André Demedts was van 1937 tot 1949 leraar aan het H.Hartcollege in Waregem. Daar koestert men zijn nagedachtenis. Bij de lessen tekstverwerking voor de leerlingen van het Handelsinstituut wordt dit schooljaar gewerkt rond André Demedts. Gisteren namiddag konden die leerlingen een speciale herdenking meemaken over hem. Zijn dochter Hilde Demedts en gewezen directeur Oscar Martens legden hierbij voor de huidige leerlingen van het Handelsinstituut getuigenis af over hun vader respectievelijk leraar en collega. De bijeenkomst had plaats in het auditorium van de school, dat niet voor niets is genoemd naar André Demedts. In het College is naar aanleiding van het André Demedtsjaar in zijn 100^e geboortejaar ook een tentoonstelling geopend rond het leven en het werk van deze Vlaamse auteur en veelzijdige cultuurpromotor.

De tentoonstelling toont documenten uit het eigen archief van de school, aangevuld met materiaal uit het stadsarchief van Waregem en van de familie Demedts. De tentoonstelling richt zich vooral naar een ruim leerlingenpubliek door een aantal markante gebeurtenissen uit het leven van Demedts te belichten. De tentoonstelling is opgebouwd rond drie perioden met name de Elsbosperiode (1906-1937), Successtory (1937-1971) en Schemeravond (1971-1992), maar toont ook enkele werken en fotomateriaal over zijn periode in het college (1937-1949). In het kader van deze tentoonstelling is een korte brochure gemaakt en wordt er ook een prijsvraag aan gekoppeld, waarvoor de stad Waregem enkele prestigieuze prijsboeken heeft geschonken (Mercator-uitgave van monografie van Van de Perre).

De tentoonstelling in het H. Hartcollege en –Handelsinstituut loopt nog gedurende het ganse derde trimester. De leerlingen van het Handelsinstituut werken ook nog aan een boekje over André Demedts, dat als herinnering van het André Demedtsjaar op het einde van het jaar wordt overhandigd aan de familie Demedts. Leerlingen van het eerste ASO hebben een tekening gemaakt over André Demedts en het Waregemse college. In het najaar organiseert de school nog een poëzieavond met het werk van André Demedts als thema.

André Demedts was 12 jaar leraar van het Waregemse college van 1937 tot 1949. Daarna werd hij directeur van onze West-Vlaamse radio-omroep NIR en BRT, functie die hij 22 jaar uitoefende tot hij op rust ging op 65-jarige leeftijd. Naast zijn beroepsactiviteiten, die hij steeds erg plichtsbewust uitoefende, schreef hij 77 boeken. (25 romans, 4 jeugdromans, monografiën, novellen),  gaf hij 5000 voordrachten, beantwoordde hij 30.000 brieven, schreef hij luisterspelen en toespraken voor de radio, schreef hij talloze artikels in uiteenlopende media-organen,  was hij er voor alle mensen zonder onderscheid van rang of stand.

Oscar Martens bracht getuigenis over zijn gedrevenheid, vakbekwaamheid en natuurlijk talent als leraar. Aan hem was er geen oppervlakkigheid. Alles aan hem was gedegen, menselijk, fundamenteel. Hij huldigde het devies: “Niet gelijkaardig, maar gelijkwaardig”. Zijn naambekendheid, zijn competentie, zijn eenvoudig optreden en zijn toewijding maakten dat hij een natuurlijk gezag had. Hij had geen problemen met discipline. Straffen deelde hij heel zelden of niet uit. De achting voor André Demedts kwam niet alleen van de leerlingen. Hij was ook de spreekbuis van het lerarenkorps. Op het college gaf hij als hoofdvak Nederlands, maar ook Nederlandse Handelscorrespondentie en in het graduaat ook Economische Geschiedenis kreeg de heer Martens van André Demedts. Elkeen was onder de indruk van zijn brede kennis. Kenmerkend daarbij was de eenvoudig en klare aanbreng. Als geen een wist hij op een eenvoudige en gemoedelijke manier verstandige dingen te zeggen.

28-04-2006 om 13:29 geschreven door bernard

Kruiswoordraadsel bij de tentoonstelling rond André Demedts

Horizontaal:

1. Jeugdbeweging waar André Demedts lid van was?

2. André Demedts overleed in die maand van 1992.

3. Eén van de vakken die André Demedts gaf op het college?

4. Naam van de eerste dichtbundel van André Demedts die in 1929 verscheen?

5. Voornaam van de jongere zuster van André Demedts die ook enkele dichtbundels schreef.

6. Aantal leerlingen (getal in letters) in het eerste Handel B in het schooljaar 1937 - 1938?

7. Naam van het geboortehuis van André Demedts.

8. In 1990 ontving André Demedts de ……    voor zijn hele literaire loopbaan.

9. Aantal (getal in letters) verschillende jeugdboeken geschreven door André Demedts.

10. Familienaam van de echtgenote van André Demedts.

11. Vul de titel van deze roman uit 1981 aan:" Geluk voor  ………     ".

Opmerking: in DRUKLETTERS invullen & de letter ij is één vakje!

De illustratie geeft het rooster weer.  Klik op de figuur voor het bekomen van een grotere afbeelding, die u kunt overnemen op uw PC en afdrukken.

Dit moet verticaal het pseudoniem opleveren, dat André Demedts gebruikte om zijn jeugdboeken te ondertekenen.

Dit ingevulde kruiswoordraadsel mogen de leerlingen van het H.-Hartcollege-Handelsinstituut  deponeren in de doos op de tentoonstelling.

Einde mei zal een onschuldige hand 6 gelukkige winnaars uitloten die elk een exemplaar van de monografie van R. van de Perre over André Demedts ontvangen. 

25-04-2006 om 18:59 geschreven door bernard

Naar aanleiding van het honderdste geboortejaar van auteur en oud-leerkracht André Demedts organiseert de Werkgroep Archief van het Heilig-Hartcollege en -Handelsinstituut in Waregem een aantal activiteiten waar we worden uitgenodigd. Volgende donderdag 27 april 2006 wordt er vanaf 13.30 u. een sessie georganiseerd tijdens het vijfde en zesde lesuur in het auditorium van het college, waarbij oud-directeur O. Martens en Mevrouw Hilde Demedts getuigen over André Demedts als leerkracht, resp. vader en auteur.

Tijdens het derde trimester loopt er in de gang van het A. Demedtsauditorium een tentoonstelling rond het leven en werk van deze auteur. Hierop worden documenten geëxposeerd uit het schoolarchief, het Stadsarchief en archivalia in het bezit van de dochter van Demedts. De Werkgroep richt deze tentoonstelling vooral naar een ruim leerlingenpubliek door in telegramstijl een aantal markante gebeurtenissen  uit het leven van Demedts te belichten. Aan de expo is er een kleine opdracht voor de leerlingen gekoppeld, die hiermee de door Mercator fraai uitgegeven monografie van Harold Van de Perre over Demedts kunnen winnen. De prestigieuze prijsboeken werden geschonken door het Waregemse stadsbestuur en archief.

Op donderdagnamiddag 27 april (tijdens het vijfde en zesde lesuur in het auditorium)

getuigen oud-directeur dhr. O. Martens en Mevr. H. Demedts over A. Demedts als leerkracht

resp. als vader en auteur. Deze sessie wordt op de eerste plaats georganiseerd voor de

leerlingen van de vierde handelsklassen (die in de lessen tekstverwerking werkten rond onze

oud-leerkracht) maar iedereen is meer dan welkom.

Ook het Oudercomité is van plan om nog een activiteit (wellicht een poëzie-avond) rond

Demedts te organiseren.          

Met deze activiteiten wil de Werkgroep Archief van het College een poging doen om de veelzijdigheid van André Demedts als literator, poëet, leraar, voordrachtgever en gezinsman te belichten.

24-04-2006 om 18:04 geschreven door bernard

Uit  Gaby Gyselen “Woorden in  de wind”. Het boek bevat de tekst van dertig toespraken die Gaby Gyselen binnen bijna even zoveel jaren heeft gehouden als directeur van de Dienst Cultuur van de Provincie West-Vlaanderen.  De teksten staan te lezen in hun oorspronkelijke vorm. Het boek is in 1989 uitgegeven in opdracht van de Bestendige Deputatie van de Provincieraad  van West-Vlaanderen. Volgende tekst werd door Gaby Gyselen uitgesproken op een provinciale hulde op 26 februari 1966 in Menen. André Demedts was toen nog geen zestig jaar.

HULDIGING VAN ANDRE DEMEDTS

Toen de Vlaamse Provincies in 1962 hun gezamenlijke vierjaarlijkse Prijs voor Letterkunde hadden toegekend aan André Demedts, kon men uit het verslag van de jury afleiden dat deze zijn roman De Levenden en de Doden had bekroond op grond van de eerlijkheid en beheersing, de rijkdom en de diepte van gemoed, en het indringend psychologisch vermogen waarmede de auteur de menselijke problemen had weten te benaderen.

Deze hoedanigheden kenmerken André Demedts echter niet alleen als letterkundige, zij sieren de gehele mens.

Ik prijs mij gelukkig dit hier te mogen getuigen met een beknopte en zonder twijfel erg onvolledige schets van zijn persoonlijkheid als cultureel werker.

De bibliothecaris van de gemeentelijke bibliotheek te Maldegem vertelde mij onlangs dat hij, vele jaren geleden, een der eersten was geweest om Demedts te vragen als spreker op een literaire avond. De man was daar terecht trots op en hij zei de biograaf te beklagen die ooit de volledige lijst zou willen aanleggen van de spreekbeurten welke André Demedts in de vier windstreken had gehouden. Wij kunnen het ons voorstellen. Niet alleen in het Leieland, binnen de schut van de geboortestreek waar men de mensen en hun gevoeligheden beter denkt te kennen, maar dagreizen ver heeft Demedts zijn boodschap gebracht waar hij dacht haar te moeten brengen, of waarheen hij gevraagd werd omdat men in hem een stem had ontdekt die de waarheid durfde zeggen.

Men denkt het éérst aan dit deel van zijn cultureel werk omdat het tot de verbeelding spreekt. Men kent ongeveer de landkaart. Men raamt de afstanden, en men vermoedt de reisperikelen naar gelang van het jaargetijde en de kansen op een willig gehoor. Steeds weer mag een spreker op onze dagen het podium betreden met een billijk gevoel van trots omdat hij daar komt als Vlaming. Hoeveel eeuwen heeft het na de Guldensporen geduurd dat mensen van dit ras waar zij kwamen opnieuw hun eigen laken mantels moesten vouwen tot een kussen op de harde bank. De staatsie en het luisterrijk onthaal in binnen- en buitenland Demedts aangeboden in Rome, Kaapstad of Paderborn, maken hem echter niet blind voor de onverbiddelijke noodzaak van zijn bezielend woord in deemoedige parochiezaaltjes ergens in Frans-Vlaanderen of diep in Limburg. Een mens moet weten wat hij wil, maar over de middelen is hij niet altijd meester.

Demedts trotseert vrijwel wekelijks deze taak met een gelijkmoedigheid die het benijden waard is en eerbied afdwingt voor zijn erfdeel des geestes, overgedragen van vader op zoon als een harnas waarmee men niet alleen het lijf en het gelaat kan beschermen maar ook het wankelmoedig hart. Deze landelijke gelijkmoedigheid, gedragen en goed bevonden door de ervaring van geslachten, is slechts een houding, geen motief. Zij verbergt, naast vele andere dingen die de ene mens van de andere niet kan weten, een vastberaden, ja een verbeten strijder die men soms onderschat omdat hij zo zachtmoedig is.

U moet de bladzijden lezen die Demedts, in het tijdschrift Biekorf onder de titel De weg terug gewijd heeft aan zijn familie, aan de stamgenoten van wie hij, oudste zoon, de geestelijke erfgenaam is met al de verplichtingen vandien. Men ontdekt daar geen klinkende verklaringen, geen slagzinnen die men met grote koppen zou kunnen afdrukken op de frontpagina van een of ander manifest, zwart op wit omdat hij weet dat de werkelijkheid, de moeite waard om voor te leven, oneindig meer geschakeerd is en rijker van inhoud. Instemmend monkelend vertelt hij over de Tieltse collegeopstellen van zijn vader dat zij beurtelings geschreven werden in blauwe, rode, groene en gele inkt "want in zijn jonge jaren moet hij zwart zonder meer vervelend gevonden hebben, te eentonig om mooi te zijn" !

Wie gewag maakt van de culturele betekenis van André Demedts voor de gehele Nederlandstalige gemeenschap, denkt vooral aan zijn rol als levenswekker, als bouwer, als verkondiger van culturele waarden, en aan de uitstraling van zijn gedachten bij middel van woord en geschrift. Niemand kan die betekenis met een exact toestel meten, maar dat hoeft ook niet.

De Nederlandse gemeenschap kan helaas niet altijd rekenen op de onverdeelde trouw van al haar lidmaten. Vlaanderen telt veel afwezige Vlamingen.

André Demedts echter is aanwezig. Hij is het als directeur van de Gewestelijke Omroep West-Vlaanderen te Kortrijk. De luisteraars horen ie stem van de omroeper en het werk van de programmator. Maar achter beide tronen de geest en de wil van de leider, die levenswijs genoeg is om het betrekkelijk belang van de modeverschijnselen, ook voor een radio-omroep, te doorzien en te weten dat men het morgen weer op een andere manier zal moeten doen, maar die tegelijk ook zoveel verantwoordelijkheidszin heeft dat hij in dit communicatiemedium een onmisbaar instrument blijft zien voor de volledige ontvoogding van stad en land. De stem van de gewestelijke zenders groeit thans uit tot een volwaardig tweede programma, waarin de eenheid in de verscheidenheid gedragen wordt door de vakbekwame radiomensen van Antwerpen, Gent, Hasselt en Kortrijk, straks wellicht Vlaams Brabant, Brussel inbegrepen. Zij ruggesteunen op hun manier het groeiend Vlaams zelfbewustzijn binnen een homogeen taalgebied dat tegenover de concurrentie van het Frans chanson, de angelsaksische songs en de Duitse gewichtigheid ten allen prijze kan stellen: het onloochenbaar talent van taaischeppende spreekvaardigheid, de trouw aan het eigen wezen en een rijk cultureel patrimonium, waarvan men kan houden met hart en ziel.

Ik denk dat een gelijkaardig inzicht Demedts ook drijft naar dat volledig zich wegschenken op zijn andere, vrije werkterreinen.

Hij is de grondlegger geweest en hij blijft, met Luc Verbeke, de bezieler van de Frans-Vlaamse cultuurdagen van Waregem, jaarlijkse bezinningsdagen over de lotsverbondenheid van de Nederlandse stam, waarvan wij de weerklank opvangen in het voortreffelijk tijdschrift van Jozef Deleu Ons Erfdeel, dat hem onder zijn ereleden telt.

Hij behoort tot de redactieleiding van het tijdschrift Vlaanderen, voorheen West-Vlaanderen en in de schoot van het Christelijk Vlaams Kunstenaarsverbond is hij niet weg te denken als man van gezag en van onvermoeibare aanhankelijkheid aan de stichting die Gedeputeerde Jozef Storme, nu meer dan vijftien jaar geleden, in het leven riep. Demedts is daar wat hij elders is: een man uit een stuk, trouw en onverstoorbaar, in goede en in kwade dagen.

Hij vertegenwoordigt, vanaf de oprichting, de provincie West-Vlaanderen in de Kultuurraad voor Vlaanderen, en hij werd door dit hoog cultureel gezagsorgaan gekozen tot lid van de raad van beheer, degelijk en doordacht in al zijn bijdragen.

Hij is ook lid van de Vlaamse Akademie voor Taal en Letterkunde, en hij heeft zich deze vererende benoeming laten welgevallen met dezelfde wijsgerige glimlach waarmee hij vandaag deze nieuwe huldiging ondergaat, er voorzeker op reagerend met stilletjes te zeggen, zoals in de titel van een zijner romans : "Het heeft geen belang".

Toen wij, in de retorika, met een of andere verhandeling al te nadrukkelijk dweepten met het driemanschap Gezelle-Verriest-Rodenbach, zei de leraar dat wij moesten proberen die cirkel te doorbreken. Wij leefden immers voor morgen. Demedts zou voorzeker onze teleurstelling hebben getroost met de bedenking dat op de duur alleen herinneringen overblijven, het enige dat ons niet kan ontnomen worden. In later jaren stapelen de herinneringen zich op, en het is voor de culturele ontplooiing van een volk onmisbaar dat het te allen tijde kan terugdenken aan grote persoonlijkheden en dat het met die wijsheid gewapend, ze ook terug vindt onder de eigen tijdgenoten. Wat zou er van Vlaanderen geworden zijn zonder herinneringen ?

Ik meen te mogen zeggen dat André Demedts tot dit onmisbaar deel van ons levend patrimonium is gaan behoren, en dat wij hem niet meer kunnen missen, noch zijn mediterend schrijverschap, noch zijn milde aanwezigheid onder ons, noch zijn humor die dikwijls getemperd wordt door de kennis van de omstandigheden en vandaar licht omfloersd met weemoed, noch zijn vastberaden trouw aan de kristelijke en aan de Vlaamse beginselen, trouw als edelste vorm van gehoorzaamheid. Men kan daar gedichten over schrijven, zo men wil, men kan het ook van man tot man, koel en zakelijk waarderen met te zeggen : hij is een hele drukkingsgroep waard.

Mijnheer Demedts,

U moet aanvaarden dat uw vrienden U af en toe, onder verschillende en in uw ogen misschien belachelijke voorwendsels, willen huldigen. Zij willen daarmee, luidop voor zichzelf, zeggen hoe belangrijk, in dit moeilijk land en in een nog vormeloos Europa, de kardinale deugden zijn welke U zelf in uw dagelijks werk hebt pogen waar te maken, en waaraan wij ons kunnen optrekken, zeggend of althans in stilte wensend : ik zou willen zijn gelijk André Demedts.

Gaby Gyselen

Menen. 26 februari 1966

Met dank aan Ludo Valcke, directeur Dienst Cultuur provincie West-Vlaanderen.

23-04-2006 om 11:19 geschreven door bernard

Dinsdag 8 augustus 2006, de 100^e geboortedag van André Demedts, moet een hoogtepunt worden van het André Demedtsjaar. Op die datum wordt de première gepresenteerd van het indrukwekkende toneelgebeuren, dat het theatergezelschap ES-battement naar aanleiding van het André Demedtsjaar heeft geproduceerd. Reeds twee jaar heeft het theatergezelschap zich geëngageerd voor deze opmerkelijke activiteit rond het leven en het werk van André Demedts. De roman 'De Levenden en de Doden' wordt door televisie- en radioacteur Anton Cogen bewerkt tot een toneelgebeuren, dat zal gespeeld worden op verschillende podia rond de André Demedts site in zijn geboortedorp Sint-Baafs-Vijve.

Het ES-battement is een bijzonder heterogeen theatergezelschap. Professionele acteurs, semi-professionele en amateurs werken samen aan diverse theaterprojecten, die niet alleen in de thuisbasis worden gebracht maar die ook op tournee gaan, daar waar een gunstige theaterwind hen heen blaast. ES-battement streeft naar theater dat diep genoeg op de dingen ingaat en het artistiek-waardevolle koppelt aan maatschappelijke en persoonlijke inhoud en inzichten die iedereen aanbelangen zonder het broodnodige amusement uit het oog te verliezen. Alle toneelgenres zijn vertegenwoordigd in hun programma-aanbod en de artistieke aanpak kan van traditioneel overslaan naar experimenteel, soms zelfs progressief of regelrecht baanbrekend zijn. Het is bedoeld voor jong en oud, niet politiek getint en vooral volks. Het gaat om monologen, avondvullende stukken, komedie, sociaal drama, absurd theater, straattheater, enz… Ook het genre amusement is ons niet vreemd. Het gezelschap trekt het Vlaamse land door met een heus café-chantant programma.

Op de première van 8 augustus 2006 om 20 u. wordt iedereen verwacht die dit eeuwfeest kan en wil promoten. Daarop worden dus langs deze weg al zeker alle vertegenwoordigers van culturele organisaties, politici, persmensen van diverse nieuwsmedia en sympathisanten van de gedachten van André Demedts op uitgenodigd. Dit hoogtepunt van het André Demedtsjaar mag door u, uw bestuur en uw organisatie alvast niet gemist. Daarom hier nu reeds deze aankondiging en warme oproep. Op zaterdag 12, zondag 13 en maandag 14 augustus 2006 moet het daar in de tuin en de omgeving van het André Demedtshuis een volks gebeuren worden met elke dag twee opvoeringen om 18 en 20 u. 

Daarna kan het theatergezelschap met de productie gastvertoningen brengen over het ganse Vlaamse land, Nederland en Frans-Vlaanderen. De initiatiefnemers zijn dan ook op zoek naar samenwerkingsverbanden om deze productie bij een zo breed mogelijk publiek te brengen en om alle mensen uit de entourage van André Demedts van vroeger en nu te laten afzakken naar de site waar zijn hart nog steeds klopt. Personen en organisaties die daarvoor belangstelling hebben kunnen terecht bij Antoon Vandendriessche, voorzitter ES-battement

Wielsbeeksestraat 83, 8710     Wielsbeke, Tel.: 0476/30 37 19  of antoon.vandendriessche@skynet.be.

13-04-2006 om 00:00 geschreven door bernard

De wilde kerselaar

(uit Schemeravond, in: Verzamelde gedichten, 1976)

Aan de achterpoort in een haag,

op de oeverberm van een gedempte vijver,

tussen de boomgaard en het bos,

stond een wilde kerselaar,

waarvan de vruchten oneetbaar waren,

zelfs mussen en spreeuwen plukten ze niet.

Laat er hem staan, werd ons gezeid,

want hij beschaduwt het graf

van iemand die niet anders meer heeft

dan haar rust.

Een vrouw, een zigeunerin, een hoer,

weldra twee eeuwen geleden

met de Franse soldaten mee gekomen,

een marketenster met getaande huid,

ogen als karbonkels en een mond

van lachen, zingen en zoenen nooit moe.

Zij was hun vreugde en vervoering,

een glimp van het geluk,

dat 's nachts als donker water,

onder zwarte, zwijgende bomen,

half en half door maanlicht

beschenen ligt.

Gezongen, bedrogen, bemind,

tot zij rillend van koorts

in ons land van water en regen,

ons land van de nathandige wind,

op de schuurvloer ineen zonk.
Drankjes, bezweringen en vloeken

haalden niets uit,

en haar soldaten, vanop de rand

van een uitdijende cirkel,

steeds meer vanop afstand,

keken geërgerd op haar strobed

en doodsstrijd neer.

Waar uit de wereld was zij afkomstig,

wat in de wereld had zij begeerd?

De soldaten kwamen langs achter in huis

en vroegen wat geld en een broodkant.

Zij groeven een kuil bij de vijver zijn water,

dat de oerbron van 't leven is,

Prunus Avium

en legden die gaven, de laatste,

 wat voedsel en geld,

om ginder niet ijlhands

ieder ten spot te zijn,

bij haar in haar graf.

De kerselaar was vanzelf uitgeschoten,

zijn vruchten voor ieder en allen te brak,

maar reeds vier geslachten na elkaar

lieten hem ongemoeid staan.
In mei wit besneeuwd van ontelbare bloemen,

en oktober verfde zijn kruin
van geel tot zalmrood en bruin,

en als de nachten kwamen,
waarin degenen die met de zomer

naakt geslapen hadden
een deken konden verdragen,

trouw als een hond

liet hij zijn blaren vallen,

rondom zijn stam op haar graf.

Herinnering, vertedering,

blijven meegaan.

Maar waarom en waartoe?

Moet die wrangvruchtige boom

daar blijven staan?

        André DEMEDTS

07-04-2006 om 14:46 geschreven door bernard

Twee kinderen, hand in hand,

op wandel langs de beek,

wat vragen, wat vertellen zij,

daar langs de waterkant?

Of is 't hun al gelijk?

Beseffen zij zelfs niet

dat weer de blauwe lente naakt?

Zijn zij een prins te rijk

die, wat er ook geschiedt,

zich nergens om al zorgen maakt?

Ben ik ze voor gegaan,

reeds langs datzelfde pad,

het schijnt een eeuwigheid geleën

en bleef reeds iemand staan

die toen al heimwee had

en zwijgend dacht: waar gaan zij heen ?

               André Demedts

(uit 'Na jaar en dag' , 1986)

foto schilderij 'Namiddag aan de Leie'  van Emile Claus

07-04-2006 om 14:45 geschreven door bernard

De Gavergids, lentenummer 2006 bijdrage van Patrick Meuris

André Demedts als dichter

Op 8 augustus 2006 zou romanschrijver, dichter, essayist, recensent, redenaar en

cultuurpoliticus André Demedts 100 jaar geworden zijn. Ter gelegenheid van die

verjaardag besteden we in de vier nummers van de Gavergids jaargang 2006 telkens

aandacht aan een ander aspect van Waregems veelzijdige ereburger. In dit eerste nummer

komt de poëzie van André Demedts aan bod, mede naar aanleiding van de feestelijke

poëzieavond op 17 februari jl. in de Sint-Bavokerk van Sint-Baafs-Vijve.

André Demedts debuteerde met de gedichtenbundel Jasmijnen (1929) in een humanitair-expressionistische stijl, maar evolueerde geleidelijk naar een vrijere, mijmerende bijna prozaïsche vorm en taal. Achtereenvolgens publiceerde hij de bundels Geploegde aarde (1931), Vaarwel (1940), Daarna (1968), Verzamelde gedichten (1976), De Jaargetijden (1979) en Na jaar en dag (1986). In 1995 werd zijn volledige poëtische oeuvre gebundeld in Verzamelde Gedichten.

In Demedts' gedichten (en romans) is, aldus G.J. van Bork, een constant zoeken te zien naar de factoren die het menselijk geluk bepalen, aanvankelijk pessimistisch, later spiritueel (katholiek) geïnspireerd en berustend, conform zijn motto dat we de ons toegemeten tijd moeten gebruiken om gelukkig te zijn. Jooris Vanhulle merkt naast de weemoed en milde levensaanvaarding vooral drie kenmerken op: de vrije, natuurlijke vorm, waarbij het gedicht eerder een belijdenis is dan een taaiexperiment, de grote visualiteit en concrete natuurbeschrijving, en Demedts' liefde voor zijn streek en taal (het Nederlands).

De bekendste gedichten van André Demedts zijn allicht Lof van mijn land en Gelegenheidsvers, beide uit de bundel Vaarwel (1940), die we eerder al publiceerden in het Demedtsnummer van de Gavergids (1995 nr. 2). Hier kozen we drie iets minder bekende maar daarom niet minder mooie of interessante gedichten: De wilde kerselaar, een opvallend fysiek en bitter verhaal, Mijn moedertaal, een ode aan het Nederlands, en Op wandel, een lichtvoetige mijmering over het leven en de opeenvolging van de generaties.

Patrick MEURIS

Bronnen

•              André Demedts, Verzamelde Gedichten, Davidsfonds / Clauwaert, 1995, 271 p.

•              G.J. van Bork, 'André Demedts', in: Schrijvers en dichters, Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse

Letteren, biografieënproject I, 2003-... (www.dbnl.org/tekst)

•              Jooris Vanhulle, 'De poëzie van André Demedts', inleiding bij poëzieavond 100 jaar André Demedts, Sint-Baafs-Vijve, 17 februari 2006.

Met dank aan Patrick Meuris van de Gidsenkring Waregem. Op de volgende bladzijden van het lentenummer 2006 van De Gavergids vinden we de gedichten ‘De Wilde Kerselaar’, ‘Mijn Moedertaal’ en ‘Op Wandel’.

06-04-2006 om 11:09 geschreven door bernard