Ons eerste kleinkind Een klein wonderke ons klein engeltje.
22-11-2006
muggen weren
Je hebt ze misschien in huis, de muggensprays, -kaarsen, -wierook maar toch mis je dat eenvoudig middeltje om gezond, zonder gezoem in te slapen.
citroengeranium
pepermunt
citroenmelisse
Anti-muggenplanten voor de tuin Een aantal planten kunnen in je tuin zeker helpen tegen de muggen:
Plant indien mogelijk deze muggenwerende planten onder de venster van je slaapkamer. Vroeger hingen de mensen een bos boerenwormkruid boven hun bed om de Middeleeuwse muggen op veilige afstand te houden. De 21ste-eeuwse muggen willen wel eens vergeten, dat ze eigenlijk niet van boerenwormkruid houden... Volkswijsheid dicteert dat insecten het onder een okkernoten- of walnotenboom heel ongezellig vinden. Je zal ze er niet vaak aantreffen. Sommige slimmeriken proberen nu met okkernotenbladeren de muggen van het lijf te houden. Ze onderschatten de 21ste-eeuwse muggen, want die zijn veel slimmer geworden en trekken zich van notenbladeren niet veel meer aan. Bij ons toch niet, maar dat kan ook aan ons liggen Je moet de bladeren kneuzen en regelmatig verversen wil je effect hebben.
Etherische olie Cymbopogon winteratus of Cymbopogon nardus met andere woorden Citronella of citroengras etherische olie helpt vlug en doeltreffend als je er op een verstandige manier mee omspringt. Als je er teveel van gebruikt, zal de geur je vlug irriteren of bedwelmen. En als je echt niet snapt dat één druppeltje genoeg is, kan je er zelfs van in shock geraken. Etherische olie van citroengeranium, citroenmelisse, eucalyptus, pepermunt, neem (Indiaanse olie), tea tree, ceder en lavendel kunnen ook een handje helpen.
Muggentips Tip 1: Wat zou je denken van prinsheerlijk slapen onder een muskietennet? Tip 2: Hang buiten grote plastic zakken met water. Draai die op tot een ballon. De muggen zien zich weerkaatst in de ballonnen, maar dan wel 100 keer groter. Ze schrikken zich rot en nemen de vleugels.
Help En word je dan toch nog gestoken door een onverschrokken, heldhaftige mug, smeer dan wat ui op de zere plek. De pijn en infectie verminderen.
Vochtafdrijvende reiniger Paardebloemen zijn echt wel nuttig. De bitterstof Taraxine is verantwoordelijk voor de geneeskrachtige werking van de paardebloem. Wil je je spijsvertering, je lever en je nieren een beetje helpen bij het lente-opruimwerk, zet dan zes weken lang paardebloem op het menu. Je speekselklieren schieten wakker en produceren op volle toeren. Je maag en darmklieren weten niet goed wat er allemaal gebeurt en willen niet onderdoen. Wat je eet en drinkt, verteert dus stukken beter. De afvalstoffen verzamelen zich via de nieren in de urineblaas. En van daaruit kiezen zij het ruime sop...
Paardebloemen werken dus vochtafdrijvend. En weet je waarom de paardebloem een streepje voor heeft op andere diuretische (vochtafdrijvende) kruiden? Dit gebenedijd artsenij onttrekt geen kalium aan het lichaam, wat andere vochtafdrijvers wel doen. Paardebloemblaadjes bevatten zelf veel kalium en vullen aan wat het lichaam verliest. Reumapatiënten hebben alle baat bij paardebloembladeren.
Koken met paardebloem Hoe kan je de paardebloemen lekker op tafel brengen? Pluk de bladeren van de plant tussen maart en april voor ze in bloei staan. Dan hebben ze de nuttigste stoffen. Daarna kan je ze ook nog gebruiken, maar dan zijn ze taaier en minder waardevol. Als je geregeld blaadjes plukt, dan komen er nieuwe, verse, knapperige tevoorschijn.
Paardebloemsla
De groene, jonge paardebloembladeren zijn het lekkerst en het geneeskrachtigst op het moment dat de paardebloem haar gele bloem nog niet heeft bovengehaald. Fijngesnipperd tussen de sla smaken ze overheerlijk.
Paardebloem en krepkessaus
Je kunt de fijngesneden bladeren net voordat je de pan van het vuur haalt, ook toevoegen aan spetterende en sissende blokjes spek. Deze lekkernij is pas helemaal klaar als je ze overgiet met krepkessaus. Deze saus maak je zoals een witte saus maar in plaats van melk neem je azijn.
Paardebloem-hutsepot
Wie van hutsepot houdt, kan de paardebloemsnippers onder de aardappels husselen.
Paardebloem-delicatesse
De kleine ongeopende knoppen die midden in de rozetschoot liggen te genieten van de zon, zijn een ware delicatesse. Was ze en bak ze mee met ui en spek. Laat heel even stoven en voeg dit mengsel toe aan je rijstschotel. Lekker, een tikkeltje anders en gezond.
Paardebloem-pannenkoek
Fijngesnipperde stukjes paardebloemblad in de pannenkoek (duizendblad, weegbree en brandnetel kunnen er ook nog bij) : heerlijk. Hoeveel kruidkoeken zou mijn grootmoeder zo gebakken hebben ?
Maarts viooltje: Viola odorata. Het maarts viooltje is op zich al een verrukking om naar te kijken en de geur is werkelijk het einde. Het doet me altijd aan lekkere bollekes van lang vervlogen tijden denken.
klein hoefblad
Japanse sierkwee
Klein hoefblad: Tussilago farfara Pluk de bloemknop van het klein hoefblad uit elkaar en strooi de bloemsprietjes over je worteltjesschotel.
Maagdenpalm: Vinca minor L. Dit prachtige blauwe bloempje bloeit al vroeg in het voorjaar. De bloemen mag je eten, maar de groene blaadjes niet. Die bevatten alkaloïden (o.a. vincamine). En die kunnen voor narigheid zorgen, als je er teveel van binnen krijgt.
Japanse kwee: Chaenomelis japonica. De volksmond noemt de Japanse kwee ook wel eens wilde appel, maar dat klopt niet helemaal. Als je de volledige bloesem op een gerecht legt, is dat nogal een dikke knop die je dan naar binnen moet spelen. Maar pluk je de licht roze of donkerrode bloemblaadjes af en smuk je daarmee je borrelhap op, dan krijgt je borrelhap dadelijk een dikke nek van trots. En is hij, daar bovenop, ook nog uiterst lekker.
Witte dovenetel: Lamium album De bloemen van de witte dovenetel smaken lekker naar honing. Vroeger zogen de kinderen het nectardruppeltje op. Dat was een echte lekkernij.
Paarse dovenetel: Lamium purpureum. De purperen bloemen zijn iets kleiner dan die van de witte dovenetel. Maar een komkommerschotel ziet er feestelijk uit, als je er wat van die kleine, mauve bloemen over strooit.
Madeliefje: Bellis perennis. De plaatselijke koosnamen voor het madeliefje zijn Mariabloem, meizoentje of orakelbloem. Als je de bloemen 's avonds wil gebruiken, denk er dan aan, dat de bloemkopjes zich sluiten. In warme soep zijn ze op een twee drie weer klaarwakker en open. Geraspte worteltjes lusten wel wat madeliefjes op hun rug. Meizoentjes ogen niet alleen mooi, ze reinigen ook het bloed.
Heide: Calluna vulgaris. Heide bevat veel kiezelzuur, mineralen, giststoffen, glycociden en saponinen. Een hele mond vol als je het mij vraagt. Klinkt geleerd, maar het enige wat ik wil zeggen is dat het allemaal goede stoffen zijn. Als je geregeld wat heide op je menu zet, zijn je nieren en blaas je erg dankbaar.
Dieren voelen op een heel natuurlijke manier aan wat goed voor hen is. Zo zullen de koeien bijvoorbeeld geen boterbloemen eten.
In een grote dierentuin in Nederland deden ze eens de proef. Aan de apenkooien legden ijverige handen een kruidentuin aan. De apen konden naar hartelust van de kruiden snoepen. Onderzoekers ontdekten dat apen met een bepaald probleem altijd of veel meer van bepaalde kruiden aten.
Tegenwoordig zijn dieren, net zoals de mensen, hun contact met de wilde natuur een beetje kwijt. Paarden knabbelen aan taxusgroen en koeien eten Sint-Janskruid (Hypericum perforatum). In het eerste geval is er vaak niet meer veel aan te doen. In het tweede zal de koe kale plekken krijgen als ze in de felle zon staat. Het is dan echt wel nodig dat de koe een streep schaduw heeft of ze gaat er na een tijd aan.
Wild-aspirientje
Paarden die wilgenblaadjes eten doen dat af en toe eens omdat ze daar net zin in hebben. Maar meestal knabbelen ze eraan omdat er in wilgenblaadjes stoffen zitten die pijnstillend werken. Daarvan zijn onze aspirientjes afgeleid.
Vlooien-kruid
Vroeger waren er geen honden en poezen vlooien bandjes. Ze hielden poes of hond vlooienvrij met boerenwormkruid. Onze voorouders legden boerenwormkruid in de mand of slaapplek van hun troeteldier.
Als je een stevige tuil boerenwormkruid in het kippenhok of duiventil hangt, blijven de vlooien daar ook weg, wisten ze vroeger.
Knoflookpoeder onder het eten gemengd doet ook zijn werk.
Een beetje etherische olie van pepermunt is tegenwoordig iets handiger.
Gezonde eieren Vroeger kregen de kippen brandnetel op hun menu. De eieren waren dan gezonder, de eierschaal was stevig en de boerin gelukkig.
Griezel-kruiden Er bestaan natuurlijke middeltjes om mieren een andere weg te wijzen.
Mieren griezelen van peper en muntblaadjes.
Strooi wat peperbolletjes over het mierennetwerk, leg er nog wat pepermuntblaadjes bij en wacht een dag. Mieren griezelen van deze kruiden en nemen de pootjes.
Wespenkruid We zullen het geweten hebben. Geen plekje in het bronsgroen eikenhout of er zaten wespen. Een schoteltje kruidnagel, overgoten met kokend water, deed de meeste wespen de vleugels nemen.
Wespen moeten ook niks hebben van een beetje gebrande koffie op een metalen schoteltje. Een porseleinen bordje barst.
Appelazijn voor kat, hond en paard Niet enkel mensen, maar ook dieren hebben alle baat bij appelazijn: appelazijn voert afvalstoffen af, verhoogt de weerstand en conditie.
Geef je paard eens een gezond hapje, rijk aan vitaminen en mineralen. Een stukje brood met appelazijn in plaats van een klontje suiker. Het helpt om alles goed te verteren.
Uitwendig helpt appelazijn tegen vliegen, dazen en horzels.
Je vindt nog veel meer recepten en weetjes in de boeken geschreven door Daniëlle Houbrechts. Ontdek ze in de boekhandel of op het internet via www.kruidjes.be.
Bescherm je tegen griep en verkoudheid door je weerstand te verhogen.
Planten en kruiden kunnen, op allerlei manieren, een handje helpen. Er zijn planten die je weerstand verhogen, die antiviraal werken en andere die een ontzwellende werking hebben. Maar één ding is zeker: griep vraagt tijd. Kruiden kunnen er niet voor zorgen dat je de volgende dag weer helemaal de oude bent. Aarzel niet: als je je echt slecht voelt, raadpleeg dan een dokter! Dan kan je nog altijd met hem of haar overleggen of je kruidenremedies kan gebruiken. Het is trouwens altijd beter te voorkomen dan te genezen. Daarom hier enkele kruidige tips om preventief je weerstand te verhogen tegen griep en verkoudheid.
Rode zonnehoed (Echinacea angustifolia) Rode zonnehoed beschermt je tegen bacteriën en virussen. Daarom is het geen slecht idee onmiddellijk een kuur te beginnen met tinctuur van deze plant. Drie keer per dag 20 druppels. Heb je toch griep: van het moment dat je iets voelt onmiddellijk 50 druppels echinacea tinctuur nemen, daarna ieder uur 10. Doe dat één tot drie dagen. Zodra je je beter voelt verminder je de dosis (3x daags 20 druppels). Er zijn geen bijwerkingen bekend.
Zweedse kruiden Neem een soeplepel Zweedse kruiden die je in een beetje lauw water doet. In Zweedse kruiden zitten 10, soms elf verschillende kruiden verwerkt. Ze beschermen je tegen allerlei winters onheil.
Propolis Bijen zorgen niet alleen voor honing, maar ook voor propolis. Dat is een product dat ze maken van de kleefstoffen die rond de ongeopende boomknoppen zitten. De bijen metselen daarmee gaten en kieren van hun huisjes dicht en voorkomen op die manier dat ongewenste diertjes de boel komen verpesten. Ook onze voorouders maakten eeuwen gebruik van propolis om zich te beschermen tegen allerlei infecties. Neem bij de eerste ziekteverschijnselen propolistinctuur (bijv. driemaal per dag 25 druppels). De dosering staat op de verpakking. Er bestaat ook mondspray en er zijn kruidentabletten met propolis, meestal samen met echinacea en vitamine C.
Citroenthee Dat vitamine C haar sporen verdiend heeft is algemeen bekend. Daarom is het handig altijd citroenen in huis te hebben. Pers twee citroenen en doe het sap in een kop. Giet er kokend water over en wacht tot je drank drinkklaar is. Doe er een dikke theelepel honing bij. Drink met kleine slokjes. Als je thee te zuur is, kan je nog wat honing toevoegen.
Provençaalse kruidenthee Neem een theelepel Provençaalse kruiden en overgiet ze met kokend water. Deze kruiden zijn houteriger en moeten daarom 10 minuutjes trekken. Je voelt de weldaad onmiddellijk in je keel. Drie kopjes per dag, liefst met citroen erbij. In een Provençaalse kruidenmengeling zit ook tijm.
Tijm (thymus vulgaris) Onze voorouders noemden tijm het antibioticum van de arme mens. In tijm zit inderdaad een natuurlijk antibioticum. Dat geeft de bacteriën geen kans. Wetenschappelijk onderzoek bevestigde deze werking. Tijm helpt slijm oplossen, onderdrukt hoest en stimuleert de ademhaling. Je kan er thee van maken (zie hierboven) of siroop en dat doe je zo:
Overgiet 50 g verse of 25 g gedroogde tijmblaadjes met 600 ml kokend water. Laat 20 minuten trekken. Zeef het kruid eruit. Doe 250 g kandijsuiker bij je aftreksel en laat op een zacht vuurtje uitdampen tot je een vloeibare siroop krijgt. Laat je siroop afkoelen tot hij handwarm is en doe er dan 300 g vloeibare tijmhoning van de imker bij.
Vlierbessen en -bloesems Vlierbessensiroop is al heel lang bekend. Als je elke dag een eetlepel vlierbessensiroop neemt, voorkom je waarschijnlijk griep en verkoudheden. Eet daarom s morgens een boterham met vlierbessenjam. Doe wat vlierbessensiroop bij je rode kool en giet wat van deze siroop bij een druppel jenever.
Vlierbloesem (Sambucus nigra) Als je hoge koorts hebt, moet je onmiddellijk je huisarts bellen. Heb je maar een beetje koorts, dan kunnen kruiden helpen. Trouwens, bij verhoogde lichaamstemperatuur helpt vlierbloesem de koorts te doen dalen. Thee van deze bloemen doet je transpireren en daardoor versnelt de genezing. Dus onmiddellijk thee drinken zo vlug je temperatuur stijgt. Als je op voorhand regelmatig van deze thee drinkt, voorkom je verkoudheid en griep. Vlier werkt ontstekingswerend. Je kan gedroogde vlierbloesem in de handel kopen.
Ui (Allium cepa) Zo gauw je iets voelt kriebelen in keel en/of neus, snij je een ui in stukjes. Doe de snippers in een oud washandje. Leg het op je keel en draai een oude sjaal rond je hals. Dat is een oud middel dat mijn grootmoeder gebruikte. Het klinkt inderdaad wat raar, maar in een beginfase helpt het echt. De ui heeft heel wat waardevolle werkingen. Eén ervan is zorgen voor een betere weerstand. Eet daarom regelmatig een boterham met smeerkaas en snipper er wat rauwe ajuin over. Doe wat ui over je rauwkostschotels en stoof wat ui bij je vleesgerechten.
Braam (Rubus fructicosus) Drink sap van bramen of maak thee van jonge braamblaadjes. Braam werkt ontstekingswerend. In de handel kan je ook bramentinctuur (alcoholisch aftreksel) kopen.
Kruidenthee Kruidenthee maak je door een soeplepel blaadjes te overgieten met heet water. Laat een kop water koken, laat 1 minuutje staan en overgiet daarmee de prille verse of gedroogde blaadjes. Laat maximum 5 minuutjes trekken, zeef de blaadjes eruit en wacht tot je thee drinkklaar is. Doe er dan nog een koffielepel honing bij en drink je thee met kleine slokjes. Drie kopjes per dag.
Fietsen is gezond, dat weten we allemaal wel. En waarom zouden we het niet doen nu ons fietspadennetwerk zo verleidelijk naar ons ligt te lonken? Als je je voorzorgen neemt voor kleine ongemakken kan er echt niet veel verkeerd gaan. Hier volgen enkele kruidige tips mocht je tegen de grond gaan. En troost je: zelfs de grootsten met namen als klokken zoals Museeuw, Diercksens en Boonen maken al eens onzacht kennis met moeder aarde. Dus niet getreurd, het stuur rechtgetrokken en even gekeken hoe groot de averij is? Blijkt het toch ernstig, dan maar de 100 bellen. Valt de schade mee, dan maar enkele kruidenmiddeltjes:
Etherische olie Zorg dat je een klein flesje met etherische olie bij hebt. Lavendel of tea tree olie zijn zeer geschikt om kleine wondjes te verzorgen. Doe enkele druppels op een pleistertje en kleef het op de zere plek. Deze oliën kunnen zonder problemen, onverdund hun werk doen. Ze zorgen ervoor dat de wonde vlug geneest en bestrijden infecties.
Zuivere honing Hoe gek het ook klinkt, honing kan je perfect gebruiken op wonden. De bijen vliegen van bloem tot bloem en nemen geneeskrachtige deeltjes (stuifmeel) mee naar hun korf om er honing van te maken. Wonden die slecht genezen moet je volgens wetenschappers Lücke, Gundel en Blattner met honing behandelen. Ze probeerden het eerst met kamillezalf en boorzalf, daarna met honing. En honing gaf de beste resultaten. Vooral honing in combinatie met levertraan gaf een heel bevredigend resultaat. Dokter S. Efen van het Academisch Ziekenhuis van Calabar (Nigeria) schrijft : Stinkende wonden worden na amper een week reukloos, als je ze dagelijks insmeert met zuivere honing. Zware brandwonden genezen door honing zonder dat ze infecteren. Dus, denk ik dan, als honing werkt in zulke extreme gevallen, dan zal het zeker helpen bij kleine schaafwonden. En als je niet valt, kan je de honing lekker opeten tussen een heerlijke boterham. Na het fietsen zal die zeker smaken.
Arnicazalf (Arnica montana L.) Ik ken eigenlijk niets beter dan arnica, als het gaat om builen en blauwe plekken. Arnica-zalf voorkomt ontstekingen. De zalf reinigt en heelt wonden. Daarom is het aan te raden deze zalf op fiets- en wandeltochten mee te nemen. Je zou ze altijd bij de hand moeten hebben, want iedereen loopt wel eens ergens tegenaan. Zeker als er kinderen in de buurt zijn. Arnica heet in t Nederlands niet voor niets valkruid. Arnica vind je bij ons haast niet. Zelfs in onze tuintjes groeit de plant heel voorzichtig. Daarom koop je de zalf best in een natuurwinkel of bij de apotheker.
Smeerwortel (Symphytum officinale L.)
smeerwortel
duizendblad
Als je kleine rakkers iets te uitbundig roepen: Kijk mama zonder handen en nadien huilend hun builen en schrammen tonen, kan je ze weer oplappen met bladeren van de smeerwortel. Leg de gekneusde bladeren op de wonde en prik de uiteinden met een stokje vast. Bind er voor alle zekerheid nog een zakdoek rond. Smeerwortel staat al lang bekend voor zijn helende werking bij kneuzingen, verstuikingen en breuken. Het is natuurlijk nog handiger als je symphytumcrème op zak hebt, want Smeerwortel staat niet overal en je bent nooit zeker of de plant zuiver en onbesproeid is.
Duizendblad (Achillea millefolium) Zoals boven al gezegd: zelfs de meest ervaren en moedigste fietser valt wel eens. Resultaat: hele lappen vel geschaafd en hier en daar kapot. Als sommige jonge kleuters of oude kwezels een druppel bloed zien, vrezen ze al het ergste : "Ik zie hier twee druppels bloed, 't is spijtig dat ik sterven moet". Wat moet het dan soms niet zijn met fietsers die voor het eerst een ongelukje meemaken. Probeer niet te panikeren. Nogmaals: verwittig onmiddellijk een ambulance als je twijfelt of duidelijk merkt dat het menens is. Een gsm-toestel is op zon fietstocht echt geen overbodige luxe.
Meestal neemt het zo geen vaart. Een duizendblad...blad helpt in dit geval. Het werkt bloedstelpend, als je het blad gekneusd op de wonde legt. Je kan in de handel ook duizendbladpreparaten kopen. Dat werkt nog handiger. Laat de 'stervende' ondertussen op een wilgentakje knabbelen, dat werkt als een aspirientje en verdooft de pijn een beetje. Een dubbele whisky doet bij volwassenen ook wonderen...
Wat kan ik in de keuken uitspoken met Duizendblad?
In de wilde natuur vind je duizendblad met witte bloemen. Soms hebben de bloemen een rozige schijn. Beide planten kan je in de keuken gebruiken. Het zijn vooral de jonge blaadjes die op tafel komen.
Je rauwkostschotels worden een echt kunstwerk als je dit kantwerk op de rand legt.
Duizendblad groeit graag in volle zon, maar doet het ook in lichte schaduw. De plant groeit zon beetje overal. Zelfs in droge, arme grond. Ze geeft de voorkeur aan goed doorlaatbare, rijke leemgrond. Ze verdraagt tot 20°C. In goede omstandigheden kan het kruid 75 cm hoog worden.
En buiten de keuken? Wat kan ik nog doen met de massas duizendblad-plantjes die In de weide achter ons huis staan?
Duizendblad kon en kan je voor allerlei doeleinden inschakelen: Wonde Duizendblad gebruikten ze vroeger als bloedstelpend 'pleistertje'.
Ook allerlei vrouwenkwalen kon je met duizendblad verhelpen.
Verkoudheid en indigestie
Tegen verkoudheden en indigestie had je vroeger de duizendbladwijn. Daarvoor lieten ze 30 g verse, in stukjes gesneden duizendbladplantjes gedurende drie weken op een warme plek in 0,7 liter rode wijn trekken.
Daarna filterden ze de wijn en voegden ze er wat honing aan toe. Hiervan dronken ze elke dag een likeurglaasje voor of na de lunch.
Couperose
Dames die last hadden van 'couperose' (=gesprongen kaakadertjes) legden kompressen van duizendblad op hun wangen.
Aambeien en spataders
De plant heeft een samentrekkende werking, daarom was het ook een ideaal middel tegen aambeien en spataders.
Je mocht niet roekeloos tewerk gaan. Als je te veel van het duizendblad gebruikte, kon er een huidreactie ontstaan. Zeker als je huid bloot stond aan de zon.
Compost
Deze plant heeft verrassende kwaliteiten. Sommigen beweren dat enkele stengels duizendblad een kruiwagen vol huisafval snel omzet in goede compost.
Het wortelsap zorgt ervoor dat buurplanten minder vlug ziek worden. Die buren krijgen bovendien een voller aroma waardoor hun geur en smaak alleen maar verbetert.
Kan het zijn dat ik ooit ook al eens licht roos getinte duizendbladbloemen gezien heb? In de natuur vind je meestal de knalwitte duizendblad-bloemen. Er bestaan ook een ietsie-pietsie naar de roze kant getinte bloemen. Sommigen beweren dat dit afstammelingen zijn van een duizendbladplant die ooit eens in de kloostertuinen stond.
Ik heb een vette huid die vlug ontsteekt. Welk kruid kan ik hiertegen gebruiken?
Met een aftreksel van duizendblad kan je dode huidcellen verwijderen en vetafscheiding tegengaan. De poriën vernauwen. Kook hiervoor 5 eetlepels gedroogd kruid in een halve liter water. Laat 30 min trekken.
WOORDJE VOORAF. Vandaag krijgen onze keukenkruiden weer de plaats waarop ze recht hebben, meer en meer gaan we terug naar de basis, misschien is dit wel een modetrend, maar dit buiten beschouwing zijn kruiden lekker, gezond en geven dat tikkeltje meer kleur en geur in onze kookpotten, maar ook in onze tuinen. De komende maanden wil ik hier op inpikken en gaan we de meest populaire kruiden nader bespreken, zowel wat de teelt betreft, maar ook met nuttige tips en misschien wel met één of ander receptje dat mogelijk een aanrader kan zijn bij een komend eetfestijn.
Waar vinden onze kruiden hun oorsprong? Als we terug gaan in de tijd zien we vooral dat kruiden gebruikt werden als geneesmiddel of zelfs als tovermiddel! Door de eeuwen heen zijn ze geëvolueerd tot de smaakmaker bij uitstek in onze gerechten. Een 4.000-tal jaren geleden werden ze zelfs al beschreven bij de Chinezen (o.a. anijs, dragon, tijm enz). Via de Romeinen en de ontdekkingsreizigers zijn ze uiteindelijk in onze streken beland. De Romeinen en de Grieken kenden reeds meer dan honderd kruiden! Bij ons waren ze vroeger (Middeleeuwen) vooral populair in kloostertuinen, abdijen en kasteeltuinen. De monniken brouwden er speciale medicijnen van die heilzaam bleken bij vele kwalen. Zo zijn ze ook langzaamaan bij de bevolking bekender geworden. Kruiden waren ook populair bij de arme mensen omdat ze een alternatief en surrogaat waren voor de zeer dure, ingevoerde specerijen (peper, muskaatnoot, kruidnagel, enz.)
Indeling.
Eenjarige keukenkruiden: zijn keukenkruiden die slechts een groeiseizoen meegaan. Populaire eenjarige: Basilicum, éénjarig bonenkruid, Dille, Oost-Indische kers, komkommerkruid.
Tweejarige keukenkruiden: zijn keukenkruiden die twee groeiseizoenen meegaan, zaad geven en afsterven. Populaire tweejarigen: peterselie, kervel.
Doorlevende keukenkruiden: zijn keukenkruiden die mits goede verzorging meerdere jaren overleven. Populaire doorlevende keukenkruiden: bieslook, doorlevend bonenkruid, citroenkruid, citroenmelisse, dragon, Hysop, Roomse kervel, laurier, lavas, Lievevrouwebedstro, marjolein, mierikswortel, muntsoorten, rozemarijn, salie, tijm, venkel en zuring.
Waar groeien onze keukenkruiden het liefst? Keukenkruiden zijn niet veeleisend, ze groeien echter het best in een goed gedraineerde, voedzame, humusrijke grond. Liefst kiezen we hiervoor een zonnig plaatsje, misschien dicht bij ons keukenraam, zo kunnen we er extra van genieten en hebben we ze vlug bij de hand bij minder goed weer. We kunnen ze ook in onze borders gebruiken, gecombineerd met vaste planten, zo zijn ze ook decoratief en ze misstaan er allerminst. Als we geen tuin bezitten, kunnen we onze keukenkruiden ook kweken in potten mits goede verzorging zullen ze ook onze terrassen of vensterbanken sieren.
Hoe komen ze het best tot hun recht? Mits de gepaste dosering en geen te overdreven vermenging zijn ze echt lekker. De smaak is hier wel vrij persoonlijk, van bitter over scherp tot zelfs pikant, alles kan! Men kan ze gedroogd of ingevroren gebruiken, maar niets gaat boven vers.
In welke gerechten vinden we ze terug? Soepen, sausen, visgerechten, vleesgerechten, bij groenten en salades, in vinaigrettes, marinades, kruidenmayonaises, zelfs in nagerechten en drankjes (Elixir, Maitrank).
Met zelfgemaakte kruidendrankjes de winter tegemoet. tijmsiroop.
tijmsiroop :
Tijm is een overheerlijk keukenkruid maar heeft ook helende kwaliteiten. Onze Griekse en Romeinse voorvaderen maakten al gretig gebruik van dit kruid en de Egyptenaren gebruikten tijm als hoofdingrediënt bij het balsemen. De ontsmettende en antibacteriële werking werd toen al gewaardeerd en is tot vandaag nog een niet te onderschatten hulpbron in de strijd tegen meerdere kwalen .Wil U meer weten over tijm in de keuken : bekijk dan even het kruidenartikel tijm
Ingrediënten :
100 g verse tijm
200 g rietsuiker of kandijsuiker
6 dl water
Bereidingswijze : Spoel de vers geplukte tijm met veel water. Laat de tijm vervolgens tien minuten koken in het water (ongeveer 6 dl) . Zeef het ingekookte tijmsap en giet over in een andere kookpot, doe er de suiker bij, laat opnieuw gedurende een kwartier inkoken tot er een siroopachtige emulsie overblijft. Giet de siroop in steriele flessen (voorverwarmd : om het barsten van de flessen te voorkomen). Sluit de flessen na het afkoelen en bewaar ze op een koele, donkere plaats (kelder koelkast).
Deze siroop kan het ganse jaar bereid worden maar in september is tijm wel het meest aromatisch !
Hoe en waarvoor gebruiken ?
Tijmsiroop is overheerlijk om drinken en helpt uitstekend bij winterse kwaaltjes zoals ontsteking van de luchtwegen. Tijm bevat « thymol » , een prima ontsmettingsmiddel met antibacteriële eigenschappen .
Tijmsiroop versterkt de longen en is daarom aangewezen bij bronchitis door zijn bronchiënverwijdende eigenschappen. Ook bij hoestbuien, verkoudheden, griep en keelpijn kan deze siroop verlichting brengen.
In de Middeleeuwen werd het gebruikt als « het » medicijn tegen kinkhoest bij kinderen en bij droge hoest.
Ook ons afweersysteem reageert prima op tijmpreparaten die de verhoogde aanmaak van witte bloedlichaampjes bevorderen.
Gebruik : 4 maal daags na de maaltijd een eetlepel tijmsiroop -dit bij de eerste symptomen van ziekte- kan helen en verlichten, ook kinderen mogen deze siroop gebruiken.
Hopelijk wordt de winter niet te streng en worden we gespaard van een ellendige, lange griepepidemie, maar zeg nu zelf, af en toe een landerig en loom gevoel dat ons toelaat een dagje te « luieren » is in de winter toch even op zijn plaats en met een lepel zelfgemaakte tijmsiroop in de buurt krijgen onze medebewoners misschien voldoende medelijden waarbij we ons even ongegeneerd kunnen laten verwennen !
Tijm Wetenswaardigheden over de plant Konijn op zijn Vlaams, een lekker stoofpotje, worteltjes en erwten: compleet alledaagse gerechten, maar oh, zo lekker en wat is het geheim dat deze gerechten gemeenschappelijk hebben? Natuurlijk: tijm, men zou denken ordinair, maar toch zeer verdienstelijk in onze keuken en natuurlijk ook de geneeskrachtige werking is niet te versmaden. Even verder zal ik een eeuwenoud recept van hoestsiroop verklappen die men nergens beter kan vinden en die effectief werkt. Daarbij is ze uitermate goedkoop en heeft u een kruidentuin in de hof of op het terras, dan is ze zelfs in de weekends in uw bereik, geen apotheker van wacht: maak dan zelf uw unieke hoestsiroop op basis van tijm! De wortels van dit groenblijvende half-heestertje vinden we terug in de landen rond de Middellandse Zee. De oude beschavingen maakten veelvuldig gebruik van dit populaire kruid. Ook de Egyptenaren en de Etrusken gebruikten het in combinatie met andere kruiden, dit om hun geliefde afgestorvenen te balsemen. De Grieken (tijm komt van het Griekse thymos wat kracht betekent) gebruikten het om hun spijzen te verfijnen en als wierook in hun tempels. De Romeinen wisten dit plantje te waarderen in hun keuken maar ook in de huisapotheek. Ze maakten er toiletwater en zeep van en dit om zijn zeer disinfecterende en genezende werking , iets wat ze perfect door hadden, voor hen was het een echte schoonheidskuur. Tijm was er ook het symbool van moed en dapperheid. Later brachten ze het over op hun veroveringstochten naar onze streken waar het vooral te vinden was in kloosters en abdijen maar ook bij het gewone volk. In de middeleeuwen naaiden de edelvrouwen takjes tijm op de klederen van koene ridders om hen sterkte en kracht te geven bij gevechten en expedities. Bij het gewone volk werd het aangebracht als middel tegen kwalijke geuren en om ziektes te bestrijden. Tijm en knoflook waren het antibiotica van de lagere klasse. Wanneer we tijm botanisch moeten omschrijven dan vallen vooral de kleine, paarsblauwe bloemen (Familie de Lipbloemigen) op, deze bloeien in mei - oktober en zijn een zeer geliefde bijenplant. Honing van tijm is zeer waardevol en heeft een sterk genezende werking (o.a. bij geelzucht). De jonge takjes zijn kruidachtig en bevatten kleine, afgeronde naaldvormige blaadjes. Oudere takjes worden houtachtig. De lange fijne worteltjes dienen om water en voedsel te zoeken in droge rotsachtige bodems, dit is de natuurlijke biotoop van tijm.
Nog enkele populaire tijmsoorten:
Citroentijm (Thymus citriodorus): winterhard, groenblijvend; geschikt als keukenkruid bij vis- en kipgerechten. Minder sterk dan gewone tijm maar heeft wel een sterke citroengeur.
Kruiptijm (Thymus serpyllum): kruipende groenblijvende vaste plant geschikt als keukenkruid met een mild aroma maar vooral geschikt als bodembedekker in rotstuinen.
Standplaats Tijm vraagt om een zonnige, droge standplaats waarbij de grond het liefst kalkhoudend is. Vochthoudend en goed doorlaatbaar is essentieel en zware grond kan men verlichten door er turf onder te mengen. Tijm wordt het best om de 2 à 3 jaar verplant, zo blijft houdt men een jeugdige en frisse plant en behoudt het zijn sterk aroma.
Opkweek Het keukenkruid vermeerderen kan met zaaien maar het duurt een paar jaar eer men een volwassen struik heeft. De methode die het meest gebruikt wordt om nieuwe plantjes te bekomen is scheuren. Dit gebeurt in het voor- of najaar: we planten de gescheurde plantjes met worteltjes eraan diep genoeg d.w.z. het groen 10 cm boven de grond. Het verplanten dient op dezelfde wijze te gebeuren indien men houtige en minder fris ogende planten wil vermijden. Oudere planten verliezen immers veel van hun aroma! Men kan de plantjes ook stekken, afleggen en eventueel aanaarden, alle methodes zijn gangbaar en gemakkelijk te verwezenlijken.
Gebruik in de keuken Het ons allen welbekende kruidentuiltje kan haast niet zonder tijm en in combinatie met laurier en peterselie is het de smaakmaker. Stoofpotjes, wildgerechten, pastas, vegetarische gerechten, spaghettisaus men kan het zo gek niet bedenken of tijm hoort er bij. Het kruid mag meekoken (liefst wel met mate gebruiken!). Bij het opdienen verwijderen we vanzelfsprekend de tijmtakjes. Samen gebruikt met marjolein geeft het aan spijzen een heerlijk aroma. Ook bij marinades, gerechten met wijn en bij de inmaak van olijven wordt tijm gebruikt. Niet alleen om zijn smaak maar ook omwille van de anti-bacteriële en ontsmettende werking wordt het gebruikt bij het conserveren van vlees(ham). Een bestanddeel van Benedictine- likeur is tijm.
RECEPTIDEE Parelhoen met tijm Wrijf een parelhoen in met peper en zout. Plaats de parelhoen in een vuurvaste schotel samen met een teentje knoflook en meerdere takjes tijm. Giet er droge witte wijn bij, voldoende tot het vlees onder staat. Zet dit alles ongeveer twee uur in de oven tot de wijn bijna hellemaal verdampt is en het vlees goudbruin en mals is. Opdienen met wat gestoofd witlof of wat andere wintergroentjes, zelfgemaakte aardappelkroketten (hemels) of misschien een portie frietjes en het feest kan beginnen.
Geneeskrachtige eigenschappen In de homeopathie is tijm niet weg te denken, dit door de ontsmettende en anti-bacteriële werking. Ook helpt het kruid bij spijsverteringsproblemen (darmgisting), gebrek aan eetlust en bij slechte vertering van spijzen in de hand gewerkt door verhoogde galafscheiding die tijm teweeg brengt . Slapeloosheid , depressie of migraine: tijm kan helpen.
Problemen met de ademhalingswegen, griep, bronchitis en hardnekkige hoest kunnen verlicht worden met siroop op basis van tijm, hiervoor heb ik een receptje uit grootmoeders tijd :
Laat gedurende een tiental minuten in 3 dl water ongeveer 50 g tijm meekoken, na het koken zeven en er 100 g kandij of rietsuiker aan toevoegen . Doe dit mengsel in een steriel flesje en bij gebruik zal je merken dat de hoestbuien minder hevig worden en tenslotte ook verdwijnen.
Meer info over de bereidingswijze en het gebruik van deze tijmsiroop kunt u vinden in het specifieke artikel over TIJMSIROOP
Niet alleen in de homeopathie wordt er gebruik gemaakt van tijm, ook in de cosmetica-industrie gebruikt men het in zeep, tandpasta parfum,...
Hopelijk blijven hoest en andere winterse ziektekiemen ver uit onze buurt, mocht dit niet het geval zijn: tijm kan misschien de reddende engel zijn !!!
Rozemarijn / Rosemarinus officinalis. Wetenswaardigheden over de plant Koning winter is op bezoek en heeft zijn best gedaan. Sneeuw, ijzel, koude, een witte Kerst. Misschien dromen enkelen van ons toch reeds weg bij het zien van de eerste zomerbrochures. Een van de vakantiestreken bij uitstek De Provence komt er uitgebreid aan bod. Met zijn prachtige lavendelvelden, veel zon en heerlijk geurende barbecues, waar we de geuren snuiven van lekkere kruiden, waaronder ook het kruid dat we vandaag in de kijker zetten: ROZEMARIJN. Een typische harssmaak en een heerlijk doordringend parfum zijn kenmerkend voor de plant. Dit geurig groenblijvende keukenkruid dat tot 2 m hoog kan worden is inheems rond de landen van de Middellandse zee en vooral in de kustzones en betekent vrij vertaald dauw van de zee. Restanten van rozemarijn vond men al terug bij de Egyptenaren in hun piramiden waar rozemarijn als heilig kruid aangeschreven stond. Ook bij de Grieken en de Romeinen waar het symbolisch liefde vriendschap en trouw vertegenwoordigde werd het plantje bij huwelijks- en geboorterituelen gebruikt. Het werd gebruikt als wierook, dit laatste om kwade geesten te verdrijven. Om hun dierbare afgestorvenen onsterfelijk te maken en hen te vergezellen op hun laatste tocht werd een takje rozemarijn op het lichaam van de afgestorvene gelegd. Hoewel het plantje dat familie is van de Lipbloemigen en er vrij robuust uitziet is het toch niet zo goed bestand tegen matige tot strenge vorst (houdt stand tot -10°C). De blaadjes lijken op dennennaalden en de plant zorgt voor mooie licht blauwe bloemen, dit in de maanden februari - april, deze worden graag bezocht door bijen die op hun beurt zorgen voor heerlijke, gezonde honing die uitermate heilzaam werkt bij mensen met leverstoornissen. In de cosmetica vinden we rozemarijn terug als ingrediënt van eau de cologne en van het minder bekende Hongaars water. Tevens helpt het tegen mot in de kleerkast en is het bruikbaar als natuurlijk antioxidant bij het conserveren van fijne vleeswaren. Het is ook een begerenswaardige plant in menig homeopathie middel.
Standplaats Rozemarijn vraagt gezien zijn geringe weerbaarheid tegen vorst een zonnige, droge, zanderige en beschutte standplaats in de kruidentuin of in vaste plantenborders, dit laatste om de sierwaarde van het kruid. De beste grond is een kalkrijke en goed doorlaatbare grond die met weinig voedsel best tevreden is.
Opkweek Rozemarijn vermeerderen kan door zaaien maar wordt zeer weinig toegepast. De meest gebruikte vermeerderingswijze is het nemen van stekken. Dit gebeurt in de maand september (we spreken hier dan van zomerstekken) door kruidachtige kopstekken van +10 cm te nemen. We steken de stekken in een mengsel van turf en rijnzand (3/2) en zetten het gedurende de inwortelperiode onder dubbel plastiek of gaatjesplastiek. Na de inworteling worden de stekken in een voedzame, doorlaatbare en humusrijke grond opgepot en pas in de lente wanneer de meeste vorst verdwenen is uitgeplant op een afstand van 50 cm.
Gebruik in de keuken In de Mediterrane keuken is rozemarijn een hoofdrolspeler. Het wordt er vooral gebruikt om marinades, barbecues, soepen , bruine sausen en stoofschotels het aparte Provençaalse smaakje te geven. Vooral gegrild vlees (lam, varkensvlees en wild) soepen smeken om rozemarijn. Ratatouille, tomaten- en auberginegerechten, maar ook in minder voor de hand liggende zoete gerechten zoals: jam en gebakjes houden veel van dit kruid. Vers maar ook gedroogd of ingevroren behoud dit kruid zijn fijn aroma.
RECEPTIDEE Voor de vegetariërs onder ons is het volgende gerecht een aanrader, maar ook vleeseters zullen het niet versmaden.
Vegetarische goulash · 2 eetlepels rozemarijnolie · 2 gesnipperde uien · 1 eetlepel paprikapoeder · 275 ml heet water met een theelepel tomatenpuree · 400 gr tomaten, gepeld in vieren gesneden · 2 takjes rozemarijn · 1 dessertlepel bloem · 225 gr bloemkool · 225 gr nieuwe aardappelen in stukken · 225 gr zomerwortelen in partjes · ½ groene, fijngehakte paprika · 150 ml room · peper en zout
Bereiding: Verhit de rozemarijnolie in een vuurvaste schotel en doe er de fijngehakte uien in. Voeg er drievierden van het paprikapoeder aan toe en laat alles 2 minuten sudderen. Doe er nu vervolgens het water, de tomaten, de takjes rozemarijn en de bloem bij en breng nu het geheel aan de kook en blijf roeren tot men een redelijk gladde massa bekomt. Voeg er alle groenten aan toe en doe een deksel op de schotel en zet die in een voorverwarmde oven van 190°C. Haal de schotel er na een 30 à 40 minuten uit en verwijder de takjes rozemarijn en roer er dan de zure room en de rest van het paprikapoeder door. Een eerlijke en heerlijke bereiding als welkome variatie na de eerder zware maaltijden van de voorbije feesten, maar zeker niet minder lekker!
Geneeskrachtige eigenschappen Rozemarijn kan helpen bij griep en longaandoeningen (kan van pas komen bij de griepepidemie die ons land teistert!). Ook bij bloedarmoede, galblaasontsteking en kramp is Rozemarijn de redder in nood. Thee drinken van Rozemarijn kan helpen bij stress, migraine en depressie. Een uitstekend geneesmiddel bij een te lage bloeddruk, maar opgelet: niet aangewezen bij personen die een hoge bloeddruk hebben. Rozemarijn is het hoofdbestanddeel van het bekende Hongaars water dat indertijd (14 de eeuw) door de Koningin van Hongarije gebruikt werd als wondermiddel tegen ouderdomsverschijnselen (het recept werd haar aangereikt door monniken damesbladen bestonden toen nog niet - en werkte uitermate efficiënt) dat het daarna verder geprofileerd werd als de verjongingskuur bij uitstek. Uitwendig, te koop als Rozemarijnolie in reformzaken, is het uitstekende middel om spier-, zenuw- en gewrichtspijn op een natuurlijke wijze te behandelen. Ook pijn veroorzaakt door kneuzingen kan erdoor verlicht worden.
Rozemarijn, alom gewaardeerd, het kan en mag niet ontbreken in onze kruidentuin.
Peterselie Wetenswaardigheden over de plant Dit tweejarig, winterhard, maar als éénjarig gekweekt keukenkruid is van oorspong terug te vinden in het gebied rondom de Middellandse Zee en verspreidde zich in de tijd over gans Europa. Ten tijde van Karel de Grote was de bevolking verplicht dit kruid te kweken (omwille van het gunstig effect op de gezondheid). Peterselie is één van de meest gebruikte tuinkruiden, dit zowel als smaakversterker, maar nog populairder als schotelversiering of als afwerking van gerechten. Denken we hier ook even aan de gerechten « fines herbes », waarvan peterselie een essentieel bestanddeel is. Peterselie is echter veel meer dan decoratie . Het helpt ons bij de algemene werking van onze lichaamsfuncties. Hier komen we verder zeker op terug. De smaak van peterselie is verfijnd en hartig, echter niet zo overheersend als lavas en selder. In de zaden van peterselie zit een etherische olie die het giftig apiol bevat, deze olie wordt dus niet gebruikt in gerechten. Groot voordeel is dat peterselie het jaar rond vers kan geoogst worden. Het kruid is familie van de schermbloemigen, net zoals dille, koriander, wortel, selder enz De plant wordt zon 20 cm groot.
OPGELET: tijdens het opschieten in bloemstengels verliest peterselie veel van zijn smaak!!!
2. Wortelpeterselie (Petroselinum c.tuberosum), gebruikt als smaakmaker in de keuken
Standplaats Geef peterselie geen zonnebad, hij groeit liever in halfschaduw. Een humusrijke en vooral vochthoudende, frisse grond is belangrijk. Plant hem niet in de onmiddellijke omgeving van wortels. Hij verdraagt ook geen vers stalmest (verbranding). Zet hem liefst op een perceel grond waar de vorige teelt geen schermbloemige was (dus niet na de teelt van wortel, selder of dille).
Opkweek Eerste manier Zaaien in volle grond kan vanaf begin april tot eind juni. De trage kiemkracht (4 weken) kan men vervroegen door de zaden een nacht in lauw water te leggen voor de uitzaai. Dit laatste gebeurt op 20 cm tussen de lijnen en uitdunnen kan op 10 cm in de rij. Peterselie laat zich niet of nauwelijks verplanten door zijn pinwortel. De grond moet steeds vochtig gehouden worden tot de kieming door middel van geperforeerde plastiek of natte jutedoek. Deze teeltwijze geeft mooie en stevige planten.
Tweede manier Zaaien in potjes gebeurt vanaf half februari tot half augustus. Vooral bij de zaai tot mei heeft men in de hobbyserre een ideale kiemtemperatuur van 20° nodig. Bij de opkweek tot de uitplant 15°. Men zaait 5-10 zaadjes per potje verdeeld en dekt af met een zaaigrondlaagje of scherp zand van ongeveer een 0,4 cm. Het trucje met het zaad in lauw water lukt hier ook. Uitplanten gebeurt wanneer we 4 à 5 jonge blaadjes zien op de jonge plant. Plantafstand 30 X 20 cm. Oudere planten uitplanten geeft een moeilijke in groei. Indien men geen grond te beschikking heeft, geen nood men kan gerust peterselie kweken in potten of bak mits een regelmatige bijbemesting. Het oogsten gebeurt door het blad te plukken, zo kan men gans het jaar genieten van een zekere oogst.
Peterselie kan belaagd worden door bladluizen of ook wel wilgenluizen genoemd (Cavariella aegopodii) genoemd naar zijn overwinteringplaats op wilgen, deze belaging is typerend voor schermbloemigen, deze kunnen door hun zuigende monddelen een virus overbrengen waardoor de plant geel - paars wordt en verdwijnt. Dit virus (Carrot Mottle virus + Yellow Dwarfvirus) is afkomstig van de tuinwortel en is zéér moeilijk te bestrijden. Het enige middel dat echt werkt is preventie, dit door de plantjes na uitplant of kieming af te dekken met kunst vliesdoek of insectengaas. Ook de wortelvlieg - waarvan de maden de wortel van de peterselie aantasten - is een grote vijand, eens aangetast treedt een totale verwelking van de plant op waarna ze afsterft. Dus een gouden raad: steeds afdekken houdt de bladluis en wortelvlieg op een stevige afstand en op deze manier is de plant ook nog wat beschut tegen rechtstreeks zonlicht.
Gebruik in de keuken De bladeren en wortels worden gebruikt. Als smaakmaker pas vóór het opdienen toevoegen aan de gerechten. Niet meekoken want het aroma verdwijnt totaal. Bij meekoken in soepen geeft peterselie deze laatste een bittere smaak (dus vermijden!). Wortelpeterselie mag wel meegekookt worden. Peterselie staat op nummer één bij de versiering van onze koude schotels. Geeft onze aardappelen een feestelijke aanblik (fijngesnipperd er bovenop strooien), ook bij aardappelpuree, worteltjes en erwten, sauzen, vinaigrettes en ook in onze omelet fines herbes is peterselie een graag geziene gast. Ook onze soepen, vis, kip en zelfs onze kruidenboter komt hij verfijnen. Gefrituurde peterselie smaakt flets, evenals gekookte of gestoomde. Drogen kan ook maar met veel smaakverlies. Diepvriezen kan zeker, wel niet meer te gebruiken als schotelversiering.
Een kruidig receptideetje: Gebakken kabeljauwfilet met peterselie
700 gr kabeljauwfilet 50 gr bakboter of olijfolie 2 eetlepels citroensap 2 grote eetlepels gehakte peterselie 1 ui 1 klontje hoeveboter peper zout - viskruiden afwerking: wat citroen, een toefje peterselie
Wrijf de visfilet in met wat zout, peper en de viskruiden. Pel de ui en hak hem fijn. Nu kan men de filets bakken in de hete boter tot ze gaar zijn (bruin korstje). Halverwege de baktijd voegt men de ui toe en laat hem mee bakken. Wanneer de filets gaar zijn leggen we ze op ons bord, sprenkelen er wat citroensap over en bestrooien we ze rijkelijk met de gehakte peterselie, nu nog de gesmolten hoeveboter er overgieten en alles wordt één lekker geheel. De partjes citroen en het toefje peterselie als versiering maken ons gerecht bovendien feestelijk, laat het u smaken. TIP: Nu de krielaardappelen op komst zijn zullen ze wonderwel accorderen met onze vis.
Geneeskrachtige eigenschappen In peterselie zitten vele vitamines, waaronder vitamine A en C en het bevat ook veel ijzer en kalk. Het kruid is bloedzuiverend, eetlustopwekkend en kalmerend. Helpt bij hoofdpijn en leverkwalen, ook nuttig bij nierstenen. Zelfs bij menstruatiepijn helpt peterselie. Het kruid heeft ook een heilzame werking bij vermoeide ogen (kompres). Bij insectenbeten kan men ook gekneusde bladeren inwrijven op de pijnlijke plekken (verzacht). Bent u wat verdrietig of somber, dan is peterselieolie een natuurlijke antidepressiva (5 à 6 druppels), deze peterselieolie laat men verdampen in de aromalamp, deze kan men bekomen in gespecialiseerde zaken, die de olie verwerken en verkopen. Kauwen op een peterselieblad helpt de knoflookgeur verdwijnen en geeft een frisse adem.
Koken met paardebloem
Je kunt de fijngesneden bladeren net voordat je de pan van het vuur haalt, ook toevoegen aan spetterende en sissende blokjes spek. Deze lekkernij is pas helemaal klaar als je ze overgiet met krepkessaus. Deze saus maak je zoals een witte saus maar in plaats van melk neem je azijn. 
De kleine ongeopende knoppen die midden in de rozetschoot liggen te genieten van de zon, zijn een ware delicatesse. Was ze en bak ze mee met ui en spek. Laat heel even stoven en voeg dit mengsel toe aan je rijstschotel. Lekker, een tikkeltje anders en gezond. 
Kom erbij 
Vroeger waren er geen honden en poezen vlooien bandjes. Ze hielden poes of hond vlooienvrij met boerenwormkruid. Onze voorouders legden boerenwormkruid in de mand of slaapplek van hun troeteldier.
Gezonde eieren 
We zullen het geweten hebben. Geen plekje in het bronsgroen eikenhout of er zaten wespen. Een schoteltje kruidnagel, overgoten met kokend water, deed de meeste wespen de vleugels nemen.
weerstand te verhogen tegen griep en verkoudheid. 
Hoe gek het ook klinkt, honing kan je perfect gebruiken op wonden. De bijen vliegen van bloem tot bloem en nemen geneeskrachtige deeltjes (stuifmeel) mee naar hun korf om er honing van te maken. 
Arnicazalf (Arnica montana L.) 
.gif)
