In het weekend van 1 en 2 juli viert het André Demedtshuis zijn 40-jarig bestaan!  André Demedts is niet alleen ereburger van Wielsbeke, maar ook van Waregem en Kortrijk. Het Cultuur- en Kunstencentrum in Demedts zijn geboortedorp Sint-Baafs-Vijve presenteert op zondag 2 juli om 10 u. de performance van Bart Moeyaert in OC Den Aert en wat later om 17 u. de muzikale vertelling van Martine Tanghe. Zaterdag 1 juli opent in het Demedtshuis ook de zomerse fototentoonstelling ‘Lost and Found’ met drie fotografen op zoek naar afgelegen plaatsen waar de natuur geruisloos terug overneemt.

Naar aanleiding van 40 jaar André Demedtshuis staan er de eerste 2 weekends van juli tal van activiteiten op het programma. Zaterdag 1 juli om 15 u. krijgen we de vernissage van de Zomer van de Fotografie  ‘LOST AND FOUND’, die tot en met zondag 27 augustus dagelijks gratis toegankelijk is van 14 tot 19 u. in het Demedtshuis, Sint-Bavostraat 19 achter de kerk te Sint-Baafs-Vijve. Zomerse fototentoonstellingen zijn ondertussen een traditie geworden. Deze keer staat urbex fotografie in de kijker. 3 fotografen trokken er op uit, op zoek naar afgelegen plaatsen waar de natuur het geruisloos terug overneemt. Zo vonden ze unieke creaties van vervallen schoonheid en vergeten grandeur in België. Na je bezoek kan je genieten van een drankje op het zomerterras, met prachtig zicht op de Oude Leie-arm.

Uur cultuur met Bart Moeyaert

Zondag 2 juli om 10 u. is Bart Moeyaert te gast in OC Den Aert in de onmiddellijke buurt van het Demedtshuis. De boeken, het toneel en de gedichten van Bart Moeyaert zijn sinds zijn debuut in 1983 door lezers van alle leeftijden ontdekt. In 2019 won hij de prestigieuze Astrid Lindgren Memorial Award”, de officieuze Nobelprijs voor jeugdliteratuur. In dit ‘Een Uur Cultuur’ legt de auteur zijn schrijversziel bloot. Zijn lezing heeft het jaar 1939 als beginpunt en eindigt op de dag van de lezing zelf. Geen klassieke lezing dus, maar eerder een performance. Met als toetje een vragenronde.

Muzikale vertelling met Martine Tanghe & Oxalys

Zondag 2 juli om 17 u. komt in de reeks koffieconcerten in de Sint-Bavokerk Martine Tanghe lezen uit Morris, een verhaal van Bart Moeyaert, op muziek van Koen Brandt, gebracht door het ensemble Oxalys. Het verhaal gaat over een jongetje dat door niet nader genoemde ‘verdrietige dingen’ inwoont bij zijn oma en haar hond, Houdini. Het verhaal is meeslepend en wordt gebracht met een uitstekend gevoel voor timing en in het onberispelijke Nederlands dat we van Martine Tanghe gewend zijn.

Dit concert is geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar. ‘Morris is een eenvoudige, maar ontroerende vertelling, met sprekende muziek die ook kinderen zal aanspreken. En Martine Tanghe is – dat verbaast wellicht niemand – hiervoor de geknipte vertelstem. Heel blij dat u weer bij ons was, Martine’. (**** - Het Nieuwsblad)

Rondleidingen

Zaterdag 8 en zondag 9 juli om 14 u. zijn er museumrondleidingen in het André Demedtshuis. Tijdens deze rondleiding met gids aan het André Demedtshuis en omgeving kom je niet alleen meer te weten over het leven en werk van André Demedts, maar ook over zijn belang voor het Vlaams gedachtengoed, zijn rol als cultuurmentor of als brugfiguur tussen Vlaanderen en Zuid-Afrika. Verwacht je daarnaast ook aan een aantal verrassende anekdotes! André Demedtshuis vzw Sint-Bavostraat 19 – 8710 Sint-Baafs-Vijve www.andredemedts.be – info@andredemedts.be Info en tickets : www.andredemedts.be

Historiek en werking

In september 1983 werd het André Demedtshuis officieel geopend door verschillende ministers, vertegenwoordigers uit het culturele leven in Vlaanderen en André Demedts zelf, wiens naam dit kunst- en cultuurcentrum draagt. Met haar unieke ligging aan de Oude Leiearm is het André Demedtshuis niet alleen een oase van rust en maar ook een ideale ontmoetingsplek voor cultuurliefhebbers, jong of oud. Bij aanvang werden voornamelijk maandelijks tentoonstellingen georganiseerd. Tot op heden hebben zo meer dan 400 kunstenaars hun werken aan het ruime publiek kunnen voorstellen. Sinds 2011 wordt in de zomermaanden gefocust op fotografie onder de noemer ‘Zomer van fotografie’. Gerenommeerde fotografen als Michiel Hendryckx, Lieve Blancquaert en Bieke Depoorter passeerden reeds de revue. Tijdens deze maanden is ook het fel gesmaakte zomerterras geopend.

In 2000 werd aan de werking een luik koffieconcerten toegevoegd: klassieke muziek, 4 maal per jaar, in de stemmige Sint Bavokerk te Sint-Baafs-Vijve. Sinds een 3-tal jaar werkt het André Demedtshuis hiervoor nu ook samen met CC De Schakel uit Waregem. Uiteraard mocht ook literatuur niet ontbreken in ons aanbod. Zo organiseren wij nu geregeld ‘Een uur cultuur’, culturele aperitiefgesprekken op zondagmorgen waarbij een gekende auteur en een moderator een boeiende babbel houden over literatuur en andere thema's. Een andere belangrijk pijler in onze werking is het André Demedtsmuseum, waarmee we het werk en gedachtegoed van André Demedts in ere willen houden. Naast een overzicht van zijn werken, kan de bezoeker aan de hand van beeld- en geluidsfragmenten in detail kennis maken met de figuur van schrijver en cultuurpromotor André Demedts.

André Demedtshuis – Sint-Bavostraat 19 – 8710 Sint-Baafs-Vijve

info@andredemedts.be  – www.andredemedts.be  

24-06-2023 om 21:52 geschreven door bernard

30 jaar na zijn overlijden stond André Demedts centraal tijdens provinciale Heemdag, die vorige zaterdag doorging in Wielsbeke. Juliaan Claerhoutkring heeft de jaarlijkse studie- en ontmoetingsdag voor leden van de West-Vlaamse heemkringen opgebouwd rond het thema van Het Land van André Demedts. Het voormiddagprogramma in Eventhal van OC Leieland Ooigem omvatte onder meer een lezing door Frans Destoop over het leven en werk van André Demedts en een film over de André Demedtsroute en het Land van Demedts. ’s Namiddags ging de poëzie-wandeling met start aan de kerk in Sint-Baafs-Vijve onder meer langs de graf van André Demedts, het André Demedtshuis en het vlasbedrijf Declercq . Linda Dujardin droeg voor uit het werk van André Demedts. Voor de gelegenheid was ook de familie Demedts te gast in Wielsbeke.

Wielsbeke is ereburger André Demedts nog niet vergeten. Zijn werken als schrijver-dichter en zijn invloed als cultuurpromotor kunnen de heemkundigen zeker nog boeien. In het werk van Demedts vinden ze een betrouwbare beschrijving van het landelijke leven in Vlaanderen van een eeuw en langer geleden. Ter illustratie dat in het werk van André Demedts ook stof ligt voor heemkundige en historische navorsers, vond ik op mijn zoektocht naar het fenomeen scheepstrekkers langs de Leie en kanaal zelf verschillende vermeldingen in het werk van Demedts ( http://blog.seniorennet.be/adjaar/archief.php?ID=719581 ).

In een tweede lezing had Brecht Demasure het over ‘Vlas als motor, Socio-economische geschiedenis van Z.-W.-Vlaanderen en Wielsbeke in het bijzonder (1850-2022). André Demedts zou daar boeiend naar geluisterd hebben, want zijn interesse voor zelfde thema bleek veelvuldig bij zijn vele optredens en programmatie van radio Kortrijk, waar hij zijn beroepsloopbaan eindigde.

De Kalle

De heemdag begon verrassend met een video-onderbreking, waarbij Focus-WTV-anker Caroline Verstraete ons naar een drenkeling in Wielsbeke bracht. Het bleek een montage te zijn van de Kallegasten, destijds op voorzet van André Demedts zo genoemd naar zijn verhaal over Kalle, die met haar zoetgevooisde stem jongelingen aantrok. Het verhaal speelde zich af in het rimpeloze water van de Kalle-bak-mij-een-wafel-put, waarin een watermin sedert twee eeuwen bruiloft vierde met een jonge paardengeleider, die zij bij zich gelokt had… (uit De dag voor gisteren, p.11).

Frans Destoop is goed vertrouwd met het werk en het land van André Demedts. Het literaire werk van André Demedt was trouwens ook het thema van zijn thesiswerk als germanist. Zelf bracht Fans Destoop zijn jeugd door in Sint-Eloois-Vijve, aan de andere kant van de Leie. In zijn lezing belichte Destoop de figuur van de schrijver-dichter-cultuurpromotor-bekende Vlaming en ging daarbij de twistpunten niet uit de weg. “Hij is steeds te voorzichtig gebleven over de figuur van Cyriel Verschaeve. Het was wel Verschaeve, die hem als dichter opmerkte. Op tweede kerstdag, de enige dag waarop niet gewerkt werd op de boerderij, bracht Demedts een bezoek aan de kapelaan van Alveringem.”

André was de oudste zoon van Maurits Demedts. Uit dertien bevallingen hield moeder Celesta Vandenhende slechts vier kinderen over: drie zonen en één dochter, de latere dichteres Gabriëlle. Vader Maurits was een ontwikkelde boer met literaire interesse. André had een eerder zwakke gezondheid en werd gepest in de lagere school in Wakken. Op voorstel van zijn oom Dr Leestmans volgde lager secundair onderwijs aan het Sint-Lievenscollege te Gent, waar hij knap student was (laureaat) maar niet aarde en nog handelsafdeling volgde aan het Sint-Amandscollege te Kortrijk. Grieks-Latijnse was te duur voor de familie. “De familie Demedts was rap aan het verarmen, omdat Maurits geen commerçant was.” Op het college te Kortrijk was hij bevriend met Jozef Devroe, de latere Vlaams-nationalistische volksvertegenwoordiger en Brugs oorlogsburgemeester. In het studentenleesblad ‘Die Cnodse' zag hij in bekend geworden gedichten als ‘Lof van mijn land’ en vooral ‘Vlaanderen' al zijn roeping om zich geheel in te zetten voor de Vlaamse zaak.

socio-culturele roeping 

In huis was er veel interesse voor cultuur. Demedts las tijdschriften als Ter Waarheid (1921-1924 van Joris Van Severen uit Wakken), Europe, Nouvel Litérature, De Standaard, Dietsche Warande en Belfort, … Op 18-jarige leeftijd verschijnt zijn eerste gepubliceerd gedicht in het tijdschrift “Pogen" van Wies Moens : Gebed voor Lenin". Het is een verdedigingsgedicht, een gebed voor het zieleheil van “een zoon van 't langverdrukte volk" (Pogen, 2e Jg. nr. 3, maart 1924). Van nature neemt Demedts het op voor de verdrukten. In zijn jeugd was hij kajotterleider, voorzitter van het verbond Tielt. De kajotters waren zowat de enige beweging waar aan cultuur werd gedaan. Hij was gevoelsmatig Vlaams gezind. Het zat in hem, maar heeft zich niet politiek geëngageerd. Hoewel steeds voorzichtig in zijn optreden, was zijn streven naar Vlaamse zelfstandigheid steeds duidelijk aanwezig. Zijn dochter Hilde werd wel CVP-schepen in Kortrijk, trouwens als collega toen van Frans Destoop. Naar verluidt was Hilde Demedts als schepen van financiën niet altijd bereidwillig met fondsen voor de projecten van Frans…

Na 17 jaar als ongelukkige boer op de ouderlijke hoeve De Elsbos kon André Demedts in 1937 als selfmade leraar Nederlands aan de slag aan het Vrij Hogere Handelsschool H. Hart te Waregem. De directies hadden toen meer vrijheid en na een bekwaamheidsproef voor een examencommissie kon hij les geven als gegradueerde handelswetenschappen. Ook Berten Declerck werd op die manier leraar. Demedts werd een zeer gewaardeerd leraar met veel gezag. Hij was een bezielend mens en kon goed spreken in het beschaafd nederlands van zijn geboortedorp Sint-Baafs-Vijve. Op speciaal verzoek van directeur-generaal Jan Boon aanvaardde Demedts in december 1949 de benoeming tot diensthoofd van de gewestelijke omroep West-Vlaanderen van de toenmalige NIR, later BRT. In 1938 huwde hij met de tien jaar jongere regentes en landbouwersdochter Germaine Ide. Ze kregen vier kinderen: Mieke (°1939), Maurits (°1941), Dirk (°1944) en Hilde (°1947- †2011).

Hij richtte onder meer het Komitee voor Frans-Vlaanderen op (1947), stond aan de wieg van Ons Erfdeel (1957), Kunsttijdschrift Vlaanderen (1952) en het Festival van Vlaanderen (1972).Demedts ijverde voor de culturele integratie van Vlamingen, Nederlanders, Frans-Vlamingen en Zuid-Afrikanen. Hij gaf honderden voordrachten over het ganse land voor Davidsfonds en andere organisaties. Hij sprak daarbij met bezieling, peinzend-improviserend.

André Demedts publiceerde 75 serieuze werken, pitbulls. De lijst telt 8 poëziebundels, 28 proza, 22 essays-monografieën, 5 jeugdboeken, 2 toneelwerken, 3 bloemlezingen, … Er kan nauwelijks aan getwijfeld worden dat ‘De Levenden en de Doden’(1959) van al zijn romans inhoudelijk het zwaarst weegt. Nederlandse lezers van Demedts werken hebben kritiek op beheersing van het Nederlands en gebrek aan stilistisch vermogen. Maar André Demedts wil vertellen en de taal is minder zijn zorg, veeleer de inhoud.

Het meest frisse boek blijft in de ogen van Frans Destoop ‘Nog Lange Tijd’ (1961. Hetzelfde verhaal wordt afwisselend vanuit meerdere personages verteld en dat spreekt nog altijd aan. Het is volgens Frans ook het boek dat in het soepelste Nederlands geschreven is van al zijn romans. Het is goed gecomponeerd, aangenaam geschreven, mooi en waarachtig.

Bijdrage 2006 Frans Destoop http://blog.seniorennet.be/adjaar/archief.php?ID=107

Demedts als romanschrijver http://blog.seniorennet.be/adjaar/archief.php?ID=85

Heemdag  https://photos.app.goo.gl/Lo3pJi12vseEWevh6

13-06-2022 om 00:00 geschreven door bernard

De Kortrijkse Marnixringen Broel en Kleikop hebben de 46^e André Demedtsprijs uitgereikt aan Tinneke Beeckman.  De tweejaarlijkse André Demedtsprijs wordt toegekend aan een persoon of vereniging die zich verdienstelijk maakt voor Vlaanderen en de Nederlandse taal en cultuur en zo in de voetsporen treedt van schrijver en Vlaams cultuurpromotor André Demedts, naar wie de prijs is genoemd.

Tinneke Beeckman (°Antwerpen, 1 januari 1976) is een Vlaamse filosofe, docente, columniste (o.m. in De Standaard) en opiniemaakster (onlangs nog in De Afspraak op Canvas). Ze geeft lezingen rond de thema’s van de drie boeken die ze al schreef: Door Spinoza’s lens uit 2012, Macht en Onmacht – Een verkenning van de hedendaagse aanslag op de Verlichting uit 2015 en Machiavelli’s lef – Levensfilosofie voor de vrije mens uit 2018. Haar levenslessen gaan over de relatie tussen politiek, economie en filosofie.

Beeckman was kernlid van de Gravensteengroep, is redactielid van het tijdschrift Streven en is medevoorzitter van het Vlaams-Nederlands Forum voor Filosofie.

Gastspreker op de uitreiking was classicus, schrijver en publicist Luc Devoldere. De talentvolle Nederlandse zangeres Iris Penning verzorgde enkele muzikale intermezzi in de stadsschouwburg in Kortrijk. De André Demedtsprijs is genoemd naar wijlen de gelijknamige Vlaamse schrijver uit Sint-Baafs-Vijve.

Luc Devoldere, classicus, schrijver, publicist en voormalig hoofdredacteur en afgevaardigd bestuurder van Ons Erfdeel hield de laudatio in de vorm van een causerie met als titel: Het lef van Spinoza, Machiavelli en Beeckman.De muzikale intermezzi werden verzorgd door Iris Penning, een talentvolle Nederlandse zangeres en winnares van de Nekka-wedstrijd editie 2019.

02-12-2021 om 00:00 geschreven door bernard

Vrijdag 22 november 2019 overleed te Lier Gaston Durnez, een gelauwerd schrijver en dichter en oud-journalist van De Standaard. Hij werd 91 jaar oud. We kunnen Gaston Durnez een geestesgenoot en vriend noemen van André Demedts. In 1986 ontving hij de Demedtsprijs. In dit blog n.a.v. het André Demedtsjaar in 2006 zijn trouwens ook een paar bijdragen van hem verschenen. 

Hun pad vertoont wel enkele gelijkenissen. Gaston Durnez was als zevende zoon in een arm arbeidersgezin voorbestemd voor de fabriek, in het beste geval een ambacht. Demedts was als oudste zoon van oud langbouwgeslacht voorbestemd voor het landbouwwerk. Maar in de bittere oorlogsjaren van hun jeugd was er die vreemde drang om te schrijven en te dichten. 

Durnez won opstelwedstrijden, kon een opleiding tot stenotypist volgen en raakte op 16-jarige leeftijd als loopjongen binnen bij De Nieuwe Standaard. Het begin van een carrière van meer dan zeventig jaar, waarvan een halve eeuw bij de krant. Demedts volgde de literatuur en publiceerde gedichten. Een schoolhoofd haalde hem uit zijn hard boerenleven om leraar te worden aan het college te Waregem. Later werd hij geroepen naar de gewestelijke radio-omroep te Kortrijk. 

Durnez en Demedts putten kracht en inspiratie uit de sociale actie van de kajotters, de katholieke arbeidersjeugd en haar charismatische voorman, de latere kardinaal Jozef Cardijn. Die prentte arbeiderskinderen in dat ze zich vooral niet minderwaardig moesten voelen, dat ze net zoveel waard waren als om het even wie. Beiden hebben altijd dat inzicht, die roeping van kajotters blijven uitdragen en nooit vergeten dat zij een leidende rol hadden te spelen. 

Beiden werden zeer bedrijvige literatoren in diverse literaire genres. Niet minder omvangrijk was het werk, die ze voor en achter de schermen van de culturele wereld presteerden, niet het minst in de sociale sector. Regelmatig kruiste hun pad bij publicaties, literaire bijeenkomsten, voordrachten. Beiden waren ook vriend van ondermeer L.P. Boon. 

In een bijdrage voor dit blog noemde Gaston Durnez Demedts ‘de biechtvader van velen’ : “Ik lees nog vaak in zijn verzenboeken vol mannelijke melancholie en christelijke levensaanvaarding-ondanks-alles. Toch, als ik aan hem denk, zie ik hem altijd eerst als de ‘biechtvader’ van velen. Wie raad of troost nodig had, kon bij hem terecht. Hij luisterde en gaf bedachtzaam in enkele zinnen zijn mening. Zo was hij ook als inspirator voor menig initiatief.” 

“In de loop der jaren kreeg hij enkele mooie literaire onderscheidingen en werd hij tot lid van de Academie gekozen. Toen hij al 84 was en ziek, ontving hij zijn belangrijkste lauwerkrans: de staatsprijs voor een schrijverscarrière. Het is niet niks, maar alleen al als voorman en inspirator uit de tijd van voor de Vlaamse culturele zelfstandigheid had Demedts meer verdiend. Ik kan mij er nog altijd in opwinden dat Leuven zijn invloedrijke houding in de strijd om de splitsing van de universiteit is vergeten. Onder meer daarom had hij later, bij de eindelijk Vlaamse universiteit, als een van de eersten in aanmerking moeten komen voor een eredoctoraat. Jammer dat dit niet kan worden hersteld. Of is het mogelijk iemand postuum doctor honoris causa te maken?” 

“Een van mijn ontroerendste herinneringen aan die vaderlijke man heeft te maken met onze samenwerking. Op een mooie dag, in de sterke jaren van De (oude) Standaard, mocht ik hem vragen, of hij kronieken wilde schrijven voor De Standaard der Letteren. Hij aanvaardde onvoorwaardelijk, zonder naar een honorarium te informeren. Er was geen trouwer en stipter medewerker dan hij. Precies op de afgesproken datum lag ’s morgens zijn keurig getikte bijdrage op de redactietafel. Over zijn inzicht en oordeel kon natuurlijk worden gediscussieerd, maar altijd toonde hij eerbied voor het gepresteerde werk en liet hij de besproken kunstenaar in zijn waarde. Later, in de grote crisis van de dagbladonderneming, in 1976, trad hij zonder aarzelen toe tot de kring van beschermheren die de principes van een christelijke, democratische, Vlaamsgezinde krant wilden helpen waarborgen. Zij hebben de evolutie niet kunnen tegenhouden, maar dat heeft de zieke Demedts niet meer echt gezien.”

In 1953 maakte Durnez de overstap van De Nieuwe Gids naar De Standaard/Het Nieuwsblad, waar hij tot zijn pensioen in 1992 zou blijven, toen als cultuurredacteur. Even had hij de krant verlaten, in de late jaren zestig, toen hij voor Nederlandse katholieke bladen en Het Volk werkte, adviseur was bij de Lierse uitgeverij Van In en even ook hoofdredacteur van Knack, al zou het weekblad nooit onder zijn leiding verschijnen.

Durnez won in 1957 de eerste Vlaamse Persprijs met de reeks ‘Mannen met zwarte gezichten’ over de mijnwerkers in Marcinelle, die het jaar voordien werd gepubliceerd. Hij daalde mee af in de mijnen en legde er de miserabele toestand bloot. Hij schreef ook tientallen boeken, waaronder gedichtenbundels en kinderboeken. Hij ontving tientallen culturele prijzen voor filmscenario (Antwerpen 1960), chanson (Wemmel 1962), persprijs Frans Thielen (Davidsfonds 1964), filmcommentaar (Antwerpen 1968), prijs provincie Antwerpen 1969 (dichtenbundel Sire), Prijs Humoristisch gedicht (Heist 1969), Orde Vlaamse Leeuw (1974 initiatiefnemer Encyclopedie Vlaamse Beweging), Ridder vanOranje-Nassau 1985, Prijs provincie Antwerpen (Standaard, Het levensverhaal van een Vlaamse krant van 1948 tot de VUM”, Lannoo, 1993), Frans Drijversprijs (2002 als “Verdienstelijk werker voor Vlaanderen”), Prijs provincie West-Vlaanderen 2002 voor essay en monografie (“Felix Timmermans. Een biografie”, Lannoo, 2000), … Zijn laatste boek “Een mens is maar een wandelaar”, met 29 portretten van opmerkelijke mensen zoals André Demedts die zijn pad hebben gekruist, verscheen in 2018. Datzelfde jaar werd Durnez ook op voordracht van toenmalig minister-president Geert Bourgeois onderscheiden met het Ereteken van de Vlaamse gemeenschap.

Gaston Durnez bleef columnist bij De Standaard tot 1999, nadien nog van de weekbladen De Bond en Tertio. Hij was buitendien bedrijvig als tekstschrijver voor radiocabaret, als tv-medewerker (panellid voor taalspelletjes, literair interviewer) en filmscenarist  (“De Witte van Sichem”). Hij was tevens stichter en redacteur van De Bladen voor de Grafiek (1969) die een vijftiental jaar hebben bestaan. Van 1965 tot 2000 was hij redacteur van het algemeen culturele tijdschrift Ons Erfdeel en zijn Franstalige zusterblad Septentrion. Hij was één van de stichters van het Felix Timmermans-Genootschap (1972).

Durnez was ook een spitse, betrokken en immer geestige observator van het menselijke bestaan. Hij schreef humoristische, vaak op gevatte woordspelingen drijvende absurde poëzie en gaf mee gestalte aan de traditie van het cursiefje. Dat alles, letterlijk, tot op zijn sterfbed.

Gaston Durnez laat een echtgenote en acht kinderen na. Plus, zei de familieman in hem in een bekend interview, “al die kleinkinderen en achterkleinkinderen’, die mee op zijn begrafenisprentje moeten. ‘Dat zal het dikste gedachtenisprentje zijn dat je ooit hebt gezien!”

http://blog.seniorennet.be/adjaar/archief.php?ID=53

26-11-2019 om 15:31 geschreven door bernard

Op 21 november werd in het Kortrijkse stadhuis voor de 45ste keer de André Demedtsprijs uitgereikt door de Marnixringen Kortrijk Broel en Kleikop. Deze prijs wordt sedert 1970 eerst jaarlijks en sedert 2009 tweejaarlijks uitgereikt aan een persoon of vereniging omwille van zijn verdienste voor Vlaanderen, in de voetsporen van André Demedts

André Demedts was een belangrijk Vlaams schrijver-dichter, cultuurpromotor en inspirator voor flink wat Vlaams-Nederlandse literatuurorganisaties. Met de tweejaarlijkse André Demedtsprijs gaan de Kortrijkse Marnixkringen verder en wordt de prijs uitgereikt aan een Vlaming die bijgedragen heeft tot de uitstraling van Vlaanderen in het algemeen.

De afgelopen jaren werd deze prijs toegekend aan Jan Verheyen (2011), Karel Van Eetveld (2013), Etienne Vermeersch (2015) en Dirk Brossé (2017).  Dit jaar wordt gaan ze voor het ondernemerschap van een overtuigde Vlaming uit eigen streek: de uit Harelbeke afkomstige Dirk Vyncke van het gelijkaardige bedrijf Vyncke.

Ooit begon het bedrijf Vyncke als een smidse gespecialiseerd in het bouwen van stoomketels voor de vlasindustrie rond de Golden River Leie en inmiddels geëvolueerd tot een wereldspeler op vlak van de productie van energie op basis van de verbranding van afval.

Met het doorzettingsvermogen van de Vlaamse ondernemer “pur sang” heeft hij menige crisissen overwonnen. Denken we maar aan de oliecrisis begin jaren ’70 van de vorige eeuw, voor Dirk het sein om, bij wijze van spreken, wereldwijd het vuur aan te jagen, via alternatieve hernieuwbare energiebronnen. Vanuit Harelbeke, zocht en vond hij opportuniteiten in Europa, Azië en Zuid Amerika.

Onder het motto “Jeunen en tsjoolen” (kan het Zuid West-Vlaamser ?) en de Chinese spreuken Sheng Yi, wat staat voor “dromen waarmaken” en Wei Ji _“in crisis staat een mens in zijn volle kracht” vond en vindt Dirk zijn energie om de bedrijfswaarden dagdagelijks na te streven.

http://www.andredemedts.be/nl/andre-demedtsprijs-56.htm

21-11-2019 om 14:49 geschreven door bernard

Op 1 november moedigt vzw Reveil sedert enkele jaren artiesten en verhalenvertellers overal in Vlaanderen aan een warme gloed brengen op de kille begraafplaatsen. Dit jaar streek het initiatief al neer op 115 begraafplaatsen, verspreid over de vijf Vlaamse provincies. Een daarvan was de begraafplaats Olm in Waregem in organisatie van de plaatselijke Statievrienden met steun van de Muziekacademie. Reveil werd de vorige jaren trouwens ook gehouden op het kerkhof in Sint-Baafs-Vijve, waar André Demedts zijn laatste rustplaats heeft.

Naast plaatselijke verhalen en stemmige klarinetklanken, klonken ook de troostende woorden uit de  poëzie van André Demedts. Uit zijn bundel Schemeravond met mijmerende reflecties over leven en dood, kozen de Statievrienden het gedicht met de toepasselijke titel Het Kerkhof. Hun meest kunstzinnige bestuurslid Mya Verleye bracht hieruit de 3^e, 6^e en 7^e strofe.

Daar slapen zij, nooit uitgedroomd

Meer en vermengd met de grond,

Zoals zij in mij verenigd zijn.

Niemand en niets kan ons nog scheiden,

Als alles en allen uiteen zouden gaan,

Blijven wij één, als het meel in het graan,

Zo ondeelbaar te zamen, als de druif in de wijn.

Wat is ervan terecht gekomen?

Een gemeenzaam bezit was het leven,

Maar de dood heeft ieder alleen doorstaan,

Jong of oud, recht of krom, al om ’t even,

En wat sterven is, gestorven zijn,

Begraven, verzwonden, van zichzelf ontdaan,

Als dat het geluk is, moet het ieder alleen

Voor zichzelf ondergaan.

Bloemen leiden ons af,

Een kerkhof moest anders niet zijn

Dan een steppe, met wiegelend gras

En, onder die deken,

Een graf naast een graf.

Wat heeft het geluk nog meer nodig

Dan de stilte die, vóór het bestaan

Al, er ook was?

02-11-2019 om 00:00 geschreven door bernard

Op de officiële 11 juliviering in de Raadszaal van het stadhuis in Waregem mocht cultuurraadvoorzitter Bert De Smet ruim 150 aanwezigen verwelkomen in de raadszaal van het stadhuis. Hij liet zich voor zijn eerste 11-juli-toespraak in Waregem inspireren door ereburger André Demedts. 

“Lof zij het land waar ik geboren ben

en ook zal sterven naar Gods wil.

Hier groeit geen boom,

hier ligt geen steen,

die ik niet ken.”

“Ik wil u graag hartelijk welkom heten op deze 11 juliviering van de Cultuurraad. En hoe kan dat beter dan met de prachtige openingsverzen van het gedicht Lof van mijn land van André Demedts? Ik heb – en dat mag u gerust weten – een grote bewondering voor schrijver-dichter, cultuurpromotor en Waregems ereburger André Demedts. Ik ben dan wel een geheelonthouder, ook als het op religie aankomt, maar de christelijk geïnspireerde woorden van Demedts grijpen mij toch telkens aan. Ik word er altijd een beetje stil van. Het vat het wat mij betreft eigenlijk gewoon helemaal samen. Als ik in mijn en Demedts’ geboortedorp Sint-Baafs-Vijve of in mijn huidige woonplek Waregem stap of trap, dan groeit daar geen boom, dan ligt daar geen steen, die ik niet ken.

Wat Demedts beschrijft is voor mij de essentie van een identiteit. En zo ook van 11 juli. Het is ergens thuis zijn. Zich ergens mee verbonden voelen. Iets als van zichzelf beschouwen. En alle gekheid op een stokje. Uiteraard ken ik niet alle bomen en stenen in Sint-Baafs-Vijve en Waregem. Maar Demedts weet wel het gevoel van ergens thuis zijn heel erg treffend te omschrijven.

Zich verbonden voelen met een lokale, regionale, nationale entiteit en identiteit is belangrijk en waardevol. Maar moet tegelijk ook met de nodige bedachtzaamheid benaderd worden. We mogen ons verbonden voelen. We mogen trots zijn. Maar we mogen niet vergeten dat een gemeenschap dynamisch is. Waarden, gewoontes, tradities, talen, culturen, ze evolueren allemaal. Een samenleving leeft. Ze verandert. Ze past zich aan. Maar daar hebben we het vaak moeilijk mee. We koesteren het liever door het onder een stolp te steken zodat er zeker niets kan aan veranderen. En dat is ergens te begrijpen. We zoeken een houvast die ons zekerheid in de onzekerheid biedt.

Alleen, we kunnen de vooruitgang niet tegenhouden. Waarom zouden we ook? Dat Vlaanderen in het verre en minder verre verleden kon excelleren. Dat Vlaanderen zich kon onderscheiden. Dat Vlaanderen zich zo snel kon ontwikkelen. Dat was alleen maar mogelijk door de grote dynamiek en vooruitstrevendheid die het aan de dag legde. Het is geen toeval dat Vlaanderen in flink wat zaken pionier was of is. Dat Vlaanderen stoutmoedigheid getoond heeft. Denk daarbij aan de verregaande stedelijke autonomie in tijden dat dit verre van evident was. Aan de gedurfde economische ontwikkelingen. Aan de religieuze hervormingen. Aan de wetenschappelijke ontdekkingen. Aan de industriële en technologische innovaties. Maar evengoed en zeker ook aan de culturele omwentelingen. Die kwamen er allemaal niet zomaar. Die kwamen er door de openheid, de diversiteit en de aanpasbaarheid van de Vlaamse gemeenschap.

André Demedts was vaak – en ik zeg dat met het grootste respect – een nostalgische mijmeraar. Toch begreep hij als geen ander de relativiteit van de verbondenheid met een entiteit of identiteit. En ik citeer hierbij de laatste verzen van zijn gedicht Lof van mijn land:

“Alleen maar om een andere in mij,

die zich aan land noch lucht gewent,

en altijd voort aan ’t vragen blijft

of er niet nog een ander land bestaat,

dat hij veel beter kent.”

Alleen, beste vrienden, lijkt die relativiteit een beetje verdwenen. Het lijkt wel alsof Vlaanderen zich op zichzelf terugplooit. En dat is bijzonder jammer, want dat is niet alleen een gebrek aan strijdlust, het gaat ook compleet voorbij aan de échte identiteit van de Vlaming, met name: open en ondernemend. We moeten onszelf niet verloochenen. Laat staan batjes organiseren, ook al is het die tijd van het jaar. Maar ons halsstarrig vastklampen aan wat vaak vergane glorie is. Dat kan toch niet de juiste manier zijn om te streven naar een beter Vlaanderen?

De recentste verkiezingen zijn volgens sommigen een duidelijk signaal voor meer Vlaanderen. Een autonomer Vlaanderen ook. Alleen gaat het in de discussie over meer autonomie, over meer Vlaanderen, bijna nooit over het hoe en het waarom. Het gaat enkel over het wat. Vlaanderen moet autonomer worden. Punt. Alleen wordt het zo – en vergeef me de stevige uitspraak op een dag als vandaag – bijna een ridicule symbolische strijd. En ik besef als geen ander het belang van zo’n symbolische strijd. Dat is vaak erg waardevol. Maar we moeten ook eerlijk durven toegeven dat het ook vaak gewoon verlamt.

Het gaat dan immers niet meer over de meerwaarde van die autonomie. Het gaat enkel nog over de symboliek van die autonomie. En laat ons de dingen benoemen zoals ze zijn: meer autonomie voor Vlaanderen is geen doel. Het is een middel. Een middel om het voor de mensen die in Vlaanderen leven beter te maken.

Van dat Vlaanderen beter maken zien we politiek weinig tegenwoordig. Het politieke schouwspel is meer soap dan hoogstaand theater. Alles lijkt geblokkeerd te zijn. Er komt geen schot in de zaak. Dus hoe moet het nu verder? Onze gastspreker van vanavond, Ivan De Vadder, vertelt ons zo meteen meer over het verdriet van ons land. Want verdriet heeft het, dat is wel duidelijk. Voor wie Ivan De Vadder niet zou kennen, of geen lid is van zijn fanclub: Ivan De Vadder is politiek journalist en verslaggever bij de VRT. Hij analyseert de politieke actualiteit wekelijks in De afspraak op vrijdag en verzorgde ook de verslaggeving over de meest recente verkiezingen. Als er dus iemand meer duiding kan geven over hoe het nu verder moet met ‘ons land’, en ik laat bewust in het midden over welk land dat dan gaat, dan is het wel Ivan De Vadder.

Beste vrienden, voor ik mijn welkomstwoord afsluit en het woord aan Ivan De Vadder geef, wil ik graag nog kort enkele afsluitende bedenkingen meegeven. Vlaanderen feest vandaag. En dat is écht wel waardevol en belangrijk. Onze Vlaamse feestdag moet een feest zijn, van en voor iedereen. Een feest ook dat niet overschaduwd mag worden door agressieve symboliek, noch pro, noch contra. De Vlaamse feestdag moet een hoogdag zijn waarop Vlaanderen symbool staat voor een open, warme, verdraagzame, sociale, groene, ondernemende en liefst ook positief-tegendraadse samenleving. Een hoogdag ook waarop duidelijk is dat Vlaanderen insluit in plaats van uitsluit en verbindt in plaats van ontbindt.

Vlaanderen is er voor iedereen die er leeft. Het moet ons streven zijn om Vlaanderen op een warme, uitnodigende, respectvolle en stilaan ook volwassen wijze verder uit te bouwen. Dat is een taak van iedereen die in Vlaanderen woont of werkt. Vlaanderen moet, en daarmee citeer ik afsluitend opnieuw André Demedts, zij het in een andere context dan hij oorspronkelijk bedoelde, maar zijn woorden zijn even goed van toepassing. Vlaanderen moet – en ik citeer – “een ontmoetingsplek zijn waar jonge mensen elkaar ontmoeten, maar waar ook bejaarden komen die mogen spreken en die zeker zullen luisteren. Dat het een symbool moge zijn voor alle mensen, die over alle verschillen heen, toch één en hetzelfde verlangen hebben: een beetje gelukkig zijn.”

12-07-2019 om 17:36 geschreven door bernard

Gisterenavond konden we samen met een honderdtal andere genodigden aanwezig zijn in het stadhuis van Kortrijk bij de uitreiking van de André Demedtsprijs aan Vlaams wereldvermaard muziekfenomeen Dirk Brossé. Samen met een tentoonstelling door Davidsfonds in de bibliotheek te Kortrijk kan de uitreiking ook beschouwd worden als herdenking van het cultureel pionierswerk van André Demedts, die 25 jaar geleden overleed.

De uitreiking gebeurde  met een cultureel hoogstaande academische zitting in de hal naast de gotische zaal van het historische stadhuis.  We konden genieten van de muzikale opluistering door Nathalie Matthys op piano en sopraan Emma Posman, die nadien ook de felicitaties kregen van Dirk Brossé himself.   Hij ontving uit handen van de voorzitters van de twee Kortrijkse Marnixringen Broel en Kleikop een beeld van stripheld Lucky Luke. Lucky Luke is de hoofdpersoon in de gelijknamige Belgische stripreeks, die avonturen beleeft in het Wilde Westen. De strip werd bedacht door de Kortrijkzaan Maurice De Bevere onder het pseudoniem Morris.

De André Demedtsprijs wordt tweejaarlijks door de Marnixringen Kortrijk Broel en Kortrijk Kleikop uitgereikt aan een persoon of een vereniging die naar de geest en de doelstellingen van de Marnixring Internationale Serviceclub VZW bijzonder veel verdienste heeft verworven en op die manier in de voetsporen treedt van André Demedts, naar wie de prijs werd genoemd. De Marnixring heeft tot doel de Nederlandse taal- en cultuurgemeenschap te dienen door het verspreiden en behartigen van de Nederlandse (muziek)taal en cultuur en door het bevorderen van solidariteit, verstandhouding en vrede door het ideaal van dienstvaardigheid.

De figuur van Dirk Brossé past met zijn jarenlange culturele verdienste als ambassadeur en uitgangbord van Vlaanderen in de wereld bijzonder goed in dat profiel. Zoals cineast Stijn Coninx in zijn laudatio ook demonstreerde met een indrukwekkende lijst verdiensten en kenmerken van zijn vriend Dirk Brossé. Zijn cv met honderden muzikale meesterwerken, waarvan we er enkele pareltjes als Haiku Cycle te horen kregen, is indrukwekkend. Met tientallen (of waren het er honderd) woorden probeerde de laureaat te kenschetsen van culturele duizendpoot, kunstenaar, creatief, muziek, passie, liefde, moed, trompet, voelen, ernst en humor, harmonieus, muzikaal nederlands, … tot delen in vreugde en verdriet. Hij maakte voor het eerst kennis met Dirk Brossé in 1984 met filmmuziek voor Jean Pierre De Decker, waarvan hij assistent was. Bijzonder goede herinnering heeft hij aan zijn samenwerking bij Cocoflanel, Daens (Academy Award Nomination), Licht, enz. Deze wereldburger straalt ook culturen uit, ambassadeur voor Vlaanderen. Er bestaat volgens Stijn Coninx geen beter profiel ter promotie van de Nederlandstalige (muziek)taal en cultuur, met solidariteit en dienstbetoon, onwaarschijnlijk engagement. Voorwaar een fantastische keuze van de Marnixring Kortrijk.

Gepassioneerd door muziek werkt hij wereldwijd als dirigent en componist. Componeerde 400 werken, zowel filmmuziek en musicals als concerti, symfonische werken, oratoria, liederen en kamermuziek. Hij dirigeerde bovendien een hele reeks toporkesten in gernomeerde concertzalen over de hele wereld en realiseerde 90 CD-opnames. 

Laureaat Dirk Brossé dankte de organisatie voor dit eerbetoon. Hij gaat ij Hhet beeldje van Lucky Luke koesteren en het krijgt een ereplaats naast een onlangs aangeschaft Egyptisch masker in zijn woning. Hij blijft zijn passie volgen. De laatste anderhalve maand tourde  hij rond de wereld met een bijzondere herinnering aan zijn optreden in het VN-gebouw in New York, symbolische plek waar men waakt over de vrede in de wereld. De prijs doet hem ongelooflijk veel deugd, erkenning te krijgen bij de mensen van de  eigen cultuur. Hij is er zich van bewust als individu niets te betekenen zonder dat er mensen zijn die in u geloven. Wij hebben mekaar nodig. We kunnen maar openbloeien door het ontmoeten van mensen en de kracht als cultuurgemeenschap. 

24-11-2017 om 14:58 geschreven door bernard

Op donderdag 23 november reiken de Marnixringen Kortrijk Broel en Kleikop voor de 44ste keer de André Demedtsprijs uit. Deze prijs wordt tweejaarlijks uitgereikt aan een persoon of vereniging omwille van zijn verdienste voor Vlaanderen en dit in de voetsporen van André Demedts.  De eerste Demedtsprijs werd in 1970 uitgereikt aan Luc Verbeke. De laatste winnaars gingen naar Jan Verheyen (2011) (filmregisseur), Karel Van Eetvelt (2013) (Unizo) en Etienne Vermeersch (2015) (fylosoof).

Dit jaar werd de componist/dirigent Dirk Brossé genomineerd als een bekroning voor zijn jarenlange culturele verdienste als veelzijdig componist, docent, dirigent, inspirator voor menig student …, waarbij hij zowel nationaal als internationaal een ambassadeur is voor Vlaanderen.  Tijdens deze uitreiking wordt uiteraard muziek gebracht van de hand van Dirk Brossé zelf.

Hiervoor wordt podium geboden aan jong talent : Nathalie Matthys aan de piano en Emma Posman sopraan.

De cineast Stijn Coninx, voor wie Brossé filmmuziek schreef, en de Vlaamse Minister van Cultuur Sven Gatz brengen de laudatio tijdens deze prijsuitreiking. Afspraak in het Kortrijkse stadhuis: donderdag 23 november om 19u15.

20-11-2017 om 00:00 geschreven door bernard

Veelzijdig kunstenaar en cultuurpromotor Georges Leroy was in het H Hartcollege te Waregem een leerling van André Demedts.  In  het tijdschrift Vlaanderen bracht hij in 1976 een getuigenis aan zijn leermeester in een bijdrage met bovenstaande titel.

Het waren de oorlogsjaren, het was de tijd waarop een relatief ijzeren discipline ons in een neo-Spartaans keurslijf poogde te modelleren tot toekomstige voortreffelijke staatsburgers. Droeg de oorlogsatmosfeer het hare hiertoe bij, ook erzonder waren de ethische en pedagogische normen bepaald minder tolerant, dan wat de dag van vandaag tucht, orde en respect wordt geheten. Wij, die stilaan veteranen worden, hebben van het strenge keurslijf geen trauma overgehouden, integendeel.

André Demedts wandelde tussen de uitersten door, met over zich de onaangetaste gemoedsrust en het ongeschokte vertrouwen waaraan jongelui die hun korte broek aan het ontgroeien waren, behoefte hadden. Zeker, we waren geïmponeerd door blauwe KSA-hemden, marsjeerden en lieten strijdliederen galmen, maar al deze behoeften van het jonge bloed werden vrij behoorlijk gekanaliseerd en in idealistisch getinte banen geleid.

In wezen hadden wij, pubers, in die reeds roerige tijd, minder nood aan dàt soort beweging, dan aan innerlijk zelfvertrouwen en verdieping. André Demedts was een katalysator, die ons onrustig en troebel water wist te reinigen en te kanaliseren tot een klare vliet, waarvan men de bodem kon zien. Hij leerde ons (zoals Alice Nahon) in onszelf te kijken. Hij had over zich het moeilijk te omschrijven charisma, waardoor hij, in onze tienerogen, als mens een hogere en geidealiseerde dimensie kreeg.

Ofschoon hij als leraar Nederlands, zich niet met half werk tevreden stelde en letterlijk als figuurlijk de puntjes op de i's wenste geplaatst te zien, is het niet zozeer de docerende, dan wel de moraliserende Demedts die op velen een blijvende indruk heeft nagelaten. Achteraf (als men zelf de leeftijd heeft bereikt van Demedts toén, en beroepshalve ook met tienerleerlingen geconfronteerd wordt) vraagt men zich af wat er precies zo fascinerends was aan de figuur van de oud-leraar. Je probeert de inmiddels dertig jaar oude en uiteengevallen puzzlestukjes in je geheugen weer in elkaar te zetten. Je herinnert je ‘meneer Demeds’ (met een tweede naam werd hij bij mijn weten niet bedacht), gewapend met een bedachtzame glimlach, waarmee je tenminste twee kanten uitkon. Hij keek ons aan, de bleekblauwe ogen soms half dichtgeknepen onder de bosjes borstelige wenkbrauwen, waarbij iedereen zich terzelfdertijd persoonlijk in de kijker voelde. Als hij het nodig vond, kon hij onverwacht een poosje de stilte laten spreken waarbij hij de schuldige 'n beetje stekelig, toch meer verwonderd dan geergerd, vizeerde. Ik heb onze leraar zelden kwaad gezien, en toen hij ooit een bengel met één hand bij de kraag omhooghees, hadden we het achteraf vooral over de ongekende fysieke kracht die hij in zijn armen verborg.

Onze leraar bezat een ietwat zangerige stem, die, bij verheffing, ietwat schel kon overslaan, wat bij esthetische en ethische vervoering (bij hem nooit te scheiden) indruk maakte.

Demedts was een Sokratisch moralist. Tussen het lesgeven en dicteren door (we hebben nogal een boom afgepend, misschien waren de leerboeken toen onbetaalbaar duur of eenvoudig niet beschikbaar) liet hij terloops ideeën los, die achteraf bekeken, stuk voor stuk fragmenten waren van een fundamentele levensvisie, meer gesteund op wijsheid dan op wijsgerigheid, die eerbied afdwong en die we onbewust als norm gingen aankleven. Enkele principes kwamen herhaaldelijk terug, zoals trouw aan een woord, een ideaal, eigen haard en volk. Ook de arbeid stond aangeschreven als een uitzonderlijk ethisch beginsel. Men kon het gevoel hebben dat hij meer respect had voor een hardwerkende zondaar dan voor maanzieke artiesten of kwezels die niets anders deden dan geboden prevelen, als konijnen die loof knabbelden. Kortom, in het beeld (en toonbeeld) dat hij ons voorhield waren de essentiële kenmerken: wils- en werkkracht, beginselvastheid, gebondenheid aan aarde en natuur, gehechtheid aan Vlaanderen, trouw aan het christelijk geloof.

Mogelijks hebben we toen onze leraar te idealistisch voorgesteld. We weten nu dat hij een gematigd realist is, die streeft naar compromissen tussen ideaal en werkelijkheid, althans zolang de ideële grondslagen van de levensbeschouwing niet in het gedrang komen.

Iedereen voelde zich door André Demedts ergens persoonlijk benaderd. Ik herinner me nochtans niet dat hij ons bijvoorbeeld stelselmatig bij de voornaam noemde, maar als het gebeurde, hechtten we hieraan dan ook een bijzondere betekenis.

Onze leraar Nederlands was ook de bezieler.

28-02-2014 om 00:00 geschreven door bernard

Gisteren verscheen in het eerste nummer dit jaar van ‘Neerlandia/Nederlands van Nu’, een uitgave van het Algemeen Nederlands Verbond, een interessant artikel van museummedewerker Nick Krekelbergh. Nick belicht André Demedts als schrijver-dichter, zijn Groot-Nederlands ideaal,  André Demedts in het kader van Frans-Vlaanderen en Zuid-Afrika en tenslotte zijn culturele erfenis. We publiceren hierbij zijn bijdrage.

Schrijver-dichter André Demedts

Hoewel het niet eens in zo’n héél grijs verleden is geweest dat de West-Vlaamse schrijver-dichter André Demedts zijn pennenvruchten aan het papier toevertrouwde, is zijn culturele erfenis groot, maar laat de publieke belangstelling voor zijn werk tegenwoordig misschien wat te wensen over. Demedts kon in zijn dagen evenwel rekenen op een niet onverdienstelijke staat van dienst en aan erkenning heeft het gedurende zijn vijftigjarige carrière als schrijver zelden ontbroken. In 1906 als boerenzoon geboren op het ouderlijke hof De Elsbos in Sint-Baafs-Vijve schopte hij het op eigen kracht tot leraar (1937) en uiteindelijk zelfs tot directeur van BRT West-Vlaanderen (1949), ook wel Radio Kortrijk geheten.

Tegelijk ontwikkelde Demedts zich vanaf de jaren 30 tot een bijna archetypisch Vlaams schrijver en dichter, die werkte in de traditie van Stijn Streuvels, Felix Timmermans en Ernest Claes en in de loop van zijn leven een enorme productiviteit aan de dag wist te leggen. Het meest vermeldenswaardig zijn de repressieroman De Levenden en de Doden (1959) en de tetralogie De Eer van ons Volk (1973-1978), een plattelandsepos dat zich afspeelt in de woelige periode rond de Franse Revolutie en deels gebaseerd is op Demedts’ eigen familiegeschiedenis. Tijdens zijn leven werd hij voor zijn oeuvre bekroond met verschillende prijzen. Hij overleed in 1992 in Oudenaarde.

Groot-Nederlands ideaal

Demedts was in de eerste plaats een geëngageerd schrijver, en vanuit dat engagement beperkte hij zich niet tot het schrijven van poëzie en proza. Een belangrijke rode draad in zijn werk vormde, naast zijn christelijke levensvisie en sociale bewogenheid, ook zijn toewijding aan het Vlaamse volk vanuit een Groot-Nederlands perspectief. Demedts streefde hierbij naar de culturele integratie tussen Vlaanderen, Nederland en Zuid-Afrika.

Dat uitte zich niet alleen in zijn boeken, maar ook en vooral in het werk dat André Demedts verrichtte als spreker en essayist, zodat we in hedendaagse termen van een echte cultuurpromotor mogen spreken. In de loop van meerdere decennia gaf hij letterlijk duizenden voordrachten, in een gemiddeld tempo van één lezing per week. Daarnaast zette hij ook verschillende projecten op touw die moesten bijdragen aan de Vlaams-Nederlandse integratie. Bijzondere aandacht ging hierbij uit naar Frans-Vlaanderen, een streek die lange tijd tot het Zuid-Nederlandse gebied had behoord, maar aan het eind van de zeventiende eeuw door Lodewijk XIV bij Frankrijk was aangehecht. Het is niet toevallig dat de Demedts’ inspanningen voor de Nederlandse taal en cultuur met name hier nog de meeste vruchten afwerpen, tot op de dag van vandaag.

Demedts en Frans-Vlaanderen

Frans-Vlaanderen werd door Demedts beschouwd als een vergeten loot aan de Nederlandse stam. Zijn belangstelling voor de streek groeide kort na de Tweede Wereldoorlog, mede als gevolg van de contacten die Demedts onderhield met een jonge leraar uit Frans-Vlaanderen, de latere professor Pierre Berteloot. Samen met Luc Verbeke organiseerde hij in 1948 een Frans-Vlaamse Begroetingsdag in Waregem. Die groeide uit tot een jaarlijkse traditie, die uiteindelijk de Frans-Vlaamse Cultuurdag werd genoemd.

De bedoeling was om de culturele contacten tussen Vlamingen en Frans-Vlamingen te stimuleren, om de onderlinge relaties te versterken en zo een reveil van het Nederlands cultuurbewustzijn in Frans-Vlaanderen in de hand te werken. De doelstellingen waren eerder cultureel van aard, omdat Demedts en de zijnen de hete politieke hangijzers en het daarbij horende vraagstuk van een eventueel rattachisme wilden ontwijken. Binnen de bredere Vlaamse Beweging zag Demedts voor zijn initiatieven vooral een ondersteunende rol, die meer van culturele aard dan van echt activistische betekenis was. Het in die tijd ontluikende idee van de Europese eenwording tegen de achtergrond waarvan gezocht moest worden naar een versteviging van de banden tussen alle Nederlandssprekenden, als een cultureel blok over de staatsgrenzen heen, was evenmin vreemd aan die opstelling.

De vierde Frans-Vlaamse Cultuurdag leidde tot de oprichting van het Komitee voor Frans-Vlaanderen en de oprichting van het tweetalige tijdschrift Notre Flandre – Vlaamse Heerd. Later werd de functie van dat tijdschrift in belangrijke mate overgenomen door Ons Erfdeel, dat in 1956 onder impuls van Demedts werd opgericht door het jeugdige trio Jozef Deleu, Jozef Declercq en Jan Delrue. In eerste instantie was ook dat tijdschrift tweetalig, maar vanaf 1960 werd het uitsluitend in het Nederlands uitgegeven.

In 1970 kwam het tot de oprichting van Stichting Ons Erfdeel. De stichting werd voorgezeten door een pluralistische raad van advies, waarin zowel Vlamingen als Nederlanders vertegenwoordigd waren. In 1972 werd in Rekkem, op de grens tussen West-Vlaanderen en Frankrijk, een dialoogcentrum gebouwd, dat de contacten tussen Frans-Vlaanderen en de rest van het Nederlanse taalgebied verder moest stimuleren. Tegelijk werd gestart met het tijdschrift Septentrion, dat Franstaligen diende te informeren over de Nederlandse cultuur. De stichting bracht vanaf 1976 ook het wetenschappelijk jaarboek De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas Français uit, dat informatie over Noord-Frankrijk en zijn relatie tot Vlaanderen en Nederland bracht. Vanaf 1981 werden door het centrum ook allerlei brochures over de Nederlandse cultuur uitgegeven.

Ook vanuit zijn functie als directeur van BRT West-Vlaanderen trachtte André Demedts aandacht te besteden aan de positie van de Vlamingen ‘van over de schreve’, onder meer met het programma De Stem van Frans-Vlaanderen.

Zuid-Afrika

Niet alleen Frans-Vlaanderen vormde binnen het Nederlandse taalgebied een voorwerp van bijzondere interesse voor André Demedts. Ook voor Zuid-Afrika was een plaats weggelegd binnen diens Groot-Nederlandse visie. In zijn ogen was het Afrikaans net zo goed een vertakking van de brede Nederlandse stam. Net als zijn voorliefde voor Frans-Vlaanderen liet dat zijn sporen na in het werk van Demedts.

Al in 1944 besteedde hij aandacht aan de problematiek van de Afrikaners in het boek Trouw aan hun Volk, dat hij onder het pseudoniem Koen Lisarde publiceerde en dat gesitueerd was ten tijde van de Boerenoorlog. Demedts publiceerde regelmatig in Zuid-Afrikaanse tijdschriften en in 1948 werd hij lid van de Afrikaanse Skrywerskring, nadat hij één jaar eerder al lid was geworden van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde in Leiden. Vanaf dat moment werd hij vaste medewerker van het Zuid-Afrikaanse Tydskrif vir Letterkunde. Hij verzorgde er een rubriek met beschouwingen over de laatste prestaties op het vlak van literatuur en letterkunde uit Vlaanderen. André Demedts bezocht Zuid-Afrika uiteindelijk zelf in 1963. De reis resulteerde in tal van verslagen, essays en voordrachten.

Culturele erfenis

Demedts overleed in 1992, maar zijn gigantische inzet voor de Vlaams-Nederlandse integratie ging niet onopgemerkt voorbij aan de latere generaties. Al in 1970 werd in Kortrijk de André Demedtsprijs in het leven geroepen. Het doel van de prijs bestond erin om een persoon of organisatie te bekronen die zich, geheel in de geest van Demedts, had ingezet voor de Vlaamse ontvoogding, de Nederlandse integratie, de culturele contacten met Zuid-Afrika of het aanwakkeren van het cultureel bewustzijn in Frans-Vlaanderen. De prijs wordt nog steeds om de twee jaar uitgereikt in december.

Het Komitee voor Frans-Vlaanderen is eveneens nog steeds actief en organiseerde in 2012 alweer de 65e editie van de Frans-Vlaamse Cultuurdag. Ook worden door het Komitee cursussen Nederlands aangeboden, die mede op grond van de economische verhoudingen in de Franse grensstreek een groeiend succes hebben in Frans-Vlaanderen en de omliggende regio’s. Ook Ons Erfdeel is nog steeds werkzaam en vormt met een oplage van 8000 exemplaren een van de meest verspreide culturele tijdschriften binnen het Nederlandse taalgebied.

De persoonlijke erfenis van André Demedts laat zich evenwel nog het best voelen in zijn geboortedorp Sint-Baafs-Vijve. Daar ontstond in 1983 een heus André Demedtshuis in de oude pastorie naast de Sint-Bavokerk. Het gaat om een kunsten cultuurcentrum met maandelijkse tentoonstellingen, dat onderdak biedt aan het André Demedtsmuseum met oude archiefbeelden over zijn werk en een deel van zijn persoonlijke bibliotheek. Meer informatie hierover is te vinden op www.andredemedts.be .

Foto  :  Bestuursbijeenkomst van het Komitee voor Frans-Vlaanderen ten huize Luc Verbeke in 1975, met van links naar rechts: Raymond Watthy, André Demedts, Omer Vandeputte, Leo Vanackere, Luc Verbeke, Johan van Geluwe en Michiel Mispelon

28-03-2013 om 12:08 geschreven door bernard

Gisteren 4 november 2012 konden we n.a.v. de herdenking in zijn geboortedorp 20 jaar na zijn overlijden ook kennismaken met de vernieuwing van het André Demedtspad. Er werden permanente infopanelen aan het pad toegevoegd met verwijzingen naar de boeken en gedichten van Demedts. Er staan panelen aan het vertrekpunt aan het André Demedtshuis, aan het Leiesas of D'Hooie, de molen in Wakken, de kerk van Wakken, de Baliekouter, het Blauw Kasteeltje, de Roode Poorte en de kerk van Sint-Baafs-Vijve. Het pad loopt over 11 km over verharde wegen. Met een extra lus kunt u ook naar de Elsbos, het geboortehuis van André Demedts. 

05-11-2012 om 18:52 geschreven door bernard

Op zaterdag 3 en zondag 4 november 2012 vindt er een heus André Demedtsweekend plaats, naar aanleiding van het 20-jarig overlijden van de schrijver-dichter. De raad van bestuur van vzw André Demedtshuis en de medewerkers van het André Demedtsweekend nodigen u graag uit op één (of meerdere) van de activiteiten.

Programma

* Zaterdag 3 november 2012

=> 'Demedts doorgelicht': panelgesprek met Patrick Lateur (moderator), Jooris Van Hulle (literair recensent), Jozef Deleu (stichter Ons Erfdeel) en Jacques Fermaut (Frans-Vlaming). Zij vertellen meer over leven, werk en betekenis van André Demedts. Plaats: Sint-Bavokerk, Sint-Baafs-Vijve, 17 uur. Achteraf gratis receptie.

=> 'Demedts 2.0': voorstelling en opening nieuw audiovisueel luik bij het André Demedtsmuseum, met radio- en tv-fragmenten van, over en met de schrijver-dichter. Plaats: André Demedtshuis, Sint-Baafs-Vijve, 18.30 uur. Achteraf gratis receptie.

=> '5 voor 8. Kunst rond Demedts': opening tentoonstelling van 25 bekende en minder bekende kunstenaars die rond Demedts werkten. Plaats: André Demedtshuis, Sint-Baafs-Vijve, 18.30 uur. Achteraf gratis receptie.

* Zondag 4 november 2012

=> Herdenkingsmis en bloemenhulde aan graf Demedts. Plaats: Sint-Bavokerk, Sint-Baafs-Vijve, 9 uur.

=> 'Wandelen in de voetsporen van Demedts': erfgoedzoektocht met inwandeling nieuwe permanente infopanelen langs het André Demedtspad, met als hoofdprijs een weekend naar Frans-Vlaanderen. 11 km, vlotte doorgang, 's middags lunch. Kostprijs: 15 euro (of 20 euro met toegangsticket Koffieconcert Wouter Vercruysse), kinderen 8 euro. Graag voor dinsdag 30 oktober 2012 inschrijven via katrien.vanparys@pandora.be en over te schrijven op rek.nr. 468-6134561-56. Start: O.C. Den Aert, Sint-Baafs-Vijve, 10 tot 10.45 uur.

=> Koffieconcert Wouter Vercruysse. Plaats: Sint-Bavokerk, Sint-Baafs-Vijve, 17 uur.

Alle activiteiten zijn gratis, behalve de erfgoedtocht en het koffieconcert. Graag vooraf inschrijven (en betalen) bij de erfgoedtocht 'Wandelen in de voetsporen van Demedts' zodat u zeker kan genieten van het middagmaal.

Alle informatie vindt u in de folder. Die kan u gemakkelijk online bekijken via http://on.fb.me/Tc8sVA Als bijlage vindt u ook het campagnebeeld. Wie de affiche (geïntegreerd in de folder) overigens ophangt en daarvan een foto instuurt via www.facebook.com/andredemedts  maakt kans op enkele mooie prijzen!

Namens de Werkgroep Demedtsweekend : Monique Claerhout, Bernard Delange, Griet Delanghe, Alexander Demoor, Franck De Munster, Bert De Smet (coördinator), Geert Eeckhout, Jacob Hobbel, Nick Krekelbergh, John Moerman, Jos Vanderheyden, Katrien Vanparys, Dominiek Wemel

25-10-2012 om 18:08 geschreven door bernard

22-10-2012 om 00:00 geschreven door bernard

De maandelijkse tentoonstelling in het André Demedtshuis, Sint-Bavostraat 19 te Sint-Baafs-Vijve, is in oktober 2012 gewijd aan de Zultse kunstenaar Georges Dheedene (1909-1973). ‘Dheedene bij Demedts’ brengt een overzichtstentoonstelling van het werk van Dheedene met speciale aandacht voor twee werken die in het bezit waren van André Demedts zelf: een portret van vader Maurits Demedts en een landelijk tafereel met Den Elsbos op de achtergrond. Voorafgaand aan de opening van de tentoonstelling heeft een herdenkingsprogramma rond “Dheedene bij Demedts” plaats in de Sint-Bavokerk, waarrond  het graf bevindt van André Demedts.

De vernissage van de tentoonstelling vindt plaats op vrijdag 5 oktober 2012 om 19.30 u. in het prachtig romaanse kerkje  Sint-Bavokerk. Naar aanleiding van het André Demedtsjaar 20 jaar na zijn overlijden werd in samenwerking met de Stedelijke Academie voor muziek, woord en dans van Deinze speciaal voor de openingsceremonie een  voorstelling uitgewerkt waarin naast muziek ook enkele teksten en gedichten van Demedts aan bod zullen komen. De tentoonstelling zelf wordt om 20.15 u. geopend door Franck De Munster, voorzitter van het André Demedtshuis. De receptie gaat daarna door in Den Aert, naast de kerk, gevolgd door het bezoek aan de tentoonstelling in het Demedtshuis achter de kerk.

In de tentoonstelling worden een aantal werken getoond met als onderwerp de streek tussen Leie en Mandel.  Daarbij  wordt gefocust op de krachtige werken, waarbij de schilder Georges Dheedene zich vrij voelde tijdens de creatie. Dit komt vooral tot uiting in een serie kleine schilderijtjes met post-expressionistische inslag. Deze pareltjes, die meer dan een halve eeuw oud zijn, ogen vandaag nog steeds verbazingwekkend modern en fris, en zullen ongetwijfeld het publiek weten te bekoren, temeer daar de meeste nog nooit eerder op een tentoonstelling werden vertoond.

De tentoonstelling bevat ook enkele grotere werken met taferelen die zich afspelen aan de oevers van Leie of Mandel, en een paar portretten, waaronder het pas gerestaureerde portret van de vader van André Demedts. Vermeldenswaard is ook het portret van de jonge Albert De Clerck, vader van voormalig minister van Justitie Stefaan De Clerck. Albert De Clerck die opgroeide in Zulte werd in de jaren zestig van vorige eeuw de allereerste minister voor Nederlandstalige cultuur.

De tentoonstelling "Dheedene bij Demedts" loopt van zaterdag 6 oktober tot zondag 28 oktober en is elk weekend te bezichtigen (zaterdag en zondag) van 14u tot 18u in het André Demedtshuis in Sint-Baafs-Vijve.

Praktisch: oktober 2012, André Demedtshuis, Sint-Bavostraat 19, 8710 Sint-Baafs-Vijve. Organisatie: vzw André Demedtshuis en Stichting Georges Dheedene, contact: griet.delanghe@wielsbeke.be

02-10-2012 om 00:00 geschreven door bernard

Dinsdag 2 oktober 2012 om 14.30 u.  geeft Jooris Van Hulle op uitnodiging van de plaatselijke Davidsfonds-afdeling  een lezing in het cultuurhuis te Nieuwpoort over het leven en werk van André Demedts.  Daarmee herdenkt Nieuwpoort nogmaals zijn ereburger 20 jaar na zijn overlijden op 4 november 1992. André Demedts (1906-1992) was jarenlang gastspreker tijdens de Frans-Vlaamse veertiendaagse in Nieuwpoort en werd in 1986 n.a.v. de 12^de veertiendaagse door toenmalig burgemeester Georrges Mommerency uitgeroepen tot ereburger van Nieuwpoort. Eerder dit jaar van 5 april tot 2 mei was er al een tentoonstelling over André Demedts in de bibliotheek van Nieuwpoort met foto’s en documenten uit de privécollectie van Etienne Desaever.

Demedts schreef een omvangrijk oeuvre bijeen, zowel wat het aantal publicaties betreft als de verschillende literaire genres erin vertegenwoordigd: romans, verhalen, toneel, jeugdboeken, monografieën, kritische bijdragen en poëzie. Jooris VAN HULLE volgt het spoor dat Demedts heeft getrokken als auteur én als volksopvoeder en tekent ook een beeld van de mens Demedts.

lezing en congres, lezing of gesprek :  Aanvang: 14.30 u. 

Waar : Cultuurhuis , Hoogstraat 2, 8620 Nieuwpoort

Toegang: € 4, koffie inbegrepen. Leden Davidsfonds: € 3. Cultuurabonnement geldig.

Info: M. Brysbaert – T 058 23 59 97

26-09-2012 om 00:00 geschreven door bernard

22-09-2012 om 00:00 geschreven door bernard

Naar aanleiding van het Demedtsjaar 20 jaar na het overlijden van André Demedts geven we u hier nog een getuigenis mee van Frans-Vlaming Wido Bourel. Eind vorig jaar verscheen van deze uit  Kaaster (Caëstre) afkomstige Vlaamse Nederlander ‘Hier, en aan de overkant’, het derde boekje in een reeks waarin ‘Wintertijd in Vlaanderen’ en ‘Een erfenis zonder testament’ vorig jaar nog werden bekroond met de dr. Snellaertprijs. ‘Een erfenis zonder testament’  was ook genomineerd voor de Luc Verbeke-prijs van het Komitee voor Frans-Vlaanderen

André Demedts contacteerde Wido Bourel in 1972 om voor BRT-West-Vlaanderen in de radio-studio te Kortrijk nieuws te brengen over Frans-Vlaanderen.  Op zijn website WIDOPEDIA vonden we een treffende getuigenis over zijn kennismaking met André.
  Wido Bourel

André

Ik leerde André Demedts kennen in 1972. Vanaf toen reed ik regelmatig met de fiets naar Kortrijk. Telkens werd ik in de Condédreef als een koning ontvangen.

Het was André die me voorstelde om voor de toenmalige BRT West-Vlaanderen nieuws te brengen over Frans-Vlaanderen. Ik hield vanaf dan regelmatig een radiopraatje - toen nog in schabouwelijk Nederlands - over Frans-Vlaanderen voor het programma De Zonnewijzer.

Hij introduceerde me ook bij de plaatselijke notabelen. Zo werd ik op een dag onverwachts door hem gestuurd naar een zekere ... Vandekerckove gestuurd om financiële steun voor Frans-Vlaanderen in ontvangst te nemen. Zonder op dat ogenblik te weten wie de man werkelijk was praatte ik een hele namiddag met Michiel Vandekerckhove over onze activiteiten en projecten. Een bezoek om nooit te vergeten.

Toen ik André bekend maakte dat ik één jaar in Vlaanderen wou komen werken om mijn Nederlands te verbeteren, hielp hij me - binnen de maand! - aan een job. Ik kon kiezen tussen werken bij een boomkweker in Roeselare (ik dacht toen nog aan studies tuinarchitectuur ...) of in de boekhandel van de VTB in Antwerpen. Ik koos voor dat laatste en deze stap heeft dan ook mijn verder leven bepaald.

Op een dag gaf ik André toe dat ik zijn literaire oeuvre nog niet kende. Hij antwoordde simpelweg : "Het heeft geen belang". Bij een volgend bezoek gaf hij me dan een blad met de tekst van zijn gedicht De erfenis, door hem stijlvol overgeschreven en ondertekend.

De erfenis

Zij kwamen en namen het land. Zij stalden hun paarden,

zij begrensden met één enkelen blik hun nieuw gebied.

De mannen slaafden, de vrouwen baarden

er was niet één onder hen, die het leven verried.

De wildernis door wind en water gehavend,

het bos en moeras werd een vruchtbaar veld.

De dagen en jaren vergingen, morgen en avond,

men viel op het werk toen de tijd was volteld.

Een ander stond op : zij werkten en zwegen,

zij deden hun zin, zij schikten de wegen,

de eeuwen verliepen, doch hun bruisende bloed

sloeg telkens weer over, hun kracht en hun moed

verstilden tot deernis en liefde voor haar, voor de vrouw,

die hun kinderen dragen en liefhebben wou.

Nu liggen zij stil en gerust in hun aarde gedolven

en ik nam hun alaam, en ik kreeg het gebied.

ik erfde het bloed, voor mij is het golven,

het rijzen en het dalen van land en van groen

tot waar dat mijn blik geen keuren meer ziet.

Voor mij is het stormen, de jeugd en het vuur,

de rijzende zon, het koren dat groeit,

zo lang als ik leef, zo lang als ik duur,

tot dat voor het laatst de hazelaar bloeit.

Tot dat wat ik kreeg mij weer wordt ontnomen

en mijn hart door de dood wordt beklemd;

dan zal hij er zijn, dan zal hij wel komen

wiens helmende lach mijn snik overstemt,

dan erft hij van eeuwen de smart en de tover,

zij worden zijn vreugde, zij worden zijn straf,

te zaam met het recht om onder het lover

te vermolmen tot aarde in ’t eenzame graf.

André Demedts

André Demedts en Wido Bourel dd. 28 september 1986 op de 39e Cultuurdag in Waregem (foto Luc Verbeke)

Demedts citaat : "Alles is zoals het moet zijn. Ik loop in de voetsporen van mijn voorouders en weldra zullen mijn kinderen langs dezelfde weg gaan. Alles heeft zin, want alles is met alles verbonden. Het heeft geen belang tot wat wij geroepen waren, beslissend is hoe wij aan onze roeping beantwoord hebben"  André Demedts/ De dag voor gisteren/ 1966

http://www.widopedia.eu/andre.html

29-05-2012 om 00:00 geschreven door bernard

Vandaag schrikkeldag 2012 is André Demedts de held van de dag bij ‘Erfgoeddag’.  We publiceren hier de bijdrage in erfgoeddag.

 “Wij kunnen geen armoe verdragen, ons volk niet zien verloren gaan en we hopen dat er een eeuwigheid bestaat, waar we gelukkig kunnen zijn.” Met zo’n granieten uitspraken heb je hem ten voeten uit: André Demedts (1906–1992), een oer-Vlaamse auteur en culturele spilfiguur. En eentje die zeker niet onopgemerkt is voorbijgegaan. 2012 is uitgeroepen tot het André Demetsjaar.

André wordt geboren op de ouderlijke hoeve De Elsbos, in Sint-Baafs-Vijve aan de Leie. Zelf boer worden is niet meteen zijn ambitie. Van jongs af grasduint hij in de bibliotheek van zijn vader en grootvader. Hij verslindt het werk van Conscience, Verne, Tolstoj, Shakespeare en ‘De Negerhut van Oom Tom’.

Hij probeert het ook zelf: op het college schrijft hij gedichten en toneelstukjes. Maar de dood van grootvader zorgt voor een belangrijke verandering. Nu er een paar helpende handen is weggevallen moet André aan de slag op de boerderij.

Geen man overboord, denkt hij. Maar het blijft niet bij denken alleen. Boeken, een eigen bibliotheek, tijdschriften van alle soort en slag, én schrijven: hij is ervan bezeten. Als achttienjarige publiceert hij zijn eerste gedicht. Vijf jaar later volgt zijn eerste bundel. 31 is hij wanneer hij in Waregem na zestien jaar boer selfmade leraar Nederlands wordt.

Culturele allesbrander

Nu krijgt André pas echt snelheid. Met de gedrevenheid die veel van zijn provinciegenoten kenmerkt, kleurt hij literaire en culturele bijeenkomsten. De KAJ, de sociale actie, het Vlaamse verenigingsleven worden zijn biotoop. In beklijvende voordrachten ijvert de leraar-causeur enthousiast voor de ontvoogding van zijn volk. En voor de culturele integratie van Vlamingen en Nederlanders. Hij geeft meer dan 3.000 voordrachten. Dat is één voordracht per week gedurende meer dan 50 jaar.

Ons Erfdeel en volksverheffing bij de BRT

Ook Frans-Vlaanderen en Zuid- Afrika liggen deze Groot-Nederlander na aan het hart. Met Luc Verbeke richt Demedts in Waregem de Frans-Vlaamse cultuurdagen in en spoort hij Jozef Deleu aan om ‘Ons Erfdeel’ uit te geven. Waar André verschijnt, inspireert en bezielt hij. Op vraag van Jan Boon wordt Demedts in 1949 directeur van de BRT, Omroep West- Vlaanderen. “Niet om zachtjes uit te bollen, ik wil tonen dat iemand die gedichten schrijft niet alleen goed is om fantasieën te beleven, maar ook om verantwoordelijkheid te dragen.”

Onder het pseudoniem Koen Lisarde schrijft hij populaire jeugdboeken. En op latere leeftijd bekronen diverse literaire prijzen zijn oeuvre.

"Een beetje gelukkig zijn"

André Demedts kreeg in zijn geboortedorp Sint-Baafs-Vijve een huis dat naar hem genoemd werd. Het André Demedtshuis, aan de boorden van de oude Leie, is anno 2012 een actief cultuur- en kunstencentrum. Of zoals Demedts het zelf verwoordde: “Ik hoop dat dit huis dat mijn naam draagt, een centrum wordt en blijft waarin jonge mensen elkaar ontmoeten, maar waar ook bejaarden komen die mogen spreken en die zeker zullen luisteren. Dat het een symbool moge zijn voor alle mensen, die over alle verschillen heen, toch één en hetzelfde verlangen hebben: een beetje gelukkig zijn.”

Het André Demedtsmuseum werd vorig jaar door vier jonge vrijwilligers volledig vernieuwd en ook interactiever en frisser gemaakt. Op 4 november 2012 - de twintigste overlijdensdag van André Demedts - wordt een nieuwe fase officieel voorgesteld, waarbij een audiovisueel luik met flink wat radio- en tv-fragmenten aan het museum wordt toegevoegd.

2012: Demedtsjaar

Dit jaar is het 20 jaar geleden dat Demedts stierf. In dat kader heeft de Werkgroep André Demedtsmuseum dit jaar uitgeroepen tot het André Demedtsjaar. In Sint-Baafs-Vijve, Waregem, Kortrijk, maar ook in Harelbeke en Nieuwpoort staat activiteiten en publicaties op het programma. Dit herdenkingsjaar strekt zich uit van het najaar 2012 tot en met het voorjaar van 2013.

De cultuurpromotor-schrijver Demedts zal op een open, frisse en verrassend moderne manier via een mix van initiatieven onder de aandacht worden gebracht. Het programma en de laatste nieuwtjes vind je via de website, via Twitter (#demedts en #demedtsjaar2012) en via Facebook.

Suggesties voor en aankondigingen van activiteiten zijn welkom bij coördinator Bert De Smet. Kennismaken met André Demedts doe je via deze website. Meer info over 'Ons Erfdeel' vind je op hun website.

http://erfgoeddag.faronet.be/nieuws/andre-demedtsjaar-van-de-leie-tot-zuid-afrika

Bekijk hieronder een BRT-documentaire uit 1965, met Ernest Claes en André Demedts. Je kan dit ook via deze link bekijken.  http://www.cobra.be/cm/cobra/cobra-mediaplayer/boek/1.680140  

29-02-2012 om 16:06 geschreven door bernard

In 2012 is André Demedts (1906-1992) 20 jaar overleden.  André Demedts is een Vlaams schrijver en cultuurpromotor. Hij werd in 1966 ereburger van Sint-Baafs-Vijve en in 1986 van Waregem. Het gezin Demedts-Ide vestigde zich in Waregem, eerst in de Karel van de Woestijnelaan en later in de Guido Gezellestraat. Schrijvers waren nooit veraf.

In Waregem schreef hij vier stevige romans, terwijl zijn ervaringen in het college hem stof en inspiratie leverden voor jeugdboeken onder het pseudoniem Koen Lisarde. André engageerde zich ook in de KAJ en het Vlaamse verenigingsleven. In 1948 organiseerde hij ook de eerste ‘Frans-Vlaamse Cultuurdag’.

Jürgen Dekemele, Alexander Demoor, Bert De Smet en Nick Krekelbergh richten vanuit het André Demedtsmuseum/André Demedtshuis een stuurgroep op om in 2012 opnieuw een breed André Demedtsjaar op gang te trekken. Externe adviseurs zoals Dirk Van Assche (De Franse Nederlanden/Ons Erfdeel) en Dirk Verbeke (Komitee voor Frans-Vlaanderen) vullen de stuurgroep aan. Waregem is vertegenwoordigd door Georges Vermaut en Marc Crabeels (Heilig Hartcollege) en Bernard Delange.

De stuurgroep ‘André Demedtsjaar 2012’ wil zoveel mogelijk mensen en organisaties in Sint-Baafs-Vijve (Wielsbeke), Waregem en Kortrijk warm maken om in het najaar van 2012 of het voorjaar van 2013 een activiteit rond Demedts of over onderwerpen die Demedts nauw aan het hart lagen te organiseren. Het is vooral de bedoeling om met een open, frisse en moderne geest de cultuurpromotor-schrijver via een mix van initiatieven terug onder de aandacht te brengen. Verenigingen en organisaties kunnen nu al een ‘Demedts-activiteit’ inschrijven in hun jaarprogramma.

Vanaf eind 2011 start de digitale communicatie rond het André Demedtsjaar. Suggesties voor en aankondigingen van activiteiten zijn welkom bij coördinator Bert De Smet (bertdesmet86@hotmail.com of  Bert De Smet, Priesteragestraat 20a, 8710 Sint-Baafs-Vijve). Kennismaken met André Demedts kan via http://blog.seniorennet.be/adjaar.

20-10-2011 om 00:00 geschreven door bernard