Ik ben gerrit, en gebruik soms ook wel de schuilnaam haras.
Ik ben een en woon in Parkstad () en mijn beroep is .
Ik ben geboren op 27/03/1933 en ben nu dus 91 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Muziek, keyboard en accordeon, schrijven. de tuin grote vijver in de tuin, bouwen en slopen. naar de kroeg...
Hieronder staat een willekeurig omgewerkt stukje uit het boek waar ik nu aan werk.
De Domaniale mijn in Kerkrade.
De meeste mijnwerkers gaan het liefst op dagdienst die van zes tot twee duurt. Want voor hun is het sociale leven en met hun kompels en s-avonds een biertje drinken belangrijk. Maar op dagdienst wordt wel het hardst en onder de moeilijkste omstandigheden gewerkt. En dan worden er in de pijlers de meeste kolen gedolven. Andere mijnwerkers zweren bij de nachtdienst. Want dan is het stil en rustig en dan kan er wat worden geslapen als de opzichter zelf, ook ergens ligt te pitten. Zijn taak kan hij dan met een gerust hart overlaten aan de sjuttelbaas. Op nachtdienst wordt de pijler voorbereid voor de dag- en de middagdienst. Alleen op de posten waar steengalerijen en toe- en afvoergalerijen voor materiaal en steenkool worden gedreven, is het in de nacht een hard labeur. Want daar moeten de stenen worden weggeschept die na het boren en schieten door posthouwers van de middagdienst op een grote hoop liggen.
Sommige mijnwerkers zijn het liefst op middagdienst. Dan kunnen ze uitslapen en hebben ze vooral in de winter nog wat plezier aan de dag. Ze komen goed uitgerust naar de mijn en de kroeg interesseert hen niet zo erg. Alleen als ze een vrije dag hebben gaan ze hun kompels opzoeken in het café. Daar praten zij over hun duiven, het voetballen, de televisie, het weer en de mijn. En de vrouwen worden ook niet vergeten!
Op middagdienst is het een stuk gemoedelijker, dan op dagdienst. Dan is er in de pijler meer ruimte om te kunnen werken. De meeste kompels op middagdienst, maken genoeg ruimte achter de stempels die het dak ondersteunen, zodat de steenkool door de druk van de zwaartekracht de dag erna voor de dagdienst gemakkelijker te bewerken is. Sommige kompels die misschien een grief tegen de dagploeg hebben, muren de stutten in. Ze zullen geen 10 centimeter meer steenkool uit hun pand slaan. En bij kompels van de dagdienst, die de volgende dag op zo'n stuk moeten beginnen, gaat de kool niet. Die moeten zich te pletter werken om hun stuk op tijd er uit te krijgen.
De dagdienst heeft er al een lange gang van meer dan een meter breed uitgeslagen en zelfs voorbewerkt. De ploegbaas heeft de mannen opgejaagd. Pijler op en pijler af, terwijl het bruine sap van pruimtabak langs zijn ongeschoren wangen en kin droop, riep hij de hele tijd: "Kolen! Kolen! Kolen! Hij stinkt uit zijn bek. "Jij stinkt uit de mond als een koe uit haar kont," wat men zegt tegen mensen die pruimtabak gebruiken, is in de mijn een gevleugelde opmerking.
Bij kompels die hun stuk er al uit hadden en op het eind van de dienst even uitrustten, rammelde hij "Brrp... brrrrrp... brrrrrrp!" met hun afbouwhamer nog vlug een ton steenkool los uit het te ontkolen gedeelte, het pand, dat voor de middagdienst was bestemd. Ook bij 179, die ze als straf voor zijn vlijt in de schudgoot kon gaan scheppen. Vloekend werkt hij de kolen weg. Een hele poos na andere kompels komt hij pas de pijler uit. Hij mist de trein, loopt naar de schacht en komt te laat om in de mijnlift met de laatste trek naar boven te gaan. Pas veel later komt er nog een natrek.
Haras.
Het kleedlokaal
Als bijna allemaal zijn kompels zich hebben gewassen en aangekleed, en zich klaar maken om naar huis te gaan, komt 179 eindelijk in het kleedlokaal. Hij trekt zijn vuile werkkleren uit, en laat ze op de grond vallen. Een wolk zwart stof krinkelt over de vloer: "Hee, piemel, kijk verdomme uit wat je doet. Stof toch niet zo! Ik heb mijn schone kleren al aan man!" "Och kompel, sterf toch!"
179 voelt in de zakken van zijn goeie kleren en zoekt naar een sigaret. Maar hij vind er geen: "G.v.d. vergeten!" Zijn buurman die volgens hem sterven mag, steekt juist een sigaret op en wil de kleedkamer verlaten. "Heb je ook een sigaret voor mij?" vraagt 179, aan de man die hij zojuist heeft verwenst. "Heb je weer geen sigaretten bij je uilebal? Je bent niet alleen een gelegenheidssjieker, maar ook een echte gelegenheidsroker! Ik heb er nog een in 't pakje zitten. Die kan je hebben. Maar het is wel de laatste keer hoor. Zorg morgen zelf maar dat je..."Hij geeft zijn laatste sigaret en vuur aan 179 en wijst naar een pilaar met het bordje: VERBODEN TE ROKEN A.U.B. "Pas maar op dat de mijnpolitie het niet ziet. Dat kost je een boete!" In zijn blootje helemaal zwart gaat koolhouwer 179 op de houten lattenbank zitten. Die verboden sigaret doet hem goed. De verwarmingsbuis onder de bank straalt tegen zijn achterwerk.Wat voelt dat lekker. Even bijkomen: "Wat is het toch rot koud op die kut tweehonderd meter verdieping!" denkt hij.Zijn linker elleboog rust op zijn dijbeen. En met zijn hand ondersteunt hij zijn hoofd. Al rokend zit hij wat te soezen. Zijn ballen, glippen door de latten heen onder de bank. Kompels tegenover hem die het zien beginnen te smiespelen en te lachen. Maar 179 merkt het niet. De mannen die op de bank tegenover hem zitten, praten over een kompel die door een meenemer van de schraper werd gecastreerd. "Politie...!" wordt er geroepen. Maar de vermoeide 179 is zo in zich zelf verdiept, dat hij het niet hoort. De mijnpolitie die het badlokaal in komt, ziet hem een dikke rookwolk uitblazen. Hij geeft 179 nog een kans, doet of hij het niet ziet en draait op zijn hakken zich om, zodat nummer 179 zijn sigaret kan wegmoffelen in een schoen. 179 reageert niet. Hij blijft peinzend naar de vuile vloer kijken, die bezaaid is met sigarettepeuken en blaast weer een rookwolk uit. De agent komt naar hem toe, tikt hem op een schouder en zegt streng: "Naam en werknummer!" "Man zeur niet, Je weet toch hoe ik heet!" "Als jij die sigaret niet onmiddellijk uitmaakt, 179, dan moet ik jou echt een boete geven hoor!" "Ik maak hem wel uit. Hij is toch al op." "Kijk eens hoe je er bij zit man. Wees een beetje voorzichtig als je opstaat!" zegt de agent en hij wijst naar de ballen van 179 die door de voorste spleet tussen de latten van de bank bungelen. 179 duwt met een hand er onder, staat op en loopt op blote voeten over de koude stenen vloer de trap af om zich in de kelder te gaan douchen. Onder de douche spuugt hij een zwarte rochel uit. Het is altijd lastig om zelf je rug te moeten wassen. Maar er is gelukkig nog iemand in het bad die hem kan poekelen.
Al is hij nu gewassen. Zijn vrouw zal morgenvroeg wel weer mopperen, omdat zijn hoofdkussen en de lakens zo vuil zijn!
Er is een misweek. Ook in het gesticht. Witte paters uit de Abdij van Berne, in Brabant geloof ik, struinen parochies in de dorpen rond Roermond af, om de gelovigen wat modernere inzichten over de misviering bij te brengen. En het is daarbij ook niet meer alles Latijn, wat de klok slaat. "--- En als er wordt gebeden: Sanctus, sanctus, sanctus, dan moeten jullie je zelf niet fier op de borst gaan kloppen. Wat dan zeggen jullie in feite: Ikke heilig, ikke heilig, ikke heilig! Nee, op je borst kloppen, dat mogen jullie wel heel nederig bij een gebed als het Agnus Dei en Heer, ik ben niet waardig ---!"
Het waren naar de mening van ons de jongens, leuke paters. En de nonnen zagen hen ook wel zitten zo te zien. Als de paters vrij waren of hun dagtaak zat er op, dan waren zij dikwijls te vinden bij de zusters, die voor de jongens zorgden. En dan ging er wel eens een non, die niet bij de jongens hoorde, met een van hun naar boven. Naar de slaapzaal van de jongens of naar de naaikamer ernaast. En misschien ook naar de kale zolder daarboven. Daar kregen sommige zusters om de beurt onderricht van de leukste pater. Daar werd wel eens over getwist. En uit onderlinge jaloezie werd aan sommige nonnen hun beurt niet gegund. En dan werd er moeite gedaan om te vermijden, dat ook zij mochten gaan luisteren, naar wat de Pater hun had te vertellen.
Op een dag werd hem de weg naar boven versperd, door een groep van ongeveer 40 jongens, die op de brede trap naar boven op de treden zaten te luisteren naar wat de zuster van hun groep had te vertellen. De pater zal het wel niet beleefd hebben gevonden, om zich tussen de jongens door, poef paaf, naar boven te wringen. Daar zou hij zuster Evarista op het grote trapportaal ontmoeten. Zij werkte op de naaikamer. Daar werden nieuwe kleren vervaardigd en kapotte kleding gerepareerd.
Zuster Evarista was niet moeders mooiste. Zij leek een vrouw te zijn, die, als zij niet in het klooster zou wonen, door mannen waarschijnlijk als een wegwerpartikel werd beschouwd. Wij, de jongens meenden: "Die is non geworden, omdat zij geen man kon krijgen!" Maar dat dat zeiden wij over meer, vooral over nonnen, waar wij een hekel aan hadden.
De Pater bleef tussen de jongens op de trap staan en maakt grapjes. Hij haalde een boekje te voorschijn. Misschien van vijf bij 3 centimeter. Ik weet niet meer hoe een dergelijk boekje wordt genoemd, maar er stonden afbeeldingen in van Hitler. En Toen hij met zijn duim de bladzijden achter elkaar voorbij liet gaan, zagen wij hoe Hitler grotesk zijn mond en zijn armen bewoog. En daarna vertelde hij:
Toen moeder bij de was was, zag zij twee vliegen vliegen. Er was ook een bij bij. Die vlogen onder de deur deur, over de weg weg en kwamen in Utrecht terecht. Daar gingen zij balen balen.
Hij ons ook het verhaal verteld over Ali Baba en de veertig rovers. Dat besloot hij met de woorden: "En op hun grf werd een bord geplaatst met het opschrift: 40 k.m. Dat betekende: Veertig kwade mannen!
Zuster Evarista stond ondertussen op het bordes, vol ongeduld te wachten tot de pater wwar zij misschien over droomde, naar boven zou komen. Zij boog zich wel ver over de ballustrade heen. En de zuster van onze groep keek kwaad naar boven. En tegen een andere non uit onze groep zei ze: "Die laat wel goed merken dat zij --- !" "Psssssst. Denk toch aan de jongens!" "Zij kan niet wachten. Zij heeft geen geduld!" "Duurt het soms te lang Evarista?"" "Evarista, Ga daar weg. Wilt u uw nek breken?"
Zuster Evarista is gelukkig toch niet naar beneden gevallen. En tot haar vreugde onderging ook zij de wijze lessen van de Pater, die andere nonnen haar eigenlijk niet gunden.
Ik sta met Leo op de houten brug, die over de vervuilde beek is gelegd. Leo is een paar weken op vakantie geweest, thuis bij zij vader. Die is metselaar. Sommigejongens, zoals schipperskinderen endje, die een Duitsgezinde moeder heeft, gaan wel eens een poos naar huis. Dat geluk had ik nooit. Want mijn ouders zijn uit de ouderlijke macht gezet. Daarom zit ik in het gesticht. Mijn moeder wooleeft in zonde en woont nu ongehuwd samen met een andere man. En mijn vader met een andere vrouw. Leo vertelt mij iets dat hij thuis heeft gehoord.
"Op de hoek van een ronde tafel, zit een pasgeboren grijsaard, bij het licht van een uitgedoofde kaars, te lezen in een dichtgeslagen boek, op bladzijde 93, die er uit is gescheurd. Plotseling ziet hij een knal en hoort hij een lichtflits. Hij, stapt op zijn horloge en kijkt op zijn fiets hoe laat het is. Maar hij valt achterover op zijn buik, in een plas met stenen, en komt met zijn benen onder een stilstaande paardentram, die juist benzine staat te tanken. Hij schrikt, neemt zijn benen onde zijn armen, en rent daarna zo hard hij kan met achter zijn eigen doodskist aan.
Wat is dat voor een zin?" "Dat weet ik niet!" "Dat onzin!" "O ja?"
Het gedicht dat hier onder staat, heb ik meer dan dertig jaar geleden geschreven voor iemand, die vroeger bij mij op school zat. Hij werd thuis helemaal ingekapseld en was daar niet gelukkig mee. Een paar jaar geleden is hij overleden. Dit gedicht, ooit getypt met een Olivetti dat nog nergens was opgeslagen, vond ik terug in een oude map.
Het heeft niet geholpen ,
GIFPIJLEN
Gifpijlen schoot jij naar mijn ziel. Er kwamen gaten in. En nu is hij leeggelopen!
Tralies van jouw pijnen omingen mij. Jij eist al mijn aandacht. Vele jaren sterf jij al. Is zelfbeklag jouw enig doel? Hoor! Luister: buiten klinkt een lied. Een lied over vrijheid en zijn wie je wil. Wie je kan zijn! Een Internationale?
Maar jouw zieke hoofd, dat splijt er van. Maar ik wil luisteren naar dat lied. Ik wil het leren zingen. En bloemen wil ik plukken gaan. Bloemen, die jij zegt, te haten. Want ik hoor te weten, hoe jij lijd,t om wat jij al jouw leven lang doorstaat.
Bij het lijden dat jij draagt, zijn bloemen ongehoord. Men lacht niet niet bij een stervende. wier hoofddoel geesteslijden was.
Bij jou voel ik mij op bezoek. Mijn hele wereld werd het huis. Waar jij rondloopt in een pegnoir. Terwijl ik al het werk verricht, en jij er kletst en kwekt. Toch vlucht jij voor jouw vrouw-zijn en voor het moederschap. Een dom geloof is jouw excuus, om mijn Man-zijn te vertrappen. Jij hebt mij ingekapseld en van de wereld afgeschermd. Jij hebt op mijn geluk getrapt. En er komt modder uit jouw mond.
Met jou, schijnheilig heiligje. valt niet te leven. Alles, wat jij nu ontwijkt, dat zal jou ook ontglippen, in een: in voor jouw negatief hiernamaals!
Ach! waren alle vrouwen heilig, hoe verdorven, zou dan de wereld zijn!
Gifpijlen schoot jij in mijn ziel. Nu zijn er gaten in. En hij is leeggelopen. Er staat een pantser om mijn ziel. Jouw pijlen, keren als een boemerang terug naar jou! . Wie kan de gaten dichten Kan dat een andere vrouw, die mij Haar hart laat lezen?
