Wandelen tegen dementie: het klinkt te mooi om waar te zijn. Toch hebben onderzoekers ontdekt dat geregeld wandelen - zo'n drie keer per week gedurende 30 tot 45 minuten - de mentale achteruitgang kan vertragen. Dat meldt de krant The Guardian.
Een onderzoek bij meer dan honderd mannen en vrouwen van zestig tot tachtig jaar heeft aangetoond dat enkele verkwikkende wandelingen per week de prefrontale cortex en de hippocampus vergroten. Dat zijn de hersendelen die verantwoordelijk zijn voor de cognitieve functies en het geheugen.
Over een periode van een jaar vergrootten beide hersendelen met twee tot drie procent. "Dat klínkt misschien als een bescheiden resultaat, maar het is alsof je de klok met één à twee jaar terugdraait", zegt professor Kirk Erickson, neurowetenschapper aan de universiteit van Pittsburgh. "Terwijl de rest van de hersenen kleiner werden, zagen we in deze delen een verbetering optreden."
Diabetes Fonds
Iedereen vrij van diabetes
Dagelijkse lichaamsbeweging
verkleint de kans
op diabetes type 2.
En als je diabetes hebt,
verkleint het de kans op
lichamelijke gevolg van diabetes.
Het beste is het om iedere dag
minstens een half uur
flink te bewegen,
zoals wandelen of fietsen.
Waarom is beweging zo goed?
Suiker (glucose) wordt
gemakkelijker uit het bloed
gehaald en de
bloedsuikerspiegel daalt.
Vetten worden verbrand:
handig om gewicht
te verliezen of om
op gewicht te blijven.
Spieren worden sterker
en botten worden steviger.
Je voelt je fitter,
minder moe,
en het helpt tegen stress.
Is goed voor de bloeddruk
en hart en bloedvaten.
Dagelijks een half uur bewegen
Voor meer beweging
hoef je niet naar
de sportschool.
Dagelijks gezond bewegen
kan ook op andere manieren:
lopend boodschappen doen,
of de trap nemen
in plaats van de lift.
Waar het om gaat,
is dat je minstens
een half uur per dag
zo beweegt dat je sneller
gaat ademen en
gaat transpireren.
Wil je afvallen,
dan liefst een uur.
Bewegen met anderen,
Het kan enorm motiveren
om samen met
anderen te bewegen.
Denk aan wandelgroepen,
sportverenigingen
of activiteiten voor senioren.
De gemeente heeft daar
meestal wel informatie over.
Bewegen kan op alle niveaus
Ook senioren of mensen
met een zwakkere gezondheid
kunnen aan beweging doen.
Dat is juist een goed idee!
Beweging is overal,
op allerlei niveaus te bedenken,
zelfs oefeningen op een stoel.
Wel is het verstandig
om het langzaam op te bouwen
en eerst met je huisarts
of fysiotherapeut
te overleggen welke
beweging voor jou
geschikt is.
_________________
Categorieën
Beoordeel dit blog
WANDELSPORT VLAANDEREN
ONZE CLUBS
Op zoek naar een wandelclub in je buurt? Wandelsport Vlaanderen vzw groepeert over alle Vlaamse provincies meer dan 320 wandelclubs. In de rubriek 'clubs' vind je wellicht een wandelvereniging bij jou in de buurt. Om deel te nemen aan de organisaties hoef je niet noodzakelijk lid te zijn van een wandelvereniging. Je lidmaatschap biedt bij een wandelclub wel tal van voordelen.
Een wandelclub is een vereniging die naast het actief gaan wandelen, zelf ook wandeltochten organiseert in haar eigen regio. Dit zijn bewegwijzerde wandelorganisaties. Een overzicht van deze wandelingen vind je op Walking in Belgium. In het overzicht hebben de wandelclubs een clubnummer tussen 1000 en 5990.
Een wandelgroep organiseert zelf geen wandeltochten die open staan voor derden, maar spreekt onderling af om samen te gaan wandelen en deel te nemen aan allerhande wandelactiviteiten. Deze groepen hebben een nummer startend vanaf 7000.
Zowel bij wandelclubs als wandelgroepen ben je zeer goed verzekerd als lid en krijg je dezelfde ledenvoordele, voor meer info klilk hieronder.
Veilig wandelen,
Grootmoeders wijsheid leert ons dat je het best links op de weg wandelt,
zodat je het verkeer ziet aankomen.
Maar is dat ook verplicht?
Wie gaat wandelen, moet bij gebrek aan voetpad of berm weleens op de rijbaan stappen. We horen vaak dat je in dat geval beter aan de linkerkant wandelt om het aankomende verkeer in de gaten te houden. Slim! Maar ben je ook verplicht om links op de weg te wandelen?
Het antwoord is kort en duidelijk: ja. Je moet aan de linkerkant van de rijbaan wandelen in de door jou gevolgde richting wanneer er geen voetpad of bewandelbare berm aanwezig is. Is die wel aanwezig, dan mag je uiteraard niet op de rijbaan lopen. Kies je er voor om bij gebrek aan voetpad of berm op het fietspad te wandelen, dan moet je als voetganger voorrang verlenen aan de fietsers.
Wat op een breed wandelpad waar geen gemotoriseerd verkeer is toegelaten? Moet je daar als voetganger ook links wandelen? Ook dat antwoord is kort en duidelijk: nee. De verplichting om links aan te houden, is er enkel wanneer je op de rijbaan moet lopen. Wandelwegen in de vrije natuur hebben geen rijbanen.BRON VAB-MAGAZINE.
Waarom bewegen bij Parkinson?
In beweging blijven is belangrijk bij de ziekte van Parkinson. Want het kan de motoriek, wandelsnelheid, aerobe fitheid, spierkracht en het evenwicht verbeteren, én ook het vallen verminderen. Studies tonen aan dat lichaamsbeweging de aerobe fitheid verhoogt en spierversterkende activiteiten de kracht van de benen vergroot.
Verder tonen studies ook aan dat trainen op de loopband en gangoefeningen (oefeningen om correct en vlot te stappen) effectief zijn om de comfortabele wandelsnelheid te verhogen. Om het evenwicht te verbeteren, blijken oefeningen die het evenwicht op de proef stellen het effectiefst. Lichaamsbeweging die gericht is op het verbeteren van de gang en het evenwicht, vermindert het valpercentage. Evenwichts- en staptraining worden vaak gecombineerd, wat het evenwicht verbetert.
Kinesitherapeuten die werken met Parkinson-patiënten focussen vaak op een (wandel)gang- en evenwichtstraining, maar soms komen daar ook spierversterkende activiteiten of oefeningen voor flexibiliteit bij. Uit studies blijkt dat zo’n training de wandelsnelheid, het evenwicht en de motorische symptomen verbetert.
Regelmatige lichaamsbeweging wordt aangeraden bij de ziekte van Parkinson omdat er bewijs is dat het:
motorische symptomen verbetert;
de wandelsnelheid en het evenwicht verbetert;
het valpercentage vermindert en
het aerobe fitheid en de spierkracht vergroot.
Waarom is wandelen goed voor je:
Even naar buiten voor een frisse neus,
daar kikker je echt van op! Meer zelfs,
er bestaat geen enkel medicijn
dat je lichaam –
fysiek en mentaal –
zo’n boost geeft
als een simpele wandeling.
Een loze claim? Niks van.
Steeds meer wetenschappelijke studies
bevestigen dat regelmatig
bewegen je fitter maakt in je lijf en je hoofd.
De voordelen voor je fysieke gezondheid:
Mensen die meer bewegen,
hebben een betere conditie,
sterekere spieren,
minder last van overgewicht,
stevigere botten en 20 tot 30%
minder kans op
chronische aandoeningen
zoals een hoge bloeddruk,
hart- en vaatziekten,
diabetes, obesitas
en diverse soorten kanker.
Oudere mensen vallen
bovendien minder vaak,
omdat ze een betere balans,
mobiliteit en functionaliteit ontwikkelen.
De voordelen voor je mentale gezondheid:
Méér bewegen geeft je
alledaagse cognitieve functies,
zoals je concentratievermogen,
je werkgeheugen,
je probleemoplossend vermogen,
het verwerken van informatie
en het nemen van beslissingen,
een enorme boost.
Bovendien zit je beter
in je vel,
ervaar je minder stress.
Heb je minder last
van angst en depressies.
Kortom, je kwaliteit van leven
gaat er sterk op vooruit.
10 keer wandelvoordeel:
1. Wandelen verbetert je conditie,
Elke nieuwe wandeling
vergroot je conditie gevoelig
en bevordert je
prestatievermogen.
2. Wandelen voorkomt blessures,
Door regelmatig te wandelen
wordt de kans op blessures
alleen maar kleiner.
Anders dan bij hardlopen
is de schokimpact en
de belasting op je gewrichten
bij wandelen relatief klein.
Ook worden je spierkracht
en botmassa steeds groter,
wat kans op osteoporose verkleint.
Vier uur wandelen per week
verlaagt bovendien het risico
op heupfracturen met 43%.
3. Wandelen beschermt
tegen hartaandoeningen,
Wist je dat actieve
mensen slechts half
zoveel kans op
hart- en vaatziekten hebben?
Minstens 3 uur per week
wandelen verlaagt de kans
op een hartaanval met 35%,
kans op een beroerte met 34%.
Ook je bloeddruk
en je cholesterolgehalte
gaan ervan omlaag.
4. Wandelen helpt
tegen overgewicht,
Vergeet de fitness:
je verbrandt bijna 100 kcal
als je anderhalve km wandelt.
En het is nog gratis ook!
Dagelijks een uurtje wandelen
verlaagt trouwens het risico
op obesitas met 50%.
Na 10.000 stappen
per dag gaan je
lichaamsgewicht
én je vetpercentage
merkbaar naar omlaag.
5. Wandelen voorkomt
diabetes,
Wie regelmatig gaat wandelen,
maakt 58% minder
kans op het ontwikkelen
van diabetes typ 2.
Twee uur per week
wandelen helpt diabetespatiënten
bovendien beter
hun glucosespiegel
op peil te houden
dan het gebruik
van bepaalde medicatie.
6. Wandelen helpt
je stoppen met roken,
Zopas gestopt met roken?
Tijdens een wandeling
maak je dopamine aan,
een chemisch stofje
dat zorgt voor gevoelens
van gelukzaligheid,
waardoor je minder
naar nicotine snakt.
7. Wandelen houdt
je hersenen scherp,
Wie regelmatig
een wandeling maakt,
ziet het volume
van zijn hippocampus
(een deel van de hersenen)
met 2% toenemen.
Zo versterk je
je geheugen en
concentratievermogen.
8. Wandelen verbetert
je stemming,
Feeling blue?
Trek de groene natuur in!
Bij elke wandeling
komen er endorfines
en serotonine vrij
die je een instant
goed humeur bezorgen.
Een natuurwandeling
van een halfuur per dag
kan de symptomen
van depressie
met 36% verlagen.
9. Wandelen
verlaagt je stressniveau,
Frisse lucht opsnuiven
is goed tegen stress
en slapeloosheid.
Door de ritmische
buikademhaling
tijdens het wandelen
– een repetitieve
en voorspelbare
handeling zoals
yoga – kom je tot rust
in je hoofd én je lijf.
10. Wandelen verhoogt
je zuurstofopname,
Hoe meer je wandelt,
hoe meer zuurstof
je longen kunnen opnemen.
Dankzij die verhoogde
toevoer van zuurstof
via je bloedvaten
naar je hersenen voel je
je vanzelf veel beter in je vel.
Tuin van Dina Deferme,
Hier in Stokrooie bij hasselt,
ligt de romantische Engels
getinte tuin op
een oppervlakte van 4 ha,
deze werd ontworpen door
tuinarchitecte Dina Deferme,
die van de tuin haar
levenswerk maakte.
De tuin bevond zich in een
landelijke omgeving.
Een tuin vol verrassingen,
waar elk deel pure
rust uitstraalde en boeide
door een unieke sfeer.
De indrukwekkende
borders veranderde
elke maandvan kleur.
Jammer genoeg
is tuin en huis
ondertussen verkocht,
sinds begin september 2022
is de tuin niet meer
te bezichtigen.
Hieronder foto's van tuin.
Japanse tuin - Hasselt
Chrysantenfestival 2022:
Abdij van Park in Heverlee is een uitzonderlijk goed bewaarde erfgoedsite uit de 12e eeuw, aan de rand van Leuven en midden in het groen.
mooie hoeves in het Limburg
Stadspark Hasselt in winterkleedje:
WANDELTIPS / WANDELROUTES deel 2
WANDELBLOG van EASYWALK
07-09-2023
360. OOSTENDE
Haven, zeedijk en parkwandeling - Oostende.
Start / parking: gratis parkeren, grote Randparking (300 auto's) Maria Hendrikapark op eind van de Graaf de Smet de Naeyerlaan in Oostende.
Afstand: rondwandeling van 5,5 km.
Wandelwegen: verhard.
Bewegwijzering: wandelknooppunten volgen van Wandelnetwerk De Kust.
De door ons af gewandelde wandelknooppunten zijn: richting 63 - 64 - 65 - 63.
Wandelbord: bord staat aan het bushokje, Graaf de Smet de Naeyerlaan.
Starten aan het wandelbord met de marine kazerne Bootsman Jonsen op de achtergrond, deze kazerne is sinds 2002 beschermd als monument.
Tot aan de Tweede Wereldoorlog was het 3de Linieregiment hier gekazerneerd, dat na de oorlog werd ontbonden, werd daarna gebruikt door de Zeemacht.
Voor het gebouw staat het monument ter nagedachtenis van gesneuvelden van het 3de en 23ste Linieregiment van de Eerste Wereldoorlog.
Het bronzen beeld dat hier staat stelt een gevleugelde allegorische figuur voor die een lauwerkrans omhoog houdt.
Het onderschrift "Yser - Houthulst, Steenstraat" verwijst naar de plaats waar het regiment tijdens de Eerste Wereldoorlog strijd leverde.
Na vijf minuten wandelen bereiken we aan de Jachthaven van Oostende.
Hier ligt in het Mercatordok het zeilschip Mercator, deze driemaster werd in 1932 te Schotland te water gelaten.
Van 1932 tot 1960 fungeerde de Mercator als opleidingsschip voor de officieren van de Belgische koopvaardij.
Nu ligt het als museumschip permanent aangemeerd in de jachthaven, waar het met zijn authentiek interieur de perfecte locatie vormt.
Het volledig gerestaureerde zeilschip is een beschermd monument, een van de bekendste tochten van de Mercator was het overbrengen van het stoffelijk overschot van pater Damiaan naar België in het jaar 1936.
Wandelen langs de oevers van de jachthaven richting Station van Oostende.
Op het Stationsplein staat een beeldengroep met de titel ‘Ode aan de vissersvrouwen’.
Het zijn vijf zittende vrouwen, moderne beelden in brons van telkens twee meter hoog, die met hun sterk afgetekende gelaatstrekken en vormen ons aan statige zeemeerminnen doen denken.
Via de Mercatorsluis bereiken we de Visserskaai en wandelen er langs een aantal viskraampjes die kant-en-klare vissalades en visgerechten verkopen.
Hier zijn ook de kraakvers (on)gepelde grijze Noordzeegarnalen te krijgen, een echte delicatesse.
De Vistrap is een overdekte vismarkt waar je terecht kan voor dagverse vis zoals pladijs, tongschar, griet, heek, kabeljauw en Noordzee tong.
Enkele van de vissersboten die zorgen voor de verse vis liggen hier aangemeerd in het Montgomerydok.
Het dok is genoemd naar een bekende Britse generaal Bernard Law Montgomery en is gegraven in 1866-1869 als tij- en strandingsdok voor de visserij, maar doet vandaag vooral dienst als jachthaven.
In de verte zien we de vuurtoren staan, in de volksmond gekend als "Lange Nelle" is de vierde vuurtoren in de geschiedenis van Oostende.
De vuurtoren is 65 meter hoog, telt 324 treden en leidt sinds 1949 de vissers veilig de haven binnen, hij werkt volledig automatisch.
Ten noorden van de Visserskaai ligt aansluitend het Albert I-Promenade.
Na een korte wandeling op de pier houden wij halt aan het Zeeliedenplein waar het nationaal monument voor de zeelieden staat.
De zeeman bovenaan kijkt trots, uitdagend en met vertrouwen de toekomst tegemoet, de treurende zeeman beneden rouwt om het verlies van zijn makkers.
Dit herdenkingsmonument eert de vissers, matrozen, scheepsjongens en soldaten die hun leven lieten op zee.
Verderop staat een lelijk kunstwerk Rock Strangers, moeten rode rotsblokken voorstellen, hoort volgens ons hier niet thuis op de dijk.
Wandelen de zeedijk af tot aan de Koninklijke Gaanderijen, deze werden gebouwd tussen 1902 en 1906, in opdracht van koning Leopold II.
Ze bestaan uit twee zuilengangen, gedeeltelijk gescheiden door een glazen wand.
Deze wandelgalerij moest, in de optiek van Leopold II, passen in een project voor een prestigieus koninklijk paleis.
Het diende in de eerste plaats als passage naar de renbaan voor de koning en zijn hoge gasten, zonder dat ze gehinderd werden door weer en wind.
Ze konden hiervoor kiezen uit een van beide zuilengangen.
De zuilengangen zijn ongeveer 380 m lang en eindigen aan beide kanten in een gesloten paviljoen met salon.
Zoeken na de wandeling door de zuilengang de bogenbrug Drie Gapers op, is de verbinding tussen de gaanderij.
Hier staat het bronzen ruiterstandbeeld van Leopold II, ingehuldigd in 1931.
De beeldengroepen onderaan het standbeeld: links, "Dank der Kongolezen" (die werden bevrijd van de Arabische slavernij), en rechts, "Huldebetoon van de Oostendse vissersbevolking".
Aan de andere kant van de brug ligt links het Koningspark, nu opengesteld voor publiek, was voor 1974 een volledig ommuurd privépark.
De mooie Japanse tuin in het hart van het park was afgesloten voor publiek, is buiten de grote vakantie alleen zaterdag en zondag open van 10.00 tot 18.00 uur.
Wandelen via de Koninginnelaan richting het Maria-Hendrikapark, de laan is opgewaardeerd en heraangelegd als groene boulevard met wandel- en fietspad.
Onderweg kom je langs mooie groene pleintjes: het Prinses Clementinaplein en het Prinses Stefanieplein, in de volksmond de Squares genoemd.
Ter hoogte van de pleintjes staat de stenen bank.
Deze originele monumentale stenen zitbank in art-nouveau stond tijdens de Wereldtentoonstelling in 1900 te Parijs geëxposeerd in het Palais du Champ-de-Mars.
Omstreeks 1905 verhuisde ze naar de Koninginnelaan waar ze in 1971 werd gesloopt voor parkeerplaatsen, in 2004 werd op vrijwel dezelfde plaats een replica geplaatst.
Verderop staan op de groene middenberm van de Koninginnelaan enkele monumentale vrouwenbeelden die ooit de gevel van het voormalige postgebouw van Ch. De Wulf aan de Hendrik Serruyslaan sierden.
Het laatste stuk van de wandelroute loopt door de groene long van Oostende het Maria-Hendrikapark, in de volksmond 't Bosje.
Tussen 1888 en 1892 vond de aanleg van het Maria-Hendrikapark plaats, het huidige park is 37 hectare groot.
Passeren er de prachtige Koninginnevijver en wandelen over de hangbrug terug richting parking.
De lange hangbrug kreeg in 2014 de naam Nelson Mandelabrug, de brug staat symbool voor de lange weg naar vrijheid, van de ene oever naar de andere die Nelson Mandela bewandelde.
Tips / opmerkingen: met wat geluk hebben we een parkeerplaats gevonden op Randparking Maria Hendrikapark, anders werd het waarschijnlijk betalen op een van de vele parkings in Oostende.
Na de wandeling nog een terrasje gemaakt en wat langs de leuke winkelstraten gekuierd in de binnenstad.
Wandel datum: tijdens midweek vakantie aan zee, eerste week september, zonnig en warm.
Start / ligging: start aan de kerk in de Dorpsstraat van Leffinge.
Leffinge is een polderdorp dat behoort bij de kustgemeente Middelkerke.
Parking: rondom de kerk.
Afstand: rondwandeling van 10 km.
Wandelwegen: verharde wegen die meestal autoluw zijn.
Bewegwijzering: rechthoekige bordjes met Fleriswandeling opgedrukt en richtingspijl.
Wandelbord: niet gezien.
De Onze-Lieve-Vrouwkerk gelegen midden in de dorpskern is in neogotische stijl gebouwd werd in 1879 ingewijd.
De massieve kerk word de kathedraal van het noorden genoemd, viel aanzienlijk groter uit dan het aanvankelijk voor een bescheiden gemeente de bedoeling was geweest.
De kerk is sinds 1976 als monument beschermd, laatste restauratie vond plaats in 2010.
Ooit was de kerk omringd door kerkhof met hoge ijzeren omheining maar is in 1957 vervangen door nieuwe begraafplaats buiten het dorp.
Eerste bewegwijzering niet zien staan, zoeken tegenover de kerk de Papegaaistraat op en verlaten zo de dorpskern.
Zitten spoedig in de relatief laaggelegen polders en het is genieten van het weidse vlakke polderlandschap.
Afwisselend zien we uitgestrekte weilanden, aardappel- en bietenvelden.
De kustpolders zijn hier vanaf de middeleeuwen gewonnen op de zee die ze tot dan steeds overspoelde.
De poldergronden zijn heel vruchtbaar, bestaan eigenlijk uit afzettingen van zand en dikke kleigrond die goed kalium, calcium, en magnesium vasthouden.
De geteelde gewassen in deze regio zijn vooral suikerbieten en tarwe.
In de Wilskerkestraat 14 ligt de Handbooghoeve, de hoeve is omgebouwd tot een B&B.
Ter hoogte van de rotonde aan de Fleriskotstraat 92 staat de Fleriskothoeve of Fleriskot is een voormalige boerderij.
De hoeve met de karakteristieke bergschuur uit 1953 is een modern replica van de vierkante Friese bergschuur die in de Eerste Wereldoorlog verloren ging.
De hoeve is verbonden met de sage van Fleris, de duivelse boerenknecht die de hoeve vervloekt en de hofstede onveilig maakte.
In de volksverhalen omschrijven ze hem als een duivels figuur, die de mensen ervan weerhield naar de kerk te gaan en die om wat plezier niet verlegen was.
De boer heeft hem verjaagt door hem pap met look te geven.
Fleris vertrok maar vervloekte de hoeve met de uitspraak: pap met look, pap met look, Fleris gaat weg, maar het geluk ook.
Even wijken we van de wandelroute af en nemen een kijkje aan hoeve Groot Kalkaertsleen, ligt aan Kalkaartweg 12.
Deze witgekalkt hoeve met omwalling heeft een gaaf bewaarde 18de-eeuwse site en is sinds 2002 beschermd als monument.
Pronkstukje van deze hoeve is de rosmolen, is een molen waarbij de aandrijvingskracht wordt geleverd door een paard (ros) of een ezel.
Rondom het gebouwtje liepen paarden, deze stelden het maalmechanisme binnenin in werking omdat ze verbonden waren aan de maalstenen door middel van een staartbalk en het steenkoppel.
Zowel de staartbalk en het steenkoppel zijn helaas verdwenen.
Keren op ons stappen terug en volgen de Hogedijkweg door de polders.
In de verte ligt de Luchthaven van Oostende - Brugge, ze wordt geëxploiteerd door het Vlaams Gewest.
Het luchtverkeer bestaat in hoofdzaak uit goederentransport, met vaste verbindingen naar Egypte, Libië, Centraal-Afrika, Midden-Oosten, Zuid-Afrika en nog verschillende andere bestemmingen.
Het reizigersverkeer bestaat voor meer dan de helft uit chartervluchten georganiseerd door touroperators.
Verder wordt deze luchthaven ook veel gebruikt door kleine zakenvliegtuigen.
De volgende bezienswaardigheid beschermd als monument staat aan de Legeweg 5, is een boerenhuis uit de 18de eeuw met stallingen, schuur en kleine paardenstal rechts van de toegang.
Aan de hoeve was gekoppeld de voormalige landelijke brouwerij genaamd 't Brouwerijhof.
Ze dateerde uit de tweede helft van de 19de eeuw en was in werking tot het begin van Eerste Wereldoorlog wanneer de Duitse bezetter het koper opeiste.
Iets verder liggen in een uitgestrekt bietenveld twee geschutkazematten, daterend uit Tweede Wereldoorlog gebouwd door de bezetter ter verdediging van de kust.
Via de drukke N369 - Leffingestraat bereiken we de Cleyemeereweg.
Langs deze weg liggen enkele hoeves zoals het sterk vervallen Laurierhof en het goed onderhouden Cleyhemeere hof.
Met uitzicht op de dorpskern van Leffinge passeren we de archeologische site ‘Oude Werf’.
Hier heeft een team archeologen in 2010 in het weiland sporen van het oudste middeleeuwse dorp aan de kust ontdekt (infobordje aanwezig).
Ze ontdekte op de archeologische site de vroegste middeleeuwse sporen na de Romeinen in de Belgische kustvlakte, situeerde tussen het jaar 700 en 1.100.
De schapenteelt en zoutwinning waren toen in de regio rond Leffinge de belangrijkste economische activiteiten.
Komen uit aan de Vaartdijk - Noord en volgen het jaagpad langs het Kanaal Plassendale-Nieuwpoort richting de Leffingebrug.
Het kanaal van Plassendale naar Nieuwpoort is een kanaal dat een verbinding vormt tussen het Kanaal Brugge-Oostende en de IJzer via de Ganzepoot in Nieuwpoort.
De lengte van het kanaal is 21 km en werd in de periode 1632 – 1640 aangelegd om een alternatief te bieden voor de verzande zeeverbinding tussen Brugge en de Noordzee via het Zwin.
Vandaag wordt het kanaal vooral gebruikt voor de pleziervaart, heeft dus een belangrijke toeristisch-recreatieve functie.
Via de Dorpstraat bereiken we terug de Onze-Lieve-Vrouwkerk.
Tips / opmerkingen: bij de voornaamste bezienswaardigheden staan infobordjes.
Bewegwijzering niet overal goed zichtbaar, de bordjes staan erg laag in de grond, met een wandelplannetje zou het wel moeten lukken:
Wie na de wandeling nog niet te moe is, kan aan de kerk via de Groenehagestraat richting de Groenhagemolen wandelen - ligt 250 meter verderop, info over de molen:
Wandeldatum: tijdens midweek vakantie aan zee, eerste week september, zonnig en warm.
Het gehucht Raversijde ligt in het westen van Oostende vlakbij de luchthaven van Oostende.
Parking: tegenover de museumsite Raversijde ANNO 1465.
Afstand: rondwandeling 5,6 km en ongeveer 2,5 km extra bezoek aan openluchtmuseum Atlantikwall Raversyde ( ticket kost 10 euro).
Wandelwegen: parkwegen, zeedijk en asfaltweg door duinen.
Bewegwijzering: wandelknooppunten volgen van Wandelnetwerk De Kust.
De door ons af gewandelde wandelknooppunten zijn: 67 - 66 - 68 - 70 - 69 - 67.
Raversijde ANNO 1465 gaat over de verdwenen vissersnederzetting Walraversijde.
Hier staan vier gereconstrueerde middeleeuwse vissershuisjes, is enkel te bezoeken in groepsverband mits reservatie.
Een opvallende radar staat aan de ingang van natuurpark Raversyde.
Het is een mobiel exemplaar van de Würzburg Riese radar uit de Tweede Wereldoorlog, is een unieke Duitse radar die behoort tot de beste radars van tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Waar voorheen dergelijke radars langs de Belgische kust en langs de volledige Atlantikwall stonden opgesteld, zijn vandaag de overblijvende Würzburg Rieseradars enkel terug te vinden in museums.
Volgen wandelknoop 67 doorheen het gratis toegankelijk natuurpark Raversyde.
Het ongeveer 50 hectare groot natuurpark, ligt in een beschermd duin- en polderlandschap.
Het park bestaat uit uitgestrekte graslanden, rietvelden en bos.
Het Kalsijdegeleed loopt hier door het park, is een waterloop die wordt beheerd door de provincie.
Langs de parkwegen staan een 40-tal foto’s op groot formaat, is een tijdelijke foto-expo over De Prins van Raversijde.
Het gaat hier over Prins Karel, de tweede zoon van Koning Albert I, die jarenlang op het domein woonde tot aan zijn dood in 1983.
Omwille van de Koningskwestie werd Prins Karel op 20 september 1944 Regent van België, hij bleef dit tot de zomer van 1950.
Voorbij het park volgen we de voormalige buurtweg nummer 6 is nu de Duinenstraat, de straat vormt de scheiding tussen het duinengedeelte en het poldergedeelte.
Wandelen tot aan de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Duinenkerk, gelegen in de Dorpsstraat, is beter bekend als "het Duinenkerkje".
Het kerkje heeft in de loop van zijn lange geschiedenis heel wat meegemaakt, werd verschillende malen verwoest en telkens heropgebouwd.
Na vernielingen tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de kerk tussen 1929-1931 terug gerestaureerde en er werd een nieuwe beuk aanbouwde.
Het Duinkerkje is sinds 1946 beschermd als monument en bezit meubilair uit de 18de eeuw.
Er staat heel wat meubilair in rococostijl: lambrisering, communiebank, preekstoel, biechtstoelen.
Het interieur bestaat uit een prachtig hoofdaltaar uit 1771, Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zee in de zijbeuk en een zijkapel van St. Jan de Doper.
De neogotische glasramen zijn geschilderd door Emmanuel Lacroix en beelden de vijf Blijde en de vijf Droeve Mysteriën uit (1787-1788).
Wij volgen wkp 66 tot op de zeedijk, de open constructie van massief hardhout dat hier staat is een uitkijk- en rustpunt.
Kuieren eerst even richting zee voor enkele mooie foto's.
Volgen daarna ongeveer 2,5 km zeedijk richting wkp 68 en wkp 70.
Halfweg zien we in de duinen al enkele bunkers liggen van de Atlantikwall.
Aan wkp 70 ter hoogte van tramhalte Raversijde steken we voorzichtig de tramsporen over.
Via trappen overbruggen wij de hoge duinenkam, de duinen staan hier vol met wilde rozen die weelderig bloeien.
Na een afdaling zitten we terug op de Duinenstraat en bereiken het openluchtmuseum Atlantikwall Raversyde.
Bezoek aan het museum is niet gratis, ticket kost 10 euro, is met audiogids.
Bezichtigen eerst de bescheiden woning van Prins Karel, deze woonde decennia lang hier, de ruimtes zijn ingericht alsof hij er nog woont.
Door frustratie en afkeer van de dynastie trok hij zich hier in alle rust terug als kunstschilder ‘Karel van Vlaanderen’.
Tot aan zijn dood bleef de prins zich verzetten tegen de afbraak van de bunkers, loopgraven en geschutstellingen uit beide wereldoorlogen op zijn Koninklijk domein, het huidige provinciedomein zou er nooit geweest zijn zonder de prins.
Het borstbeeld van Prins Karel staat in het park tegenover zijn woning.
Passeren het Groen Geruite Huis, een kunstwerk.
Wij maken een boeiend tochtje langs het gebied dat tijdens de Eerste Wereldoorlog werd gebouwd, de militaire-Batterij Aachen.
De Duitse verdedigingsgordel de Atlantikwall kwam er onder de Tweede Wereldoorlog, was een uitbreiding met een veelvoud aan bunkers, observatieposten, verschillende munitieruimtes en geschutstellingen.
De bunkers zijn met open en ondergrondse gangen met elkaar verbonden.
Aan de hand van levensgrote poppen word het leven in de oorlog uitgebeeld, een 10 tal scènes zijn er te zien.
Wandelen daarna terug door het natuurpark richting uitgang, sluiten af met een drankje op het terras van Taverne-restaurant Walrave.
Tips / opmerkingen: niet bezocht, wie wil kan gratis een bezoek brengen aan het Opvangcentrum voor vogels en wilde dieren, gebouw ligt aan de parking.
Hier worden alle gekwetste, met olie besmeurde of zieke vogels verzorgt.
Voor openingsuren museum en tickets kun je beter eerst een kijkje nemen op hun website :
Meer over het leven van Prins Karel, hij speelde zijn rol van staatshoofd goed en wordt weleens beschouwd als de redder van de Belgische monarchie:
Meer info over de Duitse verdedigingslinie de Atlantikwall:
Wandeldatum: tijdens midweek vakantie aan zee, eerste week september, zonnig en warm.
Start / ligging: station van Zichem gelegen in de Ernest Claesstraat 84.
Parking: langs of achter het station.
Afstand: rondwandeling van 6,7 km.
Wandelwegen: straten, spoorwegbedding, veldweg en grindpaden.
Bewegwijzering: wandelknooppunten volgen van Wandelnetwerk De Merode.
De door ons af gewandelde wandelknooppunten zijn: 246 - 374 - 208 - 138 - 383 - 139 - 140 - 136 - 375 - 141 - 341 - 342 - 246.
Wandelbord: staat op pleintje langs huis 88 in de Ernest Claesstraat, deze wandeling is ook te downloaden:
Geschiedenis: Zichem is vandaag een dorp, maar in de 14de eeuw was het een vestingstad met scheepsvaart op de de Demer.
Met de komst van de lakenhandel groeide de nederzetting Zichem uit tot een bloeiende stad met vele handelsmogelijkheden en nieuwe gebouwen.
De gebouwen waren: een waterburcht, een begijnhof dat later werd omgevormd tot klooster, de Maagdentoren, een lakenhal, watermolens de Sint-Eustachiuskerk en een prachtig marktplein met eeuwenoude huizen.
Zichem behoorde van oudsher tot de voornaamste steden van het Hertogdom Brabant en was in handen van Oranje-Nassau (Nederlanders), de Oranjestad was regelmatig decor van oorlogen.
In de Tachtigjarige Oorlog was het grootste deel van het garnizoen van de Prins van Oranje samen met de dappere bevolking van Zichem niet opgewassen tegen de overmacht van het Spaanse leger, dit luidde in 1578 het eind van de welvaart in.
Zichem is ook de geboorteplaats van de bekendste schrijver van Vlaanderen Ernest Claes, de schrijver gebruikte het mooie Zichem dikwijls in zijn streekromans, waaronder zijn bestseller uit 1920, De Witte.
Wij beginnen de wandeling, na het oversteken van de Ernest Claesstraat gaan we even langs het spoor op.
Tussen knooppunt 374 en 138 volgen we de groene omgeving van de oude spoorwegbedding, is vandaag een fiets- en wandelpad.
Spoorwegbedding lijn 30 Scherpenheuvel-Zichem tussen Zichem was een aftakking van spoorlijn 35 Aarschot-Diest.
In 1974 reden de laatste passagierstreinen en werd het goederenverkeer stopgezet.
Langs de spoorwegbedding ligt nog steeds de oude spoorbrug over de Demer, het schilderwerk op de buitenkant van de brug verwijst naar het Boemelke.
De stoomtrein die de bedevaarders destijds van station Zichem naar Scherpenheuvel bracht werd in de volksmond het Boemelke genoemd omdat hij tergend traag vooruit ging.
Vanaf de brug hebben we links een prachtig uitzicht op de Demervallei en rechts uitzicht op de Maagdentoren, een donjon gebouwd in de 14de eeuw.
Hij is opgetrokken in ijzerzandsteen en deed in de middeleeuwen dienst als grenstoren van het Hertogdom Brabant.
De Maagdentoren werd in 1962 een beschermd monument, maar de tand des tijds had lelijk huisgehouden en een gedeelte stortte in.
Na restauratie is het terug een statige toren, het ingestorte gedeelte is ondertussen versterkt door een moderne gevel en is nu een uitkijktoren geworden.
Volgens velen schuilt achter de naam Maagdentoren het tragische verhaal van de dochter van de kasteelheer, die door haar vader in de toren werd opgesloten omdat zij weigerde te trouwen met de man die hij voor haar had uitgekozen.
In de omgeving van de toren staan grote infoborden over de rijke geschiedenis van Zichem.
Op het eind van de spoorwegbedding loopt de wandelroute over een deel van de Veststraat en nemen er links een voetpad met achter ons mooi uitzicht op Zichem.
Komen uit de Bredeveldstraat, hier liggen uitgestrekte weilanden.
Tussen wkp 383 en 140 zitten we terug op een deel van de spoorwegbedding.
Kunnen even links in de verte een glimp opvangen van de basiliek van Scherpenheuvel.
Het Cappellekensvoetpad met weids uitzicht op de velden brengt ons terug richting Zichem.
Een steigerde Spaanse ruiter prijkt op de rotonde van Steenweg N212, infobordje aanwezig.
Het standbeeld staat er ter herinnering van het moedige verzet van de inwoners van Zichem tegenover de Spaanjaarden.
Via Reyndersveldweg en Hamerstraat bereiken we het jaagpad langs de Demer.
Tussen wkp 141 en wkp 341 wandelen wij langs de Demer, op de andere oever ligt natuurgebied De Demerbroeken.
In het centrum van Zichem zijn heel wat bezienswaardigheden te zien.
De Sint-Eustachiuskerk dateert uit de 14de - 16de eeuw en is opgetrokken uit het typische bruine ijzerzandsteen uit de streek.
Voor de kerk staat het standbeeld van schrijver Ernest Claes met op zijn schouders De Witte het hoofdpersonage uit De Witte van Zichem.
Achter de kerk ligt het boomrijke marktplein met kiosk uit 1930.
Verschillende eeuwenoude stadswoningen en herbergen staan langs het marktplein, het voormalige tolhuis aan de Markt 2 is het oudste, dateert uit 1617, is beschermd als monument en werd in 1989 gerestaureerd.
Zoeken daarna terug de Demer op en sluiten terug op de wandelroute aan.
Aan de Demer staat de Watermolen van Zichem, die ook wel de naam ‘grote of nieuwe molen’ kreeg.
De watermolen van het type onderslagmolen fungeerde als korenmolen, werd in 1758 gebouwd maar het huidig molenhuis is van 1771, ondertussen al enkele malen grondig gerestaureerd.
Een grindpad loopt langs zaal De Hemmekes en vervolgens langs de uitlopers van natuurgebied Demerbroeken.
Hier ligt langs de Demer een authentieke, handgemaakte platboot uit de 19de eeuw, deze doet dienst als picknickplaats.
De platboten vervoerden onder meer hooi voor de koninklijke paarden vanuit Zichem naar Brussel.
Nog even wandelen en het station van Zichem is terug in zicht.
Tips / opmerkingen: niet zien staan, op het marktplein staat het 'Wittemonument', er staan zeven taferelen uit het Witte-verhaal afgebeeld.
Er is ook een interessante erfgoedwandeling uitgestippeld, de korte wandelroute van 3,2 km is gericht op gezinnen met kinderen.
Het betekent dat de kinderen om de paar honderd meter iets nieuws kunnen ontdekken, zo is voor de belevingselementen gebruik gemaakt van het aanwezige erfgoed of van bijvoorbeeld verwijzingen naar de avonturen van De Witte.
Niet bezocht de hoeve waar Ernest Claes opgroeide, adres Ernest Claesstraat 152 Zichem.
Huize Ernest Claes is sinds 1967 ingericht als museum, gaat over het leven op het platteland tijdens de late 19de en vroege 20ste eeuw.
Bovendien kom je er meer te weten over het werk van de schrijver die de Vlamingen heeft leren lezen.
Bezoekerscentrum van Natuurpunt bevindt zich in de schuur, hier komt men alles te weten over de Demerbroeken.
Het bezoekerscentrum is de ideale uitvalsbasis voor een wandeling door natuurgebied Demerbroeken, verschillende wandelroutes vertrekken achter de hoeve, wandelbord aanwezig.
Wandeldatum: dinsdag 15 augustus 2023, afwisselend zon- en wolken, geen neerslag.
Start / ligging: aan het Cultureel Centrum Ter Kommen, Europalaan 2 Hoeselt.
Parking: grote parking aan Ter Kommen.
Afstand: rondwandeling van 11,5 km.
Wandelwegen: straten en betonwegen , veld- en boswegen, oude trambedding en holle weg.
Bewegwijzering: groene zeshoekige bordjes met zwarte richtingspijl opgedrukt.
Wandelbord: aan de zijkant van de parking.
Wandelen via de Schepenenlaan richting centrum van Hoeselt.
Hier staat in de Dorpsstraat op het plein, een fraaie kiosk uit begin 20ste eeuw, deze bestaat uit een rieten dak gedragen door dikke plantaanstronken.
Achter de kiosk liggen de 18e-eeuwse gebouwen van kasteel Brouckmans, met name de woning met toren en het monumentale poortgebouw.
Links van het kasteel ligt het kloostercomplex met kapel van de Zusters van Voorzienigheid.
De kerk op het plein is de fraaie rood geschilderde Sint-Stephanuskerk met opvallende klokvormige torenspits.
Het is een classicistische zaalkerk uit 1770, in 1896 werd de kerk verlengd en tevens een nieuw koor gebouwd.
In 1931 werd de kerk vergroot met zijbeuken tot een driebeukig schip.
Aan de Dorpsstraat 49 staat de 17de eeuwse herenhoeve van het Kasteel van Bockrijck, herbergt zowel een Franse als Engelse tuin (privé, niet toegankelijk).
Op de hoek van de Dorpsstraat en de Hooilingenstraat bevindt zich een Lourdesgrot, gebouwd in 1941 als dank voor de houden terugkeer van alle Hoeseltse krijgsgevangenen na de achttien daagse veldtocht.
Honderd meter verder in de Hooilingenstraat volgen wij rechts een veldweg langs laag- en hoogstamboomgaarden, vooral perenplantages.
Daarna zitten we in Kruis één van de oudste Hoeseltse gehuchten en volgen een veldweg langs paardenweides met op het hoogste punt een prachtig uitzicht op Hellegat.
Hellegat is een natuurlijke zonk in de groene hellingen en deed ooit dienst als motorcross circuit het Hellegat.
Tot een halve eeuw geleden werd op Circuit het Hellegat regelmatig motorcrosswedstrijden georganiseerd.
Na een stevige daling bereiken we de Hellegatpoel, volgens lokale legendes niet zomaar een put in het landschap, maar wel de verbindingsweg voor duivels tussen Hel en Aarde.
Verderop zitten we tussen de fruitboomgaarden, appels en peren hangen te rijpen, bijna klaar voor de pluk.
Een bosweg loods ons door natuurgebied de Teugelenbeemd, bestaat uit houtkanten, populierenbos met ruigten.
De uitgestrekte glooiende akker die hier links ligt is deels omzoomt met haag.
Aan de T-splitsing hebben we rechts uitzicht op het dorpje Schalkhoven, volgen links een betonnen verkavelingsweg.
Voorbij een mooie holle weg zitten we boven op de Panisberg in Jacky's bos.
Jacky Comhair, bezieler van Jacky’s Bos heeft hier een wandelpad aangelegd.
Via het wandelpad bereiken wij de plaats waarop de bemanning van een neergestorte Amerikaanse B-17 bommenwerper worden herdacht.
De B-17 Flying Fortress werd tijdens WO II door een Duits jachtvliegtuig aangeschoten en 7 van de 10 bemanningsleden waren reeds uit het vliegtuig gesprongen.
De piloot, de co- piloot en de navigator verlieten als laatsten het vliegtuig, ze landden met hun parachute op diverse plaatsen in de omgeving.
Met de hulp van "het Verzet" werden de drie vliegeniers verborgen gehouden in een kuil in het bos waar nu dit Herdenkingsmonument staat.
Twee kastelen zijn de volgende bezienswaardigheden.
Het Kasteel van Hardelingen is eigenlijk een herenhuis aan Hardelingenstraat 5 te Sint-Huibrechts-Hern, is omringd door een Engelse tuin.
De hoeve van het domein werd in de 19e eeuw sterk verbouwd en in 1927 werd het gebouw nog uitgebreid met een torentje en een haakse vleugel.
Het Kasteel van Schalkhoven is van verre te zien, is gelegen aan Schalkhovenstraat tussen Schalkhoven en Sint-Huibrechts-Hern.
Werd in 1588 gebouwd als een herenhoeve en bestaat uit het eigenlijke kasteel, feitelijk een compact herenhuis geflankeerd door torentjes, en een U-vormige hoeve die zich achter het kasteel bevindt.
Het kasteel werd eind 18e eeuw nog aangepast in Lodewijk XVI-stijl, waarbij een strenge symmetrie werd doorgevoerd.
De hoeve heeft haar 17e-eeuwse kern goed bewaard, dit complex bevat schuren, stallingen en een woonhuis, er is in de 19e eeuw regelmatig aan verbouwd.
In Sint-Huibrechts-Hern nemen wij de oude trambedding van de tramlijn 496, is omgevormd tot fiets- en wandelpad.
Ter hoogte van een kapel is rechts de voormalige tramstatie te zien.
Op een infobord staat een oude afbeelding van de tramhalte eertijds, vlakbij lag er toen een Stoomzagerij.
Het Ganzenpad een groene boswegel die bestaat uit plankenpad en draaihekjes brengt ons na stevige klim naar hoger gelegen velden.
In de velden aan het kruispunt Hooilingenstraat en Hardelingenstraat staat de Kruislinde met prachtig vergezicht.
Dit was vroeger het ‘drielandenpunt’ tussen Hoeselt, Werm en Hardelingen, de grenssteen die hier staat dateert van 1683.
Aan de Kruislinde staat het wit geverfde kapelletje van ‘Christus op de koude steen’.
Vlakbij is een Troostplekje voorzien, de sculptuur is een metalen roos, wordt omringd door honderden stenen met de namen van de mensen op die herdacht worden, er is ook een gedicht op plaat gegraveerd.
Nog een bezienswaardigheid is te zien aan het plekje Twee Kruizen, het betonnen hoofd van ruim vier meter hoog is een kunstwerk genaamd #In concreto, ontworpen door Frits Jeuris uit Diepenbeek.
Het is tevens ook een uitkijkpunt, via trappen langs achter te beklimmen.
Langs de Bornekensweg en daarna wandelend over graspaden bereiken wij de Tulpenlaan, spoedig zitten wij terug in Hoeselt centrum.
Tips / opmerkingen: ook de Demervallei wandeling vertrekt aan het Cultureel Centrum Ter Kommen, rode zeshoekige bordjes met zwarte richtingspijl opgedrukt, rondwandeling van 8,2 km.
Deze wandeling is zeker een aanrader in de bloesemperiode.
Wandeldatum: zondag 13 augustus 2023, mooie wandeldag.
Start / ligging: aan het Bezoekerscentrum, in gehucht Overbroek, Kleinveldstraat 54 Gelinden (bruine wegwijzers volgen vanaf de Luikersteenweg).
Het gebied is gelegen in de vallei van de Herk, Overbroek-Egoven is een natuurgebied tussen Heers en Gelinden.
Parking: er is plaats voor enkele auto's links van het Bezoekerscentrum, anders langs de straat.
Afstand: rondwandeling van 5,4 km, inbegrepen heen-en terug 2 x 150 meter tot aan de begrazingszone van het Land van Zuyl.
Wandelwegen: straat, gras- en bospaden, fietspad, betonweg door veld.
Bewegwijzering: oranje bolletjes.
Wandelbord: aanwezig, op de parking.
Rechts aan de parking liggen allerlei soorten gesteenten, Gelinden is bekend omwille zijn mergelgroeve.
De kalkmergel van Gelinden is ongeveer 58 miljoen jaar geleden afgezet in een vermenging van zout zeewater met zoet rivierwater, ideaal voor het fossiliseren van zee- en landplanten.
De groeve van Overbroek is een geologische vindplaats van wereldbelang, omwille van uitzonderlijk goed bewaarde fossiele.
Deze paleontologisch site heeft uitzonderlijke wetenschappelijke waarde, omdat ze een belangrijke biologische schakel vertegenwoordigen tussen de flora uit het Krijttijdperk en deze uit het oudste Tertiair - is een geologisch tijdperk dat volgt op de Krijttijd.
Binnen in het Bezoekerscentrum / Natuurhuis Haspengouw uitgebaat door Natuurpunt Aulenteer is er een permanente tentoonstelling te zien over 'Mergels van Gelinden'.
Hier ligt op tafels allerlei soorten gesteente, afkomstig uit de Mergels van Overbroek en uit de Haspengouwse gronden.
Een unieke waardevolle collectie fossielen is tentoongesteld in vitrinekasten.
De wandeling, volgen ongeveer honderd meter de Kleinveldstraat en gaan rechtsaf.
Wandelen langs de rand van voormalige voetbalvelden en bereiken zo natuurgebied Overbroek, deels natuurreservaat.
Dit is een natuurparel die door Natuurpunt Aulenteer wordt beheerd.
Hier aan de rand van de Herkvallei liggen natte valleigronden, ze bestaan uit een zone die onderhevig is aan mineraalrijke kwel.
Het gebied bestaat hoofdzakelijk uit natte hooilanden, riet- en zeggeveld.
Wandelen richting de vallei, verlaten even de wandelroute en volgen de wegwijzer met Land van Zuyl op.
Stappen langs de oever van de Herk, het kabbelend beekje zoekt zich hier een weg door de vallei.
We gaan tot aan het hekje van de begrazingszone.
Voor ons ligt het Land van Zuyl, bestaat uit de kalkgraslanden.
Deze zijn ontstaan door alkalische veen in de grond, is een zeldzaamheid in Vlaanderen.
De mergel zit hier niet diep onder het oppervlak en de kwel zorgt voor een vermenging van de mergel met het veen.
Het gebied herbergt kalk-minnende planten zoals moeslook, pinksterbloem, kattendoorn, wilde narcis, rapunzelklokjes, gulden sleutelbloem en verschillende soorten wilde orchideeën.
Zeldzame planten die hier te vinden zijn: naakte lathyrus en hokjespeul.
Land van Zuyl is erfgoedlandschap en Europees beschermd als onderdeel van Natura 2000-gebied 'Bossen en kalkgraslanden van Haspengouw'.
De Herkvallei boetseert hier duidelijk het landschap, de valleihelling is hier ongeveer 40 meter hoog en bestaat deels uit schrale kalkgraslanden afgewisseld met bos.
Keren op ons stappen terug en vervolgen de wandeling door het vochtige Vechthanenbosje tot aan de Overbroekstraat ter hoogte van een vijver of wachtbekken, linksaf.
Honderd meter verder hangt links een grote spandoek met de foto van de mergelgroeve op.
De mergelwand ligt hier achter de huizen, het gebied is niet toegankelijk.
Vanachter het afgesloten groene hekwerk is de mergelwand van verre te zien, is met de telelens iets dichterbij te halen.
De eerste vermelding van de mergelkuil te Overbroek dateert al van 1612.
Eertijds werden hier over een lengte van 300 meter drie groeven uitgebaat.
De witte mergel werd door de landbouwers destijds gebruikt als bodemverbeteraar.
Bij de opkomst van de kunstmeststoffen na de Tweede Wereldoorlog stopte men met de ontginning in een groeve.
Wij nemen aan de ander kant van de Overbroekstraat de bosweg en stappen langs de oever van de Herk die hier Molenbeek wordt genoemd.
Het natte bosgebied bestaat vooral uit populierenbos, ruigten en wilgenstruweel.
Verderop zitten we in natuurreservaat Egoven, heeft de naam van het nabijgelegen gehucht.
Wij volgen graspaden door de beemd van Egoven, hier staan planten die van een natte omgeving houden.
In de beemd staan onder andere koninginnekruid, dotterbloem, valeriaan en moerasooievaarsbek.
Infobordjes langs de wandelweg met leesvoer over beken, dood hout, de beemd, wilgen, takkenwal en knotbomen.
Midden in de beemd ligt ook een kleine poel, er zal wel leven in zitten ook al is er geen kikkergekwaak te horen.
Langs de oevers van de Grondelingenbeek verlaten we natuurreservaat Egoven.
Volgen een breed plankenpad langs de rand van weilanden.
De wandeling wordt daarna iets minder interessant, gaan op het fietspad langs de Bovelingenstraat en bereiken na 800 meter de Overbrouckerweg.
Dit is een betonweg die hier door open veld loopt, zien enkele laagstamboomgaarden afgewisseld met aardappelen en granen velden.
Wij winnen hoogte, er zijn prachtige vergezichten te zien op het glooiende Haspengouws landschap.
Het laatste deel van de betonweg is een holle weg, redelijk steile daling.
Komen uit op de Overbroekstraat en wandelen terug richting Bezoekerscentrum, hier sluiten wij af met een lekkere trappist.
Na een babbel met de man achter de toog, heeft hij gevraagd om reclame te maken over het ruim assortiment trappisten bieren die hier zijn te verkrijgen, ze hebben er alle trappistensoorten die er zijn.
Tips / opmerkingen: de bottenwandeling is een aanrader in het vroege voorjaar als de wilde narcissen er staan, dan is er een geel tapijt te zien van bloeiende narcissen in het Land van Zuyl (bewegwijzering groene rechthoekjes - 3 km).
Bezoekerscentrum-Natuurhuis Haspengauw is van februari tot en met augustus geopend op elke tweede en laatste zondag van de maand tussen 13.00u en 17.00u.
Een bezoek aan de mergelwand van dichtbij dat kan op 1 mei, Natuurpunt Aulenteer organiseert dan hun jaarlijkse Mergeldag.
Wie door het jaar de mergelwand wil bezoeken onder begeleiding kan een afspraak maken via: info@aulenteernatuurpunt.be.
Start / ligging: aan Kasteel Litzberg, Hoeveweg 145 in Lanklaar, deelgemeente van Dilsen-Stokkem.
Binnen de fusiegemeente Dilsen-Stokkem is Lanklaar de meest zuidelijke deelgemeente.
Het is een bosrijke gemeente waarvan 60 procent van de oppervlakte bestaat uit natuurgebieden en bossen.
Afstand: rondwandeling van 3,2 km.
Wandelwegen: boswegen.
Bewegwijzering: groene rechthoekjes.
Wandelbord: aan de zijkant waar het fiets- en wandelpad begint.
Het Lanklaarderbos maakt deel uit van het grotere project Terhills (de vorige benaming was Connecterra) en is gelegen in het Nationaal Park Hoge Kempen.
Het Lanklaarderbos is ongeveer 100 ha groot en bestaat vooral uit naaldbomen.
Vroeger maakte het Lanklaarderbos deel uit van het bebost gebied ‘Bois de Stockem’.
Het bos werd rond 1850 geheel ontbost en vormde toen de Lanklaerheide, een uitgestrekt heidegebied.
Met de komst van de koolmijnen werd in de 19e eeuw het gebied kunstmatig bebost met naaldhout en meer specifiek de grove den.
Wij starten de korte boswandeling, volgen ongeveer tweehonderd meter het wandelpad langs het fietspad en slaan dan rechtsaf de Lanklaarse bossen in.
Hier is het meteen klimmen en dalen over enkele hellingen, de steilrand van het Kempens Plateau ligt hier in de buurt, maar we krijgen hem niet te zien.
Deze steilrand is ongeveer 300.000 jaar geleden ontstaan, is een ophoging van grind en keien afkomstig van de Maas.
Destijds in de ijstijden was de Maas een kilometers brede gletsjerrivier, met een enorme stroomkracht werd miljoenen tonnen puinsteen meegesleurt tot hier.
Door erosie zijn hier keien en grind weggerold en is er korte holle (bos)weg ontstaan.
Opgelet voor valpartijen, de volgende stevige daling is bezaaid met losse stenen en puin.
Verderop wandelen we langs de hoge afsluitingsdraad van het bosreservaat waar men berken en zomereiken heeft aangeplant.
Het gebied is hier afgesloten om te kijken hoe de bossen evolueren als de mens niet tussenkomt.
Dieper in het bos liggen enkele weekendhuisjes, voor wie rustig wil wonen, eentje is te koop.
Ook een open ruimte wordt gepasseerd, een weggekapt bos onder de hoogspanningsmasten, hier groeit sporadisch terug heide.
Terug uit het bos aan de Hoeveweg ligt de Bressedreef.
Wij nemen nog even een kijkje aan de Kasteelhoeve, deze is via de mooie gekasseide Mechelse dreef te bereiken.
Het Château de Litzberg was eigenlijk een villa, gebouwd in 1868 maar is tijdens WO II volledig vernield en afgebroken.
Wat wel bewaard bleef was de aanpalende Kasteelhoeve Litzberg.
Deze kasteelhoeve werd in 1987 sterk gerenoveerd en getransformeerd naar 'Hostellerie La Feuille d'Or.
Een ander deel van de gebouwen zijn verbouwd tot restaurant en feestzaal onder de naam Château De Litzberg.
De fraaie vierkantshoeve heeft een mooi binnenplein met groot terras en een prachtige tuin.
Tips / opmerkingen: deze korte boswandeling is afgeraden voor mensen die slecht ter been zijn.
Het is ook opletten voor snelle mountainbikers, deel van het wandelpad is ook MTB routes.
Wandel datum: zaterdag 15 juli 2023, korte schaduwrijke boswandeling, ideaal bij 28°.
Parking: parkeerterrein tegenover de hoofdingang van het onthaalcentrum de Hoge Rielen.
Afstand: rondwandeling van 8 km.
Wandelwegen: verharde en onverharde bos- en zandwegen.
Bewegwijzering: wij volgen de verschillende wandelknooppunten (wkp) van wandelnetwerk Antwerpse Kempen.
De door ons afgewandelde wkp: start aan wkp 38 - 39 - 8 - 87 - 90 - 48 - 91 - 9 - 47 - 38.
Wandelbord: is niet aanwezig, wandeling is te downloaden:
De Hoge Rielen was ooit militair domein, is vandaag het eigendom van de Vlaamse gemeenschap.
In dit natuurgebied van 230 ha vind men onder dezelfde naam een van de grootste jeugdverblijfcentra van het land.
Aan de Hoge Rielen zoeken we ter hoogte van de toegangspoort aan de rotonde het eerste wkp 38 op.
Volgen de Molenstraat die na het oversteken van de Grote Calie overgaat in Kaliebaan.
Rechts ligt de Kazerne van Tielen, de thuisbasis van het Derde bataljon Parachutisten Tielen.
Zo lijkt er op het eerste gezicht weinig activiteiten plaats te vinden.
Over het voortbestaan van de kazerne in Tielen bestond vele jaren onzekerheid, maar ze blijft voorlopig behouden.
De kazerne kreeg in 1982 de naam "KWARTIER KAPITEIN PIERRE GAILLY", naar de bekende officier die gedood werd te Chatkol in Korea op 20 maart 1953.
Voorbij het militair terrein nemen wij het Gaillypad en zitten wij spoedig in de pure natuur.
Afwisselend zien we beemden en graslanden die al dan niet als hooiland gebruikt wordt.
Links en rechts staan nog oude verbodsborden met militair domein verboden toegang op, zijn niet meer van toepassing.
Verderop gaan we langs de oever van de Grote Calie en bereiken deelgebied De Balderij in de Calievallei.
De vallei was eeuwenlang een open landschap met beemden, maar naar WOII was het gebruik van beemden economisch niet langer interessant, zo evolueerden de beemden langzaam tot bos.
De Calievallei ligt in het stroomgebied van de Grote- en Kleine Caliebeek, is een van de grootste (laag) veengebieden van de provincie Antwerpen.
Wandelen er door het prachtige vijvergebied, in de jaren 1960- 1970 zijn hier visvijvers aangelegd in functie van recreatieve visvangst.
Een deel van de vijvers zijn oude turfputten, in de 19de eeuw was het een belangrijk turfwinning en ijzererts ontginningsgebied.
Het erg laag gelegen beekdal staat onder invloed van toestromend ijzerrijk grondwater en is een waardevolle natuur- en kwelgebied.
De Calievallei is Europees beschermd en is belangrijk voor veel dieren- en plantensoorten, vooral water- en moerasvogels voelen zich hier thuis.
De beheerder is het Agentschap voor Natuur en Bos, ze hebben er talrijke natuurherstelwerken uitgevoerd.
Zo is er voor wandelaars voorlopig een korte omleiding voorzien aan de vijvers wegens werken aan de dijken.
De dijken worden er afgegraven tot zachte hellende oevers.
Door de oeverzones natuurvriendelijk in te richten ontwikkeld er zich een gevarieerde oevervegetaties: riet, zegge, lisdodde, gele lis, grote kattenstaart, enz....
In de nabije toekomst komen er meer bruggetjes en plankenpaden in het natuurgebied waardoor er extra wandelmogelijkheden komen.
In het najaar komt er ook een vogelkijkhut en uitkijktoren aan de vijvers.
Verderop loods een zandweg ons door het aansluitende deelgebied Volkers dat bestaat uit ondoordringbare broekbossen, wilgenstruwelen en ruigtes.
Voorbij Volkers volgen we een betonweg door landbouwgebied Kleine Winkel en hebben enkele vergezichten op de omgeving.
Via veldwegen bereiken we het Rielenbroek ook wel Rielens Gebroeckt genoemd, dit natuurgebied maakt ook deel uit van de Calievallei.
Het Rielenbroek bestaat uit houtkanten en moerasbossen afgewisseld met poelen waarvan sommige zelfs drijfzand bevatten.
Dieper in het moerasbos volgen we het plankenpad door het elzenbroekbos.
Uit het bos steken wij de Roeikensloop over is een beekje op de overgang van het Rielenbroek en de akkerlanden van Roeyken.
Via een betonnen fiets- en wandelpad door Roeyken wandelen we terug richting Hoge Rielen.
Tips / opmerkingen: opgelet in regenperiodes zijn hier hoge schoenen of laarzen sterk aangeraden.
Wat is veen en het verschil van laagveen en hoogveen:
Wandeldatum: tijdens mijn korte vakantie in Kasterlee in de Pinksterweek 2023, zonnige week.
Start / ligging: aan Brasserie Corsendonks Hof, Corsendonk 2 Oud-Turnhout.
Parking: tegenover de brasserie.
Afstand: rondwandeling 7 km.
Wandelwegen: dreven, zand- en veldwegen.
Bewegwijzering: we volgen de verschillende wandelknooppunten (wkp) van wandelnetwerk Antwerpse Kempen.
De door ons afgewandelde wkp: start aan wkp 83 naar 84 - 85 - 30 - 86 - 87 - 88 - 86 -31 - 83.
Wandelbord: niet aanwezig, wandelroute is te downloaden:
Startplaats is het stijlvolle Corsendonks Hof, de brasserie opende haar deuren in 1983 en heeft dus niks te maken met de iets verderop liggende priorij.
De naam is ontleend aan de rustige landelijke omgeving van het grondgebied Corsendonk.
Het sfeervolle interieur bevat ornamenten uit oude kastelen en kerken (was niet open wegens sluitingsdag).
Na ongeveer 500 meter wandelen bereiken wij de historische site, Priorij van Corsendonk.
Geschiedenis: de Priorij van Corsendonk heeft een indrukwekkende en veelbewogen geschiedenis die begint in de veertiende eeuw.
In 1395 werd de priorij van Corsendonk, met twaalf reguliere kanunniken van Sint- Augustinus, gesticht op gronden van Maria van Brabant dochter van hertog Jan III van Brabant.
De gebouwen die er vandaag nog terug te vinden zijn gaan terug tot de eerste helft van de 16de eeuw en de 17de eeuw en zijn gelegen binnen een omwald domein.
In de loop van de 19de eeuw moest de priorij plaats maken voor het zogenaamde ‘Hof Corsendonck’, een kasteel in neoclassicistische stijl met park.
De priorijgebouwen werden sterk aangepast en verbouwd en ook de kloostertuin kreeg een nieuw gezicht.
In 1968 koopt de ondernemer Fernand Nédée de priorij en begint aan de restauratie.
De nieuwe eigenaar wilde het overgebleven vervallen kloostercomplex ( de kerk en oostvleugel waren ondertussen al verdwenen) op de juiste manier restaureren en zo Corsendonk opnieuw tot leven brengen, wat is gelukt.
De gebouwen van de priorij zijn sinds 1971 beschermd en sinds 1975 is er een conferentiecentrum in ondergebracht, later werd er een hotel aan toegevoegd.
Passeren eerst het poortgebouw met Vrouwenhuis en aanpalend Kinderhuis gelegen aan de geordende kloostertuin.
Volgens jaarankers gebouwd in 1631 in traditionele bak- en zandsteenstijl.
Binnen de omheiningsmuur ligt het hoofdgebouw, L-vormig kloostergebouw met korte westvleugel en langgerekte noordvleugel, gebouwd in laatgotische en traditionele bak- en zandsteenstijl.
Gevestigd in de noordvleugel: monumentale kapittelzaal met opvallende spitsboogvensters die voorzien zijn van glas in lood en de geheel intact gebleven kelderruimte met prachtige gotische keldergewelven.
De noordvleugel is tegenwoordig restaurant en feestzaal, jammer maar helaas het interieur niet kunnen bezoeken, er was een privéfeestje bezig, niet toegankelijk voor niet uitgenodigde, is wel te begrijpen.
In de schaduw van de noordvleugel ligt het fraaie Gastenhuis, dat vroeger dienst deed als verblijfplaats voor reizigers die bij valavond nog geen verblijfplaats hadden gevonden.
Verderop staan verspreid over het domein van circa 8 ha ook enkele nieuwere gebouwen, waarschijnlijk zijn dit de hotelkamers.
Bij het verlaten van het domein aan de mooie beukendreef met walgracht bevindt zich nog het gerestaureerde Lekenhuis.
Er tegenover ligt een appelplantages van 16 hectare groot van fruitbedrijf Corso bvba.
Wij wandelen rechtdoor, maar wie wil kan hier de wegwijzer volgen naar de ongeveer 200 meter verderop liggende Corso selfservice shop voor aankoop van appels of fruitsap.
Wij volgen de dreef tot aan wkp 85, hier stroomt de Wamp door het landschap.
De Wamp vormt hier de grens tussen Oud-Turnhout en Retie en is een zijrivier van de Kleine Nete in het stroomgebied van de Schelde.
Tussen de wkp 30 en 86 gaan we via dreven en veldwegen door agrarische gebied dat bestaat uit akker- en weilanden.
Daarna volgen we de zandwegen langs en door het Pidpa - bos, het domein van drinkwatermaatschappij Pidpa dat sinds 2018 werd opengesteld.
Onderweg krijgen wij in de verte een uitzicht op het oude gehucht Kinschot, bestaat uit verschillende woonstalhuizen en hoeves.
Via een brede mulle zandweg gaat de wandelroute terug richting Corsendonk.
Op het eind van de wandeling passeren we nog het vroegere molenhuis van de verdwenen Molen van Corsendonck.
De houten korenwindmolen die hier ooit stond werd in 1846 verplaatst naar Schoonbroek, werd er in 1932 afgebroken.
Het molenhuis uit de 19de eeuw was een tijdje een hoeve en dient heden enkel als woonfunctie, bestaat uit woonstalhuis, bakhuisje, dwarsschuur en stalletje.
Tips / opmerkingen: een deel van het Pidpa-bos was tijdelijk afgesloten wegens onderhoudswerken.
Goed om te weten: ooit stond op het domein ook een brouwerij en mouterij waar het succesvolle Corsendonk bier werd gebrouwen.
Ten gevolge van de Franse Revolutie in 1784 werd de priorij en brouwerij gesloten.
Pas vanaf 1906 werd het brouwen terug hervat in de Priorij Corsendonk door brouwerij Keermaekers onder de naam Patersbier, de productie gebeurt tegenwoordig in brouwerij Bocq in Namen.
Wandeldatum: tijdens mijn korte vakantie in Kasterlee in de Pinksterweek 2023, zonnige week
Kasterlee ligt halfweg tussen Geel en Turnhout, is de toeristische groene parel in de Antwerpse Kempen, wordt gedomineerd door naaldbossen, vennen, heidevelden en zandduinen.
Parking: aan de Waaiberg.
Afstand: rondwandeling van 8,3 km.
Wandelwegen: straten in het centrum en onverharde wegen in de Netevallei.
Bewegwijzering: wij volgen de verschillende wandelknooppunten (wkp) van wandelnetwerk Antwerpse Kempen.
De door ons afgewandelde wkp: vanaf de parking richting - 3 - 72 - 20 - 70 - 71 - 69 - 68 - 63 - 62 - 6 - 5 - 64 - 2 - 1 - 3.
Wandelbord: aan de parking.
Aan de achterkant van de parking loopt een bospad richting knooppunt 3.
Hier staat aan de Waaiberg de in 2020 gerestaureerde Keesesmolen, is wettelijk beschermd als cultuurhistorisch monument.
De windmolen opgericht rond 1650 kwam na verschillende omzwervingen op zijn huidige locatie terecht en is sinds 2011 eigendom van de gemeente Kasterlee.
De terug maalvaardig gemaakte windmolen is een typisch Kempense standaard- of staakmolen met een open voet.
Aan de voet van de molen ligt op een omhaagd terrein het Heemerf.
Het is een klein openluchtmuseum met gebouwen in bouwstijl en leefwijze van de Kempenaar einde van de 19de en begin 20ste eeuw.
Er staat een langgevelhoeve, langschuur, bakhuis, biehal en karkot (erf was spijtig genoeg afgesloten).
Wandelen richting gehucht Houtum en passeren er de Watermolen van Houtem, gelegen op een eilandje aan de rivier Kleine Nete.
De Oudste vermelding van een molen gaat terug tot 1248 als banmolen die in het bezit kwam van de abdij van Tongerlo, na verwoesting in 1583 herbouwd in 1593.
Molen en sluis verbouwd in 1921, onder meer het oorspronkelijke houten waterrad vervangen door een metalen, restauratie na de Tweede Wereldoorlog en molen stilgelegd in 1956.
Onderslagmolen met bijhorende molengebouw zijn grondig gerestaureerd en uitgebreid ten behoeve van de horecafunctie, is tegenwoordig hotel-restaurant.
Via een onverharde zijweg aan de Hinnekensbergen bereiken wij de Kleine Nete.
De Kleine Nete ontspringt in het Reties Goor en maakt met zijn zijrivieren deel uit van het Scheldebekken.
Vervolgens stroomt ze door de Kempen tot Lier, waar ze samenvloeit met de Grote Nete en de Beneden Nete vormt.
Het water van de Kleine Nete is een van de meest natuurlijke rivieren in Vlaanderen met een goede waterkwaliteit ondanks de typische bruine kleur.
Hier in het stroomgebied van de Kleine Nete vindt men een dertig vissoorten zoals blankvoorn, baars, meerval, paling, karper, snoekbaars en riviergrondel.
Maar er zitten ook uiterst zeldzame soorten zoals de kleine modderkruiper en rivierdonderpad.
Er staan twee infoborden aan de oever: 1-over de werking van de vistrap, 2-over de vissoorten in de Nete.
Er is hier in de omgeving van de stuw een vistrap aangelegd, om het visbestand op peil te houden moeten de vissen stroomopwaarts kunnen zwemmen, op zoek naar paaiplaatsen.
Over de brug ligt de Stuw van Kasterlee, de stuw met twee kleppen dient om overstromingen stroomopwaarts te verminderen en een regeling van het waterpeil te verkrijgen.
Beginnen aan het traject langs de oevers van het water.
Het is een zonnige dag en dan wordt er gekajakt op de Nete, regelmatig komen we kajakkers tegen.
Een boer legde ooit een bruggetje over de Kleine Nete om zo aan de overkant te geraken, 'Mil' noemde men die landbouwer, vandaar de naam Millekesbrug.
Dit bruggetje was voor meerdere mensen interessant en na verloop van jaren werd het wandelbruggetje door de gemeente Kasterlee opgewaardeerd.
Sindsdien is het bruggetje een idyllische plek over de Kleine Nete, steken het brugje over en wandelen op de andere oever.
Links tussen de bomen krijgen we in de weilanden de watertoren van Kasterlee te zien.
Tussen wkp 68 en 63 verkennen wij de Netevallei met uitzicht op gras- en akkerlanden en deels langs de bosrand van een privébos.
Op de akkergronden staan pas geplante of gezaaide gewassen, men moet al een planten- of gewassen kenner zijn om te weten wat er staat.
Maar misschien is er ook een pompoenveld te zien, Kasterlee staat bekend als Pompoendorp.
Steken terug de Nete over via de betonnen Terlobrug en volgen de Desselsebaan tot aan wkp 62.
Tussen wkp 62 en wkp 64, een zanderige veldweg langs landbouwgronden van gehucht Oosteneind, passeren een staakkapel.
Op het volgende kruispunt staat rechts geflankeerd door twee linden de bakstenen Sint-Rochuskapel.
De eerste kapel werd in 1762 gebouwd, na afbraak - tweede kapel midden 19de eeuw, is door ongeval verwoest in 1982 en herbouwd in 1983.
Sint-Rochus is de patroonheilige die aanroepen wordt in tijden van besmettelijke ziekten.
Wandelen langs de weg Houtum en Netestraat en komen terug uit op de Waaiberg en parking.
Tips / opmerkingen: Heemerf de Waaiberg is elke tweede zondag van de maand open te bezoeken van 14 tot 17 uur, toegang is gratis.
Vlakbij zijn er talrijke wandelmogelijkheden op het domein van de slapende reus dat bestaat uit de Kabouterberg, Zwarte Berg en Hoge Mouw.
In het glooiende landschap van de Kempense Heuvelrug ligt de reus te slapen, een gigantische sculptuur van designer Gijs Van Vaerenbergh (niet bezocht).
Foto 16, standbeeld van de pompoen staat op de Markt van Kasterlee.
Wandeldatum: tijdens mijn korte vakantie in Kasterlee in de Pinksterweek 2023, zonnige week.
Met de rug naar de kerk wandelen we aan de parking de trappen af naar de lager gelegen perenplantages, linksaf graspad volgen.
Ondertussen is de bloeitijd van de peer al een maand voorbij en is het vruchtbeginsel ontwikkeld tot kleine peervormige vruchtje.
Met rechts appel- en perenplantages en links mooi uitzicht op Jesseren maken we een ommetje langs de achterkant van de huizen en komen uit op de Jesserenstraat.
Passeren enkele hoeves en gaan linksaf de Rekstraat in, was vroeger een veldweg is nu een betonnen verkavelingsweg.
De betonweg loopt hier door de velden, afwisselend wandelen we langs fruitplantages en akkerland.
Lichtjes stijgend winnen wij hoogte en zijn er prachtige vergezichten te zien op het glooiend landschap.
Op een bepaald moment is in de verte zelfs een schim van de Basiliek van Tongeren waar te nemen.
Passeren Wijndomein Cuvelier, een kleine wijngaard, hier is de Chardonnay druiveras aangeplant.
Het is een vroegrijpe druif die resistent is tegen kou en tegen warmte, levert een droge witte Chardonnay wijn op.
Verderop verkennen we het natuurgebied Het Waerdeveld.
Schapen zorgen hier voor begrazing in het heuvelachtig gebied, dat bestaat uit hoogstamboomgaard en enkele ruigere percelen waardevolle graslanden.
Er is hier door Natuurpunt een natuurbeheerplan opgesteld om de graslanden te herstellen.
Om deze doelstelling te bereiken en een soortenrijk en een structuurrijk grasland te bekomen zal een maaibeheer zonder enige bemesting of andere bewerking toegepast worden.
Via draaipoortjes verlaten we het natuurgebiedje en nemen een veldweg richting Fruitbedrijf Wilderhof.
Het fruitbedrijf kweek hier op grote schaal klein-fruit onder kassen- en folietunnels.
Klein-fruit is de verzamelnaam voor vruchten die groeien aan struiken, hier teelt men aardbeien, bramen, frambozen, stekel- en blauwe bessen.
Nemen aan de achterkant van het fruitbedrijf een veldweg die loopt langs de schilderachtige groene valleitjes van de Bollenbeek en de Marmolbeek.
Komen daarna uit in het plaatsje Haren, hier staat aan de Singelstraat de Sint-Pieterskerk.
Van het charmant kerkje valt niet veel te zien, staat volledig in de steigers voor restauratie.
Het eenbeukig kerkje met gotische schip is uit de 15de eeuw, rust op een romaanse onderbouw, is laatste kwart van de 18de eeuw volledig heropgebouwd in baksteen met voorgevel in mergelstenen speklagen.
Voorbij de Singelstraat zitten we op onverharde paden, wandelen langs hagen, houtkanten, populierenbosjes en ruigtes.
Via trappen bereiken we de oude spoorbedding van spoorlijn 23, tracé Drieslinter -Tongeren, omgevormd tot toeristisch wandel- en fietspad.
Hier ligt rechts een uitkijkplatform met weids uitzicht op Natuurgebied de Herkwinning.
De Herkwinning is een oude vierkanthoeve aan de rand van het natuurgebied , gaf haar naam aan het natuurgebied, hoeve niet gezien.
Het lagere gelegen dal bestaat vooral uit waterrijke weilanden, zogenaamde beemden met poelen.
Tegen de wand hangen verschillende infopanelen: over de flora en fauna in het gebied en info over de geschiedenis van spoorlijn 23.
De spoorbedding waarvan de berm nogal weelderig is begroeid brengt ons terug richting Jesseren, passeren eerst het goederenstation.
Het goederenstation bediende de stroopfabriek "Grande Siroperie Limbourgeoise" die aan het stationsplein gevestigd was, de fabriek werd in 1999 afgebroken.
Het voormalig station van Jesseren is gebouwd in 1891, na de sluiting van de spoorlijn in 1957 werd het gebouw verkocht en ingericht als een café, tegenwoordig is het een woning.
Op de achtergrond zien we de gekanteelde toren van een ruime villa, in eclectische stijl gebouwd, gedeeltelijk omringd door een ommuurd parkje.
De villa die in de volksmond ook het Kasteel van Jesseren wordt genoemd is gebouwd in 1890 door burggraaf Vincent de Kerckhove de Varent, toenmalige eigenaar van de stroopfabriek "Grande siroperie Limbourgeoise".
Via de Weg Gors - Opleeuw bereiken we terug de Jesserenstraat.
Aan de Jesserenstraat 83 ligt Hoeve Martin, is aanduiding alsbeschermd dorpsgezicht.
De vierkanthoeve is een semi-gesloten hoevecomplex met een woonhuis en poortvleugel uit de eerste helft van de 18de eeuw.
Een 17de-eeuwse schuur en een stalvleugel die in de kern opklimt tot de eerste helft van de 18de eeuw.
Aansluitend ten noorden van de hoeve ligt achter een meidoornhaag de notelaarboomgaard voor eigen consumptie.
Wandelen richting kerk, de huidige Heilige-Kruisverheffingskerk van Jesseren werd tussen 1720-1723 gebouwd, waarvan het middenschip en het koor nog bestaan.
In 1852 werd het westwerk met voorstaande toren gebouwd, en in 1937-1938 werd de kerk uitgebreid met zijbeuken en een linker zijkoor en werd ook de toren geflankeerd door zijkapellen.
Zowel boven het portaal als in de westgevels van de zijkapellen bevinden zich nissen waarin een heiligenbeeld is geplaatst.
Tips / opmerkingen: aan het wandelbord vertrekt nog een tweede wandeling van 12,5 km, gaat richting nabijgelegen kerkdorpje Piringen - gele rechthoekjes volgen.
Meer info over de geschiedenis van het Fruitspoor of spoorlijn 23:
Foto 12 hieronder, de Sint-Pieterskerk van Haren, foto - rechterkant in steigers / foto -linkerkant uit mijn archief.
Wandeldatum: zaterdag 13 mei 2023, zonnige dag, wandeling gemaakt met broer Johan.
Start / ligging: aan de kerk in het centrum van Kortenaken.
Kortenaken is een typisch landelijke gemeente, ligt in de regio Hageland, dat is de heuvelende vierhoek tussen Leuven, Aarschot, Diest en Tienen.
Parking: voor de kerk op het Dorpsplein.
Afstand: rondwandeling van 5,2 km.
Wandelwegen: af en toe straat, rest grotendeels onverharde wegen.
Bewegwijzering: zeshoekige bordjes met Liefkensrode wandeling opgedrukt en richtingspijl (zie foto 4).
De eerste bewijzering staat tegenover de kerk, aan de andere kant van de straat.
Wandelbord: niet van toepassing.
De Sint-Amorkerk van Kortenaken is gelegen op een heuvel en omgeven door het oude kerkhof met kerkhofmuur.
De driebeukige laatgotische kerk uit de 16de eeuw is opgetrokken in baksteen en deels ijzerzandsteen met daartussen witte speklagen.
De Sint-Amorkerk werd tussen 1906 - 1911 gerestaureerd en vergroot.
In de linkerhoek van het kerkhof staat een mooie Lourdesgrot.
Wij wandelen het Dorpsplein af en steken de Velpebrug over, hier stroomt de Velpe, is een zijriviertje van de Grote Gete.
Voorbij de brug zitten we op de Krawatenstraat en slaan er tegenover huisnummer 24 een onverhard pad in.
Het smal wandelpad loopt langs de achterzijde van woonhuizen met koterijen tot aan de Borgveldstraat.
Hier ligt het Borgveld een agrarisch gebied dat bestaat uit akkers en laagstamboomgaarden, vooral perenplantages.
Kortenaken is de derde grootste perengemeente van België.
Een veldweg leidt ons verderop tot aan de ingang van het Molenbos.
Doorkruisen het Molenbos, het 6 ha groot bos bestaat voornaamlijk uit eiken.
Uit het bos loods de bewegwijzering ons samen met de gele bordjes van voetweg 59 langs paardenweides en via bos tot aan het Hof van Liefkensrode.
Het Hof van Liefkensrode is een monumentale gesloten hoeve, werd vermoedelijk gesticht rond 1284 door Hendrik Liefkint, schepen van Diest en stichter van het Liefkint godshuis.
De huidige hoeve is witgeschilderd, de volledige zuidelijke vleugel wordt ingenomen door het woongedeelte, dateert uit de 17de eeuw.
In de noordvleugel bevinden zich ook een kapel en het fraaie centraal poortgebouw.
In de tweede helft van de 18de eeuw werden de vier losstaande vleugels samengevoegd tot een gesloten hoeve.
Tegenover de hoeve staat nog een oude bouwvallige schuur, het voormalige wagenhuis.
Volgen de Liefkensrode straat tot aan het volgende kruispunt, slaan rechtsaf, aangeduid als voetweg 1, een modderige bosweg.
Voetweg 1 vormt hier de grenslijn, links ligt Loksbergen is de provincie Limburg en rechts Kortenaken is Vlaams Brabant.
Na een daling langs de rand van een privébos komen we uit aan een picknicktafel, volgen de Lapstraat en bereiken verderop de Molenhoeve.
Over de Molenhoeve is weinig bekend, de hoeve heeft zijn naam te danken de voormalige molen die hier ten westen van de Lapstraat was gelegen.
De houten korenwindmolen uit 1830 die hier ooit stond is na een brand in 1865 niet meer heropgebouwd.
Vanaf de veldweg aan de achterkant van de Molenhoeve hebben wij mooie vergezichten op de dorpskern van Kortenaken en op Pachthof van Compenrode.
Het historisch Pachthof van Compenrode ligt aan de Lapstraat 21.
Is een gesloten hoeve uitgevoerd in baksteen met natuurstenen elementen en bestaande uit een woonhuis, dwarsschuur, stallen, karrenhuis en opslagruimtes.
De hoevesite, tegenwoordig een veeteeltbedrijf heeft een rijke geschiedenis met een eerste vermelding in de 17de eeuw.
De gebouwen evolueerden in de 19de eeuw tot een quasi gesloten opstelling, en kregen hun huidige uitzicht in de 20ste eeuw.
Opvallend is de boerenwoning met rechthoekige toegangspoort en rechthoekige vensters die voorzien zijn met fraaie raamluiken.
Tegenover de hoeve liggen uitgestrekte weilanden.
Steken in de Lapstraat de Velpe terug over en slaan aan het volgende kruispunt rechtsaf.
Zitten op de Diestsestraat en slaan spoedig rechts een veldweg in.
Wandelen aan de rand van de Velpevallei, met schitterende vergezichten op de brede groene vallei.
Voor we het Dorpsplein terug bereiken passeren we eerst nog een nieuwe kleine wijngaard.
De Hagelandse wijnbouw zit al een tijdje in de lift, volgens het infopapier tegen een paal is hier de Muscaris een witte druivenras aangeplant.
De witte Muscaris wijn kan omschreven worden als zeer fris en fruitig met aangename typische aroma van muskaat.
Tips / opmerkingen: opgelet, het nieuw wandelbord dat er staat Wandelnetwerk Vlaams-Brabant/Kortenaken en omgeving is voorlopig nog niet van toepassing.
De wandelknooppunt-paaltjes staan er nog niet, de knooppunten in de nabije toekomst zijn - 812 - 806 - 805 - 813 - 812, wandelplan:
Meer info over de verdwenen korenwindmolen van Kortenaken:
Wandeldatum: vrijdag 5 mei 2023, onweerachtige dag, geluk gehad, dreigende wolken maar geen onweer boven Kortenaken.
Start / parking: op de grote randparking 19 aan het Colmonterveld, gelegen aan Sint Pieter (straat), ligt op honderd meter van de Paterskerk.
Afstand: rondwandeling van 7,9 km, heen- en terug parking niet meegerekend.
Wandelwegen: onverharde en erg modderige paden in natuurgebied Oude Weerd, jaagpad, straten en veldwegen.
Bewegwijzering: gele zeshoekjes.
Wandelbord: langs de parking.
In de omgeving van de Paterskerk volgen wij de Walstraat.
In de Walstraat is links een deel van de historische stadsmuur te zien, het gaat om de oude stadsomwalling.
Via een doorsteek tussen huizen bereiken we de Leon Hermanslaan.
Hier ligt in een park het Domein Reckheim, was ooit een Rijksgraafschap met rechts Kasteel d' Aspremont-Lynden.
Het kasteel dateert uit 1596, is opgetrokken in typische Maaslandse renaissancestijl en bezit drie hoektorens.
Links in het park ligt het voormalige Rijkspsychiatrisch Centrum.
Bestaat uit het negentig meter lange monumentale dagverblijf waarin oorspronkelijk de eet- en slaapzalen van de patiënten bevinden, maar er is ook een cellenblok voor eenzame opsluiting voor onhandelbare patiënten.
Sinds 2018 start men er een nieuwe zorgeenheid op, namelijk Forensische zorg 4, deze afdeling biedt een forensische psychiatrische behandeling.
De doelgroep bestaat uit volwassen mannen, met een interneringsstatuut, een (licht) verstandelijke beperking en mogelijks een psychiatrische problematiek.
Voorbij Het Nieuw Hospitaal 9de Kwartier, een modern gebouw van het Rijkspsychiatrisch Centrum komen we uit op de Oude-Weerdstraat.
Spoedig volgen we een erg modderig wandelpad door de Oude Weerd, een voormalig grindwinningsgebied wordt hier beheerd door Natuurpuntafdeling Lanaken.
Het ongeveer 30 hectare groot natuurgebied bestaat groot deels uit graslanden, ezels zorgen voor de begrazing (niet gezien).
Verder zijn er poelen, houtkanten, wilgenbos, struweel en natte ruigten en een hoogstamboomgaard te zien.
Het natuurgebied was in een ver verleden een deel van de bedding van de Maas die ondertussen is verland, verland betekend: langs natuurlijke weg in land veranderen.
Na ons bezoek aan de Oude Weerd komen we uit aan de Zuid-Willemsvaart.
De Zuid-Willemsvaart is 122 km lang, vernoemd naar koning Willem I van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, een van de voortrekkers van het project.
Een uitbreiding van de belangrijkste vervoerswegen, indertijd de waterwegen, moest de ontsluiting van het Zuiden en de handel in het Noorden bevorderen.
De "Willemsvaart" ging destijds bijvoorbeeld een korter en vooral betrouwbaarder alternatief voor de Maas vormen, tot dan de belangrijkste verbinding tussen de industrie rondom Luik en de grote handelsplaatsen.
Volgen het jaagpad tot aan de Brug van Boorsem en krijgen ondertussen links in de verte de Stormvogelmolen te zien.
De prachtig gerestaureerde windmolen dateert uit 1858 en is ook terug technisch maalvaardig gemaakt.
De molen wordt gekenmerkt door haar witte romp en haar rode, groene en witte wieken en de koepel waar de kleine stormvogel de windrichting bepaalt.
Stappen over de Brug van Boorsem en nemen het jaagpad rechts.
Via de Grotestraat bereiken we bijna de dorpskern van Boorsem maar slaan er voor rechtsaf de Langeweidestraat in.
Steken er de Zijpbeek of Ziepbeek over, het beekje stroomt ook door Oud-Rekem waar ze in vroegere tijden dienst deed als stadsgracht.
Voorbij de beek nemen we rechts een veldweg langs akkers, weilanden en plantages.
Rechts liggen nog enkele oude grindplassen, ze worden tegenwoordig als waterberging gebruikt.
De veldweg komt uit op de Uikhoverstraat, het Maasdorpje Uikhoven is hier in de verte te zien.
Verderop nemen we rechts de Kupweg, waarvan het eerst deel veldweg is.
Passeren er boomgaarden en vervolgens paardenweides.
De Pastoor Goosenslaan brengt ons terug tot aan het jaagpad langs de Zuid-Willemsvaart.
Verderop wandelen we over de Brug bij Rekem, de brug maakt deel uit van de Populierenlaan.
Vanaf de brug hebben we nog een prachtig uitzicht op het historisch kasteel van Oud-Rekem.
Via de Kanaalstraat bereiken we terug het oude centrum van Rekem.
De Herenstraat is bekend om zijn karakteristieke 19e-eeuwse herenhuizen en stadshoeven die veelal voorzien zijn van inrijpoorten.
Tips / opmerking: het dorpje werd in 2008 uitgeroepen tot het mooiste dorp van Vlaanderen, zie ook Dorpswandeling - Oud-Rekem:
Voor degene die gewoon wat willen slenteren door de dorpsstraten, talrijke informatieborden geven meer uitleg over de bezienswaardigheden.
Voor wie een kortere wandeling wil maken en alleen de Oude Weerd wil bezoeken, kan de blauwe ruitjes volgen, 3,7 km.
De Oude Weerd kan men beter bezoeken na periodes van droogte, in natte periodes zijn hier laarzen aangeraden in plaats van wandelschoenen.
Wandeldatum: maandag 3 april 2023, prachtige zonnige wandeldag.
Het uitgestrekt bosgebied van 1100 ha ligt in het Regionaal Landschap Lage Kempen.
Tegenwoordig is het domeinbos een van de deelgebieden die behoren tot Bosland, het bevindt zich tussen de gemeente Kerkhoven en Eksel.
Afstand: rondwandeling van 6,4 km, toertje wandelen door de bomen niet meegerekend.
Wandelwegen: uitsluitend boswegen.
Bewegwijzering: oranje bolletjes.
Wandelbord: aan de ingang.
Bosmuseum Pijnven wil op een duidelijke wijze de geschiedenis van het Kempisch bos en de bosbouw weergeven.
De tentoonstelling die er te zien is geeft een beeld over de fauna en flora van de Limburgse Kempen met de nadruk op het bos als levensgemeenschap en op de principes van de bosbouw.
Er is eveneens een collectie houtsoorten te bezichtigen.
Museum was gesloten: is gratis te bezoeken elke zondag van mei tot september tussen 14- en 17 uur.
Aan de ingang van het bosmuseum is een imposante muurschildering te zien.
Het is een creatie van de jonge kunstenares Celine Dewit, die zich liet inspireren door de belangrijkste bewoners van Bosland.
Wij houden het museum aan de rechterhand en wandelen het klinkerpad af en zitten in het bos.
Het domeinbos is beplant met grove den en is eigendom van de Vlaamse Overheid en worden beheerd door het het Agentschap voor Natuur en Bos.
Vanaf de overdekte picknickplaats gaan we dieper het bos in, volgen brede en smalle boswegen kriskras door het enorme bos, de uitstekende bewegwijzering helpt ons niet te verdwalen.
Op verschillende plaatsen in het bos werden jonge boompjes en struiken geplant om het bos te verjongen, de houten afsluitingen dienen om ze te beschermen tegen reeën en kleine knaagdieren zoals haas en konijn.
Het nogal eentonige bos word in het begin- en op einde van de wandelroute afgewisseld met houten beelden van dieren, het gaat om de Bosbewonersroute.
De Bosbewonersroute is een leuke kinderwandeling van 2,4 km, kinderen moeten de dieren zoeken en via speelseopdrachten de vaardigheden van de dieren met zichzelf vergelijken.
De dieren van het bos die er staan: de wolf, vos, everzwijn, ransuil, ree, buizerd en nog enkele anderen.
Halfweg de wandeling krijgen wij een heideveld te zien, het wordt in stand gehouden door het Agentschap natuur en bos.
Het waardevolle stukje heide is het leefgebied van de heivlinder en gladde slang.
Een bezienswaardigheid is te vinden midden in het bos aan knooppunt 272 van het fietsroutenetwerk, het is de Ijzeren Paal.
De Ijzeren Paal is een geodetisch signaal, referentiepunt voor exacte afstands-en hoogtemetingen, werd opgericht door het Belgisch leger in 1851.
Vlakbij ligt Fietsen door de Bomen, een pad dat ook toegankelijk is voor wandelaars en joggers.
Het uniek toeristich project is in de zomer van 2019 geopend, het fiets- en wandelpad van 3 meter breed is een 700 meter lange fietsbrug die bestaat uit een dubbel cirkel met een doorsnede van 100 meter.
De brug stijgt geleidelijk 3-4 % tot 10 meter hoogte in de kruinen van de naaldbomen, daarna daalt het pad met dezelfde hellingsgraad.
Bijna op het eind van de wandelroute passeren wij de FORBIO-site, een wetenschappelijke site van 8 ha, maakt deel uit van een internationaal experiment rond bomen en biodiversiteit.
Hier werden vijf boomsoorten op verschillende manieren gemengd aangeplant eind 2012.
Door deze verschillende combinaties op een wetenschappelijke manier op te volgen, wordt het belang van gevarieerde bossen onderzocht.
Iets verderop staat op een open ruimte The Treehouse, een constructie van hout en metaal moet een soort boomhut voorstellen.
De hut kan gehuurd worden als vergaderruimte voor twintig personen, er is sanitair en een cateringruimte.
Terug aan de uitgang staan een viertal infoborden over de nachtzwaluw en het leven in en op bomen.
Afsluiten doen we op het buitenterras van eetcafé De Lage Kempen aan de Kiefhoekstraat 189, op enkele minuten wandelen vanaf de parking.
Tips / opmerkingen: het Pijnven is de naam van een ven dat hier ergens in de bossen zou liggen, niet gezien - ligt waarschijnlijk niet langs de wandelroute.
Voor wie nog wat meer de boslucht wil opsnuiven is er de 10,5 km wandelroute - rode driehoekjes volgen.
Opgelet, in het fietsseizoen kan het wel erg druk zijn aan Fietsen door de Bomen, dan is wandelen door de bomen minder aangeraden.
Wat is Bosland: is een enorm natuurgebied van 6.517 ha in Noord-Limburg.
Het gebied strekt zich uit over de gemeenten Hechtel-Eksel, Pelt, Peer en Lommel en bestaat vooral uit bossen, heide, graslanden en beekvalleien.
Wandeldatum: zaterdag 11 maart 2023, zonnige en aangename wandeldag.
Start / ligging: aan Het Pachthof, Thewitstraat 8 in Borlo, deelgemeente van Gingelom.
Parking: kleine parkeerplaats tegenover Het Pachthof.
Afstand: rondwandeling van 5,5 km.
Wandelwegen: straten in het centrum, verkavelingsweg, grasstroken en enkele holle wegen.
Bewegwijzering: blauwe bolletjes met zwarte richtingwijzers.
Wandelbord: tegenover het Pachthof.
Het Pachthof is gevestigd in een 400 jaar oude Haspengouwse vierkantshoeve, is aangepast aan de hedendaagse levensstijl, zonder zijn oorspronkelijke charme te verliezen.
Vandaag is het een familiale B&B met hotel, aansluitend een taverne.
Een deel van de hoevegebouwen bestaat uit het Oorlogsmuseum Winter 1944, niet bezocht - niet open in wintermaanden, alleen op reservatie.
Het museum telt 57 vitrinekasten met oorlogsmateriaal en je kunt er in 37 taferelen een tijdsbeeld terugvinden van het leven tijdens oorlogsperiode.
Op het plein voor de hoeve staan verschillende legerjeeps, een helikopter en een 40 ton zware Patton-tank.
Tegenover het Pachthof bevindt zich de Manoirhoeve, bestond in 1690 oorspronkelijk uit slechts een woning, maar werd in 1777 herbouwd tot hoevecomplex.
Wij nemen de scherpe bocht naar links en wandelen tot aan de kerk van Borlo.
De 19 eeuwse Sint-Petruskerk ligt hier op een kerkheuvel en is omgeven door een kerkhof.
Het is een neoclassicistische gebouw bestaat uit een deels ingebouwde westtoren, een driebeukig schip, een dwarsbeuk en een koor.
Tegenover de kerk ligt aan het Dorpsplein 1 de witgekalkte bakstenen hoeve Hof Massa.
De gesloten hoeve dateert uit het midden van de 19de eeuw, bestaat uit dubbelhuis, de rondboogpoort met duivenhuis is geflankeerd door dienstgebouwen, dwarsschuur en stal.
Via het Dorpsplein en de Nieuwstraat bereiken het Wachtbekken Oppumveld hier gelegen in de Cicindriavallei.
Het wachtbekken dient ter bestrijding van water- en modderoverlast van de hoger gelegen velden, is aangelegd in 1997 en kan 30.000 m3 water bufferen.
Wegens de droge periode van de voorbij maand stond er geen water in het wachtbekken.
Nemen het graspad rondom het gebouwtje en verder langs de prachtige beekvallei.
De Cicindria(beek) die hier stroomt ontspringt op een hoogte van 120 meter nabij de taalgrens in Hasselbroek, een gehucht van Jeuk.
De beek stroomt in noordelijke richting en mondt uit in de Melsterbeek in de buurt van Melveren bij Sint-Truiden.
De smalle beek is verderop veel breder, waarschijnlijk wordt hier via een stuwklep het water tegengehouden.
Aan de brug verlaten we de grasstrook en nemen de betonnen verkavelingsweg door de glooiende velden.
Passeren een privé bosjes, hier stroomt de Voortbeek door het bos, het beekje vloeit hier in de omgeving in de Cicindriabeek.
Aan de bosrand ter hoogte van de verkavelingsweg die naar links loopt staat de Bormanskapel uit 1928, met beeld van Heilige Theresia van Liseux.
Infobord: kapel gebouwd door familie Bormans als dank voor de genezing van hun dochtertje Jenny.
Wandelen de verkavelingsweg verder af tot aan de rand van het dorpje Jeuk.
Wij komen uit op de Albert Moyaertsstraat en laten Jeuk links liggen, slaan rechtsaf en wandelen op de grasberm langs de drukke straat.
Via een veldweg en grasstroken (graspaden) langs akker- en weilanden met in de verte een mooie hoeve bereiken we de Ramperiestraat.
Op de hoek van de Rampieriestraat en Klein-Jeukstraat staat de Onze-Lieve-Vrouwekapel van Klein-Jeuk.
De kapel is een overblijfsel van voormalige parochiekerk, was oorspronkelijk een driebeukig romaans gebouw uit de 16de eeuw.
De linker zijbeuk is in 1730 ingestort, wegen instortingsgevaar is ook rechter zijbeuk in 1770 gesloopt.
Vanaf 1969 zijn aanpassingen en herstellingen uitgevoerd, zoals vlakke zoldering in schip en koor, nieuwe bakstenen voorgevel met twee ingemetselde grafstenen.
Ook het dak is nieuw, want in 2020 waaide de storm Dennis het dak van de kapel.
Langs enkele mooie holle wegen bereiken we terug de Albert Moyaertsstraat.
De straat loopt hier door open velden en loods ons richting Borlo dorp.
Terug in de Thewitstraat, staat op de hoek met de Jeukstraat de Thewitkapel.
De kapel werd gebouwd door de familie Missoul in 1892, is gerestaureerd in 2001.
Waarschijnlijk werd ze oorspronkelijk gebouwd om hagelstormen en onweer te vermijden.
De kapel is opgedragen aan Madonna De La Pieta (moeder van de lijdende vrouwen), H. Donatus (God van donder en bliksem) en H. Benedictus (God van de jeugd, het heelal en Europa).
Het eindpunt is terug in zicht maar eerst passeren we nog het Abtshof, de hoeve behoorde vanaf de 13e eeuw aan de abt van Sint-Truiden.
De oudste gedeelten van het huidige hoevecomplex dateren uit 1667, zijn de inrijpoort, poortgebouw, de stallen en de dwarsschuur.
Vandaag is de historische vierkantshoeve gerestaureerd en heringericht tot een wooncoöperatie, een vorm van gemeenschappelijk wonen.
Bestaat uit 13-tal woonunits en verschillende gemeenschappelijke ruimtes zoals een grote keuken en zaal, ateliers, logeerkamers,…
Tips / opmerking: een andere wandeling die aan het wandelbord vertrekt gaat richting buurgemeente Buvingen, oranje rechthoekjes volgen - 6 km.
Meer info over het oorlogsmuseum:
In de Molenstraat een zijstraat van de Nieuwstraat staat de Sandixmolen, de molen ligt op privéterrein en krijgen we niet te zien:
Start / Ligging: aan de Tommelenstraat in Hasselt.
Het uniek natuurgebied van 12 ha is gelegen in het westen van Hasselt, ligt net buiten de Grote Ring en is ingesloten tussen de Spoorwegstraat en de autosnelweg.
Parking: parkeren kan op de grasstrook links naast het wachtbekken in de Tommelenstraat.
Afstand: mooie rondwandeling van amper 2 km.
Wandelwegen: onverharde paden.
Bewegwijzering: geen, wel kom je regelmatig een plannetje tegen, zie wandelplan:
Schuin tegenover het straatbord (Tommelenstraat) heb je de ingang van het natuurgebiedje.
Oorlogsgeschiedenis: het rangeerstation van Hasselt was tussen 8 en 10 april 1944 het doelwit van geallieerde bombardementen.
De Duitse bezetter had het rangeerstation in handen en gebruikte het als knooppunt tussen de Antwerpse haven en het Duitse hinterland.
Er werd een bommentapijt gelegd waarvan 156 voltreffers met enorme schade aan het spoorcomplex en de omliggende werkplaatsen.
De materiële schade was groot, vooral op het locomotiefdepots en de wagenwerkplaatsen, alsook op een Duits troepentransport dat stilstond in het station.
Maar er was onvermijdelijk ook heel wat randverwoesting, zo kwamen er meer dan honderd bommen terecht in de weilanden langs het rangeerstation.
Hier in de kratersweide en bos zijn 110 kraters bewaard gebleven, sommige zijn dichtgegooid.
Vandaag zijn het poelen waarvan enkele permanent met water gevuld zijn en andere droogvallend in de zomer.
Deze korte wandeling gaat rondom de bomkratersweide en bijhorend bosje.
Eerst dwarsen we van rechts naar links een weiland dat sinds vorig jaar bijkomend in beheer is gegeven aan Natuurpunt.
Hier krijgen we van dichtbij de eerste bomkraters te zien.
Vervolgens komen we uit aan de bomkratersweide, deze is deels afgezoomd met knotwilgen en haag.
Op een infobord staat de geschiedenis van het ontstaan van het bomkratersgebied, met bijpassende foto.
Ook staat er info over het in 2008 aangeplant Vredebos, een project dat werd gerealiseerd door de stad Hasselt in samenwerking door Bos- en Natuurpunt.
Op een ander infobord staat meer uitleg over het leven van amfibieën die zich thuis voelen in de poelen (kraters).
Het is nu nog winter maar binnenkort is hier volop leven te zien in het poelencomplex, de ideale voortplantingsplek voor verschillende soorten amfibieën.
Hier zijn dan naast de gewone pad verschillende kikkersoorten te zien: bruine kikker, poelkikker en meerkikker.
Maar het ecologische waardevol gebied herbergt naast de kleine watersalamander en alpensalamander ook een grote populatie van de zeldzame en bedreigde kamsalamander.
Wandelen verder en passeren een hoogstamboomgaard met oude appelrassen.
Bereiken daarna via een rij stapstenen de bosrand.
Hier staat een infobord over de naam Tommelen: volgens de Hasseltse archieven is de naam Tommelen een verbastering van het Latijnse tumulus, wat grafheuvel betekent.
Maar van de grafheuvel is vandaag echter geen spoor meer te bekennen.
Het kreupelbos waar wij dooruit wandelen is de thuishaven voor verschillende vogelsoorten.
Het bos en houtkanten in dit natuurgebied zijn voor vogels een geschikt broed- en foerageer biotoop, vooral de kleinere zangvogels zijn hier goed vertegenwoordigd.
Midden in het bos ligt een educatieve poel, met een houtsculptuur beeld van de kamsalamander op de voorgrond, infobord aanwezig.
Voorbij het bos komen we uit aan de Spoorwegstraat met links het rangeerstation van Hasselt.
Sinds enkele jaren staat hier een vijf meter hoge observatietoren aan de bomkratersweide.
Vanaf het uitkijkplatform hebben we een beter uitzicht op de uitgestrekte weide met poelen, bomkraters.
Opvallend zijn de afmetingen van de krater, de zwaardere bommen die er zijn gevallen veroorzaakte bredere en diepere kraters, die van de granaten zijn eerder kleine ronde kraters.
Het laatste deel van de wandelroute gaat rond de weide tot we terug de achterkant bereiken.
Slaan hier linksaf en wandelen richting beginpunt.
Tips / opmerkingen: opgelet de bomkratersweide is beschermd gebied en enkel toegankelijk onder begeleiding van een natuurgids.
Start / ligging: op grote parking tegenover kasteel Engelhof, Hengelhoefdreef 2 Houthalen.
Afstand: rondwandeling van 7 km.
Wandelwegen: meestal boswegen.
Bewegwijzering: blauwe ruitjes.
Wandelbord: achteraan in de rechterhoek van de parking.
Korte geschiedenis van Hengelhoef: al in het jaar 1140 bouwden de Norbertijnen hier een bedehuis met boerderij.
Destijds was er nog geen sprake van bos, op het uitgestrekte heidegebied werd door de monniken aan bijen- en schapenteelt gedaan.
Tijdens de Franse Revolutie in de 18de eeuw werden alle abdij bezittingen aangeslagen en verkocht.
Het landgoed werd verkocht aan de adellijke Familie Wittouck, er werd een prachtig buitenverblijf gebouwd in de vorm van een kasteelcomplex, genaamd Kasteel Engelhof.
In 1903 werd baron de Beekman-de Vieusart eigenaar door een huwelijk te sluiten met de dochter van Wittouck, ze wilden er een blindenschool oprichten maar de Wereldoorlog stak er een stokje voor.
In 1962 kwam het domein van 320 hectare groot in handen van de Christelijke Mutualiteit, die er een sociaal vakantie- en bungalowpark van maakte, kasteel deed dienst als congrescentrum.
Vandaag blijft alleen het Engelhof van de Christelijke Mutualiteit die er binnenkort een zorghotel opstarten.
Een groot deel van het domein wordt uitgebaat als Oostappers Recreatiepark met Subtropisch Zwemparadijs.
Limburg landschap beheert hier nu 125 hectare natuurgebied, dit doet de vzw door natuurgebieden in Limburg aan te kopen, te beheren en indien nodig te herinrichten.
Vanaf de parking wandelen we naar het Bezoekerscentrum Hengelhoef gelegen aan de Hengelhoefdreef 6.
Het Bezoekerscentrum is een fraai gerenoveerd Kempisch hoevetje in vakwerkbouw uit de 19de eeuw.
In het Bezoekerscentrum met fietscafé kan men terecht voor informatie over de natuur in het algemeen en de heide in het bijzonder (was niet open).
Rond de hoeve ligt een ecologische moestuin en een insectentuin met bijenhal.
Wandelen richting het bijhorend werkhuis, dit deed ooit dienst als woning voor de boswachter.
Aan de er achterliggende schapenstal trekken we het bos in richting het valleitje van de Roosterbeek.
Via een 150 meter lang plankenpad overbruggen we de natte broekbosjes in het dal.
Komen daarna uit op een geasfalteerde fietspad en gaan rechtsaf.
Links stroomt de Roosterbeek door de nog enkele graslanden die de vallei rijk is, deels afgebakend als hertenweide.
Rechts passeren we eerst de voormalige pachthoeve die deel uitmaakte van Kasteel Engelhof.
Het wapenschild van de familie Wittouck prijkt boven de toegangspoort van de hoeve.
Links van de poort, bevindt zich het koetshuis met aanpalend het kasteel.
Het kasteel is een breedhuis met uitstekende centrale toren met deur travee onder afgeknot geknikt tentdak met voor- en achteraan een halfrond dakkapelletje alsook een bekronende smeedijzeren windwijzer.
De aanleunende vleugels van respectievelijk zeven en vier traveeën en één bouwlaag van verschillende hoogte onder mansardedak (nok parallel aan de straat, kunstleien) met aan alle zijden van driehoekige frontons voorziene dakkapellen onder zadeldakjes.
Omheen het kasteel is een tuin in Engels landschapsstijl ingericht met oude bomen: linden, acacia’s, beuken en eiken.
Voorbij de rotonde met rechts terug de parking, gaan we links de bossen in.
Tussen 1780 en 1830 zijn hier dennenbossen aangeplant, die dienden voor stuthout om gangen te stutten in steenkoolmijnen.
Door de jaren heen hebben er zich ook meer gemengde loofbossen met beuk, ruwe berk en zomereik ontwikkeld.
De uitstekende bewegwijzering loods ons kriskras door de bossen.
Voor de afwisseling is het af en toe klimmen over een beboste landduin.
In de nabijheid van de visvijvers staat op een duintop de Boskapel.
De zwarte boskapel is in 1930 opgericht door de adellijke familie de Beeckman de Vieusart-Wittouck en opgedragen aan de Moeder Gods.
De kapel werd echter in mei 2011 gedeeltelijk verwoest door een aangestoken brand.
Er volgde spoedig een restauratie, het dak is vernieuwd en de binnenkant is hersteld en de kapel werd één jaar later terug feestelijk ingezegend.
Verderop brengen wij een bezoekje aan het 12 ha groot vijvercomplex, tegenwoordig visvijvers waar vooral op roofvis zoals karper, snoek en baars wordt gevist.
De meningen lopen uiteen over het ontstaan van de vijvers, volgens informatie op sommige websites waren het plassen die dienst deden als bezinkingsbekkens van de nabijgelegen mijn van Zwartberg.
Andere gaan er vanuit dat ze al dateren uit de tijd van de norbertijnen en gegraven werden als viskweekvijvers.
Veel watervogels zijn er niet te zien, alleen enkele waterhoentjes dobberen in de verte op het water.
Eenmaal rond de vijvers gaan we aan de achterkant van de Boskapel terug de bossen in.
Midden in het bos doorkruisen hoogspanningsleidingen het bosgebied.
Hier is uit veiligheidsoverwegingen een bosstrook weggekapt onder de leidingen.
De beheerder Limburgs Landschap vzw houdt hier de begroeiing kort en open door begrazing met heideschapen.
Hierdoor is er een mooi heideterrein ontstaan, ideaal voor vlinders, nachtzwaluwen, sprinkhanen en hagedissen.
Uit het bos steken we de Hengelhoefdreef over en wandelen rond een hoogstamboomgaard die aangeplant is met streekgebonden fruitrassen.
Via een prachtig gemengde dreef bereiken we terug het bezoekerscentrum en de parking.
Tips / opmerkingen: vanaf het wandelbord kan men ook een korte wandelroute volgen van 2,8 km - bewegwijzering groene rechthoek.
Vlakbij ligt het heidegebied Ten Haagdoornheide, zie wandeling:
Goed om te weten: ontstaan van de naam Hengelhoef, eeuwen terug noemden men het gebied hier al Hengelo, komt van heng (helling) en lo (bos).
Wandeldatum: vrijdag 25 november 2022, zonnige maar koude dag.
Start / ligging: rechts van de Dorpsmolen, Koutermanstraat 1 Alken.
Parking: aan Sporthal De Alk, Koutermanstraat 2.
Afstand: rondwandeling van 8 km.
Wandelwegen: grotendeels onverhard wegen soms erg modderig, fietspad en straat.
Bewegwijzering: rode pijl.
Wandelbord: aan het begin van het fiets- en wandelpad in de Koutermanstraat tegenover cafetaria De Sporthal.
De Dorpsmolen van Alken is een watermolen op de Herk, werd in 1653 gebouwd, In 1870 onderging het gebouw een vergroting.
Later werd het waterrad vervangen door een turbine, na jaren stilstand is de molen terug gerestaureerd en maalvaardig gemaakt.
Wij volgen het korte beklinkerde fiets- en wandelpad tot aan de Grootstraat.
Hier zien we links de oude gebouwen van de Brouwerij van Alken, hun populaire pils Cristal Alken wordt hier sinds 1928 gebrouwen.
Op de imposante brouwerij site wordt naast pils ook een groot gamma aan speciaal bieren gebrouwen zoals abdijbieren, fruitbieren, bieren van hoge gisting en alcoholvrije bieren.
In 1988 ontstond Alken-Maes uit de fusie van Brouwerij Maes en de Brouwerij van Alken.
Alken-Maes maakt vandaag deel uit van de Heineken-groep en is de tweede grootste brouwerijgroep van België.
Wij steken voorzichtig de drukke Grootstraat over en nemen naast de brug over de Kleine Herk het onverhard pad langs de beek.
De beekjes die hier links door de weilanden lopen zijn De Herk en de Kleine Herk en vormen hier de vallei van de Herk.
In 2012 kocht het gemeentebestuur van Alken hier een stuk natuurgebied aan langs de Kleine Herk om er een geboortebos aan te leggen, dit gebied werd Bengelbeemd gedoopt.
Maar van enkele natuurverenigingen kreeg het gemeentebestuur van Alken advies om hier geen bos aan te planten om zo het historische valleigebied te behouden.
De Bengelbeemd is nu een mooi alternatief voor een geboortebos, waarbij elk nieuw geboren baby van Alken een symbolische vierkante meter valleigebied cadeau krijgt.
Wij volgen de grasstrook door de Bengelbeemd en komen daarna uit aan de Meerdegatstraat 75.
Hier ligt rechts een oude hoeve, taverne 't Alks Mathijske, bekend om zijn lekker huisbereid ijs.
Steken de Meerdegatstraat over naar rechts en nemen daarna de Oftingenstraat.
Na ongeveer 200 meter hebben we de keuze de rondwandeling rechtdoor of rechtsaf beginnen, slaan rechtsaf en zitten op de Klinkstraat.
Aan het volgende kruispunt slaan we linksaf en zitten spoedig in de Mombeekvallei.
Het is een typische beekvallei die zich hier bevindt in Vochtig-Haspengouw, op het overgangsgebied tussen Droog-Haspengouw en de Kempen.
Het natuurgebied ligt in de grenszone tussen Alken en Sint-Lambrechts-Herk, verscholen tussen de beemden en broekbossen.
De vallei bevat naast een ruime mix van ruigten en struwelen ook heel wat houtkanten, bloemrijke hooilanden en beek-begeleidende bosjes.
Eerst wandelen we langs de rand van het natuurgebied, links moerasbosjes en rechts akkerland en weilanden met in de verte de huizen van de Klinkstraat.
De bewegwijzering loods ons via een veldweg en hoogstamboomgaard met oude fruitrassen naar de Oude Mombeek.
De Oude Mombeek stroomt hier centraal in de Mombeekvallei, maar staat tijdens ons wandeling droog, dit komt omdat de beek niet gevoed wordt door bronnen, maar uitsluitend door regenwater.
Verderop stroomt de Mombeek, de 23 km lange beek ontspringt in Widooie een dorpje onder Tongeren en mondt uit in de Herk ter hoogte van Sint-Lambrechts-Herk.
Volgen het onverhard pad ongeveer 1 km langs de Mombeek.
Onderweg krijgen we nog enkele restanten van oude canadapopulieren te zien met daaronder eentonige ruigten met vooral brandnetel en kleefkruid.
De beheerders van het natuurgebied proberen hier in snel tempo populieren-aanplantingen met bijbehorende ruigten om te zetten naar meer gevarieerde planten bestanden.
Aan de brug over de Mombeek ter hoogte van de Bekstraat ligt er een prachtige gerestaureerde hoeve in vakwerkstijl.
Laten de Mombeek achter ons aan het infobord met tekst over het ontstaan van de asymmetrische structuur van de vallei.
De bijhorende schetstekening laat zien de doorsnede van de Mombeekvallei.
Een plankenpad loods ons hier door de laagste en natste delen van de vallei, deze bestaat uit ruigte en broekbos.
Wij verlaten de Mombeekvallei en wandelen op voetweg 154 een veldweg met links uitgestrekte beemden die worden gebruikt als paardenweides.
De veldweg brengt ons terug tot op de Oftingenstraat, de laatste 1,5 km richting eindpunt is dezelfde route als de heenweg.
Tips / opmerkingen: opgelet in regenperiodes of bij regenweer zijn in het natuurgebied laarzen of stevige wandelschoenen aangeraden.
Meer info over de Dorpsmolen:
Wandeldatum: zaterdag 12 november 2022, wandeling gemaakt met broer Johan en hond Nora, dag met veel zon.
Start / ligging: aan het voormalige stadhuis van Hoogstraten, tegenwoordig infokantoor van Visithoogstraten, adres: Vrijheid 149.
Parking: gratis parkeren kan op parking van Cuyck in de Jan van Cuyckstraat, ligt op 500 meter wandelafstand van het bruisende stadscentrum.
Afstand: rondwandeling van 5,5 km.
Wandelwegen: meestal straten.
Bewegwijzering: wij volgen de verschillende wandelknooppunten (wkp) van wandelnetwerk Antwerpse Kempen.
De door ons afgewandelde wkp: 84 - 81 - 49 - 50 - 52 - 83 - 82 - 85 - 84.
Wandelbord: wandelplan is gratis te verkrijgen op Visithoogstraten of te downloaden:
Het fraaie stadhuis in laatgotische bak- en zandsteenstijl is gebouwd in de 16de-eeuw.
Werd in 1944 volledig verwoest door brokstukken van de gedynamiteerde kerktoren van de aanpalende Sint-Katharinakerk.
Tussen 1950-1952 werd het stadhuis in zijn oorspronkelijke staat heropgebouwd met uitzondering aanpassing aan de achtergevel en achterbouw.
De Sint-Katharinakerk is een kruisbasiliek opgetrokken tussen 1525 - 1546 in laatgotische stijl, in feite is het een mengvorm tussen Kempense gotiek en Brabantse gotiek.
Het imposante bouwwerk wordt ook wel de kathedraal van de Kempen genoemd, is grotendeels heropgebouwd na de Tweede Wereldoorlog.
Opvallend is de indrukwekkende vrijstaande westtoren van bijna 105 meter hoogte.
Wij volgen de Vrijheid de hoofdstraat die het stadje van noord naar zuid doorkruist.
Ontstaan van de straatnaam Vrijheid: Hoogstraten werd in 1210 gesticht door Hendrik I hertog van Brabant en voorzien van vrijheidsrechten, hierdoor ontwikkelde Hoogstraten zich tot een handelsstadje.
Aan wkp 84 ligt rechts de mooie barokke driebeukige begijnhofkerk die uit 1640 dateert, is toegewijd aan Sint-Jan-de-Evangelist.
Met de aangroei van het aantal begijnen vanaf de 17de eeuw, werd er een nieuwe kerk samen met nieuwe begijnhofhuizen opgetrokken in 1680.
Wanneer de laatste begijn in 1972 het hof verlaat, is het begijnhof eigendom van het OCMW dat niet beschikt over de middelen om het monument te onderhouden.
In 1992 wordt het begijnhof in erfpacht overgedragen aan de vzw Het Convent, een vereniging van Hoogstraatse burgers, die het geheel restaureert.
Sinds 1998 staat het begijnhof ook op de lijst van het Unesco Werelderfgoed.
Via de Leemstraat verlaten wij het centrum van Hoogstraten.
Aan het kruispunt van vijf wegen staat links de Salm-Salm molen, genoemd naar de vroegere eigenaars.
De stenen korenwindmolen van het type bovenkruier (bergmolen) is in 1902 opgericht op de grondvesten van een houten standaardmolen, die dat jaar was omvergewaaid.
Wij zitten daarna even op het grondgebied van Minderhout.
Aan Withof 2 staat op een omwalde site de voormalige pastorie het Witherenhof ook wel 't Withof genoemd.
De pastorie dateert uit de 17de eeuw en werd in 1976 beschermd als monument, verbouwingen waren nu bezig.
Ter hoogte van wkp 49 staat de Withofhoeve, was destijds de pachthoeve van de nabijgelegen pastorie, die in het onderhoud van de witherenpastoors moest voorzien.
De hoeve bestaat uit een een woonstalhuis met langschuur en stalgebouwen.
De volgende bezienswaardigheid is de Laermolen uit de jaren 1800. Staat in de Molenstraat aan de brug over rivier De Mark.
De Laermolen was aanvankelijk een graanmolen, later ook een slag- of oliemolen.
Is een waardevol 18de- vroeg 19de-eeuws restant van een Kempense watermolen die reeds in de 13de eeuw en daarna nog herhaaldelijke malen in documenten wordt vermeld.
De molen is in vakwerkstijl gebouwd en werd waarschijnlijk rond of vanaf 1800 volledig versteend, de stenen brug dateert van 1744.
Sinds 2004 is de molen gerestaureerd en oogt opnieuw zoals hij in 1800 heeft uitgezien, terug maalvaardig als olieslagmolen.
Wandelen het Stipstappenpad af, een oude voetweg richting het Gelmelslot.
De oorsprong van het kasteel is niet duidelijk, een bezoek aan het kasteel is niet mogelijk omdat het een strafinrichting met penitentiair schoolcentrum.
Wie te kort bij de ingang komt van het afgesloten Gelmelslot wordt weggejaagd, verboden foto's te trekken roept de gevangenisbewaker mij toe en maak dat je weg zijt.
Tussen wkp 83 en 82 wandelen we terug richting centrum.
We bezoeken nog het Rozenkranspark, groen park met 15 kappelletjes, ze beelden geloofsgeheimen uit, telkens vijf droevige, blijde en glorierijke geheimen.
In de Buizelstraat staat een bakstenen Kapel ter ere O.L.V van de Vrede, dateert uit 1939.
Wandelen via de Heilig Bloedstraat en de Vrijheid terug naar het beginpunt.
Op de Vrijheid staan enkele historische panden: Het Gulden Vlies, De Draeck, De Leeuw, De Jachthoorn, enz.
Tips / opmerkingen: meer info over het afgesloten Gelmelslot:
Meer info over de Laermolen: en Salm-Salm molen:
Wandeldatum: tijdens zonnig midweek vakantie in Hoogstraten, eerste week van oktober 2022.
Logeerde in Hotel De Jachthoorn in Hoogstraten, zie onderste foto.