ik tracht de mensen enthousiast te maken voor de glorie van bekend Belgisch vakmanschap "draaiorgelbouwers"
telefoonnr. 0479/185 094
mailadres pietervanpuyvelde1@hotmail.com
18-07-2011
Wuitensfietstocht of terug naar de jaren 1900
De "oude" markt of te wel de wekelijkse rommelmarkt te Hamme
Wekelijks is er op zondagochtend de antiekmarkt op het vroegere stationsplein van Hamme
Veel of weinig volk en marskramers hangt af van de weersomstandigheden
Gelijk deze voormiddag weinig volk zoals je ziet op de foto
maar toch vandaag zondag staat er "iets meer" te gebeuren :
een fietsvereniging met retro fietsen zal hier ook zijn stopplaats hebben
voila zie, en daar is het peleton,
een twintig tal renners met oude retrofietsen van alle groottes arriveren op de antiekmarkt
Ze komen uit West - en Oostvlaanderen, maar er zijn ook een paar buitenlanders bij. in het seizoen toeren deze gekostumeerde renners in stoeten
en op allerlei evenementen in binnen- en buitenland
hier de verantwoordelijke van de wuitensfietstocht in gesprek met mij :
Lea Van Haver en Julien De Clippeleir uit Hamme. Het koppel is niet alleen lid van d' Antieke Velokes, maar ook van de Gentse Retrowielen en de recent opgerichte club Onvergetelijke Retrofietsen uit het West-Vlaamse Ettelgem
Het koppel heeft een verzameling antieke velokens en organiseerde deze tocht in Hamme
Bij zo'n nabootsing van de vroegere tijd van vroeger hoort ook een antiek muziekinstrument en dan zet het draaiorgel Pier lala zijn beste beentje voor
De gendarm kijkt toe of alles volgens het boekje is de notaris en zijn vrouw zijn vandaag ook met de fiets gekomen
en de konijnen pakker is vellen aan het ronselen
Ja en der werd gezongen ( en een beetje gezopen ) hier de dorst lessen in de taverne en bijhorende bakkerij
ter plaatse van de "Grote Napoleon"
de fiere windmolen in onze gemeente.
Kleine trappers, zeker voor mensen met korte beentjes?
zaterdag 18 juni 2011 was er voor de derde maal een orgelfestival te Veurne (ter gelegenhied van de "badjes" aldaar).
een 19 tal orgels waren in de winkelstraten te beluisteren.
Het was een internationaal gebeuren, ja met toch een 6 tal Belgische orgels:
- een klein 20 toets zelfbouw orgeltje
- de Bursens orgel "heen en weer" en de Ara van A Godderis
- de Gitane (Verbeeck) van Vroman
- de Tol (een wat grotere Verbeeck) van F Devriendt
- en natuurlijk het orgeltje van geluc met de zingende orgelman erbij
Het zijn alle kleine orgels, we hebben niet zoveel straatorgels in België,
we hebben wel mooie dansorgels (maar die staan momenteel te verkommeren in een loods, niet toegankelijk voor het publiek, met "dank aan het Vlaamse ministerie van cultuur !!!!!)
voila een concert orgel Ruth36 een duits orgel uit het zwarte woud van 1912
genieten van zoete klanken onder het waterige zonnetje.
- het Bursens orgel "heen en weer" van A Godderis, één van de weinige straatorgels in Vlaanderen
- de Gitane (Verbeeck) van Vroman Mecha musica is ook aanwezig op dit festival, met een verkoopstand van CD en brochures,
deze vereniging ijvert voor het behoud van Belgische orgels,
( vele orgels zijn naar het buitenland verdwenen )
Het pronkstuk van deze middag, een prachtig gerestaureerde Gavioli uit 1900.
Voor de eerste maal komen Britten met dit orgel naar België. In feite is het een Amerikaans orgel, te zien aan de replica van het vrijheidsbeeld.
het brede karton wordt op een eigenaardige manier afgelezen
nog een Gavioli, een lange Gavioli een Nederlands orgel
een 20 toets Raffin orgel uit een Nederlands museum, door een jeugdige orgelaar bespeeld
een concert orgel Ruth36 een duits orgel uit het zwarte woud van 1912
de markt van Veurne, moderne en ouderwetse geklede luisteraars
toch een Belgisch orgel tussen de vele Nedelandse het oudste straatorgel van Nederland, gebouwd door Gavioli in 1900 te Parijs als dansorgel en door een Belg herbouwd tot straatorgel; het heeft 68 toetsen, volledig gerestaureerd.
vader en zoon draaien een Marenghi van Nuberg met de hand.
een orgel van Franse makelij dat vele jaren in België in een danszaal heeft gestaan.
hum bekend volk zien vader Cor aan het orgel draaien
De marenghi aan de voorkant met zijn mooie front.
Vele orgels hebben een mooi beschilderd front om de luisteraars te bekoren
niet alleen met de muziek maar ook met het oog.
Zachte kleuren, bewegende beelden, lampen, koperwerk, lichtbollen..... De pansfluiter, een Belgisch orgel, gebouwd in Willebroek in 1900 door A Van Steenput
Jammer genoeg heeft het wederom een Nederlandse eigenaar.
Een Duits orgel, voor de eerste maal in ons land, een 83 toets Wellershaus.
In oorsprong was het een cilinderorgel, het is in 1927 omgezet naar een boeksysteem
waarop de meeste grote orgels draaien.
zie ook de website van MECHA MUSICA
een vereniging die ijvert voor de promotie van Belgische draaiorgels
Stel u voor een geboren "kloddezak", maar wonende in Hamme "een wuiten" dus, speelt met "pier lala" in Zele, op de site "place petanque".
Zo noemt het plein voor het gemeentehuis van Zele tegenwoordig. tot voor kort noemde het fonteinhof. In mijn jeugd was er voor de trappen van het gemeentehuis een betonnen vijver met een fonteintje, daar zwommen goudvissen in. Maar tientallen jaren terug heeft de gemeente Zele deze plek gerenoveerd en er een kunstig fonteinhof van gemaakt. Toen stelde het nog niet veel voor: wat arduin op de grond en een metalen draadwerk met jonge planten er voor.
Maar nu is het een prachtig plein geworden, alle struiken zijn gezellige groene schermen, een paraplu van lommerbomen en speelse fonteinen.
Vorige week heeft men die "fonteinhof" afgewerkt, met 3 kersen op de spreekwoordelijke taart. 3 glimmende petanque ballen sieren nu het plein, een geslaagd ontwerp!
contact 0479/ 18 50 94
hum, die orgelman heeft knap gezelschap, dat is zeker ook een straatmuzikant. Een intieme babbel, terwijl de beide apen meeluisteren. allez, zijn er nu één of twee orgelmannen, of heeft de eerste zijn haar anders gekamd? Ik denk dat er het drie waren, deze heeft teveel in de mei zon gezeten, hij is sterk gebruind en heeft verschrikkelijke dorst want zijn bierglas is leeg. lekker Malleur zeg !! Neen neen, deze orgelman heeft géén kiespijn, hij is aan het meezingen met het orgel, "heidewieska vooruit geef gas" zingt hij momenteel. Een Zeelse prinses zit op een glimmende petanque bal te schitteren in de zon, ik wil zeggen in de schaduw onder de lommerbomen. Hieronder oefent een ander jeudige meid met de marionette "Zwieboo". Een heerlijke orgeldraaidag op de eerste editie van een kunstmarkt "Montmartre" in Zele, een fijn publiek en een blij weerzien voor mij van oude schoolkameraden.
Is een vereniging die ijvert voor het behoud van mechanisch spelende muziekinstrumenten in Belgïe.
Gelijk in Nederland er een aantal verenigingen actief zijn in het promoten en bewaren van historische draaiorgels, zo is MM een zeg maar Vlaamse VZW. die de belangen van orgeldraaiers behartigd.
Ik heb een draaiorgel, dus ben ik lid van die vereniging.
Verleden zaterdag 19 maart was er de jaarlijkse ledenvergadering. En wel in het Brusselse muziekinstrumenten museum, vlak bij het centraal station.
Een uitstekende locatie, het museum herbergt een aantal mechanisch spelende instrumenten, muziekdozen, pianola's, ook draaiorgels.
Armand Vos, de beste Limburgse orgelaar (zie foto), verwelkomde een hele dag de bezoekers van het museum op een klein 36 toets Verbeeck orgel. Hij stond opgesteld in de trappenhal; daarbij was zijn muziek op alle verdiepingen te beluisteren. (niet in de permanente tentoonstellingen, want die zijn geluidsdicht afgesloten).
Danny de Bie had van zijn uitgebreide collectie instrumenten een 2 tal muziekdozen meegebracht om die te laten bewonderen bijkomend aan het publiek.
Naast hetgene men verklaard op een algemene vergadering zoals verslagen van voorbije activiteiten en geplande festiviteiten, deed de voorzitter een oproep aan de leden om het bestuur bij te staan voor een aantal zaken "samen voor meer" zeg maar:
- wie voelt zich geroepen om de redactie te verzorgen, artikels druk klaar te maken.
- bundelen en zoeken naar verenigingen die een aantal draaiorgels willen boeken bij hun feesten.
- prominten aanspreken om een beschermcomité op te richten om de collectie historische dansorgels een definitief onderkomen te geven. Jawel, Belgïe heeft een aantal jaren terug een collectie oude grote orgels aangekocht. Een aankoop om ze in ons land te houden. Vele orgels van Belgische makelij zijn in de jaren 50 en 60 verkocht aan het buitenland. Dat is spijtig, in Vlaanderen was een bijzonder ambacht en kunde aanwezig die prachtige dansorgels heeft voortgebracht. Het weinige dat ons nog rest, die collectie Ghijsels dus, staat momenteel te verkommeren in een opslagloods te Kallo. Ze wachten op een locatie die een Belgisch publiek waardig kan ontvangen.
"Waar men gaat langs Vlaamse weeeegen komt men een ..... tegen" ja inderdaad, soms kom je een orgelman tegen.
Meestal zijn het kleine orgeltjes.
Ze zijn niet duur, je kan ze gemakkelijk meenemen in de auto en je ziet de orgelman staan.
Laatst was ik nog op ronde in het centrum van Antwerpen met "Pier lala".
Een beetje fris 's morgens om 10 uur op de Grote Markt, veel schaduw en weinig zon op dat uur. Dan maar de Groenplaats opgezocht voor de terrasjes. Een vleug nostalgie brengen met mijn orgel.
Wat maakt dat klein orgel attractief ?
- het soort muziek, ik draai muziek van 1906 tot 1950
- ik tracht erbij te zingen
- je slaat een babbeltje met de mensen die voorbij komen of blijven luisteren
- de ongewone klankkleur, het niet- commerciele geluid
- de versiering van de melodie in de notatie.
- de outfit van de orgelman, de ongedwongen onnozele verschijning van iemand met pluschen aapjes rond het orgeltje
- de versiering van het orgelfrontje en de beweging van het karton en de manivelle, het wisselen van de orgelboeken.
- er komt muziek uit een houten bak, hoe kan dat nu vragen kinderen en buitenlandse toeristen zich af.
Verenigingen, buurtwerk, allerlei georganiseerde feesten doen wel eens beroep op zo'n orgel.
De mensen willen toch iets horen van vroeger, het oude, het gezellige, het "buiten zijn" het straatleven, het soms wat niet pretentieuze van een volkszanger "straatloper".
Ja vorige zomer was ik in Edegem mijn orgel aan het klaarzetten op een parking en er verschijnt een jong koppel met een bestelbusje. We raakten aan de praat en ik vroeg wat zij op de jaarmarkt kwamen doen als animatie. "Wel wij zijn straatlopers" we doen wat serieuze flauwekul in de omloop van de jaarmarkt.
Wie kan er nog anekdotes vertellen van vroeger over danszalen, kermissen, feestgelegenheden waarbij er draaiorgels, groot of klein aanwezig waren. Het is een hele periode geleden inderdaad, het zullen bejaarde mensen zijn, die me hierover iets kunnen vertellen. Denk aan de danszalen die er waren te Antwerpen of Gent, of in mijn streek, te Lokeren of te Wetteren. De kermissen waarbij een dansorgel werd afgehuurd.
Wie wil er foto's overmaken van uzelf of familie bij kermismolens met een draaiorgel erin.
Wie kent er Alois De Clippelaer uit Hamme die vroeger jaren met een Hooghuys straatorgel de kermisen afdeed en met het mansbakje geld ophaalde ?
Wie heeft er eertijds enkele musea bezocht van * A. Prinsen te Sint Niklaas in het Oostjachtpark ? * of van Jef Ghijsels te Schaarbeek ?
Heb je familie foto's van het jubelfeest "Antwerpen 1993" in de feestzaal op de Meir te Antwerpen met de gote draaiorgeltentoonstelling ?
Kun je een verhaaltje vertellen bij zo'n bezoek Heb je reklameblaadjes van die danszalen of heb je familiefoto's van toendertijd? België was toch "de streek" bekend om zijn dansgelegenheden en orgelbouwers toen de orkesten en muzikanten nog niet aan de orde waren.
Er is momenteel toch een museum in Vlaanderen Robby Peeters - Orgelmuseum Westerlo - B
Er bestaat sinds een aantal jaren een zeer goede site over draaiorgels in Vlaanderen en omgeving. Mecha musica. De naam zegt het, een verzameling van mechanisch spelende muziekinstrumenten. Dat omvat informatie over - speeldozen - grammafoonspelers - cilinderorgels - cinema orgels - pianola's - rollenorgels en piano's - de fameuze boekendraaiorgels, waaronder de straat- en dansorgels - de laatste jaren ook de electrisch spelende akkordeons en de midi gestuurde draaiorgels
Deze site biedt een schat aan gegevens over binnen- en buitenlandse draaiorgels - hun bouwers en eigenaars en hun laatste verblijfplaats - evenementen in binnen en buitenland - orgelspelers in België - verslagen en foto's reportages - persberichten - links naar buitenlandse musea en bouwers
De vereniging ijvert voor het bekendmaken en behouden van draaiorgels in ons land. Want Vlaanderen had toch een aantal heel gerenomeerde orgelbouwers : - Mortier - Bursens - Hooghuys - Verbeeck - Decap
We hebben (en hadden) daarbijhorende ateliers van "noteurs" die de orgelboeken maken. We hadden een paar speelzalen waar draaiorgels op wekelijkse basis groepen ontvingen die voor vermaak en luisterplezier zorgden. Zeg maar beperkte musea. Daaraan ontbreekt het momenteel aan in ons land, een mooi ogende orgelhal.
Een aantal orgels zijn aangekocht door de Vlaamse gemeenschap, ze hebben 1 jaar tentoon gestaan in het Jubelparkmuseum te Brussel, maar zijn daarna opgeborgen in een loods aan de Antwerpse haven en wachte op een definitieve bestemming.
Voor bovengenoemde zaken ijvert Mecha musica http://www.mechamusica.be zie ook amusement van vroeger maar nu nog actueel : Willy Klessens Info over spiegeltenten - B
draaiorgelkampioen 2010 :
bezie de website Mecha musica onder kapioenschap 2010 : de video reportage GVA
zondag 21 november heb ik met 26 andere Belgen een bezoek gebracht aan één van de draaiorgelmusea van Nederland, namelijk Haarlem naast Amsterdam. Goed weer, geen files. Zo'n bezoek is een luistermoment meemaken met de diverse permanente en gastorgels die in de hangaar zijn opgesteld en dat kan wekelijks. Sommige mensen komen hier iedere week uren naar die nostalgische muziek van vroeger luisteren en kijken, ze wisselen van gedachten met kennissen . Ja je kan hier ook vrienden maken. En dat bij een natje en een droogje.
Welke orgels staan hier opgesteld ? Het pronkstuk is een Marenghi orgel van een vroegere Antwerpse zaal (Kunkel), een 10 tal andere grote orgels, een Weber automatisch spelende piano, een cinema orgel, een Verbeeck, een Decap, je raad het al, meer dan de helft van de aanwezige orgels is uit Belgïe afkomstig. En hier kan je ze in Nederland horen spelen, omdat er in vlaanderen geen plaats wordt vrijgemaakt voor zo'n orgelhal. Dat is spijtig!!
Ook kartonkapmachines, onderdelen van orgels die de werking uitleggen, prenten enz. orgelbeelden, boeken en CD's
Gedurende deze periode van het jaar was de zaal en de orgels aangekleed in de Sinterkaas stemming.
Waarom noem ik dus mijn blog en draaiorgel Pierlala ??
- mijn doopnaam is Petrus en in mijn geboortedorp Zele noemen ze me Pier van het Franse woord Pièrre. - een draaiorgel noemen ze ook een "pierement" - en ik tracht met het orgel mee te zingen, er komt dus muziek en muzieknoten uit met veel lala en tralala's.
Het heeft dus niets te maken met de Oostvlaamse deugniet Pierlala.
Zoals gezegd zing ik met het draaiorgel mee, dat geeft een extra toets aan een optreden, ja dat scheelt hoor. bel daarom 0479/18 50 94 ( of 052/47 84 98 )
Uit een groot straatorgel, zoals je er diverse ziet rondtoeren in Holland, komen heerlijke warme klanken en zijn mooi versierd en beschilderd, maar een orgelaar die meezingt met zijn orgelboeken en onderwijl de mensen aanspreekt, moet ge ook niet onderschatten . Ge kunt er zelfs een prijs met winnen
"Waar men gaat langs Vlaamse weeeegen komt men een ..... tegen" ja inderdaad, soms kom je een orgelman tegen.
