Verschenen als Hotspot in Krant van West-Vlaanderen op vrijdag 27 januari 2006
xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Hij schreef literatuur die herkenbaar was voor ons

„Het is een traditie dat grote culturele en andere figuren speciale aandacht krijgen in het 100ste jaar na hun geboorte. Die weinige keren dat ik André Demedts heb meegemaakt als 'cultuurpoliticus' hebben op mij een enorme indruk gemaakt." Dat zegt Waregemnaar Bernard Delange die met de lancering van een heuse Demedts-website zijn steentje hoopt bij te dragen tot een succesvol activiteitenjaar rond deze veelzijdige cultuurman die 14 jaar geleden overleed.

Bernard Delange is net als Lucien Delange  – Luciens grootvader was Bernards overgrootvader -  lid van de Juliaan Claerhoutkring. Ze hebben zich voorgenomen in dit speciale jaar de figuur van André Demedts te bestuderen. „Daarvan zal een en ander te zien zijn in onze tweejaarlijkse uitgave 'Leiesprokkels' die net dit jaar verschijnt. Er zal een serieus hoofdstuk aan hem gewijd zijn", aldus Bernard, die zich geroepen voelde het trekpaard te spelen om de activiteitencarrousel op gang te trekken. Dat probeert hij te doen met websites (zie onderaan) die als bedoeling hebben de persoon André Demedts honderd jaar na zijn geboorte opnieuw in de actualiteit te brengen. Ze houden tevens een oproep in voor iedereen die dit jaar een activiteit plant rond André Demedts om ze via de website kenbaar te maken.

Bescheiden en gedreven

“Begin de jaren '80 heb ik het geluk gehad hem te ontmoeten bij onder andere een voordracht van het Davidsfonds, de inwijding van een ereteken voor Peter Benoit aan het Damberd in Desselgem en bij een Frans-Vlaamse cultuurdag in Waregem. Zoals bij velen zijn zijn bescheidenheid en gedrevenheid mij altijd bijgebleven. André Demedts sprak je niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk aan. Hij stimuleerde iedereen die hij tegenkwam tot cultuurstudie. Zijn opname bij de eeuwwisseling in de lijst van de honderd verdienstelijkste figuren van de eeuw getuigt van een duidelijke erkentelijkheid van de bevolking voor zijn werk”, gaat Bernard Delange verder in zijn betoog.

School ver van huis

„Ik ben geboren in februari 1935. De tijd dat ik naar de lagere school ging werd veel voorgelezen uit werken van André Demedts”, vertelt Lucien Delange. „Zo herinner ik me bloemlezingen uit gedichten als 'Witte kerstdag'. Van 1947 tot 1949 zat ik in het pedagogisch instituut Sint-Jozef in Zwijnaarde en een van de leraars las elke dag een stukje voor uit het boek ‘Ik wil een dappere kerel zijn’. Dat was een jeugdroman zoals André Demedts er wel meerder schreef, telkens onder het pseudoniem Koen Lisarde. 'Ik wil een dappere jongen zijn' is het verhaal van een jongen die in een school terechtkomt ver van huis. Eigenlijk kon je het perfect toepassen op onze situatie van toen. Het was heel herkenbare literatuur.”

Heilig-Hartcollege

André Demedts verhuisde in 1938 naar Waregem, waar hij op dat moment al een jaar leraar Nederlands en geschiedenis was aan het Heilig Hartcollege. Lucien Delange : „Ik ben in het college terechtgekomen het jaar dat hij naar de toenmalige NIR-BRT Radio West-Vlaanderen is overgestapt om er directeur te worden. Hij was iemand die zijn lessen beheerste. Hoewel hij geen hoger diploma had, mocht hij vanwege zijn bakken literaire kennis toch in de hogere leerjaren lesgeven. Leerboeken waren overbodig. Moet het nog gezegd dat hij ook een bijzonder goed spreker was... In het college ben ik nooit iemand tegengekomen die niet met lof over de persoon André Demedts sprak."

'In de voetsporen van...'

Er zijn zo van die momenten die Lucien Delange altijd zullen bijblijven. „In   1966  woonde  ik  in Den Aert zijn benoeming als ereburger van Sint-Baafs-Vijve bij en in 1978  was ik toehoorder van een spreekbeurt in een organisatie van onze KWB en KAV. Ze hadden hem gevraagd om in het kader van het ‘Jaar van het dorp’ te komen vertellen  over   Sint-Baafs-Vijve. Prompt kwam er een telefoontje vanuit Brussel : cameraploegen van de BRT wilden beelden schieten voor de veelbekeken reportage  ‘In de voetsporen van … André Demedts’.  Die beelden werden nog eens uit het archief gehaald als ondersteuning voor het bericht van zijn overlijden in 1992.“

Ieders mening telde

Volgens Bernard Delange was ook verdraagzaamheid een van zijn bijzondere kenmerken. „Hij was een overtuigde katholiek, maar bij de opening van het cultuurhuis met zijn naam in Sint-Baafs-Vijve op 30 september 1983 waren onder andere politici als Marc Galle (socialist), Karel Poma (liberaal), Hugo Schiltz (Volksunie), Daniël Coens (christendemocraat), provinciegouverneur Olivier Vanneste en vertegenwoordigers uit Denemarken, Nederland, Frans-Vlaanderen en Zuid-Afrika van de partij. Er waren ook heel wat kunstenaars en schrijvers aanwezig waaronder Gerard Walschap.”

Lucien Delange : „Een ander bewijs dat hij openstond voor ieders mening was het feit dat hij bij de uitreiking van de Krijnprijs in 1942 optrad als promotor voor het werk van Louis-Paul Boon. Demedts bundelde enkele van diens losse krabbels tot de roman  'De voorstad groeit'. Het leverde Boon de Krijnprijs op.”

(TVW)

Oproep aan Vlaams minister van Cultuur Bert Anciaux

„André verdient postzegel"

Het ligt ook in de bedoeling van Bernard Delange dit jaar mee te werken aan heemkundige bijdragen over André Demedts in de jaarboeken van De Gaverstreke Waregem en Leiesprokkels Wielsbeke.

Een ander initiatief ketste jammer genoeg af. „In november 2004 diende ik een aanvraag in bij de dienst Filatelie van De Post om André Demedts in 2006 te eren door hem op te nemen in het uitgiftebeleid van dit jaar", wil Bernard Delange nog kwijt. „Het project kon op de steun van onder andere Vlaams minister-president Yves Leterme en de burgemeesters   Georges  Lambrecht (Wielsbeke), Yolande Dhondt (Waregem) en Stefaan De Clerck (Kortrijk) rekenen. Desondanks vonden we geen gehoor bij de bevoegde diensten. Misschien kan Vlaams minister van Cultuur Bert Anciaux alsnog zijn dankbaarheid tonen voor hetgeen André Demedts presteerde voor de Vlaamse cultuur", klinkt het enigszins ontgoocheld.

(TVW)

http://andredemedtsjaar.telenetblog.be