De hulde aan het standbeeld van Pierre De Geyter, componist van 'De Internationale' aan de vooravond van 1 Mei 2017 aan het Miat.
Morgenrood zingt met volle overtuiging
Het publiek zingt uit volle borst mee
Morgenrood stapt al zingend op in de Een Mei stoet
Morgenrood
S-Plus senioren zanggroep
10-04-2014
Wat zingen we op 30 april (6)
L'Internationale, op de wijze van...
De oorspronkelijke tekst van het strijdlied L'Intrnationale komt uit de gedichtenbundel Chants Révolutionnaires van de Franse dichter, volkszanger en communard Eugène Pottier.
Minder bekend is datde tekst aanvankelijk werd gezongen op de tonen van dat ander strijdlied, de Marseillaise. Er bestaan nog opnamen van de Internationale in het Russisch uit 1917. op de wijze van de Marseillaise.
Ook bij ons was het in die tijd de gewoonte om gedichten te zingen op de wijze van... Het strijdlied Voor het Algemeen Stemrecht vqan de Gentse volkszanger Karel Waeri werd ook al gezongen op de wijze van de Marseillaise.
Bij wijze van anectotisch voorbeeld zingen we de eerste strofe van L' Internationale' op de wijze van, gewoon om te laten horen hoe dat toen wellicht klonk!
Maar daarna besluiten wij de hulde aan Pierre De Geyter met zijn muziek van het lied De Internationale, zoals het door Henriette Roland Hiolst in het Nederlands werd vertaald.
Terwijl we volop aan het repeteren waren voor deze hulde, bereikte ons het bericht dat Regina Beer op 23 maart in Antwerpen overleden was. Zij was voor ons allen een symbool van de strijd tegen het fascisme.
Toen ze in september 1943 aan de Normaalschool in Antwerpen studeerde, werd ze door de Duitse gestapo en de Vlaamse SS'ers opgepakt omdat haar vader van Joodse afkomst was.
Via de Dossinkazerne kwam ze in Auschwitz Birkenau terecht en maakte er alle gruwel van een uitroeiingskamp mee tot haar bevrijding in 1945.
Pas vanaf 1970 begon ze als leerkracht haar levensverhaal te vertellen en gaf ze honderden lezingen in scholen en allerlei verenigingen over de verschrikkingen van de holocaust.
Naar aanleiding van de 60ste verjaardag van de bevrijding van Auschwitz zong Regine Beer tijdens een televisieuitzending een strofe uit het lied 'De Gedachten zijn vrij', lied dat ze ook altijd in concentratiekamp stilletjes zong.
We kunnen het niet laten om ter nagedachtenis van Regine Beer de eerste strofe van 'De Gedachten zijn vrij' voor en mèt u te zingen.
Met ’Broeders verheft u ter vrijheid’ zingen we een strijdlied uit de tijd dat het feest van 1 mei niet werd gehouden, maar werd gevierd, een lied uit de tijd dat personeelsleden nog arbeiders waren die met gestaalde spieren en met strakke blik op affiches de klassenstrijd verkondigden.
Het is oorspronkelijk een Russisch lied van de vroeg revolutionair Leonid Radin. Hij hoorde in de gevangenis een hymne zingen en dichtte er een nieuwe tekst op en bij zijn vrijlating, na de Russische revolutie, werd het lied overgenomen door de Roodgardisten.
Het dook later weer op tijdens de Spaanse Burgeroorlog en werd in alle talen gezongen door de Internationale Brigades.
Het leefde ook nog voort als verzetslied van alle politieke gevangenen. Toen de Amerikanen in 1945 een bekend concentratiekamp hadden bevrijd, begonnen duizenden overlevenden spontaan samen het lied te zingen.
In ons repertoire zitten reeds enkele pareltjes van bekende folksongs en protestliederen van Pete Seeger, die eind januari op hoge leeftijd overleed.
Vandaar dat we nu voor het eerst een van zijn gekendste liederen brengen: If I Had a Hammer.
The Hammer Song, zoals het ook wel genoemd wordt, is een populair Amerikaans lied van Pete Seeger en Lee Hays uit 1949, maar kende als protestlied in den beginne geen grote bijval. In de jaren zestig werd het door enkele bekende artiesten hernomen en kende onmiddellijk in Amerika en daarbuiten een groot succes.
Pete Seeger was een bekende Amerikaanse folkzanger en gitarist die met zijn vriend Woody Guthrie in hun songs linkse en pascifistische ideën uitdroegen.
Bij de heropleving van de folkmuziek was hij een centrale figuur met hits als Where have all the flowers gone. In de rellen voor de gelijkberechtiging van de zwarte bevolking nam hij duidelijk stelling en zijn We shall overcome werd een symbool.
Op het inauguratieconcert van Barak Obama zong hij nog This land is your land.
Blowin' in the Wind is een bekend lied van Bob Dylan uit 1962, waarin filosofische vragen aan de orde worden gesteld over vrede, oorlog en vrijheid, die erg actueel waren in de tijd van de Vietnamoorlog, en die ook latere generaties bleven aanspreken.
Het lied is uitgegroeid tot het lijflied van de beweging voor de burgerrechten en de vredesbeweging in de roerige jaren zestig van de twintigste eeuw.
Het lied stelt vragen over vergankelijkheid, verantwoordelijkheid, vrijheid en vrede, en de melodie zou gedeeltelijk zijn ontleend aan een traditionel slavenlied uit de tijd van de Amerikaanse Burgeroorlog.
Wat een mens kan doen betekent misschien niet veel, maar de problemen van de wereld zijn er niet om te negeren. Het sociale en politieke protestlied wil de toehoorder wakker schudden en wijzen op de gevolgen van zijn doen en laten, want het grootste kwaad is onverschilligheid.
Het eerste lied dat we zingen brengt ons terug naar de twintiger jaren toen in de Arbeidersjeugd van de socialistische beweging hoge verwachtingen leefden op een mooie toekomst in een betere wereld.
Dit uitte zich ook in de liederen die ze toen zongen, waar al minder sprake was van revolte , maar wel van de zeer nabij zijnde hervoming van de maatschappij: het zonlicht tegemoet…
Veel van de jeugdliederen die ze toen zongen waren veelal vertaling van Marie Vos uit de Duitse jeugd- en vrijdenkersbewegingen, en dat was ook het geval voor het mooie wandellied Uit der dagen grauwe zorgen.
Later maakte het lied bij ons deel uit, samen met De Gedachten zijn vrij, Wij zijn de Jonge Garde en Als wij schrijden, van de fameuze Rode Liederenkrans die steevast tijdens feesten en op betogingen op de tonen van de fanfare werden gezongen.
De Gentse Grijze Geuzen hebben op donderdag 9 januari van het nieuwe jaar Morgenrood uitgernodigd om een gevarieerd liederenprogramma te zingen bij de opening van hun Nieuwjaarsbijeenkomst in het Geuzenhuis.
Onze zangers oogsten een welverdiend succes en verschillende liederen, songs en chançons werden door de talrijke aanwezigen meegezongen.
Deze gezellige bijeenkost werd afgesloten met een natje en een droogje terwijl zangers en publiek al vlug verbroederden.
Alvast een geslaagd optreden, waarvoor proficiat aan de zangers en aan onze huispianist, maar ook aan de technische medewerkers.
Het voorbije jaar stond in het teken van 100 jaar Vooruit.
Morgenrood heeft aan dit feestelijk gebeuren volop zijn medewerking verleend.
In het eerste deel van het Zonnewendefeest brengt ons zangkoor enkele passende liederen die naar deze boeiende periode van sociale strijd en het ontstaan van het sociale protestlied refereren.
Als eerste brengen we het Mariannelied, dat herinnert aan de vroegste tijden van de Franse revolutie en verwijst naar de grondwaarden van de republiek: vrijheid, gelijkheid, broederlijjkheid.
Het Gentse protestlied is vertegenwoordigd door ‘k Zou zo gere wille leeve, van Walter De Buck, die zelf veel satirische volkse liedjes van Karel Waeri weer tot leven heeft gebracht.
We brengen ook een ander mooi lied uit die pioniersperiode: Banierzang, uit de Rode Liederenkrans van de Gentse Socialisten, op muziek van Jef Vander Meulen en op tekst van Aimé Bogaerts, gevolgd door een Skandinavisch strijdlied uit diezelfde bloeiperiode van de internationale arbeidersbeweging: de Deense Socialistenmars.
Op initiatief van de Stad Gent en in samenwerking met het Vredeshuis werd op maandag 6 mei in de Gentbrugse Meersen het Vredesmonument feestelijk ingehuldigd met toespraken van onder meer de Gentse Burgemeester Daniël Termont.
Morgenrood zette de talrijk bijgewoonde plechtigheid klank bij met een kort maar geslaagd optreden.
We zongen De gedachten zijn vrij, een van de eerste protestsongs uit de vroege tijden, We shall overcome, een Afro-Amerikaans lied van de zwarte burgerrechten-beweging en ook nog het mooie Schotse Auld Lang Syne dat wordt gezongen bij de overgang van het oude naar het nieuwe jaar, in het Nederlands bekend als het Afscheidslied.
Tot slot zongen we nog samen met het eveneens optredende koor Karibu het klimaatlied Do it now.
Toen de kleine schrijnwerkerszoon met zijn familie om economische redenen uit Gent naar Frankrijk emigreerde zal hij, als muzikaal begaafde, nooit gedacht hebben daar in Rijsel de componist te worden van de Internationale, het strijdlied van de arbeidersbeweging dat in 1888 zijn eerste uitvoering kende tijdens het jaarfeest van het syndicaat van de krantenverkopers.
Pierre De Geyter genoot in de schoot van de plaatselijke harmonie weldra een grote bekendheid en waardering. Dirigent geworden, bracht hij de harmonie muzikaal vlug op een hoog peil. De tekst van de Internationale, van de hand van een Franse communard Eug. Pottier, was reeds lang in het bezit van de Rijselse burgemeester en deze, getroffen door de muzikale kennis van de petit Belge, vroeg hem een strijdlied met deze teksten te componeren.
De tekst zat in een bundel met de vermelding Au citoyen Lefrançais, Membre de la Commune (Aan de burger Fransman, lid van de Commune). Pottier zelf vluchtte na de nederlaag even naar België en daarna naar de Verenigde Staten. Ziek en verzwakt keerde hij na 15 jaar terug naar Parijs waar hij in 1887 overleed. Hij heeft nooit de uitvoering van de Internationale mogen meemaken maar zijn Chants révolutionnairs, ontstaan tijdens de Commune van Parijs, waren wel al uitgegeven.
De Internationale werd aanvankelijk gezongen op de tonen van de Marseillaise. Er bestaan nog oude Russische opnames, gezongen op de tonen van dit Franse volkslied. Pierre De Geyter zette de tekst in 1888 opnieuw op muziek, een jaar na het overlijden van Pottier.
De Internationale is in tientallen talen vertaald en wordt wereldwijd gezonden door linkse- en arbeidersbewegingen. In de loop der jaren poogden vele liedschrijvers, ieder in hun eigen taal, de tekst te moderniseren. Daardoor worden in diverse landen verschillende teksten gebruikt. In Spanje hebben de communisten en sociaal-democraten bvb. hun eigen versie van het lied. Er was ook een schaduwzijde aan het lied. In de voormalige Sovjetunie werd de Internationale in een bepaalde context ook misbruikt.
De meest gebruikte Nederlandse bewerking van de Internationale is van de hand van de dichteres Henriette Roland Holst, geschreven in 1900, al bestaan er ook andere vertalingen. Roland V.
