Betekenis van de Antwerpse straatnamen + wetens -en bezienswaardigheden
10-06-2017
Van Arteveldestraat
VAN ARTEVELDESTRAAT
Wist U dat ... ?
- deze straat gelegen is in het "Statiekwartier", tussen de Gemeentestraat en het De Conincplein.
- in 1868 was het eerst Quinten Matsijsstraat, daarna Van Arteveldestraat naar Jacob van Artevelde (circa 1290-1345) en het zuidelijk straatdeel werd in 1869 Breidelstraat.
- de straat werd genoemd naar
Jacob van Arteveldebijgenaamd de Wijze man
- hij geboren werd te Gent ca 1290 en aldaar overleed op 24.7.1345.
- hij een Vlaams volksleider en staatsman was . Tevens was hij lakenkoopman, makelaar en bezitter van uitgestrekte eigendommen tot de gegoede burgerij in .
- Jacob van Artevelde vooral bekend werd als Gents opstandelingenleider. Toen Frankrijk vanwege de Honderdjarige Oorlog met Engeland al diens bezette gebieden verbood nog langer handel te drijven met de Engelsen, ging Van Artevelde tegen deze bevelen in en hervatte de wolhandel met Engeland. Om die reden wordt hij nog steeds als een Vlaamse/Belgische volksheld gezien
- deze straat zich bevindt tussen de Italiëlei en de Lange Dijkstraat.
- ze geopendwerd in 1868 en genoemd naar Adriaan van Aert (1803-38) die in 1830 een rol speelde als onderhandelaar met de Hollandse bezetters van het Zuidkasteel.
- deze straat gelegen is tussen de Harmoniestraat en de Schulstraat.
- ze in 1864 geopend werd op de gronden Schul.
- ze aanvankelijk (Van) Beethovenstraat heet en in 1869 genoemd werd naar het hier gelegen hof van plaisantie Valkenburg (16de eeuw) waarvan de oude gebouwen verdwenen in de tweede helft van de 19de eeuw.
- Walter Vaes een kunstschilder, aquarellist, tekenaar en etser van bloemen, figuren, landsckerhappen, stillevens, portrett onbekenden en fantastische taferelen, was.
- hij zijn eerste lessen kreeg hij van zijn oom Piet Verhaerten vanaf 1900 hij zijn verdere opleiding genoot aan de Academie van Antwerpen.
- hij daar onder meer les kreeg van Albrecht De Vriendt.
- in 1904 hem de Romeprijs voor schilderkunst werd toegekend.
- deze straat gelegen is tussen de Italiëlei en de Korte Winkelstraat.
zicht op de Van Boendalestraat richting Italiëlei (foto van Alfons Van Camp)
- ze geopend werd in 1869 als verbinding tussen de Lei en de Korte Winkelstraat.
- ze genoemd werd naar de Brabantse kroniekschrijver, historigraaf en moralist Jan Van Boendale (circa 1285-1365) die in de 14de eeuw schepenklerk en van Antwerpen en schrijver was.
- Jan Van Boendale geboren werd te Tervuren ca 1280 en overleed ca 1351.
- er over zijn leven niet veel met zekerheid is bekend, tenzij dat hij voor 1312 naar Antwerpen trok, waar hij niet veel later werd aangesteld als eerste schepenklerk, een soort stadssecretaris. Daarom dat hij ook 'Jan de Clerc' werd genoemd.
- enkele van zijn werken zijn : - Brabantse Yeesten (ca 1316-1350) / - Der leken speigel (ca 1325-1330) en - Jans Teesteye (tussen 1330-1334)
- dit een klein straatje is, dat meer gelijkt op een doodlopende steeg, dat gelegen is bezijden de Paardenmarkt, naast de Sint-Antoniuskerk.
Zicht op de Ulrikstraat (foto van Alfons Van Camp)
Wist U dat ... ?
- deze straat genoemd werd naar ene Ulrick Pels.
- ze in de 16° eeuw volgens George Van Cauwenbergh ook "opt clapdorp int Ulrickstraetke" genoemd werd.
- ze in de 18° eeuw in de volksmond "Donderickstraetke" genoemd werd.
- en in de 19° eeuw "Vliegenstraatje", vermoedelijk door de paardevijgen die daar leuk werden achtergelaten.
- deze Sint-Antoniuskerk(foto van Alfons VC)
(nvdr : zie ook onder de "P" bij Paardenmarkt), opgericht werd in 1910 door J.P.Bilmeyer (1850-1920)naar een ontwerp van F.Baeckelmans, op de plaats van de in 1908 afgebroken Kapucijnenkerk.
- dat deze straat zich bevindt op de Linkeroever van Antwerpen, bezijden de Julius Vuylstekelaan.
- de naam van de straat verwijst naar het Nederlands-Duitse folklore personage
- Tijl Uilenspiegel(foto van catawiki)
- hij een deugniet was die vrij als een vogel in de veertiende eeuw door de Nederlanden en Duitsland (in het Duits bekend als Till Eulenspiegel) trok en iedereen voor de gek hield met zijn streken.
- de sage zegt dat hij in 1350 in het DuitseMölln is gestorven.
- dat deze straat, die in feite een steeg is, van de Meir naar de Handelsbeurs leidt.
- ze geopend werd in 1551 en "Twaalfmaandenstraat" genoemd werd naar de huizen zogenaamd "Januari", "Februari", enzomeer aan de oostzijde van de straat en ook "Maand(en)straet" genoemd.
- het een kort, smal straatje, uitziend op de ingang van de Handelsbeurs.
- deze straat gelegen is op het Kiel tussen de Stadionstraat en de De Bosschaertstraat.
- de naam van de straat verwijst naar het sport "turnen" en aansluit met de in de omgeving liggende straten zoals, Marothonstraat - Atletenstraat - Schijfwerperstraat, enz...
- deze plaats loopt van de Ankerrui naar Italiëlei.
- ze vroeger aangeduid werdals "Kruiphol" naar de Zogenaamde sluippoort in de vesten even ten noorden van de Rode Poort.
- circa 1840 men een bres sloeg in de vesten en werd de Rijnpoort gebouwd voor de doortocht van de zogenaamd Rijnspoorweg naar de dokken en de opslagplaatsen, vandaar kreeg het plein de naam Rijnplaats. Bij de sloping van de Rijnpoort werd het plein in 1869 uitgebreid in oostelijke richting tot aan de toen nieuw aangelegde Handelslei (Italiëlei).
- de volgende vergroting plaats had in 1930-33 bij het graven de Waaslandtunnel in de beddingen van Brouwersvliet, Oude Leeuwen- en Ankerrui met toegang op de (Grote) Tunnelplaats.
- hier WAASLANDTUNNEL of Konijnepijp, onder de Oude Leeuwenrui, Brouwersvliet en de Schelde, loopt.
foto van Alfons Van Camp
Wist U dat ... ?
- deze tunnel ook in de volksmond de Konijnenpijp en ook Imalsotunnel wordt genoemd.
- het de oudste voertuigentunnel onder de Schelde is, die Antwerpen met de Linkeroever verbindt.
- het op initiatief van Burgemeester Frans Van Cauwelaert was dat de plannen in 1929 vaste vorm kregen mede door de stichting van Imalso "Intercommunale Maatschappij van de Linkerover".
- de aanvang van de werken begonnen op 1.3.1931 door "Compagnie Internationale des Pieux Armés Frankignou".
- de opening plaats vond op 10.9.1933 en bijgewoond werd door Koning Albert I en Koningin Elisabeth.
- er aanvankelijk een tol moest betaald worden die op 31.7.1958 werd afgeschaft.
- de lengte van de tunnel van portaal tot portaal 1.768,85 meter bedraagt, met een uitwendige diameter van 9,40 meter en een inwendige van 8,70 meter, en een 6,75 meter brede rijweg.-
- ze ten noordoosten begrensd wordt door de Norsk Sjomandskirke of Betlehemkirken
foto van Alfons Van Camp
- deze werd opgericht in 1865 en deel uit maakt van de Noorse Zeemansmissie/de Noorse kerk in het buitenland, die over de hele wereld 35 missies telt.
- ze werd ingewijd werd op 3.8.1870.
- ze een ontwerp is van de architect Charles Dorsch.
- ze als oudste nog dienstdoende zeemanskerk ter wereld mag beschouwd worden.
- deze straat zich bevindt in de wijk "Stuivenberg" tussen de Sint-Amandusstraat en de Klamperstraat.
- de naamvan de staat verwijst naar de Tulp (Tulipa) een geslacht van eenzaadlobbige planten uit deLeliefamilie (Liliaceae).
- Tulpen in de westelijke wereld werden geïntroduceerd door de Weense ambassadeur voor Turkije
Ogier Gisleen van Busbeke,
die over de bloemen schreef die hij in 1551 in het Turkse had gezien. Later zond hij enkele zaden ervan naar Oostenrijk.
- er midden in het blok tussen de Klamper- en de Tulpstraat, centraal een voormalig fabriekscomplex stond
- de vervaagde reclamemuurschilderingen op de gevels gericht naar het park verwijzen naar de geschiedenis van deze gebouwen als
"MARGARINE FABRIEK BRUNITA
- de fabrieksgebouwen terug gaan tot een industriële rijstpellerij die rond 1884 gebouwd werd voor Josef Wegimont-Criquillon en De Troz, beiden in het kadaster geregistreerd als koopman.
- de "Rizerie St. Joseph" de volledige breedte besloeg van het bouwblok Klamperstraat/Tulpstraat, met de voorgevels in de Klamperstraat en een open koer aan de kant van de Tulpstraat.
- in 1891 de fabriek na een brand gedeeltelijk werd heropgebouwd.
- in 1892 een machinekamer werd opgetrokken achter de bestaande gebouwen, aan de kant van de Tulpstraat.
- deze plaats zich bevindt op het Zuid en een rond pleintje is, op de kruising van de Montigny- met de Dendermonde-, de Ieper-, de Jan van Beers- en de Broederminstraat.
- opgemaakt werd rond 1875, als de straalsgewijs van een plein vertrekkende stratenpatronen. .
foto van Alfons Van Camp
- de naam van de plaats verwijst naar troon dat een symbolische of ceremoniële ambtszetel is. Het gebruik van dergelijke zetels komt in allerlei culturen voor.Het begrip "troon" wordt ook wel als metonym gebruikt in de zin van "het koningschap" of "de regering". Men kan de troon bestijgen, afstand van de troon doen, en een koning van de troon stoten. Dit moet niet letterlijk worden opgevat. In het Nederlands wordt doorgaans voor "de kroon" als symbolische aanduiding gekozen.
- deze straat gelegen is tussen de Dambrugge- en de Lazarusstraat.
- ze geopendwerd in 1877.
- de naamgeving in verband wordt gebracht met de trap naar Viaduct-Dam op het einde van de straat.
- dit een vijfdelige steektrap van 1883 is met smeedijzeren leuning en bordessen.
foto van Alfons Van Camp
- er een spoorweg, vroeger de hoofdverbinding tussen de spoorweg en de dokken, het Dam-kwartier van het Stuivenberg scheidde.
- de viaduct de enige verbinding is tot de 2 delen.
- om te vermijden dat voetgangers en fietsers een omweg zouden moeten maken om de brug te kruisen, een trap werd gebouwd, en haar naam gaf van de straat (Trapstraat).
- de trap een mijlpaal werd in de omgeving en de bewoners.
- de blinde muur naast de trap beschilderd werd met een oude buurtscene. .
- het thema van de schilderij "Seefbier" ons doet denken aan de naam "Seef-hoek", de populaire naam van dit deel van de stad.
- spijtig genoeg de verf van de muur "bladdert" en er praktisch niets meer van te zien. is
-men sinds 1900 in Antwerpen ,al een halve eeuw het "Seefbier" of kortweg Seef drinkt.
- de Antwerpse auteur Domien Sleeckx, die leefde van 1818 tot 1902, dat bier in D'Exter dronk, een buitenherberg in Deurne.
- men er een wit bier tapte, dubbele Seef' geheten, dat schuimde als champagne.
- de Exter nog zou bestaan maar dat het bier spijtig genoeg is verdwenen.
- het een troebel bier was, vergelijkbaar met het bier uit Hoegaerde. -
- het in het begin van de eeuw een stille dood stierf, toen het werd verdrongen door Bockbier en pils.
- deze straat gelegen is in de wijk "Schoonbroek, tussen de Twee Kronenstraat en Schoonbroek.
- de naam van de straat verwijst naar de stad en gemeente
Utrecht (wapenschild van Utrecht)
en de hoofdstad van de provincie Utrecht in Nederland
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
P.S. : bijkomende gegevens van onze medewerker en freelancer Frits Schetsken :
Titel: UTRECHTSTRAAT
Op 11 april 1713 wordt de Vrede van Utrecht gesloten, die een eind maakt aan de Spaanse Successieoorlog (1701-1713), ontstaan na het kinderloos overlijden van de Spaanse koning Carlos II (Karel II) in 1700. De Oostenrijkse keizer Karel VI verkrijgt bij deze vrede de Zuidelijke Nederlanden - tot dan toe Spaans bezit - die voortaan de Oostenrijkse Nederlanden gaan heten, zeg maar het huidige Belgiė.
Veel straatnamen in de Ekerse wijk Schoonbroek houden verband met de politieke situatie van ons land in de 17de en 18de eeuw, zoals dus ook de Utrechtstraat, genoemd naar deze vrede.
- deze straat gelegen is in de wijk "Schoonbroek" tussen de Dragonder - Springweelstraat en de Karel Vstraat.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
P.S. : bijkomende gegevens van onze medewerker en freelancer Frits Schetsken :
Titel: TWEE KRONENSTRAAT
Bij de Spaanse Successieoorlog (zie 'Successiestraat') wil de Franse koning Lodewijk XIV na de kinderloze dood van de Spaanse koning Carlos II (Karel II) ook de Spaanse kroon voor zijn geslacht - de Bourbons - in handen krijgen. Bij de Vrede van Utrecht in 1713 (zie 'Utrechtstraat') wordt bepaald dat Fililps van Anjou, kleinzoon van Lodewijk, op de Spaanse troon mag komen, maar tegelijk wordt daarbij vastgelegd dat het Huis Bourbon nooit de tronen van Frankrijk en Spanje mag combineren. Die scheiding tussen de Franse en de Spaanse kroon is dus het Twee Kronenverdrag, waar deze straat naar genoemd is.
Veel straten in de Ekerse wijk Schoonbroek dragen namen die verwijzen naar politieke gebeurtenissen uit de 16de en 17de eeuw.
- deze straat gelegen is in de wijk "Schoonbroek" tussen de TweeKronenstraat en de Bilderdijkstraat.
- de naam van de straat verwijst naar een traktaat, een verhandeling over een afgebakend onderwerp, meestal op het gebied van filosofie of religie.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
P.S. : bijkomende gegevens van onze medewerker en freelancer Frits Schetsken :
Titel: TRACTAATSTRAAT
Na de Vrede van Utrecht (zie 'Utrechtstraat') krijgt de Republiek der Verenigde Provinciën - het huidige Nederland - bij het Barrièretractaat van 1714-'15 het recht om in de Oostenrijkse Nederlanden - het huidige België - in acht steden een garnizoen te leggen als een soort eerste linie tegen een mogelijke Franse inval. Die steden waren Dendermonde, Doornik, Ieper, Namen, Menen, Veurne, Waasten en het Fort Knokke aan de monding van de IJzer.
In de Ekerse wijk Schoonbroek zijn veel straatnamen genoemd naar politieke gebeurtenissen in de 16de en 17de eeuw, zoals ook de Tractaatstraat.
- deze straat gelegen is aan het vormingstation van Zurenborg, tussen de Boerhaavestraat en de Vlagstraat.
- de naam van de straat verwijst naar het touw of koord gebruikt bij zeilboten, zoals de in de nabijheid gelegen straten zoals Zeil -en Vlagstraat.
een touw of koord een middel is om zaken bij elkaar te binden, of om trekkrachten over te brengen. In het laatste geval gebruikt men vaak een dikkere variant, kabel of zeel die bestaat uit ineengedraaide strengen. Dit zijn op hun beurt weer om elkaar heen gedraaide draden of vezels.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
P.S. : bijkomende gegevens van onze medewerker en freelancer Frits Schetsken :
Titel: VLAGSTRAAT - TOUWSTRAAT - ZEILSTRAAT
Dit trio hoort bijeen en is in 1901 geopend. Het gaat hier dus over onderdelen die op dat moment nog kenmerkend zijn voor veel schepen die de haven van Antwerpen aandoen. Bij de Vlagstraat gaat het dus om de vlag waaronder schepen varen als herkenningsteken van het land waar zij ingeschreven staan.
Ik ben een gepensioneerde Hoofdinspecteur van eerste klasse bij de politie, officier van gerechtelijke politie en hulpofficier van de Heer Procureur des Konings, van 81 jaar. Mijn hobby's zijn vooral Antwerpen in beeld brengen en voetbal.
