Eerste Belg met bionisch oog getuigt: “Ik kan weer letters zien. En hopelijk straks ook mijn kleinkinderen”

Sinds 2010 was alles rondom haar één grijze massa. Maar als eerste patiënt in België kreeg R. een bionisch oog en sindsdien kan de 72-jarige dame weer licht waarnemen. Haar normale zicht krijgt ze nooit terug, maar ze is blij met de kleine stapjes vooruit. Nooit meer botsen tegen de stoelen in huis. Misschien opnieuw de was kunnen sorteren. “En hopelijk binnenkort mijn kleinkinderen terugzien.”

Dat ze een oogziekte van haar ouders had geërfd - retinitis pigmentosa - kwam pas uit rond haar 60ste verjaardag. “Langzaamaan werd mijn zicht aangetast. Eerst kon ik alleen nog ‘door een koker’ kijken, die almaar smaller en waziger werd. Vijf jaar later werd ik compleet blind. Ik kon niet meer alleen buitenkomen, zelfs in huis liep ik constant tegen stoelen en andere meubels aan. Zeer vervelend. Maar er was niets aan te doen.”

Tot de professor bij een controle in het UZ Gent vorig jaar vertelde dat ze als eerste patiënte in België in aanmerking kon komen voor een elektronisch oog. “Ik heb dit doorgesproken met mijn man en kinderen, en dan beslist de kans te grijpen. Ook al wist ik dat de grootste uitdaging ná de operatie op me wachtte. Ik moet namelijk van nul af aan beginnen met leren te waarnemen.” Donderdag 18 januari was D-day. Tijdens een drie uur durende operatie kreeg R.C. - de vrouw wil liever niet met haar naam in de krant - de Argus II-prothese van de Amerikaanse firma Second Sight ingeplant. “Ik was er best wel bang voor, maar uiteindelijk heb ik op geen enkel moment pijn gehad.”

Zebrapad

Vooraleer het systeem aangezet kon worden, moest het oog eerst herstellen. “Maar op 1 februari was het zover. Voor het eerst mocht ik de speciale bril dragen die bij het implantaat hoort. Veel zag ik niet, die eerste keer, alleen lichtflitsen. Maar zo wisten we wel dat het systeem werkte. En al hadden ze me goed voorbereid, het deed ráár, na al die jaren leven in het grijs. Ik was toch verwonderd.”

Zien zoals u en ik zal R. nooit meer kunnen. Ze neemt enkel lichtjes waar. “Daarmee moet ik een puzzel maken. Het heeft wel even geduurd voor ik een lijn kon herkennen. Maar na enkele dagen training kon ik ook een vierkant en een driehoek onderscheiden. Elke nieuwe vorm is de eerste keer zeer moeilijk. De tweede en derde keer gaat het al vlotter. Vergelijk het met woordjes leren in een nieuwe taal. Ik zou soms sneller willen vooruitgaan, maar ik mag de bril nog niet langer opzetten dan twee uur per dag. Mijn ogen worden er nog te moe van. Maar zie, sinds kort kan ik alweer grote letters lezen op een scherm. Straks beginnen we aan de woordjes. En volgende week gaan we buiten trainen: een zebrapad herkennen, de stoeprand, een voorbijrijdende auto... Hopelijk kan ik het over een paar maanden zelfs zien als iemand naar me zwaait.”

Zelfstandigheid

Wat R. eraan heeft in het leven van alledag? “Ik zie eindelijk weer wanneer het ’s ochtends klaar is. Beetje bij beetje komt een stuk zelfstandigheid terug. Ik kan thuis al door de gangen stappen en de plinten volgen, zonder mij aan de muur te moeten vasthouden. En ik kan al een silhouet zien en weet dus of er iemand naast me staat. Hoe vaak is mijn man de keuken niet binnengekomen met de opmerking: ‘Tegen wie sta jij te praten?’ Omdat ik niet doorhad dat hij de kamer had verlaten.”

“Ook al zal ik de lach op hun gezicht nooit kunnen ontwaren, mijn diepste wens is dat ik over enkele maanden mijn kleinkinderen kan zien aankomen. Nu moet ik wachten tot ze me aanraken. Ik heb er negen. De jongsten zijn 7 en 4, van hen heb ik me nooit een beeld kunnen vormen. De oudste is 22, ik weet nog precies hoe die eruitziet, maar ik wil graag zien hoe groot ze nu zijn.” (br.hln)