TIENEN DRAAIT ROND Tienen - Tintelende stad -
Suikerstad -mijn stad -
13-02-2012
Ontstaan van de maan
Satellieten moeten inzicht geven over ontstaan van maan
Twee Amerikaanse satellieten zijn na een reis van bijna vier maanden in een baan rond de maan beland. De Grail-A en de Grail-B gaan de komende maanden onder meer de zwaartekracht van het hemellichaam meten. Grail-A kwam op oudejaarsavond in een baan rond de maan. Afgelopen nacht volgde tweelingbroer Grail-B.
Grail-B zal zijn baantjes rond de maan op bijna 200 kilometer achter Grail-A draaien. Tijdens hun rondjes voelen ze de aantrekkingskracht, die van plek tot plek verschilt. Als de satellieten bijvoorbeeld over zware metalen of bergketens vliegen, is er veel zwaartekracht wat maakt dat sondes licht versnellen. Daardoor wordt de onderlinge afstand iets groter. Hypergevoelige sensoren aan boord kunnen op die manbier een verandering van een duizendste van een millimeter al registreren.
Wetenschappers van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA kunnen op die manier een uniek kijkje onder het maanoppervlak nemen. Door zich een beeld te vormen van de samenstelling van de maan, hopen de wetenschappers meer te weten te komen over hoe de maan ooit is ontstaan. Ondanks 109 eerdere missies is dat nog steeds een mysterie.
Eén theorie is dat de Aarde miljarden jaren geleden in botsing is gekomen met een andere planeet. De brokstukken van die botsing zouden samen de maan gevormd hebben. (hlnsydney/sps)
Twee Amerikaanse professoren van de prestigieuze Johns Hopkins-universiteit pleiten voor een volledig nieuw kalendersysteem. Dat zou onze huidige Gregoriaanse kalender moeten vervangen en ons dagelijkse leven "eenvoudiger" maken.
Kalenderdagen zouden in het nieuwe systeem steeds op dezelfde dag van de week vallen. Als je dit jaar bijvoorbeeld op een dinsdag verjaarde, zou je verjaardag ook volgend jaar en alle jaren erna op een dinsdag vallen. Schrikkeljaren zouden verdwijnen in het nieuwe systeem.
De nieuwe kalender zou telkens bestaan uit twee maanden van dertig dagen, gevolgd door een maand van 31 dagen waarna opnieuw twee maanden van dertig dagen volgen enzoverder. Om de vijf of zes jaar zou er dan een "schrikkelweek" volgen om alles in goede banen te laten lopen en de seizoenen te laten kloppen.
Minder accuraat
"De kalender die we voorstellen, is in geen geval even accuraat als de Gregoriaanse", geeft een van de twee professoren, astrofysicus Richard Henry, toe in LiveScience. "Maar hij zou veel gemakkelijker zijn." De andere professor is economist Steve Hanke. Volgens hem zou de nieuwe kalender bedrijfsvriendelijker zijn.
Het liefst van al zouden de twee de nieuwe kalender binnen enkele dagen al invoeren. "1 januari 2012 valt zowel op de Gregoriaanse kalender als op de onze op een zondag", klinkt het. "Maar omdat dat wat kort dag is, richten we ons op 1 januari 2017. Dat is ook een zondag."
Vrijdag de 13de
Henry en Hanke beseffen dat er heel wat psychologische obstakels zijn. "Mijn favoriete reden om onze kalender niet in te voeren, is omdat mijn verjaardag dan telkens op een woensdag zou vallen. Maar je kan je verjaardag vieren wanneer je wilt", zegt Henry. "In onze kalender zouden er ook elk jaar vier vrijdagen de 13de zijn. Verschrikkelijk, niet?"
Desondanks blijven ze hopen dat hun nieuwe kalender een kans krijgt. "Verandering is mogelijk. Roken was een paar decennia geleden perfect sociaal aanvaardbaar, en kijk hoe dat veranderd is." (hlnsydney/sps)
Wetenschappers zoeken op maan naar buitenaards leven
De zoektocht naar buitenaards leven spitst zich voornamelijk toe op het zoeken van radiosignalen uit andere sterrenstelsels. Maar volgens twee astronomen van de Arizona State University zijn er mogelijk dichter bij huis bewijzen te vinden: op de maan.
De twee wetenschappers poneren de stelling dat intelligent buitenaards leven wel eens sporen op de maan zouden achtergelaten kunnen hebben, in de vorm van sporen op het maanoppervlak of voorwerpen die "langer dan radiosignalen meegaan".
De Lunar Reconnaissance Orbiter van NASA neemt momenteel haarscherpe foto's van het maanoppervlak.
"Eender welke buitenaardse missie naar ons zonnestelsel zal wellicht heel lang geleden hebben plaatsgevonden", beweren de twee in Acta Astronautica, "maar het maanoppervlak zou de bewijzen daarvan miljoenen jaren lang kunnen bewaren." De haarscherpe foto's die de Lunar Reconnaissance Orbiter van de NASA momenteel van de maan neemt, bieden een gemakkelijke én goedkope manier om naar die bewijzen te zoeken.
"Hoewel er slechts een héél kleine kans bestaat dat buitenaardse technologie sporen heeft achtergelaten op de maan, het voordeel is dat ze dichtbij zijn en onaangetast", klinkt het. "De zoektocht naar intelligent buitenaards leven zou een gigantische impact hebben als ze succesvol blijkt. Dus waarom zouden we onze zoektocht niet uitbreiden in plaats van gewoon naar radiosignalen te blijven zoeken?" (hlnsydney/sps)
Drie koppels Gentoopinguïns maakten al eens ruzie om hetzelfde leuke stukje rots op het strand van Vriesland in de Zoo van Antwerpen. Daarom werd besloten om een extra landtong te breien aan het paradijs voor de pinguïns. Nu is er ruimte zat, voor iedereen. hln
Belgische wetenschappers vinden nieuwe piste tegen septische shock
Onderzoekers van de Gentse Universiteit en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) hebben een nieuwe piste ontdekt in het voorkomen van een septische shock, de meest voorkomende doodsoorzaak op de afdeling intensieve zorg in ziekenhuizen. De bevindingen van een onderzoek op muizen werden gepubliceerd in het vaktijdschrift Immunity, meldt de Universiteit Gent.
"Septische shock, kortweg sepsis, is een extreme ontstekingsreactie van het lichaam", zegt professor Peter Vandenabeele van de vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie (UGent). "Bij sepsis gaat acute ontsteking gepaard met lage bloeddruk en bloedklonters, wat zorgt voor het stilvallen van de organen. Onlangs nog overleed de Braziliaanse voetballegende Socrates aan de gevolgen van de aandoening."
Celdood
In de studie beschrijven de wetenschappers dat het blokkeren van een bepaald type celdood (necroptose) muizen compleet beschermt tegen deze dodelijke ontsteking. "Met het stilleggen van necroptose, hebben we een mogelijk nieuw doelwit gevonden voor een therapie. De wetenschappers slaagden erin om necroptose te blokkeren door RIPK-moleculen (Receptor-interacting serine/threonine-protein kinase) uit te schakelen.
Zware ontstekingsreactie
Uit de experimenten bleek dat RIPK een cruciale rol speelt bij septische shock en het Systemisch Inflammatoir Respons Syndroom (SIRS), een zware ontstekingsreactie die het hele lichaam aantast, bijvoorbeeld door een infectie of bij ernstige brandwonden of een zwaar auto-ongeval". De wetenschappers zeggen wel dat er nog onderzoek nodig is over de potentiële toepassingen van de ontdekking. (belga/sam)
In geen enkel Europees land is meer dan de helft gelukkig
De bevolking van Noord-Europa is het gelukkigst, gevolgd door mensen die in Zuid-Europese landen leven. Maar nergens is meer dan de helft van de bevolking gelukkig, zo blijkt uit een studie van Cambridge University.
In de grote West-Europese landen zijn de Britten gelukkiger dan de Fransen en de Duitsers. In Groot-Brittannië mag één op vijf zichzelf gelukkig noemen, tegenover 14 procent in Frankrijk. Duitsland scoorde een fractie minder dan de Britten. De Fransen haalden een duidelijk lagere scoorde op hun gevoel van eigenwaarde. Daar bleken de Spanjaarden dan weer in uit te blinken.
Opvallend was dat in geen enkel Europees land de helft van de bevolking gelukkig was. In Oost-Europa was de bevolking het minst gelukkig. De slechtste score was er in Rusland en Portugal, waar niet één op tien zich gelukkig voelt. (gb) hln
Wie vandaag nog een plaatsje vindt in een woon- en zorgcentrum dat de voorbije drie jaar is geopend, betaalt zo'n 20 procent meer dan in de rusthuizen die voordien al operationeel waren. Dat blijkt uit een marktanalyse van De Tijd en van Armonea, een van de grootste private spelers in België voor het verstrekken van zorg aan senioren.
De gemiddelde dagprijs in een eenpersoonskamer in een rusthuis geopend voor 2008 bedraagt 43 euro. In de pas geopende centra betaalt de resident gemiddeld 53 euro per dag, met uitschieters tot 70 euro per dag.
De kosten stijgen door de strengere normen voor nieuwbouw en de schaarse bouwgronden. De dagprijzen voor de nieuwe rusthuizen lopen wel sterk uiteen in functie van het type van aanbieder, de graad van luxe, de grondprijzen in de regio etc. (belga/jv)
Moslimtheoloog Abdelkader Dahmichi gaat het eerste rusthuis openen dat de beginselen van de islam respecteert. Het private rusthuis zal openstaan voor iedereen en zou in 2014 de deuren kunnen openen, mogelijk in Molenbeek. Dat bericht La Capitale.
Dahmichi maakt zich zorgen over de situatie van oudere moslims. "Momenteel bestaat er geen specifieke opvang voor hen die aangepast is aan hun religie", zegt de professor, die bij het Islamitische Centrum van België werkt.
"Dit project is geen oproep om onze ouderen massaal in een rusthuis te plaatsen. Het moet een oplossing bieden in noodgevallen, als de kinderen hun ouders niet meer kunnen opvangen." (belga/mvdb)
Eén op twee Belgen staat ronduit negatief tegenover rusthuizen, vooral omdat je niet kan leven zoals je wil en zowel vrijheid als beslissingsrecht verliest. Ook hebben we schrik van het wegvallen van de privacy en vrezen we eenzaam te zijn. Nog eens dertig procent heeft een neutrale houding tegenover rusthuizen. Dat blijkt uit een online onderzoek bij 1.331 Belgen tussen 20 en 88 jaar
Toch verwacht ruim 3 op 4 er uiteindelijk terecht te komen. Ze verwachten een prettige omgeving (88 procent), die aanvoelt als thuis (78 procent) en waar lekker te eten valt (60 procent). De medische zorgen zijn voor driekwart even belangrijk als de wellness. Ongeveer iedereen (97 procent) wil zelf kunnen beslissen over zijn of haar levenseinde.
Maar daar wordt in het regeerakkoord niet echt rekening mee gehouden. De zorg is te sterk gereguleerd door de overheid, te behoudsgezind, te katholiek, diffuus omdat verschillende bestuursniveaus bevoegd zijn en onrechtvaardig georganiseerd, zo zegt Erwin Devriendt, algemeen directeur van Solidariteit voor het Gezin. Er werden tien werkpunten voor toekomstige ouderenzorg naar de politiek gestuurd. (belga/edp)
Het internationale ijsfestival in de Chinese stad Harbin is ieder jaar weer iets om naar uit te kijken. Deze editie start officieel op 5 januari maar deze fotoreeks geeft toch al een eerste impressie van de impressionante sculpturen. hln
"Hersenschade kan leiden tot nieuwe persoonlijkheid"
Letsels van de frontale hersenkwabben als gevolg van een tumor, beroerte, hersenbloeding, infectie, trauma of dementie kunnen leiden tot een zogenaamd 'frontaal syndroom'. Mensen die hieraan lijden, hebben moeite met doelgerichte handelingen. Verlies van impulscontrole komt vaak voor, tot zelfs een complete persoonlijkheidsverandering. Dat staat te lezen in het gezondheidsmagazine 'Bodytalk'.
Het tijdschrift geeft het voorbeeld van een 26-jarige rugbyspeler uit Wales. Die maakte een ongelukkige salto, waarbij hij een letsel opliep in het deel van de hersenen dat meteen achter het voorhoofd zit. De man -voorheen een echte macho- bleek toen hij weer bij zijn positieven kwam compleet veranderd. Dat was onder meer het geval met zijn seksuele geaardheid. Hij brak met zijn vriendin en leeft nu samen met een man.
"Als mensen op zeer korte tijd radicale gedragsveranderingen ondergaan, is hersenonderzoek steeds aangewezen", zegt professor Peter Mariën. Zo ontpopte een brave stiefvader van middelbare leeftijd zich tot een notoir pedofiel met een obsessie voor kinderpornografie. Er werd een grote, frontaal gelokaliseerde hersentumor gevonden. Het pedofiele gedrag verdween nadat de tumor weggehaald was.
Ander mogelijk gevolg is een spraakmotorische aandoening, die echter soms zo beperkt is dat de omgeving het spraakgebrek niet opmerkt en alleen iets vreemds hoort dat als een ander accent geïnterpreteerd wordt. Zo werd een Brit op een ochtend wakker met een accent dat op het Russisch leek, terwijl hij die taal niet machtig is en nooit gesproken heeft. Sinds de ontdekking in 1907 zijn er wereldwijd hooguit een 80-tal gevallen bekend van dit 'foreign accent syndrome'. (belga/svm)
Voor heel wat mensen is hun hond een trouwe vriend die goed luistert en bevelen opvolgt. Onderzoekers wilden wel eens weten of dat goede gedrag aangeboren is of veeleer een gevolg van conditionering. Het antwoord blijkt niet eenduidig te zijn, want zowel het instinct als de opvoeding spelen een rol.
Onderzoekers van de universiteit van Florida wilden graag een beter inzicht krijgen in de reacties van een hond op menselijke gebaren en commando's. Daarom voerden ze een aantal experimenten uit, zowel met gedomesticeerde honden als met viervoeters die in een asiel verbleven.
Bedelen
In het belangrijkste experiment moesten de honden kiezen bij wie ze om eten wilden bedelen: ofwel bij een persoon van wie het gezicht of de ogen verborgen waren, ofwel bij iemand die aandachtig naar hen keek. Hetzelfde experiment werd ook uitgevoerd bij wolven, die tot dezelfde hondenfamilie behoren. Zo wilde men nagaan of er een soort van genetische barrière is die ervoor zorgt dat wolven niet op dezelfde manier kunnen reageren als honden.
Vaardigheid
De wetenschappers stelden vast dat de honden kozen om te bedelen bij de persoon die hen aandacht schonk, wat aantoont dat "ze in staat zijn om zich te gedragen in overeenstemming met de menselijke aandacht". Aangezien ook de wolven zo reageerden, is die vaardigheid niet afhankelijk van het contact met mensen, maar misschien veeleer aangeboren.
Commando
Daarentegen is het wel zo dat de huisdieren beter reageerden op commando's als ze merkten dat ze de volledige aandacht van hun opdrachtgever kregen. Bij de honden uit het asiel was dat niet het geval. Dat toont aan dat het gezelschap en de verzorging van mensen ervoor zorgt dat honden de opdrachten beter verstaan. "Het gaat hier evenwel niet om natuur versus opvoeding", zegt onderzoeksleidster Udell. "Het zal altijd de combinatie van de twee zijn die de hond duidelijk maakt wat zijn baasje wil."
Werk
Volgens Udell kan je aan de hand van deze resultaten de hond van je dromen opleiden. "Honden worden niet geboren als de beste vriend van een mens", zegt ze. "De ervaringen die ze hebben en de omgeving waarin ze leven, hebben een grote invloed op hun gedrag. Als je een hond wil die goed reageert op jouw commando's, dan moet je daar veel tijd en werk in steken." (lbs) hln
