Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
14-03-2009
Morgen is het de feestdag van Sint-Longinus en is het half maart
Morgen zeggen en schrijven we reeds 15 maart en ondanks het morgen de feestdag is van Sint-Longinus draaien alle weerspreuken rond half maart. Belangrijk is de wind die er morgen heerst, waait die uit het westen, en laat het ons hopen, dan zal er een zachte lente volgen. Noordenwind zou dan weer drie maanden duren en die kunnen we missen als kiespijn !!! Erg positief is het feit dat de grootste koude voorbij is en dat de dagen nu erg snel lengen ! Een eerste weerspreuk leert ons dat :
" Half maart, vuur en licht uit de haard. "
En andere weerspreuk komt ons duidelijk maken dat het gedaan is met spinnen :
" Half meert, 't spinnewiel van de heerd. "
En in de kempen zegt men het als volgt :
" Half meert, jaagt de sponderingskop uit de heerd. "
En in Noord-Brabant tenslotte hoort men :
" Met half mert, moet het wiel van de herd. "
Deze drie laatste spreuken herinneren ons aan het feit dat er vroeger jaren, en dit tot begin van de 19de eeuw zegt maar, in de meeste gezinnen op de buiten 's avonds de spinnewielen snorden. Ook het mansvolk spon, en dit van oktober tot half maart. In menig huis waren vijf, zes en meer spinnewielen. Rond half maart, wegens het drukker wordende buitenwerk en kortere avonden, werden de spinnewielen opgeborgen. Morgen breng ik nog drie weerspreuken met betrekking op half maart voor u mee, en twee daar van gaan over onze vrienden de dieren ! Waarom zou u morgen niet terugkomen ? Tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
14 Maart 2008 was een tamelijk mooie dag zegt maar met een maximum temperatuur van 13,7° die om 12u52 waargenomen werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos. 's Avonds, en dat was om 23 uur werd in datzelfde station de minimum temperatuur genoteerd en die bedroeg 6,4° ! - De warmste 14de maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1948 met 18,9°. - De koudste 14de maart ooit kwam in 1845 voor met min 13,6° en dat is tot vandaag nog altijd de koudste dag ooit in maart !
Morgen komt Sinte - Matildis ons een bezoek brengen ! ! !
Dat we ons rond deze tijd aan flinke hagelbuien moge verwachten is vast geen geheim en dat getuigt ook de volgende weerspreuk die in Gentse erg goed bekend is en die ik vandaag voor u mee heb :
" Sinte Matielde komt uit die hoeken, mee hagelstiene bakt ze koeken. "
Maar.....'t is niet allemaal slecht nieuws want niettegenstaande die hagelbuien, laat de warmte zich rond deze tijd al stilaan voelen en dat weet de volgende weerspreuk ook :
" De eerste donder bromt, als Sinte-Matildis komt. "
Bovendien worden de dagen niet alleen warmer, ze worden ook gevoelig langer. vandaar dat men ook weer in 't Gentse zegt :
" De keerse van Sinte-Matielde, geeft meer licht dan schrebielden
Deze weerspreuk komt ons duidelijk maken dat de zon op Sint-Matildis meer warmte geeft en men niet zo hard meer hoeft te stoken waardoor er van de kolen meer brandbare resten (schrebielden) overblijven. Morgen kijk ik vooruit naar "half maart" en laat ons hopen dat de wind op 15 maart uit het westen waait ! De waarom die leest u morgen wel weer ! Tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
13 Maart 2008 was een dag met twee gezichten, dan weer bewolking, en dan weer wat zon ! De maximum temperatuur die om 14u41 waargenomen werd bedroeg 12,4°. - 's Morgens om 5u32 schreef men toen 5,1° op als zijnde de minimum temperatur voor deze dag. De warmste 13de maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1957 met 19,9°. Maart 1957 kende zo'n drie prachtige dagen op rij waarvan 13 maart de laatste was ! - De koudste 13de maart ooit die kwam in 1845 voor met min 11,9° !
Of we ze willen of niet, komen doen ze zeker ! En dan bedoel ik de alom gekende maartse buien ! En let op, zo slecht zijn ze nu ook weer niet want lees eens wat de weerspreuk die ik voor u mee heb ons te vertellen heeft :
" Maartse buien die beduiden dat de lente aan komt kruien. "
En wie voor die maartse buien bang mocht zijn, wel die geloven best mijn oude vriendin Wantje. Wie destijds Wantje wou geloven handelde heel verstandig met bij het uitgaan het volgende rijmpje te prevelen :
" Maarte, maarte, goede maarte, speelt toch vandage in mijn kaarten, regen niet en hagel niet, ge deedt mijn anders veel verdriet. "
Wantje zwoer bij hoog en laag dat dit raar gebedeken haar altijd geholpen had, als ze met haar staatsiemuts op, ergens ging achter waren, of als ze met hare zwartzijde kapmantel op koffievisite ging. Ook tegen de hagel kende Wantje een remedie maar die vertel ik u een van de volgende dagen nog wel eens. Morgen kijk ik vooruit naar de komst van niemand minder dan Sinte-Matildis en let op want dat is niet de eerste de beste hoor !!! Een gouden raad, vergeet morgen zeker niet te komen lezen ! ! ! Tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
12 Maart 2008 was een bewolkte winderige dag met een maximum temperatuur van 10,9° die om ietsje na middernacht waargenomen werd. 's Avonds om 21u30 om precies te zijn, schreef men die dag de minimum temperatuur op en die liet 6,7° noteren. De warmste 12de maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1957 met 19,4°. - De koudste 12de maart ooit kwam in 1847 voor met min 8,9° !
Na morgen gaan we een geheel ander weer tegemoed en daarom zien we Sint-Gregorius graag op bezoek komen ! Hij stichtte zeven kloosters en werd tot abt verheven. Na de dood van Pelagius II werd hij tot Paus verkozen en ijverde hij om het geloof alom te verspreiden. Hij zond de eerste geloofpredikers naar Engeland en werkte tot het herstellen van de kerkelijke tuch. De legende vertelt ons dat er ten tijde van Gregorius in Rome een pestziekte heerste waarvoor hij een boetprocessie inrichte waar het beeld van O.L.Vrouw de Mercede werd mee gedragen. Op de brug van de tiber aan de Mole van Antonius gekomen, hoorde men in de lucht het Regina Coeli zingen. De Paus en het volk vielen op de knieën en zongen in verrukking het laatste gedeelte : Ora pro nobis Deum, alleluia. Op dat ogenblik verscheen er een Engel boven het kasteel en stak het uitgetogen zwaard terug in de schede. De pest hield op en sedert dien zijn burcht en kasteel, S. Angelo genaamd. Tot daar deze korte legende. En nu de weerspreuk die ik vandaag voor u mee heb :
" Is 't weer op Sint-Gregorius dol, dan kruipt de vos reeds uit zijn hol; Is 't schoon en zonder vlagen, hij schuilt nog veertien dagen. "
Met andere woorden kan men stellen dat we na deze dag een geheel ander weer gaan krijgen ! Samen met u, kijk ik er benieuwd naar uit. Dat was het voor vandaag, ik hoop er morgen weer te zijn en dan zou het mij enorm plezieren mocht ik u hier morgen ook weer aantreffen, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
11 Maart 2008 was een bewolkte dag met buien en wind ! ! ! Men diende zelfs tot 19u40 te wachten alvorens het kwik zijn hoogste punt bereikt had en dat bedroeg toen 12,1°. - 's Nachts om 1u20 noteerde men toen in het weerstation van Kapelle o/d Bos de minimum temperatuur van deze dag en die liet 5,4° optekenen. - De warmste 11de maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1957 met 19,5°. - De koudste 11de maart ooit kwam in 1847 voor met min 11,2° !
Maart is ook voor het vee een zeer gevreesde maand !
Over de slechte naam die maart geniet hadden we het reeds uitvoerig, wel ook voor het vee staat maart als moordend bekend ! Met betrekking daarop hoort men vooral in de Kempen 't volgende :
" Maart, pakt ze met de staart; April, pakt ze met de bil; In mei, zet men ze in de wei. "
Deze spreuk heeft vooral betrekking op de lammetjes, eens door maart en april, hoeft men niets meer te vrezen. Morgen kijk ik dan weer uit naar de komst van Sint-Gregorius die ons overmorgen komt bezoeken en op die dag zou het weer weleens een gans ander uitzicht kunnen krijgen ? Ssssssst....morgen daar meer over ! Tot dan.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
10 Maart 2008 was een bewolkte stormachtige dag ! ! ! Men diende die dag te wachten tot 17u48 alvorens men de maximum temperatuur kon noteren en die liet uiteindelijk 9° opschrijven. 's Nachts om 0u34 om precies te zijn, werd de minimum temperatuur waargenmen en die bedroeg toen 4,9°. - De warmste 10de maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1880 met 18,8°. - De koudste 10de maart ooit die kwam in 1931 voor met min 9,4° !
Morgen krijgen we de HH Veertig Martelaren op bezoek
Morgen is het de feestdag van de HH Veertig Martelaren maar ook de feestdag van Sint-Anastasius waarvan u ietsje lager in een apart hoofdstukje wat meer te weten kunt komen. En morgen is het ook weer een lotsdag waarbij naar mijn mening het heilig getal veertig doorslaggevend is. Een eerste weerspreuk komt ons 't volgende vertellen :
" Als vorst de Veertig Martelaren brachten, dan houden zij die veertig nachten. "
Nog een andere weerspreuk weet dan weer dit :
" Zo het de Veertig Martelaars vindt, blijft veertig dagen weer en wind. "
Men denk verder nog te weten indien het zou regenen in de nacht van de feestdag der Veertig Martelaren, dat er dan een niet al te vruchtbaar jaar zou volgen ? En tot slot voor vandaag nog eentje in verband met Sint-Anastasius :
" Valt er op Anastasia regen dan ligt er veertig dagen modder op de wegen. "
Wat er morgen op 't menu staat is mij momenteel ook nog een vraag, laat het morgen dan eens een verrassing zijn ! Bedankt omdat u vandaag weer hier was, maken we dan maar een nieuwe afspraak voor morgen ?
Vroeger, en dan spreek ik van heel lang geleden, brachten de Karmelieten in Brugge een eredienst tot de heilige Anastasius die men vandaag vereerd. Een erg oud maar zeer mooi gedicht meldt ons dit :
Ander sieckten en plaegen
siet men oock uyt ’t lichaem jaeghen
door ’t gesicht van ’t heylick beldt.
Als den mensch hier me bevanghen
roept tot Godt met groot verlanghen
en hier op syn hope steldt.
Wilt dit Beldt dan ’t saemen eeren,
en tot ’t self u herten keeren,
al die syt in druck en pyn,
en betrouwt uyt ganscher herten
dat het sal in al u smerten
dienen voor een medecyn.
Wilt u selven oock begheven
om dit wonder Beldt verheven
te aenroepen in den noodt,
omdat Godt ons wilt beaeren
en van alle siecken spaeren
en meest van een quade doodt.
Een heel oud gebruik dat vroeger erg in trek was,waren de jonge meisjes die heden aan een noveen begonnen ter ere van de H. Maagd, en dit om een goede echtgenoot te bekomen.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
9 Maart 2008 was een bewolkte dag met een lichte bui en een maximum temperatuur van 9,8° die om al om 11u26 bereikt was. Om iets na middernacht noteerde men toen de minimum temperatuur en die liet 5,2° opschrijven. - De warmste 9de maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1977 met 18,8°. - De koudste 9de maart ooit kwam in 1931 voor met min 7,9° !
Het is algemeen geweten en bekend dat we van 7 tot 14 maart met veel buien geplaagd kunnen worden en dat weet de volgende weerspreuk, die vooral in het Gentse goed bekend is, ook :
" Ciska, Ciska, scheit' er uit, en schudt al dienen brol niet uit."
Nog een andere weerspreuk weet ons 't volgende dan weer te vertellen :
" Franciska brengt hagelbollen, die uit donderwolken bollen. "
Donderwolken dat kan nog net, maar donder......neen weg daar mee want we hebben zopas nog maar gezien dat donder in deze maand gans het voorjaar van de kaart veegt, dus.....weg met die donder. Morgen kijk ik dan weer uit naar de komst van de Veertig Martelaren en....jawel dat is weer een lotsdag, mis dus morgen de weerspreuken zeker niet !!!!!! Tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
8 Maart 2008 was een zonnige dag met wat wind en een maximum temperatuur van 10,9° die om 14u09 waargenomen werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos. - 's Nachts om 3u 02 om precies te zijn noteerde men in datzelfde station 2,2° als de laagste temperatuur voor deze dag. - De warmste 8ste maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1950 met 16,5°. - De koudste 8ste maart ooit kwam in 1845 voor met min 8,3° !
Zeker weten, de maan in maart brengt "kwaai weer" mee ! Vroeger jaren vertelde hierover een werkman uit Kalmhout, die afkomstig was van Loenhout 't volgende : Te Loenhout woonden twee wijvekes naast elkander, bij zoverre dat tussen het bed van het ene en dat van het andere enkel een "half steense muurke" stond. De 31ste maart, om middernacht, klopte de ene op de muur en riep tot de andere : "We zijn de meert al weer eens door ! " "En ze waren alle twee nog in de meertse maan" voegde de werkman er aan toe. De weerspreuken die ik vandaag voor u mee heb maken alles nog wat duidelijker :
" Die zich zelve bemint, wachte zich voor maartse zon en aprilse wind. "
En in West-Vlaanderen zegt men het zo :
" Dat 't alle weêr is dat 't wil, ontkleed u niet voor half maarte of april. "
Men wil ons alleen maar duidelijk maken dat het ons lichaam stilletjes aan moet gewennen aan de vernieuwde warmte. Opgepast dus, geen ongewenste verkoudheden opdoen. Doch :
" Is er 't were niet, de tijd is er, zei klein Warreke, en hij ging te Pasen met zijn witte broek door de sneeuw. "
Morgen kijk ik vooruit naar de komst van Sinte-Franciska die ons overmorgen een bezoek gaat brengen, tenminste als ze door de buien heen kan geraken ? Tot morgen dan maar !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
7 Maart 2008 was een bewolkte dag waar het kwik om 13u04 zijn maximum hoogte bereikt had en dat bedroeg 11,1°. - 's Avonds om 19u31 schreef men 6,7° op als zijnde de laagste temperatuur van deze dag. - De warmste 7de maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1977 met 18°. - De koudste 7de maart ooit kwam in 1971 voor met min 10,4° !
Maart gaat door het leven als zijnde de slechtste maand van 't jaar en dat heeft ze toch grotendeels aan zichzelf te danken denk ik, maartse buien, wie ken ze niet ?
" Maartse bijzen moeten rijzen, al kwamen ze in april. "
En wanneer we de inventaris van maart eens opmaken dan komen we tot een vreselijk resultaat zegt maar ! ! !
" In maart zijn er 99 buien of bijzen. "
We zullen ons parapluke maar gereed houden zeker ? Hopelijk hebben al die buien die geen onweer bij want in zo'n geval .......
" Onweert het in maart, dan is het voorjaar van de kaart. "
Of nog een ander nadeel :
" Wil maart reeds donder, sneeuw is in mei geen wonder. "
Wij willen helemaal geen donder, weg ermee !!!! Morgen breng ik iets mee over de maan in maart, zeker komen lezen zou ik zo zeggen ! Tot morgen dan maar ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
6 Maart 2008 was een bewolkte dag met een maximum temperatuur van 7,8° en die werd om 16u10 waargenomen in het weerstation van Kapelle o/d Bos. In datzelfde station noteerde men om ietsje na middernacht 3,4° zijnde de minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 6de maart sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1989 met 19,5° ! - De koudste 6de maart ooit kwam in 1845 voor met min 11,3° !
We zagen eerder al hoe de weerspreuken uithaalde naar maart, en ik kan ze in feiten geen ongelijk geven, veel goeds komen hun volgende "collega's" ons ook weer niet vertellen, maar....ze komen ons wel waarschuwen voor wat eventueel nog komen kan :
" De grille maand maart, heeft venijn in hare staart. "
En wat gedacht van deze :
" Als hij komt of als hij scheidt, heeft de oude maart zijn gif bereid. "
En om te besluiten voor vandaag nog een erg oude weerspreuk :
" Het eynde van de Meert zal roeren zynen steert. "
Wat er voor morgen op 't menu staat weet ik momenteel zelf nog niet daar ga ik straks werk van maken, voor nu alvast bedankt omdat u hier was, en voor morgen al bedankt om weer te komen !
