|
17 augustus is een bijzondere datum voor André Demedts. In 1938 trad hij op die datum in het huwelijk met Germaine Ide. Zij was tien jaar jonger dan hem en wordt dit jaar 90. Jo de Groot had op 26 februari dit jaar in het kader van het André Demedtsjaar 2006 nog een lang en interessant interview met haar voor het druk beluisterde zondagmorgenprogramma De Wakkere Wekker op de regionale radio RFW Waregem-Wielsbeke. Ze woont nu in een appartementje in Kortrijk en daar bij haar thuis werd het interview opgenomen. We kunnen hieruit voor u een recente getuigenis distilleren van Germaine Ide, weduwe van André Demedts.
xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Radio-interview Jo de Groot op RFW-radio
Jo de Groot: - Hoe hebt ge mr. Demedts leren kennen indertijd?
Germaine Ide: - Dat was in 1936, 70 jaar geleden. Wij, mijn broer en ik, gingen in Pittem op een avond naar de vergadering van het Davidsfonds met André. Na de toespraak bleven we napraten met bestuursleden en André. Ik las zeer veel en ons eerste onderhoud ging vooral over boeken. Ik was eigenlijk landbouwkundig huishoudkundig regentes. Maar ik las veel, ondermeer de Skandinavische schrijvers. Dostojevski en zo heb ik al gelezen op jonge leeftijd, voor we trouwden.
Daarna volgde nog briefwisseling over boeken, over literatuur, en die briefwisseling heeft eigenlijk ons bij mekaar gebracht. Na een paar maanden was dat bijna wekelijks. Er was toen nog geen telefoon, er waren weinig autos, alles moest gebeuren met de fiets. Hij had te weinig tijd om veel te komen met zijn vele werk in Waregem en met zijn literatuur en zo, maar als hij in de regio naar een voordracht of een vergadering moest kwam hij altijd op bezoek. Dan zagen we mekaar voor een uurtje.
André Demedts was een heel druk bezet man, maar toch heeft hij de tijd gevonden om met haar in het huwelijksbootje te stappen. Concludeert Jo de Groot terech na één van de muzikale intermezzos.
Germaine Ide: - Ja, in 1938, de 17de augustus. We zijn gaan wonen in Waregem, waar hij al van in 1937 les gaf in het college. In 1953 zijn we naar Kortrijk verhuisd. Hij was dan al enige tijd directeur van radio Kortrijk en het werd te moeilijk om naar de radio over te komen. We hebben ons wel moeten aanpassen, want we komen allebei uit landelijke gemeenten. We woonden liever in Waregem dan in Kortrijk. Het was veel gezelliger met de buren, en hier is het meer elk op zichzelf. Maar op de duur wordt ge dat gewoon.
Jo de Groot: - Wat voor iemand was hij ?
Germaine Ide: - André Demedts was zeer bezorgd voor zijn volk, voor de Vlaming. Hij wilde ze uit de armoede en uit de uitbuiting omhoog tillen. Hij zorgde dat er meer vakscholen waren en avondlessen.
Hij was zeer zwijgzaam. Hij gaf niet veel zijn gevoelens de vrije loop.
Jo de Groot: - Kunt ge aan de luisteraars eens vertellen wat André Demedts eigenlijk allemaal deed?
Germaine Ide: - Dat is moeilijk. Hij was leraar en daarbij schreef hij veel en gaf veel voordrachten om de mensen wat meer cultuur bij te brengen. Hij schreef verschillende boeken, ook essays en was verbonden aan tijdschriften. Hij had weinig vrije tijd.
Jo de Groot: - Dat schrijven van hem, waar haalde hij zijn inspiratie vandaan?
Germaine Ide: - Wel om 6.30 u. stond hij op. Dan ging hij schrijven en om 8 u. was het ontbijt. Dan moest hij naar zijn lessen. En om 7 uur s avonds was het avondmaal en kon hij, als de kinders er waren, zich een beetje bezighouden met hen als hij niet weg moest naar vergaderingen.
Over zijn inspiratie en de werken, die hij bezig was, heeft hij nooit veel gesproken. Als hij een boek begon, dan mocht ik het niet zien en wachten tot dat het af was. Maar ik moest veel voor hem kopiëren, zijn romans en essays en zo. Wel deden we allebei de verbeteringen van de drukproeven. Hij eerst en ik dan na hem.
Jo de Groot: - Was hij een toegewijde huisvader ?
Germaine Ide: - Ja, hij stelde heel veel belang in de opvoeding van de kinders en de resultaten op school. We hebben er vier, twee meisjes en twee jongens. Hij was zeer bezorgd om hen. Hij vroeg altijd aan mij hoe dat het was met de kinders en ik moest dan vertellen wat er gebeurt was. Ja, de kinderen hebben ook zeer veel eerbied en bewondering voor hun vader.
Jo de Groot: - Jullie hadden vier kinderen, maar ik denk dat André in zijn kindertijd meer kinderen had, want zijn boeken of zijn werken waren misschien wel ook wel zijn eigen kinderen...
Germaine Ide: - Ja, hij vond dat heel belangrijk.
Jo de Groot: - Hield hij van de natuur ?
Germaine Ide: - Ja, hij wenste als hij vrij was de zaterdagnamiddag altijd in de tuin te werken en als hij vrij was de zondagnamiddag deden we een uitstapje.
Jo de Groot: - Ging je soms mee naar voordrachten?
Germaine Ide: - Neen, vanaf 1949 hadden wij onze eerste auto. Vroeger moest dat altijd per fiets gebeuren. Meestal s winters in slecht weder. Maar hij reed normaal alleen en dan kon hij nog denken aan het onderwerp, dat hij zou bespreken. Maar als hij 75 was, werd hem afgeraden om nog te rijden en dan reed ik altijd mee.
Jo de Groot: - Hoe kijkt u eigenlijk terug op het leven met André Demedts. Het was een zwijgzame man, een beetje introverte meneer, die gevoelens nooit goed kon uiten. Hoe kijkt u daar eigenlijk op terug?
Germaine Ide: - Het was zo een gesloten mens. Maar hij vertrouwde volkomen op mij. Als hij met iets inzat, dan kwam hij daar met mij een beetje over spreken. Ik heb zeer veel bewondering voor hem, zeer veel waardering. Hij was altijd te vertrouwen.
Jo de Groot: - Wat doet het u, als ge ziet dat het 100 jaar van uw echtgenote gevierd wordt met een André Demedtsjaar?
Germaine Ide: - Dat doet mij zeer veel plezier, dat ze hem nog niet vergeten zijn. Ja, ik wordt daar ook soms bij betrokken. Maar ik zie er tegen op om naar activiteiten te gaan. Ik blijf liefst van al thuis, rustig thuis. Aan mijne ouderdom moet ge niet veel meer rondlopen.
Jo de Groot: - Leest u nog de werken van uw echtgenoot?
Germaine Ide: - Dat gebeurt. Ze zitten daar allemaal in de boekenkast en het gebeurt regelmatig dat ik iets daaruit moet opzoeken. Ja, het grootste deel van zijn boeken lees ik graag. Bijna allemaal. Er zitten overal passages in die mij aanspreken.
Jo de Groot: - Mevrouw Demedts, meneer Demedts is er spijtig genoeg niet meer. Hoe hebt u zijn levenseinde dat ervaren. Misschien een moeilijke vraag, hebt u daar ook met hem kunnen over praten ?
Germaine Ide: - Neen, stilletjes aan vervaagde zijn geheugen en hij wilde dan altijd naast mij zijn. En het was een afscheid, maar het was ook dat ik dacht : hij is verlost. Dat was de grootste voldoening, dat hij verlost was. Ik miste hem erg.
Jo de Groot: - Als u André Demedts in een paar woorden zou moeten omschrijven als slot van dit interview, mevrouw. Hoe zou je hem omschrijven,
een uitzonderlijk talent ? Germaine Ide: - Een zeer sociaal mens. En zijn voorouders woonden al zo lang, 300 jaar, in Sint-Baafs-Vijve en hij was aan de streek zeer gehecht. Een sociaal, goed, trouw man...
|
