Betekenis van de Antwerpse straatnamen + wetens -en bezienswaardigheden
23-05-2017
Rudolfstraat
RUDOLFSTRAAT
Wist U dat ... ?
- deze straat zich bevindt tussen de Lange Lozanastraat en de Boudewijnstraat.
- ze de naam kreeg in 1880 naar aartshertog
Rudolf Frans Karel Jozef van Oostenrijk (1858-1889),
zoon van keizer Frans Jozef I en keizerin Elisabeth (Sissi), die in 1881 te Brussel huwde met prinses Stefanie van België, tweede dochter van Leopold II.
- Rudolf Frans Karel Jozef werd geboren te Slot Franzenburg, op 2.8.1858 en overleed te Slot Mayerling, op 30.1.1889
- deze lei zich bevindt aan het Stadspark, tussen het kruispunt van Maria-Theresialei, Quellinstraat en Quinten Matsijslei ten noorden, en het kruispunt van Maria-Henriëttalei, Van Breestraat en Van Eycklei ten zuiden.
zicht op de Rubenslei vanaf het kruispunt met Van Eycklei - (foto van Alfons Van Camp)
- deze sinds 1863 genoemd werd naar de Vlaamse barokschilder
Pieter Paulus Rubens. geboren te Siegen (DL) op 28 juni 1577 en overleden te Antwerpen op 30 mei 1640
- hij ook leraar en diplomaat en diplomaat was.
- hij de Hofschilder was van de aartshertogen Albrecht en Isabella.
- enkele van zijn werken zijn : Rubens en Isabella Brant / Kristus kruisafneming / Landschap met regenboog / Jacoba van Caestre.
- de Rubenslei vroeger deel uitmaakte van de Promenade Longchamps, een in 1845 door Emmanuel Van Cuyck ontworpen, landschappelijk wandelpark op het glacis van de Spaanse vesten, ter hoogte van de Herentalse lunet.
- de huidige aanleg en verkaveling dateert van omstreeks 1865, na de overdracht en ontmanteling van de zogenaamde krijgsgronden, en de creatie van het Stadspark. Ingenieur Theodoor Van Bever, hoofd van de dienst Stadsvergroting, tekende het aanlegplan van deze belangrijke 19de-eeuwse stadsuitbreiding.
- de Rubenslei vanaf 1866 bebouwd werd met statige heren- en burgerhuizen, waarvan het merendeel in de jaren 1870 en 1880 tot stand kwam, ende laatste omstreeks 1900.
- deze straat gelegen is tussen het Sint-Jansplein en het De Coninckplein.
- het straatgedeelte tussen Sint-Jansplein en Olijftakstraat dateert van 1867 en de verlenging tot aan het De Coninckplein ter plaatse van de voormalige spoorweg naar Rotterdam, dateert van 1876.
- de naam verwijst naar de havenstad Rotterdam gelegen in het westen van Nederland, in de provincie Zuid-Holland.
- de stad is gelegen aan de Nieuwe Maas, een van de rivieren in de delta die gevormd wordt door de Rijn en de Maas.
- deze straat zich bevindt tussen de Bredestraat en het Vleminckveld.
- ze zou geopend zijn begin 14de eeuw op de gronden van en zekere Pauwel Rosier. Verbreed in 1913.
- de naam "Rosier" dikwijls verbasterd werd tot "Rogier"
- in de straat zich het hervormde karmelietessen of theresianenklooster bevindt.
- deze afkomstig zijn uit Spanje.
(foto van Alfons Van Camp)
- in 1612 hun stichteres, Anna van Sint-Bartholomeus met twee medezusters te Antwerpen aan kwamen en zich vestigde een huurhuis in de Sint-Jacobsparochie.
- de gemeenschap snel aan groeide en er werd uitgekeken naar een geschikter verblijf; de keuze viel op de Rosier.
- in september 1615 de eerste steen van het nieuwe klooster werd gelegd door de aartshertogen Albrecht en Isabella.
- het kerkje tot stand kwam tussen 1636 en 1639.
-in 1783 het klooster werd afgeschaft, de inboedel verkocht en klooster en kerk respectievelijk als kazerne en hooimagazijn gebruikt werd.
- in 1801 konden de karmelietessen voorgoed terugkeren, en in 1843 werden ze terug in het bezit gesteld van hun kerk
- de Franklin Rooseveltplaats is gelegen in de stationsbuurt van Antwerpen, tussen de Frankrijklei en de Gemeentestraat.
zicht op Fr. Rooseveltplaats,met rechts het Koninklijk Atheneum (foto van Alfons Van Camp)
- het een knooppunt is voor bus- en tramlijnen, en tevens, door de aansluiting met de Turnhoutsebaan en de leien, een invalsweg tot de binnenstad.
zicht op het eindstation van de autobussen De Lijn (foto van Alfons Van Camp)
- het plein rond 1867 werd aangelegd, samen met de omliggende straten.
- het eerst Victorieplaats werd genoemd, in 1868 Gemeenteplaats, in 1919 opnieuw Victorieplaats en in 1945 Franklin Rooseveltplaats naar de 32ste president van de Verenigde Staten van Amerika.
- deze naam werd gekozen om de geallieerde landen tijdens de Tweede Wereldoorlog te eren.
- bij de sinjoren deze plaats gekend is als de "geuzenhofkens".
- er aan de noordzijde zich Koninklijke Atheneum bevindt en aan de zuidzijde hotel Wagner.
zicht op het Koninklijke Atheneum (foto van Alfons Van Camp)
- het gebouw van het Koninklijk Atheneum gebouwd werd in 1882-1884.
- het ontworpen werd naar een ontwerp van Pieter Jan August Dens met medewerking van Ferdinand J.A. Truyman.
- het Beschermd wordt bij MB van 22.4.1994 en verschenen in het Staatsblad van 9.9.1994.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
P.S. : bijkomende gegevensvan onze medewerker en freelancer Frits Schetsken
Nr. 11 KONINKLIJK ATHENEUM Gebouwd in 1880-'87 door stadsarchitect Pieter Dens en Ferdinand Truyman, conducteur bij de dienst stadsgebouwen. Oorspronkelijk bedoeld als tegenhanger van de Vlaamse Schouwburg van Dens, waarbij deze gebouwen door plantsoenen met beelden worden verbonden. De feestzaal op de verdieping aan de voorzijde was rijk gedecoreerd toen in de nacht van 14 op 15 januari 2003 in deze juist gerestaureerde ruimte brand uitbrak, die ook een deel van het dak met de dakkapellen verwoestte. Er volgt een herbouw en restauratie, waarbij de feestzaal de sporen van de brand behoudt. In 2014 schenkt de Antwerpse schilder Luc Tuymans aan het atheneum het schilderij 'München' ter vervanging van het verloren gegane doek 'De Maagd van Antwerpen', die symbool stond voor het stedelijk onderwijs. Tuymans’ werk gaat over identiteit en is geïnspireerd op een afbeelding van een carnavalsgroep voor het Haus der Kunst te München in 1933, de periode waarin Hitler de macht grijpt. Je ziet een figuur in blauwe mantel met een masker, waardoor de ogen onzichtbaar blijven en je ook niet weet of het een man of vrouw is. Identiteit is in deze school met zijn multicultureel leerlingenbestand een thema dat directrice Karin Hermans nauw aan het hart ligt. Het nieuwe schilderij is de tegenhanger van 'De Faam' van de 19de-eeuwse schilder Frans Vinck aan de andere wand van de feestzaal.
- de Rolwagenstraat is een drukke verbindingsweg tussen de Plantin en Moretuslei en de Lange Van Ruusbroecstraat, waarlangs de tramlijn naar Berchem-Station loopt.
- De straat gaat terug op een historische tracé, dat al is afgebeeld in de "Atlas der Antwerpsche stadsbuitenijen van 1698" als deel van een langere weg tussen Kievitsstraat en Lange Leemstraat.
- de naamgeving in 1846 verwijst naar het huis "den rollewagen"
- de Karel Rogierstraat gelegen is op het zuid en deel uitmaakt van het oorspronkelijke verkavelingsplan van het Zuid van 1875.
- de straat de Leopold De Waelplaats, waar het Museum voor Schone Kunsten gelegen is, verbindt met de Marnixplaats.
- men vanop de Leopold De Waelplaats door de Karel Rogierstraat een vrij zicht heeft op het monumentale Marnixstandbeeld of "Schelde Vrij".
zicht op het standbeeld "Schelde Vrij" (foto van Alfons Van Camp)
- de straat oorspronkelijk als één geheel werd gezien met de Vrijheidstraat, die aan de andere kant van de Marnixplaats het tracé verder zet.
- in 1884 men het deel tussen Marnix- en Leopold De Waelplaats een nieuwe naam gaf, een naam eigen ter ere van Charles Latour Rogier (1800-1885),.
- Charles Latour Rogier (foto van Wikipedia)
geboren werd te Saint-Quentin, op 17.8.1800 en overleed te Sint-Joost-ten-Node, op 27.5.1885.
- hij een Belgisch politicus was en één van de grondleggers van de Belgische staat en met het Zuid gelinkt wordt door zijn ijveren voor de afschaffing van de Scheldetol.
- deze straat zich bevindt aan de Ossenmarkt en eindigt aan de Paardenmarkt.
- ze circa 1520 geopend werd op de gronden van twee raamhoven en een hofstede.
- hier vroeger, behalve het begijnhof aan het nr 39, twee godshuizen waren: het godshuis Sint-Blasius (nummer 26) in 1545 overgebracht van uit het Klapdorp in 1546 overgebracht van uit de Mutsaertstraat,en beide gesloopt werden circa 1965; en het godshuis der zeven Bloedstortingen (nummer 16).
zicht op het Begijnhof aan de Rodestraat (foto van Alfons Van Camp)
- het Begijnhof, het gebouw en zijn aanhorigheden beschermd worden bij KB van 24.2.1975.
- er aan het nr 16 het 'Godshuis der Zeven Bloedstortingen' gelegen is.
(foto van Kris Vandevorst - Vl.Gemeenschap)
- de straatnaam verwijst naar de stadspoort (Rodepoort) van de vierde stadsvergroting (1410) gelegen op de Paardenmarkt ter hoogte van de Rodestraat.
- er op de gevel van het gebouw van de universiteit een gedenkplaats ter nagedachtenis aan de leden en hun personeel die hun leven veil hadden voor het recht en voor de verdediging van het vaderland 1914-1918.
- het Rockoxplein ligt aan de Camille Huysmanslaan, meer bepaald tussen de Generaal Cabrastraat en de Waelrantstraat, en het te bereiken is via de Camille Huysmanslaan en de Van Vaerickstraat.
zicht op het Rockoxplein (foto van Alfons Van Camp)
- het evenals het "De Nelisplein" een oase van rust is waar de lokale jongeren samen kunnen spelen.
- Nicolaas Rockox (foto van Wikimedia)
een belanrgijke rol heeft gespeeld in het politieke, sociale en economische leven tijdens de eerste helft van de 17e eeuw.
- Nikolaas Rockox een Antwerpse burgemeester was en vriend van de schilder Peter Paul Rubens.
-hij als mecenas en opdrachtgever speelde een belangrijke rol speelde in de artistieke carrière van deze en andere kunstenaars.
- hij bovendien een gewaardeerde humanist, oudheidkundige, numismaat,mecenas en kunstverzamelaar was.
- hij zevenmaal het ambt van schepen heeft bekleed.
- hij buitenburgemeester was tijdens de jaren 1608 en 1609, wanneer het Twaalfjarig Bestand ondertekend werd, een tijdelijke vrede die Antwerpen er weer bovenop bracht
- deze straat zich bevindt tussen de Paardenmarkt en de Stijfselrui.
- ze in de 17de eeuw "Achter de Capucienen" genoemd werd.
- de huidige naam te maken heeft met de hier vroeger aangelegde spoorweg.
- de oude Rijnpoortvest, waarvan deze straat het meest zuidelijke deel is, dateert van circa 1565 en één van de vestingswegen was aan de binnenzijde van de omwalling.
- deze straat zich bevindt in de omgeving van de Scheldekaaien tussen het Scheldeken en de Plantinkaai.
- ze onstaan is na de stadhuisuitbreidng van 1291-1314 als "strate loopende na Schellenspoorte" (één van de drie poorten ter hoogte van de huidige Plantinkaai).
- de naam "Rijkenhoek" we voor het eerst tegenkomen in 1682 en bedoeld was als tegenhanger voor de "Armenhoek" ten noordwesten van de Sint-Pietersvliet.
- deze kaai gelegen is langs de Scheldekaai, tussen de Sint-Laureiskaai en het Sasdok.
zicht op de Rijnkaai (foto van Alfons Van Camp)
- dit gedeelte tussen de vroegere Bonapartesluis en de Sint-Laureiskaai, aangelegd werd door de Maatschappij van de Belgische Spoorwegen in 1843-44 samen met de Rijn-, haven- of handelsspoorweg, die een rechtstreekse verbinding beoogde tussen de Rijn in Keulen en de Schelde in Antwerpen. "Rijnkaai" genaamd werd in 1847.
- de verlenging tot aan het Sasdok na het slechten van de Spaanse wallen gebeurde in 1860-64.
- de Waagnatie zich bevindt op de Rijnkaai.
zicht op de Waagnatie (foto van Alfons Van Camp)
- er tevens de gebouwen van de "Red Star Line" zijn gevestigd
oud gebouw van de Red Star Line
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
P.S. : bijkomende gegevens van onze mederwerker en freelancer Frits Schetsken.
WAAROM LANGS DE SCHELDE DE RIJNKAAI LOOPT Als in 1830 het Koninkrijk der Verenigde Nederlanden uiteen valt en België de geschiedenis binnen stapt als onafhankelijke staat, zit de Antwerpse haven met een probleem. Tot dan werden goederen voor Duitsland via de Nederlandse binnenwateren getransporteerd, maar dat wordt nu uiteraard lastig. Koning Leopold I dringt er bij zijn diplomaten die over het scheidingsverdrag onderhandelen op aan om te zorgen dat België voldoende land overhoudt om een verbinding met Duitsland tot stand te brengen. Maar omdat die scheiding niet van een leien dakje verloopt en het steeds duidelijker wordt dat een groot deel van Limburg bij Nederland zal blijven, wordt alvast naar een alternatief gezocht.
Dat wordt geen kanaal, maar een spoorlijn van Antwerpen naar Aken, om dan via Duitse spoorlijnen langs Düren de binnenhaven van Keulen te bereiken. De aanleg vergt wel wat tijd en de nodige technische hoogstandjes om hellingen bij Ans nabij Luik te overwinnen. Locomotieven krijgen daarbij hulp van stoommachines die hen over hellingen trekken. In 1843 is deze verbinding met Duitsland gereed. Dit is de alternatieve IJzeren Rijn.
In Antwerpen wordt vanaf het station Antwerpen-Oost (zoals onze Middenstatie dan nog heet) een goederenlijn getrokken via de latere Van Schoonhovenstraat, De Coninckplein, Sint-Jansplein naar de Rijnpoort, waar de vestingwerken worden doorbroken voor deze spoorlijn. Aan de Ankerrui komt het Gare Principale – goederen zijn in die dagen belangrijker dan reizigers voor de spoorwegmaatschappijen. Een aftakking langs de Entrepotkaai en het Willem- en Bonapartedok tot aan de Schelde komt in 1844 gereed en als in 1847 ook nog het emplacement aan de Scheldekaai gereed is, krijgt dat stuk de naam Rijnkaai. De brede uitmonding van de Amsterdamstraat op de Rijnkaai is daarvan een laatste reliek, daar lagen dus ooit sporen. Ingenieur van Bruggen en Wegen August de Marbaix heeft dat slotstuk van de IJzeren Rijn ontworpen en krijgt er een straatnaam voor in de Slachthuiswijk.
Intussen is op 19 april 1839 het scheidingsverdrag met de Nederlandse koning Willem I getekend, waarin is vastgelegd dat België op eigen kosten een weg- of kanaalverbinding mag aanleggen door Nederlands Limburg tot aan de Pruisische grens. Dat wordt nog eens vastgelegd in het IJzeren Rijn-verdrag van 1873 en dan lijkt het ineens aantrekkelijker om voortaan de goederentreinen vanuit Antwerpen te laten rijden via Mol, Hamont, het Nederlandse Weert en Roermond en dan bij Dalheim de Duitse grens over tot Mönchen-Gladbach, waar aansluitende verbindingen met Düsseldorf en Keulen bestaan. Op 20 juli 1879 wordt die nieuwe IJzeren Rijn in dienst genomen door de Compagnie du Grand Central Belge, een privémaatschappij. Er hebben zowel goederentreinen als personentreinen op gereden. Tot WO I zaten er vooral veel emigranten op weg naar de Verenigde Staten in die personentreinen om hier in te schepen op de Red Star Line-boten. Omdat al in 1874 de ringspoorlijn naar Antwerpen-Dam gereed is gekomen, wordt een goederenstation Antwerpen Dokken en Stapelplaatsen gebouwd aan de Ellermanstraat als nieuw eindpunt van de IJzeren Rijn. In 1991 heeft de laatste goederentrein tussen Roermond en Dalheim gereden.
Al heel wat jaren doet de Belgische regering pogingen om deze verbinding opnieuw te activeren, maar Nederland ligt dwars en het verdrag uit 1873 had een geldigheidsduur van 99 jaar en die zijn in 1972 verstreken. Bovendien heeft België toen de spoorlijn aan Nederland verkocht en is er intussen bij Vlodrop nabij de Duitse grens een natuurgebied ontstaan. Maar er wordt nog steeds onderhandeld …
- deze straat zich bevindt in het Sint-Andrieskwartier, tussen de Lange Ridder- en de Pompstraat.
- ze in 1542 - samen met de huidige Franckenstraat - getrokken door het azijn- en raamhof van een zekere Claus de Beuckelaere, de hele straat geruime tijd Beuckelaerstrat heette zonder meer.
- er in de 17de eeuw men een onderscheid maakte tussen "Lange" (ten oosten) en een "Korte" (ten westen) Beuckelaerstraat, en in de 18de eeuw er een "Rijke" en een "Arme" Beukelaerstraat van gemaakt werd.
- er zich in de straat 2 huizen bevinden die beschermd zijn. (zie foto hieronder)
(foto van Alfons Van Camp)
- er naast deze 2 huizen het huis "Sint-Jan" is gelegen
- er zich juist tegenover aan het nr 7 de "Gazettesteeg" bevindt, waarvan de tekening is aangebracht op de houten poort.
- deze nooit heeft bestaan, gezien het een fictieve en gefingeerde steeg is ontstaan aan de rijke verbeelding en uitgevoerd met het knappe artiestentalent van de kunstschilders Jeroom Maeckelbergh en Nico Parassiadis.
Ik ben een gepensioneerde Hoofdinspecteur van eerste klasse bij de politie, officier van gerechtelijke politie en hulpofficier van de Heer Procureur des Konings, van 81 jaar. Mijn hobby's zijn vooral Antwerpen in beeld brengen en voetbal.
geboren te Siegen (DL) op 28 juni 1577 en overleden te Antwerpen op 30 mei 1640
.jpg)
