Een coma lijkt op diepe slaap, maar is het niet
Kunstmatig en natuurlijk coma. Fases van coma beschreven. © anp
Een patiënt die in coma ligt, ofwel in een diepe toestand van bewustzijnsverlies verkeert als gevolg van hersenbeschadiging, lijkt in diepe slaap te zijn, maar is dat niet. Het grote verschil is dat een comateuze patiënt niet wakker gemaakt kan worden. Dat moet vanzelf gebeuren.
Zolang de patiënt niet reageert spreken artsen van een vegetatieve toestand ofwel van het 'niet-responsief waaksyndroom' (NWS).
Hoe ontstaat coma?
Een coma is het gevolg van een hersenziekte, een vergiftiging, een hersenbloeding of een hartinfarct. Coma treedt ook op na een ongeval, als de hersenen gedurende langere tijd geen zuurstof hebben gehad. Op een scan is te zien dat alleen de hersenstam nog werkt.
Raakt een patiënt meteen in een vegetatieve toestand?
Nee, in eerste instantie kan de patiënt niks zelf en is zeer intensieve zorg met allerlei apparatuur nodig. Vanwege letsel wordt een patiënt ook wel opzettelijk in coma gehouden. Die toestand duurt hooguit 4 tot 6 weken. Als de patiënt daarna nog leeft, spreken artsen van NWS.
Blijft hij dan aan apparaten liggen?
De patiënt gaat zelf weer ademen, heeft een dag- en nachtritme, geeuwt, slikt en doet zelfs wel de ogen open. Wel blijft sondevoeding nodig. Het lijkt alsof de zieke wakker is, maar er kan geen oogcontact worden gemaakt.
Hoe lang duurt dat?
Dat kan vele jaren duren. In Nederland liggen naar schatting enkele tientallen mensen in langdurig coma in verpleeghuizen. Hoe jonger en fitter de patiënt, hoe beter het lichaam de toestand kan verdragen. In Nederland is wel al sinds 1997 afgesproken dat verpleeghuisartsen op gezette tijden overleggen of behandeling nog zinvol is. Een arts mag onder bepaalde omstandigheden levensbeëindigend handelen.
Is het altijd uitzichtsloos?
Nee, er zijn gevallen bekend van mensen die na vele jaren wakker werden en alert bleken te zijn. Nieuwe scantechnieken maken het ook mogelijk om hersenactiviteit te zien die met het blote oog nog niet waarneembaar is of die de patiënt niet duidelijk kan maken. Zeker is volgens artsen wel dat de periode van coma voor de naaste familie ontzettend moeilijk te aanvaarden is. (ANP/Redactie) AD/NL
|
