|
Pruimen
Bij mij thuis op De Reiger te Ichtegem (West-Vlaanderen, 20 km van de kust) hadden we 2 pruimenbomen staan.
We noemden ze eierpruimen, rijp half augustus. Op de entplaats was er een serieuze knobbel. Later wist ik dat het Monsieur Hâtive’s waren. In de haag groeiden ook 2 Damson pruimen, rijp in september. De ene boom gaf bij rijpheid duidelijk smakelijker, zoetzure vruchten dan de andere. Ik zie mij nog zitten smullen in het boompje.
Een gelijkaardige Damson groeit hier in Zoersel. Die kreeg ik van een klasgenoot uit het lager onderwijs van de wijkschool, Irené Tyvaert. Op zijn hengstenboerderij, beneden de Kortemarkberg op de Heremietshoek had hij die nog groeien.
Toen ik hier in 1962 aankwam groeiden er 2 – wat ik noem Kempische pruimen - naast de goed bemeste moestuin. Het betreft een ‘landras’ dat zich vermeerdert door uitlopers. Het zijn middeigrote roodblauwe vruchten met een aanklevende steen. Ik heb er vele tientallen nuitgedeeld onder de Veltleden.
Ik gebruikte ze ook als onderstam. Toen de populieren in de geitenwei gerooid werden had ik plaats om ze uit te planten. Doch dit pakte anders uit dan ik verwacht had!. Tijdens de nazomer stierven er al een paar af en de volgende zomer werd het nog erger. Wat was de oorzaak?
De 60 jaar van Aleide vierden we met het gezin in de Ardennen (1993). In het boekendorp Redu kocht ik een paar interessante fruitboeken. Ik las over de Armillaria mellea, de honingzwam. Dat was de verklaring van het afsterven!.
De afstervende tronken met de wortels er rond – dood en nog levend- van de populieren waren voor de honingzwam ‘gefundenes fressen’ . Voeg daarbij dat ik rond de geplante bomen een dikke laag populierenschors, om het gras te verstikken, had aangebracht. De zwarte, schoenveterachtige mycelium- draden van de honingzwan liepen zowel naar boven als naar beneden! Daarbij ondervond ik dat de onderstammen Kempische pruim duidelijk gevoeliger waren dan de St Julien A onderstammen.
De paddenstoelen hebben we nog klaar gemaakt, maar er waren er wel betere.
Rond die tijd heb ik ook mijn 5 rassen krieken (zure kersen), die onvruchtbaar waren geworden door de takmonilia, moeten rooien. Ik schafte mij het resistentere, Duitse ras Gerama aan, doch ook hier moet ik gereld verwelkende takjes verwijderen. Het RGF ras Schaarbeekse kriek gaf dit jaar zijn eerste vruchten. Blijft dit gezond?
In de Zoerselse streek had men ook kleine, gele pruimkens groeien, mirabelachtigen, Prunus insititia? Bij mij aangeplante exemplaren hebben nooit ook maar een enkele vrucht gegeven.
Verder kreeg ik pruimen van een landras uit de polders van Leffinge. Daar zijn het middelgrote, goed smakende vruchten en vrij productief. Bij mij op de zandgrond deden ze het zeer pover met slechts enkele kleine vruchten.
Het waren ook de eerste slachtoffers van wat ik later als bacteriekanker, pseudomonas heb leren kennen.
Ik had nog een ander landras, afkomstig uit de streek van Keerbergen gekregen. De iets roodbruine, middelgrote vruchten waren lekker. Doch ook deze werden aangetast door de pseudomonas. Mijn kempische pruimen ondergingen hetzelfde lot! Enkel op een wat afgezonderd hoekperceel groeien er nog een paar min of meer gezonde exemplaren.
In 1979 bekwam ik een bundeltje plantgoed –ik had slleepruimen gevraagd.- dat ik in de grond stak en verder niet naar omkeek. Een hoop jaren nadien, de bomen waren intussen hoogopgeschoten, had ik een rijke oogst van kerspruimen of myrobolanen, Prunus seracifera, in diverse kleuren: geel rood, blauw en mengvormen. Intussen groeien er diverse exemplaren verpreid over het terrein van 1 Ha. De mooie, vroege bloemen, vanaf begin maart , bevriezen nogal eens. In de goede jaren zijn er meer dan overvloedig vruchten. Sommige zijn goed te eten maar allen geven ze uitstekende pruimenconfituur.
Mijn vroegst aangeplante gewone pruimen ( Prunus domestica) zijn intussen versleten.
De af en toe aangeplante rassen vielen na enkele jaren eveneens te prooi aan de bacteriekanker.
Jubeleum deed het enkele jaren zeer goed, maar dan ging ook het licht uit.
Van de machtige pruim Jojo kon ik hoogstens een paar jaar genieten Met Top en diverse andere hetzelfde liedje.
U begrijpt dat ik nieuwe moed schepte toen ik vernam van de proeven van Wageningen Research met sleedoorn als onderstam. Ik schreef er al een blog over op 10-07-2015.
Van Nynke Zijlstra uit Friesland kreeg ik onlangs een e-mail dat zij de nieuwe onderstam WUR s 766 al heeft kunnen bestellen.
Deze onderstam is namelijk resistent tegen pseudomonas of bacteriekanker.
Voor mij hoop op nieuwe pruimen!
De WUR s766 groeit sterker dan de VVa1 (Een onderstam met veel gebreken) en wat minder sterk dan de St Julien A.
De vruchten op WUR 766 (zeker bij Opal en Queen Victoria ) zijn groter dan bij St Julien A en daarbij is de productiviteit eveneens beter.
Men heeft tevens geen virusziekten vastgesteld.
Deze WUR s 766 onderstam is naast voor pruimen ook geschikt voor perzik en abrikozen.
11-12-2017, 22:03 geschreven door Daan
|
