Beste vrienden en vriendinnen van 't Bolleke                                  

Willem Elsschot ( 1882-1960) is geboren en getogen in de Scheldestad. Hij stichtte er zijn familie,zijn zaak en schreef er zijn bekendste boeken. In veel van zijn werken speelt de stad Antwerpen een bijzondere hoofdrol.

Willem is geboren op 7 mei 1882 in Antwerpen. Hij is de zoon van een bakker, Christiaan de Ridder, en Adela van Elst. Het gezin De Ridder bestaat uit negen kinderen, Alfons is de voorlaatste.

De kleine Willem doorloopt met goed gevolg de lagere school en gaat naar het Athenée Royal. Dankzij zijn leraar Nederlands Pol de Mont ontwikkelt Willem een grote liefde voor de literatuur. Dit kan niet verhinderen dat hij in 1898 zonder diploma van school verwijderd wordt.

In 1899 ontmoet de 19-jarige Elsschot op de kermis Fine. Zij raakt zwanger van hem. In 1901 wordt hun zoon Walter geboren. Inmiddels is Willem toegelaten tot het Hoger Handelsinstituut. Hij bezit nog niet de middelen om Fine te trouwen. Zij blijft met Walter bij haar ouders wonen terwijl Elsschot zijn opleiding afmaakt.

Elsschot gaat de handel in, en vertrekt in 1906 naar Parijs. Dankzij goede handelsbetrekkingen met de Schiedamse scheepswerf Gusto kan hij in 1907 verhuizen naar Nederland. Hij trouwt met Fine en gaat met zijn gezin in Rotterdam wonen.

Aan zijn collega's vertelt hij veel over zijn periode in Parijs. Zijn collega Anna van der Tak spoort hem aan deze verhalen op te schrijven. Dit resulteert in 1913 in de publicatie van 'Villa des Roses' als feuilleton in het tijdschrift 'Groot Nederland'.

Later keert het gezin naar België, Brussel. Na de Duitse inval in 1914 zoeken zij een veilig onderkomen in Antwerpen, waar Willem als secretaris van het Oogstbureel gaat werken.

In de Tweede Wereldoorlog is het voor Elsschot moeilijk zijn gezin te onderhouden. In 1941 komt hij in contact met Snoeck-Ducaju & Zoon, de uitgever van Snoeck's Almanakken. Elsschot houdt zich bezig met de promotie van de almanakken.

Zijn literaire carrière ontwikkelt zich intussen gestaag. In 1951 ontvangt Elsschot de Constantijn Huygensprijs voor zijn literaire oeuvre. In 1957 verschijnt Elsschots 'Verzameld werk', dat in korte tijd drie drukken krijgt.

Op 31 mei 1960 overlijdt Elsschot.

Wist je dat?

•Pas na zijn dood kreeg Willem Elsschot de staatsprijs voor literatuur.

•De vrouw van Elsschot stierf een dag na haar man. Samen worden ze begraven op ’t Schoonselhof.

•Het werk van Elsschot onderscheidt zich door de heldere stijl, hij schreef zo "gewoon" mogelijk, nergens zit een diepere betekenis achter (met uitzondering van zijn laatste boek 'Dwaallicht' (1946)). In zijn boeken kom je ook veel ironie en cynisme tegen.

•Elsschot publiceerde ook onder de pseudoniemen 'Absolon met de korte haren', 'Nicodemus' en 'Willy'.

•Bibliografie: 1913 Villa des Roses roman ;1921 Een ontgoocheling novelle; 1921 De verlossing roman; 1924 Lijmen roman;1933 Kaas roman; 1934 Verzen van vroeger poëzie; 1934 Tsjip roman;1937 Pensioen roman ;1938 Het been roman ;1940 De leeuwentemmer roman ;1942 Het tankschip novelle;1946 Het dwaallicht novelle ;1957 Verzameld werk

° Op 31 mei 2010 is het 50 jaar geleden dat Elsschot is overleden.Dat wordt in Antwerpen groots gevierd met het literaire stadsfestival “De Stad van Elsschot”. 5 maanden lang wordt de aandacht op Willem en/of  Alfons gevestigd. Het Letterenhuis en de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience  nemen hierbij het voortouw. In de bibliotheek Permeke zullen zijn verfilmde romans worden getoond: Kaas, Lijmen/Het Been, Villa des Roses en het Dwaallicht. Voor de echte liefhebbers ! En nog veel meer.

°Als voorsmaakje op dit groots-opgezet evenement hebben we aan Jean Driessens, oud-leerling aan het Sint-Edmonduscollege, gevraagd of hij ons wil gidsen door het literaire oeuvre van Willem Elsschot. We komen samen om 14.30 u aan het standbeeld van Willem Elsschot, door Wilfried Pas gemaakt en dat staat aan het Mechelseplein tegenover het Elzenveld en “den Boer van Tienen”. Na de verwelkoming en inleiding krijgen we in een zaaltje van het Elzenveld meer uitleg en voordracht uit zijn romans,gedichten en brieven . Dan pas gaan we op stap richting Stadhuis. Om te eindigen in het oudste café van Antwerpen en één van de vaste “zitplaatsen” van Willem Elsschot: de Quinten Matsijs ! Als we al onze kennis hebben doorgespoeld, is er aldaar nog mogelijkheid (als er voldoende plaats is) om de inwendige mens met het nodige voedsel te verrijken. Raadpleeg  uw agenda:  zondag 21 februari “Elsschotwandeling” ! Geen inschrijvingen nodig: kosten worden gedeeld door het aantal deelnemers. Hieronder nog een paar beklijvende citaten uit zijn geschriften:

“Toch is ons aller vlees en bloed van ene soort; en dat de regen ons aller voetspoor weg zal vegen dat zien ook zij en weten ’t goed”.

 “Wij hebben niet geweten dat wij tijdig van jullie moesten vervreemden, gradueel, maar reeds beginnend in de kinderjaren. Dan zou het weinige dat een echtgenoot soms bieden kan allicht volstaan om het oude nest te doen vergeten terwijl ik nu vrees dat die kinderen nooit van ons loskomen en steeds met heimwee zullen rondlopen.”

 “Gij dacht, o lijdzaam volk, dat ’t gruwelijk getij der oude tyrannie voor immer was voorbij. Weet nu dan dat uw stem door niemand wordt aanhoord,zoolang gij stamelend bidt of bedelt bij de poort.”

“..maar gauw naar huis met mijn krant om weer plaats te nemen in de kring van die waar ik aan gebonden ben en die mij vervelen, onuitsprekelijk.”

Een merkwaardig boek: “Willem Elsschot- Man van woorden”. Geschreven door Martine CUYT, uitgegeven bij Meulenhof/ Manteau  ISBN 90-5990-007-3  Getuigenissen over W.E.

Tot dan: Armand

12-02-2010, 12:49 Geschreven door 't Bolleke