Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
14-08-2008
Morgen vieren we O.L.Vrouw-Hemelvaart !
Gisteren zagen we al wat zonneschijn te betekenen heeft op deze uitzonderlijke feestdag en vandaag draai ik de medaille even om en laat ik de weerspreuken die ik meegebracht heb vertellen wat slecht weer zoal te betekenen heeft :
" Regen op Maria-Hemelvaart, is weinig wijn en slecht van aard. "
Morgen is het ook een lotsdag en zo zegt ons de volgende weerspreuk :
" O.L.Vrouw-Half-Oogst draagt in heur hand : water of zand. "
En wat nog erger is :
" Op Ons Lief Vrouwke's Hemelveirt, keert het were zijne steirt. "
Regent het, dan is dat voor veertig dagen !!! Op O.L.Vrouwdag moet het loof (de rapen) reeds gezaaid zijn. Tussen de hoge en lage O.L.Vrouwdag ( 15 augustus en 8 september) worden de tweejarige planten gezaaid en andere door een stek vermenigvuldigd. in dit tijdstip moeten de hazelnoten geplukt worden. En een peer welke rijp is rond deze dag, noemt men een O.L.Vrouwpeer. Met deze wijsheid neem ik afscheid voor vandaag maar niet zonder eerst nog alle mama's voor morgen proficiat te hebben gewenst, moge het morgen een mooi feest voor ze zijn ! En morgen....wel dan hoop ik er weer te zijn, tot dan !
Vroeger jaren was het de gewoonte van op de donderdag vóór O.L.Vrouw-Hemelvaart allerlei wilde bloemen en gewassen in het veld te gaan plukken en deze in grote ruikers van biezondere vorm samen te binden, Maria ter ere. Men noemde dat " kruidwis ".Op O.L.Vrouw-hemelvaart gewijd, bezaten de kruiden en planten genezende kracht tegen gelijk welke ziekte en beveiligden ze ook tegen blikseminslag wanneer ze tussen Maria-Hemelvaart en Maria-Geboorte (8 september) aangewend werden.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
14 Augustus 2007 was een mooie dag maar ene met veel wind ! Om 16u15 werd de maximum temperatuur waargenomen en die liet 26,7° opschrijven. - 's Morgens om 5u15 schreef men 11,4° op als minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 14de augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1911 met 32,8° ! De koudste 14de augustus ooit kwam in 1833 voor met 6,3° !
Wat vliegt de tijd toch snel, overmorgen is al O.L.Vrouw-Hemelvaart en dat is voor mij weer een gebeuren waar ik twee dagen wil aan wijden. Een, omdat ik daar iets meer wil over vertellen en twee omdat er ook weer voldoende weerspreuken rond deze feestdag bestaan die ik u zeker niet wil onthouden. Het weer op die dag heeft een invloed op de druiven en een eerste weerspreuk vertelt ons dat als volgt :
" Half augustus zonneschijn, verschaft de boer een goed vat wijn. "
En........
" Is 't weer op Maria-Hemelvaart uitgelezen, zo zal de hele herfst voortreffelijk wezen. "
Morgen vertel ik u ietsje over een erg oude gewoonte uit die oude goede tijd zoals dat dan heet, en dan breng ik ook enkele weerspreuken mee die ons vertellen over de lotsdag dat 15 augustus is ! Ik zal er weer, en U ? U komt toch ook weer ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
13 Augustus 2007 was een zonnige dag met een maximum temperatuur van 23,1° om 15u18 waargenomen. - 's Morgens om 6u40 noteerde men in het weerstation van Kapelle o/d Bos 13,2° als minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 13de augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1911 met 34°. - De koudste 13de augustus ooit kwam in 1949 voor met slechts 4,9° !
Morgen zijn de HH. Hippolytus en Kassianus onze gasten !
Morgen is het vooral duimen en hopen op een echte mooie dag en de waarom laat ik u door de volgende weerspreuken zelf vertellen :
" Het weder van Sint-Kassiaan, houdt nog dagen aan. "
Een ander weerspreuk maakt zelf gewag van : " houdt nog weken aan " ! En nog een andere spreuk vertelt het ons dan weer zo :
" Zie naar 't weer met Sint-Hippoliet, 't herhaalt zich dikwijls wat dan geschiedt. "
Er zit dus niets anders op dan vanaf heden met ons allen te duimen voor een schitterende woensdag, en of die schitterend is, wel dat weten we morgen dan wel. Ik zal er morgen zeker zijn, u komt toch ook mag ik hopen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
12 Augustus 2007 was een dag met bewolking en zon en.....met 's avonds regen. Om 13u17 schreef men die dag 23,8° op als maximum temperatuur, terwijl men om 6u21 in de morgen 10,3° noteerde als laagste temperatuur voor deze dag. De warmste 12de augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 2003 met 34,4°. - De koudste 12de augustus ooit kwam in 1908 voor met 5,9° !
Morgen is het de feestdag van Sinte-Klare en met de zinspeling op haar naam, moet etymologisch " Klaarke klaar weer geven ". Ze wordt aanroepen om bij 't even welke gelegenheid gunstig weer te bekomen; o.a. als de oogst moet ingehaald worden, wanneer er een bruiloft is, wanneer men op reis moet, enz. enz. Daartoe werden vroeger jaren, veel meer dan heden, te hare eer eieren geschonken aan de arme Zusters Klaren of Colettienen. De kwakkel wordt geacht rond deze dag naar het zuiden te vertrekken. Weerspreuken rond Sint-Klare zijn mij niet echt bekend en omdat het hier geen dag zou zijn zonder een weerspreuk, bracht ik de volgende voor u mee :
" Alles heeft zijn tijd van zijn, niets vervroegen, niets verschuiven, in augustus : zure druiven, in oktober : zoete wijn. "
Morgen is het dan weer uitkijken naar de komst van de HH. Hippolytus en Kassianus die overmorgen onze gasten zijn, en laat ons hopen dat het a.s. woensdag een mooie dag is ! De waarom vertel ik u morgen wel ! Tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
11 Augustus 2007 kon men een mooie zomerse dag noemen met om 16u45 een maximum temperatuur van 24,5°. - 's Morgens om 6u56 noteerde men die dag 11,4° als minimum temperatuur. De warmste 11de augustus sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1911 met 34,1°. - De koudste 11de augustus ooit kwam in 1892 voor met 7,5° !
In de streek van Wolvertem hoort men al eens zeggen dat Sint-Laurentius een appelenbraaier en een rapenzaaier is, en.....terecht zou ik zeggen wat de rapen betreft. Het wordt meer dan de hoogste tijd om rapen te zaaien op de leeggekomen graanvelden wil men ze nog volgroeid zien voor wintertijd. Helaas was dat vroeger veel meer het geval dan heden. Wie van ons senioren heeft er nooit eens geen raap uit het veld getrokken ? En smaken dat dit deed ! Ik zou er haast de weerspreuken bij vergeten die ik vandaag voor u meegebracht heb :
" Die op tijd rapen wil eten, Mag Sint-Laurentius niet vergeten. "
In verband daarmede wordt ook gezegd :
" Op Sint-Laurentius is het nog tijd, op Madona is het nog goed, op Bartolomeus is het te laat. "
Voor alle duidelijkheid : Madona komt er op 15 augustus aan, en Bartolomeus klopt op 24 augustus aan onze deur. Voor de zandstreken geldt dan weer de regel om niet vóór Sint-Laurentius, maar ook niet na Half-Oogst te zaaien. Vandaag geraken we zichtbaar naar de herfst. Is het vandaag koel dan spreekt men van " de eerste herfstdag ". En naar de weersgesteldheid op deze dag, voorspelt men ook de herfst, en dat laat ik weer over aan de volgende weerspreuk :
" Is Sint-Laurens en Sint-Bartel schoon, dan draagt de herfst een gouden kroon. "
Morgen wil ik het even hebben over Sinte-Klare wiens naamfeest overmorgen gevierd wordt. Tot morgen dan maar ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
10 Augustus 2007 was een droge bewolkte dag met een maximum temperatuur van 21,4° die om 15u03 waargenomen werd. - 's Nachts om 3u28 schreef men 15° op als zijnde de laagste temperatuur van deze dag. De warmste 10de augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1911 met 36° ! - De koudste 10de augustus ooit kwam in 1833 voor met 7,1° !
Gisteren vertelde ik, of beter vertelde de weerspreuken ons dat Sint-laurentius de reputatie van regenheilige heeft en dat is ook zo, maar....het tegendeel is ook weer waar en dat komen de volgende weerspreuken dan weer getuigen :
" Wanneer Sint-Laurens' hoofd goed staat, zullen we mooi weer houden. "
Het kan zelfs zeer warm zijn :
" Op Sint-Laurentius van het klooster, ligt de wereld op de rooster. "
En schijnt morgen de zon wel dan is er hoop op een goede fruitoogst :
" Is 't op Sint-Laurentiusdag klaar, er zal veel fruit zijn in het jaar. "
En voor de liefhebbers van wijn :
" Laurentius' zonneschijn, beduidt een jaar vol wijn. "
Maar iedere medaille heeft ook een keerzijde :
" Schaars is de wijn en duur, als Sint-Laureyns is zonder vuur. "
Of nog ietsje anders gezegd maar met dezelfde betekenis :
" Sint-Laurens zonder vuur, geeft een wijntje koud en zuur. "
En mocht u reeds een rijpe druif vinden op Sint-Laurentiusdag dan is er hoop op goede wijn, of met andere woorden de druiven zullen goed lukken. Morgen besluit ik met de laatste weerspreuken rond deze heilige man en dan gaan we "de boer" een beetje op. Als u hier morgen terug bent, dan mag u er zeker van zijn dat ik ook weer ben !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
9 Augustus 2007 was wat men noemt een zwaar bewolkte regendag ! Men diende tot 17u14 te wachten alvorens men de maximum temperatuur van die dag kon noteren en die bedroeg toen slechts 15,5° ! - 's Morgens om 8u38 schreef men de laagste temperatuur van die dag op en die liet 14,1° noteren wat slechts 1,4° minder was dan de maximum temperatuur ! De warmste 9de augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1911 met 36,1°. - De koudste 9de augustus ooit kwam in 1834 voor met 6,1° !
Vandaag begin ik al maar met de weerspreuken rond Sint - Laurentius die op 10 augustus op bezoek komt. Het aantal weerspreuken rond deze o.a. "regenheilige" is zodanig groot dat ik ze over 3 dagen wil verdelen. Laat mij vandaag beginnen met u te vertellen dat Sint-Laurentius een van de voornaamste regenheiligen is. Haast iedereen weet dat, als het op zijn feestdag regent, wij voor zes weken met nattigheid geplaagd zitten. Voor alle duidelijkheid, zijn feestdag is overmorgen zondag ! Zo leert ons een eerste weerspreuk :
Te Sint-Laureynsdage, hangt de regen op de hage. "
In de streek van Kalmthout hoort men Sint-Laurentius al wel eens weinig vleiend " Lauwken de zeiker " noemen en de reden daarvan vertelt u de volgende weerspreuk :
" Op Sint-Laureins een regenvlage, zes weken duurt de waterplage. "
De heilige Laurentius heeft evenals al de martelaren uit de eerste jaren der Kerk, al spoedig grote verering verworven bij de gelovigen. Het bewijs van de grote verspreiding van de volksdevote tot Sint-Laurentius in ons land, vindt men in het feit dat men in het oude graafschap Vlaanderen alleen, reeds meer dan twintig plaatsen vindt waar hij als kerkpatroon vereerd wordt. Morgen vertel ik er u nog heel wat meer over, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
8 Augustus 2007 was een bewolkte dag met buien waar het kwik met veel moeite slechts 17,9° haalde ! 's Morgens om 6u05 noteerde men toen 15,2° als minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 8ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1911 met 34,8°. - De koudste 8ste augustus ooit kwam in 1919 voor met 6,8° !
Het weer van d' eerste week, is 't weer van de laatste week !
Het weer van de eerste week is vaak het weer van de laatste week in augustus en zeker wat regenvlagen betreft. De weerspreuk die ik voor vandaag uit mijn verzameling heb meegebracht komt ons 't volgende vertellen :
" Begin augustus regenvlagen, regen in de laatste dagen. "
Hier hoef ik geen verdere uitleg bij te geven dacht ik. Ook voor de boer heb ik vandaag wat meegebracht, hij kan er maar mee geholpen zijn :
" Glanst de glimworm hel bij nacht, weet dan dat de oogst u wacht. "
Vanaf morgen blijf ik drie dagen stilstaan bij Sint-Laurentius die ons op 10 augustus een bezoek brengt en ik kan u nu al wel verklappen dat hij een van de voornaamste regenheiligen is !!!!! En toch kreeg deze "regenmaker" een grote verering bij de gelovigen. U komt er de komende dagen alles van te weten ! Een reden temeer om hier geen dag te missen ! Tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
7 Augustus 2007 was een mooie zonnige dag waar het kwik om 15u34 opgelopen was tot 24,9°. - Om 6u53 's morgens noteerde men toen 13,3° als minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 7de augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 2003 met 33,9° ! - De koudste 7de augustus ooit kwam in 1913 voor met 6° !
Gisteren zagen we al dat noordenwind een gunstige invloed heeft op het weder van deze maand, maar ook dauw heeft dat ! Geeft augustus veel dauw, reken maar dat het weder doorgaans goed blijft. Zo getuige ook de weerspreuk die ik vandaag meegebracht heb :
" Als d'oogstmaand het sterk dauwen doet, blijft gewoonlijk 't weder goed. "
Koude dauw nochtans maakt de boomvruchten dan weer wormstekig waardoor ze afvallen. Met deze weet hou ik het voor bekeken voor vandaag. Wat er voor morgen op 't programma staat weet ik momenteel nog niet, dat zien we morgen dan weer wel, tot dan !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
6 Augustus 2007 was een dag met twee gezichten ! In de voormiddag nog mooi zonnig en in de namiddag regen ! Dat verklaard ook waarom de maximum temperatuur al om 12u47 opgetekend werd en die bedroeg toen 28,1° ! In de namiddag, of zeg ik al beter late namiddag, werd de minimum temperatuur opgeschreven, dat gebeurde om 17u07 en toen noteerde men nog 18,5° !!! De warmste 6de augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 2003 met 34,4°. - De koudste 6de augustus ooit kwam in 1987 voor met slechts 5,9° !
Augustus houdt het zomervaandel nog hoog en toch begint er her en der al een zekere weemoed de kop op te steken. In deze maand worden de dagen immers het meeste korter, zeggen en schrijven maar liefst 1u en 58 minuten ! Op de velden zag men vroeger jaren rond deze tijd het koren in schoven staan tot de werkzaamheden het toelieten om binnen gehaald te worden. Goed weder was toen meer dan ooit de hoofdzaak en de windrichting speelt daar rond deze tijd een grote rol in :
" Noordenwind in augustus opgestaan, brengt standvastig weder aan. "
Of nog ietsjes anders gezegd maar met dezelfde betekenis :
" Geeft augustus veel noordenwind, dan blijft het weer lang goed gezind. "
Rond deze tijd, en dan bedoel ik augustus kan het al tamelijk hevig waaien. Zo is augustus bekend om haar "appel- en peerstormen" welke dikwijls veel boomfruit doen afvallen. Zo kwam o.a. in 1927 (op 28 augustus) de halve fruitoogst naar beneden !!! Zo zie je maar. Morgen kijk ik eens naar de betekenis van dauw in deze maand. Vandaag is het Onze Lieve Vrouw ter Sneeuw en daar vertel ik u iets over in een apart hoofdstukje dat u hier vlak onder kunt lezen. Morgen zal ik weer op post zijn, u komt toch ook ?
