We zijn begin jaren '70. Papa en de jongens vertrekken op skiverlof met de Alpenexpress. Mama en dochter komen ze uitwuiven op het perron net voor de trein gaat vertrekken. Alle bagage is reeds ingeladen, vlug nog een foto en dan de trein op.

De tijd dat er nog nachttreinen naar de skigebieden vertrekken is nog niet helemaal voorbij. Er komen terug nieuwe verbindingen bij, vooral richting Oostenrijk.

De rijtuigen op de foto zijn van Heris, een kleinfabrikant van hoofdzakelijk personenrijtuigen. Het voorbeeld van deze wagen is van Nederlandse origine.

22-11-2019 om 19:09 geschreven door Roger

Neen, dit zijn niet de "White Cliffs of Dover" maar wel rots "onder constructie". De gips wordt later nog ingekleurd met poederpigmenten en water. De weg naar Oberwiesel is momenteel een beetje bouwwerf. Beurtelings verkeer d.m.v. verkeerslichten blijft mogelijk. Deze werken echt en de signalisatieborden zijn ook voorzien van oranje knipperlichten. Ik hoop dit stukje één van de volgende weken te kunnen afwerken en dan posten we ook enkele detailfoto's.

18-11-2019 om 11:15 geschreven door Roger

De reeks E94 werd vanaf 1940 in dienst genomen door de DRG. Oostenrijk maakte op dat moment deel uit van het "Derde Rijk" en dus reden deze locs ook daar rond. Het waren sterke 6 assige machines die hoofzakelijk in de goederendienst reden. Ze waren slechts 90 km/u snel maar met een voor die tijd gigantisch vermogen van 3000 kW waren ze uitermate geschikt voor het trekken van zware treinen op hellingrijke streken zoals de Arlberg, Berner of Tauernbahn. Na de oorlog bleven er 44 machines in Oostenrijk achter. In Oostenrijk werd de serie in 1954 omgenummerd in de serie 1020.

Soms worden deze locs ook "krokodillen" genoemd maar dat is eigenlijk niet correct. Qua uitzicht lijken ze er wel op maar de 1020'rs zijn draaistel locomotieven (asindeling CoCo voor de specialisten) en hebben ook geen drijfstangen. 

Deze locs kwamen ook buiten Oostenrijk op de baan, tot in Munchen (D), Tarvis (I) en Jesenice (Slovenië). Vanaf 1970 kregen ze een nieuw oranje kleurtje in de nieuwe huisstijl van de ÖBB in plaats van het oude "dennengroen". In 1995 werden ze aan de kant gezet maar een 7 tal locs bleven behouden.

Ons model is een oude bekende van Roco. De loc kan net als zijn grote broer zware goederentreinen aan en heeft goede rij eigenschappen. Deze loc is zelfs nog beschilderd in de nieuwste rood-witte kleuren van de ÖBB. Op mijn baan rijdt bovendien ook nog een groene Duitse versie (reeks 194) rond, deze heeft zelfs geluid. Deze komt later nog wel eens in de schijnwerpers.

16-11-2019 om 09:18 geschreven door Roger

Op aanvraag een overzicht van het middengedeelte van het berglandschap van de modelbaan. Het is niet het echte hooggebergte want dat is in model bijna niet geloofwaardig uit te beelden tenzij je een sporthal ter beschikking hebt. Centrale blikvanger is de Bietschtalbrug (Faller). Om een beetje geloofwaardige hoogte te verkrijgen zijn aan beide zijden van de brug een spoorspiraal in de berg verscholen om de treinen over de brug te leiden. De brug is het hoogste punt van het modelspoortraject. De opstelstations liggen zo'n 60 cm lager! Een tijdje nadat een trein van rechts naar links over de brug rijdt verschijnt deze terug zo'n 30 cm lager en rijdt een stukje door het dal alvorens rechts in de berg te verdwijnen en verder achterom terug naar links te rijden. Daarna stijgt het spoor weer en rijdt onze trein ditmaal terug van links naar rechts over de brug. Aan het dalstation van de kabelbaan moet nog een waterval komen. Naast het lager gelegen spoor loopt ook nog een autoweg waarop enkele auto's van het Faller car System voor extra beweging zorgen. De watermolen linksonder wordt ook aangedreven. Aan de overzijde van het riviertje ligt een taverne met een terras en speeltuin. Het is er goed vertoeven maar er is bijna geen parkeerplaats voorhanden zodat je best met de bus komt, of te voet voor de sportievelingen. Links boven op de berg ligt de burcht van Oberwiesel en daarachter het dorp zelf. Je ziet nog net de spits van de kerktoren.  Tussen burcht en dorp liggen wijngaarden. De berg aan de rechterzijde is grotendeels bebost met sparren.

De berg links kan geopend worden voor onderhoudswerken en om de achterkant van het schakelpaneel te kunnen bereiken. De houten paneel worden op hun plaats te maken met Velcro (klittenband). Op de foto is één paneel (links) verwijderd, het rechtse staat nog op zijn plaats. De spoorspiraal is ook centraal langs onder te bereiken. Er is in al die jaren nog nooit een trein ontspoord op die plek maar je weet maar nooit !

14-11-2019 om 08:27 geschreven door Roger

Het is zover, de nieuwe stelplaats voor S-Bahn treinstellen is ingehuldigd. Vier treinstellen hebben een plaatsje gevonden tot grote opluchting van de stationchef van Wiesel. Nu zijn er terug vrije sporen in het station zodat er geen vertragingen meer optreden in de dienstregeling. Treinen konden soms het station niet inrijden omdat alle sporen bezet waren. Dat is nu gelukkig allemaal verleden tijd. 

13-11-2019 om 09:07 geschreven door Roger

Halverwege de jaren '50 had de ÖBB nood aan nieuwe lichte lokomotieven voor voorstadsneltreinen. Tussen 1956 en 1959 kwamen er 25 nieuwe 1600 kW sterke elektrische locomotieven die als serie 4061 dienst deden. Om geen extra bagagerijtuig te moeten meenemen was er daarvoor plaats voorzien in de loc zelf. In 1976 werd deze bagageafdeling afgevoerd en werden de locs hernummerd als serie 1046. In 1988 kregen 12 van de toen nog 19 beschikbare locs een nieuwe bovenbouw wegens corrosieproblemen. Een aantal locs kregen ook nog een ombouw tot 2 frequentieloc: 15 kV 16 2/3 Hz en 25 kV 50 Hz. De daarvoor benodigde omvormers vonden plek in de ex-bagageafdeling. Deze locs werden tot 2003 ingezet in lichte regionale treinverbindingen.

Ons model is een recente Roco loc die reeds standaard uitgerust is met digitale functies waaronder ook geluid. Dit machientje rijdt zeer aangenaam en soepel. De geluidsfuncties zijn heel overtuigend, de hoorn doet denken aan de stoomlocomotieven van weleer !

12-11-2019 om 08:16 geschreven door Roger

De modelbaanindustrie brengt regelmatig nieuwe modellen uit om ons tot aankopen te verleiden. Natuurlijk kan je niet alles aankopen wat je leuk vindt en moet je je beperken. Op een bepaald moment echter ontstaan er toch problemen om alle treinen ergens kwijt te raken. Ik heb ze nu eenmaal gekocht om er mee te rijden, niet om ze in de doos te bewaren. Daardoor ontstaat dus de noodzaak om aan spooruitbreiding te gaan denken. Het station Wiesel uitbreiden is geen optie zonder de halve stad op te offeren. Dan rest er maar één mogelijkheid en dat is eens kritisch rondkijken naar plaats voor extra opstelsporen bij de schaduwstations. Zo heb ik boven 3 bestaande opstelsporen ruimte gevonden om er nog eens 3 aan te leggen en één niveau hoger kunnen we er nog eentje kwijt. Dat zijn 4 treinen minder in het station van Wiesel waardoor daar terug ruimte ontstaat om eens te rangeren of een goederentrein te laten inhalen zoals in werkelijkheid ook gebeurt. Op de foto zie je de uitbreiding, het bovenste spoor is reeds klaar om in gebruik te nemen. De zijkanten zijn beveiligd zodat er geen treinen naar beneden kunnen donderen mocht er iets mislopen. De 3 nieuwe sporen daaronder zitten nog in de constructiefase en zijn bedoeld om S-Bahn treinstellen te "parkeren". Het probleem is "voorlopig ?" weer opgelost.

Hieronder één van de S-Bahn treinstellen voor de nieuwe opstelsporen.

09-11-2019 om 08:32 geschreven door Roger

Op de "Railjet" verbindingen en een aantal IC treinen bieden de Oostenrijkse spoorwegen (ÖBB) extra comfort aan voor de passagiers. Zo rijdt er een kinderkino wagen mee waar naast kinderfilms ook gezelschapsspelletjes beschikbaar zijn. Het kan er daar bijwijlen vrolijk aan toe gaan waardoor er wel eens wat meer lawaai kan zijn. Geen probleem, er rijden zowel in 1° als in 2° klasse ook zgn. stilterijtuigen mee waar je rustig op je laptop kan werken of een boek lezen zonder joelende peuters en kleuters om je heen. Grote stukken bagage kunnen in de bagageafdeling terecht zodat die niet overal rondslingeren. Een ideetje voor onze NMBS ?

Ook in model wordt dit comfort aan de passagiers aangeboden. De rijtuigen zijn overigens van de Italiaanse firma ACME.

07-11-2019 om 12:15 geschreven door Roger

Dat waren nog eens tijden! In de jaren '70 met de rugzak en een railpas heel Europa doorkruisen. TGV's en ICE's waren er nog niet toen dus ging het allemaal iets trager. Met 6 man in zo'n slaapcoupé kwam er van slapen ook niet veel terecht. Aan de grensstations kwam de douane toen nog aan boord voor paspoortcontrole. Overigens was Europa toen maar half zo groot want er bestond nog een "Ijzeren Gordijn" dat o.a. dwars door Duitsland liep. Tegenwoordig reis je van Finland tot Roemenië met enkel een identiteitskaart en een Visa of Mastercard. 

Onze modelpassagiers staan net klaar om de trein te nemen naar hun volgende bestemming. Waar zou de reis naar toe gaan?

05-11-2019 om 09:14 geschreven door Roger

De railbussen VT98 waren de redding voor menige zijlijn in Duitsland in de jaren '50 en '60. Ze waren uitgerust met 2 dieselmotoren van 110 kW. Het comfort in deze 2 assers was eerder Spartaans maar daar lagen de pendelaars en schoolkinderen toen niet echt wakker van. De trein was een pak sneller dan de bus en reed (bijna) altijd stipt op tijd. Deze railbussen konden één of meerdere bijwagens trekken en hadden ook een normaal trek- en stootwerk zodat zelfs een enkele goederenwagen kon meegenomen worden. Vanaf 1968 werden ze ondergebracht in de reeks 798. Ze reden rond in een donkerrode beschildering maar op het einde van hun dienstjaren werden er een aantal verkocht aan regionale maatschappijen zoals o.a. de Chiemgau Bahn in Beieren.

Het model is al een oudje van Roco dat we twintig jaar geleden zelf hebben aangepast voor digitaal bedrijf. Wegens plaatsgebrek was er enkel plaats voor een N-decoder maar vermits de stroom sowieso minder dan 500 mA bedraagt is dit geen probleem.

03-11-2019 om 12:37 geschreven door Roger

Hier staat een Duitse Taurus (Baureihe 182) zij aan zij met zijn Oostenrijkse neefje (reeks 1216) in de speciale Leonardo da Vinci look. Onze Oostenrijkse gast heeft 4 i.p.v. de klassieke 2 pantografen zodat deze ook in Zwitserland en Italië en Slovenië op het spoor kan. Ook de NMBS heeft 120 Taurus locs (reeks 18), maar dan van de 4° generatie rondrijden en deze hebben een iets ander uitzicht gekregen. Deze laatste zijn ook gekend onder de naam Vectron maar komen niet voor in Wiesel.

01-11-2019 om 08:19 geschreven door Roger

Deze keer nog eens een oudje in de "spotlights, met name de BR13.Deze reeks is eigenlijk een allegaartje van zgn. Länderbahn loks die vanaf begin 20° eeuw rondreden in de diverse Ländern. Het waren sneltreinloks die een trein van rond de 400 ton aan 80 km/u konden voorttrekken. Een niet onaardige snelheid in die tijd !

Ons treintje (Fleischmann) trekt een 5 tal zgn. donderbussen voort. Zoals het in die tijd hoorde was daar ook steeds een bagagewagen bij.

30-10-2019 om 08:11 geschreven door Roger

De Oostenrijkse spoorwegen (ÖBB) hebben een traditie in het uitbrengen van speciale beschilderingen op hun locs. Zo waren er vroeger reeds locs n.a.v. het Europees voetbalkampioenschap 2008, een Kyoto en een Mozart loc en als meest recente deze Leonardo da Vinci loc. Aanleiding is de herdenking dit jaar dat Leonardo da Vinci 500 jaar geleden overleden is.

Eén loc van de moderne 1216 serie (Taurus) werd door middel van kleeffolie in dit kleurrijk jasje gestoken. Eén van de grote sponsors van dit gebeuren was Roco, om die reden staat Roco ook vermeld net onder het ÖBB logo. Roco doet dit natuurlijk ook met commerciële bedoelingen: op 30 mei 2019 reed de loc voor de eerste keer in zijn nieuwe livrei rond en ongeveer tegelijkertijd kwam Roco met een model uit in HO.

Het origineel heeft 4 verschillende stroomafnemers: twee voor Duitsland en Oostenrijk, een smallere versie voor Zwitserland en een gelijkstroomversie voor Italië en Hongarije. Dat maakt dat je deze loc in zowat heel centraal Europa kan tegenkomen. In principe zou deze ook tot in België kunnen rijden maar de kans hierop acht ik vrij klein !

Onze Roco soundloc trekt dezelfde rijtuigen als zijn grote voorbeeld. Deze modelrijtuigen zijn van Acme.

28-10-2019 om 09:06 geschreven door Roger

Op bijgaande foto's kan je zien hoe een berg opgebouwd wordt. De basisconstructie waarop rails of autowegen moeten komen wordt uitgevoerd in hout (spaanderplaat). De contouren van de berg worden vervolgens uit piepschuim gemaakt. Met oud krantenpapier en houtlijm wordt vervolgens de berg vorm gegeven. Rotsen worden gemaakt van gips (gietmallen en handwerk). Probleem bij het aanleggen van grotere bossen is dat de bomen niet blijven steken in krantenpapier wegens niet sterk genoeg. Dat is op te lossen door op het krantenpapier één laagje gipswindel te gebruiken, zo'n dunne laag weegt niet teveel maar is wel redelijk stevig. Daarbovenop komt dan nog een tweede laag papier dat groen of bruin kan geschilderd worden vooraleer we gras gaan "zaaien". Voor grotere stukken wordt er elektrostatisch gezaaid, daar komen we nog wel eens op terug in een volgend artikeltje.

24-10-2019 om 09:13 geschreven door Roger

Om een afwisselingsrijk treinverkeer te laten rijden zijn er verdoken opstelsporen nodig. De stationssporen zouden anders allemaal hopeloos vol staan met een verkeersinfarct als gevolg. De treinen die "onderaards" opgesteld staan zijn allemaal vaste combinaties en worden in hun geheel "geparkeerd". Alhoewel in principe niet nodig bij digitaal bedrijf staan de locs op een stukje rail dat stroomloos kan gezet worden. Dat heeft meerdere voordelen : 

• De loc rijdt tot op de exacte positie zodat de laatste wagon zeker voorbij de wissel staat, wat niet goed zichtbaar is bij "onderaards" bedrijf.
• Vermits de loc stroomloos staat is ook de verlichting automatisch uit. 50 of meer verlichte locs gaan met behoorlijk wat stroom lopen en zo wordt op dure digitale voedingsversterkers uitgespaard.                      

20-10-2019 om 09:14 geschreven door Roger

Dit treintje is zo uit de jaren '70 weggelopen. De loc is een BR144.5 van de Duitse Bundesbahn, gebouwd begin jaren '30. Deze locs hebben in normale dienst gereden tot in 1983. De rijtuigen zijn zgn. "umbauwagen" uit de jaren '50 maar hebben tijdens hun levensloop diverse moderniseringen ondergaan. Het eerste rijtuig achter de loc heeft een bagageafdeling zoals in die tijd gebruikelijk.  Typisch zijn ook de middendeuren.

Mijn eerste 144.5 was een model van Roco maar die mag na 40 jaar uitrusten in de vitrinekast. De loc op de foto is een recenter model van Liliput. De wagons zijn dan weer wel nog van Roco. Deze zijn ook makkelijk 30-35 jaar oud maar kunnen qua detaillering nog goed mee met hedendaagse rijtuigen.

18-10-2019 om 08:08 geschreven door Roger

Gips is er niet alleen om gebroken armen en benen op te lappen maar is in de modelbouw een onmisbaar hulpmiddel bij het imiteren van rotsen. Je kan deze volledig zelf "stylen" of gebruik maken van gietvormen of beide combineren. Gebruik wel snelgips want anders zakken je rotsen uit als een slappe pudding en zijn ze na 3 dagen nog niet uitgehard. Kleuren kan met water- of plakkaatverf, acryl is ook een mogelijkheid. Probleem met deze acryl is dat je de fijne structuur die je met veel moeite hebt aangebracht kan dichtschilderen. Een alternatieve methode is kleuren met poederpigmenten van bij de drogist. Met zwart, wit, oker en groen kom je al een heel eind. Je brengt deze pigmenten droog aan en als de kleur naar je zin is fixeer je deze met de plantenspuit en water. Leg wel wat keukenrol klaar onderaan de te behandelen rotspartij want anders heb je een waterval en da's ook niet de bedoeling.

16-10-2019 om 07:02 geschreven door Roger

Bovenop de holle berg is niet veel te merken van wat er zich "onderaards" afspeelt. Het is een rustig landelijk gebied waar bossen afwisselen met weiden en velden. Het landschap is nog niet helemaal afgewerkt maar de foto's geven toch al een idee van wat het uiteindelijk gaat worden. De ezel voelt zich goed op zijn gemak tussen de koeien. Deze zwart-wit gevlekte koebeesten zijn eigenlijk atypisch voor de streek want in Beieren zie je meestal van die bruine met lange hoorns rondlopen. De mais moet nog geoogst worden maar de opbrengst ziet er veelbelovend uit

13-10-2019 om 08:27 geschreven door Roger

Het zou de titel van een Suske en Wiske album kunnen zijn maar het gaat hier wel degelijk over de modelbaan. Zo'n berg dient niet enkel om boompjes op te planten of bochten te camoufleren. In dit geval zit er een spoorspiraal in weggestopt. De sporen lopen als bij een kurkentrekker omhoog (omlaag). Het hoogteverschil bedraagt hier zo'n 60 cm. Ik heb gebruik gemaakt van draadstangen uit de doe het zelf zaak. Met boutjes en aluminiumplaatjes kan je een prima basis leggen die makkelijk in hoogte verstelbaar is. De sporen komen op spaanderplaat of iets dergelijks te liggen. Uiteraard mag de helling niet te steil zijn. Hierbij komen de formules van de lessen wiskunde uit onze schooltijd nog eens van pas : de omtrek van een cirkel is 2 x 3.14 x straal. Hoe groter de cirkel, hoe minder steil het spoor moet lopen. Voor schaal HO hanteer ikzelf een minimum straal van 60-70 cm. Eén omwenteling op de spiraal is dan ongeveer 3.7 m lang. Rekening houdend met de hoogte van een trein kom je op een stijgingspercentage van ongeveer 3.5%  (kleine 10 cm met pantograaf + dikte van gebruikte hout inbegrepen). Dat laat mij toe om met treinen te rijden die 8 personenrijtuigen lang zijn. Ga je steiler dan zal de trein hier niet meer op geraken. Zorg wel dat dit allemaal bereikbaar blijft want treinen ontsporen altijd op de moeilijkst bereikbare plaatsen. Hierbij is noodverlichting in de berg ook handig !

En denk nu niet dat zo"n spiralen in werkelijkheid niet bestaan want dan ben je verkeerd. Beroemd zijn hier de "keertunnels" die je o.m. bij de Rhätische baan in Zwitserland kan vinden ( uiteraard is de berg hier niet hol). 

12-10-2019 om 09:24 geschreven door Roger

De reeks 1163 van de ÖBB is een vrij recente vierassige elektrische locomotief in dienst sinds 1992. Deze loc wordt zowel bij het rangeren als op de baan gebruikt voor niet te zware diensten.De vier asynchrone moteren hebben elk een vermogen van 400 kW. Bij het remmen wordt er energie terug in het net gestuurd. Vanuit de centrale cabine heeft de machinist een goed zicht in alle richtingen. 

Het model is van de Oostenrijkse firma Jaegerndorfer. Dit is een speler die nog niet zo lang op de markt is, maar ze hebben een aantal leuke locs die je bij de concurrentie niet vindt en de rij eigenschappen zijn meer dan behoorlijk. Enige puntje van kritiek zijn de frontlichten van de loc, kijk er niet recht in zonder je zonnebril op te zetten want de witblauwige LED's schijnen zeer fel. Ik heb dit opgelost door wat donkerbruine pigmentpoeder op de koplampen te smeren. het is een "Low-Tech" oplossing maar het werkt wel ! De loc zelf heeft tevens wat gebruikssporen gekregen met poederpigmenten, ideaal om mee te experimenteren, je kan ze altijd terug verwijderen !

09-10-2019 om 08:13 geschreven door Roger