Ik heb ooit eens beweerd dat PMS-directeur Horbert een psychopaat was, waarmee ik er zeker niet naast zat. Een artikel over psychisch gestoorde bazen trok mijn aandacht en staafde mijn mening over Horbert. Dr. Robert Hare schreef een boek met als klinkende titel: 'Snakes in Suits, when Psychopaths Go To Work'. Zijn conclusie: "De kans dat een psychopaat in de directiekamer zit is vier keer groter dan dat hij in de gevangenis zit." Er komt ook steeds meer wetenschappelijk bewijs dat er in directiekringen meer psychopaten verkeren dan we vermoeden. Ze vallen niet op, omdat ze sociale kameleons zijn. Zij zijn meesters in het veranderen van hun gedrag naargelang de situatie of persoon waarvan ze kunnen profiteren. Zij zijn vlotte praters, gewetenloze narcisten zonder empathisch vermogen, machtswellustig, en houden van domineren, heersen en manipuleren.
Kevin Dutton, professor psychologie en schrijver van 'The Wisdom of Psychopaths', heeft een overzichtelijke opsomming gemaakt van 11 persoonlijkheidseigenschappen die kenmerkend zijn voor psychopathie. Hier volgt nu een samenvatting van de kenmerken van een psychopathische baas. Geïllustreerd door enkele persoonlijke ervaringen met baas Horbert. 1. Charmant Psychopaten kunnen iedereen bespelen met hun charme. *Horbert sprak met een omfloerste, zwoele stem, die hij gebruikte om zijn luisteraars te imponeren en voor zich te winnen.
2. Parasitair Psychopaten stelen waardevolle ideeën van anderen, zij profiteren van het werk van anderen. *Horbert neusde in de bureaus van zijn personeel op zoek naar creaties om die dan publiek te maken, alsof hij de uitvinder was.
3. Misleidend Psychopaten ervaren geen schuldgevoelens als ze liegen, leugens waarbij zij zichzelf in een gunstig daglicht stellen, ten koste van anderen. *Horbert was een vlotte babbelaar, in zijn verhalen schitterde hij als de beste.
4. Narcistisch Psychopaten handelen uit eigenbelang. Zij kunnen warm, attent, bezorgd en behulpzaam overkomen, maar dat is geveinsd. Het dient enkel om er zelf beter van te worden. *Horbert stond graag in de schijnwerpers, hij hield van zichzelf, en van zichzelf alleen.
5. Schuld afschuiven Psychopaten opereren gewetenloos. Als er iets misloopt, zijn ze uiterst bedreven in het afschuiven van verantwoordelijkheid, de schuld schuiven ze in de schoenen van anderen. *Horbert was een kei in het aansmeren van schuldgevoelens bij zijn personeel en leerkrachten. Er was geen speld tussen te krijgen in zijn betoog om zijn status te redden.
6. Acteertalent Psychopaten ervaren weinig normale gevoelens zoals angst, spijt en afschuw. Toch kunnen ze doen alsóf, psychopaten zijn experts in het opvoeren van shows. *Horbert was een koele kikker die soms onverwacht boos kon worden, onverwacht verheugd was, onverwacht humeurig werd...
7. Geen schrik om risico's te nemen Psychopaten bezitten een benijdenswaardige koelbloedigheid. In moeilijke situaties gedragen ze zich kalm en zelfzeker. *Horbert waagde zich soms aan risicovolle activiteiten, aan eigenaardige meningen. Wanneer hij dreigde de controle te verliezen, kon hij het crashen nét op tijd vermijden door anderen mede verantwoordelijk te stellen.
8. Machtswellust Psychopaten zijn gek op machtsposities waarin ze anderen kunnen manipuleren. *Horbert profiteerde vanuit zijn machtspositie van een zekere onschendbaarheid en straffeloosheid. Hij genoot van zijn macht over zijn omgeving. Typisch was dat hij zijn ondergeschikten slecht behandelde, en zijn meerderen wilde imponeren.
9. X-factor Psychopaten hebben een zeker aura rond zich hangen. In hun buurt kunnen mensen zenuwslopende ervaringen opdoen. *Horberts nabijheid werkte irriterend, je voelde je ongemakkelijk en oncomfortabel in zijn nabijheid.
10. Controlefreak Psychopaten zien anderen als schaakstukken op een onzichtbaar psychologisch schaakbord. Ze verplaatsen de stukken en doen ermee wat ze willen. *Horbert gaf soms onlogische opdrachten, opperde soms onlogische ideeën, die ik met alle moeite van de wereld niet kon begrijpen.
11. Emotioneel machtsspel Psychopaten zijn meesters in het manipuleren van mensen en hebben er geen moeite mee om op hun gevoelens in te spelen. Alleen als dat in hun voordeel kan uitdraaien. *Horbert was bedreven in het opwekken van medelijden en mededogen. Hij kon bijzonder goed inspelen op iemands gevoelens.
|