Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
10-04-2009
April en mei zijn de vormmaanden
Hetgeen april bereidt, zal mei ons geven, zo was het vroeger en zo is nu nog ! Trouwens april en mei zijn de vommaanden van het jaar en de weerspreuken vertellen ons dat als volgt :
" April en mei zijn de sleutels van 't jaar. April maakt de bloem, mei bekomt de roem. "
En wat gedacht van deze mooie :
" April, knopen en aren; mei bloesem en graan, zes weken nadien de pikke slaan. "
En om te besluiten voor vandaag nog een zeer mooie van Guido Gezelle :
" April geeft knoop en ouwe, mei geeft bloesem en graan, en na zeven weken is 't gauwe de pikke erin te slaan, en als 't oestjen is geschoren, 't winterken is geboren. "
Laat ons die geboorte nog maar een lange tijd uitstellen, het wordt de hoogste tijd dat we de zomer gaan zien zeker ? Wat er voor morgen op 't menu staat is momenteel ook voor mij nog een raadsel, dat zien we morgen dan weer wel. Tot dan ?
Goede Vrijdag is de vrijdag voor Pasen en vroeger jaren was aan deze dag erg veel bijgeloof verbonden. In de eerste plaats mocht het op Goede Vrijdag niet regenen want dan zou de regen druppel voor druppel uit de grond moeten gekrabd worden, en dit om Jezus’ graf niet nat te maken. De Brabantse boeren hadden graag dat de wind op deze dag uit het oosten kwam,nog liever zelfs uit het noordoosten.Zuidenwinddaarentegen bracht ongeluk bij.Schoon weer op Goede Vrijdag voorspelde mooi weer voor gans het jaar.Regen bracht dan weer onvruchtbaarheid. Op Goede vrijdag begint de nachtegaal te zingen. En op deze dag mocht er door de boer zeker niet gewerkt worden, vandaar de volgende spreuk :
“ Op Goede Vrijdag wordt
de wasser verwezen,
de bakker geprezen. “
Het was om die reden dat op Goede vrijdag het paasbrood gebakken werd. Zaaien en planten werden niet als werken beschouwd, integendeel zelfs want in tal van raadgevingen vinden we dat planten en zaaien op Goede Vrijdag niets anders dan zegen zou meebrengen. Wie bijvoorbeeld op Goede Vrijdag bloemen zou zaaien, wel die kreeg er van verschillende kleuren, en werden ze juist om 3 uur geplant, dan kregen ze een speciale glans, enz.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
10 April 2008 was een erg mooie dag met een maximum temperatuur van 15,3° die om 15u56 waargenomen werd in het in het weerstadion van Kapelle o/d Bos. In datzelfde stadion noteeerde men ' s morgens om 6u58 de minimum temperatuur van deze dag en die liet min 1,8° opschrijven. De warmste 10de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1952 met 23°. - De koudste 10de april ooit kwam in 1837 voor met min 3,8° !
Morgen krijgen we het bezoek van Sint-Ezechiel en deze heilige is iemand die zich vooral over het vlas bekommert en daarom zegt een weerspreuk ons 't volgende :
Mensen van het vlas, u weet wat u morgen te doen staat ! Ik hou het voor vandaag voor bekeken. Hierna in een apart artikel kan je nog iets lezen over Witte Donderdag, en morgen breng ik nog een artikeltje over Goede vrijdag voor u mee, uiteraard naast de gebruikelijke weerspreuken, tot morgen ?
Vandaag is het Witte Donderdag en hoe was het vroeger ?
Vandaag herdenkt de kerk de instelling van het Allerheiligste Sacrament en het begin van Jezus lijden. De Mis wordt nog opgedragen in de witte liturgische kleur, doch na het zingen van de Gloria, bij hetwelk de klokken luiden en de bellen klingelen zwijgt het orgel. De gelovigen worden van dan af ter kerke gemaand bij middel van een ratel. De liturgische kleur bij het namiddag-officie is zwart. Wanneer bij het aanheffen van de Gloria de klokken luiden keken al de kinderen naar de toren om de klokken naar Rome te zien vliegen. Op het einde van de mis legt de priester die twee hostiën heeft geconsacreerd, ene in de kelk, en draagt die met veel plechtigheid naar een bijzondere plaats;een versiert altaar, waar de Euhcaristie te midden van groen en waslicht ter aanbidding blijft voor de gelovigen die, dan gedurende de dag en ’s anderdaags morgens, Jezus komen aanbidden. In de steden waar verschillende kerken zijn, stelde men er zijn eer in, al de hovekens te bezoeken. Gewoonlijk deed men dat in ’t zwart gekleed, ten teken van rouw. ’s Namiddags heeft (had) dan de voetwassing plaats. De bischoppen wasten in hun hoofdkerk, de pastoors in hun kerk, de voeten van dertien arme mensen ter gedachtenis van het nieuw gebod van Jezus : het Mandatum. Te Rupelmonde bijvoorbeeld gaat de pastoor met de kerkbedienden en kerkmeesters, na de voetwassing naar het stadhuis waar ze dan vanop de eerste verdieping door een raam een vijtal wasmanden Apostelbrokken (Stukken brood) naar de menigte werpen. Een heel oud gedicht van een dorpsmagister aan zijn jongens luidt als volgt :
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
9 April 2008 was een mooie dag met een flauw zonneke ! Om 17 uur had het kwik zijn hoogste punt bereikt en dat liet 12,3° noteren. - 's Morgens, om 7u13 om precies te zijn schreef men 0,5° op als laagste temperatuur van deze dag. - De warmste 9de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1952 met 24°. - De koudste 9de april ooit kwam in 1837 voor met min 5° !
Gisteren beloofde ik u van eens uit te kijken naar de rol die de natuur speelt in deze maand. dat deed ik ook en ik stelde vast dat april een belangrijke maand is in de natuur. 't Is al of niets zegt maar en de landbouwer zegt dit als volgt :
" In april gezaaid, is in mei weggevaagd, of in juli gemaaid. "
Vooral in verband met het koren heeft april belang :
April is aan mei de korenaar schuldig. "
Of......
" April is nooit zo schraal of zij levert de mei een aar. "
En om af te ronden voor vandaag :
" Aprilse aren, die zijn er alle jaren."
Morgen kijk ik vooruit naar de komst van Sint-Ezechiel die ons overmorgen komt bezoeken ! Ik zal er morgen weer zijn, u komt toch ook ?
Is de week vóór Pasenen niet te verwarren met dePaasweek want dat is de week na Pasen.
Over ’t algemeen is de Goede week en slechte week
“ De Goede Week heeft nog nooit gedeugd.
OF
De Goede Week is bijna altijd een kwade week.
In de Vlaanders zegt men:’t Is goêweke weer
SCHORSELWOENSDAG
Is de woensdag vóór Pasen, vandaag dus !
Vroeger schorste men op deze dag de Rokken en de klokken.
Met andere woorden men spon niet meer tot ’t einde van de zomer en wie heden toch nog spon, wel die maakte koorden om O.L.Heer te binden zegde het volk
Op deze dag luiden de klokken nog, maarmorgen zullen ze zwijgen en naar Rome vliegen.
GOEDEVRIJDAG
Is de vrijdag vóór Pasen
Aan deze dag werd vroeger veel bijgeloof verbonden.
In de eerste plaats mocht het op Goede Vrijdag niet regenen want dan zou de regen druppel voor druppel uit de grond moeten gekrabd worden, en dit om Jezus graf niet nat te maken.
De Brabantse boeren hadden op deze dag de wind graag uit het noordoosten want de wind uit ’t zuiden bracht ongeluk mee.
Volgende vrijdag kan u hier nog wat meer lezen over "Goede vrijdag"
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
8 April 2008 was een mooie zonnige dag met een maximum temperatuur van 12,7° en die werd om 16u27 waargenomen. 's Morgens, en dat was om 7u24, noteerde men de minimum temperatuur van deze dag en liet min 1,4° opschrijven. - De warmste 8ste april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1894 met 24,5°. - De koudste 8ste april ooit kwam in 1864 voor met min 2,7° !
Evenzo men van maartkoeken spreekt in verband met de hagel, zo ook gewaagt men van aprilkoeken en een Gentse spreuk daarover luidt als volgt :
" Met aprilkoeken, lapte geen broeken. "
Met deze spreuk wil men alleen maar duidelijk maken dat de hagel rond deze tijd niet lang meer blijft liggen. Eerder zagen we al dat we ons deze maand aan zowat alles moge verwachten, dus ook nog aan vorst, en in het Gentse drukt men dat als volgt uit :
" In april meugde mee permisse, nog putjes in d' ijsbanen pissen. "
Of april een belangrijke maand is in de natuur dat vertel ik u morgen dan weer, bedankt omdat u vandaag weer hier was, afspraak morgen dan maar ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
7 April 2008 was een tamelijk zonnige dag met een maximum temperatuur van 9,8° en die werd om 12u16 waargenomen in het weerstadion van Kapelle o/d Bos. In datzelfde stadion schreef men 's morgens om 7u22 de minimum temperatuur op en die liet min 0,4° noteren. De warmste 7de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1894 met 23,4°. - De koudste 7de april ooit kwam in 1911 voor met min 4,5° !
Gisteren zagen we al dat we ons deze maand aan zowat alles moge verwachten en beloofde ik u om vandaag eens uit te kijken naar de eventuele gevolgen van een natte april. Met de weet dat belofte schuld maakt heb ik dat ook gedaan en ik heb de volgende weerspreuken voor u meegebracht :
" April koud en nat, vult schuur en vat. "
Kort en goed en de boer....hij zal het zowat graag zien ! En tweede weerspreuk van vandaag zegt ons dan weer dit :
" April koud en nat, veel vruchten in het vat. "
En tot slot voor vandaag nog deze :
" April koud en mei warm, gene boer die wordt er arm. "
Morgen hoop ik er weer te zijn en dan heb ik het over aprilkoeken ! ! ! En wat aprilkoeken zijn, dat hoor je morgen dan weer wel ! Tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
6 April 2008 was een dag met bewolking en af en toe wat zon ! Om 15u26 werd de maximum temperatuur opgeschreven en liet 10,9° noteren. - 's Nachts, en dat was om 3u37 om precies te zijn, werd de minimum temperatuur voor deze dag waargenomen en die bedroeg 2,4° ! - De warmste 6de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1894 met 23° ! - De koudste 6de april ooit kwam in 1911 voor met min 4,8° !
In April moge we ons aan alles en nog wat verwachten ! ! !
Deze maand kunnen we ons aan zowat alles verwachten wat er op weergebied ook maar bestaat, sneeuw, wind, hagel, regen, koude, warmte, en naar de boerenwijsheid te oordelen, hoe grilliger april is, hoe beter :
" Speelt april op zijn poot, dan is koorn- en hooioogst groot. "
Of nog ietsje anders gezegd :
" Blaast april op zijn hoorn, dan staat het goed met gras en koorn. "
En in het Gentse weet men :
" Als 't in april nog vriezen gaat, en kan dat nog niet heel erg kwaad. "
Hier vlak na kan u nog wat lezen over Palmzondag en hoe het vroeger was op deze dag. En wat wanneer april nat is ? Dat laat ik de weerspreuken morgen dan weer vertellen, tot dan ?
Op deze dag herinnert de kerk de intocht van Jezus te Jeruzalem. Voor deze gelegenheid wordt er voor de Hoogmis met grote plechtigheid palm gewijd en processiegewijs rondgedragen. Men sluit de pastoor buiten zeiden ze vroeger, wanneer hij aan de kerkdeur met het kruis op de deur klopt bij het gezang van Attollite portas vestras, en binnen gelaten wordt om het misoffer te beginnen.
De gewijde palm werd vroeger eerbiediglijk in de huizen bewaard tot welzijn van ziel en lichaam. De landlieden behielden de aloude gewoonte om palmen te steken op de hoeken van hun bezaaide land. De palmtak werd aan het Christusbeeld of wijwatervaatje gehecht om de zegen te bekomen over het huis en de huisgenoten. Hij diende ook om het wijwater op de zieken in de doodstrijd, en rond huizen en andere gebouwen te sproeien ten tijden van onweer. Vooral ’s namiddags na de vespers, ging de landman op zijn veld de takken steken, zeggende :
Ik zegen hier mijn koorn,
tegen den bliksem en den oorm
Tegen meisens en knechten,
Dat ze mijn koorn niet om en vechten,
En tegen dat duivelsch zwijnges,
Dat zoo kwaad om pikken es. Amen.
Wanner men de palm stak moest men bidden zonder stil te staan. Wanneer men een nieuw huis liet bouwen, kwam de eigenaar de eerste steen leggen. Hij dopte een takske gewijde palm in wijwater, besproeide ermee de steen die hij ging leggen en de palmtak werd vervolgens in de muur gemetseld. In de streek van Aalst en Geraardsbergen deed de koster op deze dag de ronde van zijn parochie. Hij wenste iedereen een Zalige Pasen en ontving zijn paasei (of liever eieren). De Goe-Week was immers een lastige week voor de kosters en onze goede voorouders begrepen dat die moeite wel een vergelding verdiende.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
5 April 2008 was een bewolkte dag met veel regen ! Men diende toen tot 23u03 te wachten alvorens men de maximum temperatuur kon noteren en die bedroeg 11,1°. - Om ietsje na middernacht schreef men 5,3° op als zijnde de minimum temperatuur van deze dag. - De warmste 5de april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1957 met 23,1°. - De koudste 5de april ooit kwam in 1911 voor met min 3,8° !
Vandaag ga ik ik eens zeer kort zijn, ik heb zin in een snipperdag zegt maar, de boog kan niet iedere dag even hard gespannen staan he ? Ik koos ook voor een erg korte weerspreuk :
" Aprilvlokjes, geven meiklokjes. "
En dat wil niets anders zeggen, als dat aprilvlokjes ons een warme mei bezorgen, vandaar dat ik in mijn hoofding zei " laat de sneeuwvlokjes maar komen ! Tot morgen dan, ik ga genieten van mijn snipperdag !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
4 April 2008 was een licht bewolkte dag, tamelijk mooi weer zegt maar ! Het kwik was om 15u32 gestegen tot 15,3° wat meteen ook de maximum temperatuur voor deze dag was. Om 5u18 in de morgen schreef men 1,8° op als zijnde de minimum temperatuur. De warmste 4de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1946 met 26° ! In 1946 kende april toen 3 echt zomerse dagen op rij ! De koudste 4de april ooit die kwam in 1929 voor met min 3° !
Sint-Isidoor is de patroon van onze landbouwers. Hij was zelf ook landbouwer en dit vanaf zijn jeugd tot aan zijn dood. Ook werd hij eens aangeklaagd door zijn godsvrucht het akkerwerk te verwaarlozen. Een zekere heer Vergas kwam eens onverwachts opdagen en vond Isidoor op zijn veld aan 't bidden. Twee engelen voerden de ploeg. Geen wonder dus dat de landman van zijn "Doorken" houdt. In feite treedt hij niet voorop op 't gebied van de volksweerkunde, het zijn enkel onze boeren die menen dat :
" Met Doorken, zal 't wel beteren. "
Uiteraard bedoelen ze het weder, en het zal ook zo koud niet meer zijn, want :
" Is Isidoor voorbij, is ook de noordwind voorbij. "
Ik zei u gisteren toch dat we met Sint-Isidoor goed nieuws gingen te horen krijgen, en dat wordt alleen nog maar eens bevestigd door volgende weerspreuk :
" Isidoorke thuis, uit het fornuis. "
Maar en dat is ietsje minder goed nieuws, mocht het morgen hagelen dan hebben we dat zeven dagen aan ons been :
" Op Isidoorke hagelslag, zeven dagen duren mag. "
Morgen ga ik terug in de weerspreuken met betrekking op deze maand neuzen en wat ik voor u ga meebrengen dat zien we morgen weer wel, tot dan....enne bedankt omdat u vandaag weer hier was !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
3 April 2008 was een bewoklte dag met een maximum temperatuur van 10,4° die om 16u01 waargenomen werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos. 's Morgens, en dat was om 5u06 om precies te zijn, werd er in datzelfde station 3,1° genoteerd en dat was de minimum temperatuur voor deze dag. - De warmste 3de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1946 met 25,9° ! -De koudste 3de april ooit kwam in 1900 voor met min 3° !
