|
3 juni Bezoek aan Lissabon
Een Portugese vrouw die in Nederland gestudeerd heeft, was vandaag onze gids in Lissabon. Een apart taaltje, maar al bij al goed verstaanbaar! Ze deed het super goed als ambassadeur van haar stad.
Lissabon is gebouwd op 7 heuvels (eigenlijk 8 maar die laatste zie je niet vanuit de stad) . Sinds de 13e eeuw al speelt de haven een belangrijke rol voor de stad; nu is er zowel een haven voor cruiseschepen als één voor containerschepen;
Lissabon heeft, als kosmopoliet (met 17 randgemeenten) 3 milj inwoners, maar de stad zelf telt maar 600 000 inwoners.
Een rijke familie (Champalimand) heeft met eigen middelen hier een oncologisch centrum laten bouwen dat een belangrijke functie heeft ivm kankeronderzoek, wereldwijd.
In de 16e eeuw was de Taag veel breder dan nu; door verzanding is ze smaller geworden, waardoor de Torre de Belém nu niet meer in het midden van de rivier staat, wat dus eerst wel het geval was.
De toren was wel een burcht en diende om de koning uit te wuiven maar hij heeft ook dienst gedaan als gevangenis.
De naam Belém verwijst hier naar Maria van Bethlehem (voorgesteld als moeder); in de tijd van de Inquisitie werden alle beelden waarop Maria van de Melk (ze gaf borstvoeding) of waarop Maria zwanger was, verboden; er bleven er maar enkele over in Portugal (Evora en Lissabon).
Vóór het monument der ontdekkingen dat gebouwd werd ter ere van het 5e eeuwfeest van het overlijden van Hendrik de Zeevaarder, ligt een groot plein waarop de geschiedenis van Portugal uitgebeeld staat.
Aangezien het land bijna helemaal omringd is door water, waren de Portugezen heel snel goede zeevaarders; zo begonnen ze al in de 15e eeuw te koloniseren.
Hier woonden nl veel Joden en Arabieren, die veel kennis hadden van astronomie, wiskunde ed.
Zo waren zij de eersten die met pyramidale zeilen vaarden, waardoor ze in staat waren tegen de wind in terug te keren; (in die tijd kwam niemand terug van een reis naar Kaap de Goede Hoop, maar zij dus wel).
Ze ontdekten bijna toevallig Brazilië omdat ze een grote boog moesten maken op weg naar Indië;
Portugal en Spanje waren allebei aanwezig in de Nieuwe Wereld en zij verdeelden die ook onder hen, zodat alleen Brazilianen nu nog Portugees spreken en de rest van Zuid- Amerika Spaans.
We bezochten het Mosteiro dos Jeronimos: een schoolvoorbeeld van Manuelstijl (zo genoemd naar de koning Manuel I).
– in de kerk liggen niet alleen koningen maar ook anderen begraven, die een belangrijke rol speelden voor Lissabon, zoals Vasco da Gama, dichters en kardinalen.
Toen men ontdekte hoe men gotische bogen in mekaar kon laten passen, kon men hogere gebouwen optrekken. De medaillons in het plafond verdelen op hun beurt ook nog eens het gewicht zodat niet alles op de zuilen en muren terecht komt. Een huzarenstukje!
Wat ze gezien hadden in de koloniën werd ook in de bouwwerken verwerkt; zo zie je onder een altaar bv twee olifanten staan;
De monniken konden de biecht horen via een kruis dat uitgewerkt was in de deuren in de zijgang die toegang geeft tot het klooster (een biechtstoel kende men toen nog niet).
– de kloostergang uit de 16e eeuw in Manuel- en renaissancestijl is één van de mooiste ter wereld.
Hiëronymus heeft hier de vertaling van de bijbel van Grieks naar Latijn gemaakt!
Toen gingen we de stad in en legde de gids uit hoe Azuleijutegels al in de 17e eeuw konden gemaakt worden: vanaf het moment dat men een stabiele temperatuur van 800° kon creëren in de ovens om de beschilderde tegels te bakken; de baktijd nam 12u in beslag! (later werd die tijd ingekort toen men een temperatuur van 1000° kon stabiel houden).
De huizen worden hier vaak betegeld met Azuleiju omdat de bewoners anders verplicht zijn om elk jaar hun gevel te schilderen. De tegels zijn veel meer bestand tegen de invloed van de zee.
We bezochten het koetsenmuseum; zowel koetsen (met een dwarsbalk onder de koets en in het begin met wielen die vooraan en achteraan bijna even groot zijn) als berliners (waarbij de koets op lederen riemen steunt en dus bijna zweeft) stonden er bij mekaar.
Zelfs de koets die koningin Elizabeth gebruikte bij haar bezoek aan Lissabon was te zien daar! (bekleed met witte zijde!!).
De koets waarmee koning Philip II in 1619 van Spanje naar Portugal reisde is eveneens gerestaureerd; er zat een gat in als wc! De koetsier moest op één van de paarden zitten want de koets bood geen plaats voor hem.
Ook postkoetsen en koetsen die alleen in processies gebruikt worden waren te zien. Eén ervan woog 2 ton! Ze was gemaakt voor de paus! in massief hout en bedekt met bladgoud; ze werd getrokken door 12 paarden! De beelden op de voorkant stelden de Atlantische en Indische oceaan voor, die mekaar bedankten; op een andere stonden beelden van lente en zomer of van overvloed en faam.
Na de lunch trokken we de Moorse wijk Alfama in. Een doolhof van straatjes die in juni allemaal versierd worden ter ere van het feest van st Antonius (13 juni). De nacht van 12 op 13 juni wordt een groot bal georganiseerd.
De mensen eten dan gegrilde sardienen: een delicatesse omdat ze hier super vers zijn (daarom moet de kop er aan zitten want aan de ogen kan je de versheid aflezen). Ze kunnen nog niet gekweekt worden! Rijk aan omega 3!
De 13e trouwen 13 paren in die wijk! Hun feest gaat door op de straat!
In die wijk zijn opgravingen aan de gang van een Romeins theater! Het loopt onder de huizen verder, maar die blijven gespaard want die overleefden de aardbeving van 1755 (9 op de schaal van Richter! Gevolgd door een tsunami en een brand!) en stammen dus nog uit de 16e- 17e eeuw!
Toen de kloosters geen inkomen meer hadden begonnen ze bij ons bier te brouwen en hier bakten ze pasteitjes: Pastejus de Belém; alleen in Lissabon maken ze de echte! En dat hebben we zelf mogen proeven! Ongelooflijk lekker!!!
Als je de stad nadert vanuit het zuiden, dan passeer je automatisch de brug van 25 april. Toen in 1974 de dictatuur omver geworpen werd, veranderden ze de naam van de brug in de datum van de revolutie. Ze is 2 km lang en lijkt erg op die van San Francisco; de middenrijstrook is leeg om de bewegingen te kunnen trotseren.
Sinds '99 hangt aan de onderkant ervan een spoorlijn! De trein rijdt dus onder de auto's door!
De Jacaranda's staan nu in bloei (dit jaar een maand later dan andere jaren door de koude in mei!); een prachtig gezicht! Hele lanen met die bomen…
De Fado wordt traditioneel gezongen door een vrouw; het is nostalgische muziek.
Ze ontstond toen zoveel mannen weg trokken om een betere toekomst te vinden; ook de slavenmuziek en invloeden uit Brazilië en Afrika zijn erin verwerkt;
Vroeger was het populaire muziek maar nu wordt ze ook door professionele muzikanten vertolkt, en die worden begeleid door jazz instrumenten (vroeger alleen door klassieke en Portugese gitaar).
Voor de Portugezen hoeft nostalgie niet triest te zijn; ze vinden het romantisch.
Vroeger voerden ze de slechtste wijnsoorten uit en dronken ze in Portugal zelf de beste wijn, maar dat is nu anders. De wijn uit de Douro wint nu gelukkig aan bekendheid in het buitenland.
Tot zover wat we leerden over Lissabon en Portugal...
|
