Valentijnsdag is een dag waarop geliefden elkaar extra aandacht geven met cadeautjes, bloemen, of kaarten. Valentijnsdag wordt gevierd op 14 februari. Paus Gelasius I riep in 496 14 februari uit tot de dag van de Heilige Valentijn.
Driekoningen wordt zowel door protestanten als katholieken gevierd. Willem Barentsz vierde het tijdens de overwintering op Nova Zembla.
Kinderen lopen de avond voor Driekoningen in groepjes van drie verkleed met een kroon langs de deuren; een van hen heeft een zwart gemaakt gezicht. Ze dragen daarbij lampionnen en zingen de volgende woorden:
Drie koooningen, drie koooningen, geef mij nen nieuwen (h)oed.
Mijnen ouwen is verslee-eeten, mijn moeder mag 't nie wee-eeten.
Mijn vader heeft het geld, op de toonbank neergeteld.
Oorspronkelijk luidt de laatste zin "op de [russel] rooster geteld. Op de rooster tellen betekent hier: geen geld hebben of geen kunnen bijhouden. Bron: "Driekoningenzingen" van P. Spapens (blz. 76). Deze versie wordt in Vlaanderen nog altijd gezongen.
(De laatste twee regels luiden ook wel: "Mijn vader heeft geen geld, is dat niet slecht gesteld?",
Als beloning voor het zingen krijgen ze eten, snoep en geld. De lampionnen zijn een overblijfsel van een oude heidense gewoonte, waarin men fakkels droeg om boze geesten te verjagen. Het snoepgoed dat werd uitgedeeld, stamt van heidense offermalen. De boon in de koek en het kaarsjespringen zijn ook afgeleid van heidense gebruiken. De Germanen mochten in de twaalf nachten van de nieuwjaarsfeesten geen peulvruchten (hun hoofdvoedsel) eten en de 'heilige boon' betekende het einde van die vasten.
In huis werd Driekoningen met eten, drank en gezang gevierd, Jan Steen heeft dit geschilderd (Het Driekoningenfeest). Bekend is het Koningsbrood of koningentaart die men bakt: er wordt een bruine boon of muntstuk in verstopt en degene die hem vindt is die dag "koning(in)". (Dit wordt beschreven in het autobiografische kinderboek "Blijf lachen Irmgard" van Irmgard Smits). Degene die de koning is, is die dag de baas in huis!
Ook kende men de koningsbrief: zowel in huiselijke kring als op een groot officieel feest. Men kon in een ton papiertjes grabbelen en degene die de koningsbrief trok, werd door iedereen getrakteerd en was de baas. Tevens werden er brieven getrokken voor de functie van raadsheer, rentmeester, secretaris, zanger, speelman, kok, portier, schenker en zot en zottin. Volgens een legende hoorde koning Frans I van Frankrijk in 1521 voor het eerst over zo'n koningsbrief, hij verklaarde de 'koning' de oorlog en ging erheen, maar werd ontvangen met sneeuwballen, appels en eieren. Een dronken man gooide zelfs met een stuk brandend hout, maar koning Frans zag in hoe hij zich voor gek had gezet en weigerde de man te vervolgen.
Een andere veel voorkomende traditie is het bakken van een taart waarin een bruine boon verborgen zit. Degene die het stuk met de boon vindt, krijgt een kroontje als "koning" van de dag.
In Sint-Niklaas is een Driekoningenstraat. Elk jaar was er dan een grote Driekoningenstoet, waarin de Drie Koningen zelf als reus meeliepen; vandaag bestaat deze folkloristische stoet niet meer en zijn deze reuzen stadseigendom.
Driekoningen is bij veel gezinnen het moment om de kerstboom buiten de deur te zetten.
De klok tikt de minuten weg voor het nieuwe jaar begint een nieuwe periode kan een aanvang nemen het oude jaar blijft achter maakt deel uit van het verleden de herinnering gaat mee kan men ons niet meer ontnemen we beginnen aan het nieuwe boek schrijven de bladzijden vol met mooie momenten maar ook met tegenslagen een unieke bibliotheek met voor iedereen een plek om z'n boeken op te slaan zoveel het maar kan dragen een schat aan levenservaring het meest kostbare dat een mens kan bezitten om voor altijd op te slaan het mooiste boek dat je achter kunt laten een geschenk aan allen die nog komen dat mag nooit verloren gaan
Voor veel dieren is dit een zeer angstaanjagend verschijnsel.
Ik wenst iedereen veel plezier tijdens de komende feestdagen maar ik doe ook een oproep om ook aan de dieren te denken. Mensen vinden vuurwerk mooi en spannend maar voor veel dieren is dit een zeer angstaanjagend verschijnsel. Dieren begrijpen er niets van en worden heel angstig, ze lopen in paniek weg van het lawaai en de lichtflitsen. Elk jaar opnieuw lopen dieren verloren of raken ze gewond.
Steek dus liever geen vuurwerk af en hou zeker rekening met volgende tips:
# Hou alle huisdieren goed binnen van zodra het donker wordt. Sluit alle ramen en deuren goed af, haal de rolluiken helemaal naar beneden en sluit de gordijnen. Laat het licht aan en de radio of TV spelen om het ergste lawaai en licht van het vuurwerk te dempen. Als je hond zeer gevoelig is voor harde knallen, kan je de dierenarts vragen een licht kalmeermiddel voor te schrijven.
# Zet konijnen, hamsters en andere dieren in hun kooi en plaats ze binnen of in een goed afgesloten stal of garage.
# Hou paarden,ezels, schapen, geiten, pony’s en runderen zoveel mogelijk op stal.
# Steek nooit vuurwerk af in de onmiddellijke omgeving van een dier. Let erop dat ook in de aangrenzende weiden geen dieren staan, ook grotere dieren zoals paarden en koeien hebben veel schrik van vuurwerk. Stel het vuurwerk zo laat mogelijk op en controleer voor het aansteken of er zich geen dieren in de nabijheid verstopt hebben (bv. egels).
# Waarschuw je buren op tijd als je van plan bent om vuurwerk aan te steken. Zo kunnen ook zij de nodige maatregelen nemen
Denk eraan onze dieren zijn echt bang van vuurwerk !!!
Als u een hond hebt, pas dan op met pralines en chocolade Vooral pure chocola is voor honden zeer giftig. Het bevat theobromine en dat verlamt bij honden de hartspieren. Als je er snel bij bent kun je de hond nog laten braken en zo snel mogelijk door een dierenarts aan een infuus laten hangen
Mijn varken heeft vier voeten Vier voeten en ene staart Is dat dan geen wafel waard Is die wafel nog niet gebakken Geef me dan een schotel pap Is die schotel pap nog niet gereed Geef me dan een beste kleed Is dat beste kleed nog niet genaaid Geef me dan een haantje dat kraait Is dat haantje dat kraait nog niet geboren Geef me dan een pot vol kolen Is die potvol kolen nog niet gebrand Geef me dan een dikke, dikke cent
In sommige streken gaan de kinderen op de laatste dag van het oude jaar nog volop nieuwjaar zingen. Vroeger in de 19de eeuw kregen ze dan meestal zelfgebakken koeken of snoepgoed (bollen en beize), die ze in een linnen zak stopten die rond de hals was vastgeknoopt. Tegenwoordig delen de mensen echter veelal apart verpakte koeken of wafels uit, appelsienen, en chocoladerepen. Kinderen uit de dichte buurt of van familieleden krijgen vaak ook wat geld toegestopt.
Tegenwoordig zingen de kinderen die op snoepbedeltocht trekken op ouwejaar steeds minder de gebruikelijke liedjes van toen. Nu haspelen ze vlug een nieuwjaarwens af, incasseren en trekken verder, want de volgende klant wacht. Het moet ook gezegd dat de kinderen nu minder tijd hebben om in de ganse gemeente te gaan nieuwjaarzingen. Vroeger vertrokken de kinderen bijna met het eerste hanengekraai en kwamen pas weer thuis als het al goed donker was.
Een van de liedjes is
Niefjerreke zoete ons verke hee vier voete Vier voete en ne steirt zenne 'k ik dan geen koekske weirt
Niefjerreke zoete, ons voader is nen toeter ons moeder is e wit konaan, ik sou d'r nie geren e joengske van zaan
Toen het in het verleden gebeurde dat ergens de deur niet werd opengedaan voor de kinderen dan zongen ze een van hun schimpliedjes. Vroeger en nog steeds wordt in het dorp schande gesproken van mensen die hun deur dicht houden en niets geven aan de kinderen. Mensen die uitgerekend op die dag wegmoeten vragen soms wel een familielid om in hun huis te komen geven aan de kinderen. Het verhaal is bekend van een gierig gezin waar binnen geroepen werd "ik ben de gaat on 't melke" als de kinderen kwamen zingen. Blijkbaar een geit die de hele dag lang melk gaf...
Hoëwig hoas, leeig hoas d'er hangt ne zak mei zeimele in oas, elke zeimel is een loas, er zit een gierige pin in oas.
Niefjerreke hottentot wilde nie geive, hodt't begot
ik zou jullie willen wensen simpele zaken een kat die ronkt naast je oor als welkom een natte snoet van je hond een kippevellied keer op keer het zicht op een valk die bidt bliksemschichten in de nacht haren in de wind op een verlaten strand einders vol met regenbogen lachende gezichten en troosten als het moet simpele zaken maar ook een hart dat wil ontdekken wil dromen en erin geloven daarom verder gaat op zoek naar de wind die je naam fluistert misschien kruisen onze paden
vaarwel mijn vriend. ik heb je stil vannacht een bloempje gebracht ik zei droef vaarwel en heb je zalig toegedekt wat gebeurd is, is voorbij Jij hebt mijn dagen gekleurd ik mocht je leven elk moment je dagen zijn uitgeteld vadertje tijd heeft je geveld jij gaf je tot de laatste dag je stierf met vuurwerk en gelach vaarwel mijn vriend het ga je goed afwachten hoe je zoon het doet
In België is het voor kinderen de gewoonte om op 1 januari een nieuwjaarsbrief met nieuwjaarswensen voor te lezen aan de ouders en aan de doopmeter en dooppeter. Meestal zijn doopmeter en dooppeter nabije familie en is dit gebeuren een echt familiefeest, in aanwezigheid van grootouders en ooms en tantes. Het voorlezen gebeurd meestal enkele minuten na 0u00. Soms wordt ook gewacht tot de ochtend na Oudjaar.
Een nieuwjaarsbrief is traditioneel een eenvoudig dubbel gevouwen en versierd kaftje, binnenin kan dan de tekst geschreven worden. De tekst opent traditioneel met : "Liefste ouders", "Liefste meter" of "Liefste peter". In nieuw samengestelde gezinnen en bij overlijdens, kan hiervan afgeweken worden. De nieuwjaarswensen zelf worden meestal in rijm of versvorm geschreven. De brief eindigt met: " Uw doopkind,(Plaats) , 1 januari,(jaartal)" De blanco brieven zijn te koop in de boekhandel.
Zolang het kind nog niet naar school gaat, zullen de ouders de nieuwjaarsbrief zelf schrijven en inoefenen met het kind. Nadien zal de voorbereiding en het schrijven van de nieuwjaarsbrieven volledig op school gebeuren. Dit is in het lespakket opgenomen. Vanaf de kleuterschool tot de basisschool zal de tekst voorgedrukt staan op de nieuwjaarsbrief. Op school zullen de kinderen de tekst gezamenlijk inoefenen. Op zijn 6de, vanaf het eerste jaar tot het laatste jaar basisschool, zal het kind op school de nieuwjaarsbrief eigenhandig schrijven en voorlezen.
Na het voorlezen van de nieuwjaarsbrief krijgt het kind speelgoed of een nuttig geschenk, dat in overleg met het kind en de ouders gekozen is. Het krijgen van geschenken met Nieuwjaar is in België even belangrijk of zelfs belangrijker dan met Sinterklaas.
Op zijn 12de-13de jaar, wanneer het kind de overstap maakt van de basisschool naar secundair onderwijs, zal deze traditie ophouden. Soms krijgt de tiener met Nieuwjaar, nog wat geld toegestopt door de doopmeter of dooppeter tot hij of zij meerderjarig is of huwt.
Alhoewel een doopmeter en dooppeter een christelijk-katholiek gebruik is, is deze traditie ook door vrijzinnigen overgenomen. Dit is niet het geval bij de andere geloofsovertuigingen.
een man komt bij de dokter en zegt ik voel mij vreselijk naar ik weet dat ik sterven moet want ik ben het oude jaar de dokter zegt ach beste man daarom toch niet getreurd het afgelopen jaar was echt niet mooi gekleurd U heeft gelijk sprak de oude man het jaar dat vloog voorbij maar er was veel ellende en dat maakt mij niet blij de oude man kwam thuis en zijn eind was daar werd door een jongen bijgestaan hij was het nieuwe jaar
Een bolle buik en ronde wangen Een wortel dient als neus Twee knopen voor de ogen Een hoed om zijn hoofd daar staat hij dan als een reus Gegroet sneeuwman
In Rome werd in 153 v. Chr. het begin van het jaar op 1 januari gezet, maar aanvankelijk werd deze dag niet gevierd en had alleen een administratieve functie. Het Midwinterfeest vond plaats tijdens de laatste 12 of 13 dagen van het oude jaar. Pas in de vierde eeuw, nadat het christendom zijn intrede had gedaan, werd de Kalendae Januariae ingesteld, een vijfdaags feest om de geboorte van het kindje Jezus op 6 januari in te luiden. Nog in dezelfde eeuw ging de kerk ertoe over de geboorte van Jezus op 25 december te plaatsen en deed men al het mogelijke om de snel gegroeide populariteit van de Kalendae Januariae in te dammen. De eerste drie dagen van januari werden door de Synode van Tours uitgeroepen tot vastendagen en het werd op straffe van excommunicatie verboden aan de 'heidense' nieuwjaarsviering deel te nemen.
Ook werden er diverse pogingen gedaan een andere datum als nieuwjaar te bestempelen. In de oosterse kerk rekent men vanaf de Middeleeuwen 1 september als begin van het jaar. In de westerse wereld werden diverse nieuwjaarsdata na elkaar en soms tegelijkertijd gehanteerd: 1 september, 24 september, Kerstmis, 1 maart, 25 maart, Pasen.
Het kerkelijk nieuwjaar werd, zoals gezegd, in 480 n. Chr. vastgesteld op het begin van de advent.
Gedurende de gehele Middeleeuwen bleef de nieuwjaarsdag afhankelijk van regionale gebruiken, waarbij op één plaats vaak twee of meer data tegelijkertijd als nieuwjaar golden. In de vijftiende en zestiende eeuw gingen de meeste staten in Europa er toe over het nieuwjaar op de eerste januari te vieren, maar de verwarring bleef nog lang doorwerken. Tussen 1660 en 1669 veranderde Samuel Pepys, bijvoorbeeld, in zijn dagboeken het jaartal op 25 maart en zette toch 'New Year' bij de eerste januari.
Voorzover 1 januari als nieuwjaar gevierd werd, ontstonden op deze datum gebruiken die vergelijkbaar zijn met die van andere dagen in de heidense midwintertijd. Het feest begon, zoals alle Germaanse en Keltische feesten, op de vooravond, die in het Engels nog steeds New Year's Eve heet. Naar de heilige aan wie deze dag gewijd is werd vroeger ook wel van Silvesteravond gesproken, een naam die in Duitsland nog steeds gebruikt wordt. Sylvester was een paus uit de vierde eeuw; zijn feest valt op 31 december, vandaar.
Toen de heiligenverering tijdens de Reformatie werd afgeschaft ontstond de gewoonte van Oudejaarsavond te spreken. Het knallen van vuurwerk bij het begin van het nieuwe jaar en allerlei gebruiken om de gevestigde orde op haar kop te zetten zijn een algemeen verschijnsel tijdens de heidense joel (midwinter)tijd.
Een jaar ging heen, het gaf, het nam, kwam en verdween. Het zag het licht, de blauwe lucht. Het hoorde elke traan en zucht. Zoals een bloem ontloken, zacht en liefdevol ons tegen lacht! Zo ook ging elke dag en uur voorbij. Nu blijft er slechts herinnering nog in mij. Een bloem, een lied, een leven, een draad met goud doorweven. Een kelk, ternauwernood ontloken en stervend reeds gebroken. Een jaar ging heen, in vreugd' en traan, kwam en verdween.
Als u een hond hebt, pas dan op met pralines en chocolade Vooral pure chocola is voor honden zeer giftig. Het bevat theobromine en dat verlamt bij honden de hartspieren. Als je er snel bij bent kun je de hond nog laten braken en zo snel mogelijk door een dierenarts aan een infuus laten hangen.
op de drempel van het nieuwe jaar gaan gedachten naar de tijd van kind zijn laarzen aan de voeten wollen muts op het hoofd
en stappen in centimeters hoge sneeuw lang voorbij nu en toch roept het heimwee op en weet dat er niet zoveel lange winters meer wachten op mij
ik zet me neer op de drempel van mijn huis schud het koude uit mijn denken kijk naar de spelende kinderen en glimlach even bij het middagzonnetje alles lijkt zo mooi
