Toeren met de caravan door Frankrijk en Centraal Spanje
23-06-2015
Kamperen: een sociaal gebeuren
Het sociale leven komt op zijn hoogtepunt. Met de meeste mensen op de camping hebben we contact en dan volgt er steevast een babbel in het Nederlands, Duits of Frans. Vele medekampeerders passeren voorbij ons perceel en blijven staan voor een praatje. Mijn buurman is een Duitse Rechtsanwalt, een advocaat. Met hem heb ik deze morgen gepraat over het fameuze arrest “Dekker-Kohl”, een boeiend arrest van het Europese Hof over de vrije keuze van de gezondheidszorg in Europa. Boeiend, omdat ik in mijn beroepsleven er veel mee te maken had. Dus pure nostalgie en je zou voor minder gaan kamperen. De hondjes zijn ook steeds onderwerp van gesprek. En dan volgt weer de dagelijkse strandwandeling, waarbij onze viervoeters de tijd van hun leven doorbrengen.
Crêpes met ei, met gruyèrekaas, met geitenkaas, met hesp, met spekblokjes, met zalm, met ... ook onze buren hebben er van gegeten. Wie ooit nog eens bij ons op bezoek komt, weet wat hij op zijn bord zal krijgen.
In een vorige blog had ik het al eens beschreven. Al vele keren was ik in Le Folgoët. Le Folgoët is een bekend bedevaartsoord, zeg maar het Scherpenheuvel van de Finistère. Vele eeuwen geleden leefde in het bos een onnozel manneke, die niet kon klappen, de “zot”, de “fol – goët”. Hij kon enkel “Ave Maria” bazelen. Toen hij stierf, hebben ze hem begraven zoals een hond in de grond. Bij ons groeit er dan gras op onze buik, maar bij hem kwamen er lelies uit zijn buik. Dat was het moment, waarop een welgestelde en edele ridder het besluit nam een kerk te bouwen op die plaats. En toen moest er veel volk komen, om aflaten te kopen bij de bisschoppen, zeg maar om tickets te kopen om in de hemel te geraken. Zo kwam de basiliek van Le Folgoët tot stand. Nu komen duizenden bedevaarders naar Le Folgoët met autocars, maar ik weet niet of er nog genoeg paters en bisschoppen zijn om hun verkoopstandje met aflaten te bemannen.
"Mein Klakke ist in die Tellore gefallen und Sie hangt nu voll mit Suppe." De vervolmaking in de Duitse taal oefent men het best door mensen uit Duitsland uit te nodigen. Vandaag kregen we heel wat mensen uit het Germaanse land over de spreekwoordelijke vloer. Iedereen komt hier een klapke doen. Bea heeft vandaag weer een krab klaargemaakt. Eerst ben ik naar Prat Ar Coum gereden om een levend mannelijke exemplaar van 1,2 kilo en dan werd het beest, Heinrich genaamd, in de pot kokend water gedompeld. Onze Duitse vrienden zaten mee aan tafel.
De voorbereidingen voor een stenen monument op de camping zijn volop aan de gang. Onze steen zal er ook deel van uitmaken.
En dan laat ik de lezer nog eens voor de zoveelste maal zien hoe mooi de zonsondergang hier is op 50 meter van onze caravan.
Wifi werkt hier af en toe traag, heel traag. Dit komt omdat er al meer volk op de camping staat. Vele kampeerders zetten hun Iphone, Ipad of laptop in verbinding en dan kan de locale server zoveel gebruikers niet vlot meer bedienen. Vooral de uren tussen 17 en 22 zijn de slechtste. Veel klaag ik daar niet over, omdat er nog tijd genoeg rest om 's morgens, bij voorbeeld tussen 6 en 7, online te gaan. Weeral een reden om te genieten van het ochtendgloren. Bea is naar de cursus kleibewerking gegaan. Er wordt een constructie gemaakt ter versiering van de camping, waarin de namen van de trouwe bezoekers worden vereeuwigd. Op die manier zullen we wellicht nog lang gekend blijven, wanneer nakomelingen van het menselijk ras vele eeuwen later werk zullen hebben aan het determineren van ons bestaan.
We zitten in de "Pays des Abers", tussen de Aber Wrac'h en de Aber Benoit. Om de beide Abers eer aan te doen, heb ik een voettocht gedaan van 20 kilometertjes van de camping langs de Aber Benoit, door het "binnenland" en terug langs de Aber Wrac'h. Aan de Abers Benoit liggen vele fuiken, waar kreeften in gevangen worden (zie foto). Mijn Frans brood met Camembert heb ik verorberd aan het stille en verlaten kapelletje van Troménec, waar de edele ridder Saint-Laurent de Kerviré in 1600 zijn duel met zijn tegenstander verloren heeft. Hij ligt er in vol ornaat in zijn sarcofaag, maar ik denk niet dat er nog veel leven in de brave edelman zit.
Voor de liefhebber van fotografie: de foto van het kapelletje is een samenvoeging van 6 foto's, die telkens een deel van de kapel bevatten. Ze werden genomen met een brandpunt van 85 mm, f 5.6. Nadien werden ze met het programma Hugin samengevoegd en bewerkt. Zo wordt elk detail haarscherp. Je kan zo'n foto anders nooit zo scherp nemen, en met een sterke groothoek heb je al snel afwijkingen in de hoeken.
Bea heeft vandaag een volle wasmachine laten draaien op de campingreceptie. Drogen was geen probleem bij het warme weer en fel zonlicht. Ik heb me bezig gehouden met fotografie. Günther heeft me, in het Duits, een les gegeven over een moderne fototechniek, waarbij men 10 tot 20 foto's samenvoegt tot één compositie zoals een lappendeken. Gewapend met een degelijke software, goede belichting met correct diafragma en sluitersnelheid, compositie met rasterlijnen kwam ik tot degelijke resultaten. Hieronder twee foto's van de zee.
Onze diarmuid is altijd uitgeput na zijn zwempartij en zijn strandwandeling.
Wie het meest genieten van de zilte zee, zijn onze hondjes. Gisteren in de vooravond waren Felix en Diarmuid hun beste krachten aan het uitoefenen bij hoogtij. Felix is een Duitse labrador en Diarmuid is onze alom gekende golden retriever. Een uit de kluiten gewassen mannetjeskrab eet je niet alleen op. Daarom hebben Rob en Corry assistentie verleend bij het nuttigen van het schaaldier.
Gisteren heb ik ruim een halve dag met Günther, een Duitse medekampeerder uit Rheinland Westfalen, gebabbeld over fotografie en onze ervaringen van elk 50 jaar. Ooit zaten we in de donkere kamer onnozele foto's te ontwikkelen en toen was alles nog analoog en moesten we spaarzaam omgaan met fotofilmpjes. Dat waren andere tijden. Nu maakt iedereen selfies, maar Günther en ik blijven praten over diafragma, scherptediepte, gulden snede en sluitersnelheden.
En 's avonds was het goed. Dan kwam er een mannenkoor op de camping, 25 man sterk. "Les Marins des Abers" uit Plabennec zongen zeemansliederen. Het waren liederen over vergane schepen, over verloren lieven, maar ook het stoere strijdlied van de arbeidsters uit de conservenfabriek van Douarnenez kwam aan bod. De meisjes werkten aan één frank per uur en streden met hun lied voor opslag. De foto is niet deze van "Les Marins des Abers", maar van een groepje dat op de markt te Saint-Renan vandaag stond te zingen.
Regelmatig komt er een vogeltje de voortent binnen. Onze hond is er aan gewoon en de vogel zoekt rustig verder naar een achtergebleven hondenbrokje of een broodkruimeltje.
Vandaag is er op de camping een kampeerder uit Zwitserland, Luzern, toegekomen met wel een bijzonder originele caravan. Het handelsmerk van Zwitserland is erop aangebracht en de kleuren zijn wel heel hip.
Vandaag ben ik naar St. Pol de Léon gereden, de stad waar de immense kathedraal staat. Eigenlijk is ze veel te groot voor het stadje. Maar de volksdevotie luidt: “hoe hoger de kerk, hoe dichter bij de hemel”. St. Pol is ook de groentetuin van de Finistère. De streek staat bekend om zijn rode en okerbruine ajuinen en om de artisjokken. Aardbeien vind je dan in Plougastel. Een oud vulgair mopje van de Bretoenen leert hoe de meisjes aan een man geraken: ga naar Plougastel en ga aardbeien plukken met je kop naar beneden en je gat omhoog. Zo geraak je aan een vent.
Omdat een bezoek aan de kathedraal van St. Pol niet het enige is wat ik gedaan heb, voeg ik nog twee foto’s bij van de camping en de zee. Je ziet ons verblijf en de zee gefotografeerd met een de tele op 400 mm.
De wind in Bretagne kan alle kanten uit, zeker hier aan de zee, zeg maar de oceaan. Momenteel zitten we met een strakke noordoosterwind, maar als de wind uit het zeegat komt, het zuidwesten, dan kan hij hevig tekeer gaan. Stevige windvlagen doen slecht opgestelde luifels over de camping vliegen. Voortenten zakken in elkaar en beginnen te wapperen als vlaggen. Sommige kampeerders stellen hun materiaal op bij zacht weer, maar eenmaal de storm begint te razen, ontstaat de verwondering. Een Nederlander had deze morgen een andere plaats gekozen om zich te beschutten tegen de relatief zachte noordooster. Maar nu staat zijn luifel met de opening pal naar het zuidwesten. Ik vrees dat hij op een van volgende nachten zal mogen opstaan om zijn patrimonium te behoeden van calamiteiten en zijn luifel mag afbreken in het holst van de nacht bij regen en ontij. Stormbanden helpen weinig, want de wind rukt een tentzeil in katoen of nylon zo aan flarden. Ik en de andere kampeerders, die hier al zo lang staan, geven waarschuwingen aan de nieuwkomers. Soms worden onze adviezen weggelachen, maar enkele dagen later zijn ook wij getuige van de schade. Het zeezand kan hier ook opstuiven en langs je vel schuren.
Zand en zeezout nodigen uit tot het schoonmaken van ramen van tent en caravan. Wat is een mooier dan een brave huisvrouw die, gewapend met spons en lap de ramen te lijf gaat?
De camping is immens veld, waar tijdens de tweede wereldoorlog bunkers en een afweergeschut stonden. De Duitse bezetters hadden deze strategische plaats van de Atlantikwall ingericht om de vermeende landing van de geallieerden af te wachten en om de bezette oorlogshaven van Brest te ondersteunen met luchtafweergeschut. Ze wisten toen nog niet dat D-Day plaats ging vinden in Normandië. Van de oude bunkers is nog weinig te merken. Ze zitten diep onder de grond en dienen als verhogingen voor de staanplaatsen met zicht op zee en voor een uitzichtpunt met oriëntatietafel.
Staalblauwe hemel is tijd maken voor een ferme wandeling. Met stevige stapschoenen, rugzak, fototoestel, drinken en picknick begaf ik me op de Gr 34 langsheen de Aber Wrac'h. Aan de brug van Lannilis stond mijn Garmin GPS op 8 kilometer. Langs de binnenpaden kon ik terug de camping bereiken en zo kwam ik aan 17 kilometerjes in mijn benen.
Inge en Gerd hebben gisteren met hun Fendt de camping verlaten en zijn nu onderweg naar hun Heimat: Nordrhein-Westfalen.
Het schijnt dat er hier op de camping orchideeën bloeien. Ik ken niets van fauna en nog minder van flora en laat mij dus zeggen dat het orchideeën zijn.
Vandaag ging ik op ontdekkingstocht naar kerkjes, kapelletjes en “eclos paroissales” in de streek van Les Abers. De eerste kapel is de mooiste: in Plouvien. Daar wordt de heilige Jaoua vereerd. Hij ligt er al eeuwen te rusten in zijn sarcofaag. Voor wie de heilige Jaoua niet mocht kennen, het is de patroonheilige van de nederige mannen met onderwerping aan hun echtgenote: mannen die trouw hun loonbriefje of rekeninguittreksels met gezonde vrees laten zien aan vrouwlief, mannen die nauwelijks buiten mogen, mannen die straffe verhalen vertellen aan de toog maar thuis de mond gesnoerd worden, en ik kan zo nog doorgaan. Met de nodige ootmoed en deernis heb ik zitten mediteren tot de laatste tranen over mijn wangen droog werden. Maar misschien is dit verhaal uitsproten uit mijn fantasierijk brein. Misschien is het beter de brave heilige Jaoua in zijn sarcofaag en zijn duister kerkje met aardegestampte vloer voor eeuwig met rust te laten en de aanbiddingen te laten voor wat ze waard zijn. Er is ook nog de grote kerk van Plabennec en het mooie kerkhof van Guissény.
En gisteravond heb ik nog een leuk gespek gehad met een Zwitsere kampeerder uit Basel. Hij is ook modelbouwer en samen hebben het probleem van de eindafschakeling van Märklin wissels uit de C-rails uitvoerig besproken.
Wie hier lang genoeg blijft, begint vele mensen te kennen en vrienden te maken. Zo maken wij, kranige senioren uit Duitsland en Nederland en Vlaanderen onze dagelijkse wandelingen met onze hondjes op het strand. De hondjes stoeien, baden en zwemmen; de bezitters ervan zijn hun vaalbleke huidskleur aan het omwisselen voor een zuiders getaand bruin. Er ontstaan ook vele losse contacten met gesprekken in het Duits, Frans, Nederlands en Engels. Afwassen duurt bij mij dan ook meer dan een half uur. Laatst had ik een gesprek met een kranige Nederlandse senior van 86 jaar. Gisteren had ik hem dan nog een paar uurtjes met plezier geholpen bij het verwisselen van een kapotte caravanband. We hadden heel wat moeten ondernemen om de buitenmaatse wielmoeren los te draaien. De brave Nederlander verontschuldigde zich uitvoerig voor de luidruchtigheid en de ongemakken van sommige Nederlanders van bijna altijd boven de Moerdijk, de “grote wateren”, noemde hij ze. En dan heb je die leuke Duitser uit München, die overal bij is en honderduit vertelt in zijn sappig Beiers. Ik denk dat hij Duracellbatterijen in zijn lijf zitten heeft. Maar vele motorhomebezitters sluiten zich op in hun zwerfwagen en we zien ze bijna nooit. Nauwelijks krijg je een beleefd knikje als begroeting. Het is de moderne kampeervorm van “cocooning”. Anders is het met caravan- en tentbewoners. Zij leven meestal “buiten” en hebben altijd zin en tijd voor een babbel. Er staan hier Duitsers, Engelsen, Ieren, Fransen, Nederlanders, Zwitsers en Belgen. Aan de hand van de nummerplaat weet ik welke taal ik moet gebruiken voor de babbel. Aan de afwas lukt dit trucje niet, maar dan herken ik de herkomst veelal aan het soort afwasmiddel dat de kampeerder gebruikt, alhoewel de Aldi afwasmiddelen in bijna gans West-Europa te verkrijgen zijn.
Ik sta vroeg op en heb deze morgen rond 6 uur wat foto’s genomen. Kijk maar eens hoe de dag in Landéda begint.
Buiten dat het vandaag een bijzonder zonnige dag geweest is, valt er weinig nieuws te vertellen. De hondjes waren aan hun dagelijkse zwempartij toe en Bea volgde een kookcursus Bretoense crêpes. Vorige week was het, zoals elke woendag, ook cursus, maar dan waren het artisjokken. Benieuwd wat er volgende week op het lesprogramma staat.
Langsheen de hele Franse westkust, van Bray-Dunes tot Hendaye, loopt de voetweg GR 34. Hij werd aangelegd ten tijde van de Franse koningen ter bescherming van de staatsgrens tegen de gevaarlijke Engelsen. Het is een staatsweg, een pad, dat onderhouden wordt door de overheid, door wegenwerkers van het departement. Zo worden bermen gesnoeid, hinderlijke bomen geruimd en vernielde stukken hersteld. De GR 34 blijft zo de langste voetweg van Frankrijk over de ganse kustlijn! Wij hebben zelf er al enkele honderden kilometers van afgestapt.
De wind waait nog steeds, maar de lucht hangt vol beterschap. Morgen belooft het een zonnige dag te worden, alhoewel de franse méteo hier om de haverklap wijzigt, net als de vrouwen, even onbetrouwbaar!
De blauwvoet vliegt hier niet. We zitten immers niet in Vlaanderen. Maar de storm raast wel over de zee. Het stuifzand snijdt in je huid en de zee is woest. Enkel de stoere surfers kunnen bij dit weer gedijen. Dan is het maar beter een tas koffie te gaan drinken op de marktdag in Lesneven. Hier zitten we samen met onze Duitse vrienden.
Het kan niet altijd mooi weer zijn. De morgen begon met een vleugje regen en een stevige zuidwester. Niets belette de vier dames hun ochtendwandeling te doen op het strand samen met de vier hondjes. Ondertussen is de zon weer volop aan het werk en het belooft nog mooier weer te worden de komende dagen. De dagen duren inmiddels lang, want pas rond 23 uur is het donker.
Samen met Corry, een Hollandse meid, heb ik deze namiddag een gratis concert bijgewoond in Lesneven, in de concertzaal Arvorik. Het was een schitterende namiddag met twee koren en instrumentale begeleiding. Bij de verwelkoming sprak de inleider zijn groet uit aan de delegatie uit België en Nederland, ik en Corry dus: "bienvenue à la délégation de la Belgique et des Pays-Bas". Foto's heb ik niet van de beide koren.
