Het is zover, de nieuwe stelplaats voor S-Bahn treinstellen is ingehuldigd. Vier treinstellen hebben een plaatsje gevonden tot grote opluchting van de stationchef van Wiesel. Nu zijn er terug vrije sporen in het station zodat er geen vertragingen meer optreden in de dienstregeling. Treinen konden soms het station niet inrijden omdat alle sporen bezet waren. Dat is nu gelukkig allemaal verleden tijd. 

13-11-2019 om 09:07 geschreven door Roger

De modelbaanindustrie brengt regelmatig nieuwe modellen uit om ons tot aankopen te verleiden. Natuurlijk kan je niet alles aankopen wat je leuk vindt en moet je je beperken. Op een bepaald moment echter ontstaan er toch problemen om alle treinen ergens kwijt te raken. Ik heb ze nu eenmaal gekocht om er mee te rijden, niet om ze in de doos te bewaren. Daardoor ontstaat dus de noodzaak om aan spooruitbreiding te gaan denken. Het station Wiesel uitbreiden is geen optie zonder de halve stad op te offeren. Dan rest er maar één mogelijkheid en dat is eens kritisch rondkijken naar plaats voor extra opstelsporen bij de schaduwstations. Zo heb ik boven 3 bestaande opstelsporen ruimte gevonden om er nog eens 3 aan te leggen en één niveau hoger kunnen we er nog eentje kwijt. Dat zijn 4 treinen minder in het station van Wiesel waardoor daar terug ruimte ontstaat om eens te rangeren of een goederentrein te laten inhalen zoals in werkelijkheid ook gebeurt. Op de foto zie je de uitbreiding, het bovenste spoor is reeds klaar om in gebruik te nemen. De zijkanten zijn beveiligd zodat er geen treinen naar beneden kunnen donderen mocht er iets mislopen. De 3 nieuwe sporen daaronder zitten nog in de constructiefase en zijn bedoeld om S-Bahn treinstellen te "parkeren". Het probleem is "voorlopig ?" weer opgelost.

Hieronder één van de S-Bahn treinstellen voor de nieuwe opstelsporen.

09-11-2019 om 08:32 geschreven door Roger

Om een afwisselingsrijk treinverkeer te laten rijden zijn er verdoken opstelsporen nodig. De stationssporen zouden anders allemaal hopeloos vol staan met een verkeersinfarct als gevolg. De treinen die "onderaards" opgesteld staan zijn allemaal vaste combinaties en worden in hun geheel "geparkeerd". Alhoewel in principe niet nodig bij digitaal bedrijf staan de locs op een stukje rail dat stroomloos kan gezet worden. Dat heeft meerdere voordelen : 

• De loc rijdt tot op de exacte positie zodat de laatste wagon zeker voorbij de wissel staat, wat niet goed zichtbaar is bij "onderaards" bedrijf.
• Vermits de loc stroomloos staat is ook de verlichting automatisch uit. 50 of meer verlichte locs gaan met behoorlijk wat stroom lopen en zo wordt op dure digitale voedingsversterkers uitgespaard.                      

20-10-2019 om 09:14 geschreven door Roger

Het zou de titel van een Suske en Wiske album kunnen zijn maar het gaat hier wel degelijk over de modelbaan. Zo'n berg dient niet enkel om boompjes op te planten of bochten te camoufleren. In dit geval zit er een spoorspiraal in weggestopt. De sporen lopen als bij een kurkentrekker omhoog (omlaag). Het hoogteverschil bedraagt hier zo'n 60 cm. Ik heb gebruik gemaakt van draadstangen uit de doe het zelf zaak. Met boutjes en aluminiumplaatjes kan je een prima basis leggen die makkelijk in hoogte verstelbaar is. De sporen komen op spaanderplaat of iets dergelijks te liggen. Uiteraard mag de helling niet te steil zijn. Hierbij komen de formules van de lessen wiskunde uit onze schooltijd nog eens van pas : de omtrek van een cirkel is 2 x 3.14 x straal. Hoe groter de cirkel, hoe minder steil het spoor moet lopen. Voor schaal HO hanteer ikzelf een minimum straal van 60-70 cm. Eén omwenteling op de spiraal is dan ongeveer 3.7 m lang. Rekening houdend met de hoogte van een trein kom je op een stijgingspercentage van ongeveer 3.5%  (kleine 10 cm met pantograaf + dikte van gebruikte hout inbegrepen). Dat laat mij toe om met treinen te rijden die 8 personenrijtuigen lang zijn. Ga je steiler dan zal de trein hier niet meer op geraken. Zorg wel dat dit allemaal bereikbaar blijft want treinen ontsporen altijd op de moeilijkst bereikbare plaatsen. Hierbij is noodverlichting in de berg ook handig !

En denk nu niet dat zo"n spiralen in werkelijkheid niet bestaan want dan ben je verkeerd. Beroemd zijn hier de "keertunnels" die je o.m. bij de Rhätische baan in Zwitserland kan vinden ( uiteraard is de berg hier niet hol). 

12-10-2019 om 09:24 geschreven door Roger

Het eerste dat je ziet als je uit de tunnel komt en het station van Wiesel langs de westzijde binnenrijdt is de grote halfronde locomotiefloods van de W.E.G. De foto is genomen van net boven het tunnelportaal. De twee linkse sporen behoren tot de hoofdbaan. In het station zie je nog net de laatste wagens van een doorgaande goederentrein passeren. De rechtse sporen zijn van de lokaalbaan (S-bahn). Uiterst rechts zie je nog net een stukje van de heuvel waarop de burcht al eeuwenlang de omgeving bewaakt. De tweede foto is gemaakt op het stationsemplacement waar normaal geen derden mogen komen (veiligheid). Onze fotograaf had gelukkig een veiligheidspasje weten te bemachtigen. Van hieruit heb je een goed zicht op de historische locomotiefschatkamer die de loods herbergt! Volgend weekend zijn het weer stoomdagen.

16-08-2019 om 11:15 geschreven door Roger

Al eens een tankstation voor treinen gezien ? Meestal staan die ver weg van plaatsen waar reizigers ze kunnen zien maar ze zijn er wel hoor ! En als zo'n diesel eens moet tanken is het al gauw een paar honderd liter in één keer. Ook Wiesel heeft zijn tankstation, een beetje verstopt tussen 2 locomotiefloodsen in.

25-07-2019 om 09:04 geschreven door Roger

De HEW (Historische Eisenbahn Wiesel) heeft steenkolen nodig om haar stoomlocomotieven van energie te voorzien tijdens de weekends. Ongeveer één keer per week, meestal op maandag komt er een trein met een aantal wagens verse kolen aan. Deze worden gestockeerd in de voorraadbunkers naast het spoor. Met behulp van de kraan gaan ze dan in de dagbunker waar de locs kunnen onder rijden. De locomotief laden gebeurt door de zwaartekracht. Veel handarbeid komt er niet meer bij kijken. De kraan zelf is ook al een oudje maar functioneert nog prima.

19-07-2019 om 07:05 geschreven door Roger

Het is geen slecht idee om bij het werken met flexibele sporen van 1 m een kleine spleet te voorzien tussen de verschillende rails. Deze rails zetten namelijk ook uit bij deze hitte, zelfs in huis. Op mijn hobbyzolder is het momenteel ook 30°+ ondanks dakisolatie. Metaal dat opwarmt zet uit, vooral in de lengte is dit goed merkbaar. Het zou het wel eens kunnen gebeuren bij deze hitte dat er ineens een aantal vreemde kronkels of zelfsbreuken in je perfect recht aangelegd spoor ontstaan. Mijn sporen hebben de grote test vorige zomer doorstaan toen het wekenlang heet was. Bij sporen die je deze winter hebt gelegd is het nu het ideale moment om een inspectieronde te houden.

25-06-2019 om 07:14 geschreven door Roger

Vandaag een woordje over het locomotievendepot. In Wiesel is nog een compleet locdepot met voorzieningen voor stoomlocomotieven aanwezig dankzij de historische vereniging (H.E.W.) die hier gevestigd is en het erfgoed wil bewaren. Iedereen weet dat stoomlocomotieven kolen nodig hebben (soms fuel). In Wiesel is een redelijk grote kolenbunker aanwezig die met behulp van een portaalkraan kan bijgevuld worden. Behalve kolen is er ook water nodig, veel water zelfs. In zo'n grote tender van een stoomloc is eigenlijk maar een relatief klein deel voorzien voor kolenopslag maar wel veel plaats voor soms wel zo'n 30m³ water! Bij veel stations is hiervoor geen infrastructuur meer aanwezig, daarom zie je bij veel historische stoomritten dat ergens in een station onderweg de brandweer wordt opgetrommeld om water te komen bijvullen.

Bij een complete locverzorging hoort ook nog een zandinstallatie. Dit zand dient om op de rails te "sproeien" als de wielen dreigen door te slippen bij vallende bladeren en nat weer of ijzel. Die zandtoren is nog juist te zien uiterst rechts op de foto.

In een volgend deel zullen we het nog hebben over het zuiver houden van de stoomketels. De "slakkenkuil" en de roetblazers zijn misschien minder bekende items maar wel noodzakelijk om de locomotieven aan de praat te houden.

Voor de lokale brandweer is dit weer eens iets anders (en leuker) dan rampen bestrijden.

18-05-2019 om 08:25 geschreven door Roger

Ik zou hier een pleidooi willen houden voor zo ruim mogelijke bochten op de modelbaan. Persoonlijk vind ik er weinig realistisch aan als een TGV tegen 200km/u door een bocht raast met een diameter van 60 cm. Ik weet ook wel dat niet iedereen genoeg plaats heeft maar als je die scherpe bochten onder een berg of achter een rij huizen wegstopt ziet niemand ze daar. Ga voor de zichtbare stukken indien mogelijk naar een maatje meer. Hetzelfde geldt voor wissels. Daar waar mogelijk heb ik gekozen voor slanke wissels met een hoek van 9.5°. Voor rangeersporen en onderaardse stations kun je gewone wissels met een afbuighoek van 12 of 15° gebruiken. Met die slanke wissels ziet een trein met kortgekoppelde rijtuigen er veel beter uit op de afbuigsporen. Ter illustratie twee foto's, beiden van mijn baan. In het station waar net een S-Bahn binnenrijdt zijn slanke wissels (Roco Line) gebruikt. Op de tweede foto is een spiraal (diameter 150 cm) in de berg ingebouwd om hoogte te verkrijgen. Zoals je kan zien zijn de rijtuigen hier niet realistisch meer gekoppeld, de arme passagiers vallen zich te pletter als ze van het ene naar het andere rijtuig willen gaan. In de berg is dat niet erg, niemand ziet het.

Tot slot nog een foto van de westzijde van het station Wiesel. Het spoor maakt hier een bocht met een diameter van maar liefst 5m ! De wagons blijven keurig dicht bij mekaar. Halverwege deze bocht verdwijnt de trein in een tunnel en gaan we over naar een radius van 60-70 cm om plaats te besparen.

11-05-2019 om 08:29 geschreven door Roger

Deze IC trein met 2 locs serie 1044 van de ÖBB (Oostenrijkse spoorwegen) verlaat het station van Wiesel. Onderaan zie je een deeltje van de verborgen opstelsporen. Er liggen meer sporen onder de baan dan dat er zichtbaar zijn, in totaal schat ik zo'n 250m.

24-04-2019 om 19:44 geschreven door Roger

Soms wordt me wel eens gevraagd waarom ik niet met een baan naar Belgisch voorbeeld begonnen ben. Het antwoord is vrij simpel. Toen ik met modelbouw begon, zo'n kleine 50 jaar geleden was er praktisch niets Belgisch te verkrijgen. Fleischmann had in de jaren '60 welgeteld 2 Belgische locomotieven in zijn assortiment en dat was het. Idem dito voor Märklin. Nu is de situatie gans anders. Roco, Lilliput en anderen hebben meerdere locs en wagons en er zijn ondertussen Belgische merken zoals LS models die vrijwel elke personenwagon die er ooit geweest is in model hebben uitgebracht.

Als je al zolang bezig bent is omschakeling niet evident. Het zou een dure grap worden, niet alleen alle rollend materieel vervangen maar ook de seinen, huisjes, ... . En dan nog het probleem dat de baan ontworpen is voor rechts rijden en niet links zoals in België.

We houden het dan maar bij Z-Duitsland, da's goedkoper (lees: minder duur).

20-04-2019 om 08:28 geschreven door Roger

Station Wiesel is een middelgroot doorgangsstation. De treinen die langs links het station uitrijden hebben een forse klim voor de boeg: ongeveer 45 hoogte cm's om precies te zijn. Om dit met treinen van 8 personenrijtuigen met 1 locomotief te verwezenlijken mogen de hellingen nergens steiler dan 3% zijn. Dat heeft als resultaat dat deze helling ongeveer 15m lang is. Vermits ik niet in een kasteel met grote zalen woon zijn de hellingen in spiraalvorm gelegd om plaats te winnen. Via een grote brug en een keerlus komt de trein dan na de afdaling een tijd later langs dezelfde linkerzijde het station terug ingereden. Als onze trein de reis verder zet en het station aan de rechter zijde verlaat daalt het spoor nogmaals 15 cm om een aantal ondergrondse opstelsporen te passeren die voor de nodige parkeerplaatsen zorgen. Hier kunnen we van trein wisselen zodat we niet steeds dezelfde combinatie terug zien passeren. Uiteindelijk komt de trein terug langs rechts het station binnengereden. Het ganse traject afrijden duurt tussen de 5 à 6 minuten. In het station zijn uitwijksporen zodat treinen mekaar kunnen inhalen. Op de foto zie je een personentrein van de DB AG (Duitse spoorwegen) een Oostenrijkse goederentrein passeren. Daar tussenin staat nog een diesellocomotief  V200 van de DB uit de jaren '60. Gans vooraan passeert net een goederentrein met tankwagens in de andere richting.

In totaal kunnen we momenteel een 40 tal complete treinen wegzetten en naar wens één of meerdere rondjes laten afleggen.

17-04-2019 om 09:03 geschreven door Roger

Wiesel is de naam van een denkbeeldig stadje niet ver van het drielandenpunt Duitsland-Oostenrijk-Zwitserland. Het is een doorgangsstation gelegen aan een dubbelsporige hoofdbaan die geëlektrificeerd is. De masten staan er al maar de rijdraad hangt nog niet. Dat werkje komt pas als allerlaatste aan de beurt omdat je anders constant in de draden blijft hangen bij werkzaamheden aan en rond het spoor. De perrons zijn lang genoeg voor een trein met acht 30 cm personenwagens. Het doorgaande linkerspoor behoort bij de enkelsporige S-Bahn maar wordt in het weekend ook gebruikt door een historische stoomtreinvereniging die hier ritten voor toeristen en verenigingen organiseert. Dat geeft me de gelegenheid toch met stoomtreinen te rijden op een voor de rest moderne baan.

Het stadje Wiesel zelf is nog niet volledig af maar de foto geeft toch reeds een eerste indruk van de stationstraat. De huisjes op de foto zijn klassiekers van Kibri en Pola die min of meer op schaal 1/87 zijn. De meeste gebouwen zijn sterk verkleind, persoonlijk heb ik liever een gebouw minder maar dan wel op schaal. Gelukkig zijn er tegenwoordig firma's die daar rekening mee houden zoals bvb. "MKB Modelle" en "Stadt in Model". De gebouwen van deze laatsten zijn in "lasercut" karton gemaakt en worden met houtlijm gemonteerd. Ze zijn exact op schaal afgeleid van bestaande gebouwen. We komen hier later nog op terug.

Onder : de stationstraat

16-04-2019 om 13:26 geschreven door Roger

Even voorstellen : ik ben de trotse eigenaar van een redelijk grote HO modelbaan. Deze is nog in opbouw op mijn hobbyzolder. De treinen worden digitaal gestuurd (DCC systeem), de schakelingen en seinsturingen gebeuren analoog. De baan situeert zich in het zuiden van Duitsland, niet ver van de Oostenrijkse en Zwitserse grens zodat we treinen uit deze 3 landen kunnen tegenkomen. De baan situeert zich in het tijdperk IV-V, zo ergens rond het jaar 2000, maar echt fanatiek zijn we daar niet in. In de loop van de volgende weken en maanden volgen artikeltjes waarop we meer in detail op een aantal zaken zullen ingaan.  

15-04-2019 om 00:00 geschreven door Roger