Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
01-09-2008
Vandaag is Sint-Egidius onze gast
Vroeger jaren was deze dag het begin waarop men de spinnewielen begon na te zien, om ze weer in orde te brengen voor de spinavonden die nu wel erg nabij komen ! Al naar gelang de streek begon het spinnen gewoonlijk op Sint-Lambertus (17 september) of op Sinte-Teresia (15 oktober) en zo zei men :
" Sint-Gilleke 't kloske op 't spilleke, Sint-Michiel, 't kloske op ' wiel. "
Deze spreuk maakt ons duidelijk dat op Sint-Michiel (29 september) het spinnen al volop bezig was. Vanaf vandaag mag men verwachten dat het ook koeler begint te worden en in Limburg zegt men dat als volgt :
" Sint-Gieles keumt oingebloize, verbit de strohuû en de laaine hoize."
Wat niets anders wil zeggen als dat men zijn zomerpak mag aflaten. En tot slot voor vandaag nog een gouden raad voor de landman.
" Als Sint-Giel blaast op de horen, boerkens zaait dan uw koren. "
Dat was het voor deze 1ste septemberdag, als u hier morgen weer keert, wel dan vindt u mij zeker ook weer, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
1 September 2007 was een mooie zonnige dag met een maximum temperatuur van 21,6° die om 16u59 waargenomen werd. De minimum temperatuur werd 's nachts om 2u33 opgeschreven en die liet 13,7° noteren. De warmste 1ste september sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1911 met 31,4° ! - De koudste 1ste september ooit kwam in 1890 voor met 5,3° !
Morgen begroeten we september maar ook Sint-Egidius !
Met september komen de herfstdraden, de bladeren veranderen van kleur, paddestoelen verschijnen in grote getale, klimop en tijlloos bloeien. September is ook een echte rupsenmaand, glimwormpjes zijn te zien op haag en weiderand. Het wintergraan wordt gezaaid, het is een maand van overgang van weemoed, van komende scheiding; de bladeren vallen, kraaien strijken neer en wij hopen bij dat alles toch nog op wat zomerse dagen ! Morgen komt Sint-Egidius op bezoek, de morgen- en avondnevelen schuiven dichter en dichter naar elkaar toe en verkorten de werkdag. Zo komt het dat in Limburg Sint-Egidius de middagslaap en de namiddagboterham afschaft :
" Sint-Gillis verbeurt den ongere en den achterongere. "
Een gelijkaardig gebruik van afschaffing van de schafttijd van vier uur, bestaat ook in Vlaanderen, doch maar pas met Sint-Michiel op 29 september. Het weder van Sint-Egidius blijft gans de maand duren ! ! ! Aan het weer van morgen is dus heel veel gelegen !
" 't Weer dat Sint-Gillis biedt, en eindigt voor de vier weken niet. "
Of nog ietsje anders gezegd :
" Is 't schoon met Sint-Giel, 't zal zijn tot Sint-Michiel. "
Maar....omgekeerd is het helaas ook weer waar :
" Als 't op Sint-Gillis regent, zal 't lang blijven aanhouden. "
En is het weer morgen voortreffelijk wel dan verwachten we een warm najaar.
" Is Sint-Egidius heet, 't geeft schone herfst met zweet. "
Morgen blijf ik alvast nog een dagje stilstaan bij deze brave man want Sint-Giel heeft nog meer in petto voor ons ! Tot morgen ?
eptember van septem = zeven, betekent dus eigenlijk de zevende naar de hem toegewezen plaats in de oude Romeinse kalender.
Een zeer oud versje zegt :
Als Mert de eerste Maend van ’t Jaer was, even doê
Quam my de naem die ik nu voer (september) toe,
Ik ben den Herfst-begin, en ook des Zomers laetste,
Doch, mids ik Vruchten breng, ben ik niet van het quaedste.
Bij de Romeinen was september toegewijd aan Vulcanus, de god der smeden. Hij werd ook Bacchusmaand genoemd omdat alsdan de wijnoogsten begonnen. Bij de Saksers heette hij Viturmanoth of Mutumanoth, wat fruitoogstmaand betekende. Karel de Grote noemde hem Haervistmanoth, van haervest = oogsten. De Noordervolken zegden : fruit – haver – gerst of speltmaand, naar gelang zij herdachten wat gedurende deze maand in hun streek geoogst werd. Men noemde hem ook evenmaand omdat in deze tijd, de zon bij herfstevening in de evenaar treedt. Wij noemde hem herfstmaand omdat de herfst deze maand begint.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
31 Augustus 2007 was een bewolkte dag waar het kwik om 14u15 zijn hoogste punt bereikt had en dat liet 19,7° opschrijven. - 's Morgens om 8u17 noteerde men toen 15,5° als laagste temperatuur van deze dag. De warmste 31ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1929 met 35° ! - De koudste 31ste augustus ooit kwam in 1940 voor met 5,3° !
Morgen kijk ik al vooruit naar september en naar de komst van Sint-Egidius die aanstaande maandag bij ons langs komt. Zijn feestdag is erg belangrijk voor het komende weer, morgen daar veel meer over ! Vandaag wil ik nog even achteruit kijken en nagaan wat augustus ons te bieden had met het oog op de komende winter. In de eerste week van deze maand bracht ik de volgende weerspreuk voor u mee :
" Is de eerste augustusweke verhit, zo blijft de winter lang en wit. "
Wat dat betreft staan we al zeker geen lange witte winter te verwachten ! ! ! Aan regen hebben we deze maand zeker geen tekort gehad en dat zal de boer maar al te graag gehad hebben want :
" Als augustus zonder regen henen gaat, de koe mager voor de kribbe staat. "
Wat er ook moge van zijn, feit is zeker, augustus heeft ons een beetje bedrogen, we hebben niet gekregen waar we recht op hadden !!! Laat ons dan maar hopen op een mooie nazomer en waarom zouden we daar niet in geloven ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
30 Augustus 2007 begon zonnig en eindigde bewolkt. De maximum temperatuur die om 12u26 waargenomen werd bedroeg 20,6° ! - In de vroege morgen, om 4u20 om precies te zijn, noteerde men 6° als minimum temperatuur voor deze dag ! De warmste 30ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1930 met 31°. - De koudste 30ste augustus ooit kwam in 1964 voor met slechts 5,5° !
Ik vertelde het al zo vaak, de dieren zijn 's werelds beste weersvoorspellers ! Mits een klein beetje aandacht komt u er zeer veel van aan weet, zo doet ook de vink zijn duit in het zakje :
" Zingt de vink in de morgenstond, zo hij zeker regen verkondt. "
Ook de wind heeft zo zijn betekenis :
" Wind in de nacht, water in de gracht."
Geloof mij, deze beide spreuken zijn er met waarborg ! Morgen ben ik aan de laatste weerspreuk van deze maand toe, misschien de moment om eens achter ons te kijken en de balans van augustus op te maken ? We zien morgen wel, alvast tot dan.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
29 Augustus 2007 was een mooie zonnige dag met om 13u41 een maximum temperatuur van 20,1°. - 's Morgens om 5u59 noteerde men toen 8,4° als minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 29ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1942 met 32,5°. - De koudste 29ste augustus ooit kwam in 1940 voor met 5,2° !
Zei ik gisteren dat we vandaag de zwaluwen eens extra moesten in 't oog houden, dan zat ik er efkes naast want dat hoeven we pas morgen vrijdag te doen, hoewel hoor. De waarom laat ik u door een spreuk vertellen :
" Als de zwaluwen nu al wegtrekken vluchten ze voor naderende kou. "
Hopelijk blijven ze nog een beetje onze vrienden ? En wat mocht het morgen regenen ?
" Regent het op Sint-Jans onthoofding dan bederven de noten. "
Laat ons dan maar duimen voor een droge vrijdag ! Ik hoop er morgen weer te zijn ook al heb ik daar vandaag nog geen "menu" voor opgesteld. Ik zal er zeker zijn, u komt toch ook weer ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
28 Augustus 2007 was een tamelijk zonnige dag met een maximum temperatuur van 19,8° die om 15u04 waargenomen werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos. Op deze plaats schreef men 's nachts om 2u22 de laagste temperatuur van deze dag op en die liet 9,9° noteren. De warmste 28ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1930 met 33,3°. - De koudste 28ste augustus ooit kwam in 1896 voor met 5,6° !
De H. Augustinus, voor diegene die hem niet mochten kennen, was een beroemde kerkleraar die zich bekeerde tot het ware geloof door het gebed zijner moeder, de H. Monica. Omdat hij zoveel boeken schreef ter verdediging van het geloof, is hij de patroon van de drukkers. En wat heeft deze brave man voor ons in petto ? Wel voor vele onder ons brengt hij goed nieuws, lees eens :
" Op Sint-Augustijn zullen de onweders over zijn. "
Als dat geen goed nieuws is ! Maar zoals aan iedere medaille is aan dit goed nieuws ook een keerzijde en dat is veel minder prettig nieuws dacht ik zo :
" Sint-Augustijn stopt de zomer in bed."
Misschien had hij zijn bezoek toch beter nog maar enkele weken uitgesteld ? Morgen is het Sint-Jan onthoofding en een dag om eens extra uit te kijken naar de zwaluwen. Zoals u het van mij gewend bent, vertel ik u de waarom morgen dan wel, tot morgen dan maar ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
27 Augustus 2007 was een dag met zonnige periodes en een maximum temperatuur van 21,2° die om 16u09 waargenomen werd. - Om 6u42, en dan zijn we 's morgens, schreef men 7,3° op als laagste temperatuur voor deze dag. De warmste 27ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1964 met 33,8°. - De koudste 27ste augustus ooit kwam in 1833 voor met 4,7° !
Een witte Kerst is bij ons eerder al een zeldzaam iets geworden en toch is er dit jaar hoop dat we het nog eens gaan meemaken, zeker wanneer de volgende weerspreuk haar gelijk haalt :
" Voel je in augustus de wind zuid-west stoten, dan is een witte kerst niet uitgesloten. "
En we hebben deze maand de wind inderdaad al zuid-west voelen stoten, dus....?????? Morgen kijk ik vooruit naar de komst van Sint-Augustinus die overmorgen op bezoek komt en ook hij heeft weer een boodschap voor ons bij ! Sssssst.....morgen daar ietsje meer over, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
26 Augustus 2007 was een dag met bewolking en zon. Het kwik had om 15u50 zijn hoogste punt bereikt en dat liet 22° noteren. - 's Morgens om 6u57 schreef men in het weerstation van Kapelle o/d Bos 12,3° op als zijnde de laagste temperatuur van deze dag. De warmste 26ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1964 met 33,4°. - De koudste 26ste augustus ooit kwam in 1966 voor met 6,3° !
We naderen het moment waarop alle mooie dagen voorbij zijn, hoewel we er dit jaar veel te weinig gekregen hebben, maar ja, wie kan daar wat aan veranderen ? Ik koos vandaag voor een weerspreuk die ons komt waarschuwen, een verwittigd iemand is er altijd twee waard dacht ik ! Wat u zeker dient te weten is 't volgende :
" Op de schoonste zomerdagen volgen sterke stormvlagen ".
Nou ja, in verhouding met de schoonste zomerdagen, hoeven we dit jaar niet al te veel te vrezen denk ik ? En toch vrees ik dat de herfst ons niet zal sparen wat die stormvlagen betreft ??? Ik probeer hier morgen weer te zijn, en U ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
25 Augustus 2007 was een dag die zonnig begon maar die met bewolking eindigde. Om 16u09 werd de maximum temperatuur waargenomen en die bedroeg toen 24,1°. - 's Nachts om 3u12 schreef men 14,6° op als laagste temperatuur voor deze dag. De warmste 25ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1997 met 31,9°. - De koudste 25ste augustus ooit kwam in 1919 voor met amper 5,2° !
Dat augustus de achtste maand van het jaar is weet iedereen wel, maar de weerspreuk die ik vandaag voor u mee heb weet daar nog ietsje meer over, lees eens :
" Augustus is het gordijn over het boerenwerkfestijn ".
Gedaan met al dat boerenwerk en dat was vroeger ook zo maar tijden zijn veranderd en vandaag wacht de boer nog wel het werk aan zijn mais ! Wat er voor morgen op het menu staat is momenteel nog een vraagteken voor mij, dat zien we morgen dan weer wel. Ik zal er zeker zijn, u komt toch ook weer ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
24 Augustus 2007 was was nog eens een mooie zonnige dag met een maximum temperatuur van 27,8° die om 15u58 waargenomen werd. - 's Morgens om 7 uur noteerde men in het weerstation van Kapelle o/d Bos 12,5° als minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 24ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1842 met 31,6°, en de koudste 24ste augustus ooit kwam in 1931 voor met slechts 4,8° !
Morgen doet Sint-Bartel die slorenplanter is zijn ronde in de moestuinen en legt dan malse kroppen in de koolplanten. Dat is de reden waarom er morgen niemand hem mag storen in zijn werk hetgeen neerkomt dat men niet in de koolbedden mag lopen ! Van Sint-Bartel wordt verder nog gezegd dat hij de spurrie in de zak bindt en daar wil men dan weer duidelijk mee maken dat deze plant volgroeid is. Spergula arvensis of spurrie werd vroeger jaren veel verbouwd op arme zandgrond voor veevoer. Men noemde het ook wel eens mierkruid. In Brabant noemt men de sloor- of koolzaadplanten welke rond deze dag gezaaid worden, " de Bartolomezen ". Ook gaat Sint-Bartolomeus rond deze tijd met zijn " vel ", doelende op de spinnewebben over de braambessen, waardoor ze niet meer deugen; men zei vroeger dan : " Bartolomeus is er overgelopen ". Sterke nachtdauw wat een gewoon verschijnsel is in de tweede helft van augustus, werd vroeger jaren als nadelig beschouwd, zo zelfs dat de volksmening wilde dat men alsdan de vruchten niet ongewassen mocht eten. Iets dat heden ten dagen wel iedere dag geldig is dacht ik. En dan eindelijk de weerspreuken voor vandaag, Sint Bartolomeus bezit de gave het weder van de herfst vast te zetten en de volgende spreuken komen dat alleen maar bevestigen :
" Gelijk Sint-Bartel is gesteld, het najaar is gesteld. "
Of nog ietsje anders maar met dezelfde betekenis :
" Zoals Bartolomeus is, blijft gans de herfst gewis. "
De volgende en ook de laatste weerheilige van deze maand is Sint-Augustijn en die komt er op 28 augustus aan. Morgen en de komende dagen brengt ik u nog enkele weerspreuken met betrekking op deze maand. Tot morgen ?