ik tracht de mensen enthousiast te maken voor de glorie van bekend Belgisch vakmanschap "draaiorgelbouwers"
telefoonnr. 0479/185 094
mailadres pietervanpuyvelde1@hotmail.com
12-11-2011
Utrecht 2011
aankomst van Mecha Musica met een volle bus in het museum
Het museum is ontstaan in
1956 naar aanleiding van de in dat jaar in Utrecht gehouden tentoonstelling
"Van Speeldoos tot Pierement". Jarenlang werd het museum door
vrijwilligers gerund in een vleugel van museum het Catherijne
convent totdat in 1970 de eerste betaalde medewerker
werd aangenomen en het museum verhuisde naar Achter de Dom. Sinds 1984 is het
gevestigd in de middeleeuwse Buurkerk in het midden van de stad. Deze locatie
staat vanouds grotendeels ingebouwd tussen de omringende huizen, en is maar
vanaf enkele plaatsen goed te zien.
de danszaal spiegelzaal waar zijn de dansparen van eertijds
een cinemaorgel als begeleiding bij de betere stomme film de ARABIER van Pierre Verbeeck
de trots van Nederland
een prachtig klinkend stuk vakmanschap
eertijds gebouwd voor orgelverhuurder Perlee
heeft nu een vaste staanplaats in het museum
maar komt nog geregeld buiten voor festiviteiten
Belgisch..........
Decap uit Vlaanderen
Jupiler bier uit Wallonië
alle te proeven in het museum te Utrecht
Nog een exportprodukt uit Vlaanderen
een van de vele straatorgels van Bursens uit Hoboken
de fluitjes van een straatorgel
net een klein beetje miskent door "overheidsinstanties"
het zijn toch dezelfde loden pijpen als de beter onderhouden kerkorgels ??
oorlogsgezelligheid
een café dansorgel uit 1943
volle oorlogstijd in Vlaanderen....
en toch bouwen voor het buitenland een boekenwiel:
voor een automatisch spelend dansorgel
allemaal goed en wel als de karton niet bleef " plakken "
of het niet scheefliep onder de "mekaniek"
een Frans orgeltje dit is geen postkaart mensen
maar een front van een concertorgel
een kostbare facade met daarachter vakmanschap
waaruit prachtige melodiëen klinken
een draaiorgel moet niet altijd grotesk zijn een typisch Frans kermis orgel
zonder veel franjes, enkele goed klinkende registers
stevig gebouwd
dat veel decibels geeft, luid spelend
om de sfeer op de vroegere kermissen erin te houden
één van de weinige muziekvormen voor de gewone man rond de jaren 1900
Dit is niet voor de kleine man
waarschijnlijk ook niet voor de burgerij
denkelijk voor een nog een klasse hoger...........
4 divers klinkende violen begeleiden een piano
automatisch.............
nog en duur stuk
een orkestrion
van Nederlandse makelij
met automatisch wisselende muziekrollen
ingewikkeld jaja
een orgeltje met poppenspel
ook niet voor jan en alleman
de radio voor de rijken
hier is de orgelman
de oude man en het orgel
denk hierbij eens muziek mensen
( dat kan ik er nog niet bijbrengen op deze blog )
Ik heb dit weekend op de enige hangbrug
van Antwerpen gespeeld.
In t klein Antwerpen, 10 jarig
volksfeest in het park bij de verscheidenheid van nationaliteiten.
Want zeg nu zelf als ik in het oude
stadscentrum speel op de Markt of Groenplaats, krijg je toeristen en
terrasjesmensen voor je orgel. Hier in deze buurt speel je voor pakweg 20
nationaliteiten.
Een mooi uitzicht voor en achter, te
midden van de vijver van het stadspark.
Ieder optreden is different. Het is
telkens een vraagteken, hoe zullen de mensen reageren : meeluisterend of
passief voorbijgaan?
Om 10 uur was ik reeds in het stad aan
de zijkant van de stadsschouwburg aan de bloemenmarkt in de Meistraat.
In het prachtig timbre van de vroege
morgenzon van t stad.
Een beetje weg van de marktdrukte naast
de kramen van bloemenverkopers.
Een goede akoestiek aan de zijgevel van
de schouwburg met het stadsgedicht als gebed voor mijn ogen.
Ik heb een koffietje gekregen van
mensen op de eerste verdieping die aan het late ontbijt waren op de tonen van
draaiorgelmuziek met gezang
Voor dat koppel een gesmaakt free
concertje.
Een tweede speelbeurt aan het plein verder
met banken aan het café de soufleur.
Daar heb ik druiven gekregen van een
luisteraar/straatwerker in plaats van centen in het mansbakje (moet kunnen)
Nadien de Brits/Frankrijklei )
overgestoken naar het stadspark voor straatmuziek bij de reuzen van Antwerpen
Het doet me denken aan vogeltjes ( ook
een beetje aan lingerie )
Men GPS stuurde me richting Zottegem,
Oostrozebeke, de Vlaamse Ardennen
3
km kassei voor het binnenkomen in de
Zwalmvallei
Een onoogelijk lief gehuchtje van
Munkzwalm
Een 800 a 900 inwoners, waar de tijd
nog stil staat.
Een dorpje in de buurt van onbekende
vriendelijk klinkende naampjes :
De motte van Roborst
Nederzwalm-Hermelgem
Sint Denijs-Boekel
Hundelgem
Meilegem
Beerlegem
Balegem
Dikkele
Paulatem
Sint-Blasius-Boekel
Wijlegem
Afspraak om 11 uur .......... geen kat te zien.
Allen godsvruchtig misvierend in de feesttent.
Leuk dacht ik: pier_lala zal een klein
apperitief concertje brengen bij het buitenkomen na de mis
Mispoes
Het was te fris voor de ouden
van dagen
Rap rap naar binnen terug in het home
met de vele rolstoelen,
want ja, het was 12 uur en de
keukenploeg staat op uur en tijd in de rustoorden .
De afwasploeg wil ook op tijd stoppen in het weekend.
Zo gaat dat, dat is de rustoordmentaliteit :
_ de tijd voor het boterhammetje,
_ de tijd voor het TV kijken naar thuis
etc.
Dan toch een 10 tal minuutjes gespeeld
voor enkele taaie..
Niet voor langwant de volksdansgroep met accordeonspeler
moesten repeteren voor morgenmiddag,
dus, ik stoorde teveel.
Wat nu gedaan ?pinten gaan pakken ?bij de pakken zitten ??
Op de geur afgegaan naar de keuken van
het rustoord.
Ja Pier lala kom maar binnen jong , welgekomen, speel maar binnen 5 minuten voor onze bewoners hier
goed nieuws; Voila zie, ik had al een reden om te
beginnen spelen.
Hum, lekker eten dat die oude
rustbewoners kregen :
- Stamppepettatjes
- wortelen,goed voor de gezondheid van de ogen
- en fijn gemalen lekker vlees.
Een feestmaaltijd voor het 20- jarig
bestaan van Roborst
( rustoord roborst heeft meegedaan aan een proefproject om de beplantingen en de groentenhof mee te interigeren met en voor de bewoners )
Met mijn rollend orgel een plaats
gezocht aan de ingang van de kleine refter
Ja de meeste mensen eten op hun kamer
of in het bed
Plezier en lute ook in de keuken,
Het personeel smaakte mijn muziek en de deuren werden dan ook opengezet
De toon was gezet .
Of ik niet in de leefruimte kwam
spelen deze middag??
Want zeg nu zelf, je wordt uitgenodigd door
de direktie om een 20- jarig bestaan van een rustoord op te luisteren en de meeste
bewoners hebben er weinig of niets aan!!
De animatie is voor 90 % uitsluitend voor de
bezoekers en de bewoners uit de omliggende deelgemeenten.
Mijn héél groot goed hart zegde me:
Verdwijn uit die drukte van allerlei
andere animatie op de tuin en de feesttent en breng een beetje muziek bij de
oudjes, geef ze een verzetje.
Heb ik daar een lol gehààdzou men in Holland zeggen
Handjes draaien,
Dansen met mijn Marie loiuse,
Ik had ook mijn zwiebo Kareltje
meegebracht, dat is geen echt schoothondje maar meer een knalgele snuffelaar!
Met een repertoire van Nederlandstalige
liedjes en meezingers heb ik die 2 dagen dan maar op de leefruimtes van het
home doorgebracht.
En even het zonnetje gebracht onder de
bewoners.
Iemand van 94 jaar brengt nog een vlot
gezongen deel van het nummer jattandrai ten beste. Met de steun van de
verpleegster was die oude rakker niet van de dansvloer weg te houden. Hij zal
gedacht hebben als ik op het 25 jarig bestaan van Roborst nog eens mag dansen
moet ik nog 5 jaar wachten.Profiteren
van dit dansorgel Pier lala ..dus
Jaja De Pier lala was geen
kistorgeltje dit weekend
maar een echt dansorgel.
Een dansorgel van makelij Arthur
Prinsen.
het binnen komen van Roborst rust in vrede
het kerkje met zijn typische torenspits
Roborst is bekent om de teelt van waterkers
daarom dit standbeeldje
het onvermijdelijke kasteel
ter gelegenheid een bloementapijt 20 jaar rustoord Roborst een kaarsengieter op de amachtenmarkt
draaiorgel Pier lala bij de bewoners ook voor hen is het feest
ook voor deze jonge oudjes is het feest de hulp in het weekend Dansen met mijn Marie loiuse,
achteraf in de feesttent nog een pintje gedronken van het streekbier
Groot en klein op de grote trom
Nog een speciale verrassing :
als je met je orgel buitenkomt kom je andere mensen kennen vele mensen.
Zo ook deze uitgeweken onderpastoor van Zele, mijn geboortedorp.
Hij had in de oude pastorij een klein tongenorgeltje van de fabrikant Mingnon
We zijn vertrokken, het belgerinkel van de stadsomroeper heeft de zesde editie ingeluid te Geraardsbergen.
Herr Seele, kan er niet goed tegen, hij heeft zijn oren nodig voor zij werk, hij is piano stemmer!!
Allèz, denkt Luc Bal, nu al te veel lawaai, Herr, de orgels moeten nog starten en het steekt u al tegen!!
Voila si, de belleman gaat met een vlammende colère van het podium af
wellicht recht naar de bar wellicht,
een tractatie zal er niet inzitten voor Herr Sele
Wat zijn dat nu voor ouders ...
hun kind thuis laten en met het orgel naar het festival komen op de voiture
zo plezant spelen is het in Geraardsbergen, het papkind moet wijken voor het orgel
ah ja het is een nieuwe voiture, ze blinkt nog
het is een buik orgel, niet voor een zwangere orgeldraaister
voor de gelegenheid is het "manneke pis" verplaatst op een orgel
het schoonste orgel dan nog wel
het had nummer 51
De 2 kampioenen zitten nog in het café, achter een borrel .. niemand te zien
Luc Bal laat ze omroepen
Dit is niet de moeder van "de pier_lala"
neen, deze dame heeft een 30 tal jaren geleden dit orgeltje besteld bij Arthur Prinsen.
Als bezoeker van het festival wou ze de herinnering aan die vroegere jaren nog eens aanvoelen.
Sus, keek er naar en zag dat het goed was.
een liedje zingen op die middag, toen scheen de zon nog
Charel Van Damme
één van de Belgische deelnemers
hij neemt alle schuld op zich zo te zien
hij speelt voor het café "de erfzonde"
Alan Brown een Brits zwaargewicht onder de orgelaars
Dit is echt het kleinste orgeltje van het plein
in het kermismolentje zit en orgel dat speelt op rolletjes
Deze Carrousel is van Lechner uit Duitsland
Waar gepensioeneerde mensen zich mee vermaken
Miniatuurkermismolens deze keer van een Belg Nostalgie uit België op de markt
Eén van de orgels van Patrick Marote
Een prachtig Belgisch orgel
niet zo kleurrijk als een Hollands orgel, maar met veel meer goud...
één van de betere Vlaamse draaiorgels
( deze foto is gemaakt toen hij nog aan het opstellen was,
in de bananendozen steekt nog de verlichting)
de helpers dragen 's morgens nog de versiering rond voor de orgelspelers
een azalea
nog een Brits deelnemer
van orgeldraaien wordt je heel oud
dat beloofd voor mijn leeftijd
dat is fijn zie, een hele deligatie uit Frankrijk
4 kistorgeltjes op een rij,
met gezang erbij
( dat rijmt...)
ik vond het spijtig dat ze geen enkel Nederlandstalig nummer hadden
Zondag 11 september vond de 6 editie
plaats van het Hooghuys draaiorgelfestival. Een internationaal festival, het
betere van België.
Het is een volkse voorstelling van
draaiorgels met veel randanimatie.
Daarentegen is het heel goede
draaiorgelfestval te Veurne, eerder op het jaar, een meer stijlvol gebeuren in
de oude historische binnenstad.
Maar het mag gezegd zijn chapeau voor
Luc en Johan met hun medewerkende Hooghuysvereniging van Geraardsbergen.
Zie voor de geschiedenis van de
draaiorgelfamilie Hooghuys, de héél degelijke website van Bjorn Isebaert
met geluidsfragmenten.
Als je de meningen van buitenlanders
hoort, zijn beide voorstellingen van een hoog nivo.
Houd er de moed maar in zou ik zeggen
aan de beide organisatoren.
Maar ook aan de sponsors, de
horecazaken en de andere middenstanders / bedrijven.
Blijf dit gebeuren steunen
Want de overheid schiet te kort,
zie hiervoor naar de reacties van de voorzitter van Mecha musica, over de
aangekochte draaiorgel collectie van de Brusselaar Ghijsels. Draaiorgels
die na een pracht opstelling in het Jubelpark van Brussel momenteel staan te
verkommeren opeen gestapeld in een Natiehangaar van de Antwerpse Haven.
Een België mop waar de
buitenlanders mee lachen zeker!
Want het moet gezegd zijn, in ons land hadden we de beste orgelbouwers
(al zijn ze eerste in de leer gegaan bij anderen).
Dat we daar te weinig mee uitpakken is zonde.
Deze 6° draaiorgeldag had een keur van
kleine en grote orgels uit België
een deligatie van FrankrijkDuitseBritse .
Als attractie dit jaar was er het derde
hooghuys orgel, uit het Brits museum een klein cilinderorgel uit de
beginjaren van de bouwer Hooghuys.
En natuurlijk de onvermijdelijke
Nederlanders met rijkelijk versierde straatorgels
met hun hemelse klanken.
Ik we in Vlaanderen ook dergelijke orgels hebben,
natuurlijk in minder mate
Zie naar de Decap orgels van Guy Koekoeckx en andere.
De riele Hooghuys van Norbert Vroman
De orgels van W De Clerq
De decap en de recent gerestaureerde Lady Angelica
De Bursens heen en weer Godderis
De BursensSint bernard
Claessens
Eddy Godderis.
Familie Peeters
Jan Van Dam
11 september, dan denk je aan het
10-jarig herdenken van de towers in NY.
Geraardsbergen heeft dat herdacht met
het oplaten van een massa kleine witte ballons op de markt. De opbrengst kwam
ten goede van
Een bedenking ten opzichte van kleinere
kistorgeltjes :
Ik breng er zelf straatmuziek mee ten
berde.
( één van de vele orgels die A. Prinsen
gemaakt heeft in die grootte )
De klank is dan misschien minder dan
een groter straatorgel met hun vele registers, maar de sfeer en het aangesproken
voelen van de man in de straat is geweldig.
De mensen zien de orgelman staan, hij
verstopt zich niet achter zijn machien.
Het passeren van het karton is meer
visueel
Je kan er bij zingen, het is niet te
luid en bombastisch
Het is meer verplaatsbaar, je wandelt
met de muziek, je staat echt onder het volk
Want zeg gerust het is muziek voor de
kleine man.
En dat is momenteel wat het probleem
bij ons
Muziek voor de kleinere man wordt niet
zo gepromoot
Het is niet commercieel genoeg in
België
Daarom blijft een speelruimte, een
vaste pronkplaats voor Belgische draaiorgels achterwege.
Het blijft moeilijk om een privé
collectie blijvend te houden voor het publiek.
Denk aan Koksijde .
De Collectie van A. Prinsen te Sint
niklaas
De Collectie van Ghijsels te Schaarbeek
De Collectie van Peeters te Westmalle
Minder bekende verzamelingen ?
Nederland heeft er verschillende
Misschien is daar de groepsgeest
groter, meer nationaal denken.
Is er meer samenwerking tussen de
verenigingen die zich achter een hobby scharen.
Toch moet gezegd worden dat Mecha
Musica ijvert om de draaiorgels meer bekend te maken in Vlaanderen. Een kleine
schare van bezetende van mechanisch spelende instrumenten die hun schouders
zetten onder die VZW.
Mits het betalen van lidgeld kun je die
vereniging ook steunen.
Toch een weerom geslaagde versie te
Geraardsbergen van Luc Bal
Deelname aan de verjaardag van de aankomst van de eerste koning der Belgen in de badplaats
een jaarlijks wederkerend "retro feest" in de Dumontwijk
een rustieke wijk met een wat karaktervolle woningen.
Hierbij wat foto's van één van de 3 deelnemende draaiorgels die voor een stuk voor de animatie zorgden.
wat in de loop van de week als een koude en hevige regendag was voorspeld, bleek op de dag zelve een toch nog zonnige mooie vakantiedag. De esplanade van De Panne. Hier heeft Leopold de eerste voet aan land gezet,
het grote standbeeld bewijst dat. Nu loopt het vol badgasten. Draaiorgel Pier lala in actie
zijn dit de oudjes van De Panne, ja zeker..... We vieren feest tot morgenvroeg en zingen "op faldera..........."
of zijn dit één van de honderden figuranten die de voorstelling doen van de periode België 1900 ? de Belle époque
ze hebben er in ieder geval plezier in, ze zijn in de "mood"
mooie benen, mooie benen...... veel volk aanwezig op de zonnige avond in de Dumont wijk
het publiek had het naar zijn zin, een afwisseling van Vlaamse en ander liedjes gebracht door het duo Pier lala
De "oude" markt of te wel de wekelijkse rommelmarkt te Hamme
Wekelijks is er op zondagochtend de antiekmarkt op het vroegere stationsplein van Hamme
Veel of weinig volk en marskramers hangt af van de weersomstandigheden
Gelijk deze voormiddag weinig volk zoals je ziet op de foto
maar toch vandaag zondag staat er "iets meer" te gebeuren :
een fietsvereniging met retro fietsen zal hier ook zijn stopplaats hebben
voila zie, en daar is het peleton,
een twintig tal renners met oude retrofietsen van alle groottes arriveren op de antiekmarkt
Ze komen uit West - en Oostvlaanderen, maar er zijn ook een paar buitenlanders bij. in het seizoen toeren deze gekostumeerde renners in stoeten
en op allerlei evenementen in binnen- en buitenland
hier de verantwoordelijke van de wuitensfietstocht in gesprek met mij :
Lea Van Haver en Julien De Clippeleir uit Hamme. Het koppel is niet alleen lid van d' Antieke Velokes, maar ook van de Gentse Retrowielen en de recent opgerichte club Onvergetelijke Retrofietsen uit het West-Vlaamse Ettelgem
Het koppel heeft een verzameling antieke velokens en organiseerde deze tocht in Hamme
Bij zo'n nabootsing van de vroegere tijd van vroeger hoort ook een antiek muziekinstrument en dan zet het draaiorgel Pier lala zijn beste beentje voor
De gendarm kijkt toe of alles volgens het boekje is de notaris en zijn vrouw zijn vandaag ook met de fiets gekomen
en de konijnen pakker is vellen aan het ronselen
Ja en der werd gezongen ( en een beetje gezopen ) hier de dorst lessen in de taverne en bijhorende bakkerij
ter plaatse van de "Grote Napoleon"
de fiere windmolen in onze gemeente.
Kleine trappers, zeker voor mensen met korte beentjes?
zaterdag 18 juni 2011 was er voor de derde maal een orgelfestival te Veurne (ter gelegenhied van de "badjes" aldaar).
een 19 tal orgels waren in de winkelstraten te beluisteren.
Het was een internationaal gebeuren, ja met toch een 6 tal Belgische orgels:
- een klein 20 toets zelfbouw orgeltje
- de Bursens orgel "heen en weer" en de Ara van A Godderis
- de Gitane (Verbeeck) van Vroman
- de Tol (een wat grotere Verbeeck) van F Devriendt
- en natuurlijk het orgeltje van geluc met de zingende orgelman erbij
Het zijn alle kleine orgels, we hebben niet zoveel straatorgels in België,
we hebben wel mooie dansorgels (maar die staan momenteel te verkommeren in een loods, niet toegankelijk voor het publiek, met "dank aan het Vlaamse ministerie van cultuur !!!!!)
voila een concert orgel Ruth36 een duits orgel uit het zwarte woud van 1912
genieten van zoete klanken onder het waterige zonnetje.
- het Bursens orgel "heen en weer" van A Godderis, één van de weinige straatorgels in Vlaanderen
- de Gitane (Verbeeck) van Vroman Mecha musica is ook aanwezig op dit festival, met een verkoopstand van CD en brochures,
deze vereniging ijvert voor het behoud van Belgische orgels,
( vele orgels zijn naar het buitenland verdwenen )
Het pronkstuk van deze middag, een prachtig gerestaureerde Gavioli uit 1900.
Voor de eerste maal komen Britten met dit orgel naar België. In feite is het een Amerikaans orgel, te zien aan de replica van het vrijheidsbeeld.
het brede karton wordt op een eigenaardige manier afgelezen
nog een Gavioli, een lange Gavioli een Nederlands orgel
een 20 toets Raffin orgel uit een Nederlands museum, door een jeugdige orgelaar bespeeld
een concert orgel Ruth36 een duits orgel uit het zwarte woud van 1912
de markt van Veurne, moderne en ouderwetse geklede luisteraars
toch een Belgisch orgel tussen de vele Nedelandse het oudste straatorgel van Nederland, gebouwd door Gavioli in 1900 te Parijs als dansorgel en door een Belg herbouwd tot straatorgel; het heeft 68 toetsen, volledig gerestaureerd.
vader en zoon draaien een Marenghi van Nuberg met de hand.
een orgel van Franse makelij dat vele jaren in België in een danszaal heeft gestaan.
hum bekend volk zien vader Cor aan het orgel draaien
De marenghi aan de voorkant met zijn mooie front.
Vele orgels hebben een mooi beschilderd front om de luisteraars te bekoren
niet alleen met de muziek maar ook met het oog.
Zachte kleuren, bewegende beelden, lampen, koperwerk, lichtbollen..... De pansfluiter, een Belgisch orgel, gebouwd in Willebroek in 1900 door A Van Steenput
Jammer genoeg heeft het wederom een Nederlandse eigenaar.
Een Duits orgel, voor de eerste maal in ons land, een 83 toets Wellershaus.
In oorsprong was het een cilinderorgel, het is in 1927 omgezet naar een boeksysteem
waarop de meeste grote orgels draaien.
zie ook de website van MECHA MUSICA
een vereniging die ijvert voor de promotie van Belgische draaiorgels
Stel u voor een geboren "kloddezak", maar wonende in Hamme "een wuiten" dus, speelt met "pier lala" in Zele, op de site "place petanque".
Zo noemt het plein voor het gemeentehuis van Zele tegenwoordig. tot voor kort noemde het fonteinhof. In mijn jeugd was er voor de trappen van het gemeentehuis een betonnen vijver met een fonteintje, daar zwommen goudvissen in. Maar tientallen jaren terug heeft de gemeente Zele deze plek gerenoveerd en er een kunstig fonteinhof van gemaakt. Toen stelde het nog niet veel voor: wat arduin op de grond en een metalen draadwerk met jonge planten er voor.
Maar nu is het een prachtig plein geworden, alle struiken zijn gezellige groene schermen, een paraplu van lommerbomen en speelse fonteinen.
Vorige week heeft men die "fonteinhof" afgewerkt, met 3 kersen op de spreekwoordelijke taart. 3 glimmende petanque ballen sieren nu het plein, een geslaagd ontwerp!
contact 0479/ 18 50 94
hum, die orgelman heeft knap gezelschap, dat is zeker ook een straatmuzikant. Een intieme babbel, terwijl de beide apen meeluisteren. allez, zijn er nu één of twee orgelmannen, of heeft de eerste zijn haar anders gekamd? Ik denk dat er het drie waren, deze heeft teveel in de mei zon gezeten, hij is sterk gebruind en heeft verschrikkelijke dorst want zijn bierglas is leeg. lekker Malleur zeg !! Neen neen, deze orgelman heeft géén kiespijn, hij is aan het meezingen met het orgel, "heidewieska vooruit geef gas" zingt hij momenteel. Een Zeelse prinses zit op een glimmende petanque bal te schitteren in de zon, ik wil zeggen in de schaduw onder de lommerbomen. Hieronder oefent een ander jeudige meid met de marionette "Zwieboo". Een heerlijke orgeldraaidag op de eerste editie van een kunstmarkt "Montmartre" in Zele, een fijn publiek en een blij weerzien voor mij van oude schoolkameraden.
Is een vereniging die ijvert voor het behoud van mechanisch spelende muziekinstrumenten in Belgïe.
Gelijk in Nederland er een aantal verenigingen actief zijn in het promoten en bewaren van historische draaiorgels, zo is MM een zeg maar Vlaamse VZW. die de belangen van orgeldraaiers behartigd.
Ik heb een draaiorgel, dus ben ik lid van die vereniging.
Verleden zaterdag 19 maart was er de jaarlijkse ledenvergadering. En wel in het Brusselse muziekinstrumenten museum, vlak bij het centraal station.
Een uitstekende locatie, het museum herbergt een aantal mechanisch spelende instrumenten, muziekdozen, pianola's, ook draaiorgels.
Armand Vos, de beste Limburgse orgelaar (zie foto), verwelkomde een hele dag de bezoekers van het museum op een klein 36 toets Verbeeck orgel. Hij stond opgesteld in de trappenhal; daarbij was zijn muziek op alle verdiepingen te beluisteren. (niet in de permanente tentoonstellingen, want die zijn geluidsdicht afgesloten).
Danny de Bie had van zijn uitgebreide collectie instrumenten een 2 tal muziekdozen meegebracht om die te laten bewonderen bijkomend aan het publiek.
Naast hetgene men verklaard op een algemene vergadering zoals verslagen van voorbije activiteiten en geplande festiviteiten, deed de voorzitter een oproep aan de leden om het bestuur bij te staan voor een aantal zaken "samen voor meer" zeg maar:
- wie voelt zich geroepen om de redactie te verzorgen, artikels druk klaar te maken.
- bundelen en zoeken naar verenigingen die een aantal draaiorgels willen boeken bij hun feesten.
- prominten aanspreken om een beschermcomité op te richten om de collectie historische dansorgels een definitief onderkomen te geven. Jawel, Belgïe heeft een aantal jaren terug een collectie oude grote orgels aangekocht. Een aankoop om ze in ons land te houden. Vele orgels van Belgische makelij zijn in de jaren 50 en 60 verkocht aan het buitenland. Dat is spijtig, in Vlaanderen was een bijzonder ambacht en kunde aanwezig die prachtige dansorgels heeft voortgebracht. Het weinige dat ons nog rest, die collectie Ghijsels dus, staat momenteel te verkommeren in een opslagloods te Kallo. Ze wachten op een locatie die een Belgisch publiek waardig kan ontvangen.
"Waar men gaat langs Vlaamse weeeegen komt men een ..... tegen" ja inderdaad, soms kom je een orgelman tegen.
Meestal zijn het kleine orgeltjes.
Ze zijn niet duur, je kan ze gemakkelijk meenemen in de auto en je ziet de orgelman staan.
Laatst was ik nog op ronde in het centrum van Antwerpen met "Pier lala".
Een beetje fris 's morgens om 10 uur op de Grote Markt, veel schaduw en weinig zon op dat uur. Dan maar de Groenplaats opgezocht voor de terrasjes. Een vleug nostalgie brengen met mijn orgel.
Wat maakt dat klein orgel attractief ?
- het soort muziek, ik draai muziek van 1906 tot 1950
- ik tracht erbij te zingen
- je slaat een babbeltje met de mensen die voorbij komen of blijven luisteren
- de ongewone klankkleur, het niet- commerciele geluid
- de versiering van de melodie in de notatie.
- de outfit van de orgelman, de ongedwongen onnozele verschijning van iemand met pluschen aapjes rond het orgeltje
- de versiering van het orgelfrontje en de beweging van het karton en de manivelle, het wisselen van de orgelboeken.
- er komt muziek uit een houten bak, hoe kan dat nu vragen kinderen en buitenlandse toeristen zich af.
Verenigingen, buurtwerk, allerlei georganiseerde feesten doen wel eens beroep op zo'n orgel.
De mensen willen toch iets horen van vroeger, het oude, het gezellige, het "buiten zijn" het straatleven, het soms wat niet pretentieuze van een volkszanger "straatloper".
Ja vorige zomer was ik in Edegem mijn orgel aan het klaarzetten op een parking en er verschijnt een jong koppel met een bestelbusje. We raakten aan de praat en ik vroeg wat zij op de jaarmarkt kwamen doen als animatie. "Wel wij zijn straatlopers" we doen wat serieuze flauwekul in de omloop van de jaarmarkt.
Wie kan er nog anekdotes vertellen van vroeger over danszalen, kermissen, feestgelegenheden waarbij er draaiorgels, groot of klein aanwezig waren. Het is een hele periode geleden inderdaad, het zullen bejaarde mensen zijn, die me hierover iets kunnen vertellen. Denk aan de danszalen die er waren te Antwerpen of Gent, of in mijn streek, te Lokeren of te Wetteren. De kermissen waarbij een dansorgel werd afgehuurd.
Wie wil er foto's overmaken van uzelf of familie bij kermismolens met een draaiorgel erin.
Wie kent er Alois De Clippelaer uit Hamme die vroeger jaren met een Hooghuys straatorgel de kermisen afdeed en met het mansbakje geld ophaalde ?
Wie heeft er eertijds enkele musea bezocht van * A. Prinsen te Sint Niklaas in het Oostjachtpark ? * of van Jef Ghijsels te Schaarbeek ?
Heb je familie foto's van het jubelfeest "Antwerpen 1993" in de feestzaal op de Meir te Antwerpen met de gote draaiorgeltentoonstelling ?
Kun je een verhaaltje vertellen bij zo'n bezoek Heb je reklameblaadjes van die danszalen of heb je familiefoto's van toendertijd? België was toch "de streek" bekend om zijn dansgelegenheden en orgelbouwers toen de orkesten en muzikanten nog niet aan de orde waren.
Er is momenteel toch een museum in Vlaanderen Robby Peeters - Orgelmuseum Westerlo - B
Er bestaat sinds een aantal jaren een zeer goede site over draaiorgels in Vlaanderen en omgeving. Mecha musica. De naam zegt het, een verzameling van mechanisch spelende muziekinstrumenten. Dat omvat informatie over - speeldozen - grammafoonspelers - cilinderorgels - cinema orgels - pianola's - rollenorgels en piano's - de fameuze boekendraaiorgels, waaronder de straat- en dansorgels - de laatste jaren ook de electrisch spelende akkordeons en de midi gestuurde draaiorgels
Deze site biedt een schat aan gegevens over binnen- en buitenlandse draaiorgels - hun bouwers en eigenaars en hun laatste verblijfplaats - evenementen in binnen en buitenland - orgelspelers in België - verslagen en foto's reportages - persberichten - links naar buitenlandse musea en bouwers
De vereniging ijvert voor het bekendmaken en behouden van draaiorgels in ons land. Want Vlaanderen had toch een aantal heel gerenomeerde orgelbouwers : - Mortier - Bursens - Hooghuys - Verbeeck - Decap
We hebben (en hadden) daarbijhorende ateliers van "noteurs" die de orgelboeken maken. We hadden een paar speelzalen waar draaiorgels op wekelijkse basis groepen ontvingen die voor vermaak en luisterplezier zorgden. Zeg maar beperkte musea. Daaraan ontbreekt het momenteel aan in ons land, een mooi ogende orgelhal.
Een aantal orgels zijn aangekocht door de Vlaamse gemeenschap, ze hebben 1 jaar tentoon gestaan in het Jubelparkmuseum te Brussel, maar zijn daarna opgeborgen in een loods aan de Antwerpse haven en wachte op een definitieve bestemming.
Voor bovengenoemde zaken ijvert Mecha musica http://www.mechamusica.be zie ook amusement van vroeger maar nu nog actueel : Willy Klessens Info over spiegeltenten - B
draaiorgelkampioen 2010 :
bezie de website Mecha musica onder kapioenschap 2010 : de video reportage GVA
zondag 21 november heb ik met 26 andere Belgen een bezoek gebracht aan één van de draaiorgelmusea van Nederland, namelijk Haarlem naast Amsterdam. Goed weer, geen files. Zo'n bezoek is een luistermoment meemaken met de diverse permanente en gastorgels die in de hangaar zijn opgesteld en dat kan wekelijks. Sommige mensen komen hier iedere week uren naar die nostalgische muziek van vroeger luisteren en kijken, ze wisselen van gedachten met kennissen . Ja je kan hier ook vrienden maken. En dat bij een natje en een droogje.
Welke orgels staan hier opgesteld ? Het pronkstuk is een Marenghi orgel van een vroegere Antwerpse zaal (Kunkel), een 10 tal andere grote orgels, een Weber automatisch spelende piano, een cinema orgel, een Verbeeck, een Decap, je raad het al, meer dan de helft van de aanwezige orgels is uit Belgïe afkomstig. En hier kan je ze in Nederland horen spelen, omdat er in vlaanderen geen plaats wordt vrijgemaakt voor zo'n orgelhal. Dat is spijtig!!
Ook kartonkapmachines, onderdelen van orgels die de werking uitleggen, prenten enz. orgelbeelden, boeken en CD's
Gedurende deze periode van het jaar was de zaal en de orgels aangekleed in de Sinterkaas stemming.
"Waar men gaat langs Vlaamse weeeegen komt men een ..... tegen" ja inderdaad, soms kom je een orgelman tegen.
