Vrees kannibalisme kompels Chili in 17 dagen na instorting
Nu de 33 mijnwerkers na 69 dagen uit de Chileense kopermijn bevrijd zijn, duiken de eerste gruwelverhalen op van de dagen na de instorting. Toen beseften de gevangen mijnwerkers nog niet dat ze gered zouden worden. De vrees voor kannibalisme was die eerste 17 dagen zonder contact met de buitenwereld groot. Net als de wanhoop en de verdeeldheid, die zelfs toch regelrechte vuistgevechten leidde, maar de ploegbaas hield de solidariteit overeind dankzij één codewoord: democratie!
Luis Urzua was de man die de verantwoordelijkheid over zijn 32 collega-mijnwerkers op zijn brede schouders torste. De ploegbaas loodste de gevangen mijnwerkers door de zware beproeving van meer dan twee maanden en deed dat door met democratische meerderheid te stemmen; ook over heikele punten. "Ik moest enkel maar de waarheid spreken en in de democratie geloven", blikt Urzua terug vanop zjin ziekenhuisbed. De beroemdste ploegbaas ter wereld legt de principes van 700 meter onder de grond uit. "We stemden echt over alles: we waren met 33, dus 16 +1 was de meerderheid."
Minder rooskleurig zijn de verhalen die stilaan doorsijpelen over de eerste dagen. Toen heersten twijfel, onenigheid en spanningen diep onder de grond. "Er was vooral de vrees voor kannibalisme die sluimerde", zegt Richard Villaroel, een 23-jarige mechanieker. "De wanhoop, het gekibbel en het wachten op een gewisse dood waren ondraaglijk. We verbruikten het laatste greintje overgebleven energie en waren heel mager. Sommige mijnwerkers bleven gewoon constant in hun bed liggen, van pure miserie. Als die situatie nog enkele dagen langer had geduurd, was het zeker fout gelopen en leek kannibalisme bijna de enige uitweg."
De vrees voor kannibalisme doet denken aan de film 'Alive' over het waargebeurde avontuur van een Uruguyaans rugbyteam dat uitgerekend op 13 oktober 1972 (de Chileense mijwerkers werden op 13 oktober 2010 bevrijd) crashte met een vliegtuig tegen de besneeuwde bergtoppen van de Andes. 16 van de 45 passagiers overleefden de crash en van ontbering besloten ze om mensenvlees te eten.
Gelukkig liep het voor de mijnwerkers beter af. Toen de 33 zich na 17 dagen al stilaan hadden neergelegd bij de langzame hongerdood, kwam er plots contact met de buitenwereld. "De sfeer sloeg om van diepe wanhoop en verdeeldheid naar euforie en eenheid. Ik was zo bang dat ik mijn ongeboren kind nooit zou zien", zegt Villaroel.
Hoe de 33 mijnwerkers die eerste 17 dagen overleefden, legt ploegbaas Urzua in detail uit. "Meteen na de instorting op 5 augustus stuurde ik een team uit om op onderzoek te gaan. In de ondergrondse gangen reden ze stapvoets met een truck omhoog. Door de enorme stofwolken zagen ze amper iets en reden zich vast. Toen beseften we dat we voedsel moesten rantsoeneren. De dagelijkste porties uit het noodpakket bestonden uit een halve lepel tonijn en zalm per mijnwerker."
"Bij onze eerste vergadering besliten we dat we al het eten eerlijk zouden verdelen", pikt Villaroel in. "We zouden het moeten stellen met een half lepeltje vis per dag. Niets aan te doen. Ik verloor liefst 12 kg in die dagen. We verbruikten veel energie, maar aten bijna niks. We aten als het ware onszelf op. Over echt kannibalisme spraken we nauwelijks. Het sluimerde duidelijk. Nadat we contact hadden met de buitenwereld, werd er wel grappend over gesproken. Daarvoor was het bittere ernst. Achteraf bleek dat het leefde in ieders gedachte. Iedereen had er angst voor."
"Drinkwater hadden we gelukkig wel, maar het was wel sterk vervuild. Het bevatte veel olie van de machines en het smaakte heel slecht, maar dat namen we er maar bij natuurlijk. De ploegbaas sprak ons elke dag filosofisch toe. Hij vertelde ons dat de kans bestond dat ze ons vonden en dat we daar moesten in geloven. Ik had nog nooit gebeden in mijn hele leven, maar op 700 meter diepte, ben ik er wel mee begonnen. En het leek nog te werken ook, want na een tijdje hoorden we boringen, ver boven ons hoofd en de hoop groeide. De hoop sloeg om in euforie toen de boringen met een testbuis ons bereikten."
Vanaf het moment dat ze wisten dat ze gered zouden worden, tekenden de 33 mijnwerkers een bloedpact dat er niets van hun avonturen zou uitlekken. "What happens in the mine, stays in the mine", verwoordde Dario Segovia (58) het vorige week in een videoconferentie, alluderend op het beroemde gezegde uit Las Vegas. Zoals verwacht zijn er al duidelijke barsten in dat pact.
Zo zou er ook een brief naar boven gekomen zijn waarin een gevangen mijnwerker de spanning en de verdeeldheid had beschreven. Hij schreef dat er gevochten werd. Er werden zelfs vuistslagen uitgedeeld. De volgende test voor het pact is een financiële. 'Los 33' hebben aan elkaar beloofd dat ze al het geld dat ze krijgen voor interviews, optredens in de media en eventuele boeken over het avontuur zullen delen. Mannen als de ploegbaas en showman Mario Sepulveda (de tweede die naar boven kwam) zullen meer gevraagd worden. Met naar schatting wereldwijd één miljard mensen een hele woensdag aan de buis of het internet gekluisterd, zal de verleiding van het geld ongetwijfeld heel groot zijn de komende dagen en weken.
|
