Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
05-04-2009
In April moge we ons aan alles en nog wat verwachten ! ! !
Deze maand kunnen we ons aan zowat alles verwachten wat er op weergebied ook maar bestaat, sneeuw, wind, hagel, regen, koude, warmte, en naar de boerenwijsheid te oordelen, hoe grilliger april is, hoe beter :
" Speelt april op zijn poot, dan is koorn- en hooioogst groot. "
Of nog ietsje anders gezegd :
" Blaast april op zijn hoorn, dan staat het goed met gras en koorn. "
En in het Gentse weet men :
" Als 't in april nog vriezen gaat, en kan dat nog niet heel erg kwaad. "
Hier vlak na kan u nog wat lezen over Palmzondag en hoe het vroeger was op deze dag. En wat wanneer april nat is ? Dat laat ik de weerspreuken morgen dan weer vertellen, tot dan ?
Op deze dag herinnert de kerk de intocht van Jezus te Jeruzalem. Voor deze gelegenheid wordt er voor de Hoogmis met grote plechtigheid palm gewijd en processiegewijs rondgedragen. Men sluit de pastoor buiten zeiden ze vroeger, wanneer hij aan de kerkdeur met het kruis op de deur klopt bij het gezang van Attollite portas vestras, en binnen gelaten wordt om het misoffer te beginnen.
De gewijde palm werd vroeger eerbiediglijk in de huizen bewaard tot welzijn van ziel en lichaam. De landlieden behielden de aloude gewoonte om palmen te steken op de hoeken van hun bezaaide land. De palmtak werd aan het Christusbeeld of wijwatervaatje gehecht om de zegen te bekomen over het huis en de huisgenoten. Hij diende ook om het wijwater op de zieken in de doodstrijd, en rond huizen en andere gebouwen te sproeien ten tijden van onweer. Vooral ’s namiddags na de vespers, ging de landman op zijn veld de takken steken, zeggende :
Ik zegen hier mijn koorn,
tegen den bliksem en den oorm
Tegen meisens en knechten,
Dat ze mijn koorn niet om en vechten,
En tegen dat duivelsch zwijnges,
Dat zoo kwaad om pikken es. Amen.
Wanner men de palm stak moest men bidden zonder stil te staan. Wanneer men een nieuw huis liet bouwen, kwam de eigenaar de eerste steen leggen. Hij dopte een takske gewijde palm in wijwater, besproeide ermee de steen die hij ging leggen en de palmtak werd vervolgens in de muur gemetseld. In de streek van Aalst en Geraardsbergen deed de koster op deze dag de ronde van zijn parochie. Hij wenste iedereen een Zalige Pasen en ontving zijn paasei (of liever eieren). De Goe-Week was immers een lastige week voor de kosters en onze goede voorouders begrepen dat die moeite wel een vergelding verdiende.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
5 April 2008 was een bewolkte dag met veel regen ! Men diende toen tot 23u03 te wachten alvorens men de maximum temperatuur kon noteren en die bedroeg 11,1°. - Om ietsje na middernacht schreef men 5,3° op als zijnde de minimum temperatuur van deze dag. - De warmste 5de april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1957 met 23,1°. - De koudste 5de april ooit kwam in 1911 voor met min 3,8° !
Vandaag ga ik ik eens zeer kort zijn, ik heb zin in een snipperdag zegt maar, de boog kan niet iedere dag even hard gespannen staan he ? Ik koos ook voor een erg korte weerspreuk :
" Aprilvlokjes, geven meiklokjes. "
En dat wil niets anders zeggen, als dat aprilvlokjes ons een warme mei bezorgen, vandaar dat ik in mijn hoofding zei " laat de sneeuwvlokjes maar komen ! Tot morgen dan, ik ga genieten van mijn snipperdag !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
4 April 2008 was een licht bewolkte dag, tamelijk mooi weer zegt maar ! Het kwik was om 15u32 gestegen tot 15,3° wat meteen ook de maximum temperatuur voor deze dag was. Om 5u18 in de morgen schreef men 1,8° op als zijnde de minimum temperatuur. De warmste 4de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1946 met 26° ! In 1946 kende april toen 3 echt zomerse dagen op rij ! De koudste 4de april ooit die kwam in 1929 voor met min 3° !
Sint-Isidoor is de patroon van onze landbouwers. Hij was zelf ook landbouwer en dit vanaf zijn jeugd tot aan zijn dood. Ook werd hij eens aangeklaagd door zijn godsvrucht het akkerwerk te verwaarlozen. Een zekere heer Vergas kwam eens onverwachts opdagen en vond Isidoor op zijn veld aan 't bidden. Twee engelen voerden de ploeg. Geen wonder dus dat de landman van zijn "Doorken" houdt. In feite treedt hij niet voorop op 't gebied van de volksweerkunde, het zijn enkel onze boeren die menen dat :
" Met Doorken, zal 't wel beteren. "
Uiteraard bedoelen ze het weder, en het zal ook zo koud niet meer zijn, want :
" Is Isidoor voorbij, is ook de noordwind voorbij. "
Ik zei u gisteren toch dat we met Sint-Isidoor goed nieuws gingen te horen krijgen, en dat wordt alleen nog maar eens bevestigd door volgende weerspreuk :
" Isidoorke thuis, uit het fornuis. "
Maar en dat is ietsje minder goed nieuws, mocht het morgen hagelen dan hebben we dat zeven dagen aan ons been :
" Op Isidoorke hagelslag, zeven dagen duren mag. "
Morgen ga ik terug in de weerspreuken met betrekking op deze maand neuzen en wat ik voor u ga meebrengen dat zien we morgen weer wel, tot dan....enne bedankt omdat u vandaag weer hier was !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
3 April 2008 was een bewoklte dag met een maximum temperatuur van 10,4° die om 16u01 waargenomen werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos. 's Morgens, en dat was om 5u06 om precies te zijn, werd er in datzelfde station 3,1° genoteerd en dat was de minimum temperatuur voor deze dag. - De warmste 3de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1946 met 25,9° ! -De koudste 3de april ooit kwam in 1900 voor met min 3° !
Vandaag is het de feestdag van St. Genoveva van Brabant die vroeger jaren als gelukzalige vereert werd maar die verder met ons weder niets te maken heeft ! Wie gisteren achter Mars gezocht heeft, die heeft vermoedelijk wel een hele school aprilvissen zien voorbij trekken ? Terug naar mijn arbeid van de dag dan en zo kom ik vandaag bij een wispelturig en grillig kind terecht dat men ook wel eens een "aprilkind" noemt. Verder wordt er ook nog gezegd dat kindertranen, aprilwolken zijn waarmede niets anders bedoeld wordt als dat beide spoedig te voorschijn komen, en al even ras weer verdwijnen, net als het weer in april ! Nog een ander gezegde luidt : "hij houdt zijn woord als het weer in april;" April heeft met reden de naam van losheid en griligheid, 's morgens is het een lenteweertje en 's namiddags sneeuwt het ! En dat hebben de weerspreuken die ik vandaag voor u mee heb ook geweten :
" Nooit april zo goed, of zij sneeuwde wel vol' nen hoed. "
Of nog ietsje anders, maar met dezelfde betekenis :
" Aprilletje dat maandje zoet, draagt nog wel eens een witte hoed. "
En tot slot nog deze :
" Nooit aprilleke zo goed, of 't sneeuwt de schaper op de hoed. "
En inderdaad, met april trekken de nu nog schaarse schapers met hun kudden er op uit ! Volgens de volksmond broeit de sneeuw het gras uit. ! En dat weten de herders dus ook wel. Morgen zijn we al 3 april en dan kijk ik uit naar de komst van Sint-Isidorius, alias de patroon van de landbouwers die overmorgen op bezoek komt en die ons weer goed nieuws meebrengt ! Wat of hoe, dat verneemt u morgen dan weer wel, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
2 April 2008 was een bewolkte dag waar het kwik om 12u54 zijn hoogste punt bereikt had en dat bedroeg 11,8°. 's Morgens, dat was om 7u26, werd de minimum temperatuur genoteerd en die liet toen 6,6° optekenen. De warmste 2de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1946 met 24,8° en toen sprak men van zomerweer ! De koudste 2de april ooit kwam in 1922 voor met min 3,7° !
Alvorens ik het zou vergeten, deze middag kan u rond 13 uur in 't noorden de planeet Mars zien voorbij schuiven, voor de liefhebbers is het dus uitkijken geblazen ! Dit uniek feit komt maar om de 650 jaar voor, iets dat u zeker niet mag missen !!!!! En wat wordt er zoal van deze maand verwacht ? Wel de eerste indrukken zijn niet zo schitterend zou ik zeggen, lees maar eens hoe de weerspreuken van vandaag over april denken :
" 't Mag vroeg of laat zijn, april wil kwaad zijn? want aprilleke heeft ook zijn willeke. "
En de mannen durven 't volgende wel eens beweren :
" De vrouwen en de aprillen, ze hebben beide hun grillen. "
En de dames beweren dan weer 't volgende :
" De heren en de aprillen, bedriegen die zij willen. "
En tot slot vergelijk ik april eens met het huwelijk en dan kom ik tot volgende vaststelling :
" De echtelijke staat is als de maand april, nu storm, dan zonneschijn, dan weer alles stil. "
Morgen kijk ik verder naar de eigenschappen van deze maand, mag ik u morgen ook weer verwelkomen ? Tot dan enne....vergeet straks niet in 't noorden te kijken !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
1 April 2008 was een tamelijk mooie dag, wel met 's avonds een lichte bui en met een maximum temperatuur van 13° die om 17u43 waargenomen werd. - 's Nachts om 3u58 noteerde men toen de minimum temperatuur en die liet 4,2° opschrijven. De warmste 1ste april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1990 met 21,2°. - De koudste 1ste april oooit kwam in 1931 voor met min 2,9° !
Morgen is het april en krijgen wij het bezoek van Sint-Hugo
Morgen beginnen we aan nummer vier van dit jaar, alias aprillen met zijn grillen ! En of we die aprilse grillen nu willen of niet, komen doen ze ieder jaar weer opnieuw, dus ook dit jaar zullen ze niet op de afspraak ontbreken ! Morgen krijgen we het bezoek van Sint-Hugo en met hem ook het zeer goede nieuws dat ik u liever door een weerspreuk zelve laat vertellen :
" Op Sint-Huige, valt de sneeuwman in duige. "
En deze spreuk komt ons alleen maar vertellen dat het gedaan is met de winter, als dat geen zeer goed nieuws is !!!! De volgende weerheilge in de rij is Sint-Isidorus die er op 4 april aankomt en ik kan u nu al verklappen dat ook hij weer erg goed nieuws voor ons zal meebrengen. April kan niet mooier beginnen zeker ? Morgen kijk ik hopelijk weer samen met u naar de grillen van deze maand, een verwittigd mens is er immers twee waard, ja toch ? Tot morgen dan maar ?
April was volgens de oud-Romeinse kalender de tweede en volgens de Juliaanse de vierde maand van het jaar. In de Gregoriaanse tijdrekening heeft hij de vierde plaats behouden.
Bij de Romeinen toegewijd aan Venus, is deze maand althans wat de weersgesteldheid betreft, net zo grillig als de liefdesgodin zelf.
De oorsprong van het Latijn Aprillis, waarvan onze Vlaamse naam voorkomt, wordt door verschillende schrijvers beschouwd als komende van het werkwoord aperire = openen. In deze maand immers opent de aarde zich om aan planten en zaden lucht te geven en een oud versje zegt dit zo :
Mijnen naem Aperillis, veranderd in April,
Beteekent dat sig nu de Aerde op’nen wil,
Om in de lente-tijd de vrugtbaerheyd te geven,
Door warmte naer den eysch, die al wat leeft doet geven.
Zij wordt grasmaandgenoemd omdat de boer ’t halve de maand zijn koeien in de weide steekt. Ook wordt ze wel eenspaasmaand genoemd, omdat gewoonlijk het Paasfeest in deze maand valt. Naar het gebruik van de paaseiers, noemt men haar ook soms eiermaand.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
31 Maart 2008 was een tamelijk mooie dag zegt maar ! De maximum temperatuur die om 14u56 opgetekend werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos bedroeg die dag 15,8° ! 's Morgens om 7u18 om precies te zijn, schreef men in datzelfde station 7,3° op als zijnde de minimum temperatuur voor deze laatste maartdag. De warmste 31ste maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 2004 met 20,7°. - De koudste 31ste maart ooit kwam in 1977 voor met min 3,8° !
Maart die vuile taart loopt op haar laatste benen !
Morgen sluiten we de deur van maart weer voor een jaartje en begroeten we april al ! Wanneer we eventjes achterom kijken dan stel ik mij de vraag of we van maart wel gekregen hebben waar we recht op hadden ?
" Maart moet twaalf zomerse dagen geven, maar april staat er borg voor."
Of we die twaalf zomerse dagen gekregen hebben ??? Maar geen nood, april zal ze ons zeker geven ! Vroeger jaren keerde rond deze tijd ook de middagrust terug en met betrekking tot die rust hoorde men toen :
" Maarte, staat en wat, april zit en wat, mei ligt een wat, en te zomer rust en wat. "
Inderdaad rond deze tijd kan het al erg aangenaam zijn om na het noenmaal wat in de zon te staan. In april kunnen we gerust al wat zitten, en in mei doet het goed wat te liggen. Als in de zomer de arbeid verzwaart, komt een middagdutje wel van pas. In de oogsttijd als het werk het drukst is, kan er op sommige dagen geen sprake zijn van het noendutje, en zo zegt men : de noenestond is in de schoof gebonden. Uiteraard is dit vandaag niet meer toepasselijk, maar in de tijd toen men het graan nog in schoven gebonden werd zoveel temeer. Morgen verwelkom ik april, kijk ik ook uit naar wie april is en van waar deze maand afkomstig is, en of dat nog niet voldoende is, kijk ik ook uit naar de komst van Sint-Hugo die overmorgen bij ons op bezoek komt, en ja.....die brengt ons goed nieuws. Wees er morgen zeker bij, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
30 Maart 2008 was een bewolkte dag met een bui. De maximum temperatuur was die dag al om 9u19 bereikt en die bedroeg 12,9°. 's nacht om 0u08 noteerde men de minimum temperatuur en die liet 8,7° opschrijven. De warmste 30ste maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1968 met 22°. - De koudste 30ste maart ooit kwam in 1915 voor met min 5° !
