|
Derde vervolg op G. Bodifée, Weg uit de Leegte.
p. 17 Zingevende factor
« Juist door deze oriëntatie op wat voorbij het leven ligt, vormt de religie een zingevende factor binnen het leven. »
Dit is een moeilijk te ontwarren knoop. Hier wordt gehinkt op twee benen : voorbij >< binnen. Uit de oriëntatie op de Eindgestalten op de apotheose, haalt het leven zijn zin, maar is het zelf ook in zichzelf immanent zin, niet zomaar extern gevuld met zin. Het leven zelf bouwt aan die Eindgestalte. Die Eindgestalte zal enkel zijn wat het leven er Hier en Nu van maakt. Dat is de kalos kindunos ! Het grote risico dat de Exuberante liep door de kenosis ! Heel de schepping , alle zijnden, door hun streven naar zelfbehoud, door hun interacties, door hun evolutie en groei in complexiteit, coördinatie, integratie en diversiteit ont-dekt de verborgen, verdoken weelde van de Exuberante. Wij reconstrueren de goddelijkheid. Het schitterende hoofdstuk 38 van het boek Job lees ik als een loflied op de scheppende kracht van de zijnden. Op de restauratiekracht van de zijnden ! Niet de Schepper realiseerde die zijnden ! Dat deden ze zélf. De kosmos putte uit zichzelf de vele en verschillende gestalten die even veel en verschillende eigenschappen van de Exuberante tentoon spreiden. Epifaneren. O.a. via de onvoorzienbare en onoverzienbare varianten van de levende wezens ! De interacties tussen de zijnden brengen steeds nieuwe, verrassende complicaties en combinaties naar voren, en houden zo een zich spiraalsgewijze uitbreidende creativiteit actief. Ze bouwen constant aan de zich voortdurend vernieuwende en aangroeiende gestalte van de Exuberante.
p. 18 « om ten volle mens te kunnen zijn »
Pas door de religie krijgt de mens zicht op een eeuwig bestaan, want hij zal deel uitmaken van die door hem wordende Eindgestalte. Daarin is elke individu uniek, onvervangbaar, onuitwisselbaar. Elk individu realiseert een unieke epifanie van aspecten van de Exuberante. Elk individu kan als enige bepaalde epifanieën uitlokken. Daarin speelt dan ook het negatieve een positieve rol. Het gaat steeds om uitwisselingen om interacties, om om-gang. Om uitlokken en antwoorden.
Wat ik niet presteer, zal geen deel uitmaken van de Eindgestalte ! Daarin grondt de ethiek. De verticaliteit van de ethiek.
Elke epifanie van een aspect van de Exuberante vormt een nieuwe, permanente bijdrage, een nooit dovende straal aan de blijvende Eindgestalte van de Exuberante.
p. 28 Zin-loze louter lineeiare kosmische causaliteit
« Dawkins
het heelal dat we waarnemen precies die eigenschappen heeft die we kunnen verwachten indien het wezenlijk zonder ontwerp, zonder doel, zonder goed of zonder kwaad is, niets dan een blinde, meedogenloze onverschilligheid. »
« Evenmin als zijn lot, staat zijn plicht ergens beschreven. »
Dawkins en Monod hebben, met al hun geleerdheid, gelijk zolang ze binnen de grenzen van de kenotisch kosmos denken. Prigogine, filosofisch geruggensteund door Stengers, riskeert een Une Nouvelle Alliance met de kosmos ! Ik herinner me met ontroering dat Steven Weinberg, in het tv-programma van Wim Kayzer, Schoonheid en Troost, met de tranen in de ogen bekende dat de wetenschap geen troost gebracht had.
Binnen louter causale verbanden is geen troost. Heidegger spreekt daarom van Bedeutsamkeit, als relatie tussen de zijnden, niet van causale verbanden.
p. 30 : Het tekortschieten van de kerk
De kerk heeft te lang op stromannen geschoten die ze naar eigen inzichten gefatsoeneerd had. Daarbij vergat ze haar eigen taak die ver boven de lineaire kosmische causaliteit uitstijgt. Pius IIX hoefde niet aan sterrenkunde te doen ! Zij moest wijzen op de ont-grenzende effect van alle grenzen. Op de samenhang van alles. Op de queeste die elk mensenleven is, binnen de grootse graaltocht van alle zijnden naar de apotheose.
p. 33 Religie
« Religie is een uitdrukking van het verlangen naar God. «
Welke God, deGod van de klassiek categorieën van de klassieke filosofen ? De almachtige, de eeuwige, volmaakte. Naast zon God valt niet te leven. Die is als vlammende lava die alles op haar weg verschroeit. Alleen uitgebluste lava is vruchtbaar !
« Er bestraan geen louter profane objecten, .. »
Hoe juist ! ! Louter profane objecten zijn man-made, zijn artefacten. Net als kleuren , net als afmetingen, net als de criteria waar de natuurwetenschaappen mee werken.
« Maar de wereld is de weg naar volmaaktheid. »
Weer : hoe juist ! Echter : welke volmaaktheid ? Een volmaaktheid die al van in de duisternis van het verlden bereikt was, of bestond. Wat doen we hier dan nog ? Of is er al een beeld van, een bleuprint ? ( Indringende beschouwingen van H. Jonas over beeld !)
Zijn we nutteloze knechten, louter uitvoerders van reeds eeuwig vastgelegde plannen ?
Welke volmaaktheid ? Dat is geen academische vraag ! Het gaat om de zin van ons bestaan !
Ik kan me niets bij die volmaaktheid voorstellen. Ik verkies het vage idee van de Graal ! Van de door ons te realiseren eindapotheose. Dat sluit ook nauwer aan bij wat verderop in de zin staat : « de weg naar
» Dat idee van de weg is in se onuitputtelijk ! Onuitgeput. Het timmeren aan de weg, zonder vooraf vastomschreven volmaaktheid. Wij zijn op weg naar het onbekende, naar nieuwe mogelijkheden, naar onbekende horizonten. Naar een te creëren Exuberante ! Maar dan wel volgens de uitnodigende dynamiek van de toekomst en geruggensteund door de stuwende dynamiek van het verleden. Volmaaktheid als een wenkende, en toch drijvende, onbepaalde toekomst.
Tot hier mijn derde reeks reacties op uw Weg uit de Leegte.
|
