Een groot bedrijf aan het Winschoterdiep was de Albino Maatschappij, een van de belangrijkste bedrijven die de Oosterpoortwijk heeft gekend. Het bedrijf werd in 1900 opgericht en in 1906 verrijst het eerste gebouw aan het Winschoterdiep Oz. Gestart als een bedrijf in koloniale - en grutterswaren groeit het bedrijf uit met een eigen likeurstokerij, een koffiebranderij, stallingen en garages, een drukkerij, een smederij en een glasblazerij met de achterliggende gedachte om inkoop, productie en distributie in eigen beheer te houden en daardoor goedkoop kan leveren, daar de tussenhandel wordt vermeden. In 1918 komt het Albinoconcern in handen van de margarinefabrikant Van den Berg.
In 1927 belevert Albino ongeveer 300 Albinowinkels en is het bedrijf verder uitgebreid met een vetsmelterij, verfmalerij, puddingfabriek, drogisterij, een kruidenierswarenbedrijf en veevoerfabriek.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog worden alle winkels opgeheven, doch het moedergebouw is in tact gebleven en verbouwd met wooneenheden, waardoor de herinnering aan dit bedrijf is behouden.
De totale verwezenlijking van de Oosterpoortwijk vond rond 1920 plaats door het aanleggen van woningen in de laatste straten in het zuiden van de wijk.
In het noordelijke gedeelte van de wijk werd in 1892 een nieuwe veemarkt gerealiseerd, hetgeen een grote verandering teweeg bracht: Het leven in dit deel van de wijk werd beheerst door de aanwezigheid van deze veemarkt met o.a. cafés, logementen, veestallingen, hooiopslag, koemelkers en schoonmakers.
Bedrijvigheid en werkgelegenheid, die na 1969 geheel zou verdwijnen, doordat de veemarkt werd verplaatst naar de nieuwgebouwde Groningenhal op het industrieterrein ten zuiden van de stad Groningen.
Foto: Een mooi voorbeeld van woningen met dakkapellen.
Een deel van de Oosterpoort in de zgn. Brandenburgerbuurt wordt in deze periode ontwikkeld door de Bouwvereniging. Deze vereniging had, evenals andere in de periode 1850-1870 opgerichte woningbouwverenigingen in ons land, een deels filantropisch, deels speculatief karakter. Aanleiding tot het oprichten van deze verenigingen was wel de zorgwekkende toestand, waarin de arbeidende klasse en de van bedeling levende groepen in Nederland op dat moment verkeerden.
De Bouwvereniging in Groningen wordt in 1863 opgericht. Er wordt gestart met een ambitieus programma : het bouwen van ruime frisse arbeiderwoningen en het verbeteren van oude en ongezonde woningen.
Vandaag een mooi doorkijkje vanaf de Bonte Brug over het Winschoterdiep, waar in de jaren dertig een verschrikkelijke ramp plaats vond, waarover ik later nog een verslag zal plaatsen op dit blog. Deze brug verbindt de Oosterpoortwijk met de bebouwing aan de Oosterhaven.
Omstreeks 1870 staan er in dit gebied 305 huizen, waarvan de bewoners de meest uiteenlopende beroepen uitoefenen. Er wonen veel schippers, arbeiders, timmerlieden, ververs. koop- en voerlieden, dienstmeiden en allerlei knechten en zeven vuilnismenners. De benaming huis verdienden deze woningen echter niet, daar zij niet veel meer voorstelden dan een kamer van drie bij drie meter met een kookplaats en een zolder, waar men sliep. Over de afvoer van vuil en water maakte zich niemand zorgen. Al het afvalwater stroomde door greppels en oude slootjes van de moestuinen naar een verderop gelegen sloot.
Foto: In deze negentiende eeuwse wijk tref je veel ornamenten aan op de woningen. Op deze en volgende foto's enkele voorbeelden.
Na 1830 zien we tussen de tuinderijen steeds meer woningen verschijnen buiten de Oosterpoort. De bewoners verdienen hun brood voornamelijk als arbeider of ambachtsman. Vooral langs het Winschoterdiep is er een drukte van belang. Vanuit de veenkoloniën wordt turf aangevoerd en op de terugweg nemen de schippers compost via de drekhaven mee terug waarmee de dalgronden worden bemest. Daarnaast is er een levendige handel in granen en hout en neemt ook het personenvervoer een belangrijke plaats in.
Foto: In tegenstelling tot de moderne bouw tref je in deze wijk nog verschillende gevels aan, zoals hier in de Van Sijssenstraat.
De geschiedenis van de Oosterpoortwijk gaat terug tot in de 16e/17e eeuw. Het gebied lag buiten de stadspoorten, de Herepoort en de Oosterpoort, die vanuit het zuiden toegang tot de stad boden.
Dit gebied was het werkterrein van de moeskers , die hier hun tuinderijen hadden en groenten verbouwden voor de bewoners van de stad. De straatnaam Warmoesstraat herinnert nog aan de moeskers.
In het rampjaar 1672 werd dit gebied ingenomen door de strijdkrachten van de Bisschoppen van Munster en Keulen voor een belegering van de stad Groningen. De stad kwam hevig onder vuur te liggen en er daalden ongeveer vijfduizend bommen en granaten neer op de stad en ontelbare gloeiende kanons- en musketkogels. De stad verdedigde zich tegen deze aanvallen onder het bevel van Carl von Rabenhaupt, een Duitse luitenant generaal, die voor de verdediging van de stad was aangetrokken.
Na een maand van schermutselingen trokken de bisschoppen zich terug en op 28 augustus 1672 was Groningen ontzet, een feit, dat nog jaarlijks in de stad Groningen wordt gevierd als Groningens Ontzet.
Foto: Oude woningen in de Polderstraat (voorzijde)
In het zuidoosten van de stad Groningen ligt een wijk met een geheel eigen karakter. Deze 19e eeuwse wijk draagt de naam 'Oosterpoort'. Vanaf vandaag hoop ik met enige regelmaat meer informatie te verschaffen over deze wijk, die een roemruchte geschiedenis achter zich heeft liggen. Op de foto één van de karakteristieke straten in deze wijk.
Het ontbrak mij aan de mogelijkheid om een tekst bij de foto te plaatsen, doch gelukkig is een en ander hersteld. Is het symbolisch bedoeld, dat de Friese koeien - bekend van het kunstprojekt 'Us Mem' - op de grond van de Gasunie staan ? In ieder geval zit onder het gras gas, dat sinds de jaren '70 heel Nederland ( en meer) voorziet van deze warmtebron.
Zittend achter mijn PC, (of moet je zeggen vóór mijn PC), keek ik gisteravond naar buiten en zag de hemel voor mijn ogen verkleuren, net of er een schilder aan het werk was, die zijn levenswerk wilde realiseren. Hoe wonderlijk toch, dat zonnestralen zoiets tot stand brengen, zonder hulpmiddelen!
Achter het glas bevinden zich de restaurants, toiletten en een VIP-ruimte met zicht op het veld. Veel ondernemers staan borg voor een bepaalde (hoge) bijdrage en verkrijgen daarvoor als dank een paar vaste plaatsen in de VIP-ruimte en kunnen hun relaties laten genieten van een voetbalwedstrijd.
Boven de entree van van het Casino is aan het plafond een grote spiegel aangebracht, waarin we hier een aantal nieuwsgierige bezoekers zien weerspiegeld.
Een laatste foto van de open dag in de Euroborg. Natuurlijk ontbrak ook de muziek niet op deze dag, zowel voor de wat oudere bezoeker als hier voor de jeugdige bezoekers.
Sinds het begin van dit jaar speelt de eredivisie-voetbalclub 'FC Groningen' in een geheel nieuw gebouwd stadion. Met opzet zijn de tribunes vlak op het veld gebouwd teneinde een Engelse sfeer te realiseren. het stadion kan 20.000 toeschouwers herbergen. In het complex tref je er verder nog aan :een Fair Play Casino, een Mustsee-bioscoop met 10 zalen voor 1900 bezoekers, een fitnessinstelling met de naam 'Plaza Sportiva'- een wokrestaurant en het Noorderpoortcollege, dat opleidingen verzorgt voor de horeca, toerisme en voeding. Daarnaast herbergt het complex nog een aantal kantoren en een Jumbo supermarkt met een vloeroppervlakte van twee voetbal-velden!!
Gisteren hielden al deze instellingen een open dag, waar mede door het mooie weer dankbaar gebruik van werd gemaakt door honderden bezoekers.
We kennen wel de ganzenpas, maar gistermiddag ontdekte ik dat ganzen het formatievliegen in het water vertalen naar formatiezwemmen. Het is eerst moeilijk om ze allemaal in het gareel te krijgen.
Maar tenslotte ligt ieder op koers, behalve Gijs Gans, die zijn rechterpoot nog even in de juiste stand moet zetten, maar dan kan er echt worden gezwommen.
Heeft u dat ook ? Meestal loop je in een dorp of stad en kijk je rond, maar heel vaak niet omhoog. Zo zag ik in het Zuiderpark in mijn stad een gevel met twee medaillons. Dat zie je toch niet elke dag, dus een foto is dan weer gauw gemaakt. Op de volgende foto heb ik een van de medaillons in CU opgenomen.
Fotograferen in een park is toch leuk werk, want je komt van alles tegen. Hier viel me de weerspiegeling in het water op van een overhangende boom. Met een beetje fantasie zou het gedeelte, dat vlak boven het water ligt op een rustende, langharige hond kunnen lijken......... Kijk maar eens goed !(Of gaat mijn fantasie een beetje te ver ???)
Gistermiddag ben ik naar de Vismarkt getogen om een foto te maken van de A-toren, welke foto de achterkant van het CD-doosje wellicht gaat sieren van de eerste CD van mijn koor. Ik had daarvoor een blauwe lucht nodig, opdat de titels van de liederen goed leesbaar zijn. Gelukkig was het ZONdag een ZONnige dag en trof ik het dus. Toen ik mij na het fotograferen omdraaide kreeg ik een fraai gezicht op de andere kant van de Vismarkt met zicht op de Martinitoren, een mooi hoekje in de binnenstad van Groningen.
Het gaat in de natuur evenals bij ons mensen: Bij het ouder worden komen de rimpels en groeven. Zo ook bij deze oude boom in het Noorderplantsoen. Eens moet deze een mooie gladde schors hebben gehad. Maar ook ouderdom heeft zo zijn charmes, vind jeniet ?
Dit poortje in de oude stadswal vormde indertijd een doorgang, zodat de stadjers het terrein tussen de stadswal en de gracht konden inspecteren. In de 18e eeuw werd de onderaardse ruimte door de verffabrikant Sikkens gebruikt vanwege het constante klimaat, dat hier heerste. In de volksmond wordt dit poortje daarom het 'Sikkens-poortje' genoemd.Tegenwoordig profiteren de vleermuizen van deze klimatologische eigenschap en vinden hier een onderkomen.
Het park was bedoeld als recreatie gebied voor de stadjers, Van de vijf Groningse stadsparken kreeg het Noorderplantsoen het thema Gronings Cultureel toebedeeld en werd daarmee verbonden met het culturele leven van de binnenstad.
Met de toename van het gemotoriseerde verkeer veranderde de centrale weg in het park geleidelijk in een doorgaande autoroute en sinds 1955 werd er al gepleit voor de afsluiting voor autos, maar eerst in 1994 werd middels een referendum besloten tot afsluiting van het park.
De opkomst van de stadsecologie bracht de ecologische waarden van het oude park in beeld. De leeftijd van het park heeft daarnaast geleid tot een grote verscheidenheid in leeftijd van bomen en struiken. Natuurinventarisaties bewezen de ecologische waarde van dit stedelijk gebied met een rijkdom aan oude bomen, struiken wilde en halfwilde planten, vogels, vleermuizen, vlinders en paddenstoelen. (Wordt vervolgd)
Foto: Hier zijn de glooiingen in het park duidelijk zichtbaar.
Het wapen van de stad Groningen bestaat uit een goudkleurig schild met daarop de 2-koppige Duitse rijksadelaar. Op die adelaar staat een wit binnenschild met daarop een groene dwarsbalk. Dit witte schild met groene dwarsbalk is het eigenlijke wapen van de stad. Het is afkomstig uit de 14e eeuw en is waarschijnlijk afgeleid van de toenmalige stadsnaam: Groeningen.
De Duitse rijksadelaar verscheen pas in de 15e eeuw in het stadswapen. Destijds vielen veel Nederlandse steden onder Utrechts bestuur, de zogeheten Unie van Utrecht. De steden die niet onder de Unie van Utrecht vielen hanteerden de rijksadelaar in hun stadswapen, zoals bijv. Nijmegen en Deventer. Groningen viel officieel onder de Unie, maar was zo onafhankelijk van Utrecht, dat de rijksadelaar daarom waarschijnlijk alsnog in het wapen werd opgenomen.
De Vestingwet van 1874 maakte een einde aan de Groningse stadswallen en vormde tevens het begin voor de aanleg van singels en het plantsoen. Door de hoogteverschillen en de meanders leenden deze zich goed voor de aanleg van een park in de Engelse landschapsstijl.
Deze stijl gaat uit van een asymmetrische aanleg, slingerende paden, spiegelende waterpartijen, zacht glooiende grasvelden en de suggestie van een onbegrensde ruimte met behulp van bossages.
Het park wordt doorsneden door een brede singelboulevard met een ovale verbreding, die uiteindelijk als een vijverpartij met kiosk werd uitgevoerd. Deze kiosk werd in 1930 vervangen door een paviljoen.
Op de foto is de ovale verbreding van de singel tot vijverpartij te zien.
De Rijksuniversiteit Groningen heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot 1614. Daarmee heeft Groningen na Leiden de oudste universiteit van Nederland. Sindsdien heeft de universiteit vele talenten voortgebracht, zoals Zernike, de Nobelprijswinnaar Natuurkunde, Aletta Jacobs als eerste vrouwelijke student en lector, de eerste ruimtevaarder in de persoon van Wubbo Ockels en zelfs de eerste president van de Europese bank: Wim Duisenberg.
De officiële opening vond plaats op 23 augustus 1614, toen de universiteit startte met 4 faculteiten.
Ten gevolge van de Franse inlijving werd de universiteit in 1812 onderdeel van de Keizerlijke Universiteit van Parijs om in 1815 bij de totstandkoming van het Koninkrijk der Nederlanden een Rijkshogeschool te worden, welke naam in 1876 opnieuw werd gewijzigd in Rijksuniversiteit na de invoering van de Wet op het Hoger Onderwijs
Vandaag een vervolg op de serie over de stad Groningen: De Stadsschouwburg.
Gedurende de tweede helft van de 19e eeuw zijn door geheel Europa in een hoog tempo 'cultuurtempels' gebouwd. De Stadsschouwburg in Groningen, gebouwd in 1883 is in de reeks van cultuurtempels een bouwkundig hoogtepunt. Het esthetische ontwerp van de schouwburg is gemaakt door architect Vogel in een neo-renaissancistische stijl. Het feit dat de Stadsschouwburg een tempel wordt genoemd refereert aan de Griekse en Romeinse Tijd.
De zaal heeft de vorm van een bonbonniere: het is iets breder dan diep en hoog opgebouwd met drie galerijen boven de zogenaamde baignoires rondom de zaalvloer. De Stadsschouwburg telt achthonderd zitplaatsen.
Bijgaande foto kreeg ik via e-mail doorgestuurd en daar ben ik evenals onze kleinzoon Mark erg trots op. Mark loopt hier naast Klaas Jan Huntelaar, de talentvolle spits van Ajax, het veld op tijdens de wedstrijd Nac-Ajax , welke wedstrijd afgelopen zondag plaatsvond. Onze andere kleinzoon Michiel liep naast Rosales. Mark is nu 10 jaar oud, wie weet, loopt hij over een jaar of acht met een junior het veld op. Of Opa dat nog meemaakt......??
