TIENEN DRAAIT ROND Tienen - Tintelende stad -
Suikerstad -mijn stad -
12-12-2011
Supercontinent
Delen van supercontinent Gondwana ontdekt
Australische wetenschappers hebben in tevoren niet geëxploreerde gebieden van de Indische Oceaan naar eigen zeggen fragmenten gevonden van Gondwana. Dat is een supercontinent dat miljoenen jaren geleden bestond uit gebieden die grotendeels op het zuidelijk halfrond zijn gesitueerd.
Op de bodem van de oceaan zijn op 1.600 km ten westen van Australië in internationale wateren twee verzonken "eilanden" gevonden.
Het gesteente op 2.000 meter diepte en dat tot een miljard jaar oud kan zijn, bevat fossielen van wezens die leven in weinig diep water. Dit wijst er volgens Jo Whittaker van de Universiteit van Sydney op dat die stenen zich op zeeniveau of daarboven bevonden. Zij kunnen niet zijn ontstaan door onderzeese vulkanische activiteit.
De vondst kan misschien meer leren hoe Gondwana is uiteengevallen en waardoor 80 tot 130 miljoen jaar geleden Australië, Antarctica, Zuid-Amerika en India zijn ontstaan. (afp/adha) hln
Tanden trekken in Bulgarije wordt pijnlijk voor mensen met weinig geld. De Bulgaarse Vereniging van Tandartsen heeft voorgesteld arme patiënten slechts onverdoofde behandelingen aan te bieden. Het zou vooral gaan om wezen, ouderen, doodzieke volwassenen en mensen met psychische problemen.
'Het zonder narcose trekken van tanden van bijvoorbeeld wezen en terminaal zieke volwassenen is nodig omdat de overheid daarop bezuinigd, vanaf 2012', aldus verenigingsvoorzitter Borislav Milanov.
'Onmenselijk'
De invloedrijke Bulgaarse krant 24 Chasa (24 Uur) noemde de maatregel onmenselijk. 'Deze plannen van de tandartsenvereniging zijn angstaanjagend, schaamteloos en cynisch', aldus het dagblad in een commentaar. 'Tandartsen en zorgverzekeraars vergeten dat ook de zwaksten recht hebben op een menselijke behandeling. Dit is een op moderne leest geschoeide inquisitie.'
Toch zullen veel ouderen weinig merken van de voorgestelde middeleeuwse praktijken. Negen van de tien Bulgaren boven de 60 hebben geen of hooguit een paar tanden, meldde de tandartsenvereniging. (ad/adb) hln
Het Grondwettelijk Hof heeft vandaag een vordering tot schorsing van het boerkaverbod verworpen. Een vrouw uit Brussel wilde het verbod laten schorsen omdat het volgens haar een inperking betekent van haar rechten en vrijheden en omdat het de vrijheid van godsdienst in gedrang zou brengen. Maar volgens het Grondwettelijk Hof kan de vrouw niet aantonen dat het gaat om een persoonlijk en "moeilijk te herstellen ernstig nadeel", een voorwaarde voor het bekomen van een schorsing.
Het is niet de eerste keer dat het Grondwettelijk Hof een vordering tot schorsing van het boerkaverbod verwerpt. Zo was er begin oktober een gelijkaardig arrest in een zaak van twee vrouwen die in 2009 en 2011 op de bon geslingerd waren in Etterbeek en Molenbeek. Ook in die zaak kon volgens het Hof het "ernstig nadeel" van de vrouwen niet aangetoond worden.
Wet vernietigen
In de huidige zaak had een vrouw uit Brussel gevraagd om de wet van 1 juni 2011 "tot instelling van een verbod op het dragen van kleding die het gezicht volledig dan wel grotendeels verbergt" - beter bekend als het boerkaverbod - te schorsen en te vernietigen.
De vrouw oordeelt dat het verbod een aantasting is voor haar rechten en vrijheden. Zij meent ook dat de wet de vrijheid van godsdienst in het gedrang kan brengen. Maar volgens het Grondwettelijk Hof heeft de vrouw onvoldoende kunnen aantonen dat het gaat om een persoonlijk en "moeilijk te herstellen ernstig nadeel". Het beroep tot vernietiging dat tegen het vrouwboerkaverbod werd ingediend, is wel nog steeds hangende. (belga/dea)
Helft Vlamingen stoort zich aan vreemde talen op straat
De helft van de Vlamingen vindt het gebruik van vreemde talen op straat vervelend of bedreigend. Dat blijkt uit een enquête van de Nederlandse Taalunie waarover vandaag in de krant De Morgen bericht wordt. Nederlanders zijn toleranter, zo blijkt.
Van de Nederlanders kruiste 54 procent 'leuk' aan op de vragenlijst over het gebruik van vreemde talen op straat. Zo'n 30 procent van de Nederlanders vindt het gebruik van vreemde talen 'niet prettig' of 'een beetje bedreigend'. Bij de Vlamingen is dat respectievelijk 24 en 26 procent, goed voor de helft van de ondervraagde groep.
Het maakt veel uit of mensen in de stad of op het platteland wonen, zegt Ellen Fernhout van de Nederlandse Taalunie. In de steden is men toleranter tegenover vreemde talen op straat.
De Taalunie onderzocht ook het aantal talen dat thuis gesproken wordt. Gemiddeld wordt er in 16 procent van de Vlaamse en Nederlandse gezinnen minstens een andere taal gesproken, voornamelijk Frans, Duits, Engels en Fries. In een kwart van de gevallen spreekt men thuis een niet-westerse taal. (belga/adb)
Een op de vier Brusselaars heeft islamitische roots
Een op de vier Brusselaars heeft een islamitische achtergrond. Dat maakt Brussel een van de Europese steden met de grootste moslimaanwezigheid. Dat blijkt uit het sociologisch onderzoek ('L'Iris et le Croissant') van de UCL.
Ongeveer een op de vier Brusselaars heeft een islamitische achtergrond. Dat zijn in totaal tussen de 250.000 en 300.000 personen, zowat de helft van de moslims in heel België. Daarvan is zo'n 10 tot 15 procent praktiserend en actief binnen religieuze verenigingen.
De islam is, na het voetbal, de kracht die in Brussel de meeste mensen mobiliseert. Er zijn meer dan tweehonderd islamitische organisaties in Brussel, waarbij 77 moskeeën. Socioloog Felice Dassetto spreekt zelfs over een "religieuze oversocialisering" bij jonge moslims.
Neosalafisme
Het neosalafisme, de nieuwe variant van de meest conservatieve stroming binnen de islam, wint sinds enkele jaren steeds meer terrein. "We zien die evolutie sinds eind jaren negentig. Erg zorgwekkend: ze beschouwen hun vorm van godsdienst als de enige pure en daardoor isoleren ze zich, niet enkel van andere moslims, maar ook - en vooral - van de niet-moslims", aldus de onderzoeker.
De imams en islamleerkrachten worden veelal in privé-instellingen gevormd. Er zijn nu vier zogenaamde 'instituts superieurs' die imams opleiden. Maar dat zijn instellingen met een salafistisch karakter. (belga/adb)
Mysterieuze radioactieve wolk boven Tsjechië en Hongarije
In Tsjechië, Hongarije en elders in Europa is een verhoogde concentratie radioactieve iodine-131 ontdekt. De deeltjes zouden geen gevaar vormen voor de volksgezondheid, aldus het VN-atoomagentschap IAEA.
Hoge doses van de stof kunnen kankerverwekkend zijn. Het IAEA onderzoekt de herkomst van de stof. Volgens de Tsjechische functionaris voor nucleaire veiligheid komt de iodine niet uit een kerncentrale zoals Fukushima I. Mogelijk is de stof ontsnapt bij de productie van radioactieve farmaceutica.
Ook in Hongarije is er een "minimale verhoging'' van het iodine-131-peil, aldus de autoriteiten. De verhoging werd gemeten door meetstations in de hoofdstad Boedapest en de oostelijke stad Miskolc. Oekraïne, waar de beruchte kerncentrale bij Tsjernobyl is gevestigd, zegt geen buitengewone stralingsniveaus te hebben gemeten.
Het is nog niet duidelijk of er ook nucleaire vervuiling is in ons land. Straling van iodine-131 vervalt doorgaans vrij snel. (rtr/kve) hln
Giftige stoffen vernielen 12 jaar van miljoenen levens
Wereldwijd schaadt toxische vervuiling de gezondheid van meer dan 100 miljoen mensen. Het gevaar is in die mate ernstig dat deze giftige stoffen de levensduur met gemiddeld 12,7 jaar kunnen verminderen.
Dit is de conclusie van het jaarlijks rapport van het in New York gevestigde Blacksmith Institute. "De cijfers hebben ons verbaasd", zegt Bret Ericson, vertegenwoordiger van deze kleine organisatie die elk jaar een studie doet naar de ergste vervuiling in de wereld.
Toxische hotspots
Lood, kwik, chroom, radio-isotopen en pesticiden, ze zijn een voor een het werk van de mens en treffen minstens 100 miljoen mensen wereldwijd. Voor het onderzoek werden 2000 vervuilde sites bestudeerd in 47 landen. Veel van deze plaatsen liggen in drukbewoonde dorpen en steden en er zijn nog duizenden soortgelijke sites, aldus Ericson.
Vervuiling wordt nog vaak beschouwd als een milieuprobleem, met weinig aandacht voor de impact op de gezondheid. Daarom hebben Blacksmith en het Groene Kruis Zwitserland als eerste een manier bedacht om de levensverwachting te berekenen van mensen in een toxische hotspot. Uit hun voorlopige berekeningen blijkt dat deze mensen gemiddeld 12,7 jaar minder leven.
Ze zullen nu de methode gebruiken om de gezondheidsimpact van alle vervuilde sites in hun databank te becijferen, zodat er snel geld kan worden losgeweekt voor de schoonmaak van deze plaatsen. "We hebben veel smerige sites ontdekt, maar hebben de financiële middelen niet om er iets aan te doen", besluit Ericson.
Vietnam en Nigeria
Samen met het Groene Kruis Zwitserland geeft Blacksmith advies aan landen zoals Vietnam. "Een groot deel van de Vietnamese economie steunt op dorpen waar industriële activiteiten op informele basis gebeuren, denk maar aan kleine hoogovens voor aluminium", legt hij uit. "Hier zien we verschrikkelijke gezondheidsproblemen door de uitstoot. We zoeken met de regering naar oplossingen."
Beide organisaties nemen ook het voortouw bij schoonmaakacties, zoals in het Nigeriaanse Zamfara, waar meer dan vierhonderd kinderen stierven aan loodvergiftiging en duizenden anderen hersenschade opliepen. De Nigeriaanse dorpelingen verpulverden stenen om gouderts te vinden, maar wisten niet dat die ook zeer hoge dosissen lood bevatten. Kinderen ademden het loodstof in dat zich over de hele gemeenschap had verspreid.
Kwik
Een ander gevaar dat samenhangt met de ontginning van goud, is het gebruik van kwik. "Naar schatting een derde van alle kwik in het milieu komt hiervandaan", verklaart Stephan Robinson van het Groene Kruis Zwitserland. "Voor elke gram goud belandt er 2 gram kwik in de omgeving."
Kwik is net als lood een chemisch element dat niet worden afgebroken en voor eeuwig in het milieu aanwezig blijft. Door de hoge goudprijzen komen arme mensen in Afrika, Zuid-Amerika en Azië in de verleiding om kwik te gebruiken als effectief middel om goud te onttrekken aan grond en stenen.
Er is weliswaar een wereldwijd verdrag in de maak om de productie en het gebruik van kwik aan banden te leggen maar dat is pas voor 2013. Bovendien zal het moeilijk worden om het verdrag in afgelegen plaatsen te laten naleven. Door de stijgende vraag naar allerhande metalen werken meer mensen in slechte omstandigheden waarin ze meer afval produceren. Dat afval is dikwijls giftig, wat de mijn- en verwerkingssector wereldwijd een van de belangrijkste oorzaken van vergiftiging maakt, aldus het rapport. (ips/lf) hln
Het Britse Verbond voor Artsen pleit ervoor om roken in de auto te verbieden om passieve rokers te beschermen. Dat meldt de Britse openbare omroep BBC. Volgens de artsen kan het gifgehalte in een auto 23 keer hoger worden dan in een rokerig café.
Als het aan de artsen ligt, komt er zo snel mogelijk een wet voor. Die zou zelfs gelden als er geen andere passagiers in de auto zitten. Maar leden van het Britse parlement vrezen dat een verbod contraproductief kan werken. Zij willen eerst onderzoeken of er een consensus is onder de bevolking.
In delen van Canada, de Verenigde Staten en Australië gelden al dergelijke wetten, maar die richten zich vooral op roken in het bijzijn van kinderen. In Wales loopt momenteel een bewustwordingscampagne. (adb) hln
Mechelse Veilingen lanceren label voor vergeten groenten
Op de Mechelse Veilingen is tijdens de vakbeurs Tuinbouw Vlaanderen, een nieuw label gepresenteerd: "Bel'Orta", dat kan toegekend worden aan zogenaamde vergeten groenten. "Met een duidelijke huisstijl, die herinneringen oproept aan grootmoeders keuken, zullen deze groenten makkelijk herkenbaar zijn in de supermarkt of speciaalzaak", luidt het bij Mechelse Veilingen.
Vergeten groenten is een term die gebruikt wordt voor bijvoorbeeld pastinaak, koolrabi, rammenas, warmoes of rode bieten. De populariteit van deze variëteiten neemt toe, onder meer door hun gebruik door televisiekoks en sterrenchefs. "Reeds enkele jaren is er ook een tendens naar seizoensgebonden, lokaal en duurzaam geteelde groenten", stelt Mechelse Veilingen vast.
Door deze variëteiten nu ook een apart label toe te kennen, hoopt men ze nog meer onder de aandacht te brengen. Het label zal vanaf 5 december gebruikt worden in de winkels. (belga/kve)
De commerciële ruimtevluchten, het nieuwste project van Richard Branson, de Britse bezieler van het Virgin-imperium, zijn zo goed als klaar. De bouw van de ruimtehaven in New Mexico is rond en het ruimteschip SpaceshipTwo is 'ready for takeoff'.
Branson stelt dat zijn bedrijf 'Virgin Galactic' met kerst volgend jaar voor het eerst betalende klanten naar de ruimte zal brengen. Momenteel zijn al 500 kaartjes voor een plaatsje op SpaceshipTwo verkocht, wat ongeveer overeenkomt met het totale aantal ruimtevaarders dat de Verenigde Staten, Rusland en China in de afgelopen 50 jaar hebben gelanceerd. Tegen het einde van de eeuw hoopt Branson 100.000 mensen in de ruimte te hebben gebracht.
"We willen het geen extreme fysieke ervaring maken, het moet vooral een genot zijn", aldus Branson. Klanten hoeven dus niet uitzonderlijk fit te zijn om deel te nemen aan een commerciële ruimtevaart. Zo behoren de gehandicapte wetenschapper Stephen Hawking en de hoogbejaarde acteur James Lovelock al tot de toekomstige reizigers.
De vraag of er al Belgen in het bezit zijn van een kaartje, blijft voorlopig nog onbeantwoord, aangezien een woordvoersters van Virgin Galactic weigerde hierop te reageren. (anp/lf) hln
Grote hoeveelheden water onder ijskorst Jupitermaan Europa gevonden
Amerikaanse wetenschappers hebben naar hun mening onder de ijskorst van de Jupitermaan Europa grote hoeveelheden water gevonden, zoveel als in de Noord-Amerikaanse Grote Meren, zo staat in het jongste nummer van het wetenschappelijke vakblad Nature.
Vorsers rond Britney Schmidt van de Universiteit van Texas bekeken foto's die de sonde Galileo tussen 1995 en 2003 van de heldere en mysterieuze maan heeft gemaakt, meer bepaald van twee grote heuvelachtige gebieden. Europa is één van de grootste manen van ons zonnestelsel en de tweede dichtste tot de reuzenplaneet.
Het hemellichaam is bedekt met een dikke ijskorst. Maar die bevat scheuren en vertoont bobbels. Voortbouwend op gelijkaardige geologische verschijnselen op Aarde denken de vorsers die geaccidenteerde terreinen, op een zo koude plek met zo weinig zonlicht, uit te leggen door de aanwezigheid van een zee onder de ijskorst die tien km dik zou zijn. Grote bellen water zouden tot drie km onder het oppervlak komen.
Interacties tussen dit water en het bovenliggende ijs zouden dan het verbrokkelde karakter van het ijsoppervlak kunnen verklaren. Mogelijk zijn er nog vele andere gelijkaardige zeeën in de vlakkere gebieden van Europa. Indien een toekomstige missie de vondst bevestigt, is dit sprekend. Want water geldt als een conditie voor het leven zoals wij dat kennen. Tekenen van leven hebben de wetenschappers echter niet gevonden. Schmidt en co schatten de kans daarvoor trouwens laag in. (belga/kve)
Vier miljoen vogels sterven gruweldood in Spaanse val volgende vijf weken
In Spanje zijn ze weer begonnen aan de jaarlijkse traditie om lijsters te vangen met lijm. Dat is illegaal, maar controle is quasi onbestaand en de Spanjaarden zeggen dat het om een traditie gaat die terug te sporen is tot de tijd van de Romeinen. De circa vier miljoen vogels die een gruwelijke, langzame dood sterven, eindigen vooral op het menu van tapas-bars.
Wat alvast veranderd is sinds de tijd van de Romeinen: de lijm is beter geworden - er wordt nu industriële gebruikt - en het lokken van de beoogde lijsters gebeurt ook niet meer door een fluitje maar door digitale toestelletjes die constant een mp3 afspelen via luidsprekers. Stropers moeten daardoor zelf niet veel meer doen behalve de buit oprapen en de nek omdraaien. De vogeltjes liggen dan al vaak dagen met vastgelijmde vleugels af te zien.
De zes laatste weken van de Spaanse herfst zijn piekseizoen voor de stropers, dan zetten honderden stropers in Castellon, de provincie onder Catalonië hun lijm-vallen. In heel Spanje gaat het om duizenden stropers.
Het jagen op lijsters is an sich niet illegaal, de manier waarop is wel verboden door Europa. En dus is het ook illegaal om vogels die op deze manier gestroopt zijn aan te bieden in een restaurant. Maar Spaanse rechters hebben al verschillende keren stropers vrijgesproken.
Bovendien zijn twee op drie vogels die in de lijm-vallen belanden niet eens de lijsters, maar andere vogels die rond deze tijd migreren zoals roodborstjes, zwartkopjes, tjiftjafs, zwarte roodstaartjes. Ook nogal wat nu al bedreigde uilensoorten sukkelen in de lijmvallen. (mvl) hln
Inheemse atleten in volle actie op Indigenous Games
Volgend jaar zijn er in Londen de Olympische Spelen. Die hebben de voorbije decennia een enorme evolutie meegemaakt, maar bij de elfde 'Indigenous Games' in het Braziliaanse Amozonewoud lijkt de tijd wel stil te hebben gestaan. Traditionele rituelen, symbolen, kledij en oude krijgskunsten blijven centraal staan, al heeft de moderne tijd soms wel toegeslagen, zelfs bij de inheemse atleten. Zo zijn er atletes die boomstammen zeulen in moderne bikini's, al blijven ze beschilderd met oude symbolen. Anderen wedijveren als vanouds met elkaar in bloot bovenlijf.
Ook in de sporten zit enige evolutie, want zelfs voetbal staat op het programma. Daarnaast nemen honderden inheemse atleten van 38 stammen en etnische groepen deel aan traditionele sporten als boogschieten, speerwerpen, kanovaren, zwemmen en vele anderen hln
