We proberen de bronnen welke we gebruiken terug te geven bij elk onderwerp, mochten er opmerkingen zijn worden deze aangevuld op aanvraag of worden de publicaties verwijderd.
Van de Koning Albertstraat naar de Burgemeester Nolfstraat. Zicht vanaf het gerechtshof. Ontstaan na afschaffing van octrooi van 1860 door geleidelijk dempen van stadsgracht waardoor "Nieuw Kwartier" of "Rijselse Wijk" aangelegd kon worden. Neoclassicistische lijstgevels uit de jaren 1870 van drie tot drie en een halve bouwlaag, vaak voorzien van een balkon op de tweede bouwlaag.Talrijke advocatenwoningen en -kantoren door nabijheid van justitiepaleis.
Links “Café Du Palais” sedert meerdere jaren het “Paleitje” bij Chantal. Op de bovenste foto links de gekende winkel de “Soldeur” stoffenwinkel. Uiterst achteraan, het station. Rechts centraal op bovenste foto (grote gevel) elektriciteitszaak “Cheyns”. Vooraan rechts was de herberg “Café du Tribunal”, later “Ter Vierschaar" om een jaar of tien terug te sluiten als café “Themis”, bij Monique.
Op de bovenste foto de Houtmarkt met de Sint Niklaaskliniek zoals hij er tot voor kort uitzag. Verder de Markt zoals in huidige staat met de aanbouw van een nieuw rusthuis. Momenteel zijn aan de markt graafwerken bezig teneinde een ondergrondse garage aan te bouwen.
Hieronder de link naar een filmke op Youtube, archeologen de zondag aan het werk teneinde ons verleden aan het licht te brengen.
Tijdens deze graafwerken werd recent en onverwacht een oude waterput aangetroffen een drietal meter onder straatniveau. Kortrijkse archeologen doen opzoekingswerk. De waterput (zandwinningsput, die diende voor een nabijgelegen steenbakkerij) zou dateren van voor 1600. Inmiddels werden diverse artefacten aangetroffen waaronder een kanonbal van rond 1580, diverse bronzen voorwerpen, aardewerk, steengoed met wapenschilden, een stuk ruiterspoor.
Er werd ook nog een doorgang gevonden tot bij de zusters "Arme Klaren", mogelijks om te ontsnappen aan het oorlogsgeweld. De opgravingen gaan de volgende dagen door. Er worden mogelijks nog andere waterputten aangetroffen.
Herberg opgericht door Theophile Decoene in 1913, kreeg onmiddellijk naam “De Klokke”. Na WO1 noemde de herberg tijdelijk “In Den Ijzer”, toen het lokaal van de Vlaamse Oudstrijders. Vanaf 1938 uitgebaat door Robert Stockman, die stalhouder en begrafenisondernemer was. Ik de Klokke werden begrafenismaaltijden gegeven. Robert hield de zaak open tot 1971. Sedert 1978 uitgebaat door Frank en Mieke Vierstraete welke de naam veranderden in De Klokke-Athene. Aan de zaak is een feestzaal Athene. Begin 2000 telde de zaak 18 verenigingen waaronder duivenliefhebbersverenigingen, aquariumvereniging, Austria Freunde, verzamelclub Curiosa, kaartersclub van de belastingen, IPV politievereniging, Lady’s Club van de Rijkswacht, Vereniging voor alleenstaanden Raval, damesbasketteam, postzegelverzamelaars, de Zondagkaarters…in de jaren 80 was er ook een jazzclub, supportersclub KVK, Postharmonie en de Spoorboys. Goed gekende en verzorgde zaak , welke kwaliteit biedt en waar iedereen welkom is.
Op de foto, de Klokke in 1985 en dertig jaar later in 2015
GASSTRAAT - CAFE LUNAPARK - BIJ JACKY - VERLEDEN TIJD...
Op de hoek van de Gasstraat en de Recolettenstraat lag tot vandaag (letterlijk en figuurlijk) de herberg “Lunapark” . Zoals andere herbergen in de omtrek is deze ontstaan in het begin van de 20ste eeuw (1907) door de nabijheid van de weverij De Kien. Vele herbergen in die omgeving werden dan ook druk bezocht. Sedert 1982 was de zaak in handen van Millecam Jacques (Jacky) die er een populaire volkse herberg van maakte, waar iedereen groot of klein, arm of rijk welkom was. Jacky een onovertroffen sympathieke uitbater die iedereen met een grap en een kwinkslag bediende werd 77 jaar en overleed in mei 2014.
Hieronder een verwijzing naar Youtube, de laatste dag van de herberg…
SINT JAN - JAN BREYDELLAAN - PRINSES MARIE JOSEPLEIN
Op het kruispunt van de Jan Breydellaan en het Prinses Marie Joséplein, een eremis t.a.v. E.H. Vanden Bulcke in 1953. De woningen op de achtergrond zijn in zestig jaar nog niet veranderd. Foto, toestand 1953 en 2015.
Onze Lieve Vrouwstraat 1. De straat is reeds gekend in 1425 (In onser vrauwen strate), de straat lag in de 17e eeuw in de wijk “Amazonië”. Het eerste kasteel van Kortrijk stond ter hoogte van de straat. Vanaf 1968 kreeg ze haar huidige naam. In 1594 was de woning een brouwerij, in de 15e eeuw was de huisnaam “d’Eeckhout”, later “De Dry Conynghen”. De herberg was reeds gekend in 1889. Vroeger van Brouwerij “Stacegem” nu van “Interbrew”. Let op de tramsporen voor de buurttram Kortrijk-Deerlijk die er reed tussen 1908 en 1957. De linkse gevelfoto (met tramsporen) is van voor 1955 en nog aan de brouwerij “Stacegem” , let ook op de straatverlichting die nog boven de straat hangt aan kabels. De foto rechts van na 1965, er was toen reeds Suprapils van brouwerij Artois van Leuven de latere “Interbrew”.
Sedert enkele jaren werd de zaak vernieuwd en draagt de naam “Bar Des Amis”, het is er goed, doch….de ziel van het “Salonske” steekt er niet meer in.
Onderste foto, het "Salonske" in 2006 met op terras uitbater Malfait Ghislain, alomgekende uitbater in Kortrijk van de vroegere "Tempeliers" en het "Conservatorium Taverne"
Deze ochtend een uniek zicht voor wie langs de Vaart Kortrijk-Bossuit passeerde ter hoogte van de Abdijkaai-Vlaanderenkaai (Aan de zwemkom). Wegens een defect aan de verlaten van de sluispoorten loopt de Vaart langzaam ledig. Is het stuk gelegen tussen sluis 9 en sluis 10. De Vaart loopt uit in de Leie...waarschijnlijk niet onmiddellijk opgelost. Op de foto de vaart in normale waterstand en de vaart aan het uitlopen. Onderste foto genomen aan sluis 10 omstreeks 11.00 Hr het water is reeds twee meter gezakt. Er kan geen enkele boot meer door en het water blijft zakken.
(Er wordt aan iedere gewetensbewuste Kortrijkzaan gevraagd te gaan wateren in de Vaart teneinde het waterniveau op peil te houden...)
Hoek Paleisstraat en Handelskaai. Was aanvankelijk restaurant “The Cars”, vanaf 1986 de “Leiehoek” en de “Patrick’s”. Sedert 1997 de “Diva’s Club, waar elke derde zaterdag een travestiespektakel werd gehouden. Sedert enkele jaren de “Balthazar” een café – bistro, waar men in een gezellig kader lekker kan lunchen, mooi terras. Zie onderstaande link.
Een stierenkop in blauw hardsteen die ooit fier de ingang van het Slachthuis op de Veemarkt bewaakte (sedert 1957). Het beeld is van de hand van beeldhouwer André Taeckens (1909-1965) uit Assebroek. Na de afbraak (1986) verdween hij, en kwam uiteindelijk terecht op de binnentuin van het Broelmuseum. De schade aan het beeld was groot, doch het goede nieuws kwam (in 2008) dat hij ging gerestaureerd worden door restauratrice Mikal Kindt. Als “waardevol beeld” ging hij teruggeplaatst worden aan de Veemarkt ergens in de omgeving van de K.
Inmiddels gebeurde er blijkbaar niets…het beeld berust waarschijnlijk nog in de tuin van het museum, die niet meer te bezoeken is. We deden navraag bij de geciteerde restauratrice, die ons een antwoord schuldig bleef. Vergane glorie, jammer.
Bronnen
Beeldbank Kortrijk - Archief Turbo.
REACTIE (dd. 13.06.2015 met dank aan Jo B.)
Na de afbraak van het slachthuis, kwam de kop terecht in de depot van de tuighuizen aan de oude brandweer kazerne kortrijk. Hij is daar jaren blijven liggen en er werd zelfs een vuur onder gestookt en de warme steen werd snel afgekoeld met water, het resultaat was dat de onderste helft van de kop er af viel door de warmte wisseling, en dat gebeurde in het kader van een oefening voor de brandweer school door Lt Karel
Van 1379 tot 1719 noemde het Broelstraetkin leidende naar de Broel, van 1711 het Capucynenstraetken naar het bestaan van een kapucijnenklooster (1668-1797). Het Kapucijnenklooster werd achteraf een Rijkswachtkazerne en een opslagplaats voor Guano. Jan Palfijn werd er geboren en de straat werd aantal jaren naar hem genoemd om vanaf 1841 terug Kapucijnenstraat te noemen. Vanaf 1884 bestonden “De molens van Kortrijk” vervaardigers van bakkersmeel (bloemmolens). Aanvankelijk een rustige straat met een vijftal herbergen meestal bezocht door werklieden en schippers. De vervallen huizen aan de oostkant werden vanaf 1982 opgeknapt en ingericht tot café’s en eethuizen, de straat kende enorme bijval en kreeg de bijnaam “Het Mirakelstraatje”. De Kortrijkse versie van de Brusselse Beenhouwersstraat. De zaken betroffen Oasis – De Brouwzaele – New Chips – t’ Zeetje – Mouterijtje – t’Kiekske – t’Kapelleke - De Broeltorens – De Zonnewijzer of Place de la Madeleine - De Nijl - Oblomov - Motown - Giorgio - Chick'n Dixie - t'Klein Kruidhof - Bistro Duprez - Bilitis - Apero - Peanuts - Beverly. In het nr 27 werd in 1980 een vrouw doodgeschoten door haar minnaar. De cinema Pentascoop bestaat er sedert 1975. Op de foto de straat in 1982 , 1984 en in 2015.
Aangelegd na het graven van het kanaal in 1858-59. Straat genoemd naar de “Groeningekouter” die in de omgeving lag. Nog steeds voorzien van straatstenen - kasseien. Het nr 2 was vanaf 1920 “De stad Kortrijk” (Burgemeester Sansen bracht er zijn jeugd door) en dan de “Bar 2000” (Den burgemeester was toen al weg...) , op Nr. 4 stond in 1904 de slecht befaamde herberg “Het Schipperinneke” een huis van plezier. Nr. 7 was van 1898 tot aan de 2e Wo “In ’t Sas”. Vele jaren lag er een discoboot “The Boys” aangemeerd boot die aanvankelijk aan de Kasteelkaai een dancing was. . De oude gebouwen voorbij de Vaartstraat werden in het begin van vorige eeuw gebouwd als stallingen voor de Rijkswachtpaarden. Verder deden ze dienst als fabriek voor cementtegels en opslagplaatsen. Vooraan de foto links, lagen de gebouwen van de “Groeninghe Ververij” in 1920 gesticht door B. Steverlynck en gebruikt voor het veredelen en verven van textielgarens. In de fabrieksschouw stond het woord “TITAN” in witte steen gemetseld. Het betrof het gedeponeerde fabrieksmerk : het Titanrood, een gekende kleurstof. Tijdens de 2e Wo werd de fabriek zwaar beschadigd. In 1959 waren er 425 werknemers, einde 1960 werden de activiteiten er stilgelegd en inmiddels werden de gebouwen opgewaardeerd naar loften.
Alhoewel de friet een Waalse uitvinding is, zijn we op de streek goed bediend ter zake. Tussen 1918 en 1940 was “Marietje Petatfriet” uit “Toontjes stroate” met haar zwartgeschilderde tweewielkar met rookschouw reeds een vaste leverancier. Een van de bekendste frituren is Bossuwé die met een rijke geschiedenis al 60 jaar lang een begrip is. Nadat zijn grootoom Leopold Bossuwé een gebakkraam had opgericht, kwam Maurice Bossuwé 60 jaar geleden op het idee een frietkraam op poten te zetten. Hij leerde zijn schoonzoon Philippe Honoré de kneepjes van het vak. Intussen zitten ook Philippe’s zonen Louis en Olivier in de zaak. Het station zou het station niet zijn zonder. Voor vele mensen die op reis gaan en terugkomen aan het station is de eerste behoefte een frietje van Bossuwé. Zijn beste reclame als je er passeert….de geur van verse frietjes.
Behoorde tot de Marktweg of buurtweg 43. Kreeg in 1876 zijn huidige naam naar de herberg “De nieuwe wandeling” op de westhoek van de Veldstraat. In 1927 was het gedeelte tussen de Veldstraat en de spoorweg nog onbebouwd. Het nummer 3 was lang (vanaf einde 19e eeuw) herberg “Het Bierhuis”. Op het nummer 5 woonde burgemeester Mayeur die er in 1954 overleed. Het nr 7 was het café “In t’Paradijs” (einde 19e eeuw tot na 1910). Het nr 29 was in 1898 een café zonder uithangbord. Het nr 31 op de hoek van de Veldstraat was tot in de jaren 1950 café “De nieuwe wandeling”, de waard was tevens schoenenhersteller, later “De Aalstenaar”, nu het jongerenadviescentrum JAC. In 1892 was op de hoek van de Wandelingstraat en de Pluimstraat de herberg “Au Faubourg de St Antoine” naam ontleend aan de St Antoniuskerk. Achteraan links op het nummer 2 lag het huis Mouliez, de oudste wijnhandel van Kortrijk. Achteraan de oude foto merkt men de vroegere groentenhallen afgebroken in 1986 en vervangen door een ondergrondse parking en een nieuw appartementsgebouw. Rechts in de straat centraal (nieuwe foto) de inmiddels gesloten beenhouwerij van Odo, die de lekkerste bloedworst van Kortrijk vervaardigde.
Foto Marcel Anckaert - Archief Turbo - Duizend Kortrijkse straten - Het Herbergleven in Kortrijk.
Links in de straat (grote foto) lag jarenlang een der kleinste voedingswinkeltjes van Kortrijk (onder) uitgebaat door Lisa en haar man Gerard, verdwenen in de jaren 1960.
Bij de aanleg van het Volkspark in 1907 bewaakten twee statige witstenen leeuwen aan de kant van de Overleiestraat het domein. Een keek naar rechts, de andere naar links. Na de tweede wereldoorlog verhuisden ze naar het park, kant Izegemsestraat. Na 100 jaar in weer en wind waren ze aan restauratie toe. Er werden plaasteren afgietsels van gemaakt en de oude leeuwen gingen op rust. Afgietsels werden gemaakt in epoxy en de buurtbewoners mochten de kleur kiezen, het werd goudgeel. De leeuwen mochten terug plaats nemen op hun oorspronkelijke stek en waren tevreden. Welk kind die in de omgeving woonde of naar een school ging in de omgeving, heeft niet plaatsgenomen op deze statige dieren.
Hoek Passionistenlaan en Prinses Marie Joséplein. Passionistenlaan in 1929 genoemd naar de nabijheid van het klooster der Paters Passionisten. Prinses Marie Joséplein, aangelegd in 1929 met beplanting van 20 esbomen. Inhuldiging Kapelletje “Maria en kind”, jaartal niet gekend. De spoorweg lag nog op het niveau van de rijbaan. Bovenaan rechts merkt men een deel van de voetgangersbrug aangelegd in 1939. Spoorweg werd opgehoogd in 1963 met aanleg van een tunnel ter hoogte van het plein. Het kapelletje is nog steeds aanwezig.
Spinnerijkaai in 1858 aangelegd bij het graven van het kanaal Kortrijk-Bossuit. Aanvankelijk "Quai De La Filature" genoemd wegens de spinnerijen in de omgeving. Het nummer 43 was in de eerste helft van de vorige eeuw de spinnerij Destoop, sedert 1959 Europaspinnerij. In 1961 brak er een zware brand uit. Enkele jaren later kwam de firma Boucquillon, handel in scheikundige producten voor textiel en metaalnijverheid op die plaats. “Stoops fabriek” is meer dan honderd jaar oud en staat als een van de grote voorbeelden van de industriële imitatiestijl van rond de eeuwwisseling. In de architectuur van de fabrieken wilden de ontwerpers de machtspositie van de industriëlen duidelijk maken door het gebruik van kantelen en hoektorens die een krijgshaftige indruk geven. Het indrukwekkende gebouw langs de Spinnerijkaai kreeg diverse bestemmingen en raakte uiteindelijk in handen van een curator na het faillissement van Beklon Fibers. Intussen werd de fabriek als monument beschermd .In de beschermde Stoops fabriek aan het kanaal Bossuit-Kortrijk kwamen 42 lofts en drie kantoren.
Doornikselaan geplaveid in 1842, werd “Boulevard de Tournai” genoemd toen vertaald in “Doorniksepoortvesting” en later in zijn huidige naam. In 1923 lagen er sporen van de buurttram, uitgebroken in 1964. Aan de zuidkant werd in 1854 de stapelplaats goederen gebouwd, in 1911 vergroot. In mei 1940 geplunderd door de bevolking terwijl de Politie toekeek omdat de Duitsers het niet gingen kunnen plunderen. Gebouw in 1944 zwaar beschadigd door bombardementen en in 1967 afgebroken. Daarna werd het postsorteercentrum er opgericht. Rechts in de straat drie herbergen die al bestonden op het einde van de 19e eeuw.
Het nummer 2 : “Au Cercle des Voyageurs” , in 1897 hing er een uithangbord met vermelding : “Beafsteks, bouillon, poissons à la daube, anguilles, huitres, fromages et jambon” , tussen de jaren 1940 tot ongeveer 1986 bij Rosa Delmotte “Café Motte” genoemd. In 1988 noemde de zaak café “Sporting” bij voetballer “Horvath”, sedert 1990 “De Nieuwe Pelikaan”.
Het nummer 3 : “A La Brasserie Flamande” in 1893 met verhuur van twee kamers, in 1957 “Brasserie De La Gare”, in de jaren 1960 uitgebaat door de bekende jazzpianist “Billy Desmedt”, goede vriend van Toots Thielemans de “Billy’s Inn” en toen “De Chopper” (1979) , hardrockcafé en pleisterplaats voor motoliefhebbers. In 1985 “De Remix”
Het nummer 4 : Van 1898 tot 1992 de goedgekende “Pelikaan” herberg voor dorstige facteurs.
De nummer 3 en 4 werden in 1995 het Griekse restaurant “Dionysos”, nu nog bestaande.
Van na de 2e WO tot halverwege de jaren 60 was er een succesvolle kermis in de Roterijstraat en nabije omgeving. De gebeurtenis van een volle week viel samen met de “Congé Payé”. De blikvanger was het “Muziek van Abessinnië” met “The Abessinnië Boys”, bestaande uit een 30-tal leden die zelf hun instrumenten maakten. Een van deze was een “Mirletonske”, een klein blikje waarin gazettenpapier gespannen was, erop blazende verkreeg men een zoemend geluid. Andere instrumenten bestonden uit soorten schroot, lege melkdozen, conserven met een Mirletonkse in en bont geschilderd aan de buitenkant. Op deze instrumenten werden gekende deuntjes gespeeld, ook hadden ze een eigen lijflied. Elke dag was er een optreden. Alles was maanden op voorhand voorbereid, de straat werd versierd met crêpe-papier bloemen. Er was kindertoneel- en animatie. Veel verkleedpartijen en de fameuze nagebootste “crochetwedstrijd” van de toenmalige radio Kortrijk. De dinsdag was er een koffietafel voor de vrouwen waar soms 130 personen aanwezig waren. De dinsdagnamiddag mochten de mannen niet op straat komen. Dit deden ze toch, verkleed als vrouwen, wat aanleiding gaf tot dolle toestanden. Er werden tevens drie shows gegeven op podium. Reginald Decroix, een geboren danstalent stond in voor de choreografie. Gordijnen werden aan de vensters weggenomen en gebruikt als bruidsluiers. De vrouwen deden de dinsdag de café’s gevolgd door de mannen in vrouwen verkleed. In die tijd waren er in de onmiddellijke omgeving meer dan 30 herbergen. Overal werd gedanst, “deftige strip-tease” verricht en vele pinten gedronken tot vroeg in de morgen. Wedstrijden met allerlei volksspelen werden ingericht. De zondagnamiddag ging de stoet uit zoals op grote foto weergegeven.
De grote groep, de stoet van de zondagnagnamiddag diverse leden waaronder voorzitter Henri Degrande – Roger Decock – Gaston Bonte – Noël Balligand – Omer Anseele – Louis & Adrienne Decroix – Dinnecourt Madeleine – Servaege Zosima, destijds uitbaatster van herberg “De Jonge Accordeonisten” aan de Antoon van Dijcklaan.
Het “Muziek van van Abissinnië” , de Boys.
Er waren tijdens de week drie toneelvoorstellingen op podium, hier een optreden van “De blauwe Donau” In het midden Reginald Decroix, verder zien we uiterst rechts Michel de Flander en 2e van links Roger Holvoet. De bustenhouders waren gevuld met…krantenpapier.
Oudenaardsesteenweg noemde in 1770 “Strate van Cortryck nar Sweveghem”. Vanaf 1890 Audenaardschesteenweg, in 1968 Oudenaardsesteenweg. De Beekstraat wordt reeds in 1770 vernoemd als "Beekstraete". Op de hoek ligt sedert 1932 de vroegere herberg Majestic, in 1992 Krokanto genoemd, een broodjeszaak. Tot in de jaren 1950 hadden er in de bovenzaal hanengevechten plaats. Toestand in 1938 en 2015.
)
