WANDELING 3  ZIZKOV- VINOHRADY

Deze tocht brengt ons bij de schoonheid van de secession in 2 oude voorsteden van Praag die waarschijnlijk met de stadskern samensmolten op een natuurlijke wijze Zizkov en Vinohrady (wijnstad). Om vanuit het centrum dit deel te bereiken nemen we best de metro lijn A van Mustek, 2 haltes verder Namesti Miru (vredesplein) Vanaf 1879 wordt Vinohrady stad genoemd .Het verzette zich met alle middelen tegen de bemoeizucht van de stad tot 1922. Zoals in het centrum ontkwam dit stadsdeel niet aan de uitbreiding waaraan Praag de vele jugendstil -en neostijlen overhoudt .

Aan dit feit dankt ook de centrale marktplaats van Vinhorady zijn bestaan. Hier staan oa. Ludmillakerk, het Nationaalhuis en het Theater.

            De Sint-Ludmillakerk                                          Nationaalhuis

In 1887 werd Zizkov stad genoemd , doch in 1922 tot deel van Groot Praag.Aangezien we op deze wandeling vooral Jugendstilhuizen zoeken maken we U attent op de voornaamste. Bezienswaardig is alvast "Berg Zizkov" met bronzen standbeeld van Jan Zizka door Bohumil Kafka.

De beeldhouwer begon eraan in 1920 en heeft de inhuldiging ervan niet meegemaakt in 1950. Het beeld is in brons en is ongetwijfeld het grootste bronzen beeld ter wereld. Het weegt 17 ton. Kafka stierf in 1942.

Een neo-gotische kerk trekt eveneens onze aandacht " Heilige Prokopius) met name de Pfarr kerk van de architekten Mocker en Mils. In de kerk hangt een mooi schilderij van Wenzel door Karel Skreta geschilderd (ongeveer 1650) .  Op de Havlicekplaats , tussen Seifert en Prokovstraat, staat het gemeentehuis , ontworpen door Jan Simanèk in neo-renaissancestijl.  Een interessante gedenkplaats is het joodse kerkhof van Zizkov. Het verschil in bebouwing tussen Vinohrady en Zizkov is duidelijk ,merkbaar. In Vinohrady werd duidelijk rijkelijker gebouwd . Duidelijk te zien aan de openbare gebouwen.  Na deze korte uiteenzetting begint onze wandeling.

Bij de uitgang van de metro staan we direkt aan de Ludmillakerk , een neo-gotische basiliek met 2 spitse torens , gebouwd rond 1890 in Noordduitse baksteengotiek naar de plannen van achitekt Josef Mocker Het beeld van de patroonheilige werd ontworpen door Josef Myslbek. Achter de kerk bevindt zich het nationaal huis , tussen de Sleszka en de  Korunnistraat.  Een renaissancegebouw nr 820 De standbeelden en busten zijn van beeldhouwer Antonin Popp.  Het gebouw bezijden is de kerk is het Divadlona Vinhoradek (wijnbergtheater) gebouwd in de sesessionstijl is zeer zeker een bezoek waard en herbergt tal van kunstwerken van de beroemdste kunstenaars, oa. De symbolistische beelden " waarheid " en "dapperheid" van Milan Havlicek (1906) Aan de ingang bronzen belden van Bohumil Kafka De hoofdingang werd versierd tot in het foyer door Antonin Popp. De beeldhouwdecoraties wzeden verzorgd door Antonin Mara. De beschildering in de toeschouwersruimte is van Feantisek Urban.Verder nog kunstwerk van Vladimir Zupansky. Het theater is heden nog druk bezocht en vormt een tegenpool voor het theater van Praag -Centrum.

De bebouwing die achter het theater begint , getuigt van een stormachtige uitbreiding die plaats vond ron de eeuwwisseling 1900. Vooral de architekt Oswald Polivka en Josef Fanta drukken hun stempel op deze stadsdelen. Hoe dichter bij Namesti Miru ( vredesplein) des te meer zijn de huizen versierd met standaard-sesession-ornamenten, zoals stuckbanden met herhalende maskers, slierten en kransen . Voorbeelden vinden we in de Italska en de Rimskastraat bv huis 1195/55 van architekt Karel Novak. Bewonder even de gietijzeren balkons.  Kijk even naar huis 1233/20 Italska met het opschrift  " U cernchochové" (negerdorp) met onder het venster op de 3de verdieping , typisch lachende maskers met slierten. Wanneer we aan het kruispunt Italska /Vinhohradska naar rechts gaan stoten we op de Vinohradskalle halle . Een gebouw in staal en glas in de neo-renaissancestijl van de architekt Antonin Turek.Rechts achter de markthal ligt het Svatopluk Cech-park Svatopluk Cech was de beroemdste schriftgeleerde) Daar zien we zijn gedenkteken gemaakt door Jan Sturza en architekt Pavel Janak in 1924. Op de linkerstraatzijde  nr 1465/73, ziet men een typisch gotisch sesessionhuis met plantmotieven versierd.  Het huis " Jungmanna" heeft een overvloed aan kransen, festons, maskers en wapenschilden .  Het buurthuis eveneens met maskers versierd is vooral interessant voor zijn interieur.

Nu komen we op Jiriho z Podébrad (koning georges van Podiebrad) aan de Srdcekerk . We wandelen naar links tot aan het hoekhuis van de Manèsstraat nr 1552/14. In het midden ziet men een beeld van de koning met vogels en vasen. Achter de hoofdingang en zijgevel ziet men tal van schilderijen en volksmotieven.    De wandeling door de Manesova, u Kanalsky en Tibizskeho zijn vooral interessant vanwege hun vele jugenstilhuizen of versieringen met jugendstilmotieven.  Verder richting plein,  het huis 1680/10. Het heeft een geometrisch ( rechtlijnig) decor . Eveneens het huis 1563/77 en 1612/79 zijn mooi vanwege hun balkons en versieringen. Huis 1641/68 heeft een vlakke gevel met klein stuckdecor.   Meer versierd zijn de gevels 1633/74 en 1647/72. De interieurs zijn vooezien van gekleurd glas.  Het huis 1647/72 is merkwaardig vanwege zijn stijl , (gotisch-sesession).Gestileerde bloemen bloemen komen zowel in vloeren als glasramen voor .  De gevel heeft mooie reliëf en vierkante ramen. Ook in het huis 1378/5 " U Kanalky" komen als hoofdmotief de zon en zonnebloemen voor. In huis 1359/4 onderscheidt men duidelijk 2 stijlen , nl; neogotiek en de sesessionstijl. Hetzelfde fenenomeen vindt men terug in de Manesova en de Trebizkehostraat.  Eén van de interessantste straten in Vinhorader is de Polskastraat, die van de Italaska uit , langs het Riederpark en in het hoger gelegen deel uitmondt in het kruispunt Slavikova/Ondrickova  (vergeet niet ; praaf heeft een schitterend openbaar vervoer)

Men ziet er een ongelooflijk aantal huizen, in het begin van de 20st eeuw gebouwd , in historische (neo-) stijlen met sesessionselementen. Men kan bijna zeggen dat het geheel van de straat bombastisch aandoet . Toch vallen volgende gevels op; 1283/18 ( 1904) " U assysrskych Kralu" met zijn neo-renaissance en toch Jugendstil gevel.  De gevels 1260/24 , 1506/42, 1505/40 geven een verbinding tussen neo-renaissance en sesessionstijl. Volgende huizen zijn eveneens waard halt te houden: nr 32 - nr 1565/3, nr 1509/5, 1675/52, nr 1618/9. Dez laatsten zijn vooral interessant vanwege hun ornamenten.  Nu keren we op onze passen terug tot het Riegerpark en we wandelen de Chopinovastraat in. Hier bewonderen we het werk van architekt Kotera en zijn Jugendstil-versiering zoals hij die zélf opvatte.  In het 'Laichterhuis' (huis van de uitgever Laichter) van 1908 ontbreekt de toenmalige art-nouveau ornamentiek , maar behield toch de dekoratieve elementen. In de plaats van de dekorarieve elementen komt het gebruik van nieuwe materialen in de plaats en tot hun recht door de verscheidenheid van gebruik. Meestal uitgevoerd door Jan Kotera.  Dit heeft alles te maken met het sociaal engagement van de opdrachtgever en heeft Kotera in zijn later werk beïnvloed.

Ook de huizen nr 1556/6 en 1564/8 zijn in deze stijl gebouwd, de beelden in oud-egyptische stijl van beeldhouwer Antonin Wagner.

De Chopinstraar loopt lanfs het Riegerpark tot de Vozovastraat. Hier ziet u een prachtig renaissancehuis 1493/14 te vergelijken met de nummers 1472/14 en 1478/22. Eveneens mooi ogend zijn de straten die de Chopin- en de Slavikstraat verbinden: bijvoorbeeld nrs, 1474/1, 1522/4, 1534/6, 1557, 1623/12 en 1477/15.  In de Shihancestraar is het onmogelijk alle huizen te beschrijven aangezien bijna alle huizen in de Jugenstil zijn gebouwd en dus zeker de moeite om eens rustig door te wandelen en te genieten van deze fantastische stijl.  Toch houden we even halt bij nrs 1776,  1475/3,  1554/4,  1527/9 .

Enkele interessante huizen vinden we in de Vozovastraat langs waar we in de Slivokostraat aankomen waar het huis 1047/10 bezienswaardig is op de Zizkovazijde. Aan het jodenkerkhof wijden we eveneens een kort bezoek , daarna bzichtigen we de watertoren van architekt Antonin Turek.

Hoogstmerkwaardig en eindpunt van de wandeling (oef!) is de villa van de wereldberoemde beeldhouwer LADISLAV SALOUN . Hij liet zijn villa bouwen naar zijn eigen ontwerp  Reeds van buitenaf herkent men een sesessionstijl met plastisch versierde vensters . Het atelier is momenteel een expositieruimte voor zijn beelden.

En voor de niet al te vermoeiden hebben we nog de villa/atelier van de beroemde architekt Jan Kotera in de reeds verder modernistische stijl en tjechisch functionele architektuur

Van het Pridihadplein nemen we de bus terug naar het centrum waar u een mooi terrasje wacht met een koffie en een toetje !

XXXXXXXX