Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
30-03-2006
Passiezondag
Hoewel dit nog een eindje van ons af is, wil ik er vanaf heden toch al een en ander over kwijt. Kwestie van al wat in de Paassfeer te komen misschien? Deze zondag dank zijn naam aan het feit dat de H. Kerk vanaf deze dag bijzonder bezig is met de passie of het lijden van de Zaligmaker. Als teken van rouw, maar ook al om te duiden dat Jezus in de laatste dagen van zijn leven verborgen bleef, werden de kruisen en de heiligenbeelden met purperen doeken omhangen. In veel plaatsen van het Vlaamse land had op deze dag de Plechtige Communie plaats, vroeger de eerste Communie. Dit feest was het kinderfeest bij uitstek, want te beginnen van de eerste of plechtige communie is het kind een grote mens geworden zei men toen. Zeven weken lang hadden de kinderen de lessen van de Catechismus gevolgd en in de laatste dagen had er dan een prijskamp plaats. Daags voor ze hun communie deden was er een proef-communie, dit om te leren hoe ze te communie moesten gaan. De kinderen waren dan op hun zondags gekleed, de meisjes droegen de papilotten in hun haar, want doorgaans was het de mode van krullen te hebben op die plechtige dag. Vrome lieden echter die zeiden : Gekrulde haren zijn gekrulde zinnen en die wilde er niet van weten om hun kinderen zo zinnelijk te tooien. Morgen vertel ik u verder hoe het er de dag van communie zelf aan toe ging. Tot morgen dan ?
Hoe was het weer vandaag nu precies 1 jaar geleden ?
30 Maart 2005 was een dag met regen in de namiddag, het kwik liep toen op tot 15,5° om 12u25. De minimum temperatur bedroeg toen 9,8° en die werd om 5u41 opgetekend. 30 Maart 2004 was een erg zonnige dag met een maximum temperatuur van 17,2° om 15 u20. Om 7u30 werd toen de laagste temperatuur genoteerd en die bedroeg 2,7° De warmste 30 maart ooit was in 1968 met 21°
29 Maart 2005 was een dag met bewolking afgewisseld met zon. Om 15u15 bereikte het kwik toen zijn maximum met 16,1° . De laagste temperatuur werd die dag om 0u32 genoteerd en die bedroeg 6,4° 29 Maart 2004 was een zonnige dag met een lichte bewolking. De maximum temperatuur bedroeg toen 14,1° om 16u15, en de minimum temperatuur daalde toen tot min 1,6° om 7u15 's ochtends De warmste 29 maart ooit was in 1968 en toen liep het kwik op tot 24°. De koudste 29 maart nacht was in 1971 met min 3°
Het weer van de voorbije dagen wat indachtig, zocht ik tussen mijn weerspreuken en ik vond de volgende :
" Brengt maart storm en wind, de sikkel is de boer gezind. "
Die wind is dan toch nog voor iets nuttig !
Vandaag zijn we al de woensdag na halfvasten en vroeger, en misschien ook vandaag nog in sommige streken, wordt die dag Blindgeborenwoensdag genoemd. Dit naar aanleiding van het Evengelie van deze dagen. Men schonk toen aalmoezen aan de Blinderliedenhuizen. Vanaf morgen vertel ik u dan weer 't een en 't ander over Passiezondag en alles wat met de Paastijd te maken heeft. Uiteraard hoe dit vroeger allemaal was. Tot morgen dan ?
Hoe was het weer vandaag nu precies 1 jaar geleden ?
28 Maart 2005 was een donkere mistige dag met regen in de voormiddag. De temperaturen liepen op die Paas-maandag niet hoger op dan maximum 14° terwijl de minimum temperatuur 9,9° bedroeg. 28 Maart 2004 was een zonnige dag met 13° als maximum waar men toen wel tot 17 uur moest voor wachten. De minimum temperatuur die dag bedroeg andermaal min 3,2° en die werd om 7u10 opgetekend. De warmste 28 maart ooit was in 1968 met 22 graden
Inderdaad morgen is het Sint-Johannesdag en dat zou een dag zonder regen moeten worden want.....lees eens wat het zou betekenen mocht het morgen toch regenen :
" Op Sint - Johannesdag regen, 't weer valt veertien dagen tegen. "
En van een weer dat tegen valt hebben we al meer dan ons deel gekregen dacht ik zo !
Hoe was het weer vandaag nu precies 1 jaar geleden ?
27 Maart 2005 toen was het Pasen weet je nog ? En dat was een bewolkte dag met een maximum temperatuur van 14,9° die om 15u21 genoteerd werd. De minimum temperatuur bedroeg toen 8,3° om 4u36 's ochtends opgetekend. 27 Maart 2004 begon met een mistige ochtend maar werd toch nog zonnig. De maximum temperatuur geraakte niet hoger dan 10,9°, terwijl de minimum temperatuur om 5u20 maar liefst min 3,2° aangaf ! De warmste 27 maart ooit was in 1989 met 22°
We strompelen zo stilaan naar 't einde van maart toe en dan kunnen we maar een ding hopen, dat april ons geeft waar we in maart recht op hadden. En van 't einde van maart moeten we ons ook niet teveel voorstellen, toch niet als we de weerspreuken moge geloven, en waarom zouden we dat niet ?
" 't Is in 't begin of op het eind, dat maart ons zijn gave zendt. "
En veel erger nog :
" Als hij komt en als hij scheidt, heeft d' oude maart zijn gif bereid. "
Morgen vertel ik u wat Sint - Johannesdag in petto heeft, ook nog een dag om zeker niet uit het oog te verliezen !
Hoe was het weer vandaag nu precies 1 jaar geleden ?
26 Maart 2005 was een erg mooie lentedag, de maximum temperatuur bedroeg toen 18,5° genoteerd om 14u06. De minimum temperatuur voor die dag bedroeg 6,9° en die werd om 5u43 opgetekend. 26 Maart 2004 was een bewolkte dag met af en toe een lichte bui. De temperatuur die dag lag met een maximum van 8,7° aan de lage kant. Die werd om 13u35 genoteerd. De minimum temperatuur bedroeg toen om 6u25 's ochtends min 0,9° De koudste 26 maart nacht ooit was in 1970 met min 2° en de warmste 26 maart ooit was in 1953 met 21°
Inderdaad morgen krijgen we het bezoek van Sint- Rupert en die zou het weer voor juli wel eens kunnen bepalen, lees maar :
" Is het op Sint - Rupert rein, zo zal het ook in juli zijn. "
Of heel even anders gezegd maar met de dezelfde betekenins :
" Is op Sint - Rupert de hemel rein, dan zal hij 't ook in juli zijn. "
Laat ons dus morgen op een mooie dag hopen, al is die kans erg klein vrees ik. Morgen geef ik nog een erg mooie over maart mee en dinsdag leest u dan weer wat Sint - Johannes ons te vertellen heeft, hij sluit het rijtje weerheilige van maart af !
Onze voorouders noemde de dag van vandaag ook wel eens " De Zwaluwdag ". Er wordt algemen aangenomen dat rond deze dag de zwaluwen weerkeren in ons land, en vroeger jaren plachte men ze aan te blazen door een teken dat toen gegeven werd door de torenwachters. In Evergem en Oost-Eeklo zongen de kinderen toen een " zwaluwliedje " en dat klonk als volgt : Over jaar, als ik hier was,'k liet hier haver, 'k liet hier vlas, 'k liet hier nog 'n en havertas, 't is al gepitseld en gevreven; niet een graantje en is er gebleven,'k en heb nu ni......et Een variante van dat liedje was : Als ik over een jaar hier was, zag ik hier graan, vlas, 'k vond hier eenen roggetas,'n en tarwatas, 'n en havertas, waar zijn ze nu gaan......varen ? In Russelede(W-Vl.) is het vandaag kappelletjesdag. Midden de bossen op de Gulikeputten staat(stond?) een O.L.Vrouwkapelleke. De boerenzonen uit de omstrek kwamen er te paard naartoe en reden driemaal rond het kapelleke en lazen vervolgens een kruisgebed. Dat werd toen gedaan tegen de paardenziekten. Vroeger werd er op deze dag ook beweerd dat alles wat men vandaag griffelt, wel zal beklijven. Het is ook daarom dat men zegt : 't IsOnze Lieve Vrouw beklijven. Voor 25 maart vlas zaaien is gevaarlijk zei men vroeger want het zal vervriezen of verbranden. Een volksgezegde noemt deze dag " dag van wonderen" omdat de wereld op deze dag geschapen is. Tot daar wat er rond deze dag zoal allemaal te doen was en verteld werd. Ik ga nu uitkijken naar een eerste zwaluw, en jij ?
Hoe was het weer vandaag nu precies 1 jaar geleden ?
25 Maart 2005 was een tamelijk mooie dag zegt maar waar het kwik opliep tot 17,1° opgetekend om 14u41. De minimum temperatuur bedroeg toen 7,3° genoteerd om 6u28 25 Maart 2004 was een tamelijk zonnige dag waar de maximum 9,5° bedroeg maar waar men toen wel tot 16 uur moest op wachten. De minimum temperatuur werd om 4u14 's ochtends gemeten en dit gaf toen min 1,5° aan. De koudste 25 maart nacht ooit was in 1962 met min 4°, en de warmste 25 maart uit de geschiedenis was in 1953 met 21°
Volgens de moderne weermannen zouden we deze dagen wel eens een donderslag kunnen horen. En mocht dit het geval zijn, dan zegt een weerspreuk 't volgende :
" Donder in maart, is een zegen voor de aard. "
Laat het dus maar eens donderen, of.....juist niet ? Want een andere weerspreuk zegt dan weer :
" Wil maart reeds donder, sneeuw is in mei geen wonder. "
Ja, maak nu maar een keuze he ? Morgen kan je lezen wat Sint - Rupert ons te vertellen heeft die we a.s. maandag op bezoek krijgen. Ook weer zo'n weerheilige die ofwel met goed, zoniet met kwaad nieuws afkomt.
Te Aalst(O-Vl.) viert of vierde men O.L.Vrouw onder de benaming van O.L.Vrouw ter Werf of ten druiven. De oorsprong of de reden daarvan ligt bij de H. Amandus. Toen die het geloof kwam prediken, had hij aan het volk gezegd dat ze altijd in tijden van nood Maria moesten aanroepen. Wanneer in 681 de Dender gans de streek onder water gezet had en de opkomende gemeente dreigde te vernietigen, nam het volk zijn toevlucht tot Maria. En kijk, rustend op enige druiventakken kwam een Mariabeeld, stroomopwaarts gedreven en hield het stil aan de werf. Het werd met veel eerbied opgenomen, aan een boom geplaatst en vereerd. Als bij wonder hield de overstroming op ! Dankbaar richtte het volk een kapel op ter ere van Moeder Gods en sindsdien bleef de verering stand houden. Wanneer vroeger de bedevaarders van Jerezulam en Rome langs de stad Aalst kwamen, werden ze door de leden van de gilde van S. Jacob aan de poorten ingehaald, en onder het gezang van de litaniën van O.L.Vrouw naar de kapel aan de werf gebracht waar men het Te Deum zong. Op andere plaatsen zoals bijvoorbeeld te Deerlijk(W-Vl.) vereren men O.L.Vrouw ter Ruste. In Liedekerke is het O.L.Vrouw ter Muylen. In Hoeilaart is het O.L.Vrouw van Welrieken. In Overijse is het O.L.Vrouw ten Bosch of Jezus eik, het heilgdom dat meest door de inwoners van Brussel werd bezocht. Morgen vertel ik u dan over Zwaluwdag zoals onze voorouders de dag van O.L.Vrouw Boodschap pleegde te noemen.
24 Maart 2005 was een dag in twee delen, in de voormiddag mooi weer, en in de namiddag regen. Het kwik steeg die dag tot 19,9° en dat werd om 13 uur opgetekend. De mimimum temperatuur bedroeg toen 6,8° en die werd om 5u20 genoteerd. 24 Maart 2004 was een bewolkte dag met af en toe een druppel regen. Het werd die dag niet warmer dan 9,6°, genoteerd om 13u15. De minimum temperatuur bedroeg toen min 1,5° opgetekend om 4u15. De koudste nacht uit de geschiedenis op 24 maart was in 2002 met min 5°, en de warmste 24 maart ooit was in 1945 toen het kwik tot 22° steeg.
Hoe weten we wanneer het weer wisselvallig is ? De volgende weerspreuk leert het ons :
" Wees voor wisselvalligheid beducht, als er te veel wind zit in de lucht. "
En hoe weten we nu wanneer er hoog in de lucht te veel wind zit ? Dat is erg simpel, wanneer je bij een heldere lucht, een blauwe hemel zegt maar, de vliegtuigen witte strepen ziet maken en die strepen houden lang stand, wel dan staat het weer voor enkele dagen vast ! Lopen die strepen onmiddellijk uit betekent dit dat er veel wind is, met het gevolg dat het weer ook wisselvallig is ! Morgen geef ik u de weerspreuken rond O.L.Vrouw Boodschap en ook die vertellen ons weer wat over het weer voor de toekomst
Gisteren vertelde ik u hoe de heilgdommen in de 17de eeuw weer hersteld werden, en het volk ze weer kwam bezoeken. Wel van dan af bemerkten we ook de opkomst van de gewijde zaken die van uit de heiligdommen meegebracht werden naar huis. Gewijd water uit de wonderdoende bron, gewijde medaliën die het beeld of de reliek van den heilige geraakt hadden, gewijde broodjes die men te eten gaf aan de zieken, bedevaartvlagskens die men in de stallen ter bescherming van het vee ging hangen.Om zich onder een blijvende bescherming van de heilige te stellen, liet de pelgrim zich inschrijven in het broederschap of gilde. De Franse omwenteling bracht in ons land wederom de bedevaarten in gevaar, doch de godsdienstzin van onze voorouders was diep in het hart geprent, en weldra verrezen de heiligdommen weer op en de toeloop vermeerde langs om meer. Stip ik hier even nog een eigenaardig gebruik aan. Wanneer de mensen van een dorp een heiligdom gingen bezoeken, dan wachten de kinderen hun terugkeer af. In de Kempen bijvoorbeeld, plukten ze bloemen en maakte bij middel van zand kroontjes en hofkens langsheen de steenweg. Wanneer de bedevaarters dan aankwamen, zat ieder kind zich bij zijn kroontje of in het hofke, geknield, de handen samen, het kopje gebogen, net als engeltjes. Bij het voorbijgaan legde de mensen koekjes en centen naast de kroontjes en hofkens. Het volk noemde O.L.Vrouw Boodschap de Kleine Lieve Vrouwdag en dan waren er bedevaarten naar o.a. Aalst, Deerlijk, Liedekerke, Hoeilaart, Waasmunster en Overijse. Morgen vertel ik u nog wat over de viering van O.L.Vrouw te Aalst, en overmorgen komt u te weten hoe men vroeger jaren op, de dag van O.L.Vrouw Boodschap, de zwaluwen welkom heette. Tot morgen dan ?
