De Curiosity Rover filmde zijn eigen schaduw op Mars..
De Amerikaanse robotjeep Curiosity is vanochtend met succes op Mars geland. Zo heeft de NASA meegedeeld vanuit het controlecentrum in Pasadena, in de Amerikaanse staat Californië. De landing vond plaats om exact 7.31 uur Belgische tijd in de Galekrater op de Rode Planeet. Enkele minuten later stuurde het karretje al de eerste foto's van Mars naar de aarde. De Curiosity zal de komende twee jaar zoeken naar sporen van leven op Mars.
De landing duurde zeven delicate en spannende minuten lang en verliep uiteindelijk volledig volgens plan. In tegenstelling tot de landing van vroegere robots zoals de Spirit en Opportunity, kwamen er dit keer geen luchtkussens aan te pas, maar wel een valscherm, stuurraketjes en een kraan.
Net na de landing brak in het controlecentrum van de NASA een luid applaus en gejuich los. Enkele minuten later liepen al de eerste foto's van de Curiosity op Mars binnen. De beelden tonen de horizon van de Rode Planeet en erg veel stof, dat door de landing van de robotjeep is opgedwarreld.
Leven op Mars?
De zeswielige jeep ter grootte van een kleine auto was acht maanden onderweg en heeft een afstand van 567 miljoen kilometer afgelegd. Het project heeft circa 2 miljard dollar (1,6 miljard euro) gekost. Er zijn tien apparaten aan boord, onder meer om stenen en de bodem van Mars te analyseren. Wetenschappers willen zo te weten komen of op Mars ooit leven mogelijk is geweest.
Twee jaar lang gaat het voertuig het oppervlak omwoelen, rotsen onderzoeken, gassen in de atmosfeer meten en foto's nemen.
De precieze werkplek van de Curiosity is de krater Gale bij de evenaar van Mars. Met satellietmetingen zijn daar sporen van water gevonden. Mogelijk is de krater miljoenen jaren lang een meer geweest. Voor zijn onderzoek gaat de Curiosity een 5 kilometer hoge berg midden in de krater oprijden. Die berg zou zijn gevormd door afzettingen van het stromende water. De lagen van de berg zijn "een geschiedenisboek" van Mars, aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.
"Historisch"
De Amerikaanse president Barack Obama heeft de landing van de Curiosity op Mars intussen een "historisch moment" genoemd en een "grote stap vooruit in de ruimteverkenning". (HLN)
SXDF-NB1006-2 12,91 miljard jaar van ons verwijderd
Japanse wetenschappers hebben het verst verwijderde sterrenstelsel ontdekt. Dat heeft het Subaru Observatorium in Hilo op het eiland Hawaï meegedeeld. Er komt ook een publicatie in het wetenschappelijke vakblad The Astrophysical Journal.
Het team rond Takatoshi Shibuya van de Japanse Graduate University for Advanced Studies stootte met de Subaru- en Keck-telescoop op Hawai op een sterrenstelsel dat 12,91 miljard lichtjaar van ons is verwijderd en dat dus uit de "dark ages" van het universum stamt. De astronomen hadden gericht naar verre sterrensystemen gezocht vanwege hun interesse voor de "kosmische dageraad", toen in het jonge universum het licht van de eerste sterren en sterrenstelsels weer te zien was.
Oerknal
Na de Oerknal 13,7 miljard jaar geleden hing in de jonge kosmos een ondoorzichtige sluier van elektrisch neutraal waterstofgas. Die periode staat bekend als de "dark ages" van het heelal. Het licht van de eerste sterren en sterrenstelsels dunde die nevel uit, waarbij die ioniseerde en waardoor het universum langzaam aan weer doorzichtig werd.
Zes procent
Zowat uit die tijd dateert het door de Japanners gevonden sterrenstelsel met de welluidende naam SXDF-NB1006-2. Zijn licht heeft er een slordige 12,91 miljard jaar over gedaan om ons te bereiken. Het sterrenstelsel stamt dus uit een tijd dat de kosmos zowat zes procent van zijn huidige leeftijd had. Uit hun waarnemingen besluiten de onderzoekers dat toen, zowat 750 miljoen jaar na de Big Bang, nog 80 procent van het waterstofgas neutraal was. Het aandeel van neutraal waterstofgas was toen duidelijk hoger dan nu. (HLN)
Onderzoekers aan de University of California in Los Angeles hebben een nieuw soort zonnecel ontwikkeld die op glas kan worden aangebracht. Zo zouden ruiten in de toekomst energie kunnen opwekken. Ook op de campus in Berkeley komen ze met een doorbraak in de productie van zonnepanelen.
In een artikel in het wetenschappelijk magazine Advanced Materials doen de onderzoekers van het Yang Yang Laboratorium hun plannen uit de doeken. Het is niet de eerste keer dat wordt geprobeerd om glazen oppervlaktes zonne-energie te laten opwekken, maar deze keer zouden de zonnecellen makkelijk in massaproductie kunnen gaan.
De nieuwe cellen worden 'geprint' op rollen polymeer, die dan op het glas aangebracht kunnen worden. Zo kan 60 procent van het natuurlijke licht worden doorgelaten, en de rest gebruikt worden om elektriciteit op te wekken. Naast ruiten van huizen of auto's, zouden ook de glazen panelen voor smartphones hiermee kunnen worden uitgerust.
Goedkopere materialen
Niet alleen in Los Angeles wordt gewerkt aan een nieuwe generatie zonnecellen, ook op de campus van de University of California in Berkeley wisten ze een doorbraak te versieren waardoor zonnepanelen goedkoper kunnen worden. Een van de duurste onderdelen van zo'n paneel is de halfgeleider, aangezien er niet veel materialen daarvoor gebruikt kunnen worden. In Berkeley denken ze die gebruikte materialen, voornamelijk silicium, te kunnen vervangen door goedkopere materialen. (HLN)
Nog maar net bekomen van Suikerrock, of 'Tienen Feest' alweer. Op vrijdag 3 augustus '12 is er op de Kalkmarkt een openlucht dansfeest met discomuziek, schlagers en evergreens. De stembanden worden op zaterdag 4 augustus '12 gesmeerd tijdens 'Tienen Zingt'. De toegang is gratis.
Vanaf het moment dat de deuren opengingen stroomden de fans van Mika het plein al op. Dat er voor de Libanees-Britse popster nog 5 andere bands kwamen was voor hun geen probleem. De rest van de massa volgde niet veel later, en voor we het wisten stond de hele markt vol. Zelfs een regenbui kon de pret niet bederven. De beats van LMFAO deden de festivalgangers echt losbarsten en niet veel later bracht Mika zijn fans in de zevende hemel. Een fotoreportage. (krisvandesande)
Australische fotograaf Lincoln Harrison trok naar Lake Eppalock in Victoria om de sterren vast te leggen in een sessie die maar liefst 15 uur in beslag nam. Achteraf creëerde hij deze prachtige 'Startrails' door de beelden over elkaar te leggen.
De beelden tonen de indrukwekkende spiralen die gevormd worden door de sterren en de rotatie van de aarde. Ze doen bovendien ook denken aan de sterrijke nachtschilderijen van de impressionist Vincent van Gogh. Amateur
Geloof het of niet, maar de 37-jarige Lincoln Harrison is nog maar sinds oktober 2010 in de fotografie gedoken nadat hij wat kleren had gefotografeerd die hij op eBay wou verkopen. Niet veel later kreeg hij de kriebel te pakken en kocht hij een reeks lenzen voor zijn Nikon D3100.
Voor meer spectaculaire 'Startrails' kan u terecht op Harrisons website: lincolnharrison.com.
Nieuwe leefbare planeet bevindt zich voor onze neus
Astronomen hebben een nieuwe planeet ontdekt waarop leven mogelijk is. Bovendien bevindt die planeet zich op 'overzichtelijke' afstand van de Aarde. "Er hoeven geen duizend jaren voorbij te gaan om te horen 'Hoe gaat het ginder?' en nog eens duizend jaren om te horen 'Prima, en ginds?'", aldus professor Steven Vogt aan news.com.au.
"De planeet ligt niet in onze achtertuin maar vlak voor onze neus", stelt Vogt. Daarmee bedoelt de wetenschapper: op 22 lichtjaren van de Aarde. Het gaat om de fameuze planeet Gliese 581g die de professor inmiddels herdoopte naar de naam van zijn vrouw: 'Zarmina's World'. De nieuwste studie van Vogts team verschijnt vandaag in het vaktijdschrift 'Astronomisch Naschrischten' en wil een antwoord bieden op de vele kritieken die Vogt kreeg na zijn eerste onthullingen bijna twee jaar geleden.
De planeet is twee keer zo groot als de Aarde. Wetenschappers van de University of California, Santa Cruz, en van het Carnegie Institution of Washington ontdekten haar. Ze werd bekend als 'Superaarde', omdat ze een gasrijke atmosfeer heeft die de kans op de aanwezigheid van vloeistof - en dus op leven - verhoogt. Of die vloeistof bevroren is en zich onder de bodem bevindt dan wel vrijelijk over de planeet vloeit, is nog niet duidelijk.
De temperaturen op de planeet zijn van die aard dat leven er alleszins mogelijk zou zijn. Maar hoe de planeetbodem er precies uitziet, dat kan het team van professor Vogt voorlopig ook nog niet zeggen.
Gliese 581g bevindt zich in 'Goldilocks Zone', een gebied niet ver van de Aarde dat niet te warm en niet te koud is. Net goed om leven toe te laten. Volgens Vogt zouden we, na het ontdekken van buitenaards leven op de planeet, een antwoord van onze tegenvoeters kunnen verwachten binnen de 44 jaar. "Over een paar honderd jaar zouden we beelden van een iPhone of Android-toestel kunnen ontvangen en kunnen luisteren naar hoe zij klinken en kijken hoe ze leven vanuit een ruimtetuig", beweert Vogt. "Er moet alleszins leven zijn daar."
Zoals gezegd kreeg Vogt veel kritiek voor zijn bevindingen, vooral van een Zwitsers team die bekend zijn als 'HARPS' (High Accuracy Radial Velocity Planet). Zij deden de studies van Vogt af als "nonsens". Professor Steven Vogt slaat nu terug met de bewering dat HARPS bewust feiten achterhield die niet in hun wetenschappelijke kraam pasten.
Uit China bereikten ons duizelingwekkende beelden nu de 'Aizhai Extra Rarge Suspension Bridge' officieel in gebruik is genomen.
De kabelbrug in Jishou hangt op 335 hoogte en is 1.176 meter lang. De brug overspant de Dehangvallei en verbindt twee tunnels. Om 's nachts voldoende verlicht te zijn, werden er 1.888 lampen op bevestigd. hln
In de Tsjechische hoofdstad Praag loopt dezer dagen de 'Inter Beauty Prague 2012'-beurs. Dit is een beurs waar cosmetica en de nieuwe trends op het vlak van haarsnit centraal staan.
De beurs is evenwel ook het toneel voor het negende Tsjechische kampioenschap voor bodypainters. De deelnemende artiesten kregen de opdracht bevallige dames te beschilderen in de geest van de Tsjechische Art Nouveau-schilder Alfons Mucha. Moet er nog verf zijn?
Duizenden naar Frans dorp voor nieuwe Ark van Noah
Het kleine Franse Pyreneeëndorpje Bugarach is zijn rust kwijt. Aanhangers van 'new age'-religies, die geloven dat al het aardse leven op 21 december uitsterft, overspoelen het dorpje om de berg Pic de Bugarach te bezoeken. In die berg zouden zich namelijk aliens schuilhouden die op de apocalytische dag iedereen in de omgeving redden en meenemen naar een nieuwe wereld en nieuw tijdperk.
De aanhangers van het esoterisme, zoals ze zichzelf noemen, geloven in de Maya-kalender die eindigt op 21 december 2012. Nu die datum dichterbij komt, worden er meer en meer bizarre rituelen gehouden. Zo dus ook nabij de Pic de Bugarach, al decennia een berg die niet weg te denken is uit het occulte. Zo hielden de Nazi's en Israëlische inlichtingendienst Mossad er al opgravingen op zoek naar iets bovenmenselijks.
Aliens
Deze keer wordt de rust in het kleine dorpje echter compleet verstoord. Er wonen maar 200 mensen, maar de laatste maanden werd het dorp door tienduizenden toeristen overspoeld die een bezoek aan de Pic wilden brengen. Een deel van hen blijft er zelfs wonen in campers. Ze geloven namelijk dat aliens zich met een ruimteschip verscholen houden in de berg. Die aliens zullen op 21 december enkel hen helpen die zich in de buurt van de berg bevinden.
Opportunisten
Niet iedereen ziet de new agers graag komen. De burgemeester van het dorpje heeft al de hulp van het leger ingeroepen om het dorp af te schermen. Anderen, vooral buitenstaanders, proberen dan weer hun graantje mee te pikken van de hype. Een Amerikaanse reisorganisatie organiseert trips naar de berg, zonder terugreis. Wijntelers in de buurt hebben een wijn ter ere van 21 december gemaakt, en bergbeklimmers bieden hun diensten aan om de new agers naar de top van de berg te brengen, die dat overigens vaak naakt willen doen. Rest enkel de vraag of de opportunisten na 21 december nog van hun geld kunnen genieten.
In het Isle Royal National Park, in de Amerikaanse staat Michigan, dreigt een wolvenpopulatie die afgesloten is van de buitenwereld volledig uit te sterven. De huidige roedel grijze wolven heeft namelijk nog maar één wijfje. De populatie is dan ook met uitsterven bedreigd.
Het Isle Royal National Park, in het noorden van de Verenigde Staten, is compleet geïsoleerd van de buitenwereld, en je hebt een boot of watervliegtuigje nodig om het park te bereiken. Al 54 jaar wordt de dierenpopulatie er nauwlettend in de gaten gehouden, aangezien het de enige plaats is waar wolven naast elanden leven, zonder de aanwezigheid van beren.
Het evenwicht tussen jager en prooi dreigt nu verstoord te worden aangezien de jager dreigt uit te sterven. De volledige roedel bestaat namelijk uit 28 mannetjes en één enkel vrouwtje. Daardoor is de roedel niet alleen op korte termijn bedreigd, maar ook op lange termijn door inteelt. Wetenschappers stellen zich nu dan ook de vraag of de mens moet ingrijpen om het evenwicht te herstellen.
Scheurtjes in superjumbo tegen eind 2013 van de baan
Een definitieve oplossing voor de scheurtjes in de vleugels van de A380-superjumbo van vliegtuigbouwer Airbus moet er komen in het vierde kwartaal van dit jaar. De herstellingen zullen uitgevoerd worden tegen eind 2013. Dat heeft een woordvoerder van de vliegtuigbouwer maandag aangekondigd.
Airbus voert momenteel tijdelijke herstellingen uit aan bepaalde vleugels waarop scheurtjes vastgesteld werden. De ingenieurs buigen zich momenteel over een definitieve oplossing. De 'herstellingskits' moeten vervolgens gefabriceerd worden en vanaf oktober zullen ze ter beschikking gesteld worden van de luchtvaartmaatschappijen.
De herstellingen kunnen gespreid worden in de tijd en de luchtvaartmaatschappijen zullen ze kunnen plannen in functie van het voorziene onderhoud van elk toestel. Airbus benadrukt dat de scheurtjes geen enkel gevaar vormen voor de veiligheid.
De koning van Swaziland, Mswati III, eist koeien als verjaardagscadeau van de bevolking van het arme Afrikaanse land. De regering zei vandaag dat stamhoofden uit de regio Shiselweni, waar zijn verjaardag wordt gevierd, vee moeten meenemen naar de viering op 19 april.
De overheid heeft naar eigen zeggen zelf niet genoeg geld om de viering helemaal te betalen voor de vorst en vraagt dus stamhoofden en hun onderdanen een steentje bij te dragen. Vorig jaar werd het evenement afgelast, omdat er geen geld was.
Mswati heeft volgens Forbes magazine een vermogen van meer dan 74 miljoen euro. Hij heeft 13 vrouwen, elk met hun eigen paleis. 60 procent van de bevolking leeft van minder dan 2 euro per dag. hln
Het was alweer een tijdje geleden dat de Femen-activistes zich hadden laten zien, maar vorige week kwam de vrouwenbeweging in Kiev (Oekraïne) in opstand net voor het bureau van de openbare aanklager. Ze protesteerden tegen de laksheid van het gerecht in de zaak van Oksana Makar, een 18-jarig meisje dat door drie mannen verkracht en in brand gestoken werd. "We willen mannen die denken dat ze vrouwen als beeste kunnen behandelen, afschrikken. De wereld moet weten wat er in dit land gebeurt", winden de dames er geen doekjes om.
"Execute the bastards", "Death for sadists": de opschriften logen er niet om. Oksana werd begin maart door drie mannen verkracht en in brand gestoken. Haar benen en haar arm moesten geamputeerd worden. Bovendien raakte ook haar gezicht zwaar verbrand. Twee van de drie verdachten - zonen van gewezen hooggeplaatsen van de regering - werden eerst vrijgelaten bij gebrek aan bewijs. Door de publieke inmenging werden ze echter opnieuw opgepakt en toch beschuldigd van moord.
Verkiezing miss Reef toeristische attractie in Chili
In de Chileense badstad Vina del Mar werd 'Miss Reef 2011' verkozen. Deze titel gaat naar de dame met het mooiste lijf van het zomerseizoen. Van dat lijf werd zo te zien vooral de achterkant in de kijker gesteld. De winnares werd Sabrina Sosa (de tweede van rechts op foto 2). Niet onverdienstelijk, gezien de zware concurrentie. (eb)
Eerste tabakloos strand aan bekende promenade in Nice
De Zuid-Franse stad Nice krijgt het eerste strand in Frankrijk met het label 'zonder tabak'. Vandaag ondertekenden de burgemeester Christian Estrosi en de Ligue nationale contre le Cancer (LNCC) een akkoord daarover.
Het gaat om het centraal gelegen strand van de Centenaire, op de Promenade des Anglais, dat al het label 'toegankelijk voor andersvaliden' kreeg. Het rookverbod wordt er volgens de burgemeester komende zomer van kracht. Overtreders riskeren een boete tot 38 euro.
New York als voorbeeld "Toen New York besliste een 'Central Park zonder tabak' te maken, vond dat internationaal weerklank en werd een dynamiek in Noord-Amerika gecreëerd. Met Nice, waarvan de toeristische uitstraling bijna identiek is, willen we hetzelfde op gang brengen en openbare plaatsen zonder tabak overal in Frankrijk introduceren", luidde het. Een "fiere" Estrosi riep de andere Franse burgemeesters op "het voorbeeld van Nice te volgen".
75 procent voorstander Tijdens de zomer van 2011 werd al geëxperimenteerd in La Ciotat, nabij Marseille, met een strand waar niet gerookt mocht worden. Het initiatief was een succes bij de toeristen, hoewel het strand geen officieel label had. Uit een peiling van Ifop bleek dat 75 procent van de Fransen voorstander is van een rookverbod op stranden. (belga/sg)
Belgische is eerste vrouwelijke kapitein bij Bahreinse Gulf Air
De 31-jarige Belgische pilote Vanessa Umba is de eerste vrouwelijke kapitein bij de Bahreinse vliegmaatschappij Gulf Air. Dat meldt de Gulf Daily News op zijn website. Umba vliegt sinds eind vorig jaar als kapitein en dus gezagvoerder met A320's. Niet meteen alledaags in de Golfstaat en een primeur voor Gulf Air.
Umba begon haar pilotenopleiding in 1998 bij de Sabena Flight Academy. Na haar afstuderen werkte ze twee jaar aan de grond, waarna ze als first officer aan de slag kon bij Brussels Airlines. In 2006 stapte ze over naar Gulf Air.
"Ik ben momenteel de enige vrouwelijke kapitein, maar er zijn nog acht vrouwen die al first officer zijn. Het is dus aan het opkomen", vertelde Umba aan Gulf Daily News. "Toch zijn het nog steeds voornamelijk mannen. Bovendien staat het Midden-Oosten niet meteen open voor vrouwen in gezaghebbende functies."
Met haar promotie zorgt Umba trouwens niet voor de eerste primeur binnen de Bahreinse vliegmaatschappij. Toen ze in 2007 zwanger werd, moest Gulf Air immers al plots een beleid uittekenen specifiek op maat van vrouwelijke piloten. (belga/sg)
Een internationaal onderzoeksteam heeft met een telescoop van de Europese ESO in Chili en de Kecktelescoop op Hawaii een potentieel bewoonbare 'super-Aarde' gevonden op ongeveer 22 lichtjaar van ons. Dat meldt Guillem Anglada-Escudé van het Carnegie Instituut in Washington, nu werkzaam aan de Universiteit van Göttingen, in het vakblad Astrophysical Journal Letters. Het gaat om al een vierde ontdekte potentieel levensvatbare exoplaneet.
Astronomen hebben het over super-Aardes als exoplaneten die niet veel groter zijn dan de onze en waarschijnlijk uit gesteente bestaan. De nieuw ontdekte planeet heeft 4,5 keer de massa van onze Aarde en is dus ongeveer de helft groter dan de onze.
Water Exoplaneet GJ 667Cc draait in 28 dagen rond dwergster GJ 667 van de M-klasse, die wezenlijk kleiner is dan onze zon. Het hemellichaam bevindt zich op de juiste afstand voor temperaturen om vloeibaar water mogelijk te maken: niet te heet, niet te koud.
"Deze planeet is de nieuwe beste kandidaat voor omstandigheden die vloeibaar water en wellicht leven mogelijk maken en zoals wij dat kennen", schrijft Anglada-Escudé. Vloeibaar water geldt als basisvereiste voor het door ons gekende leven. Of er wel degelijk water dan wel leven is, is helemaal onduidelijk.
Andere planeten Er zijn aanwijzingen dat er rond GJ 667 nog tot drie andere planeten wentelen, waaronder nog een 'super-Aarde'. De ster maakt deel uit van een systeem met drie sterren. Potentieel levensvatbare planeten kunnen zich dus in een groter variëteit van omgevingen voordoen dan gedacht, stellen de ontdekkers. (belga/sam)
Gigantische 'garnaal' zwemt in diepste delen van oceaan
Het leven in de diepste delen van de oceaan is nog altijd een mysterie. Nabij Nieuw-Zeeland is op zeven kilometer diepte een gigantisch schaaldier ontdekt.
Dit vreemde wezen is een soort vlokreeft, maar dan een overmaatse versie ervan. Normaal worden de dieren ongeveer 2 tot 3 centimeter lang. Deze soort is tien keer groter. "Het is alsof we een kakkerlak van 30 centimeter zouden ontdekken", zegt Alan Jamieson, van de universiteit van Aberdeen. "Ik stopte en dacht: 'Wat voor iets is dat?' Deze vlokreeft is veel groter dan ik ooit mogelijk achtte."
Een metalen val werd met een camera in het water gelaten in de 'Kermadec Trench'. Zeven exemplaren van deze vreemde dieren werden gevangen. Het grootste gevangen dier was 28 centimeter lang, maar de camera filmde een exemplaar van liefst 34 centimeter. Vlokreeften komen vaak voor in de diepste kloven van de oceaan, die tot 11 kilometer diep kunnen gaan.
Deze soort werd al omgedoopt tot 'supergiants' toen enkele grote exemplaren in de jaren 80 nabij Hawaï gevangen werden. Voor Antarctica werden nadien nog vlokreeften van 10 centimeter gezien, maar deze ontdekking slaat wetenschappers met verstomming. "Het is niet te geloven dat zo'n groot dier al die tijd onopgemerkt is gebleven. Het zegt veel over onze kennis van het leven in de diepste habitat van Nieuw-Zeeland", zegt Dr. Ashley Rowden, van Niwa. (gb)
Oorsprong van het woord 'fiets' na 140 jaar "onthuld"
Het woord 'fiets' verwijst in het Duits naar 'ersatzpaard': het rijwiel is dus een vervangpaard of Vize-Pferd. Professor Gunnar de Boel van de vakgroep Letterkunde aan de Gentse Universiteit maakt met zijn ontdekking een eind aan een ethymologische discussie die sinds 1886 woedt.
De doorbraak kwam er nadat de hoogleraar vergelijkende taalkunde cider schonk aan Duitse vrienden. "Ik vernam daarbij dat appelwijn in het zuidelijke Rijnland 'Viez' heet, uitgesproken als 'fiets'", aldus de hoogleraar. "Viez is daarbij een 'verkorte kopvorm' van 'vice-vinum', zoals 'auto' voor 'automobiel'." Cider wordt daar dus beschouwd als 'vice-wijn', 'ersatz-wijn' of 'vervangwijn' dus.
Professor De Boel legde het verband met de fiets, die ook stalen ros genoemd wordt, en met andere woorden een 'ersatzpaard' is. Volgens hoogleraar Duitste Taalkunde Luc De Grauwe komt het woord "Fitz" en "Fietse" voor in oudere Duitse dialectwoordenbeken.
"In het Duits wordt, in tegenstelling tot het Nederlands, het prefix vice- wel eens schertsend gebruikt, precies om de notie van vervanging uit te drukken", aldus de professoren. "Zo zal ook de fiets in sommige gebieden in het noordwesten van Duitsland, met een vervorming van 'Veloziped', 'Vize-P(f)e(r)d' genoemd zijn. Deze term kon dan net als Viez 'cider' afgekort worden tot 'Viez', wat een Duitser als 'fiets' uitspreekt."
De schertsende volksetymologische vervorming werd echter onherkenbaar zodra ze de grens met de Nederlanden overstak, maar een glas cider bracht daar dus verandering in. (belga/sps)
Op de Maan zijn aanwijzingen gevonden van recente geologische activiteit, meldt de NASA.
De Amerikaanse 'Lunar Reconnaissance Orbiter' (LRO) heeft met name kleine, langgerekte, "geulen" ontdekt die wijzen op recente tektonische activiteit, vermoedelijk in de afgelopen vijftig miljoen jaar. Dit geldt als recent gezien de Wachter van de Aarde meer dan 4,5 miljard jaar oud is.
Door afkoeling van het inwendige krimpt de Maan in de loop van de miljarden jaren een beetje, waardoor de korst juist wordt samengedrukt en er langgerekte "bergkammen" ontstaan. Het feit dat er desondanks ook "geulen" blijken voor te komen, wijst op geologische activiteit. (belga/vsv)
Nieuw type planeet ontdekt: hoofdzakelijk bestaand uit water
Astrofysici hebben dinsdag de ontdekking bevestigd van een nieuw type planeet: voornamelijk samengesteld uit water en omgeven door een dikke en vochtige atmosfeer. De astrofysici baseerden zich voor hun conclusie op het onderzoek naar de exoplaneet GJ 1214b, die zich buiten ons zonnestelsel bevindt en in 2009 ontdekt werd met de Hubble-telescoop.
Tot nu werd er uitgegaan van drie type planeten: de terrestrische planeten met een rotsachtig oppervlak (zoals de Aarde, Mercurius, Venus en Mars), de gasreuzen (Jupiter en Saturnus) en de ijsreuzen (Uranus en Neptunus). "GJ 1214b lijkt niet op een van de planeten die we kennen", zegt astronoom Zachory Berta, van het centrum voor astrofysica Harvard Smithsonian. "Een groot deel van de massa bestaat uit water."
GJ 1214b is ongeveer 2,7 keer zo groot en ongeveer 7 keer zo zwaar als de Aarde. Daarmee behoort hij tot een klasse van exoplaneten die 'super-Aarde' worden genoemd. Zijn moederster staat op ongeveer 40 lichtjaar van ons in het sterrenbeeld Slangendrager. De afstand van GJ 1214b tot zijn ster bedraagt slechts twee miljoen kilometer, waardoor de temperatuur er wellicht 232 graden Celsius zal bedragen. (belga/dea)
