HOEILAART

Hoeilaart was een domein van de hertogen van Brabant dat in de 13de eeuw in leen werd gegeven aan de burggraven van Brussel. In 1319 kocht hertog Jan III het terug. Hertogin Johanna breidde in 1383 de voorrechten uit waarvan het dorp al voor 1319 genoot.

De schepenen gingen ten hoofde naar Ukkel. Een zegel van deze schepenbank uit 1337 vertoont een boom, geplaatst achter het schild, gevierendeeld van 1. en 4.Brabant , 2. en 3. Limburg, namelijk het wapen dat de hertogen van Brabant voerden na hun overwinning in de slag bij Woeringen.

Dit historisch en heraldisch verantwoord wapen werd terecht aan Hoeilaart toegekend en in 1993 bekrachtigd.

Gevierendeeld 1. en 4. in sabel een leeuw van goud, geklauwd en getongd van keel

2. en 3. in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel, geklauwd, getongd en gekroond van goud. Het schild geplaatst voor een uitgerukte boom met 3 gebladerde taken van natuurlijke kleur.

HOEGAARDEN

Dit wapen gaat terug op schepenzegels van Hoegaarden, waarvan afdrukken uit 1372 al bekend zijn. Ze vertonen een rechtervoorarm met manipel die een bisschopsstaf vasthoudt, verwijzend naar de afhankelijkeid van Hoegaarden van het prinsbisdom Luik. Waarschijnlijk was deze plaats het centrum van het post-Karolingisch graafschap Brunengeruz en bleef ze als restant daarvan een enclave vormen in het hertogdom Brabant. Tot in 1288 maakten de Brabantse hertogen er aanspraak op de voogdij en de hoge rechtsmacht. In weerwil daarvan richtte de prinsbisschopvan Luik in 1289 het bestuur en de rechtspraak in. De bestaande schepenbank van Hoegaarden kreeg haar eigen zegel en zou voortaan ten hoofde gaan naar Luik. Toch moest Hoegaarden nog krijgdienst verrichten voor Brabant.

De kleuren van het wapen zijn die van Nassau, opgelegd toen de Hoge Raad van Adel in 1819 het wapen van Hoegaarden erkende.

In lazuur een geklede rechtervoorarm met manipel, houdende een bisschopsstaf, het geheel van goud.

Dit wapen gaat terug op schepenzegels van Hoegaarden, waarvan afdrukken uit 1372 al bekend zijn. Ze vertonen een rechtervoorarm met manipel die een bisschopsstaf vasthoudt, verwijzend naar de afhankelijkeid van Hoegaarden van het prinsbisdom Luik. Waarschijnlijk was deze plaats het centrum van het post-Karolingisch graafschap Brunengeruz en bleef ze als restant daarvan een enclave vormen in het hertogdom Brabant. Tot in 1288 maakten de Brabantse hertogen er aanspraak op de voogdij en de hoge rechtsmacht. In weerwil daarvan richtte de prinsbisschopvan Luik in 1289 het bestuur en de rechtspraak in. De bestaande schepenbank van Hoegaarden kreeg haar eigen zegel en zou voortaan ten hoofde gaan naar Luik. Toch moest Hoegaarden nog krijgdienst verrichten voor Brabant.

De kleuren van het wapen zijn die van Nassau, opgelegd toen de Hoge Raad van Adel in 1819 het wapen van Hoegaarden erkende.

In lazuur een geklede rechtervoorarm met manipel, houdende een bisschopsstaf, het geheel van goud.

HEVERLEE

Gefusionneerd in 1977 met Leuven.

D’or au sautoir de gueules

HERENT

Herent opteerde, na de fusie van 3 gemeenten (Herent,Veltem-Beisem & Winksele) voor een vierendeling van haar wapen. Dit was geen probleem, aangezien het wapen van Veltem-Beisem bestond uit 2 naast elkaar geplaatste schilden. In het 1ste kartier prijkt het wapen dat in 1861 aan Herent was toegekent. Daarop staat de patrones van de parochierkerk, de Heilige Maagd met het Kind Jezus.

In het 2de kwartier staat het wapen van de voormalige gemeente Winksele. De omgewende leeuw, in de rechterbenedenhoek vergezeld van de letter W, vindt men op schepenzegels van Winksele uit 1309, 1424 en 1539. Het gaat om het omgewende wapen van het hertogdom Brabant, waarvan Winksele rechtstreeks afhing tot het in 1505 in handen kwam van Willem de Croÿ.

In het 3de en 4de kwartier staat het dubbele gemeentewapen van Veltem-Beisem. Evenals Winksele werd Veltem tot in 1505 gehouden van de hertogen van Brabant. Aan het schild op het schepenzegel van Veltem prijkt de omgewende Brabantse leeuw.

Beisem hing af van het leenhof van Heverlee en behoorde toe aan verschillende families waaronder Robiano. In 1753 verkregen de Robiano’s de titel van burggraaf, het volgend jaar die van graaf. Het wapen van de graven de Robiano, laatste feodale heren van Beisem, staat in het 4de kartier van het huidige gemeentewapen van Herent.

Gevierendeeld 1. in lazuur een zittende, aanziende en gekroonde Onze-Lieve-Vrouw met nimbus, houdende op de linkerarm het Kind Jezus met nimbus en in de rechterhand een lelie, het geheel van goud

2. in sabel een omgewende leeuw van goud, geklauwd en getongd van keel, in de schildvoet rechts vergezeld van de letter W van goud

3. in sabel een omgewende leeuw van goud, geklauwd en getongd van keel

4. in zilver een schildhoofd ingehoekt van 3 stukken van lazuur , beladen met 3 lelies van goud.

HALLE

Het domein Halle maakte deel uit van een aantal goederen die door Sint-Waldetrudis werden geschonken aan het kapittel dat zij in Bergen had gesticht. Begin 11de eeuw werd Halle door de graven van Henegouwen, losgemaakt van Brabant en aan Henegouwen gehecht. In 1225, 1249 en 1264 kreeg Halle keuren, waardoor het een stad werd. Van oudsher was het bekende Onze-Lieve-Vrouwebeeld, bewaard in de Sint-Maartenkerk van Halle, het voorwerp van bedevaarten. Het oudste schepenzegel van Halle dateert vermoedelijk nog uit de 13de eeuw en stelt Sint-Waldetrudis voor.

In het midden van de 14de eeuw, onder het huis van Beieren, werd het wapen gewijzigd, namelijk gevierendeeld 1. en 4. Beieren (schuingeruit van zilver en lazuur) 2. en 3. Henegouwen (gevierendeeld 1. en 4. Vlaanderen, 2.en 3. Holland)

De oudste bekende kleurafbeeldingen van het wapen van Halle (16de eeuw) vertonen dit gevierendeeld wapen Beieren-Henegouwen, waarvan het 1ste kwartier echter vervangen is door een zilveren uitkomende Onze-Lieve-Vrouw met Kind Jezus op een veld van lazuur. Dit wapen werd in 1606 bekrachtigd door Karel de Croÿ, hertog van Aarschot enn grootbaljuw van Henegouwen. In de wapenbeschrijving ervan heeft het kind Jezus een kroon en haren van goud.

Gevierendeeld 1.in lazuur een uitkomende gekroonde Onze-Lieve-Vrouw met Kind Jezus van zilver, het Kind gekroond en met haren van goud

2. en 3. gevierendeeld : 1. en 4. in goud een leeuw van sabel, geklauwd en getongd van keel

2. en 3. in goud een leeuw van keel, geklauwd en getongd van lazuur

4. schuingeruit van zilver en van lazuur.

HAACHT

Het wapen dat Haacht in 19de eeuw verkreeg, gaat terug op zegels van de schepenbank (afdrukken uit 1336, 1416, 1528…). Het schild op deze zegels vertoont 3 staande lelies (fleurs de lis au pied coupé of au pied nourri). Het gaat hier om het wapen van de heren van Rotselaar, die in de 13de eeuw de hoge rechtspraak in Haacht verwierven. Haacht voert het oude wapen van de heren van Rotselaar.

In zilver 3 staande lelies van keel.

GRIMBERGEN

Grimbergen maakte oorspronkelijk deel uit van de immense bezittingen van de familie Berthout. Na hun nederlaag tegen de hertog van Brabant in 1159 werd kort na 1160 en/of 1197 hun grondgebied verdeeld.

De Berthouts zelf heersten in Mechelen en de Kempen, de heren van Grimbergen in het Land van Grimbergen, waarvan het oude kerngebied Grimbergen, Meise, Strombeek, Wemmel en Brussegem omvatte. Tot in 1757 waren er steeds 2 heren van Grimbergen.

Na de Berthouts ging het deel van Grimbergen dat aan de oudste linie behoorde, achtereenvolgens over op de families van Perwez (1ste helft 13de eeuw), van Vianden en van Nassau. De jongere tak had als opvolgers, de geslachten van Aa en Bergen-op-Zoom. Ten gunste van deze laatste familie werd Grimbergen in 1625 verheven tot graafschap en in 1686 tot prinsdom.

In 1757 stond de ouidste tak zijn deel van Grimbergen af aan de prinsen van Bergen-op-Zoom, die aldus heel de oude heerlijkheid Grimbergen in handen kregen. De laatste bezittter van Grimbergen voor de Franse Revolutie was de familie de Merode.

Er zijn zegelafdrukken bekend uit 1291, 1429, 1519 en 1779. Ze vertonen een schild met een dwarsbalk met 2 gekruiste schuintaken over alles heen, het wapen van de oudste tak van het huis van Grimbergen.

Ook de kleuren van dit wapen zijn bekend : in goud (volgens sommige bronnen in zilver) een dwarsbalk van lazuur met 2 gekruiste schuintaken van keel over alles heen, zoals het in 1981 werd bevestigd

GOOIK

Na de fusie koos de gemeente voor het blazoen van Lanceloot Frans de Gottignies, die vanaf 1725 de baronie Gooik in handen had. Dit wapen staat beschreven en afgebeeld in de open brief uit 1725, waarbij Lanceloot Frans de Gottignies en zijn zoon Lanceloot Ignaas Jozef tot baron werden verheven. Beiden kregen het recht hun wapen te dekken met een gravenkroon.

Het gemeentewapen Gooik daarentegen is getopt met een baronnenkroon, omdat Gooik wel een baronie, maar nooit een graafschap is geweest.

In zilver 3 hellende klophamers van sabel. Het schild getopt met een baronnenkroon en gehouden door 2 wildemannen in vleeskleur, omgord en gekroond met bladeren van sinopel en met een knots van natuurlijke kleur op de schouder.

GEETBETS

Na de fusie opteerde de gemeente voor een gedeeld schild waarin de beide deelgemeenten (Geetbets & Rummen) zijn gesymboliseerd.

Het verbeterde wapen van Geetbets: Sint Paulus, patroon van de parochiekerk, zoals hij voorkomt op het schepenzegel van Geetbets uit 1795, met behoud van de kleuren sinopel en zilver.

Voor het wapen van Rummen werd de voorkeur gegeven aan een veld van keel met een kruis van goud. Dit was het wapen van de familie Hoen de Cartils, die reeds in het midden van de 16de eeuw, samen met de familie de Merode, de heerlijkheid Rummen in handen had. Mettertijd verwierven zij vrijwel heel de heerlijkheid en de titel van baron van Rummen.

Op een 18de-eeuws zegel van de schepenbank van Rummen prijkt het wapen Hoen de Cartils.

Gedeeld 1. in sinopel een Sint-Paulus van zilver 2. in keel een kruis van goud,

DROGENBOS

Drogenbos was oorspronkelijk een domein van de Berthouts dat later een leen werd van de heerlijkheid Mechelen. Er zijn zegels van de schepenbank van Drogenbos van het einde van de 13de tot het einde van de 16de eeuw bekend. Het wapen dat in 1947 aan de gemeente werd verleend, is echter dat van de hertogen van Arenberg, laatste heren van Drogenbos voor de Franse Revolutie.

In keel 3 vijfbladen van goud, doorboord van het veld. Het schild omringd door de ordeketen van het Gulden Vlies en geplaatst op een mantel van purper, gevoerd van hermelijn, met franjes van goud; het geheel getopt met een prinsenkroon van het Heiligen Roomse Rijk.

DILBEEK

De gemeenteraad van de fusiegemeente koos voor een historisch en heraldisch gefundeerde combinatie waarin alle deelgementen (Groot-Bijgaarden, Itterbeek, Schepdaal, St-Maartens-Bodegem en St-Ulriks-Kapelle) aan bod komen.

Doch had Dilbeek voor de samenvoeging een officieel wapen.

In goud, een blauwe dwarsblak in het hoofd vergezeld van een roodgenagelde en getongden zwarte adelaar, het schild overdekt met eene kroon met 11 paarlen, warvan 3 verheven; (schildhouders: 2 gouden griffioenen)

DIEST

Diest was in de 9de eeuw mogelijk een graafschap, maar de oorspronkelijke heren van Diest konden niet optornen tegen de graven van Leuven, later hertogen van Brabant. Daarom droeg Arnulf II van Diest (+1202) zijn bezit in leen op aan de aartsbisschop van Keulen. In de volgende eeuwen gedroegen de heren van Diest zich echter meestal als vazallen van de hertogen van Brabant. Sinds de 11de eeuw ontwikkelde zich in het centrum van het domein Diest een stedelijke agglomeratie die al rond 1211 een bevoorrecht statuut had. Vanaf 1229 is er sprake van 7 schepenen die samen emt 5 raadsleden en 4 rentmeesters de magistraat van Diest vormden.

Een zegel van de scepenen buten in den lande van Dijeste uit 1434 vertoont een schild met 2 dwarsbalken.

Deze 2 dwarsbalken zijn het wapenteken dat vanaf 1232 voorkomt op de zegels van de heren van Diest. De kleuren ervan zijn bekend sinds het midden van de 13de eeuw: in goud 2 dwarsbalken van sabel . Vanaf de 16de eeuw zijn dit ook de kleuren van het stadswapen van Diest. Om onbekende redenen wijzigde de stad later het metal van het veld in zilver.

Het wapen van Diest werd in 1824 door de Nederlandse Hoge Raad van Adel bevestigd. Het schild werd getopt met de klassieke markiezenkroon en voorzien van 2 gouden griffioenen als schildhouders. Het werd bekrachtigd in 1844. Dit wapen, dat teruggaat op het wapen van de oude heren van Diest, werd door de stad ongewijzigd overgenomen na de laatste fusie.

In zilver 2 dwarsbalken van sabel. Het schild getopt met een kroon met 5 fleurons van goud en gehouden door 2 griffieoenen van hetzelfde. Het geheel op een grasgrond geplaatst.

DIEGEM

Gefusionneerd in 1977 met Machelen.

Zwart met gouden leeuw, het schild gehouden door een vleeschkleurigen Heiligen Kornelis, gemijterd en getabberd in goud, houdende in de rechterhand eenen staf met een kruis in top en in de linker eenen hoorn, het alles ook van goud.

BOUTERSEM

In 1359 had de schepenbank nog ghenen ghemeynen seghel en gebruikte ze het schepenzegel van Kortrijk-Dutsel. Het oudste bewaarde exemplaar van een eigen zegel van Boutersem dateert uit 1366. Op al deze schepenzegels van Boutersem komt een woontoren met puntdak voor, staande op een soort heuveltje met 7, op 2 rijen ( 3 en 4) geplaatste toppen.

Sinopel wordt gebruikt voor het veld, goud voor de woontoren, keel voor het metselwerk en het valhek van de toren en zilver voor de zeventoppige heuvel.

Aangezien Boutersem in 1650 tot baronie werd verheven ten gunste van Jan Jacob d’Ittre de Caestre, wordt het nieuwe gemeentewapen getopt met een baronnenmuts van de Oostenrijkse Nederlanden.

In sinopel een geopende woontoren met puntdak van goud, gemetseld en met valhek van keel, geplaatst op een heuvel met 7 toppen (3 en 4) van zilver. Het schild getopt met een baronnenmuts van de Oostenrijkse Nederlanden.

In 1359 had de schepenbank nog ghenen ghemeynen seghel en gebruikte ze het schepenzegel van Kortrijk-Dutsel. Het oudste bewaarde exemplaar van een eigen zegel van Boutersem dateert uit 1366. Op al deze schepenzegels van Boutersem komt een woontoren met puntdak voor, staande op een soort heuveltje met 7, op 2 rijen ( 3 en 4) geplaatste toppen.

Sinopel wordt gebruikt voor het veld, goud voor de woontoren, keel voor het metselwerk en het valhek van de toren en zilver voor de zeventoppige heuvel.

Aangezien Boutersem in 1650 tot baronie werd verheven ten gunste van Jan Jacob d’Ittre de Caestre, wordt het nieuwe gemeentewapen getopt met een baronnenmuts van de Oostenrijkse Nederlanden.

In sinopel een geopende woontoren met puntdak van goud, gemetseld en met valhek van keel, geplaatst op een heuvel met 7 toppen (3 en 4) van zilver. Het schild getopt met een baronnenmuts van de Oostenrijkse Nederlanden

BOORTMEERBEEK

De gemeenteraad koos in 1985 het wapen van Hever voor de nieuwe enteiteit Boortmeerbeek.

Het domein Hever behoorde sinds 1147 aan het Sint-Romboutskapittel van Mechelen. Op het grondgebiet van de parochie lagen ook enkele andere heerlijkheden, waaronder Ravenstein met haar versterkt kasteel.

Pieter de Mester (1724-1784), enige zoon erfde de heerlijkheid Ravenstein van zijn oom Gaspar Frans Hillema ( +1762), kanunnik van Sint-Pieters te Leuven en president van het college Van Dale. Bij testament liet hij Ravenstein na aan zijn jongere zoon Jan Pieter Christiaan de Meester de Ravenstein (1755-1818). Van deze laatste en zijn echtgenote Maria Anna du Trieu stamt de tak de Meester de Ravenstein af.

Zijn oudste zoon, Constantijn de Meester de Ravenstein ( 1782-1853) erfde het domein en was burgemeester van Hever van 1818 tot bij zijn dood. Zijn oudste zoon Emile (1813-1889) schonk Ravenstein aan het Bureel van Weldadigheid van Hever om er een godshuis van te maken.(1881).

De adeldom van de familie de Meester werd erkend door de Koning der Nederlanden in 1823 en in het adelsdiploma wordt het familiewapen beschreven en afgebeeld. Dit wapen werd in 1956 verleend aan de gemeente Hever.

In sabel 9 aanstotende bollen van goud, kruisgewijze geplaatst. Het schild getopt met een helm van zilver, getralied, gehalsband en omboord van goud, gevoerd en gehecht van keel, met wrongen dekkleden van goud en van sabel;

helmteken: de bollen van het schild tussen een vlucht van sabel.

BIERBEEK

Het gedeelde wapen dat Bierbeek officieus voerde, werd in 1987 door de gemeenteraad gekozen voor de nieuwe entiteit. Het gaat terug op zegels van de schepenbank van Bierbeek, daterend van 1366 tot in de 18de eeuw. De rechterhelft vertoont het wapen van Brabant . De rechtsmacht in de 3 deelgemeenten behoorde ooit toe aan de Brabantse hertogen. De heerlijkheid Bierbeek werd in 1284 immers opgenomen in het apanage dat hertog Jan I gaf aan zijn broer Godfried van Vierzon. De linkerhelft gaat terug op het wapen van de heren die Bierbeek voordien in handen hadden: in zilver een dwarsblak van keel.

Gedeeld 1. in sabel een leeuw van goud, geklauwd en getongd van keel 2. in zilver een dwartsbalk van keel.

BEKKEVOORT            

Het domein Bekkevoort werd door Willem van Bekkevoort overgedragen aan de Duitse Orde die er in 1229 een nieuwe commanderij, afhankelijk van Alden Biesen, oprichtte. Juridisch maakte Bekkevoort deel uit van het Land van Aarschot. Uit het Land van Aarschot werd het Land van Zichem, waartoe Bekkevoort behoorde, afgesplitst en als bruidschat gegeven aan Godfrieds  van Vierzon’s dochter Elizabeth, toen zij huwde met Geraard van Kleef. In 1833 ging het Land van Zichem, door ruil voor Valkenburg, over in de handen van Renier van Schoonvorst wiens gelijknamige zoon het in 1430 verkocht aan Thomas II, heer van Diest. Vanaf dan waren Diest en Zichem, met Bekkevoort, in het bezit van dezelfde heren. Vanaf 1493 ging het om het huis van Nassau dat Diest en Zichem behield tot op het einde van het Ancien Régime.

Het is dan ook te begrijpen dat op de schepenzegel van Bekkevoort uit 1694 het wapen voorkomt van Hendrik Willem, prins van Nassau, heer van genoemd dorp. Dit wapen, op het zegel getopt met de prinsenmuts van het Heilig Roomse Rijk, is een vierendeling 1. en 4. Nassau 2.en 3. Saarbrücken, met een vrijkwartier, ook gevierendeeld, namelijk 1. en 4. Loon 2.en 3. Heinsberg. Het vrijkwartier verwijst naar Jan van Loon, heer van Heinsberg, gehuwd met de kleindochter van hogergenoemde Thomas II van Diest.

Gevierendeeld 1. en 4. in lazuur, bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, geklauwd en getongd van keel,

2. en 3. in lazuur, bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van zilver, een leeuw van hetzelfde, gekroond van goud; een vrijkwartier gevierendeeld 1. en 4. gedwarsbalkt van 10 stukken va goud en van keel 2.en 3. in keel een dubbelstaartige  leeuw van zilver, gekroond van goud. Het schild getopt met een prinsenmuts van het Roomse Rijk.

BEGIJNENDIJK

Het huidige wapen van Begijnendijk is een combinatie van elementen uit de vroegere wapens van de deelgemeenten.

Het schild is dat van Betekom. De daarop afgebeelde lelie is die uit het wapen van de stad Aarschot. Op het einde van het ancient Régime werden Betekom en de andere plaatsen die tot dan toe de heerlijkheid Rivieren uitmaakten, gevoegd bij het hertogdom Aarschot.

Als schildhouder koos de gemeenteraad de Heilige Lucia die voorkomt in het vroegere wapen van Begijnendijk. In 1730 werd de streek getroffen door een epidemie van dysenterie. Wie de Heilige Lucia aanriep, zou toen daarvan gespaard zijn gebleven. Sint-Lucia was ook de bescherheilige van de toen in Begijnendijk gebouwde kapel, later (1801) parochiekerk. Vermoedelijk om die reden ontving de gemeente in 1819 van de Koning der Nederlanden het wapen van lazuur met de Sint-Lucia van goud.

In zilver een lelie van sabel. Het schild gehouden door een Sint-Lucai van goud

BEERSEL

De gemeente Beersel opteerde na de fusie voor een nieuw gemeentewapen dat teruggaat op schepenzegels van Beersel uit 1630 en 1394. Hierop staat een gevierendeeld schild met in 1. en 4. een leeuw en in 2. en 3. een uitgeschulpt kruis. Dit schild is geplaatst voor een boom.

Het afgebeelde wapen is dat van de heren van Witthem. In 1362 huwde Maria, dochter van Hendrik van Stalle, heer van Beersel, met Jan van Witthem. Daardoor ging de heerlijkheid van Beersel over in de handen van de familie van Witthem die ze behield tot het midden van 17de eeuw.

Oorspronkelijk voerden de heren van Witthem een uitgeschulpt kruis in hun wapen.  De hierboven vermelde Jan plaatste in zijn schild een leeuw met een schuinbalk, beladen met 3 hermelijnstaartjes of lelies, eroverheen. In 1374 verschijnt op het zegel van de heer van Witthem de vierendeling van deze wapens. Vanaf het begin van de 15de eeuw verdween de schuinstaak die in 1. en 4. over de leeuw lag en kwam men tot het wapen van de heren van Witthem zoals het wordt voorgesteld op de genoemde 17de eeuwe schepenzegels.

Gevierendeeld 1. en 4. in sabel een leeuw van goud, geklauwd en getongd van keel

2. en 3. in zilver een uitgeschulpt kruis van lazuur. Het schild geplaatst voor een geplante eikenboom van natuurlijke kleur.

ASSE

De fusiegemeente opteerde voor een, volledig nieuw wapen, dat zijn oorsprong vindt in een oud schepenzegel uit de 13de eeuw.

Het gemeentewapen dat in 1912 werd toegekend aan Asse ging terug op schepenzegels van het oppidum de Asca uit 1335 en1442, waarop een schild met een leeuw voorkomt. Het wapen der stadt, poert, vriheyt ende heerlichheyt des gebeelden lants van Assche was  eenen witten leeuw in een swert velt, m.a.w. in sabel een leeuw van zilver. De gemeente ging echter nog verder terug en verkoos als wapen de toren die voorkomt op het SIGILLUM:SCABINORW{M} D{OMI}NE DE ASKA, het zegel van de schepenen van de vrouwe van Asse, waarvan exemplaren uit 1248 en 1274 bekend zijn.

In sabel een toren van zilver