Inhoud blog
  • BBC Radio 3: Rabindranath Tagore vijf keer een kwartier in 'The essay'
  • BBC Radio 3 presenteert donderdagmiddag het muziekdrama Telemaco van Christoph Willibald von Gluck
  • Ergerlijke geluiden als thema van vijf maal een kwartier The essay van BBC Radio3
  • De Britse schrijver en journalist George Orwell overleed op 21 januari 1950
  • Koning Friedrich II van Pruisen en de muziek; twee programma's achtereen op Duitse radiozender NDR Kultur
    Zoeken in blog

    Cultuurspectrum
    Woord en beeld
    30-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Der Mann im Strom, film naar de roman van Siegfried Lenz, aanstaande vrijdagavond op het eerste Duitse televisienet ARD/Das Erste
    Roman-verfilming
    Vrijdag, 4 januari, is 23:30 uur 's avonds, als aanvangstijdstip gepland voor de, als televisiefilm aangekondigde, omzetting in beelden van de roman van Siegfried Lenz (1926), die in 1957 voor het eerst is uitgekomen. Deze verfilming, met een lengte van anderhalf uur, van Lenz' thema — een 55 jaar oude bergingsinspecteur in de Hamburgse haven ziet zich genoodzaakt zijn uiterlijk en zijn papieren aan te passen, waardoor hij als redelijk jongere man weer als duiker aan de slag zou kunnen — is in 2006 gerealiseerd door Nikolaus Stein von Kamienski voor het eerste Duitse televisienet ARD/Das Erste, en werd eerder reeds uitgezonden op 15 maart 2006. Dat thema is in de halve eeuw volgend op de verschijningsdatum van het boek steeds actueler geworden, ook buiten de beroepen die als eerste een kerngezond, jong lichaam vereisen.

    Jan Fedder als Hinrichs
    De rol van de middelbare Hinrichs — die wel degelijk enige last van ouderdomskwalen begint te vertonen, oorsuizen en druk in de hartstreek, doch deze niet tot zijn bewustzijnsniveau wil laten doordringen, evenmin als de beklemming die hij ondergaat in diepere wateren — wordt gespeeld door de zelf 52 jaar oude Jan Fedder, die vele (vooral Noord-)Duitsers kennen als de politieman met grote mond en klein hartje, in de serie
    Großstadtrevier, en als plattelandsman in de Neues aus Büttenwarder. Hoewel hij in die laatstgenoemde rollen wel eens wat opgelegd pandoer presenteert, is zijn inleving in de figuur van Hinrichs uit Siegfried Lenz' roman, en de omzetting daarvan, zeer geloofwaardig en van een weldadige ingetogenheid.
    Naast Jan Fedder — die in het werkelijke leven vegetariër is, zo'n 50 sigaretten per dag rookt, en zich daarnaast onder meer bekommert om kinderen met aids — spelen Lea Draeger en Moritz Grove.
    Deze roman van Siegfried Lenz is in 1958 reeds verfilmd, toen door Eugen York, met de zo populaire Hans Albers. Ook die film duurde anderhalf uur.
    __________
    NB: Meer over Siegfried Lenz en zijn werk is later deze week op de zustersite Tempel der Letteren te vinden.
    ____________
    Afbeeldingen
    1. Omslag van de eerste pocket-editie uit 1963 (toen dtv 102; thans dtv 19124) van Siegfried Lenz' roman. Hier met het gehele omslagonwerp van de recentelijk gestorven, Zwitserse illustrator Celestino Piatti. Zie daartoe de beschrijving van de afbeeldingen in het verjaardagsartikel over de schrijfster Angelika Schrobsdorff in Tempel der Letteren.
    2. Jan Fedder als Hinrichs in de film
    Der Mann im Strom.

    30-12-2007 om 18:09 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    28-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Zaterdag 29 december is de dag van de filmklassiekers op de beeldbuis, van Nederland 2, via Canvas, tot en met BBC 2

    Het lijkt wel of de diverse zenders het hebben afgesproken: een dag van de filmklassieker, maar het is waarschijnlijker dat het met de tijd van het jaar te maken heeft. Zaterdag 29 december worden er maar liefst vier filmklassiekers uitgezonden, en gelukkig allemaal op zenders, die niet met nasynchronisatie komen aanzetten.

    Chaplins Modern Times op Nederland 2
    Het begint om half drie in de middag op Nederland 2 met Modern Times uit 1936 van en met Charles Chaplin (1889-1977). Deze film duurt anderhalf uur. Het is een inmiddels klassiek verhaal — en een klassieke film — over de steeds voortschrijdende industrialisering in de twintigste eeuw, met alle machtsverhoudingen tussen werkgevers en werknemers en de daaraan gekoppelde elementen, die heden ten dage in een enorme uitvergroting via camera's veel meer registereren dan alleen de handel en wandel van het personeel in een bedrijf. De bekendste en ongetwijfeld meest voorgestelde scène uit die film in de vorm van een (al dan niet grote) foto is het moment waarop Chaplin als sleutelende onderhoudsarbeider tussen de raderen van een grote machine bekneld dreigt te raken. Kan de voorstelling van de feitelijke werksituatie en de daaraan onverbrekelijk verbonden structuren — niet alleen de op meer en meer macht beluste werkgever, maar tevens die van het machinepark; iets dat we vandaag de dag in extreme uitvergroting meer en meer ondergaan — nog representatiever worden uitgebeeld?
    Naast Chaplin spelen Paulette Goddard (1910-1990; heette in werkelijkheid Marion Pauline Levy) en Stanley J. Sanford (1894-1961), die al eerder met Chaplin had gewerkt.

    Canvas zendt Casablanca uit
    Het tweede Nederlandstalige Belgische televisienet Canvas zendt eveneens een klassieker uit, waarvan de laatste zin tot de categorie gevleugelde woorden is gaan behoren: Casablanca uit 1942, van Michael Curtis. Met Citizen Kane van Orson Welles strijdt deze film (passief) om de kwalificatie "beste film aller tijden", een zinloos gebeuren: beide films zullen nog lang tot de categorie "beste van het witte doek" blijven behoren. Casablanca werd onthaald op drie Oscars. Gezien de omstandigheden waaronder de rolprent werd gerealiseerd, verwachtte helemaal niemand dat deze een succes zou kunnen worden. Naast Humphrey Bogart (1899-1957) spelen Ingrid Bergman (1915-1982) en Paul Henreid (1908-1992).

    Klassieker van ander kaliber
    Een klassieker van geheel andere structuur en uitwerking is
    The Graduate uit 1967, van Mike Nichols. Dustin Hoffman, Anne Bancroft (1931-2005), Katherine Ross en Murray Hamilton (1923-1986) spelen daarin de vier voornaamste personages. Deze rolprent werd al snel een cultfilm, omdat deze zich inhoudelijk afzette tegen de toen heersende moraal van grote delen van mensen, de ouders moesten verbeelden, maar daar — in het kader van hun zware frustraties, niet in de laatste plaats op seksueel gebied — heel ernstig faalden. Dustin Hoffman bracht het met deze film tot de status van internationale ster. Hij wist de onervarenheid van een jongeman, die als een blok valt voor de charmes van een 'oudere' vrouw goed over te brengen, en hele volksstammen konden zich heel gemakkelijk met de sitautie, en het daaraan gekoppelde verlangen van intimiteit met een rijper wezen, identificeren. De muziek is bij velen over de hele wereld blijven hangen in het repertoire van de in die dagen zeer populaire duo (Paul) Simon and (Art) Garfunkel.
    De film duurt een uur en drie kwartier en wordt tegenwoordig geschikt geacht voor kijkers vanaf zes jaar. Eigenlijk is het al zaterdag als de film begint, maar in de programmering staat deze op vrijdag. Het begintijdstip is gepland om 00:20 uur, en als einde staat 01:50 uur; dat is niet de lengte van 105 minuten die in de gegevens van de filmografie staat.

    Philip Marlowe Private Eye
    Sedert Edward Dmytryk (1908-1999) in 1944 de Amerikaanse film
    Murder, my sweet heeft uitgebracht, is het hoofdpersonage, de privé-detective Philip Marlowe, uit de boeken van thriller-schrijver Raymond Chandler (1888-1959) door diverse beroemde filmacteurs voor het voetlicht gebracht. In deze rolprent naar Chandlers boek Farewell, my lovely 
    heeft de tot dan toe smartlappenzanger Dick Powell (1904-1963) het tot Holywood-acteur weten te brengen, een carrière-onslag die groter niet had kunnen zijn, gezien de successen die zouden volgen. Later zou hij nog een eigen show krijgen met internationale vermaardheid.
    Zoals dat in de vervolgens als 'hard-boiled' gekarakteriseerde verhalen van Chandler, en dienovereenkomstig in de verfilmingen daarvan nu eenmaal gebeurt, gaat het altijd weer om een mysterie met veel geweld en aantrekkelijke vrouwen. Verder blinkt Dmytryks vertolking van Chandlers roman uit door een als 'hallucinogeen' omschreven scène, die zijn weerga niet kende totdat Alfred Hitchcock zich meer en meer in Hollywood ging profileren. BBC 2 zendt deze film uit in de nacht van zaterdag 29 op zondag 30 december, tussen 03:05 uur en 04:45 uur.

      

     

    ____________

    Afbeeldingen
    1. Filmposter voor Modern Times.
    2. Paulette Goddard.
    3. Paul Henreid en Humphrey Bogart in Casablanca.
    4. Dustin Hoffman en Anne Bancroft in flagranti.
    5. Filmposter voor The Graduate.
    6. Bovenste helft van de Penguin-paperback-versie (groene Crime-serie) van Raymond Chandlers boek Farewell, my lovely, dat ten grondslag heeft gelegen aan de film Murder, my sweet.
    7. Regissseur Edward Dmytryk.

    28-12-2007 om 13:51 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Richard Strauss: 'Vier letzte Lieder' en 'Tod und Verklärung' zaterdagmiddag met mijmeringen rond de dood in het programma 'Aladdin' op Klara-Radio
    Op zaterdag 29 december kunt u in het muziekprogramma Aladdin, dat tussen 13:10 uur en 15:05 uur wordt gepresenteerd door de Begische, Nederlandstalige radiozender Klara, naar twee composities van Richard Strauss: de Vier letzte Lieder, welke aanleiding hebben gevormd voor een mijmering over de dood. Tevens zal van dezelfde componist Tod und Verklärung worden uitgezonden, en verder werken van Richard Wagner, Franz Schubert en Orlando di Lasso. Op de website van Rond1900.nl, in het fin de siècle magaine All art is quite useless, heb ik een uitgebreid artikel opgenomen over die laatste Strauss-liederen, onder de titel De dood als contrapunt. Voor meer informatie, dwarsverbindingen en een beeld van de tijd, alsmede de invloeden die hebben geleid tot deze wonderbaarlijke compositie, verwijs ik u dan ook graag naar mijn bijdrage op die website.
    _______________
    De tekening van Richard Strauss is van Jarko Aikens, Groningen 1984, en is afkomstig uit het archief van Heinz Wallisch.

    28-12-2007 om 00:00 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    25-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Buster Keatons slapstick 'The Blacksmith' uit 1922 woensdagochtend op Arte-televisie
    Woensdagochtend tussen 09:30 uur en 10:00 uur kunt u op Arte-televisie kijken naar de slapstickThe Blacksmith — De Hoefsmid — uit 1922 van en met Buster Keaton. Co-regisseur is Malcolm St. Clair. Deze beide heren hebben samen tevens het draaiboek geschreven. De film, die op 21 juli 1922 voor het eerst werd vertoond, valt in de categorie Silent Movies met intertitles — tussentitels in witte letters op een zwarte ondergrond. De film heeft een lengte van 25 minuten, en werd geproduceerd door Joseph M. Schenck. Voor de cinematografie tekende Elgin Lessley.
    Drie rollen telt de prent: de smid wordt vertolkt door Joe Roberts, Buster Keaton — die in werkelijkheid de voornamen Joseph Frank droeg — is de assistent van de smid, en de vrouw met het paard krijgt, bij elke vertoning opnieuw, gestalte in Virginia Fox.

    25-12-2007 om 08:28 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    24-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.De Duitse schrijfster Angelika Schrobsdorff blinkt uit in fijnzinnigheid en een groot observatievermogen '” Vandaag is ze tachtig jaar geworden
    Jauchzet, frohlocket!
    Angelika Schrobsdorff, de fijnzinnige, veelzijdige Duitse schrijfster wordt vandaag tachtig jaar,
    en haar uitgever Deutscher Taschenbuch Verlag, heeft de pers daar tijdig opmerkzaam op gemaakt, en als uitgever zie je vanzelfsprekend — althans in de meeste gevallen — niets liever dan dat er veel aandacht aan zo'n bijzondere gebeurtenis wordt besteed, aangezien dat bijna altijd eveneens, in ieder geval enige, extra aandacht voor de boeken van de auteur in kwestie genereert. Voorzover dat de romans, verhalen, herinneringen en overpeinzingen van Angelika Schrobsdorff betreft, valt daar niets tegenin te brengen, aangezien al deze zijn geschreven met een vakmanschap dat meer inhoudt dan alleen het in de juiste volgorde zetten van de benodigde woorden om een aanvaardbare of interessante zin te creëren. Deze auteur is er, decennialang, in geslaagd de meerwaarde, die tussen de regels van het door haar geschrevene te vinden is, op hetzelfde niveau te houden en de ironie en kritiek daarin zodanig te doseren dat er steeds opnieuw een verrassend resultaat uitgekomen is.

    Voor een zeer uitgebreid artikel met details over haar boeken verwijs ik u naar mijn artikel op de Nederlandse website Tempel der Letteren (één van de twaalf thema-afsplitsingen van de  oorspronkelijke Cultuurtempel).

    24-12-2007 om 17:40 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    23-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Karel du Jardin, Amsterdam kunstschilder uit de Gouden Eeuw met een exposite in het Rijksmuseum, Amsterdam en een nieuw, tweetalig, groot prachtboek
    Gevierd penseelkunstenaar
    De Nederlandse schilder Karel du Jardin (1626-1678) was één der meest veelzijdige kunstenaars van zijn tijd, die middein de Gouden Eeuw lag. Onder zijn penseelstreken kwamen niet alleen toestanden en gebeurtenissen uit de geschiedenis bijna letterlijk tot leven, hetzelfde geldt voor de personages, die hij heeft geportretteerd, meestal in opdracht van de adel van die dagen. En laten we vooral niet zijn adembenemende landschappen in Italiaanse stijl vergeten, die lang op het netvlies van de beschouwer blijven 'nawerken'. Daaraan moet worden toegevoegd dat hij uitzonderlijke thema's 'oppakte' voor uitbeelding, welke tot op dat moment niet in aanmerking waren gekomen voor uitbeelding, en al zeker niet in het kader van de tot dan toe bekende Nederlandse schilderkunst.

    Tentoonstelling en nieuw boek
    Sedert de opening van de expositie van schilderijen van Karel du Jardin, op 14 december, in het Rijksmuseum te Amsterdam (tot medio maart volgend jaar), is er een uitzonderlijk fraai boek van de persen gerold dat ons in de tweetalige tekst (Nederlands en Engels) niet alleen, in kort maar helder bestek, inzicht verschaft in de diverse fasen van zijn leven, maar ons tevens laat zien welke schitterende werken in de bovengenoemde disciplines deze Nederlandse kunstenaar — wiens naam toch niet bestorven ligt in de mond van veel liefhebbers van vaderlandse schilderkunst, en daarmee voorziet deze uitgave eveneens in een leemte — aan ons cultuurbezit heeft toegevoegd. Gelukkig bevindt één van de grootste collecties met schilderijen, die zijn signatuur dragen, zich in het Rijksmuseum te Amsterdam. Het voortreffelijk geschreven en tot in de puntjes verzorgde boek is een coproductie van dat cultuurinstituut in samenwerking met Nieuw Amsterdam Uitgevers.

    Du Jardins leven
    Het levensverhaal van deze voor de geschiedenis van de schilderkunst van ons land zo belangrijke kunstenaar wordt op de achterzijde van het boek zo mooi omschreven met de Engelse uitdrukking "from rags to riches". Karel du Jardin werd geboren in één van de zijstraten van de Amsterdamse binnenstad in een relatief armelijk gezin, maar hij slaagde er met zijn kunst in zich op te werken totdat hij zich in één der vooraanstaande grachtenpanden op de Keizersgracht kon vestigen. Hij onderhield contacten met tal van uitzonderlijke persoonlijkheden, zoals de 'zeeheld' Michiel de Ruyter, wiens portret hij in 1669 heeft gerealiseerd: een staaltje vakmanschap van het hoogst denkbare niveau.
    De goede man hield ook van reizen, en bezocht in dat kader Frankrijk en Italië. Tijdens zijn laatste reis naar dat land, kwam hij uiteindelijk terecht in Venetië, waar hij werd overvallen door koorts, maar zich desondanks heeft overgegeven aan een zeer overvloedig maal, en dat is hem noodlottig geworden. Hij overleed aan de gevolgen van voedselvergiftiging.

    __________
    Jennifer Kilian:
    Karel du Jardin, 1626-1678.
    80 pag., 24,5 x 28,5 cm; rijk geïllustreerd.
    Amsterdam, Rijksmuseum en Nieuw Amsterdam,
    Uitgevers, 2007.
    ISBN 978-90-868-9030-9.

    ____________
    Afbeeldingen
    1. Voorplat van het onlangs verschenen boek over Karel du Jardin.
    2.
    Portret van een man, 1650, perkament, 9,4 x 8 cm. (Preussischer Kulturbesitz, Staatliche Museen, Kupferstichkabinett, Berlin.)

    23-12-2007 om 13:46 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    21-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Sergej Prokofjevs opera 'Oorlog en Vrede' zaterdagavond rechtstreeks vanuit de Metropolitan Opera in New York via Klara en BBC Radio 3
    Radio-uitzending
    De Russische componist Sergej Prokofjev (1891-1953) heeft in 1941 de lijvige roman Oorlog en Vrede (1865-69) van Lev Nikolajevitsj Tolstoj ter hand genomen en daarvan, in samenwerking met Marina Mendelssohn, een libretto gemaakt voor een opera, die hij in 1941 heeft gerealiseerd in dertien lyrisch-dramatische scènes en een koorepiloog.
    Zowel de Belgische radiozendgemachtigde Klara (voor Klassiek Radio), alsook BBC Radio zenden deze opera uit op het moment dat deze als matinee in de New Yorkse Metropolitan Opera wordt gegeven — en dat is vanaf 18:00 uur onze tijd — door het koor en orkest van dit instituut, onder leiding van de ook in ons land zeer bekende Russische dirigent Valery Gergiev.
    Solistische medewerking zal worden verleend door onder meer Marina Poplavaskaya, Natasha Rostova en Ekaterina Semenchuk.


    Grootse epiek
    De grandioze epiek van graaf Tolstoj (1828-1910) heeft diverse bewerkers geïnspireerd tot hoorspelen, toneelbewerkingen en, vanzelfsprekend, verfilmingen, waaronder die in Hollywood, waarin de werkelijkheid van het boek op grote schaal geweld is aangedaan, en alles van een honigzoete strooplading werd voorzien. Audrey Hepburn, Henry Fonda en Mel Ferrer speelden in deze productie, met een speelduur van 200 minuten — de belangrijkste rollen. Later, in 1966/67 heeft de Russische regisseur Sergej Bondartsjoek (1920-1994) zich in de Sovjetunie heel wat meer moeite getroost — zo liet hij machines enorme hoeveelheden sneeuw maken, aangezien de opnamen vooral buiten de wintermaanden werden gerealiseerd — de werkelijkheid te benaderen. Het is een lange film geworden, en een tijdlang is de onverkorte versie — inclusief de pauzes negen uur bioscoopverblijf — in diverse arthouse-bioscopen van ons land vertoond.Tegenwoordig is deze versie op 5 dvd's alom verkrijgbaar.
    Zeer binnenkort is er op de televisie een nieuwe verfilming te zien, en kort daaraan voorafgaand zullen we mogelijkerwijs op deze, maar in ieder geval op onze zustersite
    Tempel der Filmkunst aan die nieuwe productie aandacht schenken, tevens met wat meer achtergronden over het boek en zijn schrijver.
    ____________
    Afbeeldingen
    1. Sergej Prokofjev, tekening in Oostindische inkt van Jarko Aikens, Groningen, 1985. Collectie Heinz Wallisch.
    2. Lev Nikolajevitsj Tolstoj, portret uit 1887 door Ilja Rjèpin (1844-1930).

    21-12-2007 om 08:01 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    19-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Gustav Mahlers Eerste Symfonie op Neerlands Radio 4 in KRO's 'Middagconcert'
    Middagconcert
    Op donderdag december kunt in de middag via de Nederlandse zender Radio 4 luisteren naar de veelvuldig gespeelde Eerste Symfonie, bijgenaamd Titan, van Gustav Mahler, uitgevoerd door het Concertgebouworkest onder leiding van Mariss Jansons. Dit opus wordt voorafgegaan door Beethovens Achtste, en vult daarmee de eerste, symfonische helft van het programma Middagconcert van de KRO, dat tussen 13:03 uur en 16:02 uur de ether ingeslingerd wordt. Deze helft bestaat uit concerten van series, zoals die zijn gegeven door de radio-orkesten en het Concertgebouworkest, alsmede door ensembles met een bijzondere reputatie, uit andere landen.
    Deze Mahler-uitvoering via de radio betreft een opname, die verleden jaar op 17 november werd gerealiseerd tijdens een concert in de Grote Zaal van het Concertgebouw in de hoofdstad.
    Voor een uitgebreid artikel met een achtergrondverhaal over de componist, het ontstaan en bijzonderheden over deze symfonie, alsmede een technische toelichting, zij verwezen naar mijn bijdrage op de site
    All art is quite useless van Rond1900.nl. Deze is verschenen op woensdag 23 augusus 2006 en is getiteld: Natuurliefde als katharsis — Mahlers Eerste als zelfanalyse.
    __________
    Afbeelding: Gustav Mahler, een karikatuur uit 1908, te New York vervaardigd door de tenor Enrico Caruso.

    19-12-2007 om 00:00 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    18-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.'Mythische dieren' deze week in vijf afleveringen op ARTE-televisie
    Voorafgegaan op maandag, respectievelijk dinsdag, door de Arend en het Paard, is woensdag de KAT aan de beurt in de programmareeks, die de Duits-Franse cultuurzender Arte deze week 's middags tussen 16:50 uur en 17:35 uur uitzendt. Donderdag volgt het Schaap, en de goede verstaander zal vermoeden dat diens kleding tot vrijdag blijft liggen als we in deze filmreeks een optreden van de Wolf mogen verwachten.
    Dat zo'n dier niet alleen veel begrijpt als je maar op de juiste wijze communiceert, is talloze malen gebleken, en kennelijk had Pluim door dat de jonge componist Thorkil Wolvendans in de herfst van 2001 een pianocompositie over Pluim heeft gerealiseerd. Van de eerste noot die de jongen op het klavier heeft aangeslagen tot de laatste, heeft Pluim in een voor hem aangename houding op diens schoot gelegen. Het stuk kreeg de titel
    Pluim op de overloop, en heeft in beperkte kring veel lof geoogst.

    Film op Arte
    Sedert mensenheugenis
    heeft de ka.t....ot de verbeeldingen vn allerlei verschillende volkeren gesproken. Was dit dier bij de Egyptenaren nog heilig, in andere culturen werd het gezien als afgezant van Satan, en daaruit volgend ziet men in tal van afbeeldingen uit die bewuste sferen boze heksen met een kat op de schouder, en is de magische werking ten detrimente van dit mysterieuze wezen ook voor de tovenaars die boosaardige plannen hebben, niet weg te denken.Dikwijls ook is de kat beschouwd als de incarnatie der vrouwelijkheid; vandaar dat nog altijd veel mensen het over dikke en anderszins welgedane dieren, die op drie kiolometer afstand herkenbaar als van de mannelijke kunne zijn, toch hebben als zij (waar tegenover het verschijnsel Hond met het element der mannelijkheid wordt geïdentificeerd en dientengevolge met Hij wordt bedacht

    Herhaling
    De film op Arte, die door regisseuse Annette Scheurich eerder dit jaar voor de Mitteldeutsche Rundfunk werd gerealiseerd, zal door dezelfde zender worden herhaald op tweede kerstdag, volgende week woensdag, tussen 17:45 uur en 18:30 uur.
     

    Afbeeldingen

    1. Kater Pluim (1978-2003) in 2001 's avonds laat na een inspectietocht van zijn grootgrondbezit. Pluim was toen al 23 jaar. De foto is genomen door een groot bewonderaar van Kater Pluim, de jonge musicus Thorkil Wolvendans.

    2. Kater Ramses op zijn favoriete plek: op de theetafel, naast een zilveren Boeddha-beeld.

    18-12-2007 om 00:00 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    17-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Televisieportret uit 1996 van de Vlaamse dichter Paul van Ostaijen, deze week nog driemaal op Nederlands themakanaal Geschiedenis TV
    Poëzie als woordkunst
    Heden, maandag 17 december, heeft het Nederlandse televisie-themakanaal
    Geschiedenis TV een portret uitgezonden, dat in 1996 werd gerealiseerd over de Vlaamse dichter Paul van Ostaijen (1896-1928). Hij heeft niet alleen naam gemaakt als deels experimenteel dichter, maar nog meer als één der meest invloedrijke taalvernieuwers, die de Nederlandstalige literatuur heeft voortgebracht.
    Gelukkig wordt dit portret nog deze week driemaal herhaald: de eerste keer op dinsdagmiddag om 17:26 uur, in de nacht van woensdag op donderdag vanaf 01:26 uur, en ten slotte op vrijdag om 21:26 uur. Het portret van deze dichter draagt de titel
    Poëzie is woordkunst, en heeft een lengte van ongeveer drie kwartier.

    17-12-2007 om 20:41 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Thomas Mann-verfilming uit 1953 van de roman 'Königliche Hoheit' in de nacht van maandag 17 op dinsdag 18 december op het eerste Duitse net
    In de nacht van maandag 17 op dinsdag 18 december kunt u, als u dat zou willen, getuige zijn van de uitzending van een Duitse speelfilm uit 1953, van de allround cineast, producent en scenartist Harald Braun (1901-1960), getiteld Königliche Hoheit, naar de gelijknamige roman uit 1909 van de Nobelprijswinnaar voor Literatuur (1929) Thomas Mann(1875-1955). De film wordt via het eerste Duitse televisienet uitgezonden tussen 00:50 uur en 02:35 uur. Deze rolprent wordt geafficheerd als romantische komedie, waarin een redelijk behoudende, Duitse troonopvolger zijn hart verliest aan de dochter van een Amerikaanse industrieel en een relatie met haar begint.
    Drie hoofdfiguren uit de Duitse filmwereld van de jaren vijftig vertolken de hoofdrollen: als eerste Ruth Leuwerik, die vooral bekendheid heeft gekregen in de films rond de familie Trapp, een verhaal dat we een decennium later terugvinden in de musical The sound of music. Naast haar treden Dieter Borsche en Rudolf Fernau op.
    Harald Braun heeft meer dan veertig films op zijn naam staan, hetzij als regisseur, als producent of scenarist, dan wel in een combinatie van deze hoedanigheden. Een jaar voor zijn overlijden heeft hij nog als co-scenarist en regisseur aan de omvangrijke, tweedelige verfilming van Thomas Manns Buddenbrooks gewerkt. Zie daartoe ons artikel op de webiste All art is quite useless van Rond1900.nl, verschenen op zondag 7 januari 2007.
    __________
    Afbeelding: Titelpagina van de roman Königliche Hoheit van Thomas Mann.

    17-12-2007 om 07:15 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    16-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Zwijgende film uit 1928, van Franse cineast Jean Renoir, naar een kort sprookje van Hans Christian Andersen
    Cultuurzender Arte presenteert
    Het kleine meisje met de zwavelstokjes
    luidt de titel van een zeer kort verhaal van Hans Christian Andersen, dat in de gehele verzameling van diens sprookjes slechts anderhalve pagina in beslag neemt, althans in het relatief grote boekformaat van de Nederlandse vertaling, die in 1960 bij uitgeverij Gaade in Zeist van de persen is gerold.
    De Fransman Jean Renoir (1894-1979), auteur van onder meer een bografie over zijn vader [
    1], was gehuwd met de actrice Catherine Hessling (1900-1979), die in enkele van zijn films optrad. Zo heeft zij ook de titelrol in de zwijgende film, die Renoir in 1928 heeft gerealiseerd op basis van het Andersen-sprookje, en heeft deze rolprent de titel La petite marchande d'allumettes meegegeven. Voor de film, die volgens sommige gegevens een duur van 39 minuten heeft, meldt de Duits-Franse cultuurzender Arte dat de lengte 32 minuten bedraagt.

    Jean Renoir
    De tweede zoon van de schilder Pierre-Auguste Renoir kwam kort voor het begin van de herfst in 1894 in de Parijse wijk Montmartre ter wereld. Nadat was gebleken dat hij niet tot de allereerste categorie van studiehoofden behoorde, ging hij als achttienjarige maar bij het korps dragonders. Twee jaar later werd hij soldaat en vanaf 1916 diende hij bij de Franse luchtmacht. Gedurende die oorlogsjaren is hij aan zijn been gewond geraakte, waardoor hij de rest van zijn leven bleef kreupelen. Hij ging toen werken als pottenbakker.
    In 1920 trad hij in het huwelijk met één van de modellen van zijn vader, Andrée Heuchling, die zich als filmactrice Catherine Hessling ging noemen.Toen een jaar later Erich von Stroheims film
    Folies de femmes was uitgekomen, nam Renoir het besluit in diens voetsporen te treden. Van de erfenis van papa, die in 1919 was overleden, heeft Jean Renoir zijn eigen productiemaatschappij kunnen bekostigen, en vanaf 1924 werden zijn eerstelingen, alle zwijgende films, in het openbaar vertoond. Zijn eerste film van redelijke lengte, was La Fille de l'Eau, waarin zijn wederhelft de hoofdrol heeft vertolkt, en een andere rol door Renoirs oudere broer Pierre werd gespeeld. Het werd niet bepaald een succes, maar daardoor liet de maker zich niet uit het veld slaan en reeds twee jaar later presenteerde hij Nana, naar de roman van Émile Zola (1840-1902).

    Andersen-verfilming
    In de loop der jaren heeft Renoir zich verder ontwikkeld als regisseur, scenarioschrijver, acteur en producent. In 1928 volgde de Andersen-verfilming van Het kleine meisje met de zwavelstokjes, een film die tegenwoordig onder meer in de categorie Fantasie wordt aangeprezen. Het is een rolprent, die in samenwerking met Jean Tedesco is gerealiseerd. Deze twee werden geassisteerd door Claude Heymann en Simone Hamiguet. Het scenario is van Renoir zelf, die de vertellingen van de befaamde Deense sprookjesschrijver Andersen. Voor passende, synchroon lopende muziek hebben Manuel Rosenthal en Michael Grant gezorgd. Het evocatieve camerawerk van Jean Bachelet is nog altijd fascinerend.
    Naast mevrouw Renoir (Catherine Hessling) spelen Jean Storm, Manuel Raaby en Aimée Tedesco (die Amy Wells werd genoemd).

    Uitzending en Herhalingen
    De film zal worden uitgezonden op disdag 18 december op Arte, tussen 23:55 uur en 00:30 uur.Arte zal dezelfde film daarna, tussen 24 en 31 december, nog driemaal herhalen, op verschillende dagen en steeds andere tijdstippen. Allereerst op maandag 24 december om 09:55 uur, op donderdag 27 december om 11:20 uur en tenslotte op Oudejaarsdag, 31 december, om 14:00 uur.
    ____________

    [
    1] De biografie van de cineast over zijn vader de schilder is ook in het Nederlands verschenen in de reeks Grote Beer (nr. 11) van uitgeverij Bruna (1964), onder de korte, krachtige titel Renoir mijn vader.
    ____________
    Afbeeldingen
    1. De Deense sprookjesschrijver Hans Christian Andersen.
    2. De Franse cineast en filmproducent, scenarist en acteur Jean Renoir.
    3. Beeld uit de zwijgende film uit 1928:
    La petite marchande d'allumettes. 4. Foto uit dezelfde film.

    16-12-2007 om 17:54 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Tranentrekkers overheersen het televisiescherm in de tweede decemberhelft
    Beeldbuiskitsch en dito redelijks
    In de tweede helft van de maand december halen de meeste nationale en niet te vergeten de buitenlandse televisiestations als vanouds tal van tranentrekkers uit de mottenballen om toch vooral de kijkers een overmaat aan, doorgaans dubieuze, emotie voor te schotelen. Soms bestaat het beeldmateriaal uit films, die zijn vervaardigd op bekende, en soms ook wel kwalitatief hoogwaardige klassieken, zoals Oliver Twist en A Christmas Carol — beide gebaseerd op verhalen van Charles Dickens (1812-1870). Maar vanzelfsprekend is ook Little Lord Fauntleroy van de partij, naar de roman van de, van oorsprong Amerikaanse, Frances Hodgson-Burnett (1849-1924), die in haar dagen grote bekendheid genoot als toneelschrijfster en auteur van kinderboeken, zoals The Secret Garden. Het verhaal over de kleine lord werd voor het eerst in afleveringen gepubliceerd in het tijdschrift St. Nicholas Magazine in 1885.
    En de kerstperiode zou de beeldbuiskersttijd niet zijn als er niet eveneens één of meer van de talrijke Dumas-verfilmingen, zoals
    De drie musketiers, voor het kijkersnetvlies zou worden opgegraven, en hetzelfde geldt voor sprookjesfilms, gebaseerd op de klassieken van Andersen, de gebroeders Grimm en Ludwig Bechstein. Aangezien die vaak op één van de Duitse netten worden vertoond, verdient het aanbeveling eerst maar eens te kijken van welke origine deze films zijn, aangezien er heel dikwijls sprake is van nasynchronisatie, en dat zorgt snel voor een al te overladen maag. Maar ook moderne sprookjes worden u voorgeschoteld in de vorm van bewegende beelden met en over mensen, die lange tijd — soms wel een halve eeuw — een winkel of restaurant hebben geëxploiteerd en dan net vóór de kerstdagen te horen krijgen dat ze hun zaak snel zullen moeten verlaten. Net voor het einde van de film is er dan toch weer iets waardoor men, hoe dan ook, de toekomst weer met moed, beleid en trouw tegemoet kan zien. Af en toe zit daar wel iets komisch ingebakken, maar heel dikwijls is er alleen sprake van de meest vreselijke gruwelkitsch, die zelfs niet bijdraagt tot enige ontspanning, maar in het gunstigst geval kromtrekkende tenen en wapperende oorlelletjes als gevolg van zoveel ergernis.
    Om verder maar niet te veel te zeggen over de films, die als thema de door onverwachte gebeurtenissen onderbroken of definitief bedorven, dan wel eventueel een humoristische wending nemende kerstplannen. Dat kan overigens ook aardige producten opleveren, en dus geldt ook daar: lees even goed waar de film over gaat en blijf kritisch afstandelijk.
    Positieve uitzondering per definitie op all eventuele tijdrovende onzin-films vormt Andersens sprookje
    Het meisje met de zwavelstokjes, in de versie uit 1928 van de Franse filmer Jean Renoir (inderdaad, zoon van de wereldvermaarde schilder). Zie daartoe ons artikel op de site Tempel der Filmkunst, eveneens van zondag 16 december 2007.
    ____________
    Afbeeldingen
    1. De Engelse meesterverteller Charles Dickens.
    2
    . De Amerikaanse schrijfster Frances Hodgson-Burnett.
    3. De Deense sprookjesschrijver Hans Christian Andersen (1805-1875).

    16-12-2007 om 01:42 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    15-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.'De dood in Venetië' van Visconti, naar Thomas Mann, wordt uitgezonden via Canvas
    Eros en Thanatos — Liefde en dood
    In de nacht van zaterdag 16 op zondag 17 december presenteert de Nederlandstalige televisiezender België 2, tegenwoordig bekend onder de naam Canvas, in principe tussen 23:15 uur en 01:25 uur de speelfilm Death in Venice (met tussen haken de Italiaanse titel Morte a Venezia) en daarmee wordt bedoeld de speelfilm die de Italiaanse grootmeester van het witte doek, Luchino Visconti (1906-1976) — die ook Hertog van Modrone is — in 1971 met een internationale bezetting heeft gemaakt naar aanleiding van de novelle uit 1912, Der Tod in Venedig [1], van de Nobelprijswinnaar voor Literatuur van 1929, Thomas Mann (1875-1955). De hoofdrol wordt vertolkt door de Britse acteur Dirk Bogarde [2] die Gustav von Aschenbach uitbeeldt, bijgestaan door Björn Andrésen [3] , die de rol van de jonge Tadzio voor zijn rekening neemt, en Sylvana Mangano [4] een van Visconti's favoriete actrices, die de moeder van Tadzio speelt.

    Oorspronkelijke versie
    Hoewel het in dit geval om een versie met Nederlandse ondertitels gaat — bij waarlijk culturele films bieden zelfs Arte en de BBC dikwijls ondertitelde films aan in plaats van die extreem weerzinwekkende, en niet zelden letterlijk onpasselijk makende (en dus ook heel nadrukkelijk te mijden) nagesynchroniseerde versies—, is er toch nog sprake van enige nasynchronisatie, doordat Visconti zijn 'acteursmateriaal' uit verschillende landen heeft gehaald, waar de bijbehorende talen wel een blokkade hebben gevormd voor een eenheid. De film is voorzien van stereofonisch geluid en wordt in breedbeeld uitgezonden.
    De muziek is van Gustav Mahler, die in de filmversie in wezen ook model staat voor professor Gustav von Aschenbach, al heeft Thomas Mann het in zijn novelle niet over een componist maar over een vooraanstaande schrijver van bloemlezingen voor schoolgebruik, die kort tevoren is onderscheiden en daarom dat von voor zijn naam heeft. Voor het overige kan deze film gelden als een van de al te weinige geslaagde verfilmingen van een oorspronkelijke tekst. Ondanks de beroepswijziging die de protagonist heeft ondergaan, is de sfeer grotendeels gelijk aan die van Thomas Mann en slaagt de gekozen muziek erin een diversiteit aan emoties bij de kijker los te maken. Visconti heeft een welswaar zeer erotisch geladen, maar nadrukkelijk activerend meesterwerk kunnen realiseren, mede dankzij het schitterende camerawerk van Pasquale de Santis.
    De themamuziek is het
    Adagietto uit de Vijfde Symfonie van Gustav Mahler, die als gevolg van deze film enorm populair is geworden, en door de verschillende geluidsdragers (toen nog grammofoonplaten) producerende firma's vanzelfsprekend ook met Death in Venice op de hoes en in de reclames werd aangekondigd.
    __________

    [1] op zaterdag 21 april is op de fin de siècle-website All art is quite useless van Rond 1900.nl ook nog een bijdrage opgenomen over de adaptatie van dit boek voor een opera door de Engelse componist Benjamin Britten.

    [2] Dirk Bogarde (1921-1999), die in werkelijkheid Derek Jules Gaspard Ulric Niven van den Bogaerde heette, onthulde bij de presentatie van zijn eerste roman, A Gentle Occupation, in 1980 in ons land dat hij zelfs nog Nederlandse achtergronden heeft in de familienaam Van den Boogaerde.

    [3] Björn Johann Andrésen is niet alleen acteur, maar tevens musicus. Hij werd in 1955 in Stockholm geboren, had weliswaar al in 1970 in een film gespeeld, maar werd over de hele wereld bekend, zo niet beroemd, door zijn optreden als Tadzio in Visconti's film, een jaar later. Voor deze acteur heeft het vertolken van een sterk homo-erotisch beladen rol flink wat negagtieve gevolgen gehad, en het odium van homoseksualiteit — alsof het in een normaal functionerende wereld een odium zou mogen zijn — heeft hem lang vervolgd, ondanks zijn leven met vrouw en dochter. Iemand die een moordenaar speelt, wordt nimmer door de roddel- en lasterbladen en door andersoortige monsters zonder waarde achtervolgd met de vraag of hij in het werkelijke leven ook een moordenaar is, en geen van de vertolkers van heteroseksuele rollen wordt geteisterd met vragen over eventuele heteroseksualiteit in het ware leven. Dat waren, zijn en blijven de uitwassen van de Perversie van het (niet kunnen) Denken.

    [4] Sylvana Mangano, in 1930 geboren te Rome, stierf in 1989 te Madrid. Naast haar rollen in films van Visconti vertolkte ze eveneens een vooraanstaande rol in Teorema (1968) van Pier Paolo Pasolini (1922-1968). Haar debuut maakte ze in 1945 in Le jugement dernier, doch haar doorbraak kwam in 1949 met Riso amaro (Bittere rijst).
    ____________

    Afbeeldingen

    1. Luchino Visconti, de Italiaanse regisseur van De dood in Venetië.
    2. Gustav Mahler, tekening van Jarko Aikens, Groningen, 1986. Collectie Heinz Wallisch.
    3. De schrijver van de oorspronkelijke novelle uit 1912, Thomas Mann.
    4. Björn Andrésen als Tadzio in de film
    De dood in Venetië.

    15-12-2007 om 23:25 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Dürrenmatt-verfilming van misdaadverhaal, zaterdag 15 december op Duitsland 1 (ARD/Das Eeste)
    Friedrich Dürrenmatt
    Vrijwel gelijktijdig worden twee vermaarde boeken van vooraanstaande twintigste-eeuwse, Duitstalige auteurs op zaterdag 15 december 's avonds via de beeldbuis uitgezonden. Als eerste, te beginnen om 22:55 uur op het eerste Duitse net, ARD/Das Erste, de verfilming van een idee van de Zwitserse auteur — van veel vermaarde toneelstukken — Friedrich Dürrenmatt (1921-1990) onder de titel Es geschah am hellichten Tag. De film, die we, als geheel Duitse productie krijgen voorgeschoteld, is in 1997 opgenomen. Al eerder, in 1958, was dit boek als Zwitsers-Duitse filmproductie door regisseur Ladislao Vajda, in samenwerking met Hans Jacoby en de schrijver, gerealiseerd, met in de hoofdrollen Gerd Fröbe (1913-1988) en de 'nare Duitser' Heinz Rühmann (1902-1994). In de recentere film spelen Joachim Król, Heino Ferch en Barbara Rudnik.
    Dürrenmatts vertelling, respectievelijk roman, Das Versprechen — met als ondertitel Requiem auf den Kriminalroman — pakt de draad van het draaiboek op, maar de schrijver heeft het einde van het verhaal veranderd. Dat boek dateert van 1958 [1], en is in ook in het Nederlands vertaald door Vic. Salling als Het gebeurde op klaarlichte dag, en als onderdeel van de Dürrenmatt-Detective-Omnibus verschenen in de Bruna-pocketreeks Zwarte Beertjes. Op boekenmarkten kom je die drie-in-een uitgave nog regelmatig tegen voor prijzen vanaf één euro, een enkele keer zelfs voor de helft daarvan.
    ___________
    [
    1] In 1985 heeft Dürrenmatt er nog een Weiterentwicklung op gerealiseerd, welke in twee afleveringen, op 2 en 28 augustus 1985 door de Neue Zürcher Zeitung is gepubiceerd.
    __________
    Friedrich Dürrenmatt —
    Das Versprechen. Roman. Deutscher Taschenbuch Verlag, München. dtv 1390.

    15-12-2007 om 12:41 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    11-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.BBC-documentaire '” In de voetsporen van Jack Kerouac en de beat generation

    Documentaire op BBC Four
    Aanstaande woensdagavond, 12 december, presenteert de Engelstalige televisiezender BBC Four, in het kader van de week, die zich met het jaar 1957 bezighoudt, een special uit, die gaat over de te vroeg gestorven Amerikaanse cult-auteur Jack Kerouac (1922-1969), die met On the Road, nu alweer een halve eeuw geleden, eindelijk zijn internationale doorbraak realiseerde. Titel van het programma, is — zeer toepasselijk en ongetwijfeld geslaagd als vlag die de inhoud dekt — Russel Brand on the Road. Vergezeld wordt de man door Matt Morgan, en samen zijn ze in de voetsporen van de wereldvermaarde auteur op weg gegaan van Massachusetts naar San Francisco. Tijdens zijn die reis allerlei figuren uit het boek tegenkomen, en een bezoek brengen aan enkele oud-vertrouwde plekken die de auteur koesterde.
    De film, die een uur duurt, wordt in breedbeeld met stereofonisch geluid uitgezonden tussen 22:00 uur en 23:00 uur Nederlandse tijd.

    De schrijver
    Jean-Louis Lebris de Kerouac, later simpelweg Jack,was van Frans-Canadese afkomst, maar ging aan de Columbia University studeren, waar hij in aanraking kwam met de 'aparte figuren' William Burroughs (1914-1997) en Alan Ginsberg (1926-1997). Gedurende de Tweede Wereldoorlog diende hij bij de koopvaardij, en daarna probeerde hij zich jarenlang in leven te houden door als gelegenheidsarbeider door vrijwel de gehele VS en door Mexico als tramp te reizen. De neurotische jongeman werd met zijn boek On the road de belangrijkste representant van een groepering, die bekend werd als de beat generation, een protestbeweging tegen de Amerikaanse, volstrekt technocratische consumptiemaatschappij. Het boek beschrijft de odyssee van de jonge schrijver, die op de vlucht slaat voor het inhumane element van de Amerikaanse samenleving en op zoek gaat naar een menselijk bestaan met gelijkgestemden, waarin vrienschap centraal staat. Een toen eigentijdse romanticus die andere wegen zocht dan zijn voorgangers, en deze hoopte te vinden in muziek (jazz), verdovende middelen en in vrije seksualiteit. Met het enerzijds ruwe, en bij vlagen agressieve, taalgebruik in On the road wordt Jack Kerouac, terugblikkend, beschouwd als de voorloper van de pop art.
    De Manchester Evening News oordeelde, nu bijna een halve eeuw geleden: "Crazy-mixed-up novel about frustrated youth getting nowhere fast."
    ____________
    Afbeeldingen
    1. Voorplat van de Pan-paperback (tweede druk uit 1963).
    2. Foto van de auteur, overgenomen van de achterzijde van diezelfde paperback

    11-12-2007 om 00:49 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    09-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Anton von Webern, de meester der muzikale beperking, is Composer of the Week op BBC Radio 3 met vijf dagen achtereen een uur van zijn muziek
    Verdwaalde geweerkogel
    Op 15 sepember 1945 werd de Oostenrijkse componist Anton von Webern dodelijk getroffen door een verdwaalde kogel, die was afgevuurd door een soldaat van de Amerikaans bezettingsmacht. Hij was toen 61 jaar oud en had toen al ruim een decennium in zeer moeilijke omstandigheden geleefd. Even leek het erop dat met het einde van de oorlog Weberns leven ook een wendig ten gunste zou nemen. Het fatale 'misverstand' zorgde echter voor een geheel andere, zeer definitieve, want onomkeerbare wending voor deze miniatuurkunstenaar, die zich als geen andere componist van die periode een ware meester der beperking had getoond.

    Jeugd
    Anton von Webern werd in Wenen geboren op 3 december 1883. Hij was de zoon van een mijnbouwingenieur, die uit een oud, aristocratisch geslacht stamde, dat al eeuwen in Karinthié was gevestigd. In 1890 werd Antons vader Karl overgeplaatst naar Graz en vier jaar daarna nogmaals, nu naar Klagenfurt. Daar bezocht de jonge Webern het gymnasium, waar hij in 1902 eindexamen heeft gedaan. In die tijd volgde hij viool- en cellolessen, en kwam hij in aanraking met de stukken van Gustav Mahler in pianobewerking. Daar stond echter tegenover dat hij in theoretisch opzicht zeer weinig muzikale scholing kreeg. Desondanks begon hij in 1901 liederen te componeren. En bij het afscheid van zijn gymnasium, een jaar later, kreeg hij als geschenk een reis naar de Bayreuther Festspiele aangeboden.
    Hoewel vader Webern liever had gezien dat Anton zich daarna om het familiebezit zou bekommeren, stemde hij er uiteindelijk toch mee in dat zijn zoon een muziekstudie ging volgen aan de Universiteit van Wenen. Deze voor Anton zo positieve instelling van de kant van papa was mede beïnvloed door het feit dat Webern senior weer eens werd overgeplaatst, en deze keer in de hoofdstad Wenen, van de toen nog Hongaars-Oostenrijke monarchie, een functie kreeg toebedeeld op het Ministerie voor het Mijnwezen.

    Leraren en invloeden
    In Wenen kreeg Webern de internationaal vermaarde Guido Adler (1855-1941) als docent voor muziekwetenschap; voor harmonieleeren contrapunt kon hij terecht bij Hermann Graedner en Karl Navratil. Voor zijn promotie schreef Anton von Webern een dissertatie over de Choralis Constantinus van Heinrch Isaac (ca. 1450-1517). Doordat hij de lessen van Graedner en Navratil nogal magertjes vond, wilde Webern zich wel eens wat verder in de wereld oriënteren, in de hoop elders een betere leraar te vinden. Daartoe vertrok hij in 1904 naar Berlijn, om aldaar met Hans Pfitzner (1869-1949) over eventuele lessen te spreken. Toen deze echer een smalende opmerking over Gustav Mahler maakte, hield Webern het wel voor gezien en keerde hij spoorslags terug naar Wenen.

    Arnold Schönberg, de sleutelfiguur
    Waarschijnlijk mede door toedoen van Guido Adler liet Webern enkele van zijn liederen aan Arnold Schönberg (1874-1951) zien, die er vervolgens in toestemde, hem als leerling aan te nemen.
    Deze stap, in de herfst van 1904 zou van doorslaggevende betekenis voor de rest van Weberns ontwikkeling als componist blijken. Hij zou een — ook in persoonlijk opzicht — sterke band met Schönberg ontwikkelen, evenals met enkele van diens andere adepten, zoals Alban Berg (1885-1935) en Hanns Eisler (1898-1962).
    In die 'leertijd' componeerde Webern een pianosonate, een pianokwintet in één deel, alsmede enkele liederen, die weliswaar een besloten uitvoering in Wenen hebben beleefd, maar pas na zijn dood werden gepubliceerd. Deze stukken kunnen ook echter geen van alle worden beschouwd als karakteristiek voor Weberns compositiestijl. Dat geldt eveneens voor zijn Passacaglia voor orkest, opus 1, uit 1908, welke is ontstaan als werk ter afsluiting van de studieperiode bij Arnold Schönberg.

    Vijf keer een uur Webern via ethergolven

    Van maandag 10 tot en met vrijdag 14 december is Anton von Webern op BBC Radio 3 Composer of the week, en wordt iedere middag tussen 13:00 uur en 14:00 uur werk van hem uitgezonden. Zoals dat in deze periode van het jaar gebruikelijk is, worden die vijf uitzendingen elk voor zich dezelfde avond herhaald tussen 21:45 uur en 22:45 uur.
    De reeks Composer of the week is één van de langst lopende uitzendingen van BBC Radio 3, en wordt tegenwoordig gepresenteerd door Donald Macleod. Op de site van het bewuste programma kunt u tevens zien, welke werken van Anton Webern op de verschillende dagen zullen worden uitgezonden. [1]
    ____________

    [1] Een heel uitgebreid artikel over Anton von Webern kunt u vanaf maandag 1o december vinden op de website van het oudste muziektijdschrift van Nederland, Mens en Melodie.
    ____________
    Afbeeldingen
    1. Anton von Webern als jonge man.
    2. Muziekwetenschapper Guido Adler.
    3. Arnold Schönberg, geschilderd door Richard Gerstl (1883-1908).
    4. Donald Macleod, presentator van het BBC Radio 3-programma Composer of the week.


    09-12-2007 om 14:39 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    08-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Claude Goretta's biografische Sartre-film opnieuw via TV5 Monde
    In de nacht van zondag 9 op maandag 10 december wordt in het tijdsbestek van 03:00 uur en 05:00 uur het eerste deel herhaald van de tweedelige biografische film die van Claude Goretta verleden jaar over het leven van Jean-Paul Sartre en diens gezellin Simone de Beauvoir heeft gedraaid. Nadere gegevens en passend illustratiemateriaal kunt u vinden in ons artikel over dat eerste deel, dat op deze website is verschenen op 23 september van dit jaar.
    Het tweede deel van deze film wordt in de nacht van  maandag 10  op dinsdag 11 op hetzelfde tijdstip uitgezonden. Meer daarover kunt u vinden in onze bijdrage van 30 september.


    08-12-2007 om 00:00 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    06-12-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Oudste Rolls Royce, uit 1904, dezer dagen geveild voor bijna vijf miljoen euro
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Het prachtstuk is inmiddels iets meer dan een eeuw oud, maar het zag er op de foto uit alsof de Rolls Royce uit 1904, de oudste van dat merk, gisteren was vervaardigd. De foto werd vandaag als eerste getoond in het vroege ochtendjournaal net voor 06:00 uur — hetwelk is ingebed in het Morgenmagazin dat door de beide Duitse publieke televisienetten, ARD en ZDF, elke werkdag tegelijkertijd wordt uitgezonden. Het NOS Journaal volgde later. [1]
    Deze waarachtige oldtimer — die over 10 pk beschikt — is gisteravond van eigenaar veranderd voor de lieve som van bijna vijf miljoen euro, tijdens een veiling in Londen bij Bonhams, dat reeds sedert 1793 in deze branche actief is .
    Volstrekt dwaas is het dat zelfs de site van Bohams op de vraag naar Rolls Royce, al dan niet met de toevoeging 1904 alleen reageerde met "No lots found", en dat het evenmin mogelijk is om informatie te krijgen van vóór heden, 4 december. En via andere 'ingangen' word je al even hard in het beruchte kringetje rondgejaagd. Dat is zo'n oud verhikel mij niet waard. Inmiddels kan men op de site wel terecht voor informatie.
    Via Rolls Royce lukte het echter direct om meer informatie te krijgen. Daar werd zelfs het exacte bedrag genoemd: 4,9 miljoen euro. Het voertuig was (om 06:00 uur hedenochtend) negen uur geleden geveild, en zou zich sedertdien in het bezit van een particuliere verzamelaar bevinden. Het is de eerste keer dat zo'n artikel in het openbaar is geveild. De auto is gereedgekomen één maand nadat de heren Rolls en Royce hun krachten hadden gebundeld en de firma die dubbele naam ging dragen.
    ________

    [1] Weliswaar verscheen in het Journaal van 07:00 uur eveneens de foto van deze auto op de achtergrond, maar presentatrice Jeanet Schuurman had de bijbehorende tekst niet paraat. In latere journaals werd er wel informatie verstrekt.

    ________
    Afbeelding: De oudste Rolls Royce, uit 1904, met een waarde van bijna 5 miljoen euro.

    06-12-2007 om 14:45 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)
    30-11-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Prachtige biografie in beeldmateriaal over componist en theatermens Richard Wagner
    Rijkdom aan beeldmateriaal
    Morgen, 1 december 2007, verschijnt officieel het nieuwe boek van Wagner-specialist Walter Hansen, bedoeld ter herdenking, op 13 februari aanstaande van de 125ste sterfdag van de meester van het Gesamtkunstwerk. Het plaatwerk is echter al twee weken in de boekhandel beschikbaar. Het is een grote, smaakvol uitgevoerde paperback geworden met in totaal 180 afbeeldingen, welke tesamen een biografie in een, letterlijk en tevens figuurlijk, zeer ruime verscheidenheid vormen.
    Het Duitse begrip Bildband valt bij ons niet adequaat met één woord te omschrijven. Het persbericht meldt het — zeker in deze context zeer passende — begrip van de doorgecomponeerde vorm, die een gehele kosmos biedt: toneelscenes, aanplakbiljetten, handgeschreven mededelingen, partituren en aanverwants, naast portretten van vriend en vijand, sponsors, collega's, geliefden, echtgenotes en van de plaatsen waar het leven van Richard Wagner zich gedurende bijna zeven decennia heeft afgespeeld.

    Overzichtelijk geheel
    Overigens zijn er naast de bijschriften ook nog korte, verhalende teksten toegevoegd, die weliswaar in principe zijn beperkt tot wezenlijke biografische informatie over deze veelzijdige, aanbeden en evenzeer verguisde kunstenaar en anti-semiet, maar die toch diens wezen als mens en als kunstenaar belichten.
    Binnen dit boek vindt men echter in kort bestek alles wat nodig is om een overzichtelijk beeld te krijgen van één der meest invloedrijkste componisten uit de muziek- en theatergeschiedenis — en daadoor eveneens voor de cultuurhistorie van die tijd maatgevende figuren — omstreeks de vorige eeuwwisseling.

    Walter Hansen: Richard Wagner — Sein Leben in Bildern
    174 pag., grote paperback; Originalausgabe
    Deutscher Taschenbuch Verlag, München; december 2007
    ISBN 978-3-423-34457. Prijs € 15,—.
    (Deze prijs is echter alleen geldig in de Duitse Bondsrepubliek
    en in Nederland bij Boekhandel
    Die Weisse Rose, Amsterdam).

    30-11-2007 om 22:21 geschreven door Heinz Wallisch  


    >> Reageer (0)


    Archief per week
  • 30/01-05/02 2012
  • 23/01-29/01 2012
  • 16/01-22/01 2012
  • 09/01-15/01 2012
  • 02/01-08/01 2012
  • 24/12-30/12 2012
  • 19/12-25/12 2011
  • 12/12-18/12 2011
  • 05/12-11/12 2011
  • 28/11-04/12 2011
  • 21/11-27/11 2011
  • 14/11-20/11 2011
  • 07/11-13/11 2011
  • 31/10-06/11 2011
  • 24/10-30/10 2011
  • 17/10-23/10 2011
  • 10/10-16/10 2011
  • 03/10-09/10 2011
  • 26/09-02/10 2011
  • 19/09-25/09 2011
  • 12/09-18/09 2011
  • 05/09-11/09 2011
  • 29/08-04/09 2011
  • 22/08-28/08 2011
  • 15/08-21/08 2011
  • 08/08-14/08 2011
  • 01/08-07/08 2011
  • 25/07-31/07 2011
  • 18/07-24/07 2011
  • 11/07-17/07 2011
  • 04/07-10/07 2011
  • 27/06-03/07 2011
  • 20/06-26/06 2011
  • 13/06-19/06 2011
  • 06/06-12/06 2011
  • 14/03-20/03 2011
  • 07/03-13/03 2011
  • 28/02-06/03 2011
  • 21/02-27/02 2011
  • 14/02-20/02 2011
  • 07/02-13/02 2011
  • 31/01-06/02 2011
  • 24/01-30/01 2011
  • 17/01-23/01 2011
  • 10/01-16/01 2011
  • 03/01-09/01 2011
  • 26/12-01/01 2012
  • 20/12-26/12 2010
  • 13/12-19/12 2010
  • 06/12-12/12 2010
  • 29/11-05/12 2010
  • 22/11-28/11 2010
  • 15/11-21/11 2010
  • 08/11-14/11 2010
  • 01/11-07/11 2010
  • 25/10-31/10 2010
  • 18/10-24/10 2010
  • 11/10-17/10 2010
  • 04/10-10/10 2010
  • 27/09-03/10 2010
  • 20/09-26/09 2010
  • 13/09-19/09 2010
  • 06/09-12/09 2010
  • 30/08-05/09 2010
  • 23/08-29/08 2010
  • 16/08-22/08 2010
  • 09/08-15/08 2010
  • 02/08-08/08 2010
  • 26/07-01/08 2010
  • 19/07-25/07 2010
  • 12/07-18/07 2010
  • 05/07-11/07 2010
  • 28/06-04/07 2010
  • 21/06-27/06 2010
  • 14/06-20/06 2010
  • 07/06-13/06 2010
  • 31/05-06/06 2010
  • 24/05-30/05 2010
  • 17/05-23/05 2010
  • 10/05-16/05 2010
  • 03/05-09/05 2010
  • 26/04-02/05 2010
  • 19/04-25/04 2010
  • 12/04-18/04 2010
  • 05/04-11/04 2010
  • 29/03-04/04 2010
  • 22/03-28/03 2010
  • 15/03-21/03 2010
  • 08/03-14/03 2010
  • 01/03-07/03 2010
  • 22/02-28/02 2010
  • 15/02-21/02 2010
  • 08/02-14/02 2010
  • 01/02-07/02 2010
  • 25/01-31/01 2010
  • 18/01-24/01 2010
  • 11/01-17/01 2010
  • 04/01-10/01 2010
  • 28/12-03/01 2016
  • 21/12-27/12 2009
  • 14/12-20/12 2009
  • 07/12-13/12 2009
  • 30/11-06/12 2009
  • 23/11-29/11 2009
  • 16/11-22/11 2009
  • 09/11-15/11 2009
  • 26/10-01/11 2009
  • 19/10-25/10 2009
  • 12/10-18/10 2009
  • 28/09-04/10 2009
  • 21/09-27/09 2009
  • 14/09-20/09 2009
  • 07/09-13/09 2009
  • 31/08-06/09 2009
  • 24/08-30/08 2009
  • 17/08-23/08 2009
  • 10/08-16/08 2009
  • 03/08-09/08 2009
  • 27/07-02/08 2009
  • 20/07-26/07 2009
  • 13/07-19/07 2009
  • 06/07-12/07 2009
  • 29/06-05/07 2009
  • 22/06-28/06 2009
  • 15/06-21/06 2009
  • 08/06-14/06 2009
  • 01/06-07/06 2009
  • 25/05-31/05 2009
  • 18/05-24/05 2009
  • 11/05-17/05 2009
  • 04/05-10/05 2009
  • 27/04-03/05 2009
  • 20/04-26/04 2009
  • 13/04-19/04 2009
  • 06/04-12/04 2009
  • 30/03-05/04 2009
  • 23/03-29/03 2009
  • 16/03-22/03 2009
  • 09/03-15/03 2009
  • 02/03-08/03 2009
  • 23/02-01/03 2009
  • 16/02-22/02 2009
  • 09/02-15/02 2009
  • 02/02-08/02 2009
  • 26/01-01/02 2009
  • 19/01-25/01 2009
  • 12/01-18/01 2009
  • 05/01-11/01 2009
  • 29/12-04/01 2009
  • 22/12-28/12 2008
  • 15/12-21/12 2008
  • 08/12-14/12 2008
  • 01/12-07/12 2008
  • 24/11-30/11 2008
  • 17/11-23/11 2008
  • 10/11-16/11 2008
  • 03/11-09/11 2008
  • 27/10-02/11 2008
  • 20/10-26/10 2008
  • 13/10-19/10 2008
  • 06/10-12/10 2008
  • 29/09-05/10 2008
  • 22/09-28/09 2008
  • 15/09-21/09 2008
  • 08/09-14/09 2008
  • 01/09-07/09 2008
  • 18/08-24/08 2008
  • 11/08-17/08 2008
  • 04/08-10/08 2008
  • 28/07-03/08 2008
  • 21/07-27/07 2008
  • 07/07-13/07 2008
  • 30/06-06/07 2008
  • 23/06-29/06 2008
  • 16/06-22/06 2008
  • 09/06-15/06 2008
  • 02/06-08/06 2008
  • 26/05-01/06 2008
  • 28/04-04/05 2008
  • 14/04-20/04 2008
  • 31/03-06/04 2008
  • 24/03-30/03 2008
  • 17/03-23/03 2008
  • 03/03-09/03 2008
  • 11/02-17/02 2008
  • 04/02-10/02 2008
  • 28/01-03/02 2008
  • 21/01-27/01 2008
  • 14/01-20/01 2008
  • 07/01-13/01 2008
  • 31/12-06/01 2008
  • 24/12-30/12 2007
  • 17/12-23/12 2007
  • 10/12-16/12 2007
  • 03/12-09/12 2007
  • 26/11-02/12 2007
  • 19/11-25/11 2007
  • 08/10-14/10 2007
  • 24/09-30/09 2007
  • 17/09-23/09 2007
  • 30/07-05/08 2007
  • 23/07-29/07 2007
  • 09/07-15/07 2007
  • 02/07-08/07 2007
  • 25/06-01/07 2007
  • 18/06-24/06 2007

    E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.


    Gastenboek

    Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek


    Blog als favoriet !

    Inhoud blog
  • BBC Radio 3: Rabindranath Tagore vijf keer een kwartier in 'The essay'
  • BBC Radio 3 presenteert donderdagmiddag het muziekdrama Telemaco van Christoph Willibald von Gluck
  • Ergerlijke geluiden als thema van vijf maal een kwartier The essay van BBC Radio3
  • De Britse schrijver en journalist George Orwell overleed op 21 januari 1950
  • Koning Friedrich II van Pruisen en de muziek; twee programma's achtereen op Duitse radiozender NDR Kultur
  • Hedendaagse zoektocht naar de herkomst van het Gulden Vlies
  • Zevende Symfonie van Sjostakovitsj en praten daarover in 'Radio 3 live in concert' via BBC Radio 3
  • Heden exact een halve eeuw gelden stierf de dichter Gerrit Achterberg tijdens een autorit
  • Jan van Parijs blijkt ook een opera te zijn, hier met de Italiaanse titel Gianni di Parigi
  • Drieënnegentig jaar geleden werd de filosofe en communiste Rosa Luxemburg door militairen in Berlijn vermoord
  • Jos van Immerseel en Anima Eterna met Berlioz'Symphonie fantastique deze week tweemaal op Arte-tv
  • Rossini's Assepoester ─ La Cenerentola ─ in 'Opera live' van Radio 4-NL
  • BBC Four-documentaire over de grammar school en de opheffing ervan
  • Op 12 januari 1876 werd de internationaal vermaarde auteur Jack London geboren
  • Tweede deel speelfilm À la recherche du temps perdu deze week tweemaal via TV5 Monde
  • Twee Europese treinreizen op twee verschillende televisiezenders
  • De wilde schoonheid van India, in vijf afleveringen via Arte-tv
  • België EEN vertoont 'de fraaiste liefdesfilm uit de geschiedenis', Brief encounter uit 1945
  • Sterfdag Paul Verlaine heden herdacht
  • Twee verschillende programma's over de componist George Gershwin op de Britse tv-zender BBC Four
  • TV5Monde vertoont A la recherche du temps perdu uit 2011 in twee afleveringen
  • Twee avonden vol monarchen op de beeldbuis thuis: België, Engeland en Frankrijk
  • Verfilmd drama van Paul Claudel: Partage de midi te zien op TV5 Monde
  • Louis Daguerre maakte op 2 januari 1839 de eerste foto van de Maan
  • Oratorium Elijah van Mendelssohn hedenavond in 'Avondconcert' van Radio 4-NL
  • Canvas presenteert Lawrence of Arabia uit 1962, van David Lean
  • Wagners Meistersinger von Nürnberg' op nieuwjaarsdag uit Covent Garden in 'Opera on 3'
  • Jevgeni Onegin van Tsjajkovski op nieuwjaarsdag te zien in 'NTR Podium' op Nederland 2-tv
  • Arte vertoont opnieuw de zijgende klassieker Metropolis
  • Gebroeders Lumière trekken op 28 december 1895 eerste betalende bezoekers voor filmvoorstelling
  • De ware levensgeschiedenis van Elisabeth (Sissi) van Oostenrijk op TV5 Monde
  • Veertien maal een half uur uit Irrungen Wirrungen van Theodor Fontane in 'Am Abend vorgelesen'
  • In 1897 op tweede kerstdag werd WIlly Corsari in het Brusselse Sint-Pieters-Jette geboren
  • Op 25 december 1741 stelde Anders Celsius zijn thermometer voor; het werd anders
  • Het effect van muziek op de mens is neurobiologisch nader onderzocht
  • Op 23 december 1900 experimenteerde Reginald Fessenden, op Cobb Island, met radiogolven
  • Reportage over het kleinste theater voor Grand Opera ter wereld, Manhattan, New York; te zien op Arte-tv
  • Exact zeven decennia geleden stierf de literaire VS-reus Frances Scott Fitzgerald
  • The essay van BBC Radio 3, vijf avonden een kwartier over de kracht van het oeuvre van Charles Dickens
  • Herdenking sterfdag Antonio Stradivari: overleden 18 december 1737
  • Christina Rossetti staat centraal in literatuurprogramma The verb van BBC Radio 3's
  • Man over woord van Canvas-tv: Is Antwerps de oudste taal ter wereld?
  • Tinker Tailor Soldioer Spy, naar gelijknamige roman van John Le Carré, heden in de bioscopen
  • Fictieve documentaire over Napoleons falen op zee, tijdens de slag bij Trafalgar in 1805
  • Geboortedag (1816) van uitvinder-industrieel Ernst Werner von Siemens herdacht
  • Documentaire over schilder Jan Sluijters in Avro's Close up, dinsdagavond via Nederland 2-tv
  • Op 13 december 1797 werd de Duitse, romantische dichter Heinrich Heine geboren
  • 11 en 12 december zijn gekoppeld aan de Italiaanse radiopionier Guglielmo Marconi
  • Words and music van BBC Radio 3 deze zondagavond over 'onze relatie met alcohol'
  • België EEN presenteert op zondag 11 december 'de meest inspirerende speelfilm aller tijden'


    Blog tegen de regels? Meld het ons!
    Gratis blog op http://blog.seniorennet.be - SeniorenNet Blogs, eenvoudig, gratis en snel jouw eigen blog!