Ik vrees dat we de laatste generatie zijn die nog echt weten wat Lichtmis betekent en ook welke traditie er bij hoort: pannenkoekenbak!
"Met Lichtmis is er geen vrouwke zo arm,
of ze maakt er haar panneke warm!" Dat is een gezegde dat we vroeger meer hoorden en ook ik hou graag de traditie van pannenkoeken op 2 Februari in ere.
Het katholieke lichtmis is zoals heel veel christelijke feesten een feest met veel oudere wortels. Lichtmis heette de dag te zijn (zes weken na Kerstmis, de geboorte van Christus immers) dat Maria haar Kerkgang maakte, een zuiveringsritueel dat elke Joodse vrouw 40 dagen na de bevalling moest ondergaan en dat ook in de Katholieke kerk werd overgenomen.
Ik zou het nu kunnen hebben over de tradities van het kaarsen branden maar ik begon mijn verhaal toch met pannenkoeken, niet?
De traditie van het eten van pannenkoeken met Lichtmis vind je in heel Europa terug: ik vond bronnen uit Zwitserland, Frankrijk, Groot-Brittannië. De ronde vorm zou verband houden met de ronde vorm van de zon, die vanaf nu immers duidelijk kracht gaat krijgen (in sommige streken in Frankrijk wordt in plaats van pannenkoeken een soort ronde beignets gebakken en in Spanje zijn het beignets van uienschijven). De pannenkoeken moeten gemaakt worden van tarwebloem van de vorige oogst en er werd gezegd, dat wie pannenkoeken at met Lichtmis, het hele jaar van voorspoed zou verzekerd zijn. Dus " vreten" mensen!!
Een oud Frans gebruik zou er in bestaan, dat de eerste pannenkoek die op 2 februari werd gebakken, werd opgegooid terwijl men een geldstuk vasthield. De pannenkoek werd vervolgens rond de munt gewikkeld en dat pakje werd in processie door het hele huis rondgedragen en tenslotte door het oudste lid van het gezin bovenop een kast gelegd. Deze hoogst bijzondere pannenkoek zou niet beschimmelen (misschien omdat de muizen er mee weg waren voor die kans bestond?). De munt uit de pannenkoek van het vorige jaar was bestemd voor de eerste arme die voorbij het huis passeerde.
In sommige streken in Engeland werden de pannenkoeken niet gebakken op Lichtmis, maar op Shrove Tuesday, de dinsdag voor aswoensdag (onze Vette dinsdag, Mardi gras, dus). Die dag was het immers de laatste gelegenheid om nog voor de vastenperiode de laatste restanten boter en eieren op te maken.
Ons ma hield zich elk jaar aan die gewoonte en zelf probeer ik dat ook als we thuis zijn! Maar na ons?
Reacties op bericht (10)
02-02-2012
Hoi Natoken
Hier ben ik weer terug van weggeweest en ik zie dat het gevaar van de U (durf t niet uit te spreken) is verstreken. Pannenkoeken waren het hier ook vandaag. Met een gouden munt in mijn hand. Voor de rest, ik ben niet katholiek. Maar vind het gewoon een leuke traditie. Fijne avond Lieve groetjes van mij
02-02-2012 om 22:02
geschreven door Loewiesa
Lieve groetjes vanwege Nikki
Toen men ma nog leefde deed ze dit ook ieder jaar
In tijden van nood, als ik verdrietig ben voel ik me gedragen, gedragen door onzichtbare vleugels, ik voel hoe ze me hoog optillen Die vleugels laten me zweven hoog boven alle narigheden Nikki
02-02-2012 om 16:28
geschreven door nikki
Groeten van Fjak@ neen bij ons thuis werden er al genoeg wafels en pannenkoeken gebakken voor de Chiro jongens en meisjes apart, dus niet met lichtmis
02-02-2012 om 15:14
geschreven door Fjak@
Natoken,het mag elke dag Lichtmis zijn dan aten we elke dag pannekoeken.
We zijn vandaag donderdag 2 februari en we vieren het feest van Onze-Lieve-Vrouw - Lichtmis.Het wordt terug bibberen vandaag met temperaturen tot - 6 graden met gelukkig héél veel zonneschijn.Ik wens Jullie ALLEN een mooie en gezellige donderdagnamiddag toe met vele lieve en hartelijke groetjes vanwege Jos.
02-02-2012 om 14:59
geschreven door Jos Vande Ghinste
Groetjes vanuit een Siberisch Hasselt maak er maar 2 meer kom af Jeske.
Warme en lieve groetjes.
De noorderwind komend van het hoge noorden ruist gierend om me heen kraakt rond je oren en snijdt je door merg en been Heb er geen last van, ben goed ingeduffeld.
.
mgvBompa Harry
02-02-2012 om 13:17
geschreven door bompa Harry
Jeske gaat er nog een gang van door Natoken...een hele dag bakken....dan gaat ze geen tijd hebben om er zelf van te eten
Een aangename dag toegewenst vanwege Amor Fati !
Als we ons blindstaren op het verleden, lopen we het risico te worden ingehaald door de toekomst !
02-02-2012 om 11:44
geschreven door Amor Fati
Lichtmis ?
Met Lichtmis bakken wij pannekoeken voor de kleinzoon die jarig is. 20 jaar maar ligt al vaak bij een miss. Met Lichtmis liep zijn lichte miss het licht mis toen ze in de donkere kelder belandde. Ik bak pannenkoeken. Twee stapeltjes (één voor mij en één voor de kleinzoon..) Die laatste ligt mis zei mijn vrouwtje, die mijn eerlijkheid weeral (!) in twijfel trekt...
En hier nog wat 'koekenbakken'(zo zegden wij het )Ik hou die traditie ook in ere,en ik hoop mijn kindjes ook!smakelijk Natoken!
Met Lichtmis is 't pannenkoekendag voor jou met choco..dat mag Bibbergroetjes van Nestje & Lipske
02-02-2012 om 09:04
geschreven door lipske
Die pannenkoeken
De pannenkoeken moeten gemaakt worden van tarwebloem
Waarom dat nu van tarwebloem moest zijn begrijp ik niet hoor, want van glutenvrijmeel smaken pannenkoeken ook heerlijk.
En waarom het nu pannenkoeken heten??? Ikzelf bak ze niet in pannen, maar slecht één voor één op één koekepan .
02-02-2012 om 08:56
geschreven door thea
Hier ben ik ze met een uitnodeging ...na ons bakken ze als ze goesting hebben...of ze gaan er gewoon eentje eten mateke !
Dat is hier bij ikke.. ikke in de keuken, met een levensgrote schort. Dolle pret in die kleine keuken, met een groot klieder festijn en de keuze is aan jou eentje met appeltjes of siroop Maar eerlijk is eerlijk ,toegegeven dat de pannenkoeken heerlijk zijn Geniet ervan ... lieve groetjes uit het koude Retie uit de warme keuken en hier bij een kleverige siroop knuffel
)
)Ik hou die traditie ook in ere,en ik hoop mijn kindjes ook!smakelijk Natoken!
