Sinterklaas en zijn pieterbaas is weer uit Spanje gekomen
Sinterklaas en zijn pieterbaas is weer uit Spanje gekomen
Rommel de Bommel wat een gestommel Hoor ik me daar op de zolder Rinkel de kinkel wat een gerinkel, wat een geholderdebolder Dat is Sinterklaas met zijn knecht Pieterbaas die zijn weer uit Spanje gekomen zij hebben weer zakken en manden en pakken vol lekkers en moois mee genomen Zij gaan met gemak op het paard over het dak geen regen of geen wind kan hen hinderen Ze malen meteen door de schoorsteen dan heen... "Zijn hier ook stoute kinderen bij ?" Welnee Sinterklaas,ach welnee Pieterbaas wij zijn immmers allemaal zoetjes Wij doen heus geen kwaad niet in huis niet op straat Maar wij gaan op onze handjes en voetjes Mischien Sinterklaas of mischien Pieterbaas wilt u ons geen roe geven maar liever een boek of een prent of een koek en dan roepen wij lang zullen ze leven...
Prentenboekje Sint Nicolaas en zijn knecht van Jan Schenkman
De oorsprong van het moderne Sinterklaasfeest voor kinderen ligt in de 19e eeuw. De Amsterdamse onderwijzer Jan Schenkman (1806 - 1863) schreef het prentenboekje Sint Nicolaas en zijn knecht (Amsterdam, 1850 en latere herdrukken 1880, 1885 en 1907) met de tekst van het liedje Zie ginds komt de stoomboot. De moderne tijd deed zijn intree met de stoomboot. De afkomst Spanje werd ingevoerd, net als de roe en zak van Zwarte Piet als pedagogische straf. Sint reed voor het eerst op een schimmel over de daken en cadeaus gingen voor het eerst door de schoorsteen.
Ook Jan Pieter Heije (1809-1876) beïnvloedde het Sinterklaasfeest. Het lied Zie de maan schijnt door de boomen werd voor het eerst gepubliceerd in 1843 in de bundel Kinderliederen.
Sedert begin jaren 90 van de vorige eeuw heeft het paard in Nederland een naam: Amerigo. In de jaren '50 en '60 van de vorige eeuw had het paard ook al een naam: "Majestueuzo". In België heet het paard Slecht Weer Vandaag.
Sint Niklaas die goede lieve man hij is weer in de stad ik juich en ik zing en ik dans toch zo blij wat heerlijk,...wat prettig is dat Sint Niklaas... o kom toch eens binnen ik ga voor je liedjes zingen Sint Niklaas ik ben zo blij O... kom toch eens eventjes hier Ik heb al zo lang mijn best gedaan om lief te zijn en niet stout en Moeder heeft me nog gisteren gezegd dat ik zo braaf ben geweest Sint Niklaas...o kom toch eens binnen ik ga voor je liedjes zingen Sint Niklaas ik heb zo'n plezier O...kom toch eens eventjes hier
Op een dag kwam Sinterklaas uit de schoorsteen piepen
Op een dag kwam Sinterklaas uit de schoorsteen piepen
Op een dag kwam Sinterklaas, uit de schoorsteen piepen, om een zak met snoep uit te kiepen. Maar An die nog niet sliep riep, Sinterklaasje En toen begon ze een lied. Maar lang duurde het niet, want Sinterklaas riep Ga nu heel gedwee... naar bed voor je 't huis op stelten zet en dan leg ik je pakje wel
Soms ben ik niet op mijn gemak Als ik op een heel hoog huis sta Daar sta ik boven op het dak Hoop dat ik niet onderuit ga Want als je valt dan val je diep En daar moet ik niet aan denken Ik denk wel aan het lieve kind En het moois dat ik ga schenken
Want gevaarlijk is het werk op de daken Omdat het heel vaak regent en giet Want je zult maar een uitglijer maken En 6 december missen Nou dat denk ik niet
Hier met dit weer in Belgie en Nederland Moet je heel goed weten wat je doet Soms lijkt er eerst niets aan de hand Maar dan slaat het om en da’s niet goed Regen en hagel weer en wind Kijk goed uit waar je je voeten zet Dat is het risico voor mij Terwijl jij ligt te slapen in je bed Want gevaarlijk is het werk op de daken Omdat het heel vaak regent en giet Want je zult maar een uitglijer maken En 6 december missen Nou dat denk ik niet
Aan de gevaren voor een Piet Denk ik liever niet 6 december is het grote feest En ik moet er niet aan denken Dat ik dat zou moeten missen Omdat ik onvoorzichtig ben geweest Want gevaarlijk is het werk op de daken Omdat het heel vaak regent en giet Want je zult maar een uitglijder maken En 6 december missen Nou dat denk ik niet
Zeg... heb je het al gehoord of heb je het al gezien, Sinterklaas komt van 't jaar in een vliegmachien Zo komt hij aangevlogen. Ik zie de bisschop duidelijk staan. Hij heeft zijn rode mantel aan. Zijn staf blinkt in de zonneschijn. O jongens... wat is dat i fijn.
Zijn knechtje Zwarte Piet die stapte heel parmant, met de Sint naar de kinderen toe Wat was hij opgetogen. Zo daalden zij bij helder weer, op de vlieghaven neer. De kinderen zongen allen mee: Sint Nicolaas, hoezee.
Sint zit te denken Elk jaar weer hetzelfde liedje Wat moet de sint nu kopen voor dat meisje Een pop met vlechten in het haar Met een jurkje van kant dan is het maar klaar Tegenwoordig zijn de lijstjes van de kinderen zo lang En de oude sint word af en toe een beetje bang Niet meer tevreden met een suikerbeest in de schoen Want het is voor hem echt niet meer te doen Om bij te houden waar kinderen nu van houden Het lijstje van kinderen geeft de sint ook weinig vertrouwen Spelletjes waar hij nog nooit van heeft gehoord Zelfs zijn pieten raken er aan verstoord Wat is er mis met hoe het vroeger ging Waren de kinderen blij met een heel klein ding Lang zoeken en zuchten komt de sint tot zijn besluit En roept nu is het wel eens uit, ik geef Toch die ene pop met vlechten in het haar Piet dit jaar ben ik ook weer klaar
kijk niet achterom maar kijk naar de dag van morgen want in elke nieuwe dag ligt nieuwe hoop verborgen al lijkt de toekomst nog zo somber heb vertrouwen en blijf geloven dan zal de zon weer schijnen
Een bolle buik en ronde wangen Een wortel dient als neus Twee knopen voor de ogen Een hoed om zijn hoofd daar staat hij dan als een reus Gegroet sneeuwman
Als ik kon toveren gaf ik de hele wereld liefde...
Als ik kon toveren gaf ik de hele wereld liefde...
Als ik kon toveren gaf ik de hele wereld liefde... gezondheid en geluk... geen armoede en geweld... Maar helaas ik kan niet toveren... Ik kan maar alleen de beste wensen sturen
op drempel van het nieuwe jaar gaan gedachten naar de tijd van kind zijn laarzen aan de voeten wollen muts op het hoofd
en stappen in centimeters hoge sneeuw lang voorbij nu en toch roept het heimwee op en weet dat er niet zoveel lange winters meer wachten op mij
ik zet me neer op de drempel van mijn huis schud het koude uit mijn denken kijk naar de spelende kinderen en glimlach even bij het middagzonnetje alles lijkt zo mooi
Een jaar ging heen, het gaf, het nam, kwam en verdween. Het zag het licht, de blauwe lucht. Het hoorde elke traan en zucht. Zoals een bloem ontloken, zacht en liefdevol ons tegen lacht! Zo ook ging elke dag en uur voorbij. Nu blijft er slechts herinnering nog in mij. Een bloem, een lied, een leven, een draad met goud doorweven. Een kelk, ternauwernood ontloken en stervend reeds gebroken. Een jaar ging heen, in vreugd' en traan, kwam en verdween.
De klok tikt de minuten weg voor het nieuwe jaar begint een nieuwe periode kan een aanvang nemen het oude jaar blijft achter maakt deel uit van het verleden de herinnering gaat mee kan men ons niet meer ontnemen we beginnen aan het nieuwe boek schrijven de bladzijden vol met mooie momenten maar ook met tegenslagen een unieke bibliotheek met voor iedereen een plek om z'n boeken op te slaan zoveel het maar kan dragen een schat aan levenservaring het meest kostbare dat een mens kan bezitten om voor altijd op te slaan het mooiste boek dat je achter kunt laten een geschenk aan allen die nog komen dat mag nooit verloren gaan
een man komt bij de dokter en zegt ik voel mij vreselijk naar ik weet dat ik sterven moet want ik ben het oude jaar de dokter zegt ach beste man daarom toch niet getreurd het afgelopen jaar was echt niet mooi gekleurd U heeft gelijk sprak de oude man het jaar dat vloog voorbij maar er was veel ellende en dat maakt mij niet blij de oude man kwam thuis en zijn eind was daar werd door een jongen bijgestaan hij was het nieuwe jaar
Vaarwel mijn vriend. ik heb je stil vannacht een bloempje gebracht ik zei droef vaarwel en heb je zalig toegedekt wat gebeurd is, is voorbij Jij hebt mijn dagen gekleurd ik mocht je leven elk moment je dagen zijn uitgeteld vadertje tijd heeft je geveld jij gaf je tot de laatste dag je stierf met vuurwerk en gelach vaarwel mijn vriend het ga je goed afwachten hoe je zoon het doet
Tegenwoordig zingen de kinderen die op snoepbedeltocht trekken op ouwejaar steeds minder de gebruikelijke liedjes van toen. Nu haspelen ze vlug een nieuwjaarwens af, incasseren en trekken verder, want de volgende klant wacht. Het moet ook gezegd dat de kinderen nu minder tijd hebben om in de ganse gemeente te gaan nieuwjaarzingen. Vroeger vertrokken de kinderen bijna met het eerste hanengekraai en kwamen pas weer thuis als het al goed donker was.
Een van de liedjes is
Niefjerreke zoete ons verke hee vier voete Vier voete en ne steirt zenne 'k ik dan geen koekske weirt Niefjerreke zoete, ons voader is nen toeter ons moeder is e wit konaan, ik sou d'r nie geren e joengske van zaan
Toen het in het verleden gebeurde dat ergens de deur niet werd opengedaan voor de kinderen dan zongen ze een van hun schimpliedjes. Vroeger en nog steeds wordt in het dorp schande gesproken van mensen die hun deur dicht houden en niets geven aan de kinderen. Mensen die uitgerekend op die dag wegmoeten vragen soms wel een familielid om in hun huis te komen geven aan de kinderen. Het verhaal is bekend van een gierig gezin waar binnen geroepen werd "ik ben de gaat on 't melke" als de kinderen kwamen zingen. Blijkbaar een geit die de hele dag lang melk gaf...
Hoëwig hoas, leeig hoas d'er hangt ne zak mei zeimele in oas, elke zeimel is een loas, er zit een gierige pin in oas. Niefjerreke hottentot wilde nie geive, hodt't begot
Mijn varken heeft vier voeten Vier voeten en ene staart Is dat dan geen wafel waard Is die wafel nog niet gebakken Geef me dan een schotel pap Is die schotel pap nog niet gereed Geef me dan een beste kleed Is dat beste kleed nog niet genaaid Geef me dan een haantje dat kraait Is dat haantje dat kraait nog niet geboren Geef me dan een pot vol kolen Is die potvol kolen nog niet gebrand Geef me dan een dikke, dikke cent
In Rome werd in 153 v. Chr. het begin van het jaar op 1 januari gezet, maar aanvankelijk werd deze dag niet gevierd en had alleen een administratieve functie. Het Midwinterfeest vond plaats tijdens de laatste 12 of 13 dagen van het oude jaar. Pas in de vierde eeuw, nadat het christendom zijn intrede had gedaan, werd de Kalendae Januariae ingesteld, een vijfdaags feest om de geboorte van het kindje Jezus op 6 januari in te luiden. Nog in dezelfde eeuw ging de kerk ertoe over de geboorte van Jezus op 25 december te plaatsen en deed men al het mogelijke om de snel gegroeide populariteit van de Kalendae Januariae in te dammen. De eerste drie dagen van januari werden door de Synode van Tours uitgeroepen tot vastendagen en het werd op straffe van excommunicatie verboden aan de 'heidense' nieuwjaarsviering deel te nemen.
Ook werden er diverse pogingen gedaan een andere datum als nieuwjaar te bestempelen. In de oosterse kerk rekent men vanaf de Middeleeuwen 1 september als begin van het jaar. In de westerse wereld werden diverse nieuwjaarsdata na elkaar en soms tegelijkertijd gehanteerd: 1 september, 24 september, Kerstmis, 1 maart, 25 maart, Pasen.
Het kerkelijk nieuwjaar werd, zoals gezegd, in 480 n. Chr. vastgesteld op het begin van de advent.
Gedurende de gehele Middeleeuwen bleef de nieuwjaarsdag afhankelijk van regionale gebruiken, waarbij op één plaats vaak twee of meer data tegelijkertijd als nieuwjaar golden. In de vijftiende en zestiende eeuw gingen de meeste staten in Europa er toe over het nieuwjaar op de eerste januari te vieren, maar de verwarring bleef nog lang doorwerken. Tussen 1660 en 1669 veranderde Samuel Pepys, bijvoorbeeld, in zijn dagboeken het jaartal op 25 maart en zette toch 'New Year' bij de eerste januari.
Voorzover 1 januari als nieuwjaar gevierd werd, ontstonden op deze datum gebruiken die vergelijkbaar zijn met die van andere dagen in de heidense midwintertijd. Het feest begon, zoals alle Germaanse en Keltische feesten, op de vooravond, die in het Engels nog steeds New Year's Eve heet. Naar de heilige aan wie deze dag gewijd is werd vroeger ook wel van Silvesteravond gesproken, een naam die in Duitsland nog steeds gebruikt wordt. Sylvester was een paus uit de vierde eeuw; zijn feest valt op 31 december, vandaar.
Toen de heiligenverering tijdens de Reformatie werd afgeschaft ontstond de gewoonte van Oudejaarsavond te spreken. Het knallen van vuurwerk bij het begin van het nieuwe jaar en allerlei gebruiken om de gevestigde orde op haar kop te zetten zijn een algemeen verschijnsel tijdens de heidense joel (midwinter)tijd.
