichaam gemoduleerde jurken met een breed rondwaaierende brede zoom onder de knieeën.

- het beeld van de beeldhouwer Walter Schott (°Ilsenburg/Hars 1861 - Berlijn 1938) is, en zou afkomstig zijn uit de wereldtentoonstelling van 1910 te Brussel, waar het voor het Duits paviljoen prijkte.

- er op de rand staat : Walter Schott fec(it) en Aktien Gesellschaft Gladenbeck / Berlin-Friedrichshagen. (Fecit betekent vervaardigde).

- deze plaats de favoriete plaats is als decor voor huwelijksreportages.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Nota van de auteur :

- dank zij deze fontein kregen wij vanuit de U.S.A. en Japan een reactie op ons blog van Wally en Yuko, en kregen wij deze mensen op bezoek.  

- Wally deed een onderzoek over de "drie dansende meisjes" waarvan er 4 zouden van bestaan, nl. in New York - Duitsland (Berlijn),Nederland en het beeld hier in park Den Brandt .

- Hierbij een foto van hun bezoek aan de fontein.

              Diep achteraan het park staat op een verlaten plaats het standbeeld van 

DEN BLOTEN DAVID van MICHELANGELO.                                                                                                   

Wist U dat ... ?

- men om het beeld te vinden wel een hele zoektocht moet doen, gezien het helemaal achteraan in het park staat.

- de volledige naam Michelangelo di Ludovico Leonardo di Buonarroti Simoni (° Caprese (It.) is, en gestorven te Rome (It.) op 18.2.1564.

- het beeld 4 meter hoog is en met sokkel 4,34 meter en het uit steen gehouwen beeld, 8 ton weegt.

- dit beeld op de wereldtenttonstelling van 1910 te Brussel voor he t Italiaans paviljoen stond.

- het origineel dat gemaakt werd door Michelangelo in opdracht van de stad Florence en aldaar staat in de akademie van Florence om het te beschermen tegens de weersomstandigheden. 

               We verlaten nu het park langs de Beukenlaan en gaan naar rechts tot aan de verkeerslichten aan het kruispunt van de Middelheimlaan.  Maar eerst bekijken we nog het                 

KAPELLEKE aan de rechterkant van de Middelheimlaan

Wist U dat ... ?

- deze kapel in neogotisch stijl werd opgetrokken en gewijd is aan de "Heilige Maagd Maria van alle Genaden" .

- deze gebouwd werd  door de architecten Vincent Cols en Jules De Roeck uit 1932.

- het initiatief voor dit kapelleke uitging van René"-Jacques della Faille de Waerloos.        

                We volgen de Middelheimlaan richting Floraliënlaan en aan de rechterkant van de rijbaan vinden we op de achterkant van de bibliotheek, gelegen naast, het  

MIDDELHEIMKASTEEL 

Wist U dat ... ? - het zwaar beschadigd werd tijdens de WO II en hersteld werd in 1950, waar het geopend werd onder de naam "Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst".

- omwaterd kasteel en park uit de tweede helft van de 18° eeuw (voor 1780) ontworpen werd door B. Guimard.

- dit kasteel bij een definitief besluit van 9.7.1976 beschermd wordt en het besluit op 14.9.1976 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

              ...  deze tekst :

Wist U dat ... ?

  - deze tekst  betrekking heeft op  "Wind en de Wilgen" van Lawrence Weiner (New York 1940), conceptueel kunstenaar.  

- dit werd ingehuldigd op 25.5.1996                        

                 Naast de gevel van het kasteel dit grappig bootje genaamd

MISCONCEIVABLE     

Wist U dat ... ?

- dit bootje "Misconceivable 2010" van Erwin Wurm is.

- het, het meest geliefde werk is van het Middelheimmuseum

                   Even verder is er de hoofdingang van het "Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst", dat later zal besproken worden in een afzonderlijk deel. (DEEL 28 D).

                  Als we verder de Middelheimlaan volgen komen we aan eerstvolgende laan, rechts, nl de Lindendreef, waar we op de hoek de

KOLONIALE HOGESCHOOL kijken.  

Wist U dat ... ?

- het hoofdgebouw uit 1921 een ontwerp is van ingenieur-bouwmeester Walter Van Kuyck (1876 - 1934).

- het er in 1929 een felle brand woedde.                 

               Op de uiterste hoek aan de Floraliënlaan vonden wij onderstaande

GEDENKPLAAT van de GESNEUVELDE KOLONIALEN terug                           

                 ... met aan de inkom rechts de overblijfselen van het standbeeld van

BARON DHANIS 

Wist U dat ... ?

- hier op de hoek van de Middelheimlaan en de Lindendreef eens het monument van Baron Dhanis, de bevrijder van de slaven heeft gestaan. (wordt verder behandeld in DEEL 28 D bij de hestelweide van het Middelheimmuseum), dat vroeger op de Amerikalei stond voor de Sint-Michielskerk.

- hier alleen nog en stuk van de sokkel te bekijken valt.     

       Tijdens de rondwandeling konden wij de onderstaande beelden voor het gebouw aanschouwen.           

               Beeld "Groeten aan K. De Jaeck"                                           Beeld "Bow Knot"
   
 Beeld "Le Saveur" centraal in de vijver voor het Hoofdgebouw                                  Beeld "Lucifer"                

                     Aan de achterkant van het gebouw
  
          Beeld "Exodus" achter het gebouw A                                                 Beeld "Reinhoud" aan gebouw C                  

               Als we, aan de hoek van de Middelhemlaan en de Lindendreef, komen en naar links gaan komen we aan het einde van de dreef aan het

MIDDELHEIMZIEKENHUIS waar zich het beeldje van

SAMSON bevindt dat zou geschonken zijn door een aldaar werkende arts.

                                 
                                   Het beeldje "Samson" geplaatst aan de oprit van het ziekenhuis       
                 Achter het Middelheimziekenhuis bevindt zich het PAOLA ZIEKENHUIS waar dit beeld van

EEN GEVOEL van WEDERZIJDS VERTROUWEN staat opgesteld.

Wist U dat ...?

- dit beeld van 4 meter hoog ook " het zieke en het gezonde kind "' genoemd wordt.

- het begin april 1998 ten gevolge van de opening van het Kinderziekenhuis voor de ingang geplaatst werd..

- de vogel " de vrijheid en het geluk" symboliseert.

- er zich in de hal van het ziekenhuis een kleinere versie van 2.80m hoog staat, en zich ongeveer 60 m van het grote beeld af, bevindt.

- het van de hand van beeldhouwer Minnebo Hubert (° Brugge 1940) is, die tevens ontwerper van juwelen, tekenaar en graficus is.     

ZNA KONINGIN PAOLA KINDERZIEKENHUIS

Wist U dat ... ?

- dit ziekenhuis zich  achter het Middelheimziekenhuis bevindt.

- dit het enige gespecialiseerde kinderziekenhuis van de provincie Antwerpen is.

- er kinderartsen met diverse subspecialisten klaar staan om de jonge patiënten te helpen.

- er multidisciplinaire teams zorgen voor de geestelijke en de lichamelijke gezondheid van elk kind. 

                 Om dit deel af te sluiten begaven we ons naar de campus van de

UNIVERSITEIT gelegen aan de Groenenborgerlaan 171, waar we dit beeld vonden

                                        Beeld "Double Face" van Hugo Declercq

               Aan de Groenenborgerlaan 149 deze 2 beelden van Veerle De Vuyst.
  
       Beeld "Scintilla animae" van Veerle De Vuyst                               Beeld "Stylite" van Veerle De V uyst

of "een vonk van ziel" op grasveld TPC, naast de kapel    ///        op het grasveld TPC, tussen kapel en bibliotheek

                     Hiermee zijn we aan het einde gekomen van DEEL 28 C en hopen dat jullie genoten hebben over deze wetens -en bezienswaardigheden.

                      Zoals beloofd komt er nog een DEEL 28 D, dat zal handelen over het "Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst" met uiteraard vele mooie standbeelden. 

                     En voor de liefhebbers ..... hebben we nog delen 29 en 30 in het verschiet die respectievelijk zullen handelen over het "Schoonselhof" en de "Zoo van Antwerpen".                                                       

                                                                -o-o-o-O-o-o-o-                     

                                              WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                             over -en in ANTWERPEN

DEEL 29 :

                                                  "Stedelijke Begraafplaats Schoonselhof"

                     Deel  28 D eindigden wij aan het "Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst" in het Middelheimpark.  Voor deel 29 kozen wij de stedelijke begraafplaats "Schoonselhof"   De reden is dat deze plaats eveneens een stukje Antwerpen is, en gelegen is op de grens van Hoboken en Wilrijk tussen de Krijgsbaan, Jules Moretuslei, Fort 7, Moerelei, Schoonselstraat, Groenstraat en Sint-Bernardsesteenweg.

                     De begraafplaats is bereikbaar met de tram 12 van De Lijn, met als eindhalte Sint-Bernardsesteenweg,  - met verschillende autobussen en uiteraard ook met het persoonlijk voertuig.  Voor de wagens is er ruime parkeergelegenheid aan de overzijde van de hoofdingang van de begraafplaats.                

                    Het idee om dit deel in te lassen, om hier de wetens -en bezienswaardigheden te bekijken, kwam er dank zij Jacques Buermans uit Hoboken, die een prachtig wandelboekje maakte : "Wandelen van Scoonsele tot Schoonselhof", wat gratis te bekomen is in de Antwerpse stadswinkel, het Informatiecentrum te Hoboken, en tijdens de werkuren, bij de administratie van de begraafplaats op het kasteel. 

                   Wij weten dat dit deel verre van volledig is, maar indien U geïnteresseerd bent, raden wij U aan om de websites www.schoonselhof.be of www.grafzerkje.be te bezoeken, waar zeker nog zéér belangrijke weetjes-en-datjes in voorkomen.. 

                   De begraafplaats Schoonselhof is niet alleen een dodenakker, maar ook een mooi park met dreven waar het fijn kuieren is en waar men kan genieten van indrukwekkende bomen, prachtige monumenten en op de koop toe een kolonie reigers.  In deze sfeervolle omgeving komt men tot rust.  De relatieve waarde van zovele zaken komt hier pas echt tot uiting.  Een ideale locatie voor wie aan 'onthaasting' toe is en zeker geen afbreuk aan het respect doet, dat ze verdienen.   (tekst van Jacques Buermans)        

Wist U dat ... ?

- de herkomst van de naam "Schoonselhof"zou komen van Jan van Wilrike, gezegd van Sconcele (1319).  

- er vroeger, nabij de Schansvelden, een hoeve Sconcele genaamd, zou bestaan hebben.

- Sconcele zou staan voor "schoon" (mooi) en "zele" (zaal of huis), en eveneens moerassig, vochtige grond zou betekenen.  

- het eigenlijke kasteel Schoonselhof  aanvankelijk een "huis van plaisantie" was, een buitenverblijf voor vermogende kooplieden die in de 16° eeuw in Antwerpen gevestigd waren, waar het domein in de heerlijkheid Wilrijk lag.

- de eerste die op het Schoonselhof begraven werd op 29.8.1914, een Duits soldaat was.

- sinds 1.9.1921 het Schoonselhof een openbare begraafplaats is.

- het Schoonselhof werd ingericht als "parkbegraafplaats", naar het model van Ohlsdorf te Hamburg.  

- het bij definitief besluit van 30.12.1942 werd geclasseerd als beschermd gebied, besluit dat op 1.3.1942 verscheen in het Belgisch Staatsblad.  

- dit besluit werd aangepast op 18.11.1991 (Stbl 23.4.1992) en 16.7.2007 (Stbl. 15.1.2008).

                 Via  het wachthuisje aan de hoofdingang,                                                                                              

                                                         Foto van het Internet                 

ligt recht voor ons de dreef met haar prachtige bomenrij.  Aan het eerste kruispunt slaan we linksaf tot aan het rondpunt waar we vanop het bruggetje een zicht hebben op het kasteel en de daar rondliggende vijver.

                 We blijven verder gaan en bemerken links het

COLUMBARIUM

Wist U dat ... ?

- 'columbarium', urnengalerij betekent waar de familieleden de asse van hun dierbare kunnen in plaatsen.

- de eerste verassing gebeurde op 1.2.1983.

- er gezien 70 % van de Antwerpenaren kiezen voor crematie dan voor begravingen, een nieuw asbestemmingsgebied werd gecreëerd.

- er op 25.10.2013, gezien de overvloed aan crematies, een nieuw columbarium werd bijgebouwd, naar ontwerpen van architect Kristoffel Boghaert en landschapsarchitect Benoit Fondu.

- bij de inhuldiging de stadsdichter Bernard Dewulf een nieuw stadsgedicht schreef, genaamd "De Doden".    

              
                                                                  
                                              Foto van het Internet : site Philip Heylen              
                                      
                    Aan het volgende kruispunt gaan we rechts af (aan nr 1098) tot aan de eerste linkse afslag, waar zich op de hoek het perk 5 bevindt, de

GRAVEN van OUDSTRIJDERS + WEERSTAND 1940-45.

               
                                       
           We vervolgen onze weg rechtdoor het perk 3/4.  Rechts bevinden zich de graven van de politieke gevangenen 1940-45, 

HIER RUST ASSE UIT RAVENSBRUCK
               
                                 

Wist U dat ... ? - dit monument van de hand van Mark Macken is.

- op het monument het opschrift : "Geef ons het leed en het geluk de onzen"  staat vermeld.

- Ravensbruck in WO II een concentratiekamp was voor vrouwen.

- het in de buurt lag van Fürstenberg/Havel op 85 km ten noorden van Berlijn.

- het kamp gebouwd werd in 1938 voor gedetineerden uit het concentratiekamp Sachsenhausen.  

- er vanaf 1941 ook mannenwerden  in ondergebracht.  

               Verderop het monument 

URNE UIT CONCENTRATIEKAMP DACHAU               
                                      
Wist U dat ... ?

- Dachau het eerste grootste concentratiekamp was van de SS in nazi-Duitsland.

- het opgericht werd door Heinrich Himler. 

- het ten oosten van de Zuid-Duitse stad Dachau lag op 20 km ten noord-westen van München, de hoofdstad van de nazibeweging.

- het in gebruik werd genomen op 22.3.1993 tot aan de bevrijding door de Amerikaanse troepen op 29.4.1945. 

- er op het monument staat vermeld : "Hier rust de urne met as van een onbekende gevangene uit het concentratiekamp Dachau".

                In deze  omgeving bevinden zich  2

OBELISKEN ter ere van de FRANSE SOLDATEN. 

                                              Foto van het Internet : Elke Van Severen, Dienst Erfgoed Provincie Antwerpen 

Wist U dat ... ?

- de eerste obelisk, de gekwetsten van de

VELDSLAG van BELFORT, nabij de Vogezen in 1870-71, herdenkt, die naar Antwerpse hospitalen werden overgebracht.

- deze obelisk vroeger op de Kielbegraafplaats stond; 

- het monument een hommage bevat van de hand van Victor Hugo.

-het tweede monument 1832-1905

HONNEUR et PATRIE met de vermelding : "A la mémoire des officiers, sous-officiers et soldats de l'armée de Maréchal Gérard tombes au siège de la citadelle d'Anvers - Novembre - Décembre 1832"  (Ter herinnering aan de officieren, onderofficieren en soldaten van het leger van Maréchal Gérard gevallen bij de bestorming van de citadel van Antwerpen - november/december 1832)

- de citadel, het Zuidkasteel of Zuiderkasteel, een dwangburcht was.

- dit gebouwd werd tussen 1567 en 1571 in opdracht van de Hertog van Alva, landvoogd van de Nederlanden.

- Maarchalk Gérard in 1832 het bevel voerde over de Franse troepen die het regeringsgarnizoen in de Citadel van Antwerpen met succes belegerden

- de obelisk eerst op het Sint-Laurentiuskerkhof stond en in 1930 werd overgebracht naar de begraafplaats Schoonselhof. 

                Na de rondgang rond de obelisken  wandelen we rechtdoor en slaan rechtsaf tot het einde van de dreef, waar we links tussen 2 zuilen, waarop 2 grote bloempotten, via het poortje binnenwandelen en de aldaar gelegen militaire graven bezoeken.

               Door een 2° poortje komen we op een perk waar "ter herinnering aan de beslissing van het gemeentebestuur een waardig gedenkteken op te zullen richten ter eere der Belgische soldaten en der bondgenooten op Schoonselhof begraven ..."

TER HERINNERING van de begraven BELGISCHE SOLDATEN en BONDGENOTEN
                                                  

                We keren nu op onze stappen terug en gaan onmiddellijk naar rechts waar we rechts van ons, op het perk 4, het Britse soldatenkerkhof met een

STEMMIGE KAPEL bemerken. 

                                Foto van Internet : Elke Van Severen, Dienst Erfgoed Provincie Antwerpen

Wist U dat ... ?

- wanneer de kruisen dichter bij elkaar staan dan gebruikelijk, betekent dat de overledenen samen zijn omgekomen.

                Even verder bevindt zich het standbeeld ter nagedachtenis van de slachtoffers van de

V-BOMMEN

                     
                                                                 Foto van het Internet

Wist U dat ... ?

- dit monument van de hand is van de beeldhouwer E. Denis, ter herinnering aan de slachtoffers van de moordende V-wapens in Antwerpen gedurende 1944-45.

               We blijven de weg volgen tot aan de T-splitsing en gaan onmiddellijk naar links, vanwaar wij een mooi zicht hebben op het rechts gelegen kasteel.
               
                                          
Wist U dat ... ?

- dit kasteel uit het begin van de 19° eeuw is.

          We blijven rechtdoor gaan en volgen de wegwijzer "G V U".  Op de eerste weg links lopen we recht op het

MONUMENT ter ere van LEOPOLD DE WAEL                         
                            
   

                                Voor en achterzijde van het monument Leopold De Wael

Wist U dat ... ?

- dit monument door "Antwerpen aan Leopold De Wael Burgemeester 1872-1892" werd opgedragen.

- er op de zijkant van het monument de vermelding : "Graf van Mev. L.De Wael-Van Gend ° 19.1.1844 - + 4.8.1887", staat. 

- Leopold De Wael een straat en een plaats kreeg, die naar hem genoemd werden.

- zijn standbeeld eens voor het Koninklijk Atheneum aan de Franklin Rooseveltplaats stond

- dit nu staat te verkommeren op de 'herstelweide" van het Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst" in het Middelheimpark.
                       
                Op het einde aan het perk "S", daar naar rechts vinden we het monument van 

HENDRIK CONSCIENCE 1812-1883 
                 
                          
Wist U dat ... ?  

-  Hendrik Conscience de zoon was van een Fransman die zich in 1807 als scheepstimmerman hier had gevestigd om te schrijven, eerst in het Frans, daarna, op aandringen van Theodoor Van Rijszwijck, in het Nederlands.

-  hij  o.m. "Het Wonderjaar", "De Loteling" en "De Leeuw van Vlaanderen", schreef.  

- hij  te Brussel stierf aan een maagkwaal.  

- een kolossale leeuw de opgebaarde schrijver bewaakt.

- het beeld van de hand van Frans Joris is.

 - er op het monument de volgende tekst is te lezen : "Gij zult Uw vaderland beminnen en zijne taal en zijne roem"  . 

- hij eveneens een plein en een straat naam hem genoemd kreeg, nl Hendrik Conscienceplein en de Consciencestraat.

           Rechts naast Hendrik Conscience ligt Edward Coremans, de man van de taalwetten. 

          Links op dit perk rust de student 

HERMAN VAN de REECK,

Wist U dat ... ?

- deze neergeschoten werd op de Grote Markt tijdens een verboden 11 juli-viering.

- na de manifestatie die in Borgerhout werd gehouden , de betogers na afloop de stad introkken.

           Juist daartegenover het monument gewijd aan 

VICTOR DRIESSENS 

                         
                                     

Wist U dat ... ?

- hij de  stichter van het Nationaal toneel (° 6.5.1822 - + 4.4.1885) was.

- hij eveneens een straat, bezijden de Lange Elzenstraat, naar hem genoemd kreeg.

- hij tevens een standbeeld kreeg op de Graanmarkt.

- hij geflankeerd wordt door het graf voor Julius De Geyter, dichter.

                In de richting van de uitgang, zowel links als rechts zijn er talrijke

PRAALGRAVEN 

               
                                                          Enkele praalgraven

               en het monument van 

PETER BENOIT 1831-1901".
              
Wist U dat ... ?

- hij de man was die zijn volk leerde zingen.  

- enkele van zijn werken  zijn :  "Mijn moederspraak en citates De Wereld in - De Rijn - De Oorlog - Lucifer - De Schelde en de Rubenscantate".  

- hij een monument kreeg in het Harmoniepark.

- hij eveneens een straat naar hem genoemd kreegin de verlengenis van de Harmoniestraat.   

                Dit waren enkele wetens -en bezienwaardigheden over de Begraafplaats "Schoonselhof". Een plaats om zeker eens te bezoeken wegens haar rol in de geschiedenis, de herinneringen aan het verleden en de geruststellende natuur om even te onthaasten.

                Alvorens te sluiten nog deze foto van het

CREMATORIUM van ANTWERPEN 

                                   Foto van Internet : van Rogiest Tamara - Stad Antwerpen

Wist U dat ... ?

- dit crematorium gelegen is aan de Jules Moretuslei nr 2 te Wilrijk.

- het in 1980-82 werd opgericht naar een ontwerp van architect Maurice De Vocht.

- het in 1985-86 uitgebreid werd naar een ontwerp van dezelfde architect.

- er voor het gebouw een bronzen beeld staat z.g. "Prometheus" van Imre Vargard (1965).

- Promotheus komt uit de Griekse mythologie, die als leraar en uitvinder voorgesteld wordt.               

                Wij hopen dat dit deel wat heeft bijgedragen tot Uw kennis en genoten heeft van deze rustige omgeving en verwachten jullie op ons laatste deel 30 dat zal handelen over de "Zoo van Antwerpen".

                                                                  -o-o-o-O-o-o-o-                                            

                                            WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                           over -en in ANTWERPEN

DEEL 30 :

                                                           "De ZOO van Antwerpen"

               Om de Zoo van Antwerpen te bezoeken begeven we ons naar het Koningin Astridplein, nr 26.  De dierentuin is gelegen in de linkerhoek naast het Centraal Station.  

               Aan de ingang bemerken we de beelden op de statische paviljoenen.

                                         Inkom van de Zoo van Antwerpen

         Op het dak van het restaurant het standbeeld van de

KAMEEL met DRIJVER (1900)
                                 

met op de twee vierkante paviljoenen beeltenissen van dieren.  Aan de linkerkant

TWEE KROESKOPPEN(ca 1905)  en rechts  GIER op OLIFANTENKOP (ca 1905)

 Wist U dat ... ?

- de Zoo een beschermde tuin is bij een definitief besluit van 26.9.1974, besluit dat op 26.3.1975 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

- dit besluit werd aangepast op 22.6.1983 (Stbld. 14.1.1984) 

- de paviljoenen aan de inkom gebouwd werden naar een ontwerp van Emile Thielens en Emiel Van Averbeke, waarvan de werken uitgevoerd werden in 1903.

- op de gevels vermeld staat : "Dierentuin" en "Jardin Zoölogique".

- alle voornoemde beelden van de hand zijn van J. Dupon.

- de moziëken met "Felis Tigris" (tijger)  en "Felis Léo" (leeuw) daarentegen, afkomstig zijn uit het kunstatelier van H. Verbuecken en ontworpen werden door Emiel Van Averbeke. 

          Na het aankopen en het ontwaarden van het ticket betreedt men de tuin onder 4 prachtig afgebeelde heraldische Chinese leeuwen, die de luifel ondersteunen.

           Natuurlijk is het noodzakelijk een

PLAN van de TUIN te nemen, zodat we aan onze wetens -en bezienswaardigheden, mits een mooie wandeling, kunnen beginnen.   Het is er een unieke oase van rust waar mensen samenkomen, herinneringen ophalen en nieuwe maken.           
                                 
Wist U dat ... ? 

- de Zoo van Antwerpen het groene hart is van de stad, bevolkt door meer dan 5.000 dieren.

 - zij een belangrijke rol vervult in het leven van heel wat bedreigde diersoorten waaronder de okapi.  - er  voortdurend geïnvesteerd wordt in wetenschappelijk onderzoek en natuurbehoud.

 - men bij een bezoek dus een belangrijke bijdrage levert.                    

- zij gesticht werd in 1843 op initiatief van Frans Loos, de latere burgemeester, en is één van de prachtigste diergaarden van de wereld. 

- de verzamelingen verscheiden en rijk zijn. 

- men er de herkauwers, de vijver, de runderen, de okapi's, de bisons, de flamingo's, de pelikanen, de olifanten, de apen, wilde dieren, en noem maar op, vindt.

          Bij het betreden van de tuin houden we de links gelegen wandelweg aan, met links de "Marmeren Zaal" en wandelen daarna links van de kiosk, waar in de zomer regelmatig concerten worden gehouden.              
                                        

 
                 Rechts van de kiosk zien we de vijver met de roze Flamingo's.

                         
          
           Even voorbij de kiosk bevindt zich links het

APENGEBOUW, waar vooral de kleine soorten apen zijn gehuisvest, zoals de mandrils, zijdedwergaapje, e.a.
                                 
                   Mandril (Foto Wikipedia)                       Zijdedwergaapje (Foto Wikipedia)

           Alvorens het apengebouw te betreden bekijken we het verblijf van de mantelbavianen.
                 

                                                              De mantelbaviaan                                                      
Wist U dat... ?

- bij de mantelbavianen een volwassen mannetje met vaste hand zijn harem leidt. 

               Links van het gebouw is er een ingang naar de tropische plantentuin. 

              Wanneer we de verschillende apensoorten hebben bekeken verlaten we het gebouw en bemerken naast het gebouw het Planetarium, waar telkens om 14.00 uur een voorstelling wordt gegeven.

             Wij blijven links aanhouden en bekijken de kooien met kwaststaartstekelvarken, de tijgergenetkat en het Canadees boomstekelvarken.  
        kwaststekelvarken (foto Wikipedia)        tijgerjenetkat (foto Studio evenaar)                boomstekelvarken (foto ARTIS)

          We laten de mooie lager aangelegde tuin rechts van ons en vervolgen de wandelweg tot aan het 

OKAPIGEBOUW of MOORSE TEMPEL. 

               
                                   
Wist U dat ... ?

- het gebouw voor de okapi's gebouwd werd in 1885 naar een ontwerp van Karel Servais (° Antwerpen, 19.7.1828 en + aldaar op 20.2.1892).

- deze dieren  20 à 25 jaar oud kunnen worden.

 - elke Okapi een verschillend streeppatroon heeft, net zoals de vingerafdrukken bij iedere mens anders zijn.

          We wandelen verder tot we aan de rechterzijde het standbeeld van de

GORILLA "KAISI" ontdekken.               
                                        
Wist U dat ... ?

- dit standbeeld dikwijls wordt toegewijd aan de gorilla "Gust", die in mei 1953 toekwam in de Zoo van Antwerpen en aldaar overleed op 11.4.1988.

- maar dit niet juist is gezien het de gorilla "Kaisi" voorstelt.  

- Gust de beroemdste bewoner was van de Zoo.

 - zijn oppasser Aloïs Samson overleed in 1991.  

              Als we even de daartegenover gelegen zijweg nemen naar de speeltuin kunnen we de bewegingen volgen van de Kleine Panda.  Vervolgens keren we op onze stappen terug om de originele wandelweg terug te volgen.               

             Wandel rustig verder langs de vervallen kooien van de roofvogels.  Deze hebben betere tijden gekend en wachten op vernieuwing wanneer het gedeelte gelegen aan de Ommeganck- en Ploegstraat zal afgewerkt zijn.  Ondertussen heeft men in het midden van de tuin reeds een prachtig verblijf gemaakt voor de roofvogels.

          Rechts van ons, het "Mensapengebouw", met gorilla's, chimpansees, enz...  

                             
                     Gorilla (Foto Studio Evenaar)               Chimpansee (Foto Wikipedia)
                     
                                 
          Bij het verlaten van het mensapengebouw kunnen we links van onze wandelweg de HUMBOLDTPINGUINS, afkomstig uit Peru/Chili bezig zien. 

               
Wist U dat ... ? - deze diertjes tot 30 jaar oud kunnen worden.

                    
          Wanneer we vervolgens de weg terug opnemen aan de speeltuin, zie we de

ZEEHONDEN in hun sas               

met daar tegenover de kooien met herten, e.a.

Wist U dat ... ?

- deze kooien dateren van ca 1900 en de huidige vorm vermoedelijk van na de tweede wereldoorlog is.

           Zo komen we aan de

EGYPTISCHE TEMPEL

               
                                   
Ga er even binnen, bekijk de kooien en het skelet van een olifant,
               
                                      

Wist U dat ... ?

- deze tempel gebouwd werd, van 1855-56, voor overwegend grote Afrikaanse dieren, naar een ontwerp van Charles Servais.

- de tempel van Denderah en van het eiland Philae model stonden voor dit gebouw.

- de inhuldiging geschiedde op 19 augustus 1856.

- er restauratiewerken in 1984-88 uitgevoerd werden onder leiding van Guy De Moor en Luc Fornoville. 

          ..... en wandel vervolgens rond het gebouw, zodat men de

GIRAFFEN kan bekijken.  
                                        

          Als men de wandelweg links aanhoudt bemerkt men aan de rechterzijde een standbeeld van een everzwijn 

                                    

          Ondertussen hebben we de

BEVERS aan het werk kunnen zien

                                      

          ...   en vervolgens aan de linkerzijde de kooien met kookaburra's en Fishers Toeroko's. 
       
                                     
                       Kookaburra (Foto Studio Evenaar)           Fisher's Touoko's (Foto Stdio Evenaar)

          We gaan nu terug naar de wandelweg, houden deze ook aan onze linkerzijde tot wij aan het prachtig domein komen waar de

ZEBRA's en BUFFELS zijn ondergebracht

  
                                

Wist U dat ... ?

 - dit domein naar een ontwerp van Emile Van Averbeke van 1937 is.        

          Aan het uitzichtpunt, kan men de

OLIFANTEN bewonderen.   





               
Wist u dat... ?

- er om 15.30 uur  het etenstijd is voor deze mastodonten.

 - op 17 mei 2009 de eerste olifant in België geboren werd en de naam kreeg van Kai-Mook .

- deze vanaf 2012 verblijft in het domein Planckendael.                                             

           Aan de overzijde gaan we rechts het wandelpad op tot tegen de vijver en kunnen aldaar de PELIKANEN rustig bewonderen.                                         

          Na deze diertjes bewonderd te hebben begeven we ons naar het prachtig

DOMEIN van HIPPOTOPIA, 

Wist U dat ... ?

-  dit een moerasbiotoop is met grote vijvers.  

- het woord "Hippotopia" het Latijn is voor "de plaats van de nijlpaarden".             
                                          
- hier de nijlpaarden, nl. Hermien (° 10.10.1980 in de Zoo van Zürich, en sinds 23.6.1981 gehuisvest in de Zoo van Antwerpen) verblijven.

- zij  reeds 3 jongen, nl. in 1985 - 1986 en 2007 baarde.

 - sinds 1.8.2002 het gezelschap kreeg van Heini (° 21.9.1965, eveneens in de Zoo van Zürich en sinds 1.8.2002 eveneens alhier gehuisvest).

 - er tenslotte nog het jong Imai (° Antwerpen 10.5.2007) is. 

          Het is werkelijk een must om deze dieren bezig te zien in hun naar natuurtrouwe nagebootste omgeving.

          Wij keren op onze stappen terug richting zeehonden en blijven nu rechts, waar we aan onze linkerzijde

KODDIGE KIKVORSEN bezig zien, die naar elkaar water spuiten
               


                                      
         Even verder verwelkomt een gebrilde en met hoed opgesmukte boomstam de bezoekers                          
                                                                                                                                                                                      

          Alzo komen we aan

VRIESLAND

Wist U dat ... ,

- dit geopend werd op 30.4.1997 door Dhr Luc Van den Brande, minister-president van de Vlaamse Gemeenschap.  

- men hier binnen het leven in de koude zeeën kunnen bewonderen.

- de etenstijd voor deze dieren voorzien is van 11.00 uur en 15.30 uur.  

         We doorlopen het Vriesland en komen aan het "Aquarium" met zijn talrijke tropische en andere vissen.

          We verlaten het gebouw en bemerken links van ons het Rendierverblijf met de dieren van het Noordelijk Poolgebied.  Deze kunnen ongeveer 10 à 15 jaar oud worden.  We gaan nu rechts berg af en rechts van ons in het dal het park met de kamelen, dromedaris, ezels, enz...  

         We vervolgen onze weg terug berg op en komen alzo aan het "Reptielengebouw".  Dit gebouw geeft tevens verbinding met het oerwoud, hier wandelt men tussen de bomen, struiken, lianen in een vochtig klimaat dat een juiste weergave geeft hoe het leven is in een oerwoud, met zijn loslopende leguanen
      
            Dwergkaaiman                                      Neushoornleguaan                   Komodovaraan                                                                                  (Foto's van Studio Evenaar)
                      
          ...  en aan bomen hangende slangen.  Als men goed rondkijkt ziet men ook andere dieren. 

          Tijdens de rondgang komen we aan de krokodillen, waar om 10.00 en 16.00 uur een heus onweer losbarst.

          Bij het verlaten van het oerwoud hebben we nogmaals een uitzichtpunt met een  prachtig 

PANORAMA op de beneden liggende woestijn met zijn kamelen en andere dieren.               
                                         





         Links boven zien we de steenbokken en berggeiten hun kunsten op de rotsen uitvoeren.

         We blijven de weg naast de spoorweg volgen.  Hier gaan we links tot aan de kooien met de uilen en condors en het

AQUAFORUM met zijn zeeleeuwen waar men telkens te 13.15 uur - 14.30 uur en 15.30 uur een prachtige show vertoont.   

          We verlaten het gebouw, dalen de trappen af tot beneden en gaan daar naar rechts.  Hier is de ingang van

NOCTURAMA

Wist U dat ... ?

- hier het leven van de nachtdieren kan volgen, zoals doeroecoeli's, de tamandus, de viscacha's en de Australische vissende ratten

.                                                 

                                                  Doeroecoeli (Foto Studio Evenaar)

- wat voor ons de dag is, betekent voor hen de rust. 

- er ook een grot is met vleermuizen en nijlroezetten.  

           Even verder het

VOGELPALEIS

Wist U dat ... ?

- hier de vogels in kooien zitten zonder glazen wand en vanuit hun kooi de donkerte inkijken.

- de eerste steen gelegd werd op 31.7.1967 door Dhr Frans Grootjans, minister van Nationale Opvoeding.

          Vervolgens bewandelen we de weg verder waar men achtereenvolgens de

KOOIEN met ROOFDIEREN met o.a. zwarte panter, luipaard, leeuwen en tijgers aantreft

  



                                  
          Uiteindelijk komen we aan het einde van ons bezoek, maar gaan toch nog eerst een bezoek brengen aan het verblijf waar vroeger de ijsberen gehuisvest waren, en nu het neusbeertje en de zwarte brilbeer logeren.

          Hier zijn wij aan het einde gekomen van ons bezoek aan de "Zoo van Antwerpen", maar alvorens af te sluiten willen wij de lezers toch ook hun aandacht vestigen op het feit dat er tevens mooie standbeelden te ontdekken zijn zoals :

Het standbeeld van Suske en Wiske van beeldhouwer René Rosseel                                                                                            
                                            Foto van François De Roeck uit Kontich
      

                De zeeolifant van Monique Donckers                                                        De Panter  

           Dat was het dan, we hopen dat wij Uw kennis over de wetens -en bezienswaardige over -en in Antwerpen hebben bijgebracht en wie thuis nog eens rustig de dieren wilt bekijken of bijkomende inlichtingen wenst, bezoek dan de site van de Zoo, nl. :

www.zooantwerpen.be  Klik daar op "dieren" in groep of alfabetisch en men krijgt alle nodige inlichtingen.   

           Verder zijn er nog de volgende restaurants : 

- Grand Café Paon Royal (met bediening)
- Flamingo (selfservice)
- De Chimp (wafelstand)
- Het stokstaartje (selfservice)
- Het girafke (hamburgerrestaurant)

Bronnen :
- http://www.zooantwerpen.be
- wikipedia - studio evenaar - ARTIS

 
                                                           -o-o-o-O-o-o-o-